Rondom bestand van 1997 14-2 dd 21-4-09 - Atlantis

volgt voor het gemak één manlijke lijn met een bepaalde achternaam, wat nauurlijkonzin is omdat er twaalf generaties terug 4096 voorouders van ons geleefdkunnen hebben, die allemaal verschillende achternamen hadden, als zetoen al achternamen hadden. (Het genoemde getal is zeer waarschijnlijk kleineromdat sommige voorouders dezelfde ouders hadden, maar in ieder geval is heteen schare die practisch niemand tellen kan). Dit zijn tevens de voorouders vanbijna iedereen uit onze streek.Naar het zuiden lopen min of meer parallel de spoorlijn en de Bruchterweg. Metde trein kon men vroeger (ik moet eigenlijk zeggen: 'heel vroeger') naar Brucht,daar was de Bruchter Halte. Verder ging het dan naar Zwolle. Maar niet iedereenging met de trein als hij of zij naar de hoofdstad van Overijssel moest. Mijn grootmoederis er eens naartoe gelopen. Zulke wandelingen maken sommigen nu metde vierdaagse. Nog een mogelijkheid was Zwolle per schip te bereiken, dat deedBaarslag regelmatig. Ik heb nooit begrepen hoe hij dat klaarspeelde, want vanuitde Vechthaven kon geen schip de stuw in Hardenberg en Mariënberg passeren.Hoe dat dan wel kon, heb ik op school niet geleerd, of ik heb niet opgelet.Aardrijkskunde was voor mij (voor sommige anderen natuurlijk niet) een moeilijkvak. Je moest voor de klas met een stok op een blinde kaart plaatsen aanwijzenwaarmee je 'niks aan de pet' had.In den Herdenbergh werd het directe productieve werk hoofdzakelijk verrichtdoor de boeren, en wel zoals dit op de foto's te zien is. Dit is voor een buitenstaanderde romantiek ten top. Zo hoorde je in de zomer 's morgens bij het wakkerworden het geluid van het scherp maken van een zeis, begeleid door het roepenvan de koekoek. Je kon dan Wessels (uit de Achterstraat) zien roggemaaien. Hij deed dat van drie tot zeven uur. Daarna ging hij de hele dag op debouw kelders uitgraven met de schop. Zulke sterke mannen zijn te vergelijkenmet de helden uit de bijbelse verhalen. Wessels kon ook "goed ett'n". Hij was recordhouderbij het eieren eten met Pasen: veertig stuks!Via De Koppel kuierde ik zondags wel eens met mijn ouders over de stuw naar deNorden.De vierde straat die 'n A'nbarg mit de rest van de wereld verbond liep (en looptnog, maar nu niet meer als hoofdweg) vanaf de Voorstraat richting westen overde Vechtbrug. Ik kan nu pas de indrukken van de overkant weergeven zoals ik zeals kind ervaren heb. Vroeger was dat onmogelijk omdat alleen belangrijk waswat volwassenen zeiden. Kinderen wisten niet, en weten vaak nog niet, hoeveelonzin wij uitkramen als volwassenen.Over de brug lag Heemse. Maar eigenlijk kwam eerst De Brink, en verderop waspas Heemse. Maar hoe dan ook, aan de overkant voelde ik echt dat ik niet meerin Hardenberg was, hoewel het hier niet zo vreemd was als over de grens. Op deeerste januari gingen wij "ni-j joor win'n". Maar zo zeiden wij dat niet omdat wijthuis Nederlands plachten te spreken. Weliswaar niet honderd procent, het waseigenlijk een compromis met het plat. Wij lieten bijvoorbeeld de laatste klin-ervan de werkwoorden weg. Ik geneerde mij ook tegenover de andereHardenbergers om Nederlands te spreken. Men moest veel moed opbrengen omanders te zijn dan de anderen en ik wilde ook niet anders zijn dan de anderen,Wij gingen dus "nieuwjaar wens'n" bij de familie. De verste familie, die ook hetverste weg woonde, helemaal op de Achterbrink, was de wagenmaker Peter11