De sleutel in een bewijs

Afhankelijk van het profiel van het aardoppervlak en de wind
zal een thermiekbel zich verplaatsen, of zich van één plek
blijven voeden. Met name bosranden en obstakels zoals huizen
of hoge gebouwen zijn een uitstekende bron door de abrupte
verstoring die zij veroorzaken.
Indien de lucht zover is gestegen en afgekoeld dat zij is verza-
digd vormen zich cumuli. Deze wolken onderscheiden zich van
andere soorten door een vlakke onderkant. De vlakke onderkant
is in feite de bovenkant van de droge kolom opstijgende
lucht. Door de vrijkomende warmte van de condenserende
waterdamp krijgt de lucht een extra stoot omhoog en zal nog
een stuk verder stijgen.
De overgang tussen de stijgende kolom en de omringende lucht
is verre van geordend. Dit gebied kenmerkt zich vaak door heftige
turbulentie, precies de turbulentie die je in een vliegtuig in
je maag voelt. Voor zweefvliegers is deze turbulentie een goede
indicatie dat je een thermiekbel nadert.
Met name na een heldere nacht is vaak een temperatuurstijging
te zien met toenemende hoogte; een inversie. Doordat de aarde
warmte uitstraalt zullen het aardoppervlak en de onderste
luchtlagen 's nachts fors afkoelen. Door de slechte warmtegeleiding
zal lucht op grotere hoogte echter minder afkoelen en
uiteindelijk warmer zijn dan de lucht vlak bij de aarde. Uiteraard
komt een cel warme lucht hier lastig of niet doorheen.
Indien de inversie zich boven de hoogte waarop condensatie
plaatsvindt bevindt zijn de bovenkanten van cumuluswolken
afgeplat. Boven de thermosfeer bevindt zich ook een laag met
stijgende temperatuur (door de vorming van ozon) zodat de
afplatting ook op grote schaal te zien is bij onweerswolken die
zich uitspreiden in de vorm van een aambeeld.
Op onbewolkte warme dagen is vaak wel thermiek, maar be-
reikt deze niet de hoogte waarop zich wolken vormen doordat
de convectie stukloopt op een inversie. Dit verschijnsel wordt
zeer treffend droge thermiek genoemd en valt op door de troep
Eureka!
Een verzameling cumuluswolken aan de horizon. De platte onderkant is
goed herkenbaar.
Een schematische weergave van een solar updraft tower.
die zich net onder deze laag bevindt, een duidelijk teken dat
niet alleen lucht, maar ook een heleboel roet en stof omhoog
worden gezogen. Hiernaast worden ook veel zaden en insecten
kilometers verplaatst, een effect met een grote impact op de
natuur en de bevruchting van planten. Zelfs het woestijnstof
uit de Sahara dat in Nederland weleens als een dunne film op
auto's wordt gezien is door convectie in de straalstroom geblazen!
Indien er vrijwel geen wind is rangschikken thermiekbellen
zich vaak in een honingraatvormig patroon genaamd Bénardcellen,
deze patronen zijn ook te zien bij het droogkoken van
rijst. Tussen deze cellen bevindt zich dan een gebied van dalende
lucht, herkenbaar door een groot blauw gat in de bewolking.
Wanneer er sprake is van wind zal convectie zich in lange rijen
ordenen met er tussen in dalende, wolkeloze lucht. Deze wolkenstraten
zijn vooral op satellietfoto's duidelijk herkenbaar.
Door de grote afmetingen zullen met name wolkenstraten lang
intact blijven.