Van der Groe - dewoesteweg.nl

ll
al de dagen, hun ten goede, mitsgaders hun kinderen na hen, Jer.
32: 39." (Toetssteen I, blz.115).
Samenvattend zegt Van der Groe: ,,Zonder verslagenheid en verbrijzeling
onder een gevoel van zonde en toorn, kwam nooit
iemand tot de Heere Jezus!" ('Het juk afegenomen',b12.84).
Toch laat vader Brakel temidden van uitgesproken tegenstrijdigheden
in bovengenoemde gedeelten uit de'Redelijke Godsdienst'
het volgende reformatorische geluid horen: Hoofdstuk XXXI,
par. VII, punt 4(e), blz. 750:
,,Want anders is het een zekere zaak,dal de bekering in een ogenblik
geschiedt, in een moment wordt de ziel van dood levend;
tussen dood en levend zijn is geen tijd."
En op blz.752:,,....doch ook dan zijn ze dood, en zijn niet nader
aan het leven, alsof ze die bewegingen niet hadden; die voorbereidingen
(die Ds H. ontkent - J.A.-) zijn geen beginselen van het
leven....."
Bij hoofdstuk XXXI, par. XII, b12.7551756: ,,Vóór de eerste daad
des geloofs is de mens dood, hoe vele voorbereidende bewegingen
hij ook mocht ontvangen hebben. Als wij voorbereiding stellen,
zo weet, dat wij daardoor niet verstaan beginselen des levens, verre
van daar; in al de voorbereidingen is en blijft de mens dood, en
zijn daden kunnen Gode niet behagen, hoe deugzaam dat ze schijnen.
Het eerste beginseltje des levens ontvangt hij met de eerste
daad des geloofs; geloof en leven zijn in de tijd gelijk, maar in de
orde gaathetgeloofvoor, als een oorsprong des levens; want daar
is geen leven dan in de vereniging met Christus, Die hun leven is,
en het geloof is het middel van vereniging met Christus, waaruit
blijkt de dwaasheid dergenen, die eerst uerloochening, die eerst
heiliging zoehen; deze stellen zich in het uiterste gevaar om nooit
wedergeboren te worden." -Aldus W. à Brakel-.
Hoe zijn nu deze tegenstrijdigheden in het bekeringspatroon van
Brakel te rijmen In de eerste plaats door dat hij meer Teellinck
heeft nagevolgd dan de duidelijke uitspraken in de Bijbel of de
leer der reformatie. In de tweede plaats doordat Brakel (en misschien
ook Teellinck) van jongsaf de Heere heeft gevreesd en zo
zal het hem moeilijk zijn geweest, zijn eerste geloofsdaad aan te
48
wijzen. Het gaat dan inderdaad meer trapsgewijze, omdat men
reeds wedergeboren is, voordat men tot de jaren des onderscheids
is gekomen. Dit neemt echter niet weg, dat uit bovenaangegeven
gedeelten, vooral tegenwoord ig, zeer verkeerde gevolgtrekkingen
worden getrokken. Als dit vanaf de kansel wordt gedaan zijn de
gevolgen nog ergeï, want het gaat hier niet om bijzaken, maar om
de gronden der religie!
Over Brakel, Hellenbroek, Smytegelt, e.a. merkt Van der Groe in
zijn Briefwisseling nog op (b12. L71), dat het misbruik maken van
hun geschriften voorkomen had kunnen worden, als ,,die Godzalige
schrijvers hun goede leer altijd stipt hadden voorgesteld op
de manier en naar de methode van de oude theologanten (de reformatoren)
en uit toegefelijhheid voor onze verdorven en geesteloze
tijd daar geen haarbreed van waren afgegaan."
We lezen verder in het artikel:
Onze Dordtse leerregels omschrijven de wedergeboorte als die
vernieuwing, nieuwe schepping, opwekking uit de doden en
levendmaking, dewelke God, zonder ons in ons werkt, (III, IV,
72). Zo zouden we door kunnen gaan verschillende gezichtspunten
hierover naast elkaar te zetten zonder nochtans het
werk van deze getrou'vve mannen te verketteren.
Zou Ds H. nog een mooier begin weten té vinden, als de Leerregels
in hoofdstuk III/IV, par. 10-13 de krachtdadige roeping . de
begiftiging met het geloof gaan beschrijven
,,Maar dat anderen, door de bediening des Evangelies geroepen
zijnde, komen en bekeerd worden, .....in de tijd krachtig roept,
met het geloof en de bekering begiftigt, en uit de macht der
duisternis verlost zijnde..... in de Heere zouden roemen..... en
dit is die wedergeboorte!!!
Gelukkig behoeven wij niemand te verketteren of te veroordelen,
maar, hetgeen iemand leert mogen -nee, moeten - wij ten allen
tijde toetsen aan Gods Woord. En als die leer van dat Woord afwijkt,
dan behoeven wij daarbij niet te gaan bemiddelen, of schipperen.
Al droeg iemand de naam Calvijn of Van der Groe, dan
mag dat voor ons geen verhindering zijn om ook bij hun werken
de maatstaf en regel van Gods Woord aan te leggen!
49