Onderzoeksrapportage Kaderstelling Fysieke Werkomgeving Rijk

Ministeriële verantwoordelijkheid
Betere beleidsvorming en verbetering bedrijfsvoering in de Rijksdienst kunnen alleen
slagen als uitgangspunten helder zijn en ieder Ministerie zich hier ook achter schaart met
inachtneming van de integrale ministeriële verantwoordelijkheid en een
medeverantwoordelijkheid voor het algemeen regeringsbeleid (zie de Grondwet art 46
lid3: “De ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen regeringsbeleid en
bevordert de eenheid van dat beleid”.
Bedrijfsvoeringbeleid en huisvestingsbeleid in het bijzonder zijn onderwerpen van
algemeen regeringsbeleid. Huisvesting ondersteunt enerzijds de primaire processen. Die
moeten in al hun ‘eigenheid’ goed uitgevoerd kunnen worden. Anderzijds raakt
huisvesting aan de werkgeversrol. Daarin geldt een vorm van rechtsgelijkheid.
De werkgever dient te zorgen voor een goede, gezonde en veilige werkomgeving.
Daarnaast zijn er allerlei beleidsgebieden die van toepassing zijn op vastgoed. Daarin kan
de overheid kiezen om het wettelijk minimum na te streven, maar ook om een
voorbeeldfunctie te vervullen.
We gaan ervan uit dat de doelstellingen van de VRD breed gedragen worden en dat de
toepassing daarvan op de FWR op steun kan rekenen. Daarnaast is het aannemelijk dat
per ministerie de accenten in de set doelstellingen anders liggen of aanvullende
doelstellingen van kracht zijn. In dit onderzoek richten we ons op de doelen die voor het
geheel gelden.
Veronderstellingen
Het ontwikkelen van een kaderstelling in de vorm van een Corporate Standard
veronderstelt dat een plausibele relatie te leggen is tussen doelen, middelen en effecten.
En veronderstelt tevens dat er een methode is te formuleren waarmee die plausibele
relatie in de huisvestingspraktijk gerealiseerd kan worden. We kiezen voor plausibiliteit
omdat ‘harde’ causaliteit waarschijnlijk teveel gevraagd is. Immers als het Rijk de
onderlinge samenwerking tussen de ministeries en diensten wil vergroten wat is dan de
rol van de werkplek? Ontstaat beter beleid door betere samenwerking door betere
werkplekken? Dat weten we niet, maar we veronderstellen een bescheiden bijdrage op
twee manieren. Ter eerste als het gaat om doelbereiking dan weten we dat de kans op
communicatie toeneemt naarmate mensen zich meer in elkaars nabijheid bevinden
(Allen 1978, Allen Henn 2006). Kans op meer communicatie is nog geen betere
samenwerking, maar het draagt ertoe bij in een geheel van complexe relaties.
20 ONDERZOEK K ADERSTELLING F YSIEKE W ERKOMGEVING R IJK: C ORPORATE S TANDARD 2011