Ontwikkelingsschets - Vogel- en Habitattoets - VNSC Communicatie

Effecten op diversiteit ecosystemen
(natuur en habitattypen) - Beneden-Zeeschelde
De verwachting op basis van expert judgement 22 is dat
de effecten van vaargeulverruiming ten opzichte van
het nulalternatief in de Zeeschelde gering zijn en in de
orde van enkele hectares per deelgebied liggen. De
richting van de effecten is vergelijkbaar met de effecten
in de Westerschelde tussen Hansweert en de grens
(oostelijk deel) 23.Dit betekent dat in het verruimingsalternatief
waarbij de huidige stortstrategie wordt toegepast,
de gemiddelde waterstand ten opzichte van het
nulalternatief mogelijk iets zal toenemen met als
mogelijk gevolg een afname van de oppervlakten intergetijdengebied
24.Het maximale negatieve effect voor
de hele Zeeschelde betreft enkele tientallen hectaren
verlies aan intergetijdengebied als gevolg van een verhoogde
waterstand (bestaande stortstrategie). Bij de
verruiming met een verbeterde stortstrategie– de optie
waartoe is besloten – treedt een omgekeerd, geringer
effect op (de totale oppervlakte intergetijdengebied
neemt mogelijk iets toe) 25.De aanname hierbij is dat
een stijging in waterpeil leidt tot omzetting van schorren
in slikken en van slikken in ondiepwatergebied.
Doordat voor de Zeeschelde morfologische berekeningsmodellen
ontbreken, zijn de ecologische
effectvoorspellingen met grotere onzekerheid omgeven
26.
Op basis van de graadmeters voor natuurlijkheid geldt
dezelfde conclusie als voor de Westerschelde, namelijk
15 | ontwikkelingsschets • vogel- en habitattoets
dat de verruiming van de vaargeul geen veranderingen
teweeg brengt in de op deze wijze geoperationaliseerde
natuurlijkheid van het Schelde-estuarium, noch in
positieve noch in negatieve zin 27.Gewogen naar het
Vlaamse toetsingskader uit artikel 36ter van het
decreet natuurbehoud, is er geen betekenisvolle aantasting
van de natuurlijke kenmerken van het gebied.
Effecten op de diversiteit van soorten
Uit voornoemd onderzoek naar effecten van verruiming
op arealen van relevante natuurtypen is gebleken
dat de verschillen ten opzichte van het nulalternatief
zeer gering zijn, met
name in het verruimingsalternatief
waarbij een verbeterde
bagger- en stortstrategie
wordt
toegepast. Vanwege
de thans voorspelde
geringe omvang van
effecten op de arealen
is het volgens
de onderzoekers niet
zinvol om uitspraken
te doen over eventuele
effecten op soorten,
zelfs als uitgegaan wordt van een ‘worst case’
scenario, waarbij het maximaal mogelijke effect op
waardevolle natuurtypen als uitgangspunt is
genomen 28. Niet enkel is de causale relatie tussen ver-
22) De verbreding van de vaargeul in de Beneden-Zeeschelde is wel meegenomen in de eendimensionale modellen, maar omdat deze modellen slechts morfologisch kunnen rekenen
tot de Belgisch-Nederlandse grens, konden geen morfologische uitspraken gedaan worden. Wel is in de Zeeschelde morfologisch gerekend met het 3-D model, echter op
korte termijn, zonder onderhoudsbaggerwerk te verrekenen en zonder dat het model gevalideerd is. Deze resultaten konden daardoor enkel vergelijkend worden gebruikt.
23) S-MER Natuur Deelrapport 3, Hfdst. 2.4.3. p. 17
24) Idem
25) S-MER Natuur Deelrapport 3, Hfdst. 2.4.3. p. 18
26) Advies Commissie m.e.r. van 25-11-2004, onderdeel 4.2. Effectbeschrijving Natuur; de Commissie is niettemin van mening dat voor een strategisch MER de gegeven informatie
toch voldoende tot ruim voldoende is. De ontbrekende kennis kan en zal immers bij het projectbesluit nog worden ingevuld
27) S-MER Natuur Deelrapport 3, Hfdst. 4.4. p. 61
28) S-MER Hoofdrapport, Hfdst. 6.4.2. p. 75; S-MER Natuur, Deelrapport 3, Hfdst. 3.4. p. 46, Hfdst. 3.6. p. 54. Omdat geen betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van
het gebied wordt vastgesteld, zullen volgens het S-MER dus ook de leefgebieden van de gekwalificeerde soorten, en bijgevolg deze soorten zelf, geen gevoelige wijzigingen
ondergaan