31.12.2013 Views

screening tussen hoop en hype.book - Gezondheidsraad

screening tussen hoop en hype.book - Gezondheidsraad

screening tussen hoop en hype.book - Gezondheidsraad

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Hoofdstuk<br />

3<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijke ontwikkeling<strong>en</strong><br />

Welke wet<strong>en</strong>schappelijke ontwikkeling<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> in de kom<strong>en</strong>de vijf à ti<strong>en</strong> jaar<br />

van invloed zijn op de rol van <strong>scre<strong>en</strong>ing</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de gezondheidszorg?<br />

In dit hoofdstuk schetst de commissie relevante ontwikkeling<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> aantal,<br />

deels (sterk) overlapp<strong>en</strong>de, wet<strong>en</strong>schapsgebied<strong>en</strong>. Daarbij ligt de nadruk op het<br />

signaler<strong>en</strong> van nieuwe <strong>scre<strong>en</strong>ing</strong>smogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet in de eerste plaats op het<br />

beoordel<strong>en</strong> van de mogelijke zin <strong>en</strong> waarde daarvan.<br />

3.1 G<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgeving<br />

Dankzij krachtige analysetechniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong> komt nu<br />

snel meer k<strong>en</strong>nis beschikbaar over structuur <strong>en</strong> functie van het m<strong>en</strong>selijke<br />

g<strong>en</strong>oom <strong>en</strong> daarmee over de g<strong>en</strong>etische achtergrond van e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d aantal<br />

ziekt<strong>en</strong>. Die is het best in kaart gebracht voor de, veelal zeldzame, monog<strong>en</strong>e<br />

aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Dat zijn ziekt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> in grote lijn<strong>en</strong> voorspelbaar (‘m<strong>en</strong>deliaans’)<br />

overervingspatroon die word<strong>en</strong> veroorzaakt door één of meer mutaties op<br />

e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel g<strong>en</strong>. K<strong>en</strong>merk ervan is e<strong>en</strong> hoge kans dat de erfelijke aanleg daadwerkelijk<br />

tot expressie komt.<br />

Het ontstaan van de veel frequ<strong>en</strong>tere multifactoriële aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zoals hart<strong>en</strong><br />

vaatziekt<strong>en</strong>, bepaalde psychische aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, reuma, dem<strong>en</strong>tie, diabetes,<br />

astma, COPD <strong>en</strong> kanker berust op e<strong>en</strong> complexe interactie van g<strong>en</strong>etische <strong>en</strong><br />

omgevingsfactor<strong>en</strong>. Er zijn diverse g<strong>en</strong>etische mutaties in het spel, die ook gezam<strong>en</strong>lijk<br />

meestal niet meer dan e<strong>en</strong> iets verhoogde kans op ziekte gev<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dan<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijke ontwikkeling<strong>en</strong> 43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!