NSOB-14-11-Geslaagde-strategie_web_DEF-hyperlinks

Binnen dit paradigma wordt getoetst of wordt voldaan aan regels, richtlijnen
en normen van behoorlijk bestuur. De kern binnen dit paradigma is dat
(wettelijke) randvoorwaarden zijn vastgelegd waaraan de overheid moet
voldoen. De evaluatie is gericht op in hoeverre er voldaan wordt aan taken
en verantwoordelijkheden, zoals deze in de wet zijn opgenomen met
betrekking tot overheidshandelen. Kortom, er dient voor het overheidsoptreden
een wettelijke grondslag te zijn, ook wel het legaliteitsbeginsel
genoemd. Naast het legaliteitsbeginsel worden andere belangrijke beginselen
binnen dit paradigma onderscheiden: rechtszekerheid, het bevorderen
van actieve informatieverwerking, direct aanspreken op resultaat en
zichtbaar zorgvuldig doorlopen van geldende procedures. 3 Zo heeft ieder
ministerie een informatieplicht. Ministeries moeten kunnen aantonen dat
de bedrijfsvoering van het departement op orde is. 4 Hierdoor wordt voor
de Tweede Kamer inzichtelijk gemaakt in hoeverre publiek geld op een
juiste en zorgvuldige manier wordt besteed. Een ander beginsel is die van
moraliteit. Moraliteit gaat in dit geval over de ambtelijke organisatie en het
waarborgen van neutraliteit, ervan uitgaande dat een ambtenaar tracht
naar alle eerlijkheid te handelen.
In de evaluatie gaat het vooral om het toetsen van rechtmatigheid. Rechtmatigheid
gaat in op de vraag of de gangbare procedures tot beleid gevolgd
zijn en of er transparantie is van overheidshandelen. Zo worden ministeries
getoetst aan normen, zoals financieel beheer, materieel beheer, geen
budgetoverschrijding, het bijhouden van administraties en transparantie
van (financiële) informatie. De betreffende bewindspersonen dienen vervolgens
verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer.
3.2 Evalueren volgens de Publiek Management benadering: prestaties
In de Public Management-benadering staat niet zozeer de rechtmatigheid,
maar de opbrengst van sturing centraal; de vraag is niet primair of het
procedureel goed is, maar of het werkt – in die zin staan de afgesproken
opbrengsten binnen het performance management van overheidsinstanties
centraal 5 , waarbij het uitgangspunt wordt gehanteerd dat de overheid
als een bedrijf gestuurd dient te worden. Vanuit dit perspectief bezien gaat
het bij overheidssturing om het op een efficiënte en effectieve manier
leveren van output. 6 De meer bedrijfseconomische oriëntatie zorgt ervoor
dat de nadruk komt te liggen op prestatietargets, deregulering, efficiencyverhoging,
samenwerking met private partijen en ruimte geven aan de
markt. Invulling geven aan sturing gaat dan primair om het maken van
goede afspraken over inzet (input) en het leveren van het afgesproken
20 Vorm geven aan inhoud