ERMT EVAAR?

A33
architecten
architectuur
Hommage aan architect
Renaat Braem
Het Leuvense ‘Sint Maartensdal’
is in volle stadscentrum gelegen
naar het ontwerp van architect
Renaat Braem (1910-2001). Het
complex werd in de periode 1963
-1969 gebouwd en bestaat uit
6 gebouwen, waarvan 3 torens en
3 langsblokken. De hoogste toren
meet ruim 60 m en wordt
gekroond met een hoog in de
lucht priemende antenne.
‘Eigenlijk is dit een monument dat
verdient beschermd te worden’,
verklaart Ludo Bekker.
De opdracht die A33 kreeg
toegewezen, bestond uit de
renovatie van de torens met 300
appartementen en hield betonherstelling,
brandbeveiliging en
vernieuwing van de technische
installaties in.
De gebouwen hadden enorm te
kampen met betonrot, die zich
zeer snel verspreidde, dit ondanks
herhaalde behandelingen. De
gevel was opgebouwd uit platen,
die met tegels waren bezet.
Hierdoor ontstond een dubbele
‘vochtaanval’: enerzijds was er het
via de voegen insijpelende water
en anderzijds de condensvorming
tussen tegels en betonplaten. A33
zocht naar een gevelherstelling
met respect voor het werk van
Renaat Braem. Na herstelling
kreeg het beton een 6 cm dikke
isolatie voorgezet. Daarvoor
werden keramische tegels (26 x
60 cm) gehangen, gedragen door
een aluminium structuur. De
oorspronkelijke houten ramen,
voorzien van dubbele beglazing,
verkeerden nog in redelijk goede
staat. De aansluiting met de
ruwbouw veroorzaakte echter
diverse lekkages – de houten
raamkaders waren destijds
ingegoten in het beton – zodat
A33 drastisch te werk ging en de
ramen verving door een
aluminium gordijngevel om
koudebruggen te voorkomen. De
indeling van de nieuwe ramen
werd gekozen met maximaal
respect voor het originele werk
van architect Renaat Braem. Ze
zijn opgebouwd uit aluminium
profielen voor vliesgevels,
Elegance 52 ST, van RC SYSTEM
met een beperkt aantal
indelingen, dit om economische
redenen. De plaatsing ervan werd
toevertrouwd aan de firma
Groven+ uit Puurs.
De opengaande vleugel is
uitgevoerd met profielen met
verborgen vleugel waardoor er
visueel geen onderscheid bestaat
tussen vaste en opengaande
delen. Uit veiligheidsoverwegingen
werd de gebruikelijke draai-kip
constructie vervangen door een
kip-draai werking. Er zijn
ingezette kleurvakken, perfect
integreerbaar in het Elegance 52
ST profielsysteem, waarbij het
toepassen van zonnecellen werd
overwogen, doch dit bleek niet
haalbaar binnen het beschikbare
budget.
In de torens bevinden zich per
verdieping 6 wooneenheden:
2 appartementen met elk 2
slaapkamers, 2 met 1 slaapkamer
en 2 studio’s. Ze zijn 2 aan 2
gekoppeld met centraal de natte
cel en keuken. Op de lagere
verdiepingen werden telkens 2
appartementen gecombineerd tot
één om een aantal wooneenheden
voor gehandicapten te integreren
(13 in totaal).
Het oorspronkelijke gebouw bezat
centraal één hoge trapschacht, die
in geval van brand ongetwijfeld
als een schouw zou werken en
elke evacuatie onmogelijk zou
maken, zoniet sterk bemoeilijken.
Een dubbele traphal met
gekruiste trappen bracht de
oplossing, één trap als vluchtweg
en één als toegang tot de
appartementen. Deze aanpak
werd vervolledigd met 3
ontrokingsinstallaties voor het
wegzuigen van de rook bij brand.
De installaties zorgen ervoor dat
op de bordessen de hoeveelheid
weggezogen lucht gelijk is aan de
hoeveelheid ingeblazen lucht,
zodat de rook wordt afgezogen
zonder het vuur aan te wakkeren.
‘De wetgeving op de brandpreventie
is van toepassing op nieuwe
gebouwen maar niet voor renovatie’,
merkt Ludo Bekker op. In het
geval van ‘Sint Maartensdal’ werd,
in overleg met de Leuvense
brandweer, het KB voor
nieuwbouw zo dicht mogelijk
benaderd.
Van het totale budget voor dit
project ging één derde op aan de
traphal (herindeling en
herinrichting aan de binnenzijde)
en één derde werd opgemaakt aan
de technische vernieuwing
(centrale verwarming,
rookafzuiging,…). De gevelrenovatie
vertegenwoordigde het
resterende derde.
De werken aan toren 1 werden
aangevat in 1998. In 2002 werd
toren 3 voltooid.
54