Bronnen voor gratieverlening tot 1987 P. Brood - Historici.nl

194Broodvinden hem in de alfabetische toegangen op het archief van de ministervan Justitie (zie afbeelding 4). Vanaf 1932 zijn er specifieke klappers opgratiezaken en staat onder het hoofd Baa de zaak-Baars genoemd, met deverwijzingen naar de betreffende verbalen. 73 Aangezien het gebruikelijkis dat de stukken aangetroffen worden in het laatste verbaal betreffendeeen zaak (ze volgen als het ware de besluitvorming), lijkt raadpleging vanhet verbaal van 30 mei 1933 de aangewezen weg. En inderdaad bevindenzich daar de stukken waaruit het volgende blijkt. 74De 55-jarige boerenarbeider Baars had op 11 juli 1931 Teunis van derAa met een hark geslagen en tot bloedens toe verwond. De politierechterbij de arrondissementsrechtbank in ’s-Gravenhage veroordeelde hemop 2 oktober van dat jaar wegens mishandeling tot een maand gevangenisstraf.De veroordeelde ging in beroep, maar het Gerechtshof in ’s-Gravenhage bevestigde bij arrest van 20 januari 1932 het vonnis van depolitierechter.Op 7 februari 1932 stuurde Baars een verzoekschrift aan de koningin,waarin hij vraagt zijn straf kwijt te schelden of deze om te zetten in eenvoorwaardelijke straf (afbeelding 5). Hij ontkende de billijkheid van strafniet, maar toonde oprecht berouw en had bovendien de zorg voor eenzieke vrouw en een groot gezin. Om zijn verzoek kracht bij te zetten hadhij een aantal getuigschriften toegevoegd, namelijk van de huisarts, degereformeerde predikant, het hoofd van de school, zijn werkgever en eenwethouder. Het verzoekschrift met de bijlagen bevindt zich in het dossier(afbeelding 6).Het volgende document is de brief van de burgemeester van Alphenaan den Rijn aan de officier van justitie te ’s-Gravenhage, waarin hij hetverzoek van Baars met bijlagen terugstuurt, vergezeld van een rapportvan de plaatselijke inspecteur van politie. Deze laatste had beide kemphanenop zijn bureau ontboden en zich ervan overtuigd dat zij de zaakonderling wilden schikken. De burgemeester adviseerde tot gunstige beschikkingop het verzoekschrift van Baars (zie afbeelding 7).De officier van justitie meende, blijkens zijn ambtsbericht aan de politierechter,geen redenen te zien de mishandeling ongestraft te laten enadviseerde op 11 maart 1932 tot een afwijzende beschikking. De tegenstrijdigeadviezen noopten de minister kennelijk nadere informatie overhet gedrag van Baars te vragen, die hem op 6 en 29 april 1932 – via deofficier van justitie – door de burgemeester gestuurd werd. Het rapportvan de minister van Justitie aan de koningin van 18 mei 1933 ontbreektin het dossier, maar is wel de basis voor het Koninklijk Besluit van 22 mei1933 nr. 46, waarin de koningin de gevangenisstraf van Arie Baars omzetin een geldboete van tien gulden (zie afbeelding 8). Op 30 mei van dat jaarverzocht de minister bij beschikking nr. 1119 de officier van justitie hetKoninklijk Besluit uit te voeren.In dit dossier bevindt zich dus het originele verzoekschrift, de adviezenvan de burgemeester en de officier van justitie en een afschriftvan het Koninklijk Besluit. Het rechterlijk advies en het rapport van deBroncommentaren7.indb 194 27-02-2009 10:35:26