nr. 6 juni - Publicaties Nederlandse Politieke Partijen

i
L..
discipline op te zeggen, aileen omdat een stuk iVlees bedorven is. In de oorlog
hebben we nog heel wat anders gegeten, vriendjes. Toch is Klenk niet helemaal
voor de officieren, ja, hij is eerder voor de matrozen.
De hamerende, dreigende muziek gaat verder; de verbittering groeit. De ka~
pitein laat de bemanning op het dek aantreden. Hij vraagt, wie iets op het eten
aan te merken heeft. Men aarzelt. Een paar treden naar voren. Opeens, je ziet
nauwelijks hoe het in zijn werk gaat, zijn de besten van de bemanning, de on~
tevredenen, de raddraaiers, gescheiden van de rest. Een grote, brede, gevaarlijke
tussenruimte ligt tussen hen en de anderen. Verduiveld handige kerels, die of~
ficieren, daar hebben zij de aanstichters, de muiters binnen enkele ogenblikken
in hun macht. De meerderheid van de bemanning staat angstig bij elkaar. Het
kleine groepje aanvoerders is door een kabel afgesneden, in een hoek gedrongen.
Daar staan ze, die eerst zo'n grate bek hadden, armzalig en bang. Een stuk zeil
wordt al over hen heen getrokken. Een paar hoekige, groteske bewegingen onder
het zeil. Geweerlopen erop gericht. Commando's, zonder uitdrukking, droog; Dan
doet iemand uit de grote hoop zijn mond open. Hij schreeuwt. Het beiVel .,vuur!"
weerklinkt. Maar er komen geen schoten, De geweren gaan niet a£.
De opwinding stijgt de mensen naar het hoofd, die op het doek en die er voor.
Waarom is er zo lang gewacht? Nu gebeurt het, nu zijn ze niet meer te houden,
eindelijk beginnen ze. En de mensen voor het doek jubelen, zij klappen voor de
mensen op het doek. Dwars door die gruwelijke, triomferende, hamerende muziek
heen wordt er geklapt nu die op het doek een jacht op de officieren beginnen, een
wilde, doile jacht. Zij halen hen uit hun kinderachtige schuilplaatsen naar buiten,
werpen hen overboord in de vrolijk opspattende zee, de een na de ander, ook
de kleine scheepsarts met zijn lorgnet in zijn hand.
Klenk verroert zich niet, also£ zijn adem hem in de steek heeft gelaten, hij zit
daar, die grote kerel. stil als een muis. Het heeft geen zin, dat te verbieden. Het
is er, je ademt het in met elke adernhaling, het is in de wereld, het is een andere
wereld, het is dwaasheid om die te ontkennen. J e moet er naar kijken, je moet die
muziek horen, je kan het niet verbieden.
De vlag wordt naar beneden gehaald. Een nieuwe vlag wordt gehesen, een
rode vlag. Matrozen nemen de dienst over van de officieren; de machine loopt
er niet slechter door. Met de rode vlag in top vaart het schip de hmen van
Odessa binnen. .·
Schuchter ziet de stad de rode vlag, doet de mond open, lacht. Zij ademt snel~
ler, juicht, groot, bevrijd. Men komt dichterbij, nadert het schip met de rode
vlag, eerst een paar, dan steeds meer, de hele stad defileert voorbij de ene neer~
geschoten matroos, waarvan men het lijk aan wal gebracht heeft. Om het schip
met de .!ode vlag krioelen boten, de stad geeft levensmiddelen aan de matrozen.
Klenk wordt ongeduldig. Houden de anderen zich koest? Laten de anderen
zomaar met zich sollen? Hij is helemaal niet voor de anderen, hij is veel te
levendig om zich niet te Iaten meeslepen door het elan van deze hele gebeurtenis.
Aileen stoort het hem, dat de overigens zo ware geschiedenis onwaar dreigt te
worden door dit verzuim. Het stoort hem, dat het niet klopt.
Maar kijk, het klopt toch! Daar zijn ze, de anderen. Ze hebben niet stilgezeten
en nu zijn ze er.
Een trap is daar, Een grote, brede trap, hij houdt niet op. Daar toont het
volk, in een defile zonder einde, zijn sympathie voor de muiters. Maar het duurt
niet lang; want op deze trap staan zij, de anderen. Een rij kozakken, de stenen
trap a£, het geweer onder de arm, langzaam, dreigend, onontkoombaar, over de
hele breedte van de trap. Er komt beweging in het volk. Zij !open sneller, zij
rennen, zij vluchten. Een paar hebben niets gemerkt, begrijpen het niet, blijven
langzaarn verdergaan, verwonderd. fe ziet de soldatenlaarzen de trap afkomen,
heel groat, heel langzaam, een tree, nog een tree, en dan komt een beetje rook
uit de geweerlopen. En nu !open zij niet meer op de trap, nu storten zij zich
363