krant 44 - Universiteit Utrecht
krant 44 - Universiteit Utrecht
krant 44 - Universiteit Utrecht
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
zeer sterke samenhang is tussen beide<br />
materievormen.<br />
P-7b is waarschijnlijk niet de enige planeet in<br />
zijn zonnestelsel, van WASP-17b is dat niet<br />
bekend.<br />
Ziekte &<br />
Gezondheid<br />
Dat is verrassend omdat er op voorhand geen<br />
regel bekend is die aangeeft dat in een bepaald<br />
gebied een vaste verhouding van zichtbare en<br />
onzichtbare materie bestaat. De studie wijst<br />
nu zelfs uit dat die verhouding min of meer<br />
universeel zou zijn.<br />
Grootste Melkwegfoto ooit is<br />
gemaakt zonder telescoop<br />
NRC, oktober 2009<br />
Op <strong>krant</strong>enpapier valt het niet op. Maar<br />
de foto heeft in het origineel 800<br />
miljoen pixels. En toont in al zijn pracht<br />
de Melkweg zoals die onze aarde<br />
omringt. En hij is gemaakt zonder<br />
telescoop.<br />
Panorama van de Melkweg, gezien vanaf de<br />
aarde<br />
Ver vanuit de ruimte zou die Melkweg er van<br />
boven uitzien als een pannekoek. Met een<br />
diameter van ongeveer 100.000 lichtjaar, en<br />
ongeveer 1.000 lichtjaar dik. Of beter: als een<br />
spiegelei, want het hart van de melkweg is<br />
verdikt.<br />
Iets dichterbij zouden de spiraalarmen<br />
zichtbaar worden, die rond het hart van het<br />
melkwegstelsel gevouwen liggen. De aarde<br />
bevindt zich in één daarvan, een beetje in de<br />
periferie, op 26.000 lichtjaar van het centrum.<br />
Superplaneten draaien<br />
verkeerd om<br />
kennislink.nl, oktober 2009<br />
Sterren en hun begeleidende planeten<br />
worden geboren uit dezelfde tollende<br />
schijf, en draaien daarom dezelfde kant<br />
op.<br />
Het was daarom verbazingwekkend toen<br />
Britse onderzoekers vorige week een planeet<br />
vonden die tegen de richting van zijn ster in<br />
draait. Bij toeval vonden Amerikaanse en<br />
Japanse sterrenkundigen een dag later nóg<br />
zo‟n vreemde planeet.<br />
Om de baan van een exoplaneet te veranderen<br />
moet er een krachtige botsing plaatsvinden.<br />
Dat kan bijvoorbeeld een botsing met een<br />
andere planeet uit hetzelfde stelsel zijn. HAT-<br />
Een artist’s impression van WASP-17b.<br />
Raadselachtig nieuw licht op<br />
donkere materie in<br />
sterrenstelsels<br />
kennislink.nl, oktober 2009<br />
Een internationaal team van<br />
astronomen, onder wie de in Leiden<br />
werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft<br />
een onverwacht verband gevonden<br />
tussen de raadselachtige donkere<br />
materie en de zichtbare sterren in<br />
sterrenstelsels.<br />
Deze ontdekking laat een tot dusver<br />
onbekende kant van de donkere materie zien,<br />
die verstrekkende gevolgen kan hebben, en<br />
zelfs tot herziening van ons huidige begrip van<br />
de zwaartekracht zou kunnen leiden.<br />
Astronomen gaan ervan uit dat de donkere<br />
materie alleen door zwaartekracht invloed<br />
uitoefent op de gewone materie waar wij uit<br />
bestaan. De nieuwe waarnemingen wijzen er<br />
echter op dat de wisselwerking tussen donkere<br />
en gewone materie complexer is dan tot nu toe<br />
gedacht. De donkere materie lijkt te “weten”<br />
hoe de zichtbare materie is verdeeld.<br />
Volgens computersimulaties bevindt donkere<br />
materie zich vooral op plaatsen waar ook veel<br />
heldere materie is. Er werd vanuit gegaan dat<br />
er geen of weinig wisselwerking is tussen<br />
beide, maar dat idee staat nu op losse<br />
schroeven.<br />
De meest recente berekeningen vertellen ons<br />
dat bijna drie kwart van het heelal uit donkere<br />
energie bestaat. Ruim 20% bestaat uit donkere<br />
materie, en alleen van de overblijvende 5%<br />
hebben we een goed idee wat het is.<br />
Kanker kan overgedragen op<br />
ongeboren kind<br />
volks<strong>krant</strong>.nl, oktober 2009<br />
Moeders kunnen in de baarmoeder<br />
kanker overdragen op hun ongeboren<br />
kind. Een team van Britse en Japanse<br />
wetenschappers heeft aangetoond dat<br />
de leukemiecellen bij een elf maanden<br />
oud meisje alleen van haar moeder<br />
afkomstig kunnen zijn.<br />
De overdracht van kanker van moeder op kind<br />
is zeer zeldzaam. De placenta vormt een<br />
natuurlijke barrière en het immuunsysteem<br />
van de baby is vrijwel altijd in staat om<br />
kankercellen die door de placenta heen komen<br />
op te ruimen. De afgelopen jaren zijn<br />
zeventien gevallen beschreven van moeders en<br />
baby‟s met hetzelfde kankertype waarbij<br />
mogelijk sprake was geweest van uitzaaiing<br />
naar de foetus. In alle gevallen ging het om<br />
leukemie of een melanoom, een zeer<br />
agressieve vorm van huidkanker. Maar het<br />
genetisch bewijs van moeder-kind overdracht<br />
ontbrak tot nu toe.<br />
Vaccin verkleint kans op<br />
besmetting met aidsvirus<br />
volks<strong>krant</strong>.nl, oktober 2009<br />
Een experimenteel vaccin lijkt de kans<br />
op besmetting met het aidsvirus te<br />
verkleinen.<br />
Bij een proef met meer dan zestienduizend<br />
vrijwilligers in Thailand bleek de kans op<br />
besmetting met ruim 31 procent te zijn<br />
gedaald, maakten onderzoekers donderdag in<br />
Bangkok bekend.<br />
Directeur van het instituut Anthony Fauci<br />
toonde zich verrast en verheugd over de<br />
uitkomst van het onderzoek. Er is nog een<br />
Natuurwetenschap in het Nieuws, nummer <strong>44</strong><br />
4<br />
St. Bonifatiuscollege, <strong>Utrecht</strong>
Change language