taal blokken - Malmberg

72
Taalblokken Taalwijzer Nederlands
3 Functionele theorie
Hoe doe je dat?
In dit hoofdstuk behandelen we de vaardigheden die nodig zijn om taal te
gebruiken in je opleiding en in je werk. Deze vaardigheden zijn: lezen, schrijven,
luisteren, gesprekken voeren en spreken. We leggen uit hoe je moeilijke
lees- en schrijfopdrachten kunt aanpakken en waar je op moet letten bij vergaderingen,
gesprekken en presentaties. Ook vind je hier formats en voorbeeldzinnen
die je kunt gebruiken bij verschillende taaltaken.
1 Lezen
In je opleiding en in je werk moet je regelmatig teksten lezen. In deze paragraaf lees je
hoe teksten meestal zijn opgebouwd en welke strategieën je kunt gebruiken om de informatie
die je nodig hebt uit de tekst te halen. Er is ook aandacht voor het begrijpen van
schema’s en tabellen en het zoeken van informatie op internet.
1.1 Het uiterlijk van een tekst
Een tekst bestaat uit een aantal zinnen die bij elkaar horen en die een logisch verhaal vormen.
Langere teksten zijn meestal opgebouwd uit verschillende kortere stukken: alinea’s. Een alinea
bestaat uit een aantal zinnen die over hetzelfde gaan. Met elke nieuwe alinea begint een nieuw
(sub-)onderwerp. Je herkent alinea’s doordat er witregels tussen staan, of doordat de eerste
regel inspringt.
Bijna elke tekst heeft een titel. De titel staat boven de tekst en geeft meestal aan wat het
onderwerp van de hele tekst is. Soms staat er in het klein nog een regel boven of onder de
titel, de ondertitel. In de ondertitel staat nog meer informatie over het onderwerp van de tekst.
Lange teksten hebben vaak ook tussenkopjes. Die staan boven kleinere stukken tekst en
geven aan waar dat stuk over gaat.
Teksten kunnen sterk verschillen in uiterlijk. Hoe een tekst eruit ziet, noemen we de lay-out. Bij
de lay-out horen bijvoorbeeld:
• de grootte van de tekst en de koppen;
• het lettertype;
• de indeling van de tekst in een of meer kolommen;
• de kleur van de tekst en de pagina’s;
• de plek van de afbeeldingen.
Bij veel teksten staan afbeeldingen: foto’s, tekeningen of grafieken. Meestal zijn afbeeldingen
bedoeld om iets uit de tekst te verduidelijken of te illustreren. Soms zijn ze er alleen om de
tekst er mooier uit te laten zien.