taal blokken - Malmberg

58
Taalblokken Taalwijzer Nederlands
1.4 Het stoffelijke bijvoeglijk naamwoord – gouden schoenen,
zilveren munten
Als je een bijvoeglijk naamwoord voor een zelfstandig naamwoord zet, komt meestal een -e
achter. Alleen voor het-woorden met een ervoor krijgt het bijvoeglijk naamwoord geen uitgang.
het gebouw is groot een groot gebouw
de auto is rood de rode auto
het lokaal is klein het kleine lokaal
de hapjes zijn lekker de lekkere hapjes
Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het materiaal waar iets van gemaakt is.
Zo’n bijvoeglijk naamwoord maak je door -en achter het woord voor het materiaal te zetten. Het
eindigt dus niet op een -e, maar op -en.
een gouden ketting
de zijden jurk
het glazen raam
de houten kast
Let op: bij sommige materialen komt er geen uitgang achter. Het bijvoeglijk naamwoord is dan
hetzelfde als de naam voor het materiaal. Dat geldt voor materialen die niet direct uit de natuur
komen, maar door mensen bewerkt zijn.
een plastic tas
de nylon jas
het kunststof frame
de aluminium vliegtuigen
1.5 Het werkwoord – werken, dansen, zingen, slapen
▶ Het werkwoord en de stam – werken, werk
De vorm van het werkwoord met -en aan het eind is het hele werkwoord. Als je -en eraf haalt,
krijg je de ik-vorm of de stam van het werkwoord.
hele werkwoord stam
werken werk
roepen roep
antwoorden antwoord
Soms moet je er in de stam nog een extra klinker bij zetten om de klinker lang te maken. Als er
twee dezelfde medeklinkers achter elkaar in het hele werkwoord staan, moet je er in de stam
een weghalen.
vragen vraag
lopen loop
zetten zet
pakken pak
Net als bij de zelfstandige naamwoorden, verandert de v in een f en de z in een s als je -en eraf
haalt.
lezen lees
blijven blijf