Activiteitenverslag 2009 - IWT

4. OnderZoeksMandaten (OZM)
Onderzoeksmandaten van het IWT zijn persoonsgebonden post-doctorale beurzen die worden
toegekend aan onderzoekers met een ruime onderzoekservaring voor het uitvoeren van
projecten die kunnen bijdragen tot de industriële valorisatie van wetenschappelijke
onderzoeksresultaten. Een onderzoeksmandaat duurt 2 jaar en kan uitzonderlijk met maximaal
één jaar verlengd worden. Het wordt uitgevoerd onder de begeleiding van een promotor uit de
academische wereld en een promotor uit de bedrijfswereld. De evaluatie ervan omvat een
mondelinge verdediging van het projectvoorstel door de aanvrager voor een college van
deskundigen.
Sinds begin 2003 biedt het IWT 3 OZM-types aan. OZM-type 1 is vooral gericht op de
valorisatie van onderzoeksresultaten in het kader van de oprichting van een spin-off bedrijf.
OZM-type 2 biedt de mogelijkheid aan onderzoekers om basisonderzoek vanuit hun
wetenschappelijke onderzoeksinstellingen te transfereren naar een bestaande, Vlaamse
onderneming. De meeste onderzoeksactiviteiten vinden hierbij plaats bij de industriële partner.
OZM-type 3 beoogt vooral wetenschappers die aan een Vlaamse universiteit of een
onderzoeksinstelling onderzoek uitvoeren, met het oog op de valorisatie van de
wetenschappelijke resultaten naar het Vlaamse industriële weefsel.
In 2009 werden 61 aanvragen ingediend, wat een sterke stijging is t.o.v. de voorgaande jaren.
T.o.v. de gemiddelde waarde voor 1992-2002 stelt dit een stijging voor van 33 aanvragen en
een toename van 13 aanvragen in vergelijking met de periode 2003-2007.
Ongeveer 92% van de aanvragers is werkzaam aan een van de Vlaamse universiteiten, met de
UGent en KULeuven als koplopers met respectievelijk 27 en 19 aanvragen. Van de 286
aanvragen die sinds maart 2003 (verruiming naar 3 OZM-types) werden ingediend, behoort
78,1% tot OZM-type 3, 12,7% tot OZM-type 2 en 9,2% tot OZM-type 1.
Vrouwelijke onderzoekers vertegenwoordigden 52,5% van het aantal aanvragers, wat
eveneens een sterke stijging is t.o.v. 38,1% in 2008 en 35,0% in 2007. Het aandeel
buitenlandse aanvragers stijgt licht t.o.v. 2008, maar blijft met slechts 6 kandidaten (uit
Bulgarije, Italië, Spanje en Hongarije) laag.
Samen met 11 aanvragen uit het laatste kwartaal van 2008 werden 40 van de 61 dossiers uit
2009 in ditzelfde jaar behandeld. Tien dossiers bleken onontvankelijk of werden vóór het
college door de aanvragers ingetrokken. Het slaagpercentage in 2009 bedroeg 46,3%, wat een
substantiële daling is t.o.v. 2008 (- 14,2%), en duidelijk lager dan de gemiddelde slaagkans
voor 2003-2008 (- 9,0%).
Bijlage 4 geeft een overzicht van de in 2009 toegekende onderzoeksmandaten.
5. Toegepast Biomedisch Onderzoek met een primair
Maatschappelijke finaliteit (TBM)
5.1 Situering
Het TBM-programma richt zich op een welbepaalde niche binnen het biomedisch onderzoek,
met name het vergevorderd toepassingsgedreven biomedisch onderzoek met een uitgesproken
maatschappelijke toepasbaarheid doch met slechts een beperkt potentieel voor industriële
toepasbaarheid. De afwezigheid van industriële interesse kan verschillende oorzaken hebben,
zoals de afwezigheid van octrooieerbaarheid, kleine patiëntenpopulaties, en patiëntspecifieke
behandelingen die het onmogelijk maken een gestandaardiseerd product te verkopen.
De voornaamste reden voor deze welbepaalde focus van het TBM-programma was de
vaststelling dat er slechts weinig financieringsmogelijkheden voorhanden zijn voor dit type
onderzoek en dat hierdoor potentiële nieuwe behandelingen of diagnostica niet tot bij de
patiënt geraken. Door dit type onderzoek te financieren wenst het TBM-programma op lange
termijn bij te dragen aan de implementatie van nieuwe therapieën en diagnosetechnieken en
28