Verantwoording vragen Seniorgerichte anamnese - UMC Utrecht

Bijlage 2F: Delier en dementie
Uitgangspunt werkgroepdagen delier
Tijdens de werkgroepdagen is er gekeken naar de DOS schaal. Er was vraag naar een instrument om het risico op een
delier in kaart te brengen. Daarnaast was er de vraag of een psychiatrisch verleden invloed heeft op het ontwikkelen van een
delier.
Er werd geadviseerd om contact op te nemen met mw. R. Pel en mw. M. Schuurmans.
Vragen in de gerichte anamnese:
Goed Matig Slecht Aanvulling
Hoe is uw concentratie o o o _______________________________________________
Hoe is uw geheugen o o o _______________________________________________
Hoe is uw oriëntatie o o o _______________________________________________
Indien één of meer matig/ slecht:
Zijn de problemen afgelopen maand begonnen?
Zijn de problemen plotseling begonnen?
Wanneer beiden nee:
Zijn de problemen erger geworden?
o Ja o Nee
o Ja o Nee
o Ja o Nee
Verantwoording
Het optreden van een delirium betekent altijd een plotselinge belangrijke achteruitgang in het functioneren
van de patiënt die niet kan worden toegeschreven aan een reeds bestaande of zich ontwikkelende dementie (Mast van der
RC et al., 2004). Een delier is bij somatisch zieke ouderen opgenomen in het algemeen ziekenhuis een alledaags
psychiatrisch ziektebeeld dat gepaard gaat met verhoogde morbiditeit, oversterfte en een verhoogde kans op (verdere)
cognitieve achteruitgang. Deze vaak slechte uitkomst van het delier heeft voor een groot deel te maken met de ernst en
prognose van de onderliggende somatische aandoeningen. Het is echter waarschijnlijk dat er door het optreden van een
delier onderbehandeling van ernstig zieke patiënten voorkomt door de gedragsstoornissen waarmee een delier gepaard
gaat. Zorgvuldige diagnostiek en adequate behandeling van het delier is juist dan zeer noodzakelijk (Schuurmans MJ, 2007).
Mw. Pel adviseerde om het thema delier bij het thema dementie te voegen. Mw. Pel en mw. Schuurmans gaven aan dat het
risico op een delier niet voor opname is te screenen. Het is niet mogelijk om ieder criterium voor risico op delier een waarde
te geven omdat het niet duidelijk is hoe zwaar verschillende criteria zouden moeten wegen. Het HagaZiekenhuis Den Haag
heeft een risicomodel delier voor preventieve zorg bij een delirium ontworpen (Immers H, 2007), dit risicomodel is echter nog
niet gevalideerd.
Mw. Pel adviseerde naast de vragen over concentratie, geheugen en oriëntatie nog een vraag te stellen over wanneer het
probleem is ontstaan en het verloop er van. De vragen over concentratie, geheugen en oriëntatie zijn afkomstig uit de
anamnese van afdeling geriatrie (B5Oost).
Tijdens het anamnesegesprek kunnen predisponerende factoren voor het ontstaan van acuut optredende verwardheid/delier
worden vastgesteld. Hoe groter het aantal aanwezige beïnvloedende factoren met betrekking tot acuut optredende
verwardheid/ delier, des te groter de kans dat dit optreedt (Schuurmans MJ, 2007).
Uit het gesprek met mw. Schuurmans is gebleken dat er wel predisponerende factoren vastgesteld kunnen worden. In de
literatuur is echter nog niet voldoende evidence aanwezig welke waarden er aan de predisponerende factoren gegeven kan
worden. Het is niet zeker dat de patiënt delirant wordt.
© Project Sneller & Beter Thuis UMC Utrecht Divisie Hart & Longen en Hogeschool Utrecht.
Drs. Saskia Weldam & Drs. Jita Hoogerduijn