P - Tijdschrift over agressie preventie

18 #2
PsychoSociale Arbeidsbelasting (PSA) in de nieuwe Arbo-wet
Uitbreiding van ongewenst gedrag
In artikel 1 (derde lid, onderdelen e. en f.) worden de defi nities
van seksuele intimidatie en agressie en geweld vervangen
door een defi nitie van psychosociale arbeidsbelasting. Het gaat
naast seksuele intimidatie, agressie en geweld in de nieuwe
Arbo-wet ook over pesten en werkdruk.
Onder psychosociale arbeidsbelasting worden factoren in de
arbeidssituatie verstaan, die stress veroorzaken. Werkstress
kan op zijn beurt weer leiden tot overspannenheid, burnout,
depressie en post traumatische stress stoornis, voorbeelden
van aan (chronische) stress gerelateerde psychische aandoeningen.
Belangrijk is te weten, dat niettemin alle onderdelen van de
PSA, agressie, intimidatie, geweld, pesten en werkdruk apart
gedefi nieerd worden.
Voor (seksuele) intimidatie en pesten worden vanuit de
Europese Richtlijn nr. 2002/73/EG dezelfde defi nities
gehanteerd als die welke in de Wet Gelijke Behandeling (WGB,
art1a, 3e lid)) en het Burgerlijk Wetboek (BW, art 646, 8e lid,
boek 7) zijn beschreven.
De wetgever schrijft voor dat de werkgever, binnen het
algemeen arbeidsomstandighedenbeleid, beleid moet voeren
dat gericht is op voorkomen en indien dat niet mogelijk is,
beperking van de PSA.
Doelvoorschrift ook voor PSA
Als er geen concrete doelvoorschriften kunnen worden
gemaakt, zoals bijvoorbeeld bij PSA, is er sprake van procesnormen.
Dit houdt in dat de werkgever verplicht is om een beleidsproces
te doorlopen om risico’s te beoordelen en te beheersen.
Procesnormen kunnen worden uitgewerkt d.m.v. agendabepalingen,
welke verplichte aandachtspunten zijn.
In zo’n agendabepaling wordt aangegeven welke elementen
deel moeten uitmaken van het beleid dat de werkgever moet
voeren.
Onverlet zal deze agendabepaling natuurlijk gebaseerd dienen
te zijn op de RI & E.
De agendabepaling welke inmiddels “een stand der
wetenschap“ is met maatregelen die dienen te passen bij
de eigen organisatie of branche (bijvoorbeeld: detailhandel
is duidelijk geen ziekenhuis) kan in de context van PSA de
volgende elementen bevatten:
• beschikbaarheid van een vertrouwenspersoon
• algemene gedragscode is opgesteld
AA P
•
•
•
•
•
er bestaat een klachtenregeling
er is een systeem voor registratie van (ernstige) incidenten
er zijn structureel deskundigheidsbevorderende trainingen
voor werknemers
structurele nazorg na incidenten met agressie en/of geweld
is geregeld
maatregelen werkdruk en werkstress bestaan
In het geval van PSA is de werkgever verplicht beleid te
voeren ter voorkoming en beperking hiervan.
Er moet dus altijd een doelvoorschrift zijn: in de vorm van
concrete grenswaarden of als procesvorm.
Hoe wordt er gecontroleerd?
Arbeidsinspectie en branchebrochures
Boetes worden verdubbeld
Met het ingaan van de herziene Arbo-wet, is ook de werkwijze
van de Arbeidsinspectie veranderd. De Arbeidsinspectie gaat
uit van de wet- en regelgeving, en de invulling daarvan door
werkgevers en werknemers in Arbocatalogi. De Arbeidsinspectie
controleert of bedrijven zich aan de wettelijke regels
houden. Zodra een getoetste Arbocatalogus is opgesteld,
vormt die het uitgangspunt voor de inspectie. Werkgevers
die werk maken van de Arbocatalogus kunnen rekenen op
een soepele opstelling van de Arbeidsinspectie. In sectoren
met hoge risico’s waar een Arbocatalogus ontbreekt, zal de
Arbeidsinspectie vaker inspecteren.
Bij misstanden treedt de Arbeidsinspectie
hard op. De maximale boetes die de
Arbeidsinspectie kan opleggen,
worden verdubbeld.
De Arbeidsinspectie ontwikkelt een uitgebreide serie branchebrochures.
Deze branchebrochures zijn voorlichtingsinstrumenten
die aan alle bedrijven in een bepaalde branche worden
gestuurd. De eerste set van vier brochures is inmiddels aan de
betreffende branche aangeboden. Met de brochures kunnen de
werkgevers zich goed op een inspectie van de Arbeidsinspectie
voorbereiden. In de brochure is informatie opgenomen over
welke verplichtingen de werkgever heeft, hoe een bedrijfsinspectie
verloopt en zijn de belangrijkste arbeidsrisico’s in
de branche uitgewerkt. Daarmee wordt het optreden van de
overheid duidelijk en voorspelbaar.