Nieuwsbrief - Politieacademie

Actieonderzoek ZSM
(door Renate Klein Haneveld)
De Nederlandse politie staat – met het oog op de invoering van de Nationale Politie – voor een grote
veranderopgave. Echter is het overgaan naar de Nationale Politie niet het enige. Ook het afdoen van veel
voorkomende criminaliteit (VVC) wordt compleet veranderd. Men gaat namelijk over op de werkwijze ZSM. Hierbij
staat ZSM niet alleen voor zo snel mogelijk, maar ook voor zo samen, slim, samenlevingsgericht en simpel
mogelijk. Het idee is dat de diender – die net een verdachte (op heterdaad) heeft gearresteerd – vanaf de straat
belt naar de intake op het Selectie- en Coördinatie Centrum (1 SCC per eenheid). Deze zoekt in samenwerking
met de administratieve medewerkers van het OM de bijbehorende gegevens van de verdachte erbij en de zaak
gaat direct door naar de aanwezige dienstdoende ZSM-Officier van Justitie. Deze neemt een voorlopige
routeringsbeslissing – eventueel in overleg met de politiefunctionaris. Vervolgens wordt eventueel aanvullend
onderzoek uitgevoerd door de politie en op basis daarvan wordt door de Officier of beoordelaar een
afdoeningbeslissing genomen. Dit kan een transactie zijn, maar kan ook uiteindelijk een dagvaarding worden.
Ondertussen is de agent met de verdachte op de afhandeleenheid in de regio gekomen, waar hij een
terugkoppeling krijgt over de beslissing en de verdachte bijvoorbeeld de transactie kan betalen en direct weer terug
op straat kan. Hierdoor is er veel minder documentatie nodig, is de doorlooptijd een stuk korter en is er
meerwaarde voor zowel dader, slachtoffer als agent.
Het doel van dit onderzoek – welke in samenwerking met AEF Onderzoeks- en Adviesbureau uit Utrecht wordt
uitgevoerd – is het in kaart brengen van hoe de verschillende eenheden de ZSM-werkwijze implementeren en ze te
helpen bij eventuele problemen waar men tegen aanloopt. Doordat de onderzoekers alle regio’s in het land
bezoeken, krijgen zij een goed overzicht en kunnen ze een mooie vergelijking maken, waarbij sterke en zwakke
punten naar voren komen. Naast de gesprekken met de projectleiders over de implementatie, worden er ook
meerdere bezoeken aan de SCC’s gebracht, waarbij er gepraat wordt met alle verschillende rollen. De uitkomsten
hiervan worden samengevoegd en op basis daarvan wordt er binnenkort een workshopsessie voor alle
projectleiders georganiseerd met als doel om de dialoog op gang te brengen, zonder dat men bang is om een
slechte indruk te maken. De tweede fase van het onderzoek zal zich meer richten op de ervaringen van de
dienders op straat. Er zullen bezoeken worden gebracht aan de afhandeleenheden en enkele dienders op straat
zullen ook gevraagd worden naar hun mening. Hieruit zal wederom een workshopsessie uit voortvloeien.
M.-waarde onderzoek afgerond
(door Mariëtte van Kuik)
In het voorjaar van 2011 startte het Lectoraat met een onderzoek naar de waarde van meldingen van Meld
Misdaad Anoniem (M.) voor de politiële opsporing. Zoals Nicolien in haar rede al aanhaalde, is samenwerking een
van de kernbegrippen van criminaliteitsbeheersing. De burger is van oudsher een van de belangrijkste
samenwerkingspartners van de politie. Naast de “gebruikelijke” rollen als getuige, slachtoffer of aangever, wordt de
burger ook op andere manieren steeds vaker bij de opsporing betrokken. Voorbeelden hiervan in Nederland zijn
SMS-alert, Opsporing Verzocht, Meld Misdaad Anoniem en TGO.nl dat op dit moment door het Lectoraat wordt
onderzocht. Opvallend is dat van veel van dergelijke initiatieven een systematische opbrengstenregistratie
ontbreekt. Met het onderzoek naar de waarde van M.-meldingen voor de politie is getracht hierin enige verandering
te brengen.
Het onderzoek had tot doel inzichtelijk te maken op welke wijze de politie tips van M. gebruikt worden en welke
bijdrage deze tips leveren aan opsporingsonderzoeken. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van het
Programma Politie en Wetenschap, in samenwerking met Bureau Beke en het Lectoraat Intelligence van de
Politieacademie.
4