Bodemvisie, maart 2010 - Provincie Utrecht

Bodemvisie provincie Utrecht
provincie onder natte omstandigheden veen vormen. Het veengebied in de provincie
Utrecht valt uiteen in verschillende deelgebieden, zoals zichtbaar is in figuur 2.2.
In het westen van de provincie komt het grootste veengebied voor. Dit veengebied
maakt onderdeel uit van het Groene Hart. In het noordoosten van de provincie ligt
Eemland, een veengebied aan weerszijden van de rivier de Eem. Tot slot zijn in het
dekzandgebied van de Gelderse Vallei nog enkele kleine veengebieden terug te vinden.
Stuifzandgebied
Het stuifzandgebied concentreert zich rond het stuwwal- en het dekzandgebied. Het
dekzand is hier opnieuw gaan stuiven door het grotendeels ontbreken van vegetatie.
Deze keer werd de afwezigheid van vegetatie niet bepaald door een ijstijd, maar door
een (te) intensief gebruik van de dekzandgronden in de vorige eeuwen.
46
Het gebied wordt gekenmerkt door een weids en vlak landschap waarin groene, door
brede sloten omzoomde, weilanden en hier en daar lintbebouwing het beeld bepalen.
Het gebied bezit een unieke natuur en een uniek landschap met een belangrijke
cultuurhistorische waarde. Een groot probleem in het gebied is echter de bodemdaling.
Bodemdaling is een proces waarbij de bodem daalt doordat het veen oxideert,
inklinkt en zet.
Zeekleigebied
Het zeekleigebied omvat afzettingen neergelegd onder invloed van de zee. In een deel
van het westelijk veengebied werd vroeger veen gewonnen. Hierdoor ontstonden plassen,
die later weer zijn drooggemalen. Daarmee werd het onderliggende zeekleilandschap
zichtbaar. Kenmerkend voor het zeekleigebied is het ingewikkelde stelsel van
getijdekreken, zeeklei en veenrestanten.
In het westen van de provincie Utrecht bestaat het zeekleigebied uit de droogmakerijen
rond Mijdrecht (gemeente de Ronde Venen). De zeeklei die zich hier aan het oppervlak
bevindt, is zo’n 4000 tot 6000 jaar geleden gevormd en wordt ook wel aangeduid
als oude zeeklei. De ligging van het gebied is onder zeeniveau, tot circa 6 meter
onder NAP. Het aangrenzende land, ook wel bovenland genoemd, is 4 tot 5 meter
hoger gelegen.
De droogmakerijen moeten vanwege hun diepe ligging en de aanvoer van kwelwater
voortdurend worden leeggepompt. Een bijkomend probleem in de droogmakerij van
polder Groot-Mijdrecht is dat het kwelwater niet zoet maar brak van aard is.
Dit brakke water wordt via het zoete oppervlaktewater afgevoerd naar zee.
Provincie Utrecht