Onderzoeksrapportage Kaderstelling Fysieke Werkomgeving Rijk

werken, adequaat kunnen inspelen op veranderende werkprocessen,
arbeidsproductiviteit, kostenefficiency, duurzaamheid en andere vormen van
toegevoegde waarde.
- Besluitvorming en implementatie: Kennisvorming gericht op het ondersteunen,
begrijpen en verklaren van het proces van voorbereiding, besluitvorming,
implementatie en beheer van huisvesting en huisvestingsveranderingen. Centraal
staat de vraag naar de besluitvorming over verschillende huisvestingsalternatieven
in relatie tot mensen, hun gedrag en werkstijl en andere productiefactoren zoals ICT
en het beschikbare geld.
- Trends en ontwikkelingen: Inzicht verkrijgen in ontwikkelingen die invloed hebben
op de werkomgeving van morgen.
- Instrumenten en databases: Het ontwikkelen van instrumenten en het opbouwen
van databases ter ondersteuning van de besluitvorming, monitoring en
verantwoording rond huisvesting en het toetsen hiervan op theoretisch
betrouwbaarheid en praktische bruikbaarheid.
De tweede pool is extern van aard en nauw verweven met de eerste pool. Betere
huisvesting is niet een doel op zich, maar een middel om rijksambtenaren ‘beter en
prettiger’ te laten werken, en dat niet in ‘splendid isolation’ maar met het oog op
beleidsoutput. Kennisvragen rondom huisvesting zijn dus nauw verbonden met de
uiteindelijke ‘output’ van het Rijk. Beleid en wetgeving als output zijn sociaal-juridische
technologieën met een eigen dynamiek op de Nederlandse samenleving –
rechtssociologisch, technisch, infrastructureel, enzovoort- maar ook daarbuiten. Kosten
en baten, risico’s en (on)zekerheden, tradeoffs, en dergelijke, zijn onderdeel van die
sociaaljuridische technologieën die het Rijk genereert voor binnenland en buitenland.
Kennis van Rijkshuisvesting binnen het Rijk wordt uiteindelijk in de samenleving
uitgedrukt in beleidskennis dat huisvest in het Rijk. Met andere woorden,
beleidsexpertise van het Rijk dat tot uitdrukking komt in wet- en regelgeving is een
afspiegeling van de kennis die huisvest in haar gebouwen (kantoren en kenniscentra
zoals bibliotheken), haar mensen, en haar netwerken (bedrijfsleven, universiteiten).
Bij de maatschappelijke ontwikkelingen, die zowel binnen als buiten de overheid
plaatsvinden, is het ons inziens noodzakelijk beperkingen te formuleren die expliciet bij
de FWR horen, aangezien de maatschappelijke wensen en verlangens naar de
Rijksoverheid een zekere mate van oneindigheid in zich dragen. De groei van de
overheid in de afgelopen decennia, als gevolg van zowel autonome als democratische
processen in een cultuur van voorzorg heeft zijn weerslag op de fysieke en sociale
werkomgeving van Rijksambtenaren.
2.4.2 Limiterende perspectieven
In de ontwikkeling van standaarden zijn er een aantal limiterende perspectieven die
vorm dienen te geven aan de ‘binnen- en buitenkant’ van de FWR. Deze perspectieven,
die een uitdrukking zijn van de rijksbrede benadering van FWR, zijn in willekeurige
volgorde:
- Het bestuurlijk perspectief vraagt om uitvoerbaarheid met daarin besloten de
thematiek van handhaafbaarheid.
- Het economisch perspectief vraagt om een optimale en doelmatige inzet van (de
24 ONDERZOEK K ADERSTELLING F YSIEKE W ERKOMGEVING R IJK: C ORPORATE S TANDARD 2011