extra-parlementair. niet-parlementair - Koninklijke Bibliotheek

More documents

Recommendations

Info

766 JAARGANG XIII (1912—1913) No. 47 VAN ONZEN TIJD die, voorbijstappend, met roode en opgebolde kaken ijverig hun schoonste „marche patriotique" op 't koper bliezen, gluurden allemaal met straffe oogen over hunne notenboekskens naar boven de tribuun, waarvan uwe epische gestalte over hen genegen schaduw gaf. Pastor, Pastor toch, gij, de volksgeest van het Katholieke Vlaanderen, gij, de „Levenwekker", naast Rodenbach en Gezelle, onzer duistere, verslapen krachten, hoe hebben we U gevierd! Hoe hebben we U gevierd als daar op het grazig kouter vóór Streuvels' „Lijsternest", die duizendtallen van Blauwvoeten kropten rond het verhoog waar Vermeylen helder en kruimig U de „zegepraal van het vlaamsche woord" verhaalde, te midden een verward geel-gulden-zwart sperenveld van honderden geleeuwde vlaggen, die kletsten blijgezind. „De wind ons vane in plooien slaat!" Pastor, Pastor, hoe hebben we U gevierd als daar twintigtallen vlaamsche jonkheden als druifgetrossel geestdriftig uwen automobiel aanhingen en hem, onder ontroerlijke hoezee's, het weiplag afrolden naar die Luilekkerlandsche tent die kortop ronken begon van klap en lach, boerte en leute, spraak en aanspraak, handgedaver en gezang.... „En riep hem stem- en schalenklang te midden leutig feestgedrang". Had het woord van een lid der Amsterdamsche Violieren toen <strong>niet</strong> een verrassend-historische klank wanneer hij U aansprak: „die vermocht wat zóóveel Vlaamsche sprekers en schrijvers samen <strong>niet</strong> vermochten: ons, Roomsche Nederlanders in geestdrift ontsteken voor uw heerlijk land en uw zoet-vloeiende taal!" Zie, rond dien etenstijd kwam ik ievers in eene groote, oude boerendoenst achter die nu beroemde wei vóór Streuvels' Lijsternest en heb er Lieva gevonden uit „Open Lucht", die me vettig boerenbrood en wilde hesp voorsneed en me tusschendoor openhertig verhaalde hoe goedzielig de Pastor was en, lachenderwijs dan, hoe Streuvels allemaal, allemaal leugens over haar had verzierd. „Allemaal, allemaal leugens, menheere", en ze giechelde van hartelijke deugd.... 't Was te nanoen dat ik de warme dellingen omtrent den Kluisberg heb afgedoold, tusschen de oneindig-opglooiende partijen opgeschoofd graan, tusschen tropisch-weelderige maïs en beet, langs konkel en kant, gestruik en kortwoonst om eindelijk afgesloofd van de ontroernis en den gang, neer te breken ruggelings tegen een riekenden graanopper, dat de dalende zon roodroestig over mijn gezicht kwam en beneden mij, in die Bijbelsche vallei der West-Vlaamsche reuzen, schemeren begon dat speelgoedachtig Ingoyghem, 'twelk nog zwermde van vlaamsch volk en doezelde van 't muziek en 't gezang. De groote pastorij stond wijd, bezijden, doezeliger en matwit als van de bleeke feestvermoeidheid. Och, Pastor, Pastor toch, hoe heb ik dan levendig gedacht: „Hoe schoon, hoe gelukzalig moet het zijn hier ievers waar Verriest woont aan die milde glooiing van Tieghem tegen eene graanschove in de dalende zon te mogen sterven". Paradisi Pax.... Maar reeds bluste het hemellicht uit in de besmookte verte van Kortrijk en mijn stap ging terug naar de heirbaan op Ingoyghem. Het krielde en raasde in de dorpsstraat als een moorelende pot; het lundelsch bier zijpte langs kroes en pint en er ging daarvan een zuurachtige reuk; in de tenten at men taaie koeken vol verkenskop en dreumelde blikmuziek; tusschendoor 't opwandelend volk wervelden grijze buien stof van uit de verdroogde velden.... De deuren van uw kerksken, geliefde Pastor, stonden als zachtmoedig open en schroomvallig ging ik binnen bij de andere menschen zitten; en ik zag naar het ongekunsteld autaar waar gij Mis leest, naar den preekstoel waar gij in den naam van Jezus jarenlang het volk hebt aangesproken en ook naar de klare kerkramen waaruit zoo dikwijls het licht valt dat de heilige kapitalen van uw Misboek verheldert; ik heb daarna aan mijn paternoster voor U een tientje gelezen uit ongenoegzame dankbaarheid.... 't Werd valavond geheel en ik zou U voor het laatst zien; met vele rumoerende, Antwerpsche gilden
VAN ONZEN TIJD JAARGANG XIII (1912—1913) No. 47 „steeds tiegend vrögezind, geweer en lied gereed en d'haren in den wind", zoo stapten wij Vichtewaarts; het stof der heirbaan smoorde onder elks voeten op als een doomende mist die talmen bleef over de slapende akkers; daar gaat het wild gesnork eener automobiel... „Leve, leve Verriest! Verriest! Verriest!" Alle vlaggen schommelen als een opperste groet overentweer; zakdoeken, handen wuiven, stokken en hoeden wemelen tegen de lucht; het volk drumt ijlings bezijden de baan; de automobiel ronkt haastelijk voorbij Tegen de veege lucht zaat gij daar, verkrompen en donker, beminde Pastor, en waart gedoefeld diep in sjerp en mantel als gingt gij moederlijk 'den hartstocht omsluieren die voor uw Vlaanderen U eeuwigin de ziel brandt.... Wijl uwe oude handen, uit den schemer der open automobiel, ons nog vriendelijk toewaaiden zag ik plotselijk in den smuik van het grootsch, onmetelijk avondlandschap de Amsterdamsche Violieren, donker-waggelend bovenop eene Ingoyghemsche boerenkar, de heirbaan afhotsen Vichtewaarts.... Rari nantes in gurgite vasto.... De aftrekkende benden Klauwaarts hadden binst den avond Vichte ingenomen. De taveernen gloeiden als fornuizen, de hittige walm van den toebak smookte uit al de krochten en gaten, de Blauwvoeters „bij 't klinken der schuimende minneschaal" lawijdden binnenshuis d'ul en dof „Omdat icVlaminc ben", „Het Lied der Vlaamsche Zonen", De vrije Kerels stappen langs de baan", en anderen Rodenbachschen oorlogszang. " Daar stuift de dorpsstraat vol geweldig oproer.... Wie? Wat? Is 't er dood of leven? Uit de Ingoyghemsche helleduisterte duikt plots een klompige gestalte naar voren onder den troebelen gloed van slordige fakkels. De bruinaarde Capucijnenrok omvangt met logge, looden plooien dit reuzenlijf; de Franciscus-koord zwiert van de heupen weg onder het geweld van den opgang; de kalsijde gaat kraken.... Daar staat een leeuwachtige kop in 't verroest licht en een breede blanke baard breekt hem kerelswild onder de kaken uit. Geef hem een kandelaber uit de Hoogkoor van Sint Baafs en hij zal meteen honderd franskiljonsche koppen te morzel kraken; geef hem een kruis en als een andere Peter de Eremijt roept hij de kerels ter vlaamsche Kruisvaart naar Parijs! Ha Pastor, Pastor, kent gij hem? Uw vriend, uw strijd- enhjdensgenoot, Pater De Vos! Hij die in den donkersten en guursten tijd der Blauwvoeterie, wanneer ieder zijn deernis droeg en niemand nog liefhebberde met 't Vlamingschap, zooveel betraand brood at om zijne dierbare vlaamschheid! Hij, Pater De Vos! Als gespard aan een kruis krampt hij zijn zwaargemouwde armen naar den nachtelijken hemel op of hij de starren van Gods eindelooze lucht zou grijpen ; zijn grove en ondergrondsche stem davert: „Vlamingen komt bij, komt bij! Vlaanderen den Leeuw! In Vlaanderen Vlaamsen! Hoezee! Fransch?.... Awoert!... Vliegt de Blauwvoet! Storm op zee!" dat nu heel Vichte het als een donder herhaalt die griezelig wederbotst tegen de verre geheimzinnige hellingen van den luisterenden Kruisberg. Maar met een achterwaartschen leeuwensprong is daar nu ineens die eeuwoude, grijze Capucijner weer de duistere kouters in en verdwijnt in den nacht.... Heel wijd, als van uit de wolken, als van over 't graf, ver en schoon, galmt nog een schreeuw van hem: „Vliegt de Blauwvoet!"; en geen wederroep.... Dan zijn de velden naar Kortrijk rondsom avondstil. Mijne vrienden, herinnert U!.... Onderaan den Kluisberg ligt er een dag begraven, een vertelselachtige dag, een legendarische dag en, wie weet, zullen de zmd-vlaamsche boeren van later, 's avonds bij winterweer aan de rookende kave hem hun kinderen vertellen; zie, zij zullen aan hun pijp smakken, hun pint beslurpen en hun kaartspel kromknijpen onder hun knuisten om dan geheimzinnig te verhalen hoe eens over honderden jaren in de streek er een oude Pastor leefde die machtig en groot was als een Koning en waarnaar eens, op een wonderen dag van Oogst, een heel uitgestrekt land op ontzaggelijke bedevaart uitging. ANTWERPEN, 18 en 19 Oogst 1913. KAREL VAN DEN OEVER 767
Page 1 and 2: VAN ONZEN TIJD JAARGANG XIII (1912
Page 5: VAN ONZEN TIJD JAARGANG XIII (1912
Page 11 and 12: VAN ONZEN TIJD JAARGANG XIII (1912-

extra-parlementair. niet-parlementair - Koninklijke Bibliotheek

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?