Bodemvisie, maart 2010 - Provincie Utrecht

Bodemvisie provincie Utrecht
Bijlage 4 Bodemenergiesystemen
Warmte-koude opslag via een open systeem (WKO-systeem)
Dit zijn installaties waarbij grondwater wordt onttrokken en weer geïnfiltreerd. De
warmte of koude van het grondwater wordt gebruikt voor verwarming of koeling van
gebouwen en industriële processen. In de ondergrond ontstaan zones met hogere en
lagere temperaturen dan de natuurlijke grondwatertemperatuur. Voor duurzame energielevering
zijn deze systemen momenteel het meest kosteneffectief.
Hoge temperatuuropslag
Bij dit systeem wordt warmte opgeslagen in de ondergrond op het moment dat de
vraag kleiner is dan het aanbod. Ten tijde van een warmtetekort wordt de ondergronds
opgeslagen warmte weer onttrokken. Op deze manier wordt de onbalans tussen het
aanbod en de vraag naar warmte opgevangen.
52
Bodemwarmtewisselaars
Bij dit systeem vindt de overdracht van koude en warmte van en naar de bodem plaats
via gesloten buizen in de bodem. Bij deze installaties wordt dus geen grondwater onttrokken,
zoals dit wel gebeurt bij warmte-koude opslag.
Koel- en verwarmingsbronnen
Dit zijn grondwateronttrekkingen voor verwarming en koeling van gebouwen en/ of
processen waarbij het grondwater niet wordt teruggebracht in de ondergrond, maar
bijvoorbeeld wordt geloosd op het oppervlaktewatersysteem. Het toepassen van koelen
verwarmingsbronnen beschouwen wij als laagwaardig gebruik van grondwater,
waarvoor in principe geen nieuwe vergunningen worden verleend (zie Grondwaterplan
2008 – 2013). In deze Bodemvisie gaan wij hier niet verder op in.
Geothermie
Een geothermie systeem onttrekt warm grondwater uit watervoerende lagen in de ondergrond
en infiltreert het afgekoelde water weer in de bodem. De warmte kan gebruikt
worden voor verwarming van woningen, gebouwen of kassen. Diepe geothermie bevindt
zich op een diepte tussen circa 1 en 5 kilometer. De temperatuur van het grondwater
is hier zo hoog (40 0 C tot 130 0 C) dat de warmte zonder gebruik van een warmtewisselaar
gebruikt kan worden. De temperatuur van het grondwater kan op grote
diepte ook hoog genoeg zijn voor elektriciteitsopwekking. Voor ondiepe geothermie
wordt warm grondwater uit ondiepere lagen onttrokken en is een warmtewisselaar nodig
om de temperatuur voor gebruik te verhogen. Naast de temperatuur is ook de hoeveelheid
water die onttrokken kan worden van belang voor een goed werkend systeem.
Provincie Utrecht