Beroepsprofiel van de operatieassistent 2012 - Landelijke ...

van belang voor effectief teamwerk op de operatieafdeling
(Davies, 2005): situationeel bewustzijn, probleemidentificatie,
beslissingen nemen, werklastverdeling, tijdsmanagement
en conflictoplossing. Deze componenten moeten leiden
tot een beter functioneren van het team en zorgen voor
een veiligheidsverhoging bij de zorg. De IGZ pleit ook voor
duidelijk omschreven teamtaken. In het team moeten deze
leiden tot een open sfeer waar briefing, debriefing, observatie
en discussievoering worden gestimuleerd (IGZ 2009).
3.2.2 Taakverschuiving
De schaarste aan operatieassistenten (zie 3.8.2) en het
groeiende belang van kostenverlaging en efficiëntie (zie
3.3.1) leiden tot functie- en niveaudifferentiatie, waardoor
taken van operatieassistenten worden afgestoten. Aan de
andere kant krijgen zij door kostenverlaging en de toenemende
aandacht voor veiligheid, kwaliteit en fysieke belasting
(zie 3.3.2/3) extra taken toebedeeld.
Door de functie- en niveaudifferentiatie begeven zich
nieuwe professionals op het werkterrein van de operatieassistent.
Denk aan de physician assistant (PA), de
operatieassistent op het tweede competentieniveau,
de doktersassistent met extra taken en de logistiek
medewerker operatieafdeling (zie ook 3.4.1).
Extra taken voor de operatieassistenten liggen er als ergocoach,
bedrijfshulpverlener, specialismedeskundige met
budgetbevoegdheid, lid projectgroepen, werkbegeleider,
praktijkopleider, dagcoördinator, programmacoördinator,
roostermaker, bijscholingscoördinator, kwaliteitsfunctionaris,
beleidsmedewerker en managementondersteuner.
Bovendien komen coördinatie, beheer en regie van het operatieve
proces terecht in het takenpakket van de operatieassistent,
doordat de operatiekamermanager steeds vaker
niet is opgeleid tot operatieassistent en meer gericht is op
strategische en beleidszaken. Operatieassistenten zijn dus
steeds meer verantwoordelijk voor het operationele
management (KU Leuven 2009).
3.3 Gezondheidszorg
De volgende ontwikkelingen in de gezondheidszorg beïnvloeden
het werk van de operatieassistent: marktwerking,
aandacht voor kwaliteit en veiligheid, aandacht voor fysieke
belasting, kwaliteitsregistratie en internationalisering.
3.3.1 Marktwerking
De overheid streeft naar gereguleerde marktwerking en
transparantie in de zorg. Belangrijk doel is vraag en aanbod
van zorg zo goed en economisch mogelijk op elkaar
af te stemmen. Dit betekent dat er vaak gedacht wordt in
termen van efficiëntie, effectiviteit en kostenbesparing,
wat leidt tot scherpe budgettering en hoge eisen aan continuïteit
in de ziekenhuizen. Tegelijkertijd zijn er strenge
kwaliteits- en veiligheidsnormen. Dit heeft een aantal gevolgen.
Centralisatie
Verzekeraars stellen eisen aan het minimumaantal ingrepen
die ziekenhuizen uitvoeren, zoals de Nederlandse
Vereniging van Heelkunde al eerder deed (NVvH 2011).
Om aan deze kwaliteitsnormen te kunnen voldoen, zullen
steeds meer ziekenhuizen fuseren en/of specifieke zorg
concentreren op één locatie. Concentratie van zorg kan
kostenbesparend zijn, omdat bijvoorbeeld maar één duur
apparaat nodig is.
Meer dagbehandeling
Andere verschuivingen waarmee ziekenhuizen de zorg effectiever
en efficiënter proberen te maken, zijn die van klinisch
naar poliklinisch. Ook het uitvoeren van ingrepen in
zogeheten operatiestraten werkt efficiënter en effectiever.
In operatiestraten wordt goed planbare zorg in één dag
uitgevoerd. Er worden bijvoorbeeld in één dag alleen cataracten,
artroscopieën of heup- en knie-implantaties uitgevoerd.
Klantgerichtheid is voor de operatieassistent ook
hierbij een belangrijk uitgangspunt.
Ontwikkelingen 21