P - Tijdschrift over agressie preventie

De belangrijkste resultaten van een enquête
onder 1.100 jongeren in klas 7 en 8 (12-14
jaar)
(gehouden door prof. Lösel, universiteit Erlangen-Nürnberg en
prof. Bliesener, universiteit Kiel)
• Geweld op school uit zich meestal in lichte fysieke en
verbale agressiviteit. Ca. een derde van de jongens trapt
of slaat regelmatig. Ernstige fysieke geweldsdelicten zijn
zeldzaam.
• In tegenstelling tot de politiestatistieken zijn buitenlandse
jongeren maar iets minder vaak betrokken bij geweld op
school dan niet-buitenlandse jongeren.
• Meisjes vertonen minder vaak agressief gedrag en worden
minder vaak slachtoffer van geweldsdelicten.
• Ca. 5 procent van de leerlingen zijn zogenaamde ‘bullies’
en treiteren hun medeleerlingen regelmatig. Het
is zeer waarschijnlijk dat deze jongeren later
veelvuldig delicten zullen plegen.
Wat betreft de oorzaken van geweld leveren wetenschappelijke
studies eensgezind het volgende beeld
op: de risicofactoren liggen besloten in het gezin, de
persoonlijkheidsstructuur, de school, de groep leeftijdsgenoten,
het gebruik van alcohol/drugs en de
media. Als meerdere factoren samenkomen, stijgt de
kans dat kinderen crimineel of gewelddadig worden
met sprongen. De belangrijkste risicofactoren zijn:
• Een liefdeloos gezin, gebruik van geweld, mishandeling,
verwaarlozing, te strenge of inconsequente
opvoeding, een crimineel voorbeeld, armoede en
werkloosheid van de ouders.
• Hyperactiviteit, een grote mate van impulsiviteit,
weinig eigenwaarde, de omgeving wordt als vijandig
ervaren.
• Een slecht sociaal-emotioneel schoolklimaat,
anonimiteit en eenzijdige prestatiedruk.
• Agressieve jongeren maken vaak deel uit van
groepen die de tekortkomingen van het gezin
(erkenning, gebrek aan geborgenheid) moeten
opvangen, maar tegelijkertijd het agressieve,
asociale gedrag versterken. Buiten school wordt er
voornamelijk ‘rondgehangen’.
Als meerdere risicofactoren
samenkomen, stijgt de kans dat
kinderen crimineel of gewelddadig
worden met sprongen.
•
•
Gewelddadige beelden in de media versterken de acceptatie
van geweld en dit is vaak al in het gezin begonnen.
Ook het gebruik van alcohol en drugs houdt vaak duidelijk
verband met agressief en delinquent gedrag.
Er zijn ook beschermende factoren die het ontstaan van
geweld voorkomen, zelfs als er meerdere risicofactoren
aanwezig zijn. Volgens Lösel zijn jongeren beschermd als zij
verschillende manieren kennen om ergens mee om te gaan,
zichzelf in de hand kunnen houden en weinig alcohol of drugs
gebruiken. Deze inzichten zijn opgenomen in diverse trainingsprogramma’s.
Carmen Trenz
AA P
13
#2