CIRQ'ONSTANCES - VTi

Carrousel des Moutons – d'irque en fien (foto: lotte Van herwegen)
TWEERICHTIngSVERkEER nAAR
DE BAkEnS
op zich delen de cultuurcentra, toonbeeld van
vastgebetonneerde infrastructuur voor theater, eenzelfde
gemeenschapsfilosofie als festivals. Maar
ze zijn gegrondvest op een
totaal andere traditie: cultuurspreiding
als Bildung.
Volgens het oorspronkelijke
motto van de jonge cc’s van
minister frans Van Mechelen
(CVP) ‘zou ook de postbode
naar jazz luisteren’, als hogere
cultuurvorm. en met traditioneel circus is nog
geen lokale burger ontvoogd. Circus hoorde buiten
de culturele bakens en bolwerken.
dat is nu al een tijd aan het veranderen. Verscheidene
cultuurcentra (de Warande, de spil,
leopoldsburg, heist-op-den-Berg ...) hebben naast
of binnen hun vaste podiumprogramma plaats ingeruimd
voor circustheater. in de eerste plaats ligt
‘Mochten cc’s ons niet
programmeren, hadden
we nauwelijks werk in
eigen land.’
Courant 97 >> naar de inhoudstafel
dat aan hun eigen geëvolueerde rol. ‘naast een
klassieke plek voor podiumkunsten willen we als
regionaal centrum ook een beetje de Zomer van
antwerpen zijn, maar dan tijdens het seizoen’,
zegt Bert heylen van de Warande. ‘ook voor een
breder publiek zoeken we naar een aanbod met
kwaliteit.’ die publieksverbreding, waarvoor circus
als visuele kunstvorm extra troeven heeft, past in
nieuwe decretale taken als ‘cultuurparticipatie’.
daarnaast zijn cc’s behalve richtingaanwijzers
voor de kunsten, veel meer breedbeeldspiegels
geworden van de culturele veelsoortigheid. Ze bieden
hun meer gesegmenteerde publiek nu graag
een waaier aan.
in de tweede plaats, maar niet minder cruciaal,
zijn er de artistieke ontwikkelingen binnen de circuskunsten
zelf. de laatste tien jaar is er een hele
beweging aan groepen ontstaan voor wie circustechnieken
veeleer het middel zijn voor een dieper
verhaal, een meergelaagde dramaturgie of een
poëtisch vormonderzoek. ook in Vlaanderen is
deze nouveau cirque, mee dankzij het Circusdecreet
en het Circuscentrum, aan een opmars bezig.
het geeft de circuskunsten een artistieke surplus die
klassieke programmatoren makkelijker herkennen
als ‘kwaliteit’, met daarbij nog het extraatje van
een technische vakbeheersing die in het Vlaamse
theater eerder schaars geworden is. ‘ik programmeer
circustheater ook gewoon voor het plezier
om vaste kunstkijkers van hun stoel te blazen’, besluit
heylen. ‘Plots ontdekken ze een kwaliteit die
veel verder gaat dan de kunstjes waarmee ze het
genre associëren.’
DE SCHAApJES op HET DRogE
op zich tonen jonge Vlaamse circusgezelschappen
zich verheugd over die nieuwe interesse bij
cultuurcentra. de voornaamste reden is een weinig
prozaïsche. ‘Mochten cc’s ons niet programmeren,
hadden we nauwelijks werk in eigen land’, aldus
iris Carta van het jonge Circ’ombelico. ‘daarvoor
telt België veel te weinig festivals.’ het is een
plaatje dat voor bijna alle Vlaamse circustheatergezelschappen
geldt. net als Vlaamse dans blijkt
ook circustheater vooral een
exportproduct. ‘tachtig procent
van onze tijd spelen we
in het buitenland: van Japan
tot Brazilië, maar vooral in
frankrijk’, rekent dirk Van
Boxelaere van d’irque &
fien voor. ‘nu thassos onze
zaalversie van Carrousel des moutons (2010) verdeelt
in de cultuurcentra, kunnen familie en vrienden
eindelijk eens komen kijken waar we al die tijd
eigenlijk mee bezig zijn. ons doet het extra deugd
om eens wat vaker thuis te zijn.’
een kleine rondvraag bij verkoopbureaus als thassos
leert dat slechts een kleine minderheid zo gespreid
raakt. ‘Veel circustheatergroepen vragen
30