De suikerbiet en haar teelttechniek - Koninklijk Belgisch Instituut tot ...
De suikerbiet en haar teelttechniek - Koninklijk Belgisch Instituut tot ...
De suikerbiet en haar teelttechniek - Koninklijk Belgisch Instituut tot ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Doeltreff<strong>en</strong>dheid van de fungicid<strong>en</strong>behandeling<strong>en</strong><br />
in 2010<br />
Door de ongewoon droge weersomstandighed<strong>en</strong> van juli <strong>en</strong> waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
<strong>tot</strong> midd<strong>en</strong> augustus 2010 (lage luchtvochtigheid), was de ontwikkeling<br />
van de bladziekt<strong>en</strong> bijzonder laag. In augustus heeft cercospora zich weinig<br />
ontwikkeld <strong>en</strong> ramularia was vrijwel afwezig. Sommige veld<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> eind augustus de behandelingsdrempel teg<strong>en</strong> de bladziekt<strong>en</strong> nooit<br />
bereikt <strong>en</strong> moest<strong>en</strong> niet behandeld word<strong>en</strong>.<br />
Onder deze omstandighed<strong>en</strong> vertoond<strong>en</strong> de proev<strong>en</strong> voor vergelijking van<br />
de doeltreff<strong>en</strong>dheid van de fungicid<strong>en</strong>behandeling<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> grote verschill<strong>en</strong><br />
in doeltreff<strong>en</strong>dheid tuss<strong>en</strong> de behandeling<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte van de niet<br />
behandelde getuige (Figuur 4). In deze proev<strong>en</strong> werd echter bevestigd dat<br />
e<strong>en</strong> late toepassing de minst effectieve blijft. E<strong>en</strong> vroege toepassing,<br />
gedaan vóór de behandelingsdrempel heeft ge<strong>en</strong> betere werkzaamheid.<br />
<strong>De</strong>ze proev<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s het belang aan van het zaai<strong>en</strong> van minder<br />
gevoelige rass<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> fungicidebehandeling te vermijd<strong>en</strong>.<br />
104<br />
103<br />
102<br />
101<br />
100<br />
99<br />
98<br />
97<br />
96<br />
lsd 3,2<br />
Figuur 4. Doeltreff<strong>en</strong>dheid van de fungicid<strong>en</strong>behandeling<strong>en</strong> in 2010, proef<br />
van Verlaine (témoin/getuige = 100%). <strong>De</strong> behandeling Opus team werd<br />
uitgevoerd vóór de behandelingsdrempel (6 augustus), de behandeling<br />
Spyrale werd ver na de behandelingsdrempel uitgevoerd (7 september).<br />
Onkruidbestrijdingsproev<strong>en</strong> in 2010<br />
In 2010 werd<strong>en</strong> drie onkruidbestrijdingsproev<strong>en</strong> aangelegd door het KBIVB<br />
(Tonger<strong>en</strong>, Melkwezer <strong>en</strong> Zwalm). Er werd<strong>en</strong> FAR schema’s aangelegd<br />
afgestemd op e<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gde flora <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gemiddelde onkruidruk.<br />
Daarnaast werd<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> aantal alternatieve schema’s in proef gelegd.<br />
Enkele gebaseerd op e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête onder landbouwers waaruit e<strong>en</strong><br />
« gemiddeld spuitschema » werd sam<strong>en</strong>gesteld <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele zoals<br />
voorgesteld in de publiciteit. <strong>De</strong> doelstelling van de proev<strong>en</strong> was de<br />
kosteffectiviteit van deze schema’s te evaluer<strong>en</strong>. <strong>De</strong> selectiviteit <strong>en</strong><br />
werkzaamheid van de schema’s werd opgevolgd. Het voorjaar was koud <strong>en</strong><br />
droog <strong>en</strong> dit beïnvloedde de proefresultat<strong>en</strong>. Er was algeme<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> zeer lage onkruiddruk. Hierdoor kunn<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> verdere uitsprak<strong>en</strong> over<br />
de werkzaamheid van de schema’s gedaan word<strong>en</strong>. <strong>De</strong> selectiviteit van de<br />
schema’s was gemiddeld g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> goed. In e<strong>en</strong> aantal schema’s werd<br />
echter e<strong>en</strong> tijdelijke remming van de groei vastgesteld. Het duidelijke<br />
verschil tuss<strong>en</strong> de schema’s was echter de kostprijs. Ter illustratie had het<br />
FAR refer<strong>en</strong>tieschema in de proef te Melkwezer e<strong>en</strong> richtprijs van 51 euro/<br />
ha, het duurste schema had e<strong>en</strong> richtprijs van 180 euro/ha. In de<br />
omstandighed<strong>en</strong> van de proef werd met beide schema’s op het veld<br />
hetzelfde resultaat behaald.<br />
Voor de proev<strong>en</strong> 2011 beschikt het KBIVB over e<strong>en</strong> proefveld met e<strong>en</strong><br />
hoge druk van bingelkruid <strong>en</strong> e<strong>en</strong> veld met gem<strong>en</strong>gde flora. <strong>De</strong> schema’s<br />
zijn afgesteld op de flora <strong>en</strong> hun werkzaamheid zal word<strong>en</strong> geëvalueerd.<br />
E<strong>en</strong> andere doelstelling van de proef 2011 is om het principe van het FAR<br />
systeem te demonstrer<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> aantal schema’s <strong>en</strong> daarbij e<strong>en</strong> aantal<br />
punt<strong>en</strong> belangrijk voor e<strong>en</strong> geslaagde onkruidbestrijding onder de<br />
aandacht te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Zoals vroeg g<strong>en</strong>oeg van start gaan met de<br />
behandeling<strong>en</strong> (onkruid in het kiemlob stadium, onafhankelijk van stadium<br />
biet indi<strong>en</strong> FAR wordt toegepast) <strong>en</strong> verder behandel<strong>en</strong> met lage dosiss<strong>en</strong><br />
<strong>tot</strong> e<strong>en</strong> proper veld wordt bekom<strong>en</strong>, gevolgd door e<strong>en</strong> behandeling met<br />
nawerking. Ook de werkzaamheid van <strong>en</strong>kele vooropkomst behandeling<strong>en</strong><br />
zal word<strong>en</strong> geëvalueerd in combinatie met e<strong>en</strong> FAR na-opkomst<br />
behandeling op het perceel met veel bingelkruid.<br />
Ev<strong>en</strong>zeer zal het nut van e<strong>en</strong> vooropkomstbehandeling op het perceel met<br />
e<strong>en</strong> gemiddelde druk <strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gde flora word<strong>en</strong> bekek<strong>en</strong>. Voor alle<br />
schema’s zull<strong>en</strong> werkzaamheid, selectiviteit <strong>en</strong> kostprijs word<strong>en</strong><br />
vergelek<strong>en</strong>.<br />
6 — 05/2011 <strong>De</strong> Bietplanter<br />
06 aug 1 sept<br />
Getuige Opus Team Spyrale Armure Fortress Geyser<br />
Biet<strong>en</strong>rass<strong>en</strong> die minder stikstof vereis<strong>en</strong><br />
Sinds 2005 bestudeert het KBIVB de financiële opbr<strong>en</strong>gst van de<br />
verschill<strong>en</strong>de biet<strong>en</strong>rass<strong>en</strong> afhankelijk van de dosis minerale<br />
stikstofbemesting. <strong>De</strong> resultat<strong>en</strong> van 5 proefjar<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gepubliceerd in<br />
de Bietplanter van maart 2011. Het wordt bevestigd dat, afhankelijk van<br />
de omstandighed<strong>en</strong> van beschikbaarheid van stikstof in de bodem, de<br />
financiële opbr<strong>en</strong>gst van sommige rass<strong>en</strong> niet noodzakelijk verhoogt met<br />
de hogere dosiss<strong>en</strong> minerale stikstofbemesting.<br />
Opwarming van de aarde <strong>en</strong> mogelijkheid van<br />
vroegere zaai van de biet<strong>en</strong><br />
Het effect van de opwarming van de aarde wordt in België bevestigd door<br />
de meteorologische meting<strong>en</strong> uitgevoerd door het KMI sinds 1833<br />
(gemiddelde jaartemperatuur : +1°C vanaf ± 1910, opnieuw +1°C vanaf ±<br />
1980).<br />
Uit de data van de eerste uitzaai in België sinds 1982, blijkt dat de<br />
temperatuur op het mom<strong>en</strong>t van de 1ste zaai van de biet ge<strong>en</strong><br />
doorslaggev<strong>en</strong>de factor is voor de landbouwer. Sommige 1ste zaai word<strong>en</strong><br />
in februari of maart uitgevoerd, terwijl de temperatuur te Ukkel in de buurt<br />
van 0°C ligt. <strong>De</strong> toegankelijkheid van de grond<strong>en</strong>, dit wil zegg<strong>en</strong> de<br />
afwezigheid van reg<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de minimum 6 ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong>, is<br />
daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dominante factor die sommige landbouwers aanzet om<br />
hun 1ste zaai op dat mom<strong>en</strong>t uit te voer<strong>en</strong>, soms reeds eind februari (zoals<br />
waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in 2003 <strong>en</strong> 2004).<br />
<strong>De</strong> werkzaamhed<strong>en</strong> van het KBIVB in 2010, in klimaatkamer, hebb<strong>en</strong> het<br />
effect van verschill<strong>en</strong>de combinaties van koude (vernaliser<strong>en</strong>de)<br />
temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoge (devernaliser<strong>en</strong>de) temperatur<strong>en</strong> op schieters<br />
bestudeerd. Voor zover het risico van schieters beperkt is (afhankelijk van<br />
de temperatuur na de zaai <strong>en</strong> het ras), verhoogt e<strong>en</strong> vroegere zaai van de<br />
biet de groeiperiode van de biet. <strong>De</strong> verhoging in opbr<strong>en</strong>gst die hieruit zou<br />
voortvloei<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> bevestigd. In dit geval zou e<strong>en</strong> vroegere zaai<br />
leid<strong>en</strong> <strong>tot</strong> vroegere rooi <strong>en</strong> dus gedeeltelijk beantwoord<strong>en</strong> aan de<br />
verl<strong>en</strong>ging van de biet<strong>en</strong>campagnes.<br />
Als gevolg van de ongunstige weersomstandighed<strong>en</strong> kon in 2010 ge<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>kele proef van vroege zaai aangelegd word<strong>en</strong>.<br />
In 2011 daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong>, dank zij gunstige weersomstandighed<strong>en</strong>, heeft het<br />
KBIVB 2 proefsites met 3 zaaidata (begin maart, midd<strong>en</strong> maart <strong>en</strong> begin<br />
april) <strong>en</strong> 5 rass<strong>en</strong> aangelegd. <strong>De</strong>ze proev<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> op 3 verschill<strong>en</strong>de data<br />
gerooid word<strong>en</strong> (begin september, begin oktober, begin november).<br />
Bewaring van biet<strong>en</strong> op lange termijn<br />
<strong>De</strong> proev<strong>en</strong> van het KBIVB over de bewaring in 2010 hebb<strong>en</strong> de evolutie<br />
van het verlies aan suikergewicht van de biet<strong>en</strong> bewaard op lange termijn<br />
bevestigd. Het verlies aan suikergewicht is ongeveer -2 <strong>tot</strong> -3 % aan 300<br />
graaddag<strong>en</strong>, ongeacht de bewaartemperatuur (hetzij gedur<strong>en</strong>de 60 dag<strong>en</strong><br />
aan 5°C of gedur<strong>en</strong>de 20 dag<strong>en</strong> aan 15°C) (Figuur 5).<br />
Het verlies aan suikergewicht is vooral te dank<strong>en</strong> aan het metabolisme van<br />
de biet, <strong>tot</strong> ongeveer 300 graaddag<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong> de 300 graaddag<strong>en</strong> wordt<br />
het verlies aan suikergewicht vermeerderd door de ontwikkeling van<br />
schimmels. <strong>De</strong>ze ontwikkel<strong>en</strong> zich ongeacht de bewaartemperatuur. <strong>De</strong><br />
schimmels veroorzak<strong>en</strong> in de eerste plaats het verlies aan suikergehalte.<br />
Het verlies aan suikergehalte (verlies aan punt<strong>en</strong> suikergehalte) is<br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s afhankelijk van het waterverlies door de wortels tijd<strong>en</strong>s de<br />
bewaring (verlies wortelgewicht). Afhankelijk van het waterverlies van de<br />
wortels, kan het verlies aan suikergehalte lager zijn dan 0,5 punt<strong>en</strong><br />
suikergehalte aan 300 graaddag<strong>en</strong>.<br />
‐6,0<br />
‐5,0<br />
‐4,0<br />
‐3,0<br />
‐2,0<br />
‐1,0<br />
0,0<br />
1,0<br />
2,0<br />
3,0<br />
0 100 200 300 400 500<br />
Figuur 5. Verlies aan suikergewicht, uitgedrukt in % t<strong>en</strong> opzichte van het<br />
suikergewicht bij de rooi, in functie van de graaddag<strong>en</strong> (ras Balthazar,<br />
bewaard op 4 constante temperatur<strong>en</strong>, gemiddelde van 2 proefveld<strong>en</strong>, 2<br />
herhaling<strong>en</strong>).<br />
Voor e<strong>en</strong>zelfde ras kan het verlies aan suikergewicht variër<strong>en</strong> naargelang<br />
het veld. In figuur 6 constateert m<strong>en</strong> dat het verlies aan suikergewicht<br />
expon<strong>en</strong>tieel wordt te Kortrijk, bov<strong>en</strong> de 400 graaddag<strong>en</strong>. Het KBIVB zal in<br />
2011 verifiër<strong>en</strong> of deze variatie kan word<strong>en</strong> toegeschrev<strong>en</strong> aan de<br />
rooidatum, eerder dan aan het veld.<br />
5°C<br />
10°C<br />
15°C<br />
20°C