'Open Boek - over open educational resources in Nederland' (pdf)

de OER-agenda alleen kan trekken. Open content moet de norm worden, dan
draagt iedereen vanzelf zijn steentje bij.’
Wat staat het succes van OER in de weg?
‘Er zijn bijvoorbeeld hindernissen aan de kant van de studenten. Het is heel
lastig om in die open benadering de persoonlijke discipline op te brengen om
een eindstreep te halen. Daar ligt dus een mooie uitdaging: hoe zorg je dat
studenten binnen de open structuur toch die stappen maken? Daar is van de
zijde van de aanbieder een wereld te winnen, in de dienstverlening aan en de
begeleiding van de student. Ik ben zelf ook wel eens aan het zoeken geweest
maar eigenlijk merk je dan dat je al heel veel kennis moet hebben – ook van de
digitale wereld -, wil je de juiste kennis kunnen vinden. De toegankelijkheid is
vaak heel goed, maar de bereikbaarheid en transparantie niet. Dat vraagt om
begeleiding en ordening.’
‘Je kunt al dat moois in de etalage leggen, maar je moet de
klant ook binnen krijgen.’
Waar zit de ‘winst’ van open educational resources?
‘Je moet niet alleen in de sfeer van het aanbod denken, maar ook aan de vraag.
Hoe zorg je ervoor dat de burger of de student ook daadwerkelijk iets doet met
de beschikbare kennis? Je moet het naar een verdienmodel brengen. Ik denk
dat men best wil betalen voor betere begeleiding, voor structuur, ordening
voor degene die de kennis nodig heeft. Je kunt al dat moois in de etalage
leggen, maar je moet de klant ook binnen krijgen. Er moeten prikkels in zitten
voor de deelnemers en voor de aanbieders. En opnieuw: niet blijven hangen in
vrijblijvendheid. Je kunt niet alles aan het individu overlaten.’
Welke maatregelen – bijvoorbeeld van de overheid – zouden OER kunnen
stimuleren?
‘Zoals ik hiervoor betoogde zie ik een sterke verband tussen open leermiddelen
en een leven lang leren. Voor studenten moeten we dat ‘blijven leren’ aantrekkelijk
maken. Niet alleen fiscaal, we moeten vooral de vrijblijvendheid voorbij,
werknemers verplichten te investeren in hun eigen toekomst. Dat hele onderwerp
is nogal vrijblijvend georganiseerd, terwijl het gaat om onze collectieve
boterham, het sociaaleconomische perspectief op de lange termijn. Ik zou
graag zien dat de individuele arbeidsovereenkomst vervangen wordt door een
individuele ontwikkelovereenkomst. Niet alleen afspraken maken over loon,
maar ook over hoe werkgever en werknemer in elkaar gaan investeren.
Misschien vraagt het ook een nieuwe institutionele benadering. Hogescholen
zijn aanbieders van vooral collectieve programma’s: we willen wel graag individueel
maatwerk leveren maar qua personeel is dat niet echt rond te krijgen.
In het private domein is dat er juist wel – misschien is er een betere match
mogelijk. Zo werken de VU en Windesheim bijvoorbeeld samen met LOI. Dat
is interessant. Kan dat niet breder uitgerold worden? Op het moment dat er
58 Open Universiteit