Download pdf - Oranjewoud

Kornwerderzand en Kazematten
Door het nieuwe complex ESIII blijft het beschermde dorpsgezicht
van Kornwerderzand in tact. De huidige schutsluizen van
Kornwerderzand krijgen een functie als vispassage en de huidige
spuisluis krijgt een functie als zoetwaterlokstroom voor de vispassage.
De kommen kunnen ingericht worden als jachthaven.
Hierdoor blijft Kornwerderzand een belevingsmoment op de dijk
voor alle doelgroepen; het autoverkeer herkent Kornwerderzand
als vast oriëntatiepunt, de wandelaars en fietsers hebben een attractie
die in het teken staat van de natuur, voor de buitenlandse
toeristen is de vispassage een bewijs van duurzaamheid en vernieuwende
oplossingen en voor de waterrecreanten ontstaat
een nieuwe aanlegplaats. Op termijn kan gekeken worden of de
huizen bij Kornwerderzand een andere bestemming kunnen krijgen,
zonder dat het beschermde dorpsgezicht wordt aangetast.
Gedacht kan worden aan een informatiepunt, VVV-gebouw of
horeca-voorziening.
Vismigratie
Stabiele zout zoet overgangen in combinatie met vispassages verbeteren de vismigratie (paling, spiering, zeeforel,
e.d.). Momenteel zijn dergelijke overgangen in de Afsluitdijk ‘harde’ overgangen, waardoor naar zee trekkende
vis geen tijd krijgt om zich aan te passen aan de veranderde omstandigheden. Bovendien zijn sommige
vissoorten (fint, elft) juist afhankelijk van estuariene overgangszones en zolang deze niet voorhanden zijn,
zullen de populaties zich niet herstellen. Stabiele zout zoet overgangen zijn dus noodzakelijk voor de trekvis
en zullen uiteindelijk bijdragen aan een verbetering van de ecologische verbindingen tussen het stroomgebied
van de Rijn en de Waddenzee.
De spuisluis zou daarom moeten worden gekoppeld aan een vispassage. De uitstroom van de spuisluis (zoet)
fungeert daarbij als lokstroom voor de terugkerende zoetwatervis en de trekvis via de vispassage.
Bij Kornwerderzand wordt de meeste trekvis gevonden, doordat de vloedstroom in die richting het grootst is.
Monument in Balans
55