screening tussen hoop en hype.book - Gezondheidsraad

More documents

Recommendations

Info

geloof in het nut van vroege opsporing van kanker en nauwelijks aandacht voor wat artsen en wetenschappers zien als de schaduwkanten ervan. 17 Van de respondenten liet 87 procent liet weten dat routine kankerscreening ‘bijna altijd een goed idee is’; 74 procent dacht dat daarmee ‘in de meeste of alle gevallen’ levens gered kunnen worden. Tweederde zou zich zelfs willen laten testen op een nietbehandelbare vorm van kanker. Screening als een systeem zonder negatieve feedback De behoefte aan geruststelling lijkt een belangrijke drijfveer voor deelname aan screening 18-22 Er is echter geen goede reden om dat, zoals in de bovenaangehaalde rapporten gebeurt, als een oneigenlijk of irrationeel motief te karakteriseren. Mensen laten zich screenen omdat ze hopen te horen dat er niets aan de hand is. En als er toch iets mis zou zijn, dan in elk geval om te horen dat ze er gelukkig op tijd bij waren. Een belangrijke observatie is wel dat screening kan werken als een ‘systeem zonder negatieve feedback’. 23,24 In een artikel over de vraag hoe het kan dat Amerikaanse mannen (en veel artsen) zo enthousiast zijn over prostaatkankerscreening – terwijl de daarmee te bereiken gezondheidswinst onzeker en de gezondheidsschade (impotentie, incontinentie) aanzienlijk is – wordt onderstreept dat iedere mogelijke uitkomst van iedere volgende stap in het screeningsproces de wijsheid van de beslissing zich te laten screenen lijkt te bevestigen: A patient who is impotent and incontinent after a decision for curative treatment may attribute his survival to surgery and be grateful for having his cancer cured. Individual experience provides almost no negative feedback that early detection and aggressive treatment may not work. Although reinforcement operates similarly in other medical decisions, the example of prostate cancer provides insight into the strength of the forces at work because the personal harms, which are relatively common and dramatic, are readily discounted or explained away. 23 Het probleem is niet dat de behoefte aan geruststelling een irrationeel motief zou zijn. Als iemand als prijs voor die geruststelling bereid is de kans op aanzienlijke gezondheidsschade te aanvaarden hoeft zelfs dat niet irrationeel te zijn. Maar een probleem is wel dat het hier geschetste mechanisme een evenwichtige afweging van voor- en nadelen van deelname aan screening in de weg kan staan. Omdat de negatieve effecten van screening niet als zodanig aan het licht komen, lijkt het alsof screening alleen maar voordelen heeft. 25 Dat misverstand bestaat niet alleen bij het grote publiek. Ook veel artsen denken dat vroege opsporing van ziekte altijd zinvol is of in ieder geval geen kwaad kan. 36 Screening: tussen hoop en hype
Belang van goede voorlichting Goede voorlichting kan mensen helpen een beter beeld te krijgen van wat ze werkelijk van screening kunnen verwachten. Dat is nodig om een weloverwogen beslissing te kunnen nemen. In het hierboven genoemde onderzoek van Schwartz ea. gaf 73 procent van de respondenten aan dat zij, als ze de keus hadden, liever een total-body scan kregen dan duizend dollar. 17 In een ander onderzoek echter, waar de deelnemers goed geïnformeerd waren over de werkelijke voor- en nadelen van zo’n scan, was de willingness to pay slechts 68 dollar. 26 Uit onderzoek naar borstkankerscreening is gebleken dat vrouwen de sensitiviteit en effectiviteit van screeningsmammografie sterk overschatten 27,28 Goede voorlichting is dus ook nodig om mensen te helpen begrijpen dat een normale uitkomst ook onterechte geruststelling kan opleveren. Als zwangeren weten dat screening op downsyndroom een kansbepaling is, waarbij een normale uitslag niet met zekerheid betekent dat ze géén kind met die aandoening krijgen, wordt geruststelling veel minder vaak als reden voor deelname aan die screening genoemd. 29 2.4 Groeiende marktwaarde van screening In de eerder aangehaalde artikelen over kankerscreening in de Verenigde Staten 17,23 wordt het screeningsenthousiasme in dat land in verband gebracht met jarenlange promotieactiviteiten (door public health officials, artsen en patiëntengroeperingen) en marketingcampagnes (van commerciële aanbieders). Vooral die laatste spelen vaak met een versimpelde boodschap in op gevoelens van angst, schuld en onzekerheid. Een belangrijk verschil met Nederland en andere Europese landen is dat de gezondheidszorg in de Verenigde Staten al veel langer en nadrukkelijker wordt gestempeld door het mechanisme van marktwerking. Nu dat verschil door de recente stelselherziening kleiner is geworden, krijgen we ook in ons land meer en meer te maken met op de vrije markt aangeboden vormen van screening. In de adviesaanvraag worden daarvan mogelijke voordelen genoemd (te denken zou zijn aan kostenbesparing en grotere patiëntvriendelijkheid), maar wordt ook gewezen op het gevaar dat onder de druk van commerciële belangen screening plaatsvindt waarvan het nut onvoldoende vaststaat en die leidt tot onnodige zorgconsumptie. Zoals blijkt uit de door de Gezondheidsraad gepubliceerde jaarberichten bevolkingsonderzoek is dat gevaar allerminst denkbeeldig. 2,3 Een inmiddels klassiek voorbeeld is de hier via de media aangeboden en in Duitse klinieken uitgevoerde total-body scan. Het voorbeeld laat ook zien dat commercialisering en Maatschappelijke ontwikkelingen 37
Page 1: Screening: tussen hoop en hype
Page 5: Gezondheidsraad Health Council of t
Page 8 and 9: De Gezondheidsraad, ingesteld in 19
Page 10 and 11: 3 Wetenschappelijke ontwikkelingen
Page 12 and 13: 12 Screening: tussen hoop en hype
Page 14 and 15: In dit kader vroeg de minister van
Page 16 and 17: De overheid moet zorgen voor screen
Page 18 and 19: Met een actieve instelling valt mee
Page 20 and 21: • signaleren van knelpunten die d
Page 22 and 23: It was in this regard that the Mini
Page 24 and 25: The government fulfils the former d
Page 26 and 27: Organise continually proactive inte
Page 28 and 29: 28 Screening: tussen hoop en hype
Page 30 and 31: Verder wil hij weten of het bestaan
Page 32 and 33: den geconfronteerd. Bovendien zijn
Page 34 and 35: perspectief moet die vraag beantwoo
Page 38 and 39: internationalisering hand in hand g
Page 40 and 41: tief kreeg de steun van de patiënt
Page 42 and 43: toch beschikbaar komen voor wie daa
Page 44 and 45: nog waarschijnlijk in combinatie me
Page 46 and 47: Nader onderzoek moet uitwijzen wat
Page 48 and 49: voorziet een ‘ongoing duty of car
Page 50 and 51: 3.3 Beeldvormende technieken 3.3.1
Page 52 and 53: wachting is dat deze technieken ste
Page 54 and 55: 3.4.2 Vragenlijsten voor andere aan
Page 56 and 57: die de gezochte kenmerken wel en ni
Page 58 and 59: dat klassieke bevolkingsonderzoek,
Page 60 and 61: vroege interventie het geval zou zi
Page 62 and 63: Screening op niet-behandelbare aand
Page 64 and 65: Tijdige beslissingen over het verde
Page 66 and 67: zijn of haar kans erop vergroot is.
Page 68 and 69: kan zijn * . Een verdedigbaar antwo
Page 70 and 71: (terecht negatieven plus foutpositi
Page 72 and 73: tests waarbij lichaamsmateriaal voo
Page 74 and 75: van het normatieve kader. Dat is ee
Page 76 and 77: elevantie van het normatieve kader,
Page 78 and 79: eerste benadering moet in ieder gev
Page 80 and 81: welzijn van de betrokkenen, hoe zin
Page 82 and 83: naast mogelijkheden ontstaan om aan
Page 84 and 85: kenmerken als leeftijd en geslacht.
Page 86 and 87:
doelstelling (verbetering van de ge
Page 88 and 89:
Bij toepassing in de context van sc
Page 90 and 91:
In de tweede plaats betekent zorgen
Page 92 and 93:
ervan te onderzoeken. Achteraf wees
Page 94 and 95:
van de patiënt of dat in voldoende
Page 96 and 97:
6.3 Discussie over de WBO 6.3.1 Gec
Page 98 and 99:
Bij de neonatale hielprikscreening
Page 100 and 101:
echter nog steeds onder de maat en
Page 102 and 103:
ijgedragen door duidelijke ‘stand
Page 104 and 105:
comfort, maar maken toch niet altij
Page 106 and 107:
elemmerd. De vraag is of hier van d
Page 108 and 109:
daar zo nodig gebruik van willen ma
Page 110 and 111:
7:453 BW). Als zij nog niet beschik
Page 112 and 113:
112 Screening: tussen hoop en hype
Page 114 and 115:
hoofdstuk 4 besproken) normatieve k
Page 116 and 117:
en andere aanbieders nadrukkelijk b
Page 118 and 119:
Voor een keurmerk in de hier bedoel
Page 120 and 121:
zouden daar ook op aan te spreken m
Page 122 and 123:
het vereiste van subsidiariteit is
Page 124 and 125:
Onafhankelijke expertise Om die tak
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
12 Geenen MM, Cardous-Ubbink MC, Kr
Page 130 and 131:
47 Wollersheim H, Faber MJ, Grol RP
Page 132 and 133:
80 Kroeze W, Werkman A, Brug J. A s
Page 134 and 135:
116 Bach PB, Jett JR, Pastorino U,
Page 136 and 137:
151 Nuffield Council on Bioethics.
Page 138 and 139:
182 Gezondheidsraad. Screening van
Page 140 and 141:
220 Roemeling S. Screening for pros
Page 142 and 143:
255 Fracheboud J, de Koning HJ. Dig
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
ningsaanbod aan de bevolking vanuit
Page 148 and 149:
• verzekerbaarheid en arbeid; •
Page 150 and 151:
derzoek minimaal zou moeten voldoen
Page 152 and 153:
• prof. dr. H.S.A. Heymans hoogle
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
estendig worden bevonden. Aanvullen
Page 158 and 159:
Verder zien we bijvoorbeeld in Aust
Page 160 and 161:
Wel is het zo dat er vaak wettelijk
Page 162 and 163:
Nijmegen is onder meer belast met d
Page 164 and 165:
inbegrip van opportunistische scree
Page 166 and 167:
(zoals overheidsorganen, publieke o
Page 168 and 169:
Madden D (University College Cork);
Page 170 and 171:
tion. Health checks involving mammo
Page 172 and 173:
Commissie Genetische screening Gezo
Page 174 and 175:
Landen uit de vergelijking Alle lan
Page 176 and 177:
Land/criterium De test moet aanvaar
Page 178 and 179:
Land/criteria Additionele criteria
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Land/ Borstkanker Baarmoederhalskan
Page 184 and 185:
Land/ Borstkanker Baarmoederhalskan
Page 186 and 187:
w Volgens een rapport van het Natio
Page 188:
GAL galactosemie G-BA Gemeinsamer B
show all

screening tussen hoop en hype.book - Gezondheidsraad

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?