Verantwoording vragen Seniorgerichte anamnese - UMC Utrecht

Bijlage 2B: Polifarmacie
Uitgangspunt werkgroepdagen
Vragen naar aanleiding van de werkgroepdagen:
• Welke definitie wordt er gehanteerd voor polifarmacie?
• Moet er onderscheid worden gemaakt tussen het aantal medicijnen en de duur van het medicijn gebruik?
• Hoe kunnen neveneffecten zoals therapietrouw en bijwerkingen worden verwerkt in de gerichte anamnese?
Vragen in de gerichte anamnese
Patiënt gebruikt 5 of meer verschillende geneesmiddelen?
Gebruikt 3 of meer geneesmiddelen langer dan 6 maanden?
Zijn de geneesmiddelen door meerderen specialisten voorgeschreven?
Heeft u moeite met innemen van uw medicatie?`
o Ja o Nee
o Ja o Nee
o Ja o Nee
o Ja o Nee
Zo ja, waar heeft u moeite mee?
o uitzetten
o manier van innemen
o dosering
o inname tijden
o anders namelijk ____________________________________
Heeft u het idee dat de voorgeschreven medicijnen bijdragen aan uw gezondheid?
Heeft u last van bijwerkingen?
o Ja o Nee
o Ja o Nee
Zo ja, welke ___________________________________________________
Heeft dit invloed op het gebruik van uw medicijnen?
o Ja o Nee
Verantwoording
Er worden verschillende definities gehanteerd met betrekking tot polifarmacie. Er blijkt geen consensus te bestaan waar de
grens gelegd moet worden voor problematische polifarmacie. Een kleine meerderheid legt deze boven de vier
geneesmiddelen per patiënt. (Rapport Polyfarmacie en herhaalreceptuur, 2001)
Van alle mensen die chronisch geneesmiddelen gebruiken, gebruikt 17% hiervan 5 of meer geneesmiddelen naast elkaar.
De helft van deze polifarmaciepatiënten is ouder dan 70 jaar. De meeste polifarmaciepatiënten gebruiken geneesmiddelen
voor chronische aandoeningen als problemen met hart en bloedvaten en diabetes. Daarnaast worden vaak ook slaap- en
kalmeringsmiddelen verstrekt aan deze patiënten. Chronisch gebruik is gedefinieerd wanneer er 3 of meer voorschriften per
ATC5-code zijn verstrekt in het afgelopen jaar, waarvan ten minste 1 voorschrift in het laatste halfjaar. Volgens deze definitie
ontvangt 41% van de chronische geneesmiddelengebruikers 1 geneesmiddel en gebruikt 20% langdurig 2 geneesmiddelen.
Ongeveer 17% van deze patiënten heeft in één jaar 5 of meer geneesmiddelen chronisch gebruikt. Laatstgenoemde groep
wordt de 'polifarmaciepatiënt' genoemd (Stichting Farmaceutische Kengetallen, 2005).
Bij gebruik van 5 geneesmiddelen of meer spreekt men gewoonlijk van (ernstige) polifarmacie. Hoewel de term ‘polifarmacie’
overmatig gebruik van geneesmiddelen suggereert, hoeft hier geen sprake van te zijn.
(Jansen PAF & Smet PAGM de, 2004; Helpdesk Polyfarmacie, 2007)
De selectie van patiënten met polifarmacie kan het beste kan plaatsvinden, bij patiënten van alle leeftijden, die minimaal zes
geneesmiddelen gebruiken (Boer de WO et al, 2005).
© Project Sneller & Beter Thuis UMC Utrecht Divisie Hart & Longen en Hogeschool Utrecht.
Drs. Saskia Weldam & Drs. Jita Hoogerduijn