SVB Beleidsregels 2012, deel I: Terugvordering

SVB Beleidsregels Deel I AOW, Anw, AKW, Remigratiewet, MKOB, TOG, TAS en TNS 114
Terugvordering
De beleidsregels zijn op 22 augustus 2012
vastgesteld door de Raad van Bestuur van
de Sociale Verzekeringsbank en op 29
augustus 2012 bekend gemaakt in de
Staatscourant (Stcrt. 2012, 17507).
De beleidsregels worden minimaal eenmaal
per jaar herzien.
k www.svb.nl voor de meest recente
versie.
Bestuursrechtelijke terugvordering
SB1114
Terugvordering van uitkeringen
artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW, artikel 7 MKOB en artikel 15
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet
De SVB is op grond van artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW, artikel 7
MKOB, en artikel 15 Uitvoeringsbesluit Remigratiewet verplicht onverschuldigd
betaalde uitkering terug te vorderen. Indien daarvoor dringende redenen aanwezig zijn,
is de SVB bevoegd geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering (artikel 24, vierde
lid AOW, artikel 53, vierde lid Anw, artikel 24, vierde lid AKW, artikel 7, tweede lid
MKOB en artikel 15, derde lid Uitvoeringsbesluit Remigratiewet). Het gebruik van
deze bevoegdheid komt slechts aan de orde in zoverre de SVB niet reeds in verband met
deze zelfde dringende redenen geheel of gedeeltelijk heeft afgezien van intrekking van de
uitkering dan wel voorziening, of herziening daarvan ten nadele van de belanghebbende
(zie voor het gebruik van deze laatste bevoegdheid Deel I, Verlaging of intrekking met
terugwerkende kracht wegens wijziging van de omstandigheden, SB1078. Voor zover de
SVB de uitkering dan wel voorziening niet heeft herzien of ingetrokken, kan immers het
bedrag dat in overeenstemming met de toekenningsbeschikking ten onrechte werd
betaald reeds om die reden niet worden teruggevorderd.
Een situatie die geen dringende reden oplevert om geheel of gedeeltelijk af te zien van
intrekking of herziening van de uitkering, maar wel een dringende reden vormt om
geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering, zal zich slechts in een zeer
incidenteel geval voordoen. Te denken valt aan een situatie waarin de sociale of
financiële omstandigheden van de belanghebbende zich verzetten tegen volledige
terugvordering. In het algemeen hanteert de SVB dan echter de door de jurisprudentie
ondersteunde lijn dat met dergelijke omstandigheden pas rekening wordt gehouden bij
het besluit inzake de wijze van terugbetaling.
Op grond van de MKOB is de SVB onder alle omstandigheden verplicht om tot
herziening of intrekking van een tegemoetkoming over te gaan indien de feiten daartoe
aanleiding geven. Wel is de SVB in geval van dringende reden bevoegd om af te zien
van (volledige) terugvordering van de tegemoetkoming. De SVB hanteert daarom het
beleid dat zij uitsluitend acht slaat op dringende redenen die aan terugvordering in de
weg staan en laat de feiten en omstandigheden die hebben geleid tot de herziening of
intrekking van de tegemoetkoming buiten beschouwing. Specifiek voor de
Remigratiewet geldt dat artikel 15, vierde lid van het Uitvoeringsbesluit Remigratiewet
de SVB verplicht geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering indien de
rechthebbende aan al zijn verplichtingen heeft voldaan, en hij in redelijkheid niet heeft

SVB Beleidsregels | Deel I AOW, Anw, AKW, Remigratiewet, MKOB, TOG, TAS en TNS 115
kunnen begrijpen dat de voorzieningen ten onrechte of tot een te hoog bedrag zijn
verleend. De SVB oordeelt dat de rechthebbende dit redelijkerwijs heeft kunnen
begrijpen als het hem, bij normale oplettendheid en gegeven zijn omstandigheden,
redelijkerwijs duidelijk kan zijn geweest dat hij iets ontving waarop geen recht bestond.
Dit zal in beginsel het geval zijn als dit duidelijk had kunnen zijn op basis van het
voorlichtingsmateriaal van de SVB. Hoofdlijnen van de wet worden voorts bekend
verondersteld. Bedragen die beduidend afwijken van hetgeen een gerechtigde in zijn
omstandigheden zou moeten ontvangen leveren een vermoeden op dat betrokkene bij
een normale oplettendheid de teveelbetaling redelijkerwijs had kunnen onderkennen.
Betrokkene zal verontschuldigende omstandigheden moeten aanvoeren om dit
vermoeden weg te nemen.
Artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW, artikel 7 MKOB, en artikel 15
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet vinden toepassing als een bedrag dat tijdens het leven
van de uitkeringsgerechtigde onverschuldigd is betaald wordt teruggevorderd:
van de uitkeringsgerechtigde zelf, dan wel van een andere in deze artikelen
genoemde persoon of instelling;
na het overlijden van de uitkeringsgerechtigde: van de erfgenamen van de
uitkeringsgerechtigde of van diens partner.
Indien artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW, artikel 7 MKOB en artikel 15
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet niet van toepassing zijn kan de SVB onverschuldigd
betaalde bedragen terugvorderen op grond van artikel 6:203 van het Burgerlijk Wetboek
(zie Civielrechtelijke terugvordering, SB1249)
SB1116
Terugvordering van voorlopig toegekende uitkeringen en voorschotten
artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW en artikel 15 Uitvoeringsbesluit
Remigratiewet
De verplichting tot terugvordering van onverschuldigd betaalde bedragen zoals
neergelegd in artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW en artikel 15
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet heeft ook betrekking op uitkeringen die bij een
voorlopig besluit, dan wel bij wege van voorschot zijn toegekend.
Bij een voorlopige toekenning en bij de verlening van een voorschot wordt altijd
duidelijk gemaakt dat het niet om een definitieve toekenning gaat, en dat terugvordering
zal plaatsvinden als het toegekende bedrag hoger is dan het bedrag waarop uiteindelijk
recht blijkt te bestaan. Uit de jurisprudentie, bijvoorbeeld de uitspraak van de CRvB van
26 juli 1990, leidt de SVB af dat gezien het expliciet aan de belanghebbende
medegedeelde voorlopige karakter van het voorschot, de SVB in deze situatie niet snel
behoeft aan te nemen dat sprake is van een dringende reden om met toepassing van
artikel 24, vierde lid AOW, artikel 53, vierde lid Anw, artikel 24, vierde lid AKW of
artikel 15, derde lid Uitvoeringsbesluit Remigratiewet van terugvordering af te zien.
SB1118
Verrekening van ten onrechte niet ingehouden loonbelasting en
premies
artikel 24 AOW, artikel 53 Anw, artikel 24 AKW en artikel 15 Uitvoeringsbesluit
Remigratiewet
Indien op een pensioen of uitkering gedurende een bepaalde periode ten onrechte geen
loonbelasting of socialeverzekeringspremies zijn ingehouden, gaat de SVB ervan uit dat

SVB Beleidsregels | Deel I AOW, Anw, AKW, Remigratiewet, MKOB, TOG, TAS en TNS 116
de als gevolg hiervan aan de belanghebbende netto te veel betaalde bedragen
onverschuldigd zijn betaald in de zin van artikel 24 AOW, artikel 53 Anw en artikel 15
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet. Bij de beoordeling of deze bedragen met latere
betalingen aan de belanghebbende kunnen worden verrekend past de SVB het regime
van deze artikelen toe.
Jurisprudentie
CRvB 10 april 1991, RSV 1992/54
SB1248
Terugvordering basisvoorziening Remigratiewet
artikel 12, vierde en vijfde lid Uitvoeringsbesluit Remigratiewet
Naast de verplichting tot terugvordering van onverschuldigd betaalde bedragen op grond
van artikel 15 van het Uitvoeringsbesluit Remigratiewet is de SVB op grond van artikel
12, vierde en vijfde lid Uitvoeringsbesluit Remigratiewet ook verplicht (een met name
genoemd deel van de) toegekende basisvoorzieningen terug te vorderen indien de
remigrant, zijn partner of een kind gebruik maakt van de terugkeerregeling als bedoeld
in artikel 8 Remigratiewet, of anderszins zijn hoofdverblijf in Nederland vestigt, voor
zover deze voorzieningen ten behoeve van de teruggekeerde persoon zijn toegekend. De
SVB is in dergelijke situaties niet bevoegd op grond van dringende redenen van
terugvordering af te zien. De SVB beschouwt als basisvoorzieningen welke ten behoeve
van de teruggekeerde personen zijn toegekend, de som van de kosten van het vervoer
van henzelf en hun bagage, opgeteld bij het verschil tussen de toegekende
overbruggingsuitkering en de overbruggingsuitkering waarop de remigrant aanspraak zou
hebben gehad als alleen de niet teruggekeerde personen zouden zijn geremigreerd.
SB1249
Civielrechtelijke terugvordering
artikel 6:203 BW
Als een uitkering op een onjuiste rekening wordt gestort of als deze ten onrechte wordt
doorbetaald na het overlijden van de uitkeringsgerechtigde, dan zijn artikel 24 AOW,
artikel 53 Anw, artikel 24 AKW, artikel 7 MKOB en artikel 15 Uitvoeringsbesluit
Remigratiewet niet van toepassing. In de jurisprudentie, bijvoorbeeld in de uitspraak van
de CRvB van 13 september 1989, is evenwel bepaald dat de SVB dan bevoegd is tot
terugvordering van het onverschuldigd betaalde bedrag met toepassing van artikel 6:203
BW. Bij terugvordering op grond van artikel 6:203 BW wordt geen besluit in de zin van
artikel 1:3 Awb afgegeven. De bijzondere invorderingsbepalingen zijn dan niet van
toepassing. Een betaling die na het overlijden is doorgeschoten wordt slechts
teruggevorderd met toepassing van artikel 6:203 BW voor zover het bedrag van de
doorgeschoten betaling niet op de overlijdensuitkering in mindering kan worden
gebracht (artikel 18, lid 5 AOW, artikel 51, lid 5 Anw en de artikelen 15, lid 4 en 16, lid
2 Besluit voorzieningen Remigratiewet). De hiervoor beschreven civiele terugvordering
vindt geen toepassing bij doorgeschoten betalingen ingevolge de AKW voor zover er
sprake is van een overlevende ouder of verzorger ongeacht de vraag of deze voor de
AKW verzekerd is. Dit blijkt uit de uitspraak van de CRvB van 24 februari 2006 waarin
is bepaald dat artikel 24 AKW voorziet in de mogelijkheid om ten onrechte betaalde
kinderbijslag van de overlevende partner of verzorger terug te vorderen.
Jurisprudentie
CRvB 13 september 1989, RSV 1990/237

SVB Beleidsregels | Deel I AOW, Anw, AKW, Remigratiewet, MKOB, TOG, TAS en TNS 117
CRvB 24 februari 2006, LJN AV4216
SB1115
Terug- en invorderingstermijnen
Voor de terugvordering van bedragen die onverschuldigd zijn betaald op grond van de
AOW, Anw, AKW, MKOB, TOG, Remigratieregeling 1985, de
Basisremigratiesubsidieregeling 1985 dan wel de Remigratiewet, gelden de
verjaringstermijnen die zijn genoemd in artikel 3:309 BW. Op grond van dit artikel kan
terugvordering plaatsvinden tot twintig jaar na de onverschuldigde betaling, mits de SVB
binnen vijf jaar nadat de onverschuldigde betaling aan haar bekend is geworden, een
terugvorderingsactie heeft ingesteld.