Bodemvisie, maart 2010 - Provincie Utrecht

De bodem biedt meer!
4.1.3. De rol van de bodem bij bestaand gebruik
Probleemanalyse
De laatste decennia is de mens steeds meer uitgegaan van de maakbaarheid
van onze samenleving. De natuurlijke rol van de systemen, waaronder het
bodem- en watersysteem, raakte hiermee meer op de achtergrond. Hierdoor
blijken op verschillende locaties in onze provincie gebruiksfuncties lastig te
behouden of tegen hoge kosten te beheren. Voorbeelden hiervan zijn onder andere
het verzakken van huizen als gevolg van het bouwen op (te) slappe grond,
wateroverlast door een kleiner geworden waterbergingsvolume in de bodem en
een afnemende vitaliteit van landbouwgrond. Tevens beïnvloeden de natuurlijke
veranderingsprocessen van het bodem- en watersysteem en de klimaatverandering
het behoud en beheer van functies op de lange termijn. In de praktijk blijkt
dat juist op die locaties waar het gebruik tegen de grenzen van het bodem- en
watersysteem aanloopt, de problematiek vergroot wordt door de klimaatverandering.
Daarnaast brengt een aantal bestaande vormen van landgebruik schade
toe aan het bodem- en watersysteem, waardoor dit niet optimaal functioneert
of zelfs problemen veroorzaakt voor andere functies. Te denken valt hierbij aan
de (diffuse) bodemverontreiniging door bemesting in de landbouw of het verminderen
van de waterbergende capaciteit van de bodem door verdichting en
afdekking van de bodem.
Naast de gebruiksfuncties die een relatie hebben met het bodem- en watersysteem,
bezit de bodem waardevolle aardkundige en archeologische waarden.
Voor de bescherming van de archeologische waarden zijn Europese en landelijke
regels ingesteld. Daarnaast mag bij ingrepen in het landschap geen schade
ontstaan aan bijzondere aardkundige of archeologische waarden. Door onbekendheid
met deze waarden blijkt echter dat een aantal bodemwaarden toch
aangetast worden of verdwenen zijn.
33
Ambitie en huidige rol provincie Utrecht
Aan het behoud en beheer van nieuw aan te leggen functies hebben we in paragraaf
4.1.2 aandacht besteed. Zoals uit de probleemanalyse blijkt, worden ook
bestaande functies door de grenzen van het bodem- en watersysteem beperkt,
waardoor grote inspanningen en hoge kosten nodig zijn voor het behoud en
beheer van de functie. Ook blijkt dat sommige vormen van landgebruik schade
toebrengen aan het bodem- en watersysteem. Om een duurzaam bodemgebruik
te bewerkstelligen hebben wij de volgende ambitie:
Figuur 4.4: Bodembeheer in landbouw biedt potentie voor verduurzaming.
Ambitie:
Wij willen het bestaand bodemgebruik
goed laten aansluiten op de eigenschappen
van het bodem- en watersysteem waardoor
de bodem duurzaam benut wordt.
Provincie Utrecht