logopedie en audiologie - Het Hogeronderwijsregister
logopedie en audiologie - Het Hogeronderwijsregister
logopedie en audiologie - Het Hogeronderwijsregister
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hoofdstuk 4 Vergelijk<strong>en</strong>de tabel kwaliteitsaspect<strong>en</strong>................................................................................. 33deel 2................................................................................................................................................................ 37Hoofdstuk 1 Arteveldehogeschool............................................................................................................ 39Hoofdstuk 2 Hogeschool G<strong>en</strong>t.................................................................................................................. 81Hoofdstuk 3 Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de.......................................................................... 119Hoofdstuk 4 Lessius Hogeschool ........................................................................................................... 157bijlag<strong>en</strong> ........................................................................................................................................................... 1936 |
deel 1algeme<strong>en</strong> deel| 7
De visitatiecommissie:voorzitter <strong>en</strong> onderwijsdeskundige:domeindeskundige <strong>audiologie</strong>:domeindeskundige <strong>audiologie</strong>:domeindeskundige <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>:domeindeskundige <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>:stud<strong>en</strong>t:Rita DuchêneTheo KapteynNatalie Vanderlind<strong>en</strong>Fanny Scherf (voor het bezoek aan Hogeschool G<strong>en</strong>t)Marc De Bodt (voor het bezoek aan Arteveldehogeschool,Lessiushogeschool <strong>en</strong> Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de)Nele Neukermans (voor het bezoek aan Arteveldehogeschool,Lessiushogeschool <strong>en</strong> Katholieke HogeschoolBrugge-Oost<strong>en</strong>de)Voor e<strong>en</strong> kort curriculum vitae van de commissieled<strong>en</strong>, zie bijlage 1.Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> commissielid omwille van persoonlijke red<strong>en</strong><strong>en</strong> niet kon deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> (gedeelte van e<strong>en</strong>)visitatiebezoek, werd<strong>en</strong> di<strong>en</strong>s aandachtspunt<strong>en</strong> behandeld door de andere led<strong>en</strong> van de visitatiecommissie,ev<strong>en</strong>tueel steun<strong>en</strong>d op de vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong> die het commissielid tijd<strong>en</strong>s vroegere bezoek<strong>en</strong> aangebrachthad.Vanuit de VLHORA werd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> coördinator <strong>en</strong> e<strong>en</strong> secretaris aangesteld. Voor de visitatie van de opleiding<strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> war<strong>en</strong> dit:projectbegeleider:Klara De Wildesecretaris:Guido Cuyvers1.3.2 TaakomschrijvingDe commissie geeft op basis van het zelfevaluatierapport van de opleiding <strong>en</strong> de gesprekk<strong>en</strong> ter plaatse:- e<strong>en</strong> oordeel over de onderwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> facett<strong>en</strong> uit het accreditatiekader van de NVAO;- e<strong>en</strong> integraal oordeel over de opleiding;- suggesties om waar mogelijk te kom<strong>en</strong> tot kwaliteitsverbetering.Op aanvraag van de opleiding geeft de commissie e<strong>en</strong> beoordeling van de voorgedrag<strong>en</strong> bijzonderekwaliteitsk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>. De beoordeling van het bijzonder kwaliteitsk<strong>en</strong>merk heeft ge<strong>en</strong> invloed op de globalebeoordeling van de opleiding <strong>en</strong> het accreditatiebesluit van de NVAO.PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> – algeme<strong>en</strong> deel | 9
1.3.3 WerkwijzeDe visitatie van de opleiding naam opleiding aan de hogeschol<strong>en</strong> gebeurde conform de werkwijze zoals die isvastgelegd in de Handleiding Onderwijsvisitaties VLIR-VLHORA, februari 2005.Voor de beschrijving van de werkwijze van de visitatiecommissie word<strong>en</strong> vier fas<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>.- fase 1, de installatie van de commissie;- fase 2, de voorbereiding;- fase 3, het visitatiebezoek;- fase 4, de schriftelijke rapportering.Fase 1De installatie van de visitatiecommissieOp 12 september 2006 werd de visitatiecommissie officieel geïnstalleerd.De installatievergadering stond in het kader van e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nismaking, e<strong>en</strong> gedetailleerde bespreking van hetvisitatieproces aan de hand van de Handleiding Onderwijsvisitaties VLIR-VLHORA, februari 2005 <strong>en</strong> e<strong>en</strong>toelichting van het ontwerp van domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader. Daarnaast werd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal praktischeafsprak<strong>en</strong> gemaakt, onder meer met betrekking tot het bezoekschema, de bezoekdag<strong>en</strong> <strong>en</strong> de te lez<strong>en</strong>eindwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of stageverslag<strong>en</strong>.Fase 2De voorbereidingDe visitatiecommissie heeft e<strong>en</strong> domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader voor de opleiding opgesteld <strong>en</strong> aan deopleiding<strong>en</strong> bezorgd.Elk commissielid heeft het zelfevaluatierapport <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong> bestudeerd, de geselecteerde eindwerk<strong>en</strong> gelez<strong>en</strong><strong>en</strong> haar argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorlopig oordeel vastgelegd in e<strong>en</strong> checklist, waarvan de secretaris e<strong>en</strong>synthese heeft gemaakt. De synthese werd uitvoerig besprok<strong>en</strong> <strong>en</strong> beargum<strong>en</strong>teerd door de commissieled<strong>en</strong>. Opbasis van de bespreking <strong>en</strong> de door de commissieled<strong>en</strong> opgestuurde vrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong>, inv<strong>en</strong>tariseerde de secretariskernpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> prioriteit<strong>en</strong> voor de gesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het material<strong>en</strong>onderzoek bij de visitatie.Fase 3<strong>Het</strong> visitatiebezoekDe VLHORA heeft e<strong>en</strong> bezoekschema ontwikkeld dat desgevall<strong>en</strong>d aangepast werd aan de specifieke situatievan de opleiding. De bezoekschema’s werd<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> als bijlage 3. Tijd<strong>en</strong>s de visitatie werd gesprok<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tatieve verteg<strong>en</strong>woordiging van alle geleding<strong>en</strong> die bij de opleiding betrokk<strong>en</strong> zijn. Tijd<strong>en</strong>s devisitatie werd bijkom<strong>en</strong>d informatiemateriaal bestudeerd <strong>en</strong> werd e<strong>en</strong> bezoek gebracht aan de instelling met hetoog op de beoordeling van de accommodaties <strong>en</strong> de voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de visitatie werdvoor de verdere bevraging gebruik gemaakt van de synthese van de checklist <strong>en</strong> de vrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong>.10 | PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> – algeme<strong>en</strong> deel
Binn<strong>en</strong> het bezoekprogramma werd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal overlegmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor de commissieled<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> om debevinding<strong>en</strong> uit te wissel<strong>en</strong> <strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> tot gezam<strong>en</strong>lijke <strong>en</strong> meer definitieve (tuss<strong>en</strong>)oordel<strong>en</strong>. Na degesprekk<strong>en</strong> met de verteg<strong>en</strong>woordigers van de opleiding hebb<strong>en</strong> de visitatieled<strong>en</strong> hun definitief (tuss<strong>en</strong>)oordeelper facet <strong>en</strong> per onderwerp gegev<strong>en</strong>.Op het einde van het visitatiebezoek heeft de voorzitter e<strong>en</strong> korte mondelinge rapportering gegev<strong>en</strong> van deervaring<strong>en</strong> <strong>en</strong> bevinding<strong>en</strong> van de visitatiecommissie, zonder expliciete <strong>en</strong> inhoudelijk waarder<strong>en</strong>de oordel<strong>en</strong> uitte sprek<strong>en</strong>.Fase 4De schriftelijke rapporteringDe secretaris heeft in sam<strong>en</strong>spraak met de voorzitter <strong>en</strong> de commissieled<strong>en</strong>, op basis van hetzelfevaluatierapport, de checklist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de motivering<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ontwerp opleidingsrapport opgesteld. <strong>Het</strong>ontwerprapport geeft per onderwerp <strong>en</strong> per facet het oordeel <strong>en</strong> de motivering van de visitatiecommissie weer.Daarnaast werd<strong>en</strong> - waar w<strong>en</strong>selijk <strong>en</strong>/of noodzakelijk - aandachtspunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele aanbeveling<strong>en</strong> voorverbetering geformuleerd.<strong>Het</strong> ontwerp opleidingsrapport werd aan de hogeschol<strong>en</strong> gezond<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> reactie in/op/tijd<strong>en</strong>s periode eersteterugmelding . De reactie van de opleiding op het ontwerp opleidingsrapport werd door de commissie in e<strong>en</strong>slotvergadering besprok<strong>en</strong>. De visitatiecommissie stelde ook e<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>d gedeelte op. Hierin word<strong>en</strong> debelangrijkste conclusies <strong>en</strong> aanbeveling<strong>en</strong> van de visitatie vergelijk<strong>en</strong>derwijs weergegev<strong>en</strong>.In e<strong>en</strong> aantal gevall<strong>en</strong> leidde de reactie van de opleiding tot e<strong>en</strong> aanvull<strong>en</strong>d bezoek door (e<strong>en</strong> afvaardiging van)de visitatiecommissie om de nieuwe informatie verder te verifiër<strong>en</strong>. De resultat<strong>en</strong> van het aanvull<strong>en</strong>de bezoekaan de betrokk<strong>en</strong> opleiding werd<strong>en</strong> door de voltallige visitatiecommissie besprok<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> vergelijk<strong>en</strong>de deel werd sam<strong>en</strong> met het antwoord van de visitatiecommissie op de reacties van deopleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> het definitieve opleidingsrapport aan de hogeschol<strong>en</strong> toegezond<strong>en</strong> in/op/tijd<strong>en</strong>s periode tweedeterugmelding .<strong>Het</strong> vergelijk<strong>en</strong>de deel <strong>en</strong> de opleidingsrapport<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gebracht in het voorligg<strong>en</strong>de visitatierapport vande professioneel gerichte bachelor <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>, dat op 4 september 2008 gepubliceerd werd.1.3.4 OordeelsvormingDe commissie legt in e<strong>en</strong> eerste fase e<strong>en</strong> oordeel per facet vast. Daarna legt de commissie e<strong>en</strong> oordeel peronderwerp vast op basis van de oordel<strong>en</strong> van de facett<strong>en</strong> die van het onderwerp deel uitmak<strong>en</strong>.In de oordel<strong>en</strong> per onderwerp wordt steeds e<strong>en</strong> overzicht gegev<strong>en</strong> van de oordel<strong>en</strong> per facet. In geval van e<strong>en</strong>comp<strong>en</strong>satie van facett<strong>en</strong>, wordt het oordeel op onderwerpniveau gevolgd door e<strong>en</strong> motivering <strong>en</strong> aangevuld metde weging die de commissie hanteerde in de oordeelsvorming op onderwerpniveau. In de overige gevall<strong>en</strong> wordtvoor de motivering van het oordeel op onderwerpniveau verwez<strong>en</strong> naar de argum<strong>en</strong>tatie bij de facett<strong>en</strong>.De oordel<strong>en</strong> per facet <strong>en</strong> per onderwerp hebb<strong>en</strong> betrekking op alle locaties, afstudeerrichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> variant<strong>en</strong>.Daar waar er e<strong>en</strong> onderscheid in het oordeel per afstudeerrichting <strong>en</strong>/of locatie <strong>en</strong>/of variant nodig is, wordt ditaangegev<strong>en</strong> in het rapport.PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> – algeme<strong>en</strong> deel | 11
De commissie houdt in haar beoordeling rek<strong>en</strong>ing met acc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die de opleiding ev<strong>en</strong>tueel zelf legt, met hetdomeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader <strong>en</strong> met de b<strong>en</strong>chmarking t<strong>en</strong> opzichte van de gelijkaardige opleiding<strong>en</strong> inandere instelling<strong>en</strong> van hoger onderwijs.Alle oordel<strong>en</strong> <strong>en</strong> weging<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> de beslisregels zoals geformuleerd in de Handleiding onderwijsvisitatiesVLIR|VLHORA van februari 2005. Op het niveau van de facett<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> de oordel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vierpunt<strong>en</strong>schaal:“onvoldo<strong>en</strong>de”, “voldo<strong>en</strong>de”, “goed” <strong>en</strong> “excell<strong>en</strong>t”. Op het niveau van de onderwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> op het niveau van deopleiding in haar geheel geeft de commissie e<strong>en</strong> antwoord op de vraag of er in de opleiding voor dit onderwerpvoldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong> aanwezig zijn. Hierbij kan het oordeel “voldo<strong>en</strong>de” of “onvoldo<strong>en</strong>de”luid<strong>en</strong>.1.4 Indeling van het rapport<strong>Het</strong> rapport bestaat uit twee del<strong>en</strong>. In het eerste deel, hoofdstuk 2, beschrijft de visitatiecommissie hetdomeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader op basis waarvan zij de gevisiteerde opleiding<strong>en</strong> heeft beoordeeld. In hoofdstuk3 word<strong>en</strong> de belangrijkste conclusies <strong>en</strong> bevinding<strong>en</strong> van de commissie per thema vergelijk<strong>en</strong>derwijsweergegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> tot slot word<strong>en</strong> in hoofdstuk 4 de toegek<strong>en</strong>de scores in tabelvorm sam<strong>en</strong>gevat.In het tweede deel van het rapport br<strong>en</strong>gt de commissie verslag uit over de gevisiteerde opleiding<strong>en</strong>. Voor elkeafzonderlijke hogeschool <strong>en</strong> dus voor elke afzonderlijk gevisiteerde opleiding kan u e<strong>en</strong> deelrapport terugvind<strong>en</strong>.De deelrapport<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> de aanbeveling<strong>en</strong> die de commissie doet t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van elke afzonderlijkehogeschool <strong>en</strong> zijn gemakshalve geord<strong>en</strong>d naar alfabetische volgorde van de b<strong>en</strong>aming van de hogeschol<strong>en</strong>.12 | PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> – algeme<strong>en</strong> deel
Hoofdstuk 2 <strong>Het</strong> domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>2.1 InleidingVoor iedere (groep van) opleiding(<strong>en</strong>) wordt e<strong>en</strong> domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader ontwikkeld dat door decommissie gebruikt wordt bij de beoordeling van opleiding<strong>en</strong>. De visitatiecommissie is verantwoordelijk voor deopmaak van het domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader. De VLHORA als evaluatieorgaan geeft de procedure 1 aan voorde opstelling ervan.<strong>Het</strong> refer<strong>en</strong>tiekader is niet bedoeld om e<strong>en</strong> ideale opleiding te schets<strong>en</strong>. Respect voor de eig<strong>en</strong>heid van e<strong>en</strong>opleiding <strong>en</strong> voor de diversiteit binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong>zelfde opleiding over de instelling<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, veronderstelt immers dat inde eerste plaats wordt nagegaan of elke opleiding erin slaagt haar eig<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> te realiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit zowelinhoudelijk als procesmatig. Dit belet niet dat wordt nagegaan of elke opleiding aan e<strong>en</strong> aantal minimumeis<strong>en</strong>voldoet, die aan de betreff<strong>en</strong>de opleiding word<strong>en</strong> gesteld vanuit het vakgebied <strong>en</strong>/of de relevante beroepspraktijk.2.2 Domeinspecifieke compet<strong>en</strong>tiesGehanteerde input- Refer<strong>en</strong>tiekaders van de opleiding<strong>en</strong>• AssociatiesAssociatie K.U.Leuv<strong>en</strong>Associatie Universiteit G<strong>en</strong>t• hogeschol<strong>en</strong>ArteveldehogeschoolHogeschool G<strong>en</strong>t, VesaliusKatholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>deLessius Hogeschool- Wettelijke bronn<strong>en</strong>• Koninklijk besluit betreff<strong>en</strong>de de beroepstitel <strong>en</strong> de kwalificatievereist<strong>en</strong> voor de uitoef<strong>en</strong>ing van hetberoep van logopedist <strong>en</strong> houd<strong>en</strong>de vaststelling van de lijst van de technische prestaties <strong>en</strong> van delijst van handeling<strong>en</strong> waarmee de logopedist door e<strong>en</strong> arts kan word<strong>en</strong> belast (KB: 1994-10-20; BS:1994-12-06).• (http://www.health.fgov.be/AGP-Lex/nl/wetgeving/koning besluit<strong>en</strong>/paramedicikblogopedist.htm)• Koninklijk besluit betreff<strong>en</strong>de de beroepstitel <strong>en</strong> de kwalificatievereist<strong>en</strong> voor de uitoef<strong>en</strong>ing van hetberoep van audioloog <strong>en</strong> van audici<strong>en</strong> <strong>en</strong> houd<strong>en</strong>de de vaststelling van de lijst van de technischeprestaties <strong>en</strong> van de lijst van handeling<strong>en</strong> waarmee de audioloog <strong>en</strong> de audici<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> arts kanword<strong>en</strong> belast (KB: 2004-07-04; BS:9/8/2004).1De procedure voor het opstell<strong>en</strong> van het domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader is beschikbaar op de website van de VLHORAwww.vlhora.be onder de rubriek visitatie & accreditatie.PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> - domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader | 13
• Decreet betreff<strong>en</strong>de de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaander<strong>en</strong> (2003-04-04)(http://www.ond.vlaander<strong>en</strong>.be/edulex/bundel/HOstruct.htm)- Brondocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> onderschrev<strong>en</strong> door het werkveld• VLOR, studie 14: beroepsprofiel van de logopedist (1997) (http://www.vlor.be)• VLOR, studie 53: opleidingsprofiel <strong>logopedie</strong> (1997) (http://www.vlor.be)• Interreg lil A: accreditatiestandaard<strong>en</strong> <strong>logopedie</strong> (2005)• http:/ /193. 190. 124.4/la/docum<strong>en</strong>ts/Standaard<strong>en</strong>kaart.pdf• VLOR, studie 13: beroepsprofiel van de audioloog (1997) (http://www.vlor.be)• VLOR, studie 101: opleidingsprofiel <strong>audiologie</strong> (1998) (http://www.vlor.be)- Internationale refer<strong>en</strong>tiekaders• CPLOL, professional profile (1997) (http/::www.cplol.org/<strong>en</strong>g/profil_professionnel.html)• NVLF, beroepsprofiel (2003)• Studiegids opleiding Logopedie Hogeschool Utrecht (juli 2002)• Opleidingsconcept van de Nijholle opleiding versie 4 (17/04/2003)Domeinspecifieke compet<strong>en</strong>tiesGeme<strong>en</strong>schappelijke domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties- prev<strong>en</strong>tie, therapie, training <strong>en</strong> adviesPrev<strong>en</strong>tieVanuit de rol als therapeut kan de afgestudeerde• De behoefte aan <strong>en</strong> de noodzaak van logopedisch/audiologisch gerelateerde prev<strong>en</strong>tieactiviteit<strong>en</strong>vaststell<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> in het ontwikkel<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nodig bijstur<strong>en</strong>van e<strong>en</strong> onderbouwd prev<strong>en</strong>tieplan.• Op professionele wijze voorlichting gev<strong>en</strong> over logopedische/audiologische stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofbeperking<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> multiprofessioneel verband.• Relevante risicofactor<strong>en</strong> vroegtijdig opspor<strong>en</strong>, via scre<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> analyse <strong>en</strong> er e<strong>en</strong> gepast gevolgaan gev<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> advies formuler<strong>en</strong> over logopedische/audiologische stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of beperking<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan de ontwikkeling <strong>en</strong> uitvoering van e<strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tieplan.• Op e<strong>en</strong> deskundige <strong>en</strong> doordachte wijze doorverwijz<strong>en</strong>.Onderzoek <strong>en</strong> behandelingVanuit de rol als therapeut kan de afgestudeerde:• E<strong>en</strong> doorverwijzing interpreter<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> onderbouwd logopedisch/audiologisch assesm<strong>en</strong>t plann<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong>conform met het methodisch logopedisch/audiologisch handel<strong>en</strong>.14 | PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> - domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader
• Gegev<strong>en</strong>s uit het assesm<strong>en</strong>t correct verwerk<strong>en</strong>, analyser<strong>en</strong> <strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong> i.f.v. hetlogopedisch/audiologisch handel<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> logopedisch/audiologisch (differ<strong>en</strong>tiële) diagnose formuler<strong>en</strong>, bijstur<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> onderbouwd behandelplan opstell<strong>en</strong> op maat van de cliënt <strong>en</strong> het cliëntsysteem• <strong>Het</strong> behandelplan systematisch, conform met het methodisch handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ‘evid<strong>en</strong>ce based’uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong> door middel van reflectie <strong>en</strong> toetsing <strong>en</strong> op het geschikte mom<strong>en</strong>top de juiste wijze de hulpverl<strong>en</strong>ing beëindig<strong>en</strong>.• De cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving informer<strong>en</strong> over het doel, de method<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> het verloopvan de behandeling.<strong>Het</strong> effect van therapeutische interv<strong>en</strong>ties evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> erover rapporter<strong>en</strong>.Training, advies communicatie <strong>en</strong> professionele relatieVanuit de rol als trainer <strong>en</strong> adviseur kan de afgestudeerde• De omgeving <strong>en</strong> de cliënt train<strong>en</strong> met het oog op e<strong>en</strong> efficiënte behandeling.• Beroepsgerichte activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> ervan mondeling <strong>en</strong>/of schriftelijk rapporter<strong>en</strong>aangepast aan de doelgroep.• Training <strong>en</strong> adviesvrag<strong>en</strong> in verband met aspect<strong>en</strong> gerelateerd aan communicatie te inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> plan daartoe op stell<strong>en</strong>, cliënt<strong>en</strong> te adviser<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> training uit te voer<strong>en</strong>.• Constructieve relaties met cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving opbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong>.• Empatisch omgaan met emoties <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> van ander<strong>en</strong> in functie van het professioneelhandel<strong>en</strong>.CoördinatieVanuit de rol als coördinator kan de afgestudeerde:• De afgesprok<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> rondom de patiënt <strong>en</strong> doelgroep<strong>en</strong> coördiner<strong>en</strong>.• De therapeutisch gerelateerde activiteit<strong>en</strong> rondom de cliënt organiser<strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>werking met deomgeving van de cliënt, collega’s <strong>en</strong> professionals van andere disciplines.• Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking coördiner<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> multidisciplinaire context in het belang van decliënt.- OrganisatieLeiding gev<strong>en</strong>, manag<strong>en</strong>/beher<strong>en</strong> van de praktijk, onderneming, afdeling of di<strong>en</strong>stVanuit de rol van leidinggev<strong>en</strong>de kan de afgestudeerde:• E<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> plan voor het opricht<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> professionele werk omgeving volg<strong>en</strong>sde geld<strong>en</strong>de kwaliteitscriteria.• Op e<strong>en</strong> systematische wijze e<strong>en</strong> professionele cliënt- <strong>en</strong>/of praktijkadministratie organisatie tevoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gegev<strong>en</strong>s ervan beschikbaar te stell<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van onderzoek van interne <strong>en</strong>externe partij<strong>en</strong>.• E<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan het ontwikkel<strong>en</strong> van kwaliteitscriteria, meetinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbeteractiesbinn<strong>en</strong> de organisatie.• De tak<strong>en</strong> van de logopedist/audioloog <strong>en</strong> het beroep van logopedist/audioloog waarmak<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>multidisciplinaire context.PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> - domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader | 15
Begeleid<strong>en</strong> van collega’s, teamled<strong>en</strong> <strong>en</strong> stagiairsVanuit de rol van begeleider/coach kan de afgestudeerde:• Gerichte feed-back gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong>, collega’s <strong>en</strong> teamled<strong>en</strong> adviser<strong>en</strong> over het uitvoer<strong>en</strong> vanlogopedische/audiologische gerelateerde tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> collega’s van uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de disciplinesstimuler<strong>en</strong>.- ProfessionaliseringOntwikkel<strong>en</strong> van de eig<strong>en</strong> professionaliteitVanuit de rol van beroepsbeoef<strong>en</strong>aar is de afgestudeerde in staat om• Te handel<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de beroepsethiek, de beroepscode <strong>en</strong> de geld<strong>en</strong>de wet- <strong>en</strong> regelgeving voor<strong>logopedie</strong>/<strong>audiologie</strong>.• <strong>Het</strong> eig<strong>en</strong> beroepsmatig handel<strong>en</strong> te evaluer<strong>en</strong> door middel van toetsing <strong>en</strong> reflectie.• E<strong>en</strong> actieve bijdrage te lever<strong>en</strong> aan de ontwikkeling van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> kunde met betrekking tot hetberoep <strong>en</strong> het vakgebied bij externe instanties.• Mogelijkhed<strong>en</strong> voor verdere ontwikkeling van beroepscompet<strong>en</strong>ties te zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>.Ontwikkel<strong>en</strong> van professionaliteit binn<strong>en</strong> het beroepVanuit de rol van innovator kan de afgestudeerde• E<strong>en</strong> actieve bijdrage lever<strong>en</strong> aan de ontwikkeling <strong>en</strong> evaluatie van nieuwe logopedischeprogramma’s, method<strong>en</strong>, techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> richtlijn<strong>en</strong> voor prev<strong>en</strong>tie, training <strong>en</strong> advies vanuit hetstimuler<strong>en</strong> van de ontwikkeling de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> kunde met betrekking op het beroep.Wet<strong>en</strong>schappelijke ingesteldheidVanuit e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke grondhouding zal de afgestudeerde:• Zelfstandig of in teamverband toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek uitvoer<strong>en</strong> in hetlogopedisch/audiologisch vakgebied.• Wet<strong>en</strong>schappelijke onderzoeksliteratuur kritisch evaluer<strong>en</strong>, adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> meewerk<strong>en</strong>aan <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong> van logopedisch/audiologisch wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek.• Product- <strong>en</strong> beleidsinformatie opvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- beroepshouding<strong>en</strong>Geme<strong>en</strong>schappelijke beroepshouding<strong>en</strong> voor <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> die de onderbouw vorm<strong>en</strong> voor deberoepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties zijn: contactbereidheid, di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong><strong>en</strong>de ingesteldheid, empathie, flexibiliteit,kritische ingesteldheid, leergierigheid, resultaatgerichtheid.16 | PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> - domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader
Opleidingsgebond<strong>en</strong>/Afstudeerrichtingsgebond<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiesLogopedie- De afgestudeerde logopedist(e) kan de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties integrer<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>interpersoonlijke therapeutische relatie waarbij compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> relatie elkaar versterk<strong>en</strong>.- De afgestudeerde kan stem, spraak <strong>en</strong> de Nederlandse taal adequaat als medium voor therapeutischeinterv<strong>en</strong>tie aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- Ess<strong>en</strong>tiële <strong>en</strong> gevorderde diagnostische werkwijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> therapeutische techniek<strong>en</strong> m.b.t. stem, spraak <strong>en</strong> taalmoet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegepast.- Elem<strong>en</strong>taire diagnostische audiometrie <strong>en</strong> audioprothetische meting<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> uitgevoerd ofvoorgesteld word<strong>en</strong>.- <strong>Het</strong> proces van de rehabilitatieve <strong>audiologie</strong> op taaltechnisch vlak <strong>en</strong> op technisch vlak in teamverbanduitvoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>.- Geëig<strong>en</strong>de informatiebronn<strong>en</strong> <strong>en</strong> specifieke wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur kunn<strong>en</strong> ontsluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> alsbasis voor lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>.- Inzake beroepshouding is naast de algem<strong>en</strong>e, accuratesse zelfstandigheid <strong>en</strong> zin voor sam<strong>en</strong>werking extrabelangrijk binn<strong>en</strong> <strong>logopedie</strong>.Audiologie- De afgestudeerde audiolo(o)g(e) kan het technische gedeelte van de onderzoek<strong>en</strong> ter evaluatie van deauditieve <strong>en</strong> de otoneurologische functies, ev<strong>en</strong>wichtsfunctie <strong>en</strong> de functies van de bov<strong>en</strong>ste luchtweg<strong>en</strong>uitvoer<strong>en</strong>.- Doet aan prev<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> scre<strong>en</strong>ing van gehoorstrooniss<strong>en</strong>.- De afgestudeerde audiolo(o)g(e) kan mechanische, elektro-akoestische <strong>en</strong> elektronische system<strong>en</strong>selecter<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong> met het oog op e<strong>en</strong> beter auditief functioner<strong>en</strong>.- Staat in voor de programmering <strong>en</strong> het onderhoud van het uitw<strong>en</strong>dige deel van de implantat<strong>en</strong> ter verbeteringvan de auditieve functie.- Kan elem<strong>en</strong>taire geluidsmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong> uitoer<strong>en</strong> of voorstell<strong>en</strong>.- Kan hooropvoeding, hoortraining <strong>en</strong> de revalidatie van het gehoor <strong>en</strong> de ev<strong>en</strong>wichtfunctie uitvoer<strong>en</strong>.- Kan instaan voor de bescherming van het gehoor teg<strong>en</strong> schadelijk geluid, omvatt<strong>en</strong>d de keuze, aanpassing<strong>en</strong> de levering van individuele hulpmiddel<strong>en</strong> ter bescherming van de hoorfunctie.- Geëig<strong>en</strong>de informatiebronn<strong>en</strong> <strong>en</strong> specifieke wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur kunn<strong>en</strong> ontsluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> alsbasis voor lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>.- Inzake beroepshouding is naast de algem<strong>en</strong>e nauwkeurigheid, resultaatgerichtheid <strong>en</strong> veiligheid <strong>en</strong>milieubewustzijn extra van belang binn<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>.2.3 BesluitDe domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties voor de opleiding<strong>en</strong> <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> hebb<strong>en</strong> betrekking op decompet<strong>en</strong>ties van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar. De vermeldde doel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> dan ook vanuit ditperspectief geïnterpreteerd word<strong>en</strong>. Dit betek<strong>en</strong>t ondermeer dat “op deskundige wijze” e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> is dat slechtsdoor ervaring kan verworv<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> “ evid<strong>en</strong>ce based handel<strong>en</strong>” is e<strong>en</strong> belangrijk actiepunt voor de toekomst waarop stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zeker moet<strong>en</strong>word<strong>en</strong> voorbereid. Op dit og<strong>en</strong>blik is het echter e<strong>en</strong> ambitie die nog niet kan word<strong>en</strong> waar gemaakt gezi<strong>en</strong> hetonderzoek nog in zijn kinderscho<strong>en</strong><strong>en</strong> staat.PBA <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> - domeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader | 17
18 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
Hoofdstuk 3 De opleiding<strong>en</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectiefWoord voorafIn dit hoofdstuk geeft de visitatiecommissie vanuit e<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>d perspectief e<strong>en</strong> overzicht van haarbevinding<strong>en</strong> over de opleiding<strong>en</strong> <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> in Vlaander<strong>en</strong>, naast e<strong>en</strong> aantal observaties die zijtijd<strong>en</strong>s de visitatiebezoek<strong>en</strong> heeft gedaan. Ze besteedt daarbij vooral aandacht aan de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die haar hetmeest in het oog zijn gesprong<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan de aspect<strong>en</strong> die ze bij meerdere opleiding<strong>en</strong> heeft vastgesteld.Tuss<strong>en</strong> het inlever<strong>en</strong> van de zelfevaluatierapport<strong>en</strong> <strong>en</strong> de visitatiebezoek<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de meeste opleiding<strong>en</strong> nietstilgezet<strong>en</strong>. De commissie ontving van e<strong>en</strong> aantal opleiding<strong>en</strong> aanvulling<strong>en</strong> op het ZER vlak voor of bij aanvangvan het bezoek. Daarnaast liet<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele opleiding<strong>en</strong> als reactie op de voorlopige rapport<strong>en</strong> van de commissieook wet<strong>en</strong> wat er sinds het visitatiebezoek reeds voor e<strong>en</strong> aantal facett<strong>en</strong> gerealiseerd werd. De commissie heeftdeze gerapporteerde evoluties <strong>en</strong> de gerealiseerde bijsturing<strong>en</strong> positief onthaald. Aangezi<strong>en</strong> de visitatiebezoek<strong>en</strong>echter gespreid over e<strong>en</strong> aantal maand<strong>en</strong> plaatsvond<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gelijkberechtiging ess<strong>en</strong>tieel geacht werd, heeftze zich ev<strong>en</strong>wel in de eerste plaats gesteund op de stand van zak<strong>en</strong> die uit het ZER <strong>en</strong> het visitatiebezoek naarvor<strong>en</strong> kwam.Zoals uit de sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>de tabel blijkt, voldo<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> in Vlaander<strong>en</strong> aan de basiskwaliteit.Vooraleer over te gaan naar de vergelijk<strong>en</strong>de beschrijving, w<strong>en</strong>st de commissie volg<strong>en</strong>de punt<strong>en</strong> onder deaandacht te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.1. Relatie Logopedie <strong>en</strong> AudiologieDe opleiding tot audioloog sluit meestal (in drie van de vier opleiding<strong>en</strong>) aan bij de opleiding tot logopedist, watdoor het werkveld als e<strong>en</strong> pluspunt ervar<strong>en</strong> wordt. De meeste audiolog<strong>en</strong> zijn ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s bachelor in de <strong>logopedie</strong>.Beide opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke stam van minst<strong>en</strong>s 60 studiepunt<strong>en</strong>.De commissie stelt zich, vooral voor Audiologie, vrag<strong>en</strong> over de kritische ondergr<strong>en</strong>s van het aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> datnoodzakelijk is om e<strong>en</strong> kwaliteitsvolle opleiding te blijv<strong>en</strong> aanbied<strong>en</strong>. De commissie suggereert e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieveresam<strong>en</strong>werking binn<strong>en</strong> de associaties, in het bijzonder voor Audiologie. E<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband zou destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>massa tot e<strong>en</strong> redelijk peil kunn<strong>en</strong> optrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de kwaliteit in het doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>korps moet<strong>en</strong>garander<strong>en</strong>. De commissie vraagt zich verder ook af of de inhoud van de tewerkstelling van audiolog<strong>en</strong> conformis aan de brede <strong>en</strong> gediversifieerde inhoud van de opleiding (tewerkstelling in hoorc<strong>en</strong>tra).2. De maatschappelijke relevantie van de afstudeerrichting LogopedieDe commissie heeft vastgesteld dat het terrein waarin logopedist<strong>en</strong> tewerkgesteld word<strong>en</strong> zeer breed is. Naastcommunicatiestoorniss<strong>en</strong> behandel<strong>en</strong> zij ook leerstoorniss<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> grondige voorbereiding op deze veelheid vantoepassingsgebied<strong>en</strong> is in e<strong>en</strong> driejarige bacheloropleiding haast niet realiseerbaar <strong>en</strong> vraagt dan ook om verderespecialisatie.3. Financiële middel<strong>en</strong><strong>Het</strong> hanter<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bevror<strong>en</strong> <strong>en</strong>veloppe voor de financiering van de hogeschol<strong>en</strong> laat de opleiding<strong>en</strong> weinigruimte om op de verschill<strong>en</strong>de terrein<strong>en</strong> tegelijkertijd aan vernieuwing te do<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzake hoogtechnologischeDe PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 19
apparatuur voor <strong>audiologie</strong> up-to-date te blijv<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> op peil houd<strong>en</strong> van de mediatheek (boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijdschrift<strong>en</strong>)is ook om die red<strong>en</strong> problematisch.Onderwerp 1Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1Niveau <strong>en</strong> oriëntatieIn Vlaander<strong>en</strong> heeft de studierichting Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> conform het hogeschol<strong>en</strong>decreet van 13 juli 1994twee afstudeerrichting<strong>en</strong>. Deze sluit<strong>en</strong> aan bij e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d beroepsprofiel <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aanleiding totverschill<strong>en</strong>de beroepstitels.<strong>Het</strong> doel van de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> is ervoor te zorg<strong>en</strong> dat afgestudeerde Bachelors in deLogopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> beschikk<strong>en</strong> over de in het beroepsprofiel omschrev<strong>en</strong> g<strong>en</strong>erieke <strong>en</strong> beroepsspecifiekecompet<strong>en</strong>ties (k<strong>en</strong>nis/vaardighed<strong>en</strong>/attitudes) <strong>en</strong> h<strong>en</strong> aan te moedig<strong>en</strong> deze na het afstuder<strong>en</strong> zelfstandig <strong>en</strong> inmultidisciplinaire sam<strong>en</strong>werking verder te ontwikkel<strong>en</strong>.Alle opleiding<strong>en</strong> baser<strong>en</strong> zich op e<strong>en</strong> beroepsprofiel van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR). Gezi<strong>en</strong> hetparamedische opleiding<strong>en</strong> betreft, zijn de opleiding<strong>en</strong> verplicht rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> met de betreff<strong>en</strong>de KoninklijkeBesluit<strong>en</strong> ( KB: 1994-10-20; BS: 1994-12-06 <strong>en</strong> KB: BS:9/8/2004).De inhoud van de opleiding is gericht op het verwerv<strong>en</strong> van compet<strong>en</strong>ties, die noodzakelijk zijn voor de latereberoepsuitoef<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> professioneel gerichte bachelor. M<strong>en</strong> maakt hierbij e<strong>en</strong> onderscheid tuss<strong>en</strong> dri<strong>en</strong>iveaus:- algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties (vaak hebb<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gedetailleerde lijst van deze compet<strong>en</strong>tiesbeschikbaar)- domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties- geme<strong>en</strong>schappelijke domeinspecifieke compet<strong>en</strong>tiesIn het kader van e<strong>en</strong> Europees Intereg-III project werkt<strong>en</strong> alle Vlaamse opleiding<strong>en</strong> in internationaal verbandsam<strong>en</strong> om de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong> op te stell<strong>en</strong>. Er is op dit gebied dan ook e<strong>en</strong>grote overe<strong>en</strong>komst tuss<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de opleiding<strong>en</strong>.De opleiding<strong>en</strong> formuler<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de actieterrein<strong>en</strong> waarbinn<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de beroepsroll<strong>en</strong> gedefinieerd word<strong>en</strong>:- prev<strong>en</strong>tie- onderzoek <strong>en</strong> behandeling- training, advies, communicatie <strong>en</strong> professionele relatie- coördinatie- organisatie• leiding gev<strong>en</strong>, manag<strong>en</strong>, beher<strong>en</strong> van praktijk, ondernem<strong>en</strong>, afdeling of di<strong>en</strong>st• begeleid<strong>en</strong> van collega’s, teamled<strong>en</strong> <strong>en</strong> stagiairs- professionalisering• ontwikkeling van de eig<strong>en</strong> professionaliteit• ontwikkeling van professionaliteit binn<strong>en</strong> het beroep• wet<strong>en</strong>schappelijke ingesteldheidDe verschill<strong>en</strong>de roll<strong>en</strong> zijn:- therapeut- trainer <strong>en</strong> adviseur- coördinator- leidinggev<strong>en</strong>de/manager- begeleider/coach20 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
- beroepsbeoef<strong>en</strong>aar- innovatorNaast deze geme<strong>en</strong>schappelijke actieterrein<strong>en</strong> (zowel voor Logopedie als Audiologie, met de daaraangekoppelde roll<strong>en</strong>) word<strong>en</strong> door alle opleiding<strong>en</strong> de specifieke compet<strong>en</strong>ties vermeld voor Logopedie <strong>en</strong>Audiologie.Facet 1.2Domeinspecifieke eis<strong>en</strong>De opleiding<strong>en</strong> baser<strong>en</strong> zich voor het definiër<strong>en</strong> van de domeinspecifieke eis<strong>en</strong> op de beroeps- <strong>en</strong>opleidingsprofiel<strong>en</strong> van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR), de betreff<strong>en</strong>de Koninklijke Besluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> op deresultat<strong>en</strong> van het Europese intereg-III rapport.De opleiding<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich vind<strong>en</strong> in het voorstel van domeinspecifieke eis<strong>en</strong>, voorgesteld door de commissie.In alle opleiding<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> periodiek toetsing<strong>en</strong> van de compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong> plaats, om zo hetactualiteitsgehalte te garander<strong>en</strong>. In Vlaander<strong>en</strong> maakt m<strong>en</strong> hiervoor gebruik van volg<strong>en</strong>de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (viabevraging<strong>en</strong> of gesprekk<strong>en</strong>):- werkveld- beroepsver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> (Ver<strong>en</strong>iging Gegradueerde Audiolog<strong>en</strong> )- adviescommissie Werkveld Vlaander<strong>en</strong> Nederland- afgestudeerd<strong>en</strong>- deeltijdse lector<strong>en</strong>- gastsprekers- focusgroep<strong>en</strong>- stageplaats<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> eindwerkjury's- externe sollicitatietraining<strong>en</strong>- vacatureonderzoekSystematische binn<strong>en</strong>landse contact<strong>en</strong> bestaan op associati<strong>en</strong>iveau, maar ook bi- <strong>en</strong> multilateraal tuss<strong>en</strong> deopleiding<strong>en</strong>.Belangrijke initiatiev<strong>en</strong> om de domeinspecifieke eis<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> internationale context te toets<strong>en</strong> zijn:- toetsing aan de Dublindescriptor<strong>en</strong>;- opzet van int<strong>en</strong>sive programme;- lidmaatschap van de International Association of Logopedics and Phoniatrics;- sam<strong>en</strong>werking in het kader van het Intereg III-rapport (Gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>de Accreditatiestandaard<strong>en</strong>Logopedie);- het uitschrijv<strong>en</strong> van ECTS-fiches;- rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met de HBO-compet<strong>en</strong>ties;- deelname aan buit<strong>en</strong>landse stages door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- sam<strong>en</strong>werking binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> internationaal netwerk met 17 Europese instelling<strong>en</strong>;- toetsing aan het Internationale beroepsprofiel van het Comité Perman<strong>en</strong>t de Liaison des Orthophonistes(CPLOL)/ Logopèdes de l’Union Europé<strong>en</strong>ne i.e. de overkoepel<strong>en</strong>de internationale beroepsver<strong>en</strong>iging;- sam<strong>en</strong>werking met het Zweedse Karolinska Institutet <strong>en</strong> de opleiding aan de University of Manchester.Sommige opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> structuur opgezet om de domeinspecifieke eis<strong>en</strong> te valider<strong>en</strong>. E<strong>en</strong>opleiding werkt met e<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>tale werkgroep compoG. E<strong>en</strong> andere opleiding ontwerpt e<strong>en</strong>compet<strong>en</strong>tieraamwerk. De meeste opleiding<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> met één of andere vorm van focusgroep<strong>en</strong>.De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 21
De domeinspecifieke eis<strong>en</strong> vertrekk<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke basis voor Logopedie <strong>en</strong> Audiologie <strong>en</strong>word<strong>en</strong> per afstudeerrichting verder gespecificeerd. De uitgebreidheid van deze specificatie voor Audiologie isgerelateerd aan het voorzi<strong>en</strong>e aantal studiepunt<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> perman<strong>en</strong>t toets<strong>en</strong> van de domeinspecifieke eis<strong>en</strong> aan buit<strong>en</strong>landse refer<strong>en</strong>tiekaders is e<strong>en</strong> uitdaging vooralle opleiding<strong>en</strong>Onderwerp 2ProgrammaFacet 2.1Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoudDe opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> profileert zich als e<strong>en</strong> sterke studierichting in het landschap van deprofessioneel gerichte bachelor. De breedheid van het beroepsveld, gesitueerd in de hulpverl<strong>en</strong>ing, vraagt danook om e<strong>en</strong> vorming, waarin de k<strong>en</strong>niscompon<strong>en</strong>t van de vereiste compet<strong>en</strong>ties bestaat uit e<strong>en</strong> sterketaalcompon<strong>en</strong>t, positief wet<strong>en</strong>schappelijke vakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> humane vakk<strong>en</strong>. Vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> attitudes situer<strong>en</strong> zich insterke interactie, methodisch <strong>en</strong> empathisch handel<strong>en</strong>. Audiologie doet bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> beroep op e<strong>en</strong> technischinzicht gestoeld op e<strong>en</strong> gedeg<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis van de onderligg<strong>en</strong>de fysische process<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> mer<strong>en</strong>deel van destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is vrouwelijk <strong>en</strong> heeft als achtergrond e<strong>en</strong> opleiding algeme<strong>en</strong> secundair onderwijs.Alle opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bij de omslag naar e<strong>en</strong> bachelorprogramma het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> inwissel<strong>en</strong>de mate geïntegreerd. De nieuwe curricula vertrekk<strong>en</strong> meestal vanuit de m<strong>en</strong>s met e<strong>en</strong> logopedisch ofaudiologisch gerelateerd probleem <strong>en</strong> de handeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> beroepsroll<strong>en</strong> van de logopedist/audioloog diedaarteg<strong>en</strong>over staan. De gehanteerde refer<strong>en</strong>tiekaders zijn: het beroepsprofiel, het opleidingsprofiel getoetst aaninternationale criteria, het structuurdecreet <strong>en</strong> het flexibiliseringsdecreet.De meeste programma’s zijn modulair thematisch opgebouwd. In bepaalde opleiding<strong>en</strong>, waar hetcompet<strong>en</strong>tiegericht werk<strong>en</strong> al sterk is uitgebouwd, word<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de opleidingsonderdel<strong>en</strong> de compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vancompet<strong>en</strong>ties of e<strong>en</strong> vooropgesteld niveau van compet<strong>en</strong>ties nagestreefd. De eis<strong>en</strong> t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van decomplexiteit van de situatie, de mate van zelfstandigheid van de stud<strong>en</strong>t ev<strong>en</strong>als de transfervaardigheid word<strong>en</strong>gradueel verhoogd.Vanuit het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> ligt de klemtoon sterk op de integratie van zowel cognitieve inhoud<strong>en</strong>,sociale <strong>en</strong> technische vaardighed<strong>en</strong> als op professionele <strong>en</strong> persoonlijke attitudes. Zelfstandig ler<strong>en</strong> metzelfwerkzaamheid <strong>en</strong> verantwoordelijkheid voor het leerproces door de stud<strong>en</strong>t wordt in alle opleiding<strong>en</strong> sterkgepromoot.De opleiding<strong>en</strong> strev<strong>en</strong> er all<strong>en</strong> naar om op e<strong>en</strong> gestructureerde <strong>en</strong> consist<strong>en</strong>te manier internationale expertise inhuis te hal<strong>en</strong>, bijvoorbeeld via “internationalisation at home”. De mate waarin de internationale contact<strong>en</strong> zijnuitgebouwd is onderling verschill<strong>en</strong>d; <strong>en</strong>kele opleiding<strong>en</strong> staan hierin duidelijk verder dan andere.De interne zorg voor kwaliteit, de vergelijking op nationaal <strong>en</strong> internationaal niveau, de betrokk<strong>en</strong>heid van hetwerkveld <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> totperman<strong>en</strong>te reflectie over het programma. Dit gebeurt meestal in perman<strong>en</strong>te curriculacommissies van waaruitregelmatig wordt bijgestuurd.22 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
Facet 2.2Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheidDe professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid van de opleiding<strong>en</strong> blijkt uit:- de betrokk<strong>en</strong>heid van het werkveld bij het tot stand kom<strong>en</strong> van de curricula, de begeleiding <strong>en</strong> de evaluatiebij stage <strong>en</strong> eindwerk<strong>en</strong>;- de beroepservaring van de lector<strong>en</strong> (deeltijds lector, deeltijds logopedist of audioloog);- de inschakeling van (buit<strong>en</strong>landse) gastlector<strong>en</strong>;- de inhoud van handboek<strong>en</strong>, cursuss<strong>en</strong>, ondersteun<strong>en</strong>de literatuur <strong>en</strong> informatie die, op <strong>en</strong>keleuitzondering<strong>en</strong> na, actueel <strong>en</strong> naar het werkveld gericht zijn;- methodiek<strong>en</strong> zoals begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>, projectmatig werk <strong>en</strong> probleemgestuurd werk<strong>en</strong> waarbijcasuss<strong>en</strong> uit de beroepspraktijk prioritair zijn;- beginn<strong>en</strong>de aandacht voor evid<strong>en</strong>ce based practice;- de maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing, het opricht<strong>en</strong> van onderzoeksgroep<strong>en</strong> voor toegepast wet<strong>en</strong>schappelijkonderzoek, ev<strong>en</strong>als de terugkoppeling van onderzoek naar het onderwijs (Deze elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn reedsaanwezig, maar verschill<strong>en</strong> in de vier opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zeker nog verder gestructureerd word<strong>en</strong>.);- de uitbouw van e<strong>en</strong> diagnostisch c<strong>en</strong>trum dysorthografie <strong>en</strong> dyscalculie;- het concept van de stage met aanzet van werkbegeleiding <strong>en</strong> leerbegeleiding;- de stages die goed georganiseerd zijn. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> degelijk voorbereid, begeleid <strong>en</strong> geëvalueerd doorde opleiding <strong>en</strong> het stageveld. Er zijn minimum 600 ur<strong>en</strong> verplichte stage (KB van 20/10/1994). Ook hierbestaat e<strong>en</strong> grote diversiteit tuss<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de opleiding<strong>en</strong> wat onder meer blijkt uit:• de organisatie <strong>en</strong> de frequ<strong>en</strong>tie van begeleiding;• de tijdsbesteding (blokstages versus <strong>en</strong>kele dag<strong>en</strong> per week);• het type stage (observatiestages, participatiestages <strong>en</strong> projectstages);• het verschil in timing van de stages binnn<strong>en</strong> het opleidingstraject (reeds vanaf het eerste jaar ofwelvanaf het tweede jaar);• de mogelijkhed<strong>en</strong> om buit<strong>en</strong>landse stages te do<strong>en</strong>.Alle opleiding<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eindwerk op in hun programma. Dit kan, al dan niet in de vorm van e<strong>en</strong> artikel,gekoppeld zijn aan eig<strong>en</strong> onderzoek <strong>en</strong> stage, of is e<strong>en</strong> literatuurstudie. Telk<strong>en</strong>s wordt er e<strong>en</strong> product- <strong>en</strong>procesevaluatie opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.De commissie heeft in alle opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal eindwerk<strong>en</strong> geanalyseerd <strong>en</strong> stelt vast dat ze in sommigeopleiding<strong>en</strong> conceptueel beheersbaar opgebouwd zijn, met e<strong>en</strong> goed design, soms geschrev<strong>en</strong> in de stijl van e<strong>en</strong>wet<strong>en</strong>schappelijk artikel <strong>en</strong> met voldo<strong>en</strong>de gebruik van buit<strong>en</strong>landse literatuur. Gezi<strong>en</strong> er naast e<strong>en</strong>productevaluatie ook e<strong>en</strong> procesevaluatie is, war<strong>en</strong> de quotaties van de commissie <strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> niet steedsgelijklop<strong>en</strong>d.De internationale dim<strong>en</strong>sie is sterk aanwezig in de meeste opleiding<strong>en</strong>. Initiatiev<strong>en</strong> zijn onder meer“internationalisation at home”, e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sive programme <strong>en</strong> bilaterale akkoord<strong>en</strong> met buit<strong>en</strong>landse instelling<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> lector<strong>en</strong>corps volgt frequ<strong>en</strong>t bijscholing in het kader van het navormingsbeleid van de hogeschol<strong>en</strong>. Verdermak<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> deel uit van beroepsver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, zijn ze actief in maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing ofbetrokk<strong>en</strong> bij toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. E<strong>en</strong> aantal lector<strong>en</strong> publiceert zelf regelmatig in nationale<strong>en</strong> internationale tijdschrift<strong>en</strong>. Er zijn duidelijke verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong>, dit in relatie tot het aantalstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De commissie waardeert de aanpak van sommige opleiding<strong>en</strong> inzake de promotie van wet<strong>en</strong>schappelijkonderzoek, het eindwerkconcept waarbij de artikelformat wordt aangew<strong>en</strong>d, de internationale gerichtheid, de zorginzake stagebegeleiding <strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong>heid van het werkveld.Als algeme<strong>en</strong> advies wil de commissie de opleiding<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om de kwaliteitsbewaking van de stageplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong>stage-evaluatie steviger te onderbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> het toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek e<strong>en</strong> structurele plaats tegev<strong>en</strong> in de opleiding.De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 23
Facet 2.3Sam<strong>en</strong>hangDe vier opleiding<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> onderling wat de opbouw van het programma betreft. Naast 60geme<strong>en</strong>schappelijke studiepunt<strong>en</strong> zijn er de volg<strong>en</strong>de verschill<strong>en</strong>:- In twee opleiding<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het derde jaar e<strong>en</strong> afstudeerrichting: Logopedie of Audiologie. Demeeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van deze opleiding<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> voor Logopedie; sommig<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bachelor nabachelor (BNB) de richting Audiologie.- In één opleiding kiez<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vanaf het tweede jaar e<strong>en</strong> afstudeerrichting ( Logo- of Audiologie).- Eén opleiding biedt Audiologie aan vanaf het eerste jaar.De sam<strong>en</strong>hang van het programma wordt bekom<strong>en</strong> door het compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong>, vertrekk<strong>en</strong>d vanuitleerlijn<strong>en</strong> waarbij het methodisch handel<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal staat. Alle opleiding<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> semestersysteem, datal dan niet modulair is opgebouwd. De opleiding<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> kruistabel waarmee de relatie tuss<strong>en</strong> devereiste compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> opleidingsonderdel<strong>en</strong> aangetoond <strong>en</strong> bewaakt kan word<strong>en</strong>.De aangepaste keuze van de didactische werkvorm<strong>en</strong> (begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>, projectwerk, peer teaching,<strong>en</strong>z.), het gebruik van ICT, ( Toledo, Dokeos, ‘tlab ) <strong>en</strong> de ev<strong>en</strong>wichtige uitbouw van theorie <strong>en</strong> praktijk verhog<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>hang van het programma.In alle opleiding<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de afstudeerrichting Audiologie e<strong>en</strong> goede basis van logopedischek<strong>en</strong>nis waardoor ze e<strong>en</strong> brede inzetbaarheid verkrijg<strong>en</strong> op het terrein van hoorrevalidatie inclusief het stimuler<strong>en</strong>van spraaktaalontwikkeling bij jonge kinder<strong>en</strong> met hoorproblem<strong>en</strong>.Op één uitzondering na is flexibilisering <strong>en</strong> individuele leertrajectbegeleiding goed ingeburgerd <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hun elders verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties (EVC) <strong>en</strong> eerder verworv<strong>en</strong> kwalificaties (EVK) volledigvaloriser<strong>en</strong>.De doorstroming naar e<strong>en</strong> masteropleiding wordt slechts in één opleiding sterk gepromoot.Binn<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> wordt via geëig<strong>en</strong>de structur<strong>en</strong> (opleidingsrad<strong>en</strong>, vakwerkgroep<strong>en</strong>) de sam<strong>en</strong>hang vanhet programma perman<strong>en</strong>t geëvalueerd <strong>en</strong> bijgestuurd.De commissie adviseert de opleiding<strong>en</strong> om de overgang naar e<strong>en</strong> masteropleiding te promot<strong>en</strong>.Facet 2.4StudieomvangZoals decretaal verplicht bied<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bachelorprogramma van 180 studiepunt<strong>en</strong> aan.Facet 2.5StudielastDe studieomvang, uitgedrukt in studiepunt<strong>en</strong>, heeft betrekking op het contactonderwijs (hoorcolleges, practica, <strong>en</strong>stages), toets- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>tijd, tak<strong>en</strong> in zelfstudietijd <strong>en</strong> zelfstudie. De opleiding<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> in hun studiegids hetaantal studiepunt<strong>en</strong> weer.De studietijdmeting<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> sterk per opleiding. Ze situer<strong>en</strong> zich op e<strong>en</strong> continuüm van goed uitgebouwdemeting<strong>en</strong> tot occasionele bevraging<strong>en</strong>. Meestal wordt de reële studielast gemet<strong>en</strong> door middel van e<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tevred<strong>en</strong>heids<strong>en</strong>quête <strong>en</strong> studietijdmeting<strong>en</strong>.24 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
Op één uitzondering na, waarbij het eerste jaar door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als te licht beoordeeld werd, is er e<strong>en</strong>ev<strong>en</strong>wichtige verdeling van de studielast over de drie jar<strong>en</strong>.Studiebelemmer<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> meestal te mak<strong>en</strong> met deaard <strong>en</strong> de grootte van de accommodatie. Dit leidt tot springur<strong>en</strong>.Verder hebb<strong>en</strong> de omschakeling naar het compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> de invoering van het semestersysteem huninvloed op het niet tijdig beschikbaar zijn van het cursusmateriaal.De opleiding<strong>en</strong> bevorder<strong>en</strong> het studer<strong>en</strong> door zowel in groep als individueel int<strong>en</strong>se begeleiding te organiser<strong>en</strong>.Op organisatorisch vlak werk<strong>en</strong> zowel Dokeos als Toledo sterk ondersteun<strong>en</strong>d.Voor de betreff<strong>en</strong>de opleiding<strong>en</strong> adviseert de commissie om werk te mak<strong>en</strong> van goed doordachte <strong>en</strong> betrouwbarestudietijdmeting<strong>en</strong>, liefst gecorreleerd aan de k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> gediffer<strong>en</strong>tieerder beeld tekrijg<strong>en</strong> van de bestede studietijd.Facet 2.6Afstemming vormgeving - inhoudAlle opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, conform hun onderwijsvisie, duidelijk de omslag naar het compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong>gemaakt. Dit resulteerde in e<strong>en</strong> doordachte afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud.K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d voor alle opleiding<strong>en</strong> is <strong>en</strong>erzijds de stud<strong>en</strong>tgerichte aanpak, de responsabilisering <strong>en</strong> devoorbereiding op lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>. Dat vertaalt zich in eerste instantie in het begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (BZL)waarbij het sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beoogd wordt. Anderzijds moet het complexer word<strong>en</strong>devakgebied gecoverd word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> veelheid <strong>en</strong> heterog<strong>en</strong>iteit van leervorm<strong>en</strong>. Hierbij treft de commissie zowelhet gefaseerd als ononderbrok<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> aan.De meest courante onderwijswerkvorm<strong>en</strong> zijn hoorcolleges, werkcolleges (<strong>audiologie</strong>), practica, stages, BZL(met onder meer projectmatig werk<strong>en</strong>) <strong>en</strong> elektronisch ler<strong>en</strong> (Dokeos, Toledo).De meeste werkvorm<strong>en</strong> zijn sterk gericht op het stimuler<strong>en</strong> van zelfreflectie, zoals bijvoorbeeld de stage(leerbegeleidingsgesprekk<strong>en</strong>) <strong>en</strong> het portfolio.Doorhe<strong>en</strong> de opleiding neemt het zelfstandig ler<strong>en</strong> geleidelijk e<strong>en</strong> ruimere plaats in.De opleiding<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> in hun opleidingsbrochures <strong>en</strong> studiefiches de werkvorm<strong>en</strong>, gerelateerd aan deinhoud<strong>en</strong> van de diverse cursuss<strong>en</strong>De commissie stelt vast dat het tijdig aanbied<strong>en</strong> van kwalitatief cursusmateriaal, waarbij rec<strong>en</strong>tewet<strong>en</strong>schappelijke bevinding<strong>en</strong> geïntegreerd zijn, e<strong>en</strong> uitdaging blijft voor heel wat lector<strong>en</strong>. De opleiding<strong>en</strong>moet<strong>en</strong> dan ook de kwaliteit van dit materiaal perman<strong>en</strong>t bewak<strong>en</strong> <strong>en</strong> de mogelijkheid bied<strong>en</strong> om dit verder teontwikkel<strong>en</strong>.Facet 2.7Beoordeling <strong>en</strong> toetsing<strong>Het</strong> evaluatieproces maakt deel uit van de totale kwaliteitszorg van de opleiding <strong>en</strong> wordt goed bewaakt. Deopleiding<strong>en</strong> strev<strong>en</strong> er naar hun toetsbeleid in overe<strong>en</strong>stemming te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met het compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong> <strong>en</strong>met hun eig<strong>en</strong> onderwijsvisie. Ze bereik<strong>en</strong> dit door:- het zo groot mogelijk mak<strong>en</strong> van de exam<strong>en</strong>transparantie (bek<strong>en</strong>dmaking langs diverse kanal<strong>en</strong>);De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 25
- het gev<strong>en</strong> van duidelijke informatie over het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t, de regeling IAJ <strong>en</strong> de afsprak<strong>en</strong> voorstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met speciale statut<strong>en</strong> zoals functiebeperking<strong>en</strong>, topsportstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> minderheidsgroep<strong>en</strong>(Joodse stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>);- de aanwezigheid van e<strong>en</strong> ombudsdi<strong>en</strong>st;- e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige planning <strong>en</strong> spreiding van exam<strong>en</strong>s (al dan niet met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>participatie);- e<strong>en</strong> overzichtskal<strong>en</strong>der (jaarkal<strong>en</strong>der);- het betrekk<strong>en</strong> van het werkveld bij eindevaluaties;- e<strong>en</strong> goed georganiseerde <strong>en</strong> gestructureerde feedback met inzage <strong>en</strong> bespreking van de resultat<strong>en</strong>;- de aanwezigheid van studiebegeleiders;- e<strong>en</strong> brede waaier van evaluatievorm<strong>en</strong> waaronder mondelinge exam<strong>en</strong>s, schriftelijke exam<strong>en</strong>s, op<strong>en</strong>- <strong>en</strong>geslot<strong>en</strong>boekexam<strong>en</strong>s, praktische proev<strong>en</strong>, papers, verslag<strong>en</strong>, opdracht<strong>en</strong>, oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, multiple choiceexam<strong>en</strong>s, essayvrag<strong>en</strong>, periodieke <strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te evaluaties <strong>en</strong> product- <strong>en</strong> procesevaluaties.In één opleiding is het toetsbeleid sterk theoretisch onderbouwd <strong>en</strong> geoperationaliseerd voor lector<strong>en</strong> door middelvan e<strong>en</strong> databank met compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijswerkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> beoordeling<strong>en</strong>.De commissie w<strong>en</strong>st de zelfevaluatie voor stages te stimuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> één opleiding dring<strong>en</strong>d aan te spor<strong>en</strong> werk temak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht toetsbeleid.Na inzage van de diverse evaluatievorm<strong>en</strong> heeft de commissie vastgesteld dat er doorgaans ernstig werkgemaakt wordt van e<strong>en</strong> degelijke evaluatie.<strong>Het</strong> beschikbaar stell<strong>en</strong> van ondersteun<strong>en</strong>d materiaal vanuit de hogeschool wordt door de commissie als e<strong>en</strong>meerwaarde beschouwd.<strong>Het</strong> bewak<strong>en</strong> van de kwaliteit van de evaluaties, congru<strong>en</strong>t met de ontwikkeling van e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichteonderwijspraktijk, door middel van e<strong>en</strong> toetsbeleid is e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te opdracht voor alle opleiding<strong>en</strong> vooral in hetlicht van het steeds vernieuw<strong>en</strong>de curriculum.Facet 2.8MasterproefNiet van toepassingFacet 2.9Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> profileert zich als e<strong>en</strong> sterke studierichting in het landschap van deprofessionele bachelor, gezi<strong>en</strong> de breedheid van de vereiste compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> de daarvoor noodzakelijke k<strong>en</strong>nis,vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> attitudes. Als toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> geldt het diploma secundair onderwijs.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> onderscheidt zich van andere opleiding<strong>en</strong> door het aanbied<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>adviesgesprek aan kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s dit gesprek word<strong>en</strong> de stem-, spraak- <strong>en</strong> taalvaardighed<strong>en</strong>gescre<strong>en</strong>d. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met ernstige tekort<strong>en</strong> wordt aangerad<strong>en</strong> e<strong>en</strong> andere opleiding te kiez<strong>en</strong>. De schriftelijketaalbeheersing wordt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s getest.Als voorbereiding voor de richting Logopedie word<strong>en</strong> opleidingsspecifieke instapcursuss<strong>en</strong>, zoals mondelingepres<strong>en</strong>tatie, zakelijk schrijv<strong>en</strong>, expressie, grammatica <strong>en</strong> spelling georganiseerd. Als voorbereiding voorAudiologie bied<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele opleiding<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> instapmodule wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> aan.26 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>populatie is overweg<strong>en</strong>d vrouwelijk. De diversiteit, wat vooropleiding <strong>en</strong> leeftijd betreft, is ergverschill<strong>en</strong>d per opleiding. Eén opleiding heeft vooral stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het algeme<strong>en</strong> secundair onderwijs terwijl er ine<strong>en</strong> andere opleiding e<strong>en</strong> grote diversiteit aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is.Twee opleiding<strong>en</strong> voer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> actief beleid om minderheidsgroep<strong>en</strong> te informer<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan te trekk<strong>en</strong> (promotie <strong>en</strong>stimulans<strong>en</strong> voor allochton<strong>en</strong> <strong>en</strong> kansarme stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> project voor meisjes uit de joodse geme<strong>en</strong>schap).In drie van de vier opleiding<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> actief flexibiliseringbeleid, wat zich concretiseert in individueelaangepaste jaarprogramma’s, valorisering van elders verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties (EVC) <strong>en</strong> eerder verworv<strong>en</strong>kwalificaties (EVK) <strong>en</strong> individuele programma’s voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met functiebeperking<strong>en</strong>, met chronische medischeaando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerstoorniss<strong>en</strong>, voor topsporters <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die lev<strong>en</strong> in moeilijke sociaaleconomischeomstandighed<strong>en</strong>.Alle opleiding<strong>en</strong> begeleid<strong>en</strong> de eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zeer int<strong>en</strong>s met tal van initiatiev<strong>en</strong> zoals leerstijlbepaling,e<strong>en</strong> studievaardigheidtest (Lassi) <strong>en</strong> studietrajectgesprekk<strong>en</strong>.Onderwerp 3Inzet van personeelFacet 3.1Kwaliteit personeelDe kwaliteit van het personeel is gemiddeld gezi<strong>en</strong> behoorlijk. Ondanks de algeme<strong>en</strong> grote werkdruk is er e<strong>en</strong>sterk gevoel van ownership, wat zich vertaalt in e<strong>en</strong> grote betrokk<strong>en</strong>heid, e<strong>en</strong> sterke motivatie <strong>en</strong> e<strong>en</strong>begeleidingscultuur. De opleiding<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> op diverse manier<strong>en</strong> aan teambuilding, wat soms leidt totteamteaching <strong>en</strong> de kwaliteit zeker t<strong>en</strong> goede komt. Peer review wordt door de commissie sterk gewaardeerd <strong>en</strong>aanbevol<strong>en</strong> waar het nog niet aanwezig is.Alle opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goed onderbouwd aanwervingbeleid dat gestuurd wordt vanuit compet<strong>en</strong>tiegerichtd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht personeelsbeleid met functiebeschrijving<strong>en</strong>, functioneringsgesprekk<strong>en</strong>, begeleiding vanbeginn<strong>en</strong>de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> duidelijke evaluatieprocedure is in aanzet in alle opleiding<strong>en</strong> aanwezig. De commissieadviseert om hier nog meer werk van te mak<strong>en</strong>. Twee opleiding<strong>en</strong> profiler<strong>en</strong> zich op dit vlak sterk in positieve zin.In alle opleiding<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> professionaliseringsbeleid gevoerd dat kadert in het onderwijsontwikkelingsplan. Ditresulteert in:- e<strong>en</strong> aanbod op het niveau van de hogeschool <strong>en</strong>/of de associatie <strong>en</strong> heeft vooral betrekking op aspect<strong>en</strong> vanonderwijsvernieuwing zoals compet<strong>en</strong>tiegericht werk<strong>en</strong>, toets<strong>en</strong>, studiebegeleiding, nieuwe didactischewerkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondersteuning begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>;- de mogelijkheid om bijscholing te volg<strong>en</strong> in het eig<strong>en</strong> vakgebied;- het gebruik van e<strong>en</strong> portfolio door lector<strong>en</strong> om de gevolgde bijscholing<strong>en</strong> te docum<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>.Facet 3.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheidDe professionele gerichtheid van de lector<strong>en</strong> is gemiddeld goed.De meeste lector<strong>en</strong> zijn deeltijds verbond<strong>en</strong> aan de opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> combiner<strong>en</strong> hun opdracht met e<strong>en</strong>beroepsopdracht in e<strong>en</strong> logopedische of audiologische setting, wat de verbond<strong>en</strong>heid met het beroepsveldverhoogt.De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 27
Er is globaal gezi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goede mix aanwezig wat de compet<strong>en</strong>ties van de lector<strong>en</strong> betreft.Naast gastprofessor<strong>en</strong> (met of zonder doctoraat) hebb<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>doctoraatdiploma, e<strong>en</strong> masterdiploma volg<strong>en</strong>d op de bachelor Logopedie <strong>en</strong>/of Audiologie of e<strong>en</strong>bachelordiploma. Globaal gezi<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> overwicht van lector<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> masteropleidingHeel wat lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> int<strong>en</strong>se contact<strong>en</strong> met het beroepsveld via de stagebegeleiding, beroeps- <strong>en</strong>belang<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong> partnerinstelling<strong>en</strong>.Congress<strong>en</strong>, internationale contact<strong>en</strong>, uitwisseling met universiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> contact<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de associatieondersteun<strong>en</strong> de eig<strong>en</strong> professionele gerichtheid. De commissie adviseert twee opleiding<strong>en</strong> om de internationalecontact<strong>en</strong> nog verder te int<strong>en</strong>sifiër<strong>en</strong>.Toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing zijn sterke pijlers voor deprofessionele gerichtheid. In twee van de vier opleiding<strong>en</strong> is dit in behoorlijke mate aanwezig. De schaalgroottevan de opleiding is e<strong>en</strong> belemmering voor één van de opleiding<strong>en</strong>. De commissie adviseert om structureel in detijdsplanning ruimte te voorzi<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> personeelsbezetting voor toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong>maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing.De opleiding<strong>en</strong> waar eindwerk<strong>en</strong> doordacht word<strong>en</strong> gepland <strong>en</strong> begeleid in het kader van toegepastwet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> waarvoor e<strong>en</strong> artikelformat wordt aangew<strong>en</strong>d verhog<strong>en</strong> hiermee hunprofessionele gerichtheid. De commissie vraagt de opleiding<strong>en</strong> om dit in hun eindwerkconcept op te nem<strong>en</strong>. Vooréén opleiding was dit zeker e<strong>en</strong> voorbeeld van good practice.Facet 3.3Kwantiteit personeelDe werkdruk wordt in alle opleiding<strong>en</strong> als zeer hoog ervar<strong>en</strong>. Dit wordt bevestigd door de resultat<strong>en</strong> van hetstressonderzoek dat door de SERV werd uitgevoerd,. De ratio personeel/stud<strong>en</strong>t is ongeveer 1/15.De commissie kwam tot de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong>:- Algeme<strong>en</strong> is de verhouding tuss<strong>en</strong> voltijdse <strong>en</strong> deeltijdse lector<strong>en</strong> niet zo gunstig waardoor er e<strong>en</strong> te groteversnippering van opdracht<strong>en</strong> is. De commissie adviseert dat minst<strong>en</strong>s de helft van de lector<strong>en</strong> halftijdswerkzaam moet zijn in de opleiding.- Loopbaanontwikkeling <strong>en</strong> duidelijke carrièrestructuur/planning ontbrek<strong>en</strong> waardoor e<strong>en</strong> belangrijke stimulansonb<strong>en</strong>ut gelat<strong>en</strong> wordt.- In drie van de vier opleiding<strong>en</strong> wordt de taakbelasting berek<strong>en</strong>d a rato van 1600-1800 ur<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> full time.Eén opleiding hanteert de nieuwe prestatieregeling nog niet <strong>en</strong> werkt nog met het aantal lesur<strong>en</strong>. Vanaf 2008wordt dit gewijzigd.- Door optimaal sam<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong> met andere opleiding<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> hetzelfde departem<strong>en</strong>t kan het personeelnog efficiënter ingezet word<strong>en</strong>.Onderwerp 4Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>De infrastructuur varieert van verouderde over ger<strong>en</strong>oveerde tot nieuwe accommodatie die overal zeer goedonderhoud<strong>en</strong> wordt. Voor twee van de vier opleiding<strong>en</strong> wordt op korte termijn in e<strong>en</strong> nieuwe campus ruimtevoorzi<strong>en</strong>. De infrastructuur van één van de opleiding<strong>en</strong> wordt ger<strong>en</strong>oveerd.28 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
De opleiding<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over auditoria, grote <strong>en</strong> kleine lokal<strong>en</strong> die voldo<strong>en</strong>de multimediaal zijn uitgerust metonder meer dataprojectiesystem<strong>en</strong>, overheadprojector, internetaansluiting <strong>en</strong> e<strong>en</strong> multimediacomputer vooraudio-, video-, <strong>en</strong> dataprojectie.- Sommige opleiding<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over de mogelijkheid tot videoconfer<strong>en</strong>cing.- Alle opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de noodzakelijke practicaruimt<strong>en</strong> voor Logopedie <strong>en</strong> Audiologie, zoals onder meer:e<strong>en</strong> stem-spraak-audiolab <strong>en</strong> vaardigheidslokal<strong>en</strong> (‘tlab).- De mediathek<strong>en</strong> variër<strong>en</strong> van matig tot zeer goed wat hun inrichting, uitrusting <strong>en</strong> uitle<strong>en</strong>mogelijkhed<strong>en</strong>betreft, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de beperkte financiële middel<strong>en</strong> waarover de opleiding<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>.- De voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor ict zijn overal aanwezig door middel van de noodzakelijke computers.- De lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> lokaal dat meestal geme<strong>en</strong>schappelijk is. In één opleiding beschikt elke lectorover e<strong>en</strong> individueel bureel, wat door de commissie zeker als e<strong>en</strong> pluspunt ervar<strong>en</strong> wordt.- Binn<strong>en</strong> de beschikbare mogelijkhed<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> aandacht voor de toegankelijkheid van degebouw<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met functiebeperking<strong>en</strong>.- Elke opleiding beschikt over de nodige facilitaire voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals e<strong>en</strong> restaurant, e<strong>en</strong>studeerruimte <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stille ruimte. <strong>Het</strong> beheer ervan gebeurt in sam<strong>en</strong>werking met de di<strong>en</strong>st socialevoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.Facet 4.2StudiebegeleidingStudiebegeleiding is voor alle opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> prioriteit, conform hun onderwijsvisie waarin de stud<strong>en</strong>t c<strong>en</strong>traalstaat. De inspanning<strong>en</strong> die hiervoor geleverd word<strong>en</strong> variër<strong>en</strong> van erg betrokk<strong>en</strong> maar niet gestructureerd, totstructureel zeer sterk uitgebouwd. Alle opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> nauwe sam<strong>en</strong>werking met de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> voorsociale voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> (SOVO) die vooral de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding (sociale, medische <strong>en</strong> psychologischeproblem<strong>en</strong>) op zich nem<strong>en</strong>.Alle opleiding<strong>en</strong> informer<strong>en</strong> de kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uitgebreid over hun aanbod door middel van websites, cdrom,opleidingsfolders (kwalitatieve informatie studiekeuze <strong>en</strong> studieplanning, KISS), SID-in’s, op<strong>en</strong>deurdag<strong>en</strong> <strong>en</strong>infodag<strong>en</strong>.De instroombegeleiding voert met alle kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie e<strong>en</strong> intakegesprek waarbij advies wordtgegev<strong>en</strong> over spraak <strong>en</strong> spelling <strong>en</strong> waarin e<strong>en</strong> logopedisch bilan wordt opgemaakt. Voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Audiologiekomt hierbij ook e<strong>en</strong> gehoor- <strong>en</strong> communicatietest.Aan kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> onthaalweek <strong>en</strong> instapmodules aangebod<strong>en</strong> (onder meer voorwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, taal, expressie <strong>en</strong> statistiek).Alle opleiding<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ombudsdi<strong>en</strong>st aan tijd<strong>en</strong>s de exam<strong>en</strong>s; in de meeste opleiding<strong>en</strong> werkt deombudsdi<strong>en</strong>st tijd<strong>en</strong>s het ganse academiejaar.Studievaardighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> getest <strong>en</strong> begeleid onder meer door middel van de LASSI-test (Learning StudyStrategies Inv<strong>en</strong>tory). De studiemethode wordt ondersteund door extra materiaal zoals de brochures Succes,succeswijzer <strong>en</strong> suxes.Eén opleiding werkt met leer- <strong>en</strong> leertrajectbegeleiders voor elke individuele stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> studietrajectgesprekk<strong>en</strong>voor groep<strong>en</strong>.Alle opleiding<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> monitorat<strong>en</strong> aan. Voor tweede- <strong>en</strong> derdejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> situeert de begeleiding zich,naast vakbegeleiding, vooral op het gebied van het eindwerk <strong>en</strong> de stages.Sommige opleiding<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> e<strong>en</strong> exitgesprek bij uitschrijving van de stud<strong>en</strong>t.Internationalisering wordt extra begeleid zowel voor de eig<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land als buit<strong>en</strong>landsestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De tevred<strong>en</strong>heid van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over de studiebegeleiding is voor alle opleiding<strong>en</strong> positief.De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 29
Onderwerp 5Interne kwaliteitszorgFacet 5.1Evaluatie resultat<strong>en</strong>De opleiding<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> hebb<strong>en</strong> ernstig werk gemaakt van kwaliteitszorg, vertrekk<strong>en</strong>d vanuit demission statem<strong>en</strong>t (missieverklaring) van de hogeschol<strong>en</strong>, waarin de kwaliteitszorg c<strong>en</strong>traal staat. <strong>Het</strong> betreftvooral de process<strong>en</strong> van kwaliteitsborging, verbetering <strong>en</strong> rapportering over kwaliteitszorg.De verschill<strong>en</strong> die onderling, tuss<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong> vastgesteld met betrekking tot kwaliteitszorg (zoalsde ontwikkeling van e<strong>en</strong> kwaliteitshandboek, kwaliteitsindicator<strong>en</strong>, inv<strong>en</strong>tarisatie van cruciale process<strong>en</strong> <strong>en</strong>actieplann<strong>en</strong>) kunn<strong>en</strong> gedeeltelijk verklaard word<strong>en</strong> door de mate waarin de opleiding<strong>en</strong> hierin al dan nietondersteund word<strong>en</strong> vanuit de hogeschool.De meeste opleiding<strong>en</strong> hanter<strong>en</strong> het Trissysteem (EFQM). Eén opleiding werkte vanuit Proza (EFQM) In alleopleiding<strong>en</strong> is het PDCA-d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> handel<strong>en</strong> aanwezig. De commissie adviseert aan één opleiding om hier nogmeer werk van te mak<strong>en</strong>.Binn<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> fungeert er e<strong>en</strong> opdrachthouder kwaliteitszorg; de toegek<strong>en</strong>de perc<strong>en</strong>tages in deopdracht<strong>en</strong> zijn hiervoor verschill<strong>en</strong>d.Opleiding<strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong> periodiek aan de hand van e<strong>en</strong> geheel van meetinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op hogeschool-,departem<strong>en</strong>taal- <strong>en</strong>/of opleidingsniveau. <strong>Het</strong> mer<strong>en</strong>deel van de evaluaties heeft betrekking op het primaireproces. Er zijn aantoonbare verschill<strong>en</strong> in aanpak, frequ<strong>en</strong>tie, diepgang, opvolging <strong>en</strong> rapportering van deevaluaties.Voorbeeld<strong>en</strong> van de periodiek geëvalueerde thema’s zijn:- instroom (informatiedag<strong>en</strong>, introductiedag<strong>en</strong>, studiebegeleiding, leertrajectbegeleiding)- doorstroom (eerstejaarsbegeleiding, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tevred<strong>en</strong>heid, evaluatie opleidingsonderdel<strong>en</strong>)- studeerbaarheid (inhoud <strong>en</strong> vormgeving van het leermateriaal, evaluatie van e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel,effectieve studietijd)- stage (plaats<strong>en</strong>, begeleiding)- eindwerkbegeleiding- uitstroom alumni (startbekwaamheidsonderzoek)- medewerkertevred<strong>en</strong>heidDe commissie bemerkt dat het organiser<strong>en</strong> van bevraging<strong>en</strong> in verband met de kwaliteit van de stageplaats<strong>en</strong>voor alle opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> opdracht blijft, ev<strong>en</strong>als het verder uitwerk<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kwaliteitshandboek.Facet 5.2Maatregel<strong>en</strong> tot verbeteringDe commissie stelt vast dat de opleiding<strong>en</strong> ernstig werk mak<strong>en</strong> van verbeteracties.Door het aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> van de PDCA-cyclus (zowel bottom-up als top-down) wordt er informatie verkreg<strong>en</strong> dieaangew<strong>en</strong>d wordt als basis voor het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> opleidingsplan <strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderwijsontwikkelingsplan metverbeterpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong>.Opleiding<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> ook de aanbeveling<strong>en</strong> van vorige doorlichting<strong>en</strong> ter harte.30 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
In bijna alle opleiding<strong>en</strong> behoort de opvolging van de verbeterplann<strong>en</strong> tot de bevoegdheid van e<strong>en</strong> werkgroep, deopleidingscommissie of -raad. De opvolging van verbeteracties <strong>en</strong>/of het ingrijp<strong>en</strong> als streefdoel<strong>en</strong> niet gehaaldword<strong>en</strong>, blijft echter e<strong>en</strong> moeilijk punt. Vandaar de suggestie van de commissie om kritische bevinding<strong>en</strong> snelleropnieuw te toets<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo de verbetering<strong>en</strong> systematisch op te volg<strong>en</strong>.Informer<strong>en</strong> van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of andere betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> over de verwerkte gegev<strong>en</strong>s is e<strong>en</strong> uitdaging voor sommigeopleiding<strong>en</strong>.De commissie vindt in de verslag<strong>en</strong> van werkgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> opleidingscommissie bevestiging dat de opleiding<strong>en</strong> deresultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong> in beleidsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat ze rapporter<strong>en</strong> over de mate van realisatievan de verbeterdoel<strong>en</strong>.Facet 5.3Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veldAlgeme<strong>en</strong> kan gesteld word<strong>en</strong> dat er in de opleiding<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> e<strong>en</strong> duidelijke participatievecultuur aanwezig is die zich uit in de wijze waarop diverse actor<strong>en</strong> bij de interne kwaliteitszorg betrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.Deze betrokk<strong>en</strong>heid van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het afnem<strong>en</strong>d beroep<strong>en</strong>veld wordt als volgtgerealiseerd:- op formele wijze via diverse rad<strong>en</strong>: opleidingsrad<strong>en</strong>, opleidingsadviesrad<strong>en</strong>, de opleidingsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad, deresonantiegroep, de departem<strong>en</strong>tale-, academische <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad;- in het kader van de PROZA- <strong>en</strong> TRIS-bevraging<strong>en</strong>;- op informele wijze via de contact<strong>en</strong> met het stageveld <strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong>heid van het werkveld bij eindwerk<strong>en</strong>.De commissie adviseert om de int<strong>en</strong>se informele contact<strong>en</strong> die met het werkveld bestaan te formaliser<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorde meeste opleiding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> alumniwerking op te start<strong>en</strong> of verder uit te bouw<strong>en</strong>;Onderwerp 6Resultat<strong>en</strong>Facet 6.1Gerealiseerd niveauDe commissie stelt vanuit de gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld e<strong>en</strong> zeer grote tevred<strong>en</strong>heid vast over decompet<strong>en</strong>ties van de afgestudeerd<strong>en</strong>.Uit de bevraging<strong>en</strong> van afgestudeerd<strong>en</strong> blijkt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> duidelijke tevred<strong>en</strong>heid.In het Intereg-III rapport (bevraging van werkveld <strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong>) waarbij alle opleiding<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> zijn, isduidelijke informatie aanwezig met betrekking tot de behaalde compet<strong>en</strong>ties van de afgestudeerd<strong>en</strong>. Van de 68bevraagde compet<strong>en</strong>ties word<strong>en</strong> er 57 voldo<strong>en</strong>de of meer gescoord. De 11 overige word<strong>en</strong> beperkt tot voldo<strong>en</strong>debeheerst.Aanpassing<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vooral betrekking moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> op k<strong>en</strong>nis van wettelijke <strong>en</strong>administratieve regels, het beheer van de beroepspraktijk, het gev<strong>en</strong> van leiding, het communicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> desam<strong>en</strong>werking in e<strong>en</strong> multidisciplinaire omgeving. De opleiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> acties ondernom<strong>en</strong> om aan dezecompet<strong>en</strong>ties te werk<strong>en</strong>.De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d persectief | 31
De afgestudeerd<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> makkelijk werk (De tewerkstelling van de afgestudeerd<strong>en</strong> is zeer goed.) De meesteafgestudeerde logopedist<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> zelfstandige praktijk. Hun actieterrein is zeer ruim. Binn<strong>en</strong> dediagnostiek <strong>en</strong> therapie kom<strong>en</strong> onder meer de volg<strong>en</strong>de domein<strong>en</strong> aan bod: lees- <strong>en</strong> schrijfstoorniss<strong>en</strong>, spraak<strong>en</strong>taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>, slik- of communicatiestoorniss<strong>en</strong>, rek<strong>en</strong>stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> verworv<strong>en</strong> spraak- oftaalstoorniss<strong>en</strong>.Er is e<strong>en</strong> duidelijk verschil tuss<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> wat de internationalisering betreft. Naast zeer int<strong>en</strong>se contact<strong>en</strong>,<strong>en</strong> uitwisseling van lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij bepaalde opleiding<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele opleiding<strong>en</strong> dit gegev<strong>en</strong>versterk<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteit di<strong>en</strong>t zeker aangemoedigd te word<strong>en</strong>.Facet 6.2Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tVlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tscijfers per studiegebied <strong>en</strong>/of opleiding voormeerdere jar<strong>en</strong>. Uit de ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveautuss<strong>en</strong> de 45 % <strong>en</strong> de 50 % ligg<strong>en</strong>. De evolutie over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> wordt niet opgevolgd, ev<strong>en</strong>min als de situatieper opleiding of studiegebied. Opleiding<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voor hun onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> streefcijfers formuler<strong>en</strong> invergelijking met andere relevante opleiding<strong>en</strong>.De gemiddelde studieduur bedraagt 3 jaar <strong>en</strong> 3 maand<strong>en</strong>.Slaagperc<strong>en</strong>tages zijn moeilijk te vergelijk<strong>en</strong> omwille van het gebrek aan vergelijkbare criteria. Algeme<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong> ze bov<strong>en</strong> het Vlaamse gemiddelde.Omwille van de nieuwe outputfinanciering die door de Vlaamse overheid opgelegd wordt, is de commissie vanm<strong>en</strong>ing dat de opleiding<strong>en</strong> dring<strong>en</strong>d werk moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van het werk<strong>en</strong> met streefcijfers <strong>en</strong> prestatieindicator<strong>en</strong>.De opleiding<strong>en</strong> zijn zich hiervan bewust <strong>en</strong> de aanzett<strong>en</strong> zijn reeds gegev<strong>en</strong>.32 | De PBA-opleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> in vergelijk<strong>en</strong>d perspectief
Hoofdstuk 4 Vergelijk<strong>en</strong>de tabel kwaliteitsaspect<strong>en</strong>De oordel<strong>en</strong> van de commissie op de zes onderwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de daarbij hor<strong>en</strong>de facett<strong>en</strong> wordt in e<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>detabel weergegev<strong>en</strong>. De commissieled<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> per facet e<strong>en</strong> score op e<strong>en</strong> vierpunt<strong>en</strong>schaal (onvoldo<strong>en</strong>de,voldo<strong>en</strong>de, goed, excell<strong>en</strong>t) <strong>en</strong> per onderwerp e<strong>en</strong> score op e<strong>en</strong> tweepunt<strong>en</strong>schaal (onvoldo<strong>en</strong>de, voldo<strong>en</strong>de)weergegev<strong>en</strong>.De toek<strong>en</strong>ning van het oordeel slaat op het geheel van het facet <strong>en</strong> het onderwerp <strong>en</strong> is onderbouwd metargum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De oordel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> gelez<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>hang met de tekst in de deelrapport<strong>en</strong> per instelling.Deze tabell<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> dan ook met de nodige omzichtigheid te word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>aderd.Verklaring van de scores op facetniveauEGVONVTOKExcell<strong>en</strong>t: de opleiding realiseert voor het facet e<strong>en</strong> niveau waardoor de ze zowel inVlaander<strong>en</strong> als internationaal als e<strong>en</strong> voorbeeld van goede praktijk kan functioner<strong>en</strong>.Goed: het niveau van de opleiding stijgt voor het facet bov<strong>en</strong> de basiskwaliteit uit.Voldo<strong>en</strong>de: de opleiding beantwoordt voor dit facet aan de basisstandaard of basisnorm voorrespectievelijk e<strong>en</strong> professionele bachelor, academische bachelor of master.Onvoldo<strong>en</strong>de: de opleiding presteert voor het facet b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> de gestelde verwachting <strong>en</strong> er isvoor dit punt beleidsaandacht is.<strong>Het</strong> facet is voor beoordeling van de opleiding niet van toepassing.Wordt vermeld bij het facet studieomvang indi<strong>en</strong> de opleiding voldoet aan de decretale eis<strong>en</strong>omtr<strong>en</strong>t de studieomvang.Verklaring van de scores op onderwerpniveauVOVoldo<strong>en</strong>de: de visitatiecommissie geeft hiermee aan dat de opleiding op onderwerpniveauvoldoet aan de basiskwaliteit.Onvoldo<strong>en</strong>de: de visitatiecommissie geeft hiermee aan dat de opleiding op onderwerpniveauniet voldoet aan de basiskwaliteit.Vergelijk<strong>en</strong>de tabel kwaliteitsaspect<strong>en</strong> | 33
Verklaring van de gebruikte afkorting<strong>en</strong> in de tabel <strong>en</strong> opsomming van de gevisiteerdeafstudeerrichting<strong>en</strong>, locaties <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele variant<strong>en</strong> zoals brugopleiding, anderstalige opleiding, …ARTEV Arteveldehogeschool- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>HOGENT Hogeschool G<strong>en</strong>t- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>KHBOKatholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>Lessius Lessius Hogeschool- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>34 | Vergelijk<strong>en</strong>de tabel kwaliteitsaspect<strong>en</strong>
<strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>ARTEVHOGENTKHBOLESSIUSOnderwerp 1: Doelstelling<strong>en</strong> V V V VFacet 1.1.: Niveau <strong>en</strong> oriëntatie G V G GFacet 1.2. Domeinspecifieke eis<strong>en</strong> G V V GOnderwerp 2: Programma V V V VFacet 2.1.: Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoud G V V GFacet 2.2.: Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid G V V GFacet 2.3.: Sam<strong>en</strong>hang G V V GFacet 2.4.: Studieomvang OK OK OK OKFacet 2.5.: Studielast V V V VFacet 2.6.: Afstemming vormgeving – inhoud G V V GFacet 2.7.: Beoordeling <strong>en</strong> toetsing V V V VFacet 2.8.: *Masterproef NVT NVT NVT NVTFacet 2.9.: Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> V G V GOnderwerp 3: Inzet van personeel V V V VFacet 3.1.: Kwaliteit personeel G V V GFacet 3.2.: Eis<strong>en</strong> professionele/academische gerichtheid G V V GFacet 3.3.: Kwantiteit personeel V V V VOnderwerp 4: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> V V V VFacet 4.1.: Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> V G V VFacet 4.2.: Studiebegeleiding G G V GOnderwerp 5: Interne kwaliteitszorg V V V VFacet 5.1.: Evaluatie resultat<strong>en</strong> G G V VFacet 5.2.: Maatregel<strong>en</strong> tot verbetering G V V VFacet 5.3.: Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong>beroep<strong>en</strong>veldG G V GOnderwerp 6: Resultat<strong>en</strong> V V V VFacet 6.1.: Gerealiseerd niveau G G *1 GFacet 6.2.: Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t V V V V*1: KHBO facet 6.1 <strong>logopedie</strong>: G ; <strong>audiologie</strong>: VVergelijk<strong>en</strong>de tabel kwaliteitsaspect<strong>en</strong> | 35
36 |
deel 2Opleidingsrapport<strong>en</strong>| 37
38 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Hoofdstuk 1 ArteveldehogeschoolAlgem<strong>en</strong>e toelichting bij de professioneel gerichte bacheloropleiding in de <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> aande ArteveldehogeschoolOp 31 december 2000 is KaHoG gefuseerd met drie andere hogeschol<strong>en</strong> tot de Arteveldehogeschool. Deopleiding tot gegradueerde in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> werd op dat mom<strong>en</strong>t één van de 14 opleiding<strong>en</strong> aan deArteveldehogeschool. De naam van de opleiding veranderde in 2004-2005 in professionele bachelor in deLogopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> als gevolg van het decreet van 4 april 2003 over de herstructurering van het hogeronderwijs. De opleiding vindt plaats op de campus Sint-Liev<strong>en</strong>spoort. In 2003 richtte Arteveldehogeschool meede Associatie Universiteit G<strong>en</strong>t op waartoe ook de Universiteit G<strong>en</strong>t, de Hogeschool West-Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> deHogeschool G<strong>en</strong>t behor<strong>en</strong>.De Arteveldehogeschool k<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>tale structuur maar is gestructureerd in opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong>erzijds <strong>en</strong>di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> anderzijds. Van bij het ontstaan van de Arteveldehogeschool koos m<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> organisatiestructuurzonder andere tuss<strong>en</strong>lag<strong>en</strong> zodat korte communicatielijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> directe interactie mogelijk zijn.De gekoz<strong>en</strong> structuur b<strong>en</strong>adrukt dat de opleiding de belangrijkste ord<strong>en</strong>ingse<strong>en</strong>heid vormt binn<strong>en</strong> de organisatie(naar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, voor accreditatie, naar id<strong>en</strong>titeit, e.d.). De di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tweede pijler.In het academiejaar 2005-2006 richt de Arteveldehogeschool 14 professionele bacheloropleiding<strong>en</strong> in, éénmaster na masteropleiding (ManaMa) <strong>en</strong> drie bachelor na bacheloropleiding<strong>en</strong> (BanaBa).opleidingrapport Arteveldehogeschool | 39
Onderwerp 1Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1Niveau <strong>en</strong> oriëntatie van de professioneel gerichte bachelorBeoordelingscriteria:De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> zijn er op gericht de stud<strong>en</strong>t te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot:- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties als d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eervaardigheid, het verwerv<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>van informatie, het vermog<strong>en</strong> tot kritische reflectie <strong>en</strong> projectmatig werk<strong>en</strong>, creativiteit, het kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>van e<strong>en</strong>voudige leidinggev<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong>, het vermog<strong>en</strong> tot communicer<strong>en</strong> van informatie, ideeën, problem<strong>en</strong> <strong>en</strong>oplossing<strong>en</strong>, zowel aan specialist<strong>en</strong> als aan lek<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ingesteldheid tot lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>;- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e beroepsgerichte compet<strong>en</strong>ties als teamgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>,oplossingsgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de zin van het zelfstandig kunn<strong>en</strong> definiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> analyser<strong>en</strong> vancomplexe probleemsituaties in de beroepspraktijk <strong>en</strong> het kunn<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> van zinvolleoplossingstrategieën, <strong>en</strong> het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d met deberoepspraktijk;- het beheers<strong>en</strong> van beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties op het niveau van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar.<strong>Het</strong> oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In Vlaander<strong>en</strong> heeft de opleiding, conform het hogeschol<strong>en</strong>decreet van 13 juli 1994, twee afstudeerrichting<strong>en</strong>.Deze sluit<strong>en</strong> elk aan bij e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d beroepsprofiel <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aanleiding tot verschill<strong>en</strong>de beroepstitels.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> van de Arteveldehogeschool heeft er als <strong>en</strong>ige in Vlaander<strong>en</strong> voor gekoz<strong>en</strong>Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> aan te bied<strong>en</strong> als twee afstudeerrichting<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> sterke autonomie. Op die manierword<strong>en</strong> de beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties op e<strong>en</strong> hoog niveau bereikt zonder echter de geme<strong>en</strong>schappelijkecompet<strong>en</strong>ties uit het oog te verliez<strong>en</strong>. De opleiding heeft e<strong>en</strong> programma dat al van bij de start sterk differ<strong>en</strong>tieert.De commissie bezocht de opleiding op het mom<strong>en</strong>t dat die nog volop in de omslag naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichteonderwijspraktijk zat. Deze curriculumhervorming werd goed voorbereid <strong>en</strong> ondersteund door e<strong>en</strong> sterkedynamische <strong>en</strong> goed gestructureerde organisatie die di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong><strong>en</strong>d werkt. De eerste schijf van de opleiding wasvolledig geheroriënteerd <strong>en</strong> functioneerde binn<strong>en</strong> het vernieuwde onderwijsconcept; de voorbereiding<strong>en</strong> van detweede <strong>en</strong> derde schijf war<strong>en</strong> nog volop bezig.Om het aantal compet<strong>en</strong>ties te beperk<strong>en</strong>, besliste de opleiding om de algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> de beroepsgerichtecompet<strong>en</strong>ties te verwerk<strong>en</strong> in de beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties. <strong>Het</strong> resultaat is e<strong>en</strong> hanteerbaar aantal vantwintig beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties die e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>de logopedist/audioloog hoort te bezitt<strong>en</strong>. In totaal zijner acht clusters: prev<strong>en</strong>tie, diagnostiek, therapie, professionaliser<strong>en</strong>, manager, deontologie <strong>en</strong> ethiek,multidisciplinair werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. De domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties heeft de opleidinguitgewerkt sam<strong>en</strong> met de andere bacheloropleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> binn<strong>en</strong> de Associatie UniversiteitG<strong>en</strong>t.Prev<strong>en</strong>tie- De behoefte aan <strong>en</strong> de noodzaak van logopedisch/audiologisch gerelateerde prev<strong>en</strong>tieactiviteit<strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong>,e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> in het ontwikkel<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nodig bijstur<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> onderbouwdprev<strong>en</strong>tieplan.40 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
- Relevante risicofactor<strong>en</strong> vroegtijdig opspor<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> scre<strong>en</strong>ing van logopedische/audiologischedoelgroep<strong>en</strong> te verantwoord<strong>en</strong>, te plann<strong>en</strong>, uit te voer<strong>en</strong>, te verwerk<strong>en</strong>, correct te interpreter<strong>en</strong> <strong>en</strong> er e<strong>en</strong>gepast gevolg aan te gev<strong>en</strong>.- Voorlichting gev<strong>en</strong> over logopedische/audiologische interv<strong>en</strong>tiegebied<strong>en</strong> aan hulpvragers, verwijzers <strong>en</strong>andere betrokk<strong>en</strong> person<strong>en</strong>, groep<strong>en</strong> of organisaties.Diagnostiek- E<strong>en</strong> onderbouwd logopedisch/audiologisch assessm<strong>en</strong>t plann<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong>, conformhet methodisch handel<strong>en</strong>.- Gegev<strong>en</strong>s uit het assessm<strong>en</strong>t correct verwerk<strong>en</strong>, analyser<strong>en</strong> <strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong> in functie van hetlogopedisch/audiologisch handel<strong>en</strong>.- E<strong>en</strong> logopedische/audiologische (differ<strong>en</strong>tiële) diagnose formuler<strong>en</strong>, bijstur<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong>.Therapie- E<strong>en</strong> onderbouwd logopedisch/audiologisch behandelplan opstell<strong>en</strong> op maat van de cliënt <strong>en</strong> hetcliëntsysteem.- <strong>Het</strong> behandelplan systematisch, conform het methodisch handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ‘evid<strong>en</strong>ce based’, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong><strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong> door middel van reflectie <strong>en</strong> toetsing <strong>en</strong> op het geschikte mom<strong>en</strong>t op de juiste wijze dehulpverl<strong>en</strong>ing beëindig<strong>en</strong>.- Beroepsgerichte activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> ervan mondeling <strong>en</strong> / of schriftelijk rapporter<strong>en</strong>, aangepast aande doelgroep<strong>en</strong>.Professionaliser<strong>en</strong>- Evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bespreekbaar mak<strong>en</strong> van het eig<strong>en</strong> beroepsmatig handel<strong>en</strong> door middel van reflectie <strong>en</strong>toetsing.- Mogelijkhed<strong>en</strong> voor de verdere ontwikkeling van beroepscompet<strong>en</strong>ties zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>.- Nieuwe logopedische/audiologische inzicht<strong>en</strong>, method<strong>en</strong>, techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> richtlijn<strong>en</strong> verk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, kritischevaluer<strong>en</strong>, zich eig<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> verfijn<strong>en</strong>.- Individu<strong>en</strong> <strong>en</strong> doelgroep<strong>en</strong> gericht coach<strong>en</strong>, train<strong>en</strong>, vorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> adviser<strong>en</strong> op het vlak van de specifiekelogopedische/audiologische stoornisgebied<strong>en</strong>.- Bijdrag<strong>en</strong> tot het profiler<strong>en</strong> <strong>en</strong> promot<strong>en</strong> van het beroep.Manager- E<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> plan voor het opricht<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> professionele werkomgeving volg<strong>en</strong>s degeld<strong>en</strong>de kwaliteitscriteria.- Op e<strong>en</strong> systematische wijze e<strong>en</strong> professionele cliënt- <strong>en</strong> / of praktijkadministratie voer<strong>en</strong>.- Deontologie <strong>en</strong> ethiek- Inspel<strong>en</strong> op ethische <strong>en</strong> maatschappelijke vrag<strong>en</strong> in relatie tot het logopedisch/audiologisch beroepsmatighandel<strong>en</strong>.- Handel<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de deontologie, de beroepscode <strong>en</strong> de geld<strong>en</strong>de wet- <strong>en</strong> regelgeving voor<strong>logopedie</strong>/<strong>audiologie</strong>.Multidisciplinair werk<strong>en</strong>- De tak<strong>en</strong> van de logopedist/audioloog <strong>en</strong> het beroep van logopedist/audioloog waarmak<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>multidisciplinaire context.Wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek- Wet<strong>en</strong>schappelijke onderzoeksliteratuur kritisch evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> meewerk<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong> vanlogopedisch/audiologisch wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 41
Alle beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties voor <strong>logopedie</strong> werd<strong>en</strong> uitgeschrev<strong>en</strong> op steekkaart<strong>en</strong> die de commissiekon raadpleg<strong>en</strong>. Op deze steekkaart<strong>en</strong> zijn de rubriek<strong>en</strong> ‘toelichting’, ‘beoordelingscriteria’, ‘niveau vanverwerking’, ‘compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> ‘leerlijn’ uitgeschrev<strong>en</strong>.Gezi<strong>en</strong> het eig<strong>en</strong> beroepsprofiel van audioloog <strong>en</strong> de profilering van de opleiding met Audiologie alsafstudeerrichting die mete<strong>en</strong> start in de eerste bachelor, heeft de afstudeerrichting Audiologie ervoor gekoz<strong>en</strong> detwintig beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties te concretiser<strong>en</strong> in veerti<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties. Hierbij baseerde zij zich vooralop de verschill<strong>en</strong>de interv<strong>en</strong>tiedomein<strong>en</strong>, met andere woord<strong>en</strong> op de verschill<strong>en</strong>de settings waarbinn<strong>en</strong> e<strong>en</strong>audioloog actief kan zijn. Alle beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties voor <strong>audiologie</strong> staan ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s uitgeschrev<strong>en</strong> opde steekkaart<strong>en</strong>.Klinische <strong>audiologie</strong>- Nauwkeurig uitvoer<strong>en</strong> van alle onderzoek<strong>en</strong> van het gehoor, interpreter<strong>en</strong> van de resultat<strong>en</strong> <strong>en</strong> de daaruitvoortvloei<strong>en</strong>de besluit<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong> aan de arts <strong>en</strong> bij patiënt<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de leeftijd<strong>en</strong>, metverschill<strong>en</strong>de mogelijke audiologische <strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de ziektebeeld<strong>en</strong>.Ev<strong>en</strong>wicht- Onderzoek<strong>en</strong> van de ev<strong>en</strong>wichtsfunctie, interpreter<strong>en</strong> van de resultat<strong>en</strong> <strong>en</strong> de daaruit voortvloei<strong>en</strong>dediagnose stell<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong> aan de arts bij patiënt<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de leeftijd<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> <strong>en</strong>uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> aangepast revalidatieprogramma, gebaseerd op de resultat<strong>en</strong> van het onderzoek.Hoortoestelaanpassing- Aanpass<strong>en</strong> van hoorapparat<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere hulpmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> van de nodige administratie bij alledoelgroep<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> integraal hulpverl<strong>en</strong>ingsproces.Begeleiding- Begeleid<strong>en</strong> van cliënt<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de leeftijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun omgeving in het inclusieproces in verschill<strong>en</strong>desam<strong>en</strong>levingsverband<strong>en</strong>.Revalidatie- Gev<strong>en</strong> van specifieke <strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e hoor- <strong>en</strong> luistertraining aan patiënt<strong>en</strong> van alle leeftijdscategorieën,aangepast aan de specifieke problematiek. Verzorg<strong>en</strong> van de perceptuele <strong>en</strong> communicatieve training bijperson<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> verworv<strong>en</strong> auditieve handicap <strong>en</strong> meewerk<strong>en</strong> aan de sociale compet<strong>en</strong>tietraining, binn<strong>en</strong>e<strong>en</strong> revalidatieteam.Geluidsbeheer- Aanbied<strong>en</strong> van primaire prev<strong>en</strong>tieve audiologische zorgverl<strong>en</strong>ing die bestaat uit met<strong>en</strong>, visualiser<strong>en</strong> <strong>en</strong>interpreter<strong>en</strong> van de geluidsomgeving, gebruik mak<strong>en</strong>d van objectieve fysische gegev<strong>en</strong>s, vergelijk<strong>en</strong> vandeze meting<strong>en</strong> met de vooropgestelde criteria om de aanvaardbaarheid van de geluidsomgeving te kunn<strong>en</strong>beoordel<strong>en</strong>. Opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tieplan ter voorkoming van gehoorproblematiek in verschill<strong>en</strong>degeluidsomgeving<strong>en</strong> <strong>en</strong> opvolg<strong>en</strong> van het gehoor bij person<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> risicogroep voor gehoorverlies.Voorlichting- Vanuit e<strong>en</strong> audiologische ingesteldheid op e<strong>en</strong> gepaste wijze s<strong>en</strong>sibiliser<strong>en</strong>, informatie verstrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong>vorming gev<strong>en</strong>.Scre<strong>en</strong>ing- Opstell<strong>en</strong>, uitwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gehoorscre<strong>en</strong>ingprogramma in e<strong>en</strong> aangepaste setting, waarna deresultat<strong>en</strong> geïnterpreteerd word<strong>en</strong> <strong>en</strong> de cliënt <strong>en</strong> omgeving het gepaste audiologische advies krijgt. Doordeze programma’s word<strong>en</strong> cliënt <strong>en</strong> omgeving ges<strong>en</strong>sibiliseerd.42 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Communicatie audioloog – slechthor<strong>en</strong>de persoon- Communicer<strong>en</strong> met dove <strong>en</strong> slechthor<strong>en</strong>de person<strong>en</strong> naargelang de graad van de handicap.Hoorinplants- Selecter<strong>en</strong>, programmer<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> inplant ter verbetering van de auditieve functies bijkinder<strong>en</strong>, volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> bejaard<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> integraal hulpverl<strong>en</strong>ingsproces.Auditieve verwerking – onderzoek <strong>en</strong> behandeling- Scre<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> onderzoek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> patiënt met auditieve verwerkingsproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> indi<strong>en</strong> nodig voor dezepersoon e<strong>en</strong> aangepaste behandeling uitwerk<strong>en</strong>.Tinnitus- Begeleid<strong>en</strong> van person<strong>en</strong> met tinnitus <strong>en</strong>/of hyperacousis <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> van tinnitus-retrainingtherapie.(Zelfstandige) praktijk- Opstart<strong>en</strong> <strong>en</strong> beher<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> (zelfstandige) praktijk, met de bijhor<strong>en</strong>de administratie.Projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek- Meewerk<strong>en</strong> aan projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek binn<strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> binn<strong>en</strong> degezondheidszorg.De commissie besluit dat alle decretaal geformuleerde algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> beroepsgerichte compet<strong>en</strong>tiesterug te vind<strong>en</strong> zijn. Qua niveau <strong>en</strong> oriëntatie stemt de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> duidelijk overe<strong>en</strong> metde nationale decretale bepaling<strong>en</strong> (art. 58, 1° van het decreet van 4 april 2003).De commissie stelt in de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vast dat vooral de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de eerste schijf goedingeleid zijn in het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Ze blijk<strong>en</strong> de ECTS-fiches te kunn<strong>en</strong> koppel<strong>en</strong> aan decompet<strong>en</strong>ties. De compet<strong>en</strong>ties staan beschrev<strong>en</strong> in de opleidingsgids.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om de congru<strong>en</strong>tie tuss<strong>en</strong> de twee afstudeerrichting<strong>en</strong> te verhog<strong>en</strong> <strong>en</strong>blijv<strong>en</strong>d te zoek<strong>en</strong> naar kans<strong>en</strong> tot sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> synergie.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 43
Facet 1.2Domeinspecifieke eis<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:- De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding (uitgedrukt in eindkwalificaties van de stud<strong>en</strong>t) sluit<strong>en</strong> aan bij de eis<strong>en</strong> diedoor (buit<strong>en</strong>landse) vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> <strong>en</strong> het relevante beroep<strong>en</strong>veld gesteld word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> opleiding in hetbetreff<strong>en</strong>de domein (vakgebied/discipline <strong>en</strong>/of beroepspraktijk of kunstpraktijk). Ze zijn, ingeval vangereglem<strong>en</strong>teerde beroep<strong>en</strong>, in overe<strong>en</strong>stemming met de reglem<strong>en</strong>tering of regelgeving ter zake.- Voor professioneel gerichte bacheloropleiding<strong>en</strong> zijn de eindkwalificaties getoetst bij het relevanteberoep<strong>en</strong>veld.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding hanteert bij de ontwikkeling van haar beleid e<strong>en</strong> maatschappijgeoriënteerde visie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> holistischem<strong>en</strong>svisie. In haar zelfevaluatierapport profileert ze zich in het onderwijslandschap op de volg<strong>en</strong>de vlakk<strong>en</strong>: sterkgeëngageerde <strong>en</strong> dynamische medewerkers, aandacht <strong>en</strong> zorg voor elke stud<strong>en</strong>t, begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> alsonderwijsmethodiek, autonomie van de afstudeerrichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterke praktijk- <strong>en</strong> beroepsgerichtheid van hetonderwijs <strong>en</strong> aandacht voor elke decretale opdracht. De commissie kon dit ook bevestig<strong>en</strong>.In 2003 is er per afstudeerrichting één verantwoordelijke aangesteld om de beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties uit tewerk<strong>en</strong>. Aanvankelijk hebb<strong>en</strong> zij zich in de werkgroep CompoG het d<strong>en</strong>kkader <strong>en</strong> de begripp<strong>en</strong> rondcompet<strong>en</strong>tieontwikkeling eig<strong>en</strong> gemaakt onder begeleiding van e<strong>en</strong> medewerker, gespecialiseerd inonderwijsonderzoek <strong>en</strong> onderwijsontwikkeling.<strong>Het</strong> beroepsprofiel van de logopedist <strong>en</strong> dat van de audioloog fungeerd<strong>en</strong> als voornaamste inspiratiebron voor debepaling van de beroepstak<strong>en</strong>. Dit werd in 1996 op vraag van de VLOR (Vlaamse Onderwijs Raad) geformuleerddoor e<strong>en</strong> werkgroep bestaande uit led<strong>en</strong> van de beroepsver<strong>en</strong>iging <strong>en</strong> medewerkers van de hogeschol<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> opleidingsprofiel, waarin de k<strong>en</strong>nis, vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> attitudes voor logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> zijnuitgeschrev<strong>en</strong>, vormde e<strong>en</strong> belangrijke bron van inspiratie.Daarnaast raadpleegde de opleiding extern<strong>en</strong>. Alle stapp<strong>en</strong> met betrekking tot de compet<strong>en</strong>ties voor deaudioloog werd<strong>en</strong> voorgelegd aan de raad van bestuur van de VGA (Ver<strong>en</strong>iging Gegradueerde Audiolog<strong>en</strong>).Voor de afstudeerrichting Logopedie vormde het Interreg III-project e<strong>en</strong> belangrijke bron van informatie. Aan ditproject nam<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> <strong>logopedie</strong> uit Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> Nederland deel, sam<strong>en</strong> met de beroepsver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>voor logopedist<strong>en</strong> (VVL <strong>en</strong> NVLF) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> adviescommissie Werkveld Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> Nederland. <strong>Het</strong> doel wasberoepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> deskundighed<strong>en</strong> voor de start<strong>en</strong>de logopedist op te stell<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>opleidingsprogramma Logopedie wordt continu getoetst aan het internationale beroepsprofiel van het ComitéPerman<strong>en</strong>t de Liaison des Orthophonistes (CPLOL)/ Logopèdes de l’Union Europé<strong>en</strong>ne, de overkoepel<strong>en</strong>deinternationale beroepsver<strong>en</strong>iging.De afstudeerrichting Audiologie toetste haar programma in het buit<strong>en</strong>land, namelijk bij de opleiding Audiologie inStockholm aan het Karolinska Institutet <strong>en</strong> de opleiding aan de University of Manchester.In juni 2005 werd<strong>en</strong> alle compet<strong>en</strong>ties gelinkt met mogelijke opleidingsonderdel<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> eerste ontwerp van e<strong>en</strong>driejarig programma werd eind juni voorgelegd aan pas afgestudeerd<strong>en</strong>, vanaf oktober aan het volledige teamvan lesgevers <strong>en</strong> aan het werkveld in de opleidingsadviesrad<strong>en</strong>. Op basis van de feedback werd er in november2005 e<strong>en</strong> tweede versie ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> goedgekeurd door het hele team tijd<strong>en</strong>s de opleidingsvergadering<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> nieuwe curriculum wordt gradueel ingevoerd. Vanaf academiejaar 2006-2007 implem<strong>en</strong>teerde m<strong>en</strong> de eersteschijf. In 2007-2008 volgt e<strong>en</strong> tweede schijf <strong>en</strong> in 2008-2009 volgt de derde schijf.44 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
De commissie stelt vast dat de compet<strong>en</strong>ties van het door haar opgestelde domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader(DSR) terug te vind<strong>en</strong> zijn in de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Uit de gesprekk<strong>en</strong> blijkt dat de opleiding zich terugvindtin het domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader (DSR) van de commissie.Gesprekk<strong>en</strong> met de verschill<strong>en</strong>de betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> ton<strong>en</strong> aan dat de compet<strong>en</strong>ties gek<strong>en</strong>d zijn. De compet<strong>en</strong>tiesstaan beschrev<strong>en</strong> in de opleidingsgids.De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> congruer<strong>en</strong> met de wettelijke bepaling<strong>en</strong> op de uitoef<strong>en</strong>ing van de beroep<strong>en</strong> inkwestie. <strong>Het</strong> KB van 20/ 10/ 94 legt de kwalificatievereist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de beroepstitel logopedist vast. <strong>Het</strong> KB van 8/ 4/88 stelt dat houders van het diploma van gegradueerde in de Audiologie zonder bijkom<strong>en</strong>d exam<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>dword<strong>en</strong> als audioprothesist (soms ook audici<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd) door het RIZIV <strong>en</strong> het KB van 4/ 7/ 04 legt deberoepstitel <strong>en</strong> de kwalificatievereist<strong>en</strong> voor audiolog<strong>en</strong>/ audici<strong>en</strong>s vast.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Oordeel over onderwerp 1, doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 1.1, niveau <strong>en</strong> ori<strong>en</strong>tatië:facet 1.2, domeinspecifieke eis<strong>en</strong>:goedgoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De commissie vindt dat de doelstelling<strong>en</strong> van beide afstudeerrichting<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de decretale <strong>en</strong>beroepsspecifieke vereist<strong>en</strong>. De eindkwalificaties word<strong>en</strong> getoetst bij het relevante beroep<strong>en</strong>veld.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 45
Onderwerp 2ProgrammaFacet 2.1Relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programmaBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate concretisering van de eindkwalificaties van de opleiding qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.- De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma.- De inhoud van het programma biedt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties tebereik<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding baseert haar programma op e<strong>en</strong> doordacht onderwijsconcept met zes krachtlijn<strong>en</strong> die zowel in hetzelfevaluatierapport als in de opleidingsgids uitvoerig omschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Daarin nem<strong>en</strong> het actief, zelfstandig<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke plaats in.In de afstudeerrichting <strong>logopedie</strong> is het programma thematisch opgebouwd <strong>en</strong> gespreid over drie schijv<strong>en</strong> (zessemesters). <strong>Het</strong> bestaat uit 16 modules, die duidelijk het handel<strong>en</strong> als logopedist (de beroepsroll<strong>en</strong>) als rodedraad hebb<strong>en</strong>. De modules zijn elk opgebouwd uit twee of meer opleidingsonderdel<strong>en</strong>. In totaal zijn er 39opleidingsonderdel<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> twee van die opleidingsonderdel<strong>en</strong> als minor kiez<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> programmabestaat dus uit e<strong>en</strong> majordeel van 37 opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> minor van 2 opleidingsonderdel<strong>en</strong>.In elk opleidingsonderdeel streeft m<strong>en</strong> compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van compet<strong>en</strong>ties of e<strong>en</strong> vooropgesteld niveau vancompet<strong>en</strong>ties na. <strong>Het</strong> vooropgestelde niveau van compet<strong>en</strong>ties wordt omschrev<strong>en</strong> op basis van e<strong>en</strong> combinatievan drie kwalificator<strong>en</strong>: de complexiteit van de situatie waarin de compet<strong>en</strong>tie aangew<strong>en</strong>d wordt, de mate waarinde stud<strong>en</strong>t de compet<strong>en</strong>tie zelfstandig kan uitvoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> t<strong>en</strong> slotte de mate waarin de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aangeleerdecompet<strong>en</strong>tie flexibel toepast in uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de beroepssituaties (transfer) <strong>en</strong> daarbij aansluit<strong>en</strong>d de mate waarin hijflexibel omspringt met extra bemoeilijk<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die het noodzakelijk mak<strong>en</strong> om zijn werkwijz<strong>en</strong> aan tepass<strong>en</strong>. De commissie oordeelt dat het aandeel <strong>audiologie</strong> in deze afstudeerrichting erg beperkt is.De afstudeerrichting <strong>audiologie</strong> bestaat uit twaalf modules gespreid over drie schijv<strong>en</strong>, met hierin zes semesters.Bijna alle modules zijn 15 studiepunt<strong>en</strong> waard met uitzondering van modules 8,10 <strong>en</strong> 12. De modules zijngebaseerd op de interv<strong>en</strong>tiedomein<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de discipline <strong>audiologie</strong>. De modules zijn opgebouwd uit telk<strong>en</strong>sdrie tot vier opleidingsonderdel<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> zelf kiez<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>programma bestaat dus uit e<strong>en</strong> majordeel van 42 opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> één keuzeopleidingsonderdeel.De beide afstudeerrichting<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor zestig studiepunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke opleidingsonderdel<strong>en</strong>.De commissie kon de kruistabel consulter<strong>en</strong> die alle compet<strong>en</strong>ties in verband br<strong>en</strong>gt met deopleidingsonderdel<strong>en</strong>. Voor de eerste schijf van de opleiding heeft de opleiding de compet<strong>en</strong>ties vertaald induidelijke doelstelling<strong>en</strong> van opleidingsonderdel<strong>en</strong>. De opleiding was tijd<strong>en</strong>s het bezoek bezig met de vertalingvoor de tweede <strong>en</strong> derde schijf. De commissie heeft er alle vertrouw<strong>en</strong> in dat de opleiding dat werk ook tot e<strong>en</strong>goed einde zal br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.De opleiding profileert zich internationaal door onder meer e<strong>en</strong> bidiplomeringstraject (met Nederland) voor deafstudeerrichting Logopedie aan te bied<strong>en</strong> <strong>en</strong> door de organisatie van het jaarlijkse internationaal programma in46 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
de Kinder<strong>audiologie</strong>. <strong>Het</strong> programma Audiologie werd getoetst aan de programma’s van de universiteit<strong>en</strong> vanStockholm <strong>en</strong> Manchester.De opleidingsgids bevat naast de compet<strong>en</strong>ties, ondermeer ook het onderwijs- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t, afsprak<strong>en</strong>voor stage <strong>en</strong> scriptie, de planning van onderwijsactiviteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beschrijving van de opleidingsonderdel<strong>en</strong>.De commissie constateerde tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, lector<strong>en</strong>, opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetwerkveld dat de opleiding op e<strong>en</strong> doordachte manier werk maakt van de omschakeling naar e<strong>en</strong>compet<strong>en</strong>tiegericht programma. Ze stelt vast dat de omslag theoretisch goed voorbereid is <strong>en</strong> ook grondig <strong>en</strong>ambitieus is aangepakt. De eerste schijf is al volledig omgevormd; schijv<strong>en</strong> twee <strong>en</strong> drie kom<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>deacademiejar<strong>en</strong> aan bod.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vraagt de opleiding te overweg<strong>en</strong> om het aandeel <strong>audiologie</strong> binn<strong>en</strong> de afstudeerrichtingLogopedie te versterk<strong>en</strong>.Facet 2.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programmaBeoordelingscriteria:- K<strong>en</strong>nisontwikkeling door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroeps- of kunstpraktijk ontle<strong>en</strong>dstudiemateriaal <strong>en</strong> via interactie met de beroepspraktijk, de kunstpraktijk <strong>en</strong>/of (toegepast) onderzoek.- <strong>Het</strong> programma heeft aantoonbare verband<strong>en</strong> met actuele ontwikkeling<strong>en</strong> in het vakgebied/de discipline.- <strong>Het</strong> programma waarborgt de ontwikkeling van beroeps- of artistieke vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft aantoonbareverband<strong>en</strong> met de actuele beroepspraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De gesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het schriftelijk materiaal ton<strong>en</strong> aan dat de opleiding veel aandacht besteedt aan deontwikkeling van k<strong>en</strong>nis, attitudes <strong>en</strong> vaardighed<strong>en</strong>. De beroepspraktijk neemt in het curriculum e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traleplaats in <strong>en</strong> wordt in het nieuwe programma b<strong>en</strong>adrukt via doelbewuste initiatiev<strong>en</strong>.Van bij het begin van hun opleiding word<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aangesprok<strong>en</strong> in hun rol van toekomstigberoepsbeoef<strong>en</strong>aar. In het eerste opleidingsonderdeel van de eerste schijf werkveld <strong>en</strong> hulpverl<strong>en</strong>ing wordt h<strong>en</strong>e<strong>en</strong> totaalbeeld aangebod<strong>en</strong> van het werkveld waarin de logopedist/audioloog zich beweegt, van deberoepsroll<strong>en</strong> die hij daarin opneemt, van de tak<strong>en</strong> die hij daarin uitvoert, van de communicatieve <strong>en</strong> perceptuelestoorniss<strong>en</strong> of problem<strong>en</strong> die tot zijn werkterrein behor<strong>en</strong> <strong>en</strong> van e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e methodische handelwijze die hijin de beroepspraktijk tot de zijne maakt.De invoering van het opleidingsonderdeel professionele ontwikkeling in elke schijf van de opleiding illustreert datde stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>trale rol speelt in het verwerv<strong>en</strong> van de compet<strong>en</strong>ties. De stud<strong>en</strong>t krijgt van in de eerste schijfal goed uitgeschrev<strong>en</strong> opdracht<strong>en</strong> begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (BZL). De voorbereiding van deze opdracht<strong>en</strong>resulteert in reële beroepspraktijk. De coaching door de lesgevers wordt van schijf tot schijf systematischafgebouwd.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 47
De commissie waardeert het dat in het nieuwe programma alle leerinhoud<strong>en</strong>, zowel in de hoorcolleges als in depractica, vertrekk<strong>en</strong> vanuit beroepsrealistische of beroepsreële situaties.Naast deze initiatiev<strong>en</strong> betrekt de opleiding het werkveld bij de structurele <strong>en</strong> inhoudelijke vormgeving van hetprogramma via formele (de opleidingsadviesraad) <strong>en</strong> informele (de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> therapeut<strong>en</strong> van destagedi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>) contact<strong>en</strong>.De opleiding heeft bilaterale akkoord<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de buit<strong>en</strong>landse partners <strong>en</strong> uitwisselingsprogramma's.De afstudeerrichting Audiologie werkte gedur<strong>en</strong>de drie jaar als coördinator aan curriculumontwikkeling voor e<strong>en</strong>verdiep<strong>en</strong>de Europese master in Audiologie. Vanuit de beroepsver<strong>en</strong>iging <strong>audiologie</strong> werkt de opleiding ooksam<strong>en</strong> met de Association Europé<strong>en</strong>ne des Audici<strong>en</strong>s (AEA). Binn<strong>en</strong> deze sam<strong>en</strong>werking werd gewerkt aan e<strong>en</strong>Europees programma voor de opleiding in hoortoestelaanpassing. Lector<strong>en</strong> van deze afstudeerrichting werk<strong>en</strong>sam<strong>en</strong> aan wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek in internationale context. Voorbeeld<strong>en</strong> zijn het onderzoek naar hetvoorkom<strong>en</strong> van auditieve neuropathie bij Vlaamse dove kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van gehoorscre<strong>en</strong>ing bij deatlet<strong>en</strong> van de Special Olympics.De commissie stelt bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vast dat de opleiding inspanning<strong>en</strong> doet om diverse vorm<strong>en</strong> van int<strong>en</strong>sieve <strong>en</strong>stabiele sam<strong>en</strong>werking uit te bouw<strong>en</strong> met verwante opleiding<strong>en</strong> uit andere Europese land<strong>en</strong> via internationalestagemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> keuzeopleidingsonderdel<strong>en</strong>.Lesgevers wissel<strong>en</strong> hun internationale ervaring<strong>en</strong> uit met het team waarin ook wordt onderzocht in welke matedeze aanleiding kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> tot nieuwe initiatiev<strong>en</strong>. De eig<strong>en</strong> professionalisering van lesgevers via het volg<strong>en</strong>van internationale congress<strong>en</strong> <strong>en</strong> symposia of via het raadpleg<strong>en</strong> van internationale vakliteratuur, leidt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>stot e<strong>en</strong> afstemming van het programma op internationale ontwikkeling<strong>en</strong>.StageDe commissie stelde vast dat de stagegids<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> Audiologie voor alle betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> de inhoud, deorganisatie <strong>en</strong> de afsprak<strong>en</strong> in verband met de begeleiding <strong>en</strong> de beoordeling van de stage beschrijv<strong>en</strong>.De opleiding heeft voor de afstudeerrichting Logopedie de stage-ur<strong>en</strong> uitgebreid. <strong>Het</strong> is voor de commissie echterniet duidelijk hoe de opleiding die extra ur<strong>en</strong> kwalitatief invult <strong>en</strong> welke de betek<strong>en</strong>is is van die uitbreiding in hetkader van de omschakeling naar e<strong>en</strong> grotere compet<strong>en</strong>tiegerichtheid.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie kom<strong>en</strong> al in de eerste schijf met alle stoornisgebied<strong>en</strong> in aanraking in module 1L4‘Handel<strong>en</strong> als logopedist: assessm<strong>en</strong>t bij person<strong>en</strong> met geïsoleerde <strong>logopedie</strong> gerelateerde problem<strong>en</strong>’. Wanneerze in de tweede schijf op stage gaan, kunn<strong>en</strong> ze handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> observer<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> basisachtergrond.De afstudeerrichting Logopedie organiseert drie stageperiodes. De opleiding opteert ervoor om in de tweedeschijf e<strong>en</strong> blokstage van vijf wek<strong>en</strong> met drie dag<strong>en</strong> per week te organiser<strong>en</strong>.In de afstudeerrichting Audiologie zijn er zeshonderd stage-ur<strong>en</strong>, verdeeld over driehonderd ur<strong>en</strong> stage in deklinische <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> revalidatie <strong>en</strong> driehonderd ur<strong>en</strong> in de hoortoestelaanpassing <strong>en</strong> het prev<strong>en</strong>tievegeluidsbeheer.<strong>Het</strong> ervaringsgericht ler<strong>en</strong> wordt via stage al mogelijk tijd<strong>en</strong>s het opleidingsonderdeel scre<strong>en</strong>ing van de eersteschijf. Vervolg<strong>en</strong>s is er e<strong>en</strong> stageperiode in de tweede schijf. In de derde schijf start de stageperiode in het eerstesemester <strong>en</strong> deze loopt door in het tweede semester.Voor beide afstudeerrichting<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in functie van de stagevoorbereiding aan destagecoördinator doorgev<strong>en</strong> welke doelgroep<strong>en</strong> of stoornisgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> welke regio hun voorkeur wegdrag<strong>en</strong>. Destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> zo snel mogelijk op de hoogte gebracht van de verdeling van de stageplaats<strong>en</strong>. Vervolg<strong>en</strong>s48 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
stuurt de opleiding e<strong>en</strong> schriftelijk voorstel <strong>en</strong> e<strong>en</strong> docum<strong>en</strong>t voor het regel<strong>en</strong> van het arbeidsg<strong>en</strong>eeskundigonderzoek op naar de stageplaats <strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hun stagecontract.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> elk jaar ook de kans om in te tek<strong>en</strong><strong>en</strong> op e<strong>en</strong> internationale stage.Vóór de aanvang van de eerste stageperiode kan de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aantal voorbereid<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> onderbegeleiding van verschill<strong>en</strong>de lesgevers. Elke stud<strong>en</strong>t beschikt over e<strong>en</strong> stagebegeleider (e<strong>en</strong> medewerker vande opleiding) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stagem<strong>en</strong>tor (e<strong>en</strong> medewerker van de stagedi<strong>en</strong>st).Tijd<strong>en</strong>s de eerste stageperiode is er e<strong>en</strong> terugkommom<strong>en</strong>t op de hogeschool waarbij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in groep <strong>en</strong>onder begeleiding van de verantwoordelijke lesgever de evolutie van hun stage kunn<strong>en</strong> besprek<strong>en</strong>.De stage heeft e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>t of gespreid evaluatiesysteem. Voor elke stageperiode is er e<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>tijdseevaluatie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> eindevaluatie. Zo kan m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> balans opmak<strong>en</strong> van het leerproces van de stud<strong>en</strong>t. Deevaluaties vind<strong>en</strong> plaats op de stagedi<strong>en</strong>st in aanwezigheid van de m<strong>en</strong>tor, de begeleid<strong>en</strong>de therapeut(<strong>en</strong>), destagebegeleider <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t zelf.<strong>Het</strong> resultaat van de evaluatie wordt g<strong>en</strong>oteerd op e<strong>en</strong> evaluatiefiche. De evaluatiefiche bevat e<strong>en</strong> aantal tebeoordel<strong>en</strong> onderwerp<strong>en</strong> die verwijz<strong>en</strong> naar de doelstelling<strong>en</strong> van de stage. Afhankelijk van het belang van debeoordelingscategorieën is er e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de weging in punt<strong>en</strong>. Er word<strong>en</strong> leerpunt<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oteerd voor hetverdere verloop van de stage <strong>en</strong> voor de stageperiodes die nog volg<strong>en</strong>. Voor de verschill<strong>en</strong>deinterv<strong>en</strong>tiedomein<strong>en</strong> van audiolog<strong>en</strong> (klinische <strong>audiologie</strong>, revalidatie, hoortoestelaanpassing <strong>en</strong> geluidsbeheer<strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tie) gebruikt m<strong>en</strong> telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> andere evaluatiefiche. Deze evaluatiefiches beantwoord<strong>en</strong> aan d<strong>en</strong>orm<strong>en</strong> van ECTS-grades.De commissie vindt dat de opleiding de aandacht voor gedragsindicator<strong>en</strong> kan verhog<strong>en</strong> in haar evaluatietoolvoor de stages.EindwerkDe stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> het afstudeerproject individueel of in groep uitwerk<strong>en</strong>. De uitwerking gebeurt in drie fas<strong>en</strong>.In de tweede schijf kiez<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hun onderwerp. Ze ler<strong>en</strong> referer<strong>en</strong> <strong>en</strong> citer<strong>en</strong>, formuler<strong>en</strong> hunonderzoeksvrag<strong>en</strong>, werk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> methode uit <strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong> bronn<strong>en</strong>. Na de voorbereidingsfase in de tweedeschijf begint in de derde schijf de realisatiefase. De stud<strong>en</strong>t werkt dan het afstudeerproject uit. T<strong>en</strong> slottepres<strong>en</strong>teert de stud<strong>en</strong>t zijn werk voor e<strong>en</strong> jury die bestaat uit de promotor <strong>en</strong> e<strong>en</strong> of meerdere assessor<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t krijgt op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> begeleiding bij de voorbereiding <strong>en</strong> de uitwerking van hetafstudeerproject. De coördinator van het afstudeerproject zorgt voor alle algem<strong>en</strong>e informatie.Elk afstudeerproject wordt begeleid door minimum twee promotor<strong>en</strong>, van wie er minst<strong>en</strong>s één lid is van hetlesgeversteam van de opleiding. Deze laatste noemt m<strong>en</strong> de interne promotor. De promotor van buit<strong>en</strong> dehogeschool noemt m<strong>en</strong> de externe promotor.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> alle informatie, afsprak<strong>en</strong>, voorbeeld<strong>en</strong> in de Gids voor de bachelorproef. ‘Afstudeerproject:voorbereiding’ <strong>en</strong> ‘Afstudeerproject: realisatie’ zijn verplichte exam<strong>en</strong>onderdel<strong>en</strong> van het opleidingsprogramma.In de derde schijf vindt e<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>tijdse evaluatie plaats. Deze peilt naar de frequ<strong>en</strong>tie van de contact<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de promotor<strong>en</strong> <strong>en</strong> naar de vordering van het theoretische <strong>en</strong> van het praktische deel van hetafstudeerproject. Verder wordt aan de promotor<strong>en</strong> gevraagd e<strong>en</strong> prognose te gev<strong>en</strong> voor de verdere evolutie vanhet werk.In de exam<strong>en</strong>periode van de derde schijf vindt de eindevaluatie plaats. Dan evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong> depromotor<strong>en</strong> <strong>en</strong> één onafhankelijke lezer het proces, het product <strong>en</strong> de voorstelling (de pres<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> deondervraging).opleidingrapport Arteveldehogeschool | 49
De opleiding erk<strong>en</strong>t al lang het belang van wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek voor zowel het beroep als voor deopleiding zelf. Dit bewustzijn concretiseerde zich in de jar<strong>en</strong> ‘80-‘90 in het opnem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> specifiekopleidingsonderdeel in het programma <strong>en</strong> in de oprichting van de werkgroep<strong>en</strong> WOL (Wet<strong>en</strong>schappelijkOnderzoek Logopedie) <strong>en</strong> AUDIWO (Audiologie Wet<strong>en</strong>schappelijk Onderzoek).De opleiding schreef e<strong>en</strong> scriptiebeleid uit dat op e<strong>en</strong> meer systematische <strong>en</strong> onderbouwde manier ruimte maaktvoor onderzoekswerk door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun promotor<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> hierbij de ondersteuning van dewerkgroep<strong>en</strong> WOL <strong>en</strong> AUDIWO, zowel op onderzoeksmethodologisch vlak als bij e<strong>en</strong> publicatie voor hetwerkveld.Om de onderzoeksgerichtheid nog meer aan te moedig<strong>en</strong>, schrijv<strong>en</strong> de lesgevers regelmatig onderzoekslijn<strong>en</strong> uitwaarvoor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> intek<strong>en</strong><strong>en</strong>. De lesgevers kunn<strong>en</strong> hierbij voor de subsidiëring van noodzakelijkeonderzoeksactiviteit<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op het interne onderzoeksfonds van de hogeschool.De commissie waardeert dat de opleiding ernaar streeft ook e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>trum te zijn in de zin dat ze nieuweevoluties oppikt <strong>en</strong> die op e<strong>en</strong> didactische wijze doorgeeft aan het werkveld, de m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>postgraduaat is daar e<strong>en</strong> goed voorbeeld van. Ze vindt tegelijk dat de doelstelling<strong>en</strong> van de eindwerk<strong>en</strong> nogonvoldo<strong>en</strong>de pass<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijsmodel <strong>en</strong> verder aan herzi<strong>en</strong>ing toe zijn.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie is ervan overtuigd dat de opleiding het stagegebeur<strong>en</strong> verder kan optimaliser<strong>en</strong> via onderandere e<strong>en</strong> kwalitatieve bewaking van de stageplaats<strong>en</strong>. Ze moet ook de uniformiteit <strong>en</strong> transparantie vanhet stage-evaluatiekader verder bewak<strong>en</strong>.- De commissie adviseert de opleiding om in de scriptie het kritisch d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t nog meer testimuler<strong>en</strong>. De commissie suggereert om ev<strong>en</strong>tueel het format van de scriptie te herzi<strong>en</strong>, bijvoorbeeld in derichting van e<strong>en</strong> artikel. Verder raadt de commissie de opleiding aan om haar scriptiebeleid grondig teverbeter<strong>en</strong> <strong>en</strong> consequ<strong>en</strong>t te herd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> vanuit de compet<strong>en</strong>tieb<strong>en</strong>adering.Facet 2.3Sam<strong>en</strong>hang van het programmaBeoordelingscriterium:- Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inhoudelijk sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d opleidingsprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De professioneel gerichte opleiding bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> biedt twee afstudeerrichting<strong>en</strong> aan,namelijk Logopedie <strong>en</strong> Audiologie. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> e<strong>en</strong> afstudeerrichting vanaf de eerste schijf. De opleidingkiest ervoor om zestig studiepunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk aan te bied<strong>en</strong>. De overige 120 studiepunt<strong>en</strong> zijnspecifieke opleidingsonderdel<strong>en</strong> voor elk van de twee afstudeerrichting<strong>en</strong>.De toewijzing van studiepunt<strong>en</strong> aan elk van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> van de afstudeerrichting Logopediegebeurde ook op basis van e<strong>en</strong> aantal criteria zoals het voorkom<strong>en</strong>, de diversiteit <strong>en</strong> de toegankelijkheid van deproblematiek. De diversiteit in de doelgroep speelt e<strong>en</strong> rol, net als het te behal<strong>en</strong> niveau van de compet<strong>en</strong>ties.Daarnaast bestaan er afsprak<strong>en</strong> in de hogeschool <strong>en</strong>/of in het studiegebied gezondheidszorg rond de omvangvan bepaalde opleidingsonderdel<strong>en</strong>. ‘Religie, zingeving <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>sbeschouwing’ telt drie studiepunt<strong>en</strong>. Vanaf50 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
2006-2007 k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> alle opleiding<strong>en</strong> gezondheidszorg aan het opleidingsonderdeel ‘afstudeerproject: realisatie’ inde derde schijf minimum zes studiepunt<strong>en</strong> toe.In de tweede schijf Audiologie kom<strong>en</strong> alle beroepsroll<strong>en</strong> <strong>en</strong> interv<strong>en</strong>tiedomein<strong>en</strong> aan bod. Elk interv<strong>en</strong>tiedomeintelt ongeveer hetzelfde aantal studiepunt<strong>en</strong>. Voor Klinische audiometrie zijn er bijvoorbeeld ti<strong>en</strong> studiepunt<strong>en</strong> inde tweede schijf, maar ook al zes in de eerste schijf. <strong>Het</strong> domein van de aanpassing van hulpmiddel<strong>en</strong> is in detweede schijf goed voor 15 studiepunt<strong>en</strong>.De commissie waardeert dat de opleiding de flexibilisering ernstig neemt. Ze biedt individuele traject<strong>en</strong> aan maarbewaakt de haalbaarheid daarvan via de leertrajectbegeleiders.Vooreerst is het curriculum flexibel. De opleiding b<strong>en</strong>ut de mogelijkhed<strong>en</strong> van het semestersysteem maximaal. Eris ge<strong>en</strong> volgtijdelijkheid van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> in de eerste schijf. Dankzij het semestersysteem kan e<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t die niet slaagt voor stage <strong>en</strong>/of scriptie op het einde van de derde schijf in januari van hetdaaropvolg<strong>en</strong>de academiejaar al zijn diploma hal<strong>en</strong> omdat hij de stage <strong>en</strong> de scriptie opnieuw tijd<strong>en</strong>s het eerstesemester kan aflegg<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het modeltraject aangespoord om individuele keuzes te mak<strong>en</strong>. Over de drieschijv<strong>en</strong> he<strong>en</strong> kiest de opleiding er expliciet voor om in de opleidingsonderdel<strong>en</strong> professionele ontwikkeling destud<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de tijd te gev<strong>en</strong>. Door zelfreflectie leert de stud<strong>en</strong>t zichzelf te ontplooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkheidvoor het eig<strong>en</strong> leerproces te nem<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> individualiser<strong>en</strong>de karakter komt nadi<strong>en</strong> ook tot uiting in de minor in de tweede <strong>en</strong> de derde schijf. De minorin de derde schijf is e<strong>en</strong> verbred<strong>en</strong>de minor, e<strong>en</strong> keuzeopleidingsonderdeel. De minor in de tweede schijfLogopedie is verdiep<strong>en</strong>d <strong>en</strong> heeft rechtstreeks te mak<strong>en</strong> met de rol van therapeut. De afstudeerrichting heeftexpliciet voor e<strong>en</strong> verdiep<strong>en</strong>de minor gekoz<strong>en</strong>, omdat het eig<strong>en</strong> is aan het werkveld <strong>en</strong> aan de taak van delogopedist om zich te specialiser<strong>en</strong>.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit de eerste schijf hernem<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> drie traject<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong>: hetmodeldeeltraject (programma met opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit één schijf), e<strong>en</strong> persoonlijk deeltraject (e<strong>en</strong>programma met opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit meerdere schijv<strong>en</strong> van één opleiding) of e<strong>en</strong> individueel deeltraject(programma met opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit verschill<strong>en</strong>de opleiding<strong>en</strong>).De commissie vindt het positief dat het programma in grote mate e<strong>en</strong> beroep doet op het zelfstur<strong>en</strong>de vermog<strong>en</strong>van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Daartoe wordt tijd <strong>en</strong> ruimte vrij gemaakt voor e<strong>en</strong> geïndividualiseerde leertrajectbegeleiding.Enerzijds is het aantal contactur<strong>en</strong> verminderd, zodat er meer tijd vrijkomt voor individuele coaching. Anderzijdszit leertrajectbegeleiding in het opleidingsprogramma zelf door de opleidingsonderdel<strong>en</strong> professioneleontwikkeling: oriëntatie, verdieping, profilering waarbinn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t individueel zijn leerdoel<strong>en</strong> bepaalt.De opleiding beschikt over e<strong>en</strong> EVC/EVK-procedure (eerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties/kwalificaties). Decoördinator<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor de opvang <strong>en</strong> de begeleiding van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die geïnteresseerd zijn in die procedure<strong>en</strong> van de doelgroepstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in aanmerking kom<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> persoonlijk deeltraject. Zij werk<strong>en</strong> ook dedossiers af <strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> in overleg met de stud<strong>en</strong>t het traject waarvoor hij zich inschrijft.De opleiding heeft e<strong>en</strong> beperkt aantal verkorte studietraject<strong>en</strong> uitgestippeld. Er is e<strong>en</strong> verkort traject Audiologie naLogopedie. De afstudeerrichting Audiologie heeft e<strong>en</strong> traject uitgestippeld voor logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> optometrist<strong>en</strong> <strong>en</strong>voor de masters in de Audiologie. De opleiding vindt het vooral belangrijk om traject<strong>en</strong> op maat van de individuelestud<strong>en</strong>t te kunn<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong>.In de gesprekk<strong>en</strong> met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stelt de commissie weinig animo vast voor de doorstroming naar demasteropleiding.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 51
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie moet de opleiding meer aandacht hebb<strong>en</strong> voor de doorstroming van bachelor naarmaster <strong>en</strong> tegelijk de ontwikkeling van de masteropleiding meer stimuler<strong>en</strong>.Facet 2.4StudieomvangBeoordelingscriterium:- De opleiding voldoet aan de formele eis<strong>en</strong> met betrekking tot de studieomvang, bachelor: t<strong>en</strong>minste 180studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: OKDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding bestaat uit drie studiejar<strong>en</strong> van elk zestig studiepunt<strong>en</strong>. In totaal wordt dus e<strong>en</strong>opleidingsprogramma georganiseerd van 180 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldoet de opleiding hiermee aan de formele eis<strong>en</strong>met betrekking tot de minimalestudieomvang van e<strong>en</strong> professionele bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 2.5StudielastBeoordelingscriteria:- De werkelijke studietijd wordt getoetst <strong>en</strong> sluit aan bij de norm<strong>en</strong> vastgesteld kracht<strong>en</strong>s decreet.- <strong>Het</strong> programma is studeerbaar doordat factor<strong>en</strong>, die betrekking hebb<strong>en</strong> op dat programma <strong>en</strong> die destudievoortgang belemmer<strong>en</strong> zoveel mogelijk word<strong>en</strong> wegg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding gebruikt studietijdmeting<strong>en</strong> waarvan de commissie de resultat<strong>en</strong> kon inkijk<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het bezoek. Uithet zelfevaluatierapport (ZER) bleek dat de opleiding op basis van de resultat<strong>en</strong> tot verbetering<strong>en</strong> komt, ondermeer door het aantal studiepunt<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel aan te pass<strong>en</strong>, bijvoorbeeld voor de stage <strong>en</strong> descriptie.52 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Uit de gegev<strong>en</strong>s van het laatste uitstroomonderzoek in 2004 vond 69% van de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dat de studiesev<strong>en</strong>wichtig gespreid werd<strong>en</strong> over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. De moeilijkheidsgraad van de opleiding kwam voor 93%overe<strong>en</strong> met de verwachting<strong>en</strong>.De commissie besluit uit de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dat de studielast redelijk goed verdeeld is over de drieschijv<strong>en</strong>.Gezi<strong>en</strong> de nieuwe ontwikkeling naar de nieuwe schijv<strong>en</strong>structuur heeft de commissie er vertrouw<strong>en</strong> in dat bij deuitwerking van de derde schijf de studielast ev<strong>en</strong>redig verdeeld zal blijv<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om in de periode van vernieuwing<strong>en</strong> de vinger aan de pols te houd<strong>en</strong>.Dat kan onder meer via bevraging<strong>en</strong>.Facet 2.6Afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoudBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> didactisch concept is in lijn met de doelstelling<strong>en</strong>.- De werkvorm<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij het didactisch concept.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Hoorcolleges, practica <strong>en</strong> begeleide zelfstudie (BZL-opdracht<strong>en</strong>) vorm<strong>en</strong> in de meeste opleidingsonderdel<strong>en</strong> demeest courante onderwijswerkvorm<strong>en</strong>. Zowel in de hoorcolleges als in de practica maakt m<strong>en</strong> gebruik vanteamteaching.E<strong>en</strong> vijftal jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> heeft de opleiding ervoor gekoz<strong>en</strong> om het sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong> van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> testimuler<strong>en</strong>, onder meer door het invoer<strong>en</strong> van begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>. De opleiding zette één derde van deleerinhoud<strong>en</strong> uit de theoretische opleidingsonderdel<strong>en</strong> om in tak<strong>en</strong> waaraan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in groep<strong>en</strong> van zes <strong>en</strong>volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> welbepaalde techniek werk<strong>en</strong>. Elke groep krijgt hierbij begeleiding van de zog<strong>en</strong>aamde BZLbegeleiderdie zich focust op het sam<strong>en</strong>werkingsproces in de groep. Of de tak<strong>en</strong> correct <strong>en</strong> met voldo<strong>en</strong>dediepgang word<strong>en</strong> afgewerkt, blijft de verantwoordelijkheid van de inhoudsdeskundige. Dit is de lesgever van hetopleidingsonderdeel die de tak<strong>en</strong> uitschrijft. De organisatie van dit BZL-project staat voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lesgeversbeschrev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> handleiding.De afstudeerrichting Audiologie gebruikt ook werkcolleges als onderwijsvorm. In werkcolleges zoek<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>sam<strong>en</strong> met de inhoudsdeskundige naar oplossing<strong>en</strong> voor bepaalde problem<strong>en</strong>, bijvoorbeeld welke apparatuurnodig is in e<strong>en</strong> bepaalde situatie. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> installer<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> bepaalde techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> voer<strong>en</strong> meting<strong>en</strong> uit.De commissie waardeert dat de meeste werkvorm<strong>en</strong> sterk gericht zijn op het stimuler<strong>en</strong> van de zelfreflectie.Reflecter<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> belangrijke vaardigheid met het oog op lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>. In het nieuwe curriculum breidt deopleiding zelfreflectie nog uit door de invoering van het portfolio <strong>en</strong> de leerbegeleidingsgesprekk<strong>en</strong>.Voor elk opleidingsonderdeel is er e<strong>en</strong> syllabus, e<strong>en</strong> cursus of e<strong>en</strong> handleiding. Voor sommigeopleidingsonderdel<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d handboek. Tev<strong>en</strong>s mak<strong>en</strong> zowel lesgevers als stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebruik vanopleidingrapport Arteveldehogeschool | 53
de vele leermiddel<strong>en</strong> uit de mediatheek: anatomische modell<strong>en</strong>, cd-roms, tijdschrift<strong>en</strong>, testmateriaal <strong>en</strong> video- <strong>en</strong>geluidsopnam<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>s de commissie spant de opleiding zich wel degelijk in om werkvorm<strong>en</strong> te hanter<strong>en</strong> die de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> instaat stell<strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>ties te verwerv<strong>en</strong>. Wel stelt de commissie zich na de gesprekk<strong>en</strong> met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>afgestudeerd<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> bij de manier waarop <strong>en</strong> de mate waarin begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (BZL) aan bod komt.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> nog vrag<strong>en</strong> bij het nut van deze werkvorm <strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat die te veel gebruikt wordt.De kwaliteit van het didactisch materiaal is doorgaans voldo<strong>en</strong>de maar varieert van up-to-date tot tamelijkverouderd. Sommige cursuss<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> alle informatie die nodig is om tot e<strong>en</strong> goede verwerking te kom<strong>en</strong>; bijander<strong>en</strong> is dat nog onvoldo<strong>en</strong>de aanwezig.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding dit aspect nog op e<strong>en</strong> hoger niveau till<strong>en</strong> door de kwaliteit van allecursusmateriaal te evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> te actualiser<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte invalshoek <strong>en</strong> waar nodig bijte stur<strong>en</strong>, zodat het e<strong>en</strong> echte ondersteuning vormt voor e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk.- De commissie suggereert de opleiding de plaats van begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (BZL) kritisch te evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong>het gebruik van deze werkvorm duidelijk te koppel<strong>en</strong> aan gerichte doelstelling<strong>en</strong> in functie van de te bereik<strong>en</strong>compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> dat ook uitdrukkelijk naar de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te verwoord<strong>en</strong>.Facet 2.7Beoordeling <strong>en</strong> toetsingBeoordelingscriterium:- Door de beoordeling<strong>en</strong>, toetsing<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s wordt adequaat <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> inzichtelijk getoetst of destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma hebb<strong>en</strong> gerealiseerd.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Op dit mom<strong>en</strong>t organiseert de opleiding periodieke evaluaties op e<strong>en</strong> vast exam<strong>en</strong>mom<strong>en</strong>t in de officieelgoedgekeurde exam<strong>en</strong>regeling. Op basis van inhoudelijke, didactische <strong>en</strong> praktische overweging<strong>en</strong>, kiez<strong>en</strong> delesgevers voor e<strong>en</strong> mondelinge of schriftelijke evaluatie. Bij de exam<strong>en</strong>s ligt het acc<strong>en</strong>t steeds meer op het peil<strong>en</strong>naar inzicht <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dan op k<strong>en</strong>nisreproductie.Perman<strong>en</strong>te evaluatie is gespreid over het hele semester. De lesgever hanteert deze evaluatievorm wanneer hijhet groeiproces in vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of attitudes in beschouwing wil nem<strong>en</strong>. Hij koppelt hier ook e<strong>en</strong> aantalopdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkstukk<strong>en</strong> aan vast. Deze tak<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> individuele tak<strong>en</strong> of groepsopdracht<strong>en</strong> zijn. Deperman<strong>en</strong>te evaluatie biedt de stud<strong>en</strong>t meer kans tot bijsturing van zijn leerproces. In de opleidingse<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>waar vaardigheidstraining<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke compon<strong>en</strong>t van de opleiding vorm<strong>en</strong>, is perman<strong>en</strong>te evaluatie demeest gehanteerde evaluatievorm.Casuïstiek is e<strong>en</strong> voorbeeld van e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte evaluatievorm. De opleiding neemt zich voor decompet<strong>en</strong>tiegerichte evaluatiepraktijk nog verder te ontwikkel<strong>en</strong>, onder andere door evaluatievorm<strong>en</strong> als peerassessm<strong>en</strong>t,selfassessm<strong>en</strong>t <strong>en</strong> portfolio systematisch te gebruik<strong>en</strong>.54 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
De evaluatievorm<strong>en</strong> staan vermeld in de studiefiches. Hierbij geeft m<strong>en</strong> ook aan of het om e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>teevaluatie gaat <strong>en</strong> of het mondelinge of schriftelijke exam<strong>en</strong>s betreft.De opleiding beschikt over e<strong>en</strong> databank met compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijswerkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> beoordelingsvorm<strong>en</strong>(CoWeB). Dit is nuttig voor de lesgevers bij de ontwikkeling van hun compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijs <strong>en</strong>beoordeling.<strong>Het</strong> exam<strong>en</strong>rooster voor de eerste exam<strong>en</strong>periode wordt gemaakt op basis van de gegev<strong>en</strong>s die de lesgevers bijhet begin van het academiejaar schriftelijk meedel<strong>en</strong> over de exam<strong>en</strong>vorm, de specifieke behoeft<strong>en</strong> <strong>en</strong>z. Deexam<strong>en</strong>regeling wordt telk<strong>en</strong>s voorgelegd aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> besprok<strong>en</strong> in de opleidingsraad. Destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordigers ontvang<strong>en</strong> het voorstel op papier <strong>en</strong> legg<strong>en</strong> het voor aan hun medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>groep mag bed<strong>en</strong>king<strong>en</strong> formuler<strong>en</strong> bij dit voorstel. Ook de ombudsmedewerker <strong>en</strong> de lesgevers krijg<strong>en</strong>de kans om te controler<strong>en</strong> of de planning correct is. De coördinator<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong> de feedback van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>lesgevers. Tijd<strong>en</strong>s de opleidingsraad wordt het exam<strong>en</strong>rooster goedgekeurd. Vervolg<strong>en</strong>s wordt het op<strong>en</strong>baargemaakt via het digitale leerplatform <strong>en</strong> wordt het ad valvas uitgehang<strong>en</strong>.De coördinator<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> het rooster op voor de tweede exam<strong>en</strong>periode <strong>en</strong> legg<strong>en</strong> dit ter controle voor aan deombudsmedewerker <strong>en</strong> aan de lesgevers. Nadat zij het nauwkeurig gecontroleerd hebb<strong>en</strong>, wordt het rooster eindjuni via het digitale leerplatform <strong>en</strong> ad valvas bek<strong>en</strong>dgemaakt.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die weg<strong>en</strong>s gewettigde omstandighed<strong>en</strong> niet kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan exam<strong>en</strong>s, bezorg<strong>en</strong> e<strong>en</strong>afwezigheidsattest <strong>en</strong> contacter<strong>en</strong> de ombudsmedewerker indi<strong>en</strong> zij e<strong>en</strong> inhaalexam<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> af te legg<strong>en</strong>tijd<strong>en</strong>s dezelfde exam<strong>en</strong>periode. De inhaalexam<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> aan het einde van de exam<strong>en</strong>periodegeconc<strong>en</strong>treerd georganiseerd. Doelgroepstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die omwille van hun geïndividualiseerd trajectoverlapping<strong>en</strong> in hun exam<strong>en</strong>rooster hebb<strong>en</strong> of speciale faciliteit<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zoals exam<strong>en</strong>spreiding, kunn<strong>en</strong> viade ombudsmedewerker e<strong>en</strong> geïndividualiseerde exam<strong>en</strong>regeling verkrijg<strong>en</strong>.Er zijn richtlijn<strong>en</strong> ter beschikking over de opmaak van de exam<strong>en</strong>s, de timing, de toezichtregeling, de deliberaties,de proclamaties <strong>en</strong> de organisatie van de feedbackgesprekk<strong>en</strong>.De exam<strong>en</strong>commissie delibereert na elke exam<strong>en</strong>periode. Enkele dag<strong>en</strong> na de deliberatie word<strong>en</strong> de rapport<strong>en</strong>uitgedeeld. Kort daarna vind<strong>en</strong> feedbackgesprekk<strong>en</strong> plaats waarbij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> advies krijg<strong>en</strong> over de deelnameaan e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de exam<strong>en</strong>periode of e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele heroriëntering naar e<strong>en</strong> andere studiekeuze.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met ev<strong>en</strong>tuele klacht<strong>en</strong> over de exam<strong>en</strong>s terecht bij de ombudsmedewerker.De opleiding bewaakt prev<strong>en</strong>tief de kwaliteit bij de ontwikkeling van de toets<strong>en</strong> <strong>en</strong> het opmak<strong>en</strong> van exam<strong>en</strong>s.Wanneer <strong>en</strong>kele lesgevers dezelfde leerinhoud<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>, legg<strong>en</strong> zij in cons<strong>en</strong>sus het exam<strong>en</strong> <strong>en</strong> debeoordelingscriteria vast. Per leere<strong>en</strong>heid of opleidingsonderdeel, onderwez<strong>en</strong> door verschill<strong>en</strong>de lesgevers,krijg<strong>en</strong> alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hetzelfde exam<strong>en</strong>. De lesgevers werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> checklist, zodat iedere<strong>en</strong> op dezelfdewijze quoteert.Eind 2005 <strong>en</strong> begin 2006 volgd<strong>en</strong> alle lesgevers van de opleiding vorming over evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> quoter<strong>en</strong>. Dehogeschool evolueert naar e<strong>en</strong> systeem waar e<strong>en</strong> cijfer e<strong>en</strong> weergave is van e<strong>en</strong> appreciatie, gekoppeld aanbeoordelingscriteria <strong>en</strong> niet langer e<strong>en</strong> numerieke optelling van e<strong>en</strong> aantal deelcijfers.De lesgevers gev<strong>en</strong> op voorhand hun exam<strong>en</strong>vrag<strong>en</strong> af op het secretariaat op e<strong>en</strong> geijkt formulier. Hieropvermeld<strong>en</strong> zij de voorzi<strong>en</strong>e tijd voor het exam<strong>en</strong> <strong>en</strong> de hulpmiddel<strong>en</strong> die gebruikt mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.De ombudsmedewerker stelt e<strong>en</strong> handleiding op met uitvoerige informatie over het exam<strong>en</strong>toezicht. Dit is e<strong>en</strong>handige leidraad, zeker voor start<strong>en</strong>de lesgevers. De exam<strong>en</strong>toezichter controleert nauwlett<strong>en</strong>d of de werkelijkeduur van het exam<strong>en</strong> de aangegev<strong>en</strong> tijd op het formulier niet overschrijdt.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 55
Voor de eindevaluaties doet de opleiding e<strong>en</strong> beroep op person<strong>en</strong> uit het werkveld. Zij word<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> alsexaminator <strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong> mee de prestaties van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij casuïstiek, bij stage <strong>en</strong> bij scriptie. Dit is voorde opleiding e<strong>en</strong> belangrijke meerwaarde <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vorm van directe controle van de kwaliteit aan de uitstroom diezij levert.De verantwoordelijke lesgever verzamelt de exam<strong>en</strong>resultat<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft deze gebundeld door aan demedewerkers van het opleidingssecretariaat. Zij voer<strong>en</strong> de gegev<strong>en</strong>s in. Voor de deliberatie controleert deverantwoordelijke lesgever systematisch opnieuw alle cijfers. De ombudsmedewerker <strong>en</strong> de voorzitter van deexam<strong>en</strong>commissie (opleidingsdirecteur) volg<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele klacht<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over de evaluaties op.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om het ondersteun<strong>en</strong>de materiaal dat vanuit de hogeschoolbeschikbaar gesteld wordt (CoWeB), zoveel mogelijk te gebruik<strong>en</strong> in de opleiding.- De commissie adviseert de opleiding verder te werk<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte toetsing, onder meervoor de stagebeoordeling waarbij ook gedragsindicator<strong>en</strong> de nodige aandacht moet<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>.Facet 2.8MasterproefBeoordelingscriteria- De masteropleiding wordt afgeslot<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> masterproef waarmee de stud<strong>en</strong>t blijk geeft van e<strong>en</strong> analytischvermog<strong>en</strong> of van e<strong>en</strong> zelfstandig probleemoploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> op academisch niveau of het vermog<strong>en</strong> totkunstzinnige schepping. <strong>Het</strong> werkstuk weerspiegelt de algeme<strong>en</strong> kritisch-reflecter<strong>en</strong>de ingesteldheid of deonderzoeksingesteldheid van de stud<strong>en</strong>t.- De masterproef heeft e<strong>en</strong> omvang van t<strong>en</strong> minste één vijfde van het totale aantal studiepunt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>minimum van 15 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum van 30 studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: niet van toepassingDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Dit facet is niet van toepassing voor e<strong>en</strong> professioneel gerichte bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/56 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Facet 2.9Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:<strong>Het</strong> programma sluit qua vorm <strong>en</strong> inhoud aan bij de kwalificaties van de instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bachelor:- diploma secundair onderwijs, diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan,diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie of e<strong>en</strong> diploma of getuigschrift dat bij of kracht<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>wet, decreet, Europese richtlijn of e<strong>en</strong> andere internationale overe<strong>en</strong>komst als gelijkwaardig wordt erk<strong>en</strong>d;- door het instellingsbestuur bepaalde voorwaard<strong>en</strong> voor person<strong>en</strong> die niet aan bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde voorwaard<strong>en</strong>voldo<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In 2004 formuleerde de opleiding e<strong>en</strong> heldere <strong>en</strong> beknopte omschrijving van de instroomcompet<strong>en</strong>ties. Dit zijn decompet<strong>en</strong>ties waarover e<strong>en</strong> kandidaat-stud<strong>en</strong>t moet beschikk<strong>en</strong> inzake voork<strong>en</strong>nis, begaafdheid, motivatie <strong>en</strong>studiegedrag waarop de programmering van e<strong>en</strong> opleiding gericht is.Voor e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t zich inschrijft aan de richting Logopedie vindt e<strong>en</strong> adviesgesprek plaats, waarbij ook zijn stem-,spraak- <strong>en</strong> taalvaardighed<strong>en</strong> gescre<strong>en</strong>d word<strong>en</strong>. De kandidaat-stud<strong>en</strong>t met ernstige tekort<strong>en</strong> krijgt het advies ome<strong>en</strong> andere opleiding te kiez<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t Audiologie met e<strong>en</strong> beperkte k<strong>en</strong>nis van natuurwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, zale<strong>en</strong> extra studie-inspanning lever<strong>en</strong>.De di<strong>en</strong>st Studieadvies van de hogeschool krijgt elk jaar van de opleiding e<strong>en</strong> overzicht van de rec<strong>en</strong>tevernieuwing<strong>en</strong> in het opleidings- <strong>en</strong> begeleidingsaanbod zodat hij deze kan pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> op de jaarlijksestudievoormiddag voor CLB-medewerkers <strong>en</strong> studiekeuzebegeleiders.Leerling<strong>en</strong> uit het laatste jaar secundair onderwijs ontvang<strong>en</strong> vijf keer per jaar e<strong>en</strong> mailing van deArteveldehogeschool met e<strong>en</strong> verwijzing naar het opleidingsaanbod. Op aanvraag stuurt de hogeschoolopleidingsbrochures <strong>en</strong>/of e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e brochure op.Op de website vind<strong>en</strong> kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de meest rec<strong>en</strong>te informatie over de hogeschool. De website is rec<strong>en</strong>tgeherstructureerd <strong>en</strong> opgebouwd vanuit de vrag<strong>en</strong> van de bezoeker.De opleiding gaat ook in op de particuliere vraag van secundaire schol<strong>en</strong> om deel te nem<strong>en</strong> aan pres<strong>en</strong>tatiesover studer<strong>en</strong> in het hoger onderwijs.Kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> tot slot ook individueel terecht via mail, telefoon of na e<strong>en</strong> afspraak bij de di<strong>en</strong>stStudieadvies van de hogeschool of bij de coördinator<strong>en</strong> van de opleiding. Ze kunn<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> uitgebreideinfotheek met studiemateriaal raadpleg<strong>en</strong>.De afstudeerrichting Logopedie stelt voorop dat logopedist<strong>en</strong> over zeer goede mondelinge <strong>en</strong> schriftelijketaalvaardighed<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>. Daarom kunn<strong>en</strong> de kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie tijd<strong>en</strong>s deinformatiedag<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan twee adviesgesprekk<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> adviesgesprek over hun mondelingetaalbeheersing op basis van e<strong>en</strong> korte mondelinge proef <strong>en</strong> e<strong>en</strong> adviesgesprek over hun schriftelijketaalbeheersing op basis van e<strong>en</strong> korte spellingtest.Met de adviesgesprekk<strong>en</strong> wil de afstudeerrichting <strong>en</strong>erzijds het belang van mondelinge <strong>en</strong> schriftelijketaalbeheersing onderstrep<strong>en</strong>. Anderzijds gev<strong>en</strong> de gesprekk<strong>en</strong> de kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de kans huntaalvaardigheid gericht bij te werk<strong>en</strong> voor <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het academiejaar.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 57
De afstudeerrichting Audiologie heeft in 2001 e<strong>en</strong> cd-rom Audiologie, e<strong>en</strong> klink<strong>en</strong>d beroep uitgebracht met e<strong>en</strong>voorstelling van het beroep <strong>en</strong> de opleiding. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, CLB’s, schol<strong>en</strong>,… kunn<strong>en</strong> deze cd-rom gratis aanvrag<strong>en</strong>.Via de oprichting van het promotieteam STIMULANS, dat bestaat uit allochtone <strong>en</strong> autochtone stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die alsvoorbeeldfiguur funger<strong>en</strong>, tracht de Arteveldehogeschool, in sam<strong>en</strong>werking met de Hogeschool West-Vlaander<strong>en</strong><strong>en</strong> de Katholieke Hogeschool Sint-Liev<strong>en</strong>, allochtone <strong>en</strong>/of kansarme jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun ouders beter te informer<strong>en</strong>over studer<strong>en</strong> in het hoger onderwijs.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bij inschrijving het statuut van topsportstud<strong>en</strong>t verkrijg<strong>en</strong>. Voor topsporters is er e<strong>en</strong> aparteinformatiemap beschikbaar. Ook voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> handicap ontwikkelde de opleiding e<strong>en</strong> expliciet <strong>en</strong>realistisch beleid.In de week voor het begin van het academiejaar organiseert de opleiding algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> opleidingsspecifiekeinstapcursuss<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich voor e<strong>en</strong> kleine bijdrage hiervoor inschrijv<strong>en</strong> na hun officiële inschrijving.Voorbeeld<strong>en</strong> van instapcursuss<strong>en</strong> zijn expressie, mondelinge pres<strong>en</strong>tatie, zakelijk schrijv<strong>en</strong>, studievaardighed<strong>en</strong><strong>en</strong> MS Windows.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> sinds 2005-2006 kiez<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> diplomacontract, e<strong>en</strong> creditcontract of e<strong>en</strong> exam<strong>en</strong>contract.De commissie stelt vast dat er weinig diversiteit in de instroom <strong>en</strong> in de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>populatie aanwezig is.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie suggereert de opleiding, met het oog op e<strong>en</strong> bredere instroom, om ook instapmodules voorwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> te organiser<strong>en</strong>.- De commissie vindt het aangewez<strong>en</strong> dat de opleiding de slaagperc<strong>en</strong>tages analyseert in functie van e<strong>en</strong>beleidsmatige aanpak van de niet-geslaagd<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat ze die analyse koppelt aan e<strong>en</strong> totaalvisie <strong>en</strong> daarmeeanticipeert op het nieuwe financieringsbeleid.Oordeel over onderwerp 2, programma: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 2.1, relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programma: goedfacet 2.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programma: goedfacet 2.3, sam<strong>en</strong>hang van het programma:goedfacet 2.4, studieomvang:OKfacet 2.5, studielast:voldo<strong>en</strong>defacet 2.6, afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud:goedfacet 2.7, beoordeling <strong>en</strong> toetsing:voldo<strong>en</strong>defacet 2.8, masterproef:niet van toepassingfacet 2.9, toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.<strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate transformatie van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie <strong>en</strong> dedomeinspecifieke eis<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gewicht van de individuele opleidingsonderdel<strong>en</strong> is goed gebalanceerd. Deinhoudelijke sam<strong>en</strong>hang is goed. De opleiding besteedt voldo<strong>en</strong>de aandacht voor de studeerbaarheid van het58 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
programma. De afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud is goed. De inhoud<strong>en</strong> van de cursuss<strong>en</strong> zijnpraktijkgericht <strong>en</strong> actueel. De beoordeling <strong>en</strong> de toetsing zijn gericht op de realisatie van de leerdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>stransparant.De commissie is van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 59
Onderwerp 3Inzet van het personeelFacet 3.1Kwaliteit van het personeelBeoordelingscriterium:- <strong>Het</strong> personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige <strong>en</strong> organisatorische realisatie van hetprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De belangrijke aspect<strong>en</strong> van het personeelsbeleid zijn beschrev<strong>en</strong> in het zelfevaluatierapport (ZER). Concreetgaat het onder meer om de vacatureprocedures, de aanstelling van het personeel, de b<strong>en</strong>oeming <strong>en</strong> debevordering, de evaluatie van het personeel, de navorming <strong>en</strong> het onthaal <strong>en</strong> de ingroeibegeleiding <strong>en</strong>uitstroombegeleiding van e<strong>en</strong> personeelslid. <strong>Het</strong> personeelsbeleid wordt geëvalueerd via Proza.Nadat de personeelsconting<strong>en</strong>tering bepaald is op het niveau van de hogeschool, werkt hetopleidingsmanagem<strong>en</strong>tteam het personeelsbeleid verder uit. Vooreerst is er de invulling van de zog<strong>en</strong>aamdeopleidingssokkel: e<strong>en</strong> opleidingsoverstijg<strong>en</strong>de inspanningsverplichting waarbij onder meer leer- <strong>en</strong>leertrajectbegeleiding, kwaliteitszorg, internationalisering, ombudswerking, professionalisering <strong>en</strong>maatschappelijke <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing aan bod kom<strong>en</strong>. Daarna streeft m<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deev<strong>en</strong>wichtige bestaffing per stoornisgebied of interv<strong>en</strong>tiedomein. Indi<strong>en</strong> er nood is aan bijkom<strong>en</strong>de kracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> deconting<strong>en</strong>tering dit toelaat, stelt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vacature met e<strong>en</strong> functieprofiel op. Dit gebeurt in nauw overleg met deadviseur human resources managem<strong>en</strong>t van de hogeschool.De coördinator<strong>en</strong> van de afstudeerrichting<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> de concrete taakinvulling van het onderwijz<strong>en</strong>d personeelvoor hun rek<strong>en</strong>ing. Aan de hand van e<strong>en</strong> taakinvullings- of opdracht<strong>en</strong>fiche per medewerker verdel<strong>en</strong> zijzorgvuldig alle tak<strong>en</strong>. Om de omschakeling naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht curriculum te stimuler<strong>en</strong>, vorm<strong>en</strong> nietlanger de contactur<strong>en</strong> de berek<strong>en</strong>ingsbasis voor de opdracht<strong>en</strong> per opleidingsonderdeel, maar wel het aantalstudiepunt<strong>en</strong>Binn<strong>en</strong> de opleiding gebeurt de rekrutering <strong>en</strong> de selectie van vacante functies in twee rondes. Eerst selecteertde opleidingsdirecteur in overleg met de coördinator de kandidat<strong>en</strong> op basis van hun cv <strong>en</strong> hun sollicitatiebrief.De geselecteerde kandidat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> daarna uitg<strong>en</strong>odigd voor e<strong>en</strong> gesprek met e<strong>en</strong> lid van de algem<strong>en</strong>e directie,de opleidingsdirecteur, de coördinator van de afstudeerrichting <strong>en</strong> e<strong>en</strong> externe expert uit het werkveld. Ev<strong>en</strong>tueelis bij deze commissie ook e<strong>en</strong> interne expert aanwezig om de kandidat<strong>en</strong> vakinhoudelijke vrag<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>. Decommissie beslist in cons<strong>en</strong>sus wie het aanwerft op basis van de gehanteerde selectiecriteria.E<strong>en</strong> personeelslid krijgt bij indi<strong>en</strong>sttreding in e<strong>en</strong> vacant ambt e<strong>en</strong> aanstellingsovere<strong>en</strong>komst voor één jaar.Nieuwkomers ontvang<strong>en</strong> bij hun indi<strong>en</strong>sttreding e<strong>en</strong> (jaarlijks geactualiseerde) onthaalbrochure die h<strong>en</strong> wegwijsmaakt in de hogeschool <strong>en</strong> doorverwijst voor meer informatie. Ook krijgt elk nieuw personeelslid alle officiëledocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die hem aanbelang<strong>en</strong>. Veel nuttige informatie is online beschikbaar via het intranet dat medewerkersin <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de hogeschool kunn<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> personeelslid krijgt e<strong>en</strong> dossierbeheerder toegewez<strong>en</strong> op dedi<strong>en</strong>st personeelsbeheer, bij wie hij terecht kan voor informatie of met vrag<strong>en</strong> in verband met personeelszak<strong>en</strong>.Bij het begin van het academiejaar vindt e<strong>en</strong> onthaaldag voor nieuwe medewerkers plaats. Sinds academiejaar2005-2006 kunn<strong>en</strong> start<strong>en</strong>de lesgevers e<strong>en</strong> specifiek professionaliseringstraject volg<strong>en</strong>, georganiseerd door dehogeschool.E<strong>en</strong> nieuwe medewerker in de opleiding wordt uitg<strong>en</strong>odigd voor e<strong>en</strong> gesprek bij de coördinator van deafstudeerrichting. Hij krijgt onder andere informatie over de organisatie van de onderwijsactiviteit<strong>en</strong>, de60 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
campusinfrastructuur, de algem<strong>en</strong>e werkafsprak<strong>en</strong> <strong>en</strong> opleidingsspecifieke informatie. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> krijgt elk<strong>en</strong>ieuwe lesgever e<strong>en</strong> interne aanspreekpersoon gedur<strong>en</strong>de het eerste werkjaar. Bij deze persoon kan hij terechtmet praktische vrag<strong>en</strong>.De opleiding hanteert de visie dat zichtbare resultat<strong>en</strong> belangrijker zijn dan effectieve aanwezigheid op decampus. K<strong>en</strong>nismedewerkers word<strong>en</strong> geëvalueerd op datg<strong>en</strong>e wat zij realiser<strong>en</strong>, niet op de ur<strong>en</strong> die zij op dewerkplek doorbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De opleiding vertrekt daarnaast ook van de visie dat elke lid van het onderwijz<strong>en</strong>dpersoneel verschill<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong> heeft; hij is meer dan alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lesgever. <strong>Het</strong> opleidingsmanagem<strong>en</strong>tteam lijst bijde start van het academiejaar deze tak<strong>en</strong> op <strong>en</strong> verdeelt ze daarna over alle led<strong>en</strong> van het team. Deze visiewordt zichtbaar vertaald in e<strong>en</strong> opdracht<strong>en</strong>- of taakinvullingsfiche.Gedur<strong>en</strong>de de periode van tewerkstelling doorloopt elke medewerker e<strong>en</strong> ontwikkelingscyclus vanplanningsgesprekk<strong>en</strong>, functioneringsgesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluatiegesprekk<strong>en</strong>.Ter ondersteuning van de functioneringsgesprekk<strong>en</strong> ontwikkelde de opleiding e<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraagt over verschill<strong>en</strong>de aspect<strong>en</strong> in verband met het professioneel functioner<strong>en</strong> van de lesgever. Ditinstrum<strong>en</strong>t EVOP (Evaluatie Onderwijsprocess<strong>en</strong> in Opleidingsonderdel<strong>en</strong>) past in de visie van kwaliteitszorgdoor zelfanalyse. Met e<strong>en</strong> hulpprogramma in Excel kan de lesgever de onderwijsprocess<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> zijnopleidingsonderdeel zelf evaluer<strong>en</strong>. Dit gebeurt via het oordeel van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De hogeschool koos er bewust voor om het administratief <strong>en</strong> technisch personeel opleidingsoverstijg<strong>en</strong>d in tezett<strong>en</strong> voor het geheel van de campus. Op deze wijze kan ze de kracht<strong>en</strong> efficiënter inzett<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> debetrokk<strong>en</strong> personeelsled<strong>en</strong> zich duidelijker profiler<strong>en</strong>. De hogeschool maakt werk van e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> uitgeschrev<strong>en</strong>functieprofiel <strong>en</strong> de daarbij hor<strong>en</strong>de taakdomein<strong>en</strong> van de administratieve <strong>en</strong> technische medewerkers.De opleiding heeft e<strong>en</strong> professionaliseringsplan dat vooral gericht is op het onderwijz<strong>en</strong>d personeel. Daarin heeftze <strong>en</strong>erzijds de langetermijndoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderzijds de concrete planning voor het lop<strong>en</strong>de academiejaaruite<strong>en</strong>gezet. Met het oog op onderwijskundige vernieuwing, geeft de opleiding op langere termijn voorrang aanvorming in groep, omdat alle teamled<strong>en</strong> hierbij betrokk<strong>en</strong> zijn. Voor bijscholing over wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek,stimuleert de opleiding vooral de gemotiveerde medewerkers. Zij vervull<strong>en</strong> immers e<strong>en</strong> voortrekkersrol.Vakinhoudelijke vorming gebeurt dan weer vooral op individuele aanvraag van de medewerker zelf.Via de opleidingsvergadering betrekt de opleiding de medewerkers bij beleidsmatige thema’s. Deze vergaderingis niet <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> informatiekanaal, maar ook e<strong>en</strong> discussieforum. Deze vergadering wil ruimte bied<strong>en</strong> voordialoog <strong>en</strong> medezegg<strong>en</strong>schap.In de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie stell<strong>en</strong> de medewerkers dat de werkdruk hoog is, maar dat ze de poging<strong>en</strong>van het managem<strong>en</strong>t om daaraan tegemoet te kom<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong>. Tegelijk beseff<strong>en</strong> ze dat hun ownership van devernieuwingsprocess<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> gedrev<strong>en</strong>heid om het goed te do<strong>en</strong> de werkdruk mee bepal<strong>en</strong>. Daarnaastb<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong> ze de laagdrempelige bereikbaarheid van de opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> pluspunt.De commissie drukt haar waardering uit voor het grote <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t van de lector<strong>en</strong>, die als e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>t <strong>en</strong>gevarieerd team, de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> adequaat voorbereid<strong>en</strong> op het beroep. De commissie stelde vast dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong> erg tevred<strong>en</strong> zijn over de op<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> de laagdrempelige bereikbaarheid van de lector<strong>en</strong>.De commissie heeft aan de hand van de beschikbare docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong> dat het personeelvoldo<strong>en</strong>de expertise heeft om het programma adequaat in te kunn<strong>en</strong> vull<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/opleidingrapport Arteveldehogeschool | 61
Facet 3.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheidBeoordelingscriterium:- De opleiding sluit aan bij de volg<strong>en</strong>de criteria voor de inzet van personeel van e<strong>en</strong> professioneel gerichteopleiding: het onderwijs wordt voor e<strong>en</strong> belangrijk deel verzorgd door personeel dat e<strong>en</strong> verbinding legttuss<strong>en</strong> de opleiding <strong>en</strong> de beroeps- of kunstpraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vooreerst stelt de commissie tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld <strong>en</strong> met afgestudeerd<strong>en</strong> vast dat deopleiding goede contact<strong>en</strong> onderhoudt met het werkveld, e<strong>en</strong> noodzakelijke voorwaarde voor de professionelegerichtheid van de opleiding.<strong>Het</strong> zelfevaluatierapport <strong>en</strong> de gesprekk<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> aan dat de opleiding de eis tot professionele gerichtheid van hetpersoneel op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> realiseert. Er is expertise aanwezig op het vlak van onderwijs <strong>en</strong> onderzoek.Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de medewerkers actief te zijn in het internationale werkveld.De opleiding streeft ernaar om e<strong>en</strong> grote diversiteit aan medewerkers in te zett<strong>en</strong> op drie verschill<strong>en</strong>de vlakk<strong>en</strong>:de inhoudelijke compet<strong>en</strong>ties, de compet<strong>en</strong>ties op het vlak van onderwijs <strong>en</strong> van onderzoek.De contact<strong>en</strong> met de stagepartners, de werkgevers, de overheid, de belang<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong> departnerinstelling<strong>en</strong> zijn erop gericht e<strong>en</strong> verrijk<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>werking uit te bouw<strong>en</strong> voor beide partij<strong>en</strong>. Enerzijdstracht de opleiding op diverse wijz<strong>en</strong> de aanwezige k<strong>en</strong>nis te exporter<strong>en</strong> <strong>en</strong> te del<strong>en</strong> met belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong>,anderzijds integreert de opleiding de expertise van de partners om de kwaliteit van de opleiding te verhog<strong>en</strong>. Viacongress<strong>en</strong>, internationale contact<strong>en</strong>, doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteit, literatuurstudie, uitwisseling met universiteit<strong>en</strong>,contact<strong>en</strong> met uitgeverij<strong>en</strong>, vormingsdag<strong>en</strong>,… kom<strong>en</strong> medewerkers in contact met rec<strong>en</strong>te ontwikkeling<strong>en</strong>.De commissie stelt met g<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> vast dat bij e<strong>en</strong> aantal lector<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterk <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t aanwezig is omtoegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek te integrer<strong>en</strong> in de opleiding¨, onder meer via de scripties. Ze waardeertde duurzame wijze waarop ze stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> betrekk<strong>en</strong> bij het onderzoek, bijvoorbeeld tijd<strong>en</strong>s de Special Olympics.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 3.3Kwantiteit personeelBeoordelingscriterium:- Er wordt voldo<strong>en</strong>de personeel ingezet om de opleiding met de gew<strong>en</strong>ste kwaliteit te verzorg<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding beschikte op 1 februari 2005 over e<strong>en</strong> theoretisch conting<strong>en</strong>t van 24,74 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,namelijk 23,01 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> onderwijz<strong>en</strong>d personeel (OP) <strong>en</strong> 1,73 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> administratief <strong>en</strong>technisch personeel. Binn<strong>en</strong> deze totale theoretische omkadering van 24,74 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zit deopleidingssokkel vervat, het gedeelte van de omkadering dat gereserveerd wordt voor tak<strong>en</strong> die62 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
opleidingsoverstijg<strong>en</strong>d moet<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong>. De opleidingssokkel heeft voor het academiejaar 2005-2006 volg<strong>en</strong>dekwantitatieve invulling:0,25 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voor kwaliteitszorg, 0,50 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijkonderzoek, 0,40 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor onderwijsonderzoek, -ontwikkeling <strong>en</strong> digitaal ler<strong>en</strong>, 0,05 voltijdsequival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor coaching stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>participatie, 0,10 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor professionaliseringopleidingsteam, 0,75 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor leer- <strong>en</strong> leertrajectbegeleiding, 0,10 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voorombudswerking <strong>en</strong> 0,15 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor internationalisering.Binn<strong>en</strong> het aantal voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor het onderwijz<strong>en</strong>d personeel zijn ook <strong>en</strong>kele voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voorextra tak<strong>en</strong> vervat. Voor het academiejaar 2005-2006 ging het om de volg<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong>:0,10 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor twee medewerkers uit de opleiding die deelnem<strong>en</strong> aan de hogeschoolbredeparticipatieorgan<strong>en</strong>; 0,10 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor participatie van de medewerkers aan de interne rad<strong>en</strong>: deopleidingsraad <strong>en</strong> de opleidingsadviesraad; 0,60 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor twee medewerkers die deelnem<strong>en</strong>aan e<strong>en</strong> multidisciplinair project wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek; 0,15 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor deelname aan deinterdisciplinaire k<strong>en</strong>niskring<strong>en</strong> van de hogeschool: de opleiding participeert aan ‘interdisciplinair werk<strong>en</strong> in degezondheidszorg’ <strong>en</strong> de k<strong>en</strong>niskring ‘Inclusief onderwijs <strong>en</strong> maatwerk’;0,25 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor onderwijsvernieuwing <strong>en</strong> –ontwikkeling, extra omkadering voorzi<strong>en</strong> via hetonderwijsontwikkelingsplan van de hogeschool; 0,50 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong>malig toegevoegd voor e<strong>en</strong>medewerker om het zelfevaluatierapport te schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> 0,40 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor de opleidingsdirecteur.Er zijn 45 medewerkers van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel statutair verbond<strong>en</strong> aan de opleiding. 15,56% van dezemedewerkers is voltijds tewerkgesteld in de opleiding. Daarnaast zijn er zev<strong>en</strong> medewerkers van hetadministratief <strong>en</strong> technisch personeel die all<strong>en</strong> deeltijds tewerkgesteld zijn. De opleiding kiest er bewust voor omvoldo<strong>en</strong>de deeltijdse medewerkers in di<strong>en</strong>st te hebb<strong>en</strong>. Ze beschouwt het als e<strong>en</strong> absolute meerwaarde ommedewerkers in di<strong>en</strong>st te hebb<strong>en</strong> die nog in de praktijk staan. Wel vindt ze het noodzakelijk dat die parttimersover de nodige coachingskwaliteit<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is ze ervan overtuigd dat medewerkers die minst<strong>en</strong>s50 % aan de opleiding verbond<strong>en</strong> zijn, in staat zijn om de opleiding mee te schrag<strong>en</strong>.78,85% van de medewerkers van het onderwijz<strong>en</strong>d <strong>en</strong> het administratief <strong>en</strong> technisch personeel is vrouwelijk. Deopleiding telt 21,15% mannelijke medewerkers.De verhouding van het aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> per lesgever is 1 op 15.De leeftijdpiramide is gezond: 15% van de personeelsled<strong>en</strong> zit in de leeftijdscategorie tuss<strong>en</strong> 20 <strong>en</strong> 29 jaar, 37%in de categorie tuss<strong>en</strong> 30 <strong>en</strong> 39 jaar, 27% in de categorie tuss<strong>en</strong> 40 <strong>en</strong> 49 jaar <strong>en</strong> 21% in de categorie tuss<strong>en</strong> 50<strong>en</strong> 59 jaar.Van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel is 37,78% b<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> 62,22 % tijdelijk. Bij het administratief <strong>en</strong> technischpersoneel is 71,42 % b<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> 28,58 % tijdelijk. <strong>Het</strong> geringere aantal vastb<strong>en</strong>oemde lesgevers heeft volg<strong>en</strong>shet zelfevaluatierapport <strong>en</strong>erzijds te mak<strong>en</strong> met het strikte b<strong>en</strong>oemingsbeleid uit het verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderzijds metde snelle groei van het aantal jonge medewerkers. Door de stijg<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>populatie heeft de opleiding dejongste jar<strong>en</strong> immers heel wat jonge personeelsled<strong>en</strong> aangeworv<strong>en</strong>.De commissie drukt haar zorg uit over het ontbrek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> promotiebeleid <strong>en</strong> interne mobiliteit van demedewerkers.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om werk te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> promotiebeleid <strong>en</strong> interne mobiliteit vande medewerkers.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 63
Oordeel over onderwerp 3, inzet van het personeel: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 3.1, kwaliteit personeel:facet 3.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid:facet 3.3, kwantiteit personeel:goedgoedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over gekwalificeerd personeel <strong>en</strong> voert e<strong>en</strong> personeelsbeleid dat het mogelijk maakt omgoed te functioner<strong>en</strong> in het onderwijsproces. <strong>Het</strong> aantal lector<strong>en</strong> met praktijkervaring is relatief groot <strong>en</strong> deopleiding besteedt aandacht aan de pedagogische, didactische <strong>en</strong> vakinhoudelijke vorming van deonderwijsgev<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.64 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Onderwerp 4Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De huisvesting <strong>en</strong> materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zijn toereik<strong>en</strong>d om het programma te realiser<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In september 2009 zal de opleiding verhuiz<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> nieuwe campus op de Kanti<strong>en</strong>berg. De hogeschool kochthet terrein voor deze campus sam<strong>en</strong> aan met de Universiteit G<strong>en</strong>t. <strong>Het</strong> huidige gebouw k<strong>en</strong>t volg<strong>en</strong>s de opleidingzijn beperking<strong>en</strong>. De structuur van het gebouw is ondanks e<strong>en</strong> duidelijke bewegwijzering <strong>en</strong> e<strong>en</strong> logisch<strong>en</strong>ummering vrij ingewikkeld. Daarnaast is de optimalisatie van de werk- <strong>en</strong> leeromgeving problematisch: hetmeubilair is aan vernieuwing toe, lokal<strong>en</strong> zijn soms niet te verduister<strong>en</strong> <strong>en</strong> de vloerbedekking is nietonderhoudsvri<strong>en</strong>delijk. Lokal<strong>en</strong> die zich niet op de b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>verdieping bevind<strong>en</strong>, zijn voor rolstoelgebruikersmoeilijk toegankelijk.De gebouw<strong>en</strong> zijn goed onderhoud<strong>en</strong>. De hogeschool zet voor de schoonmaak van de leslokal<strong>en</strong>, burel<strong>en</strong> <strong>en</strong>geme<strong>en</strong>schappelijke ruimtes e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> onderhoudsploeg in.Op de campus beschikt de opleiding over vijfti<strong>en</strong> onderwijslokal<strong>en</strong>, waarvan acht praktijklokal<strong>en</strong>. Daarnaastkunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> medewerkers terecht op andere campuss<strong>en</strong> van de hogeschool. De mediatheek beschiktover zes uitle<strong>en</strong>bare lcd-projector<strong>en</strong>, vijf laptops, drie camera’s, één dvd-speler, vijf cassetterecorders <strong>en</strong> vier cdspelersvoor de campus. De lesgevers <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> installer<strong>en</strong> het ontle<strong>en</strong>de materiaal zelf.<strong>Het</strong> opleidingssecretariaat behartigt administratieve <strong>en</strong> organisatorische tak<strong>en</strong> in de opleiding ter ondersteuningvan het opleidingsmanagem<strong>en</strong>tteam. De stud<strong>en</strong>t kan bij e<strong>en</strong> aantal medewerkers van het opleidingssecretariaatterecht voor directe di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing. Deze medewerkers staan vooral in voor stud<strong>en</strong>tgerelateerde materie <strong>en</strong>werk<strong>en</strong> met het softwareprogramma Informat Bamaflex. Stud<strong>en</strong>tgebond<strong>en</strong> informatie wordt hierin opgeslag<strong>en</strong> <strong>en</strong>verwerkt. Op de campus is er onthaal van 8 uur tot 17 uur <strong>en</strong> op vrijdag tot 16 uur, zowel voor lesgevers, als voorstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> extern<strong>en</strong>. Aan het onthaal bevind<strong>en</strong> zich de postvakjes van de lesgevers. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>studiereiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> studiemateriaal met bancontact <strong>en</strong> proton betal<strong>en</strong> aan het onthaal.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> medewerkers kunn<strong>en</strong> in de cafetaria op de campus e<strong>en</strong> warme maaltijd of e<strong>en</strong> broodje et<strong>en</strong>. Er zijnook frisdrankautomat<strong>en</strong> aanwezig.De opleiding gebruikt de c<strong>en</strong>trale digitale leeromgeving van de hogeschool DiLeAhs (Digitaal Ler<strong>en</strong>Arteveldehogeschool). De opleiding voerde het gebruik van deze elektronische leeromgeving met gerichtevorming geleidelijk in. De lesgevers kunn<strong>en</strong> de opleidinginformatie op DiLeAhs raadpleg<strong>en</strong> <strong>en</strong> introducer<strong>en</strong> zelfde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het gebruik van de elektronische leeromgeving.De Arteveldehogeschool zorgt voor c<strong>en</strong>trale ondersteuning wat betreft ict <strong>en</strong> informatie- <strong>en</strong>communicatietechnologie in het onderwijs (ICTO). Er is e<strong>en</strong> helpdesk waar zowel het onderwijz<strong>en</strong>d als hetadministratief <strong>en</strong> technisch personeel terecht kan met technische problem<strong>en</strong>. Voor onderwijsondersteun<strong>en</strong>desoftware is er c<strong>en</strong>trale ondersteuning door de ICTO-medewerkers. Voor hardware ontvangt de opleidingtechnische ondersteuning van de di<strong>en</strong>st ict op de campus. De di<strong>en</strong>st zorgt voor de ict-infrastructuur <strong>en</strong> voor hetonderhoud ervan.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 65
Binn<strong>en</strong> de opleiding is er per afstudeerrichting e<strong>en</strong> ict-verantwoordelijke. Hij beheert bijvoorbeeld hetuitle<strong>en</strong>systeem van laptops aan lesgevers <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in functie van de scriptie. Hij inv<strong>en</strong>tariseert ook desoftware op de pc’s van de lesgevers <strong>en</strong> houdt deze up-to-date. Daarnaast heeft de opleiding ookopdrachthouders ‘ICTO <strong>en</strong> digitaal ler<strong>en</strong>’ aangesteld.De Arteveldehogeschool kiest voor één mediatheek per studiegebied. De opleiding beschikt over meer dan 800specifieke boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> 35 logopedische <strong>en</strong> audiologische tijdschrift<strong>en</strong>.De mediatheek beschikt ook over tal van didactische hulpmiddel<strong>en</strong> zoals skelett<strong>en</strong> <strong>en</strong> anatomische modell<strong>en</strong> diede stud<strong>en</strong>t ter plaatse kan gebruik<strong>en</strong> of l<strong>en</strong><strong>en</strong>. Voor de opleiding zijn strott<strong>en</strong>hoofd<strong>en</strong>, camera’s <strong>en</strong> anderopnamemateriaal beschikbaar. Specifiek voor de afstudeerrichting Logopedie beschikt de mediatheek over e<strong>en</strong>testotheek met gespecialiseerd testmateriaal zoals spraak-, spelling- <strong>en</strong> leestests.Daarnaast heeft de mediatheek e<strong>en</strong> digitaal luik. Via intranet zijn de databank<strong>en</strong> Web of Knowledge (inclusiefWeb of Sci<strong>en</strong>ce <strong>en</strong> Curr<strong>en</strong>t Cont<strong>en</strong>ts), Swetsnet, Invert, Ebsco (omvatt<strong>en</strong>d Eric, Business Source Elite <strong>en</strong>Academic Source Elite), Elsevier Sci<strong>en</strong>ce Direct, Cochrane Library, Jura, Lexisnexis, de Sociale Kaart <strong>en</strong> Antilopete raadpleg<strong>en</strong>. In totaal stelt de mediatheek meer dan 4000 tijdschrift<strong>en</strong> full text <strong>en</strong> e<strong>en</strong> veelvoud metsam<strong>en</strong>vatting beschikbaar voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de lesgevers. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> doet m<strong>en</strong> via internet vaak e<strong>en</strong>beroep op de medische databank Medline terwijl op cd-rom de Collectieve Catalogus van België (CCB) <strong>en</strong> dedatabank Rehabilitation and Physical Medicine raadpleegbaar zijn. Via DiLeAhs of via de portaalsite van demediatheek kunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e informatie over de mediatheek, allerhande catalogi <strong>en</strong> databank<strong>en</strong>raadpleg<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> onderdeel van de mediatheek is het studielandschap (zelfstudieruimte). Deze ruimte beschikt over 39 pc’swaarvan 28 pc’s met internetaansluiting.De opleiding doet e<strong>en</strong> beroep op e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>trale prev<strong>en</strong>tieadviseur.De hogeschool beschikt over e<strong>en</strong> milieubeleidsverklaring <strong>en</strong> wil e<strong>en</strong> duurzaam beleid voer<strong>en</strong>. Naast de uitbouwvan e<strong>en</strong> milieuzorgsysteem <strong>en</strong> de integratie hiervan in alle facett<strong>en</strong> van het hogeschoolgebeur<strong>en</strong>, besteedt zijbijzondere aandacht aan de implem<strong>en</strong>tatie van milieuzorg in alle opleiding<strong>en</strong>. Dat uit zich bijvoorbeeld in e<strong>en</strong>selectief afvalbeleid op de campus, gepaard met e<strong>en</strong> s<strong>en</strong>sibiliseringsactie voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lesgevers.De campus is vlot bereikbaar met het op<strong>en</strong>baar vervoer.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie stelt vast dat de opleiding maximaal gebruikt maakt van de huidige infrastructuur, maarverwacht dat in de nieuwbouw de nodige ruimtes voor lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijsvorm<strong>en</strong>zull<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>.66 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Facet 4.2StudiebegeleidingBeoordelingscriteria:- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn adequaat met het oog op destudievoortgang.- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij de behoefte van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het introductiemom<strong>en</strong>t verwelkomd door de opleidingsdirecteur, de coördinator<strong>en</strong>,de lesgevers <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de tweede schijf. Ze krijg<strong>en</strong> de opleidingsgids (ook online) met de ECTSfiches.Tijd<strong>en</strong>s de eerste week van het academiejaar – de introductieweek - krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in kleinegroep<strong>en</strong> camera-initiatie, e<strong>en</strong> introductie tot het digitale leerplatform DiLeAhs, e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nismaking met begeleidzelfstandig ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitleg over de leertrajectbegeleiding.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie word<strong>en</strong> gescre<strong>en</strong>d op hun mondelinge <strong>en</strong> schriftelijke taalvaardigheid. Voor mondelingetaalvaardigheid heeft elke stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> gesprek met e<strong>en</strong> lesgever. Dat gesprek wordt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> op video. Opbasis daarvan krijgt de stud<strong>en</strong>t advies over stem, ademhaling, articulatie, slikk<strong>en</strong> <strong>en</strong> taalgebruik. Ev<strong>en</strong>tueelmoet<strong>en</strong> ze verbetertraject<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de onderwijsactiviteit<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. Voor de scre<strong>en</strong>ing schriftelijke taalbeheersinglegg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dictee af <strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> zakelijke tekst. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die te zwak scoord<strong>en</strong> opmondelinge <strong>en</strong>/of schriftelijke taalbeheersing, word<strong>en</strong> in februari opnieuw geëvalueerd.Tijd<strong>en</strong>s de eerste week van het academiejaar scre<strong>en</strong>t m<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Audiologie op hun gehoor- <strong>en</strong>communicatievaardighed<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t moet e<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de sociaal gehoor hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> deze perceptuelemogelijkhed<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> integrer<strong>en</strong> in de communicatie met slechthor<strong>en</strong>de cliënt<strong>en</strong>. Op basis van de scre<strong>en</strong>ingsformuleert m<strong>en</strong> individuele verbeterdoel<strong>en</strong> die besprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met de leertrajectbegeleider die dit verderopvolgt gedur<strong>en</strong>de de opleiding.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> scre<strong>en</strong>ing van hun leer- <strong>en</strong> studiestrategie aan de hand van hetinstrum<strong>en</strong>t LASSI (Learning and Study Strategies Inv<strong>en</strong>tory). De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de vrag<strong>en</strong>lijst via DiLeAhsinvull<strong>en</strong>. Alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> schriftelijk verslag van hun resultat<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> feedbackgesprek met e<strong>en</strong>leertrajectbegeleider bespreekt m<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> op de verschill<strong>en</strong>de schal<strong>en</strong> van de LASSI-test <strong>en</strong> deremediëringsmogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft m<strong>en</strong> interne of externe doorverwijsinstanties aan.Alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie gaan kort na de start van het academiejaar gezam<strong>en</strong>lijk vier dag<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> externelocatie. Deze startmodule heeft als doelstelling de creativiteit te stimuler<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> therapeut nodig heeft bij zijnberoepsuitoef<strong>en</strong>ing. Alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Audiologie volg<strong>en</strong> de eerste week e<strong>en</strong> initiatie in de opleiding <strong>en</strong> het beroepvan audioloog.De coördinator<strong>en</strong> van de afstudeerrichting<strong>en</strong> zijn verantwoordelijk voor de opvang van late inschrijvers. Zij werk<strong>en</strong>met de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aangepast traject uit, om zoveel mogelijk leerkans<strong>en</strong> te hal<strong>en</strong> uit de rester<strong>en</strong>de tijd van hetacademiejaar.De hogeschool ontwikkelde e<strong>en</strong> Arteveldebreed raamwerk voor leer- <strong>en</strong> leertrajectbegeleiding. Dit raamwerkvertaalde zij in het voorjaar van 2005 in e<strong>en</strong> opleidingsspecifiek actieplan ‘Leer- <strong>en</strong> leertrajectbegeleiding.Leerbegeleiding is de begeleiding van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij het verwerv<strong>en</strong> van vakoverschrijd<strong>en</strong>de <strong>en</strong>/of vakspecifiekestudievaardighed<strong>en</strong>. Leerbegeleiding is in eerste instantie geïntegreerd in alle onderwijsactiviteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> is deopleidingrapport Arteveldehogeschool | 67
verantwoordelijkheid van iedere lesgever. Daarnaast is er extra leerbegeleiding ter prev<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> ter remediëringvoor die stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die dit nodig hebb<strong>en</strong>. Leertrajectbegeleiding houdt de begeleiding in van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij hetkiez<strong>en</strong> van hun leertraject, alsook bij het systematisch <strong>en</strong> op actieve wijze reflecter<strong>en</strong> over trajectkeuzes <strong>en</strong> heteig<strong>en</strong> trajectverloop.E<strong>en</strong> persoonlijke leertrajectbegeleider (leertrajectbegeleiding eerste lijn) begeleidt de stud<strong>en</strong>t bij het reflecter<strong>en</strong>over zijn leerproces <strong>en</strong> bij zijn trajectkeuzes op doorstroom – <strong>en</strong> uitstroomniveau (bijvoorbeeld stagedi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>,keuzeopleidingsonderdel<strong>en</strong>, scriptieonderwerp, …). Sam<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t begeleidt hij ook de studievoortgang.Dit houdt onder meer de bespreking in van scre<strong>en</strong>ings, exam<strong>en</strong>resultat<strong>en</strong>, trajectwijziging<strong>en</strong>, heroriëntering, ….Hij bewaakt ook de studievoortgang door niet-bind<strong>en</strong>de adviez<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong> aan de exam<strong>en</strong>commissie. Voorleertrajectbegeleiding tweede lijn is de coördinator van de afstudeerrichting bevoegd.De commissie heeft bijzondere waardering voor het feit dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> functiebeperking in de persoonvan de zorgcoördinator e<strong>en</strong> aparte persoonlijke leertrajectbegeleider krijg<strong>en</strong>.Elk academiejaar evalueert de opleiding de begeleiding van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de eerste schijf. Hierbij wisselt zijkwantitatief onderzoek af met e<strong>en</strong> kwalitatieve analyse.Wanneer e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t zijn leertraject wil wijzig<strong>en</strong>, vindt er altijd e<strong>en</strong> heroriënteringsgesprek met deleertrajectbegeleider eerste lijn plaats.De di<strong>en</strong>st studieadvies verzamelt de informatie in verband met verder studer<strong>en</strong>. Alle afstuder<strong>en</strong>d<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> decd-rom SUCCES met regelgeving <strong>en</strong> adviez<strong>en</strong> rond verder studer<strong>en</strong>, solliciter<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong>. Dit wordt gestoffeerdmet getuig<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. Jaarlijks organiseert de opleiding ook e<strong>en</strong> afstudeerdag.De opleiding k<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> gestructureerde alumniwerking. Alumni word<strong>en</strong> wel uitg<strong>en</strong>odigd voor lezing<strong>en</strong> <strong>en</strong>studiedag<strong>en</strong>.De psychosociale begeleiding vindt plaats op vraag van de stud<strong>en</strong>t of na doorverwijzing van lesgevers of ouders.Leertrajectbegeleiders van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de eerste schijf vervull<strong>en</strong> hierin e<strong>en</strong> belangrijke signaal- <strong>en</strong>verwijsfunctie. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> eerste fase de hulp van SOVOARTE-medewerkers bij het formuler<strong>en</strong><strong>en</strong> verhelder<strong>en</strong> van hun hulpvraag. SOVOARTE-medewerkers begeleid<strong>en</strong> ook kortdur<strong>en</strong>deveranderingsprocess<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met complexe hulpvrag<strong>en</strong> of moeilijkhed<strong>en</strong> rond assertiviteit <strong>en</strong> faalangstword<strong>en</strong> verder verwez<strong>en</strong> naar StudioO of naar externe begeleidingsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>.De commissie waardeert de goed uitgebouwde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding, het concept van de leertrajectbegeleider <strong>en</strong>de beschikbaarheid van de lector<strong>en</strong> voor de studiebegeleiding.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/68 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Oordeel over onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 4.1, materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:facet 4.2, studiebegeleiding:voldo<strong>en</strong>degoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.Er zijn voldo<strong>en</strong>de lokal<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> goede uitrusting <strong>en</strong> er is constant aandacht voor didactisch materiaal. De ictondersteuningis goed. De opleiding neemt diverse initiatiev<strong>en</strong> voor de informatievoorzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> destudiebegeleiding. Ze besteedt veel aandacht aan de instroom.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 69
Onderwerp 5Interne kwaliteitszorgFacet 5.1Evaluatie resultat<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> kwaliteitsbeleid van de opleiding kadert in het algem<strong>en</strong>e kwaliteitsbeleid van de Arteveldehogeschool <strong>en</strong>omvat drie aspect<strong>en</strong>: kwaliteitsborging, kwaliteitsverbetering <strong>en</strong> rapportering over kwaliteitszorg. De opleidingbeschouwt kwaliteitszorg als e<strong>en</strong> flanker<strong>en</strong>de ondersteuning bij onderwijsontwikkeling. Er bestaat e<strong>en</strong> nauwerelatie tuss<strong>en</strong> beide. Kwaliteitszorg volgt de onderwijsontwikkeling op. Eerst moet de vernieuwing gerealiseerdword<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan kan blijk<strong>en</strong> of de vernieuwing e<strong>en</strong> verbetering isDe di<strong>en</strong>st Integrale kwaliteitszorg van de Arteveldehogeschool levert e<strong>en</strong> systeem aan. De opleiding bepaalt deinhoud ervan. Op die manier kan zij er voor zorg<strong>en</strong> dat de cultuur <strong>en</strong> de eig<strong>en</strong>heid van de opleiding bewaardblijv<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> Arteveldebreed kader. Daarom koos m<strong>en</strong> in de sokkel van het personeelsconting<strong>en</strong>t ook voorhet aanduid<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> opdrachthouder integrale kwaliteitszorg in elke opleiding. Deze medewerker <strong>en</strong>t dekwaliteitscultuur van de opleiding op het kwaliteitsbeleid van de hogeschool. Voor iedere opleiding is vanuit desokkel e<strong>en</strong> minimumopdracht van 0,25 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bepaald.De hogeschool wil de kwaliteitsborging mettertijd verzeker<strong>en</strong> door de verdere ontwikkeling van e<strong>en</strong>kwaliteitshandboek, dat alle goede werkpraktijk<strong>en</strong> vastlegt die binn<strong>en</strong> de hogeschool bestaan. De papier<strong>en</strong> versiebestrijkt mom<strong>en</strong>teel slechts <strong>en</strong>kele domein<strong>en</strong>. De hogeschool werkt aan e<strong>en</strong> digitale versie. Deze moet depapiermol<strong>en</strong> beperk<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet alle relevante domein<strong>en</strong> aan bod br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De opleiding werkt bewust minder metprocedures, maar wel met docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals e<strong>en</strong> stagegids, e<strong>en</strong> gids bachelorproef <strong>en</strong>z. <strong>Het</strong> is voor decommissie niet duidelijk welke visie de opleiding heeft op het kwaliteitshandboek.De opleiding realiseert de Plan-Do-Check-Act-cirkel (PDCA) door zowel top-down als bottom-up aan kwaliteit tewerk<strong>en</strong>. De top-downbeweging vertrekt van de missie <strong>en</strong> het onderwijsconcept van de Arteveldehogeschool. Datonderwijsconcept vertaalt m<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> opleidingsconcept <strong>en</strong> op basis hiervan stelt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> opleidingsplan op.<strong>Het</strong> opleidingsplan vormt het strategisch plan van de opleiding <strong>en</strong> geeft de middellange- <strong>en</strong> langetermijndoel<strong>en</strong>weer. <strong>Het</strong> opleidingsplan bewaakt dus de doel<strong>en</strong> die gespreid zijn over verschill<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> (vanaf twee tot vijfjaar). Uit het opleidingsplan leidt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kwaliteitsplan af. Dit bewaakt de operationele doel<strong>en</strong> op korte termijn.Elk doel wordt toegewez<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> medewerker, e<strong>en</strong> bestaande werkgroep of e<strong>en</strong> nieuw opgerichtkwaliteitverbeterteam (KVT). De doel<strong>en</strong> in het kwaliteitsplan zoud<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het academiejaar gerealiseerdmoet<strong>en</strong> zijn. Op het einde van het academiejaar evalueert m<strong>en</strong> het kwaliteitsplan. De realisaties word<strong>en</strong>opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het jaarverslag. Daarna stelt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuw kwaliteitsplan op.Voor de organisatie van de bottom-up beweging kiest de Arteveldehogeschool <strong>en</strong> de opleiding onder meer voorhet zelfevaluatie-instrum<strong>en</strong>t PROZA. Jaarlijks organiseert m<strong>en</strong> bevraging<strong>en</strong> over <strong>en</strong>kele aandachtsgebied<strong>en</strong> aande hand van dit instrum<strong>en</strong>t. Naast het PROZA-instrum<strong>en</strong>t gebruikt m<strong>en</strong> andere resultat<strong>en</strong> vanonderwijsevaluaties, tevred<strong>en</strong>heidsonderzoek<strong>en</strong> over studiebegeleiding of andere interne onderzoek<strong>en</strong> omverbeterdoel<strong>en</strong> op te stell<strong>en</strong>. De commissie kon tijd<strong>en</strong>s het bezoek de verwerkte resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong>inkijk<strong>en</strong>.70 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
De opleiding betrekt de verschill<strong>en</strong>de groep<strong>en</strong> belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> bij de bevraging<strong>en</strong>. Vooreerst word<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> bij PROZA-evaluaties als het gaat om het aandachtsgebied stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tevred<strong>en</strong>heid. Elkacademiejaar gebeurt er e<strong>en</strong> onderzoek naar de kwaliteit van de leer- <strong>en</strong> leertrajectbegeleiding bij de start<strong>en</strong>destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Daarnaast peilt de opleiding elk jaar naar de m<strong>en</strong>ing van de start<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t over de communicatietijd<strong>en</strong>s de informatiedag<strong>en</strong>, het onthaal <strong>en</strong> de contactname met de medewerkers van de opleiding <strong>en</strong> deverschill<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Bij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> peilt de opleiding met het programma EVOP² naar de studeerbaarheidvan de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> naar de inhoud, de vormgeving, het leermateriaal <strong>en</strong> de evaluatievan e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel. T<strong>en</strong> slotte zijn er bevraging<strong>en</strong> die peil<strong>en</strong> naar de effectieve studietijd van destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Deze meting<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong> met de inschatting<strong>en</strong> van de lesgevers over de verwachtestudietijd voor de opleidingsonderdel<strong>en</strong>.Via PROZA ondervraagt de opleiding de medewerkers over hun tevred<strong>en</strong>heid. Bij start<strong>en</strong>de medewerkers peiltm<strong>en</strong> naar de mate waarin zij begeleid zijn bij de ingroei in hun nieuwe baan. Vervolg<strong>en</strong>s werkte de opleiding inmei 2005 mee aan e<strong>en</strong> Arteveldebrede bevraging van het personeel naar de tevred<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> het welbevind<strong>en</strong> <strong>en</strong>aan de SERV-bevraging over stress <strong>en</strong> werkdruk.De bevraging van het werkveld gebeurt voorlopig op informele wijze via de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>, die alsverteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld belangrijke feedback gev<strong>en</strong> aan de opleiding. De opleiding beschouwt ookde scriptiebeoordeling door het werkveld als e<strong>en</strong> evaluatie van de opleidingAfgestudeerd<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in het uitstroomonderzoek expliciet bevraagd. De opleiding schrijft elke afgestudeerdeminst<strong>en</strong>s één maal <strong>en</strong> t<strong>en</strong> laatste drie jaar na het afstuder<strong>en</strong> aan.De commissie waardeert het goed uitgebouwd kwaliteitssysteem met de sterke traditie van bevraging,dataverwerking <strong>en</strong> verbeteracties, zowel op het niveau van de hogeschool als op het niveau van de opleiding.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan e<strong>en</strong> goed uitgebouwd kwaliteitshandboek dat het kwaliteitsbeleid ondersteunt <strong>en</strong>dat op e<strong>en</strong> klantvri<strong>en</strong>delijke manier toegankelijk is voor de medewerkers e<strong>en</strong> meerwaarde zijn voor deopleiding. Ze suggereert daarom dat bij de ontwikkeling van het kwaliteitshandboek op het niveau van dehogeschool ook voldo<strong>en</strong>de aandacht zou gaan naar e<strong>en</strong> opleidingsspecifiek deel.Facet 5.2Maatregel<strong>en</strong> tot verbeteringBeoordelingscriterium:- De uitkomst<strong>en</strong> van deze evaluatie vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong> die bijdrag<strong>en</strong> aande realisatie van de streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> opleidingsplan 2004-2009 is <strong>en</strong>erzijds gebaseerd op de missie <strong>en</strong> het onderwijsconcept van deArteveldehogeschool <strong>en</strong> op het eig<strong>en</strong> opleidingsconcept <strong>en</strong> anderzijds op de resultat<strong>en</strong> uit PROZA <strong>en</strong> anderekwaliteitsevaluatiemeting<strong>en</strong>.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 71
De opleiding stelt jaarlijks op basis van het opleidingsplan e<strong>en</strong> kwaliteitsplan per afstudeerrichting op. <strong>Het</strong>kwaliteitsplan is e<strong>en</strong> verzamelstaat van de operationele doel<strong>en</strong>, zowel uit de top-down als de bottom-upbeweging, die in één academiejaar opgezet word<strong>en</strong>. Voor elk doel duidt de opleiding e<strong>en</strong> proceseig<strong>en</strong>aar aan. Ditkan zowel e<strong>en</strong> bestaande werkgroep zijn als e<strong>en</strong> nieuw op te richt<strong>en</strong> kwaliteitverbeterteam (KVT) zijn. Verderbepaalt de opleiding voor elk verbeterdoel de resultat<strong>en</strong> die zij beoogt <strong>en</strong> e<strong>en</strong> streefdatum waarbinn<strong>en</strong> dit doelgerealiseerd moet word<strong>en</strong>. Op het einde van elk academiejaar evalueert de opleiding de realisaties van hetkwaliteitsplan <strong>en</strong> stelt ze e<strong>en</strong> nieuw kwaliteitsplan op. De realisaties word<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het jaarverslag.Verbeteracties in de opleiding kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong>erzijds geïnspireerd zijn door beleidsbeslissing<strong>en</strong> op het niveau van dehogeschool <strong>en</strong> anderzijds door e<strong>en</strong> scoring met het PROZA-instrum<strong>en</strong>t of andere evaluaties.Binn<strong>en</strong> de opleiding wijst m<strong>en</strong> bij voorkeur verbetervoorstell<strong>en</strong> toe aan e<strong>en</strong> bestaande werkgroep. Hierdoorverloopt de verankering vlot, omdat de actie deel uitmaakt van de gewone werking van de opleiding. Ditgarandeert e<strong>en</strong> opvolging op lange termijn van de bereikte doel<strong>en</strong>. De opvolging is in verslag<strong>en</strong> terug te vind<strong>en</strong>.Verder kan de opleiding ook e<strong>en</strong> kwaliteitverbeterteam (KVT) opricht<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> prioritair actieplan (PRIAC)opstelt.De kwaliteitverbeterteams rapporter<strong>en</strong> formeel <strong>en</strong> informeel aan de coördinator, die op zijn beurt via hetkwaliteitsplan rapporteert aan de opleidingsdirecteur. <strong>Het</strong> opleidingsmanagem<strong>en</strong>tteam evalueert de opvolgingdoor de kwaliteitverbeterteams <strong>en</strong> de werkgroep<strong>en</strong>.De commissie constateerde uit de verslag<strong>en</strong> van de werkgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> de opleidingscommissie dat de opleiding deresultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> daadwerkelijk verwerkt in de beleidsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook rapporteert uitbr<strong>en</strong>gt over derealisaties van de verbeterdoel<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 5.3Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veldBeoordelingscriterium:- Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het afnem<strong>en</strong>d beroep<strong>en</strong>veld van deopleiding actief betrokk<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding heeft er in het zelfevaluatierapport voor gekoz<strong>en</strong> om in dit facet de betrokk<strong>en</strong>heid van demedewerkers <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te verruim<strong>en</strong> naar het opleidingsmanagem<strong>en</strong>t, met inbegrip van interne kwaliteitszorgin plaats van uitsluit<strong>en</strong>d de betrokk<strong>en</strong>heid van deze belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> bij de interne kwaliteitszorg te beschrijv<strong>en</strong>.De opleiding betrekt de medewerkers bij beleidsmatige thema’s van de opleiding via de opleidingsvergadering.De opleidingsvergadering is niet <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> informatiekanaal maar ook e<strong>en</strong> discussieforum met ruimte voordialoog <strong>en</strong> medezegg<strong>en</strong>schap.E<strong>en</strong> aantal led<strong>en</strong> van het opleidingsteam zetelt in de opleidingsraad (OR) <strong>en</strong> de opleidingsadviesraad (OAR), dievoorgezet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door de opleidingsdirecteur. Alle medewerkers word<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> bij de PROZA-evaluaties.72 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
De opleiding heeft e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> opleidingsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad (OSR) die stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>activiteit<strong>en</strong> organiseert.Daarnaast word<strong>en</strong> er stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verkoz<strong>en</strong> voor de opleidingsraad (OR) per afstudeerrichting.Bij de PROZA-evaluaties overlegg<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mee als het over het aandachtsgebied stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tevred<strong>en</strong>heidgaat. Bij andere aandachtsgebied<strong>en</strong> zoals performantie <strong>en</strong> kernprocess<strong>en</strong> zijn er deelaspect<strong>en</strong> waarbij destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ook deel uitmak<strong>en</strong> van de cons<strong>en</strong>susgroep.Ook de afgestudeerd<strong>en</strong> betrekt m<strong>en</strong> via PROZA formeel bij de interne kwaliteitszorg.De afgestudeerd<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld word<strong>en</strong> vooral op e<strong>en</strong> informele wijze betrokk<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> wijdvertakte netwerkvan de medewerkers, de stagebezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> de informele gesprekk<strong>en</strong> die stagebegeleiders <strong>en</strong> stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>daarbij voer<strong>en</strong>, beschouwt de opleiding als e<strong>en</strong> belangrijke bron voor kwaliteitsverbetering. E<strong>en</strong> jaarlijksgeformaliseerd contactmom<strong>en</strong>t met alle stageplaats<strong>en</strong> is daar e<strong>en</strong> voorbeeld van.Via de verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld in de opleidingsadviesrad<strong>en</strong> t<strong>en</strong> slotte, krijgt de opleiding feedbackover de kwaliteitszorg <strong>en</strong> –borging die zij nastreeft.De commissie stelde vast dat er e<strong>en</strong> duidelijke participatiecultuur aanwezig was waarbij zowel stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, lector<strong>en</strong>als verteg<strong>en</strong>woordigers uit het werkveld betrokk<strong>en</strong> war<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt dat de opleiding haar alumniwerking moet uitbouw<strong>en</strong>.- De opleiding zou op dit facet ook sterker scor<strong>en</strong> door haar veelvuldige contact<strong>en</strong> met het werkveld testructurer<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> systematische <strong>en</strong> methodologische bevraging.Oordeel over onderwerp 5, interne kwaliteitszorg: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 5.1, evaluatie resultat<strong>en</strong>:facet 5.2, maatregel<strong>en</strong> tot verbetering:facet 5.3, betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veld:goedgoedgoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De commissie vindt dat de opleiding beschikt over e<strong>en</strong> geïntegreerd kwaliteitszorgsysteem. Zij organiseertregelmatig bevraging<strong>en</strong> over diverse onderwijsterrein<strong>en</strong> met relevante doelgroep<strong>en</strong>. De uitkomst<strong>en</strong> van deevaluaties vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong>. Er is duidelijk sprake van e<strong>en</strong> verbeterbeleid.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld word<strong>en</strong> actief betrokk<strong>en</strong> bij interne kwaliteitszorg. De commissie oordeelt datvoor dit onderwerp de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 73
Onderwerp 6Resultat<strong>en</strong>Facet 6.1Gerealiseerd niveauBeoordelingscriterium:- De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overe<strong>en</strong>stemming met de nagestreefde compet<strong>en</strong>ties qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer grote tevred<strong>en</strong>heid over de compet<strong>en</strong>ties van deafgestudeerd<strong>en</strong> aan het licht. De compet<strong>en</strong>ties bereik<strong>en</strong> het voorgestelde eindniveau. De opleiding organiseertbevraging<strong>en</strong> bij het werkveld <strong>en</strong> bij de afgestudeerd<strong>en</strong> over de tevred<strong>en</strong>heid met de opleiding <strong>en</strong> de tevred<strong>en</strong>heidover de kwaliteit van de afgestudeerd<strong>en</strong>. Uit de resultat<strong>en</strong> die in het ZER beschrev<strong>en</strong> zijn, blijkt e<strong>en</strong> zeer grotetevred<strong>en</strong>heid.De di<strong>en</strong>st integrale kwaliteitszorg (IKZ) heeft de afgestudeerd<strong>en</strong> van 2001, 2002 <strong>en</strong> 2003 in 2004 bevraagd. In hetuitstroomonderzoek ging m<strong>en</strong> na in welke mate de afgestudeerd<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat ze de eindcompet<strong>en</strong>ties bereikthebb<strong>en</strong>. Daaruit kon de commissie afleid<strong>en</strong> dat de afgestudeerd<strong>en</strong> globaal tevred<strong>en</strong> zijn over de g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>opleiding <strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat ze de gestelde compet<strong>en</strong>ties ook daadwerkelijk bereikt hebb<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> drukk<strong>en</strong> in de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie hun tevred<strong>en</strong>heid uit over:- het goede contact met de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- de kwaliteit <strong>en</strong> de op<strong>en</strong>heid van de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- de goede begeleiding van de stages;- de introductieweek die ervoor zorgt dat ze zich snel opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> door de groep;- de duidelijke informatie over de studies;- het systeem van de leertrajectbegeleiders;- het feit dat m<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing houdt met de m<strong>en</strong>ing van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- de degelijkheid van de opleiding.Als verbeterpunt<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> ze:- de verouderde infrastructuur <strong>en</strong> de kostprijs van het cursusmateriaal;- de betrouwbaarheid van DiLeAhs;- de overbeklemtoning van het begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>.De verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld vermeld<strong>en</strong> als sterke punt<strong>en</strong> van deze opleiding:- de wijze waarop het werkveld bij de opleiding betrokk<strong>en</strong> wordt, onder meer via de opleidingsadviesraad;- het feit dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de therapie durv<strong>en</strong> te stapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> zich daarin sneller thuis voel<strong>en</strong> danuniversiteitsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- de hoeveelheid praktijkgerichte opleidingsonderdel<strong>en</strong>;- het postgraduaat <strong>en</strong> de vele mogelijkhed<strong>en</strong> om verder te studer<strong>en</strong>.Ze suggerer<strong>en</strong> dat de opleiding bij de organisatie van de stages er moet tracht<strong>en</strong> voor te zorg<strong>en</strong> dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>over e<strong>en</strong> langere tijd evoluties <strong>en</strong> resultat<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> bij de patiënt<strong>en</strong>.74 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
De afgestudeerd<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong> op hun beurt de kwaliteit van de contact<strong>en</strong> met de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> het feit dat ze snelmet de praktijk geconfronteerd werd<strong>en</strong> (<strong>audiologie</strong>). Ze formuler<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> aantal bed<strong>en</strong>king<strong>en</strong> bij de manierwaarop het begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> aangepakt wordt. Ze stell<strong>en</strong> zich onder meer vrag<strong>en</strong> bij de hoeveelheid, desterke groepsgebond<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> de wissel<strong>en</strong>de kwaliteit van de begeleiders. Ook vermeld<strong>en</strong> ze grote verschill<strong>en</strong> inde kwaliteit van de begeleiding van de scripties.De commissie waardeert de vele initiatiev<strong>en</strong> die de opleiding neemt op het vlak van internationalisering <strong>en</strong> departnerschapp<strong>en</strong> met buit<strong>en</strong>landse instelling<strong>en</strong>. Minst<strong>en</strong>s 25% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de derde schijf neemt actiefdeel aan uitwisselingsproject<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo goed als alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis met aspect<strong>en</strong> vaninternationalisering, interculturaliteit of interdisciplinair sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de de opleiding. Wel stelt decommissie vast dat nog te weinig lesgevers van de eig<strong>en</strong> opleiding de stap naar het buit<strong>en</strong>land zett<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 6.2Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tBeoordelingscriteria:- Voor het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleiding<strong>en</strong>.- <strong>Het</strong> onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldoet aan deze streefcijfers.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van slaagcijfers per studiegebeid <strong>en</strong>/of opleiding over de jar<strong>en</strong>he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de 45% <strong>en</strong>de 50% ligg<strong>en</strong>. Noch de evolutie over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, als de situatie per opleiding of studiegebied word<strong>en</strong>opgevolgd. Daardoor kan de opleiding ge<strong>en</strong> streefcijfers formuler<strong>en</strong> in vergelijking met relevante andereopleiding<strong>en</strong>.De streefcijfers met betrekking tot de slaagcijfers, gemiddelde studieduur <strong>en</strong> studie-uitval zijn in de hogeschoolnog niet bepaald. De hogeschool kiest ervoor om eerst e<strong>en</strong> grondige doorstroomanalyse uit te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> deleerpunt<strong>en</strong> die hieruit voortvloei<strong>en</strong> om te zett<strong>en</strong> in het beleid.De gemiddelde studieduur voor de opleiding bedraagt drie jaar <strong>en</strong> drie maand<strong>en</strong>.De herkomst van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het academiejaar 2005-2006 is als volgt: aso 71,2%, bso 1,3%, kso 1,9% <strong>en</strong> tso26,6%. 7,1% van de instromers heeft e<strong>en</strong> diploma van het hoger onderwijs. De opleiding beschikt perafstudeerrichting niet over slaagcijfers naargelang de herkomst. De slaagkans<strong>en</strong> van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het tso zijnvolg<strong>en</strong>s de opleidingsdirecteur in de eerste schijf kleiner dan die van aso-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, maar zijn gelijk vanaf detweede schijf.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 75
Eerste schijfBij de slaagcijfers op basis van alle inschrijving<strong>en</strong> varieert het aandeel geslaagde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van 58% (2004-2005) tot 67% (2003-2004). Over de laatste academiejar<strong>en</strong>, slaagt gemiddeld 62,2% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (op basisvan alle inschrijving<strong>en</strong>). Dit is bov<strong>en</strong> het gemiddelde van de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> in de Arteveldehogeschool(50,5%). Over de laatste vier academiejar<strong>en</strong> slaagt gemiddeld 57% van de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de eerste schijfbachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> (op basis van deelname aan exam<strong>en</strong>s). Dit is hoger dan het gemiddeldeslaagperc<strong>en</strong>tage van de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan de Arteveldehogeschool van de laatste vier academiejar<strong>en</strong>(46%).Over de laatste vier academiejar<strong>en</strong> slaagt gemiddeld 57% van de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de eerste echijf bachelorin de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> (op basis van deelname aan exam<strong>en</strong>s). Dit is hoger dan het gemiddeldeslaagperc<strong>en</strong>tage van de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan de Arteveldehogeschool van de laatste vier academiejar<strong>en</strong>(46%).Tweede schijfAls m<strong>en</strong> kijkt naar de slaagcijfers op basis van alle inschrijving<strong>en</strong>, varieert het aandeel geslaagde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van82% tot 99%. Over de laatste vijf academiejar<strong>en</strong>, slaagt gemiddeld 91,4% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Dit is bov<strong>en</strong> hetgemiddelde van de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> in de Arteveldehogeschool (85,4%).Derde schijfDe opleiding k<strong>en</strong>t voor de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gemiddeld aandeel geslaagd<strong>en</strong> van 96,4% op basis vandeelname aan de exam<strong>en</strong>s.Gemiddeld k<strong>en</strong>t de eerste schijf van de opleiding e<strong>en</strong> studie-uitval van 9%. Globaal k<strong>en</strong>t de tweede schijf e<strong>en</strong>studie-uitval van 0,5%. In de derde schijf is de studie-uitval beperkt tot ongeveer 0,75% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Deopleiding schrijft die lage uitval toe aan de hoge instroom van aso-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De commissie beoordeelt het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t slechts als voldo<strong>en</strong>de omwille van het ontbrek<strong>en</strong> vanstreefcijfers. <strong>Het</strong> werk<strong>en</strong> met streefcijfers beschouwt ze niet als e<strong>en</strong> bureaucratische oef<strong>en</strong>ing, maar als e<strong>en</strong>noodzakelijke voorwaarde om e<strong>en</strong> beleid te ontwikkel<strong>en</strong> dat de realisatie van haar doel<strong>en</strong> afmeet aan <strong>en</strong>verantwoordt vanuit het r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om vooreerst werk te mak<strong>en</strong> van streefcijfers op het vlak vanstudier<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong> met indicator<strong>en</strong> te integrer<strong>en</strong> in het beleid.76 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Oordeel over onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 6.1, gerealiseerd niveau:facet 6.2, onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t:goedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De visitatiecommissie heeft vastgesteld dat de opleiding haar doelstelling<strong>en</strong> realiseert. De opleiding levert breedinzetbare logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> af. <strong>Het</strong> werkveld is tevred<strong>en</strong> over de kwaliteit van de afgestudeerd<strong>en</strong>.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 77
Globaal oordeelDe visitatiecommissie baseerde haar oordeel <strong>en</strong> motivering op de volg<strong>en</strong>de bronn<strong>en</strong>:- het zelfevaluatierapport van de opleiding <strong>en</strong> de bijhor<strong>en</strong>de bijlag<strong>en</strong>,de gevoerde gesprekk<strong>en</strong> met debetrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>,- de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ter inzage tijd<strong>en</strong>s het bezoek,- de opgevraagde docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,- de reactie van de opleiding op het opleidingsrapport.De commissie heeft de visitatie voorbereid op basis van het zelfevaluatierapport <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>zelfevaluatierapport is e<strong>en</strong> goed onderbouwd, kritisch <strong>en</strong> gedocum<strong>en</strong>teerd rapport dat vlot leesbaar is. <strong>Het</strong> geeftev<strong>en</strong>wel nauwelijks blijk van e<strong>en</strong> kritische opstelling teg<strong>en</strong>over de opleiding. Vooral de sterke punt<strong>en</strong> word<strong>en</strong>b<strong>en</strong>adrukt, terwijl de verbeterpunt<strong>en</strong> eerder beperkt blijv<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het visitatiebezoek kon de commissie ziche<strong>en</strong> adequater beeld vorm<strong>en</strong> van de opleiding. Wel botste ze meermaals op e<strong>en</strong> vrij formele opstelling van degesprekspartners <strong>en</strong> miste ze daardoor e<strong>en</strong> spontane op<strong>en</strong>heid.Op basis van de oordel<strong>en</strong> over:onderwerp 1, niveau <strong>en</strong> oriëntatie:onderwerp 2, programma:onderwerp 3, personeel:onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:onderwerp 5, interne kwaliteitszorg:onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong> in de opleiding aanwezig zijn.78 | opleidingsrapport Arteveldehogeschool
Overzichtstabel van de oordel<strong>en</strong> 1 score facet score onderwerpOnderwerp 1: Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1: Niveau <strong>en</strong> oriëntatie goedFacet 1.2: Domeinspecifieke eis<strong>en</strong> goedOnderwerp 2: ProgrammaFacet 2.1: Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoud goedFacet 2.2: Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid goedFacet 2.3: Sam<strong>en</strong>hang goedFacet 2.4: Studieomvang OKFacet 2.5 Studietijd voldo<strong>en</strong>deFacet 2.6: Afstemming vormgeving <strong>en</strong> inhoud goedFacet 2.7: Beoordeling <strong>en</strong> toetsing voldo<strong>en</strong>deFacet 2.8: Masterproef niet van toepassingFacet 2.9: Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 3: Inzet van personeelFacet 3.1: Kwaliteit personeel goedFacet 3.2: Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid goedFacet 3.3: Kwantiteit personeel voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 4: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1: Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deFacet 4.2: Studiebegeleiding goedOnderwerp 5: Interne kwaliteitszorgFacet 5.1: Evaluatie resultat<strong>en</strong> goedFacet 5.2: Maatregel<strong>en</strong> tot verbetering goedFacet 5.3:Onderwerp 6: Resultat<strong>en</strong>Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong>beroep<strong>en</strong>veldgoedFacet 6.1: Gerealiseerd niveau goedFacet 6.2: Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deDe oordel<strong>en</strong> zijn van toepassing voor:ARTEV <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>1Indi<strong>en</strong> in de tabel één <strong>en</strong>kel oordeel vermeld staat, dan geldt dit oordeel voor alle afstudeerrichting<strong>en</strong>, locaties <strong>en</strong> variant<strong>en</strong>die vermeld staan bij de betreff<strong>en</strong>de opleiding. Indi<strong>en</strong> één of meer afstudeerrichting<strong>en</strong>/locaties/variant<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>debeoordeling hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, dan zijn al deze oordel<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de tabel.opleidingrapport Arteveldehogeschool | 79
80 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Hoofdstuk 2 Hogeschool G<strong>en</strong>tAlgem<strong>en</strong>e toelichting bij de professioneel gerichte bacheloropleiding in de <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> aande Hogeschool G<strong>en</strong>tMet in 2006 nag<strong>en</strong>oeg tweeduiz<strong>en</strong>d personeelsled<strong>en</strong>, 13177 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> 76 basisopleiding<strong>en</strong> is HogeschoolG<strong>en</strong>t niet <strong>en</strong>kel de grootste hogeschool, maar ook de op twee na grootste instelling voor hoger onderwijs inVlaander<strong>en</strong>, inclusief de universiteit<strong>en</strong>. Ze bestaat uit derti<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> c<strong>en</strong>trale of dec<strong>en</strong>trale,ondersteun<strong>en</strong>de, uitvoer<strong>en</strong>de of beleidsvoorbereid<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, de di<strong>en</strong>st Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> (Sovoregvzw.), de Sporthal <strong>en</strong> twee c<strong>en</strong>tra, namelijk het C<strong>en</strong>trum voor Toegepast Onderzoek <strong>en</strong> Di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing (cto) <strong>en</strong>het C<strong>en</strong>trum voor de Ontwikkeling <strong>en</strong> Beoef<strong>en</strong>ing der Kunst<strong>en</strong> (cobek).In 2003 richtte Hogeschool G<strong>en</strong>t mee de Associatie Universiteit G<strong>en</strong>t op waartoe ook de Universiteit G<strong>en</strong>t, deHogeschool West-Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> de Arteveldehogeschool behor<strong>en</strong>.De basisopleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> vindt plaats op de campus Vesalius. Ze biedt twee afstudeerrichting<strong>en</strong>aan: Logopedie <strong>en</strong> Audiologie.Vanaf 2004-2005 ging – rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de implem<strong>en</strong>tatie van de BAMA-structuur - e<strong>en</strong> nieuw programmavan start Dit wordt gradueel ingevoerd <strong>en</strong> zal vanaf 2006-2007 de hele opleiding omvatt<strong>en</strong>.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 81
Onderwerp 1Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1Niveau <strong>en</strong> oriëntatie van de professioneel gerichte bachelorBeoordelingscriteria:De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> zijn er op gericht de stud<strong>en</strong>t te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot:- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties als d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eervaardigheid, het verwerv<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>van informatie, het vermog<strong>en</strong> tot kritische reflectie <strong>en</strong> projectmatig werk<strong>en</strong>, creativiteit, het kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>van e<strong>en</strong>voudige leidinggev<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong>, het vermog<strong>en</strong> tot communicer<strong>en</strong> van informatie, ideeën, problem<strong>en</strong> <strong>en</strong>oplossing<strong>en</strong>, zowel aan specialist<strong>en</strong> als aan lek<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ingesteldheid tot lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>;- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e beroepsgerichte compet<strong>en</strong>ties als teamgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>,oplossingsgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de zin van het zelfstandig kunn<strong>en</strong> definiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> analyser<strong>en</strong> vancomplexe probleemsituaties in de beroepspraktijk <strong>en</strong> het kunn<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> van zinvolleoplossingstrategieën, <strong>en</strong> het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d met deberoepspraktijk;- het beheers<strong>en</strong> van beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties op het niveau van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar.<strong>Het</strong> oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In Vlaander<strong>en</strong> heeft de studierichting Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> conform het hogeschol<strong>en</strong>decreet van 13 juli 1994twee afstudeerrichting<strong>en</strong>. Deze sluit<strong>en</strong> elk aan bij e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d beroepsprofiel <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aanleiding totverschill<strong>en</strong>de beroepstitels. Dankzij de duidelijke onderlinge band tuss<strong>en</strong> de richting<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> Audiologie,is het in Hogeschool G<strong>en</strong>t mogelijk om op het niveau van professionele bachelor via e<strong>en</strong> studieduurverkorting opvier jaar beide afstudeerrichting<strong>en</strong> te doorlop<strong>en</strong>.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> op de campus Vesalius van Hogeschool G<strong>en</strong>t vertrekt bewust vanuit deheterog<strong>en</strong>iteit van de instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>groep om zelfstandige, patiënt- of cliëntgerichte logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong>audiolog<strong>en</strong> of audici<strong>en</strong>s te vorm<strong>en</strong> met de graad van professionele bachelor. Zij moet<strong>en</strong> in de eerste plaats hetberoepslev<strong>en</strong> aankunn<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel ook verdere studies.De opleiding heeft binn<strong>en</strong> de Associatie G<strong>en</strong>t in overleg met de Arteveldehogeschool e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijkdomeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekader voor de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> vastgelegd. De opleiding wil jongeprofessionals vorm<strong>en</strong> die volg<strong>en</strong>de compet<strong>en</strong>ties bezitt<strong>en</strong>:- teamgericht werk<strong>en</strong> maar ook zelfstandig problem<strong>en</strong> uit de beroepspraktijk ontled<strong>en</strong> <strong>en</strong> koppel<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong>oplossingsstrategie;- patiënt<strong>en</strong>/ cliënt<strong>en</strong> voorlichting gev<strong>en</strong>, scre<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> doorverwijz<strong>en</strong>;- doorverwijzing<strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong>, anamnestische gegev<strong>en</strong>s verzamel<strong>en</strong> <strong>en</strong> diagnostische method<strong>en</strong>beheers<strong>en</strong>;- therapeutische mogelijkhed<strong>en</strong> correct inschatt<strong>en</strong>, plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> t<strong>en</strong> uitvoer br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>;- de structuur <strong>en</strong> het effect van therapeutische interv<strong>en</strong>ties evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong>;- mee- <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> in hiërarchisch <strong>en</strong> teamverband;- e<strong>en</strong> praktijk runn<strong>en</strong>;- bijdrag<strong>en</strong> aan wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek;- de eig<strong>en</strong> spraak <strong>en</strong> taal met rustig meesterschap hanter<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t die in de richting Logopedie afstudeert is daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> in staat:82 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
- ess<strong>en</strong>tiële <strong>en</strong> gevorderde diagnostische werkwijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> therapeutische techniek<strong>en</strong> met betrekking tot stem,spraak <strong>en</strong> taal toe te pass<strong>en</strong>;- elem<strong>en</strong>taire diagnostische audiometrie <strong>en</strong> audioprothetische meting<strong>en</strong> door te voer<strong>en</strong> of voor te stell<strong>en</strong>;- het proces van de rehabilitatieve <strong>audiologie</strong> op taaltherapeutisch vlak door te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> op technisch vlak inteamverband mee te ondersteun<strong>en</strong>;- de eig<strong>en</strong> stem, spraak <strong>en</strong> taal als medium voor therapeutische interv<strong>en</strong>tie aan te w<strong>en</strong>d<strong>en</strong>;- informatiebronn<strong>en</strong> aan te wijz<strong>en</strong> met het oog op lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t die in de richting Audiologie afstudeert is daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> in staat:- elem<strong>en</strong>taire geluidsmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong> door te voer<strong>en</strong> of voor te stell<strong>en</strong>;- ess<strong>en</strong>tiële <strong>en</strong> gevorderde diagnostische audiometrie <strong>en</strong> audioprothetische meting<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong> door tevoer<strong>en</strong>;- het proces van de rehabilitatieve <strong>audiologie</strong> op technisch vlak door te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> op taaltherapeutisch vlak inteamverband mee te ondersteun<strong>en</strong>;- informatiebronn<strong>en</strong> aan te wijz<strong>en</strong> met het oog op lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>.De commissie besluit dat alle decretaal geformuleerde algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> beroepsgerichte compet<strong>en</strong>tiesaan bod kom<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> niveau <strong>en</strong> de oriëntatie van de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> stemm<strong>en</strong> duidelijk overe<strong>en</strong>met de nationale decretale bepaling<strong>en</strong> (art. 58, 1° van het decreet van 4 april 2003). De g<strong>en</strong>erieke compet<strong>en</strong>ties,eig<strong>en</strong> aan het hoger professioneel onderwijs uit paragraaf 1 van art. 58 zijn terug te vind<strong>en</strong> in kerngedachte 2 (“zelfstandigheid” ). De beroepsgerichte <strong>en</strong> beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties zijn weerspiegeld in de derde <strong>en</strong> devierde kerngedachte (“ patiënt-/ cliëntgerichtheid”, resp. “ professionele bachelor” ) <strong>en</strong> uiteraard, maar danexplicieter, ook in de domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.De commissie kon de kruistabel consulter<strong>en</strong> waarin alle compet<strong>en</strong>ties in verband gebracht word<strong>en</strong> met deopleidingsonderdel<strong>en</strong>.De opleiding tot audioloog in Hogeschool G<strong>en</strong>t w<strong>en</strong>st in te spel<strong>en</strong> op de specifieke Vlaamse/ Belgische situatie.Deze situatie is door het hogeschol<strong>en</strong>decreet tot stand gebracht <strong>en</strong> plaatst audiolog<strong>en</strong> op het niveau vanprofessionele bachelor. De opleiding wil tracht<strong>en</strong> haar eig<strong>en</strong> acc<strong>en</strong>t te legg<strong>en</strong> door de historische verweving vanLogopedie <strong>en</strong> Audiologie te cultiver<strong>en</strong>. Zij mijdt dus e<strong>en</strong> complete scheiding van beide <strong>en</strong> stimuleert inhoudelijkekruisbestuiving. Deze keuze blijkt uit het relatieve gewicht van de afstudeerrichting<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>over degeme<strong>en</strong>schappelijke stam in het tweede <strong>en</strong> derde jaar, respectievelijk 1/ 3 <strong>en</strong> 2/ 3.De betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> (kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, stageverantwoordelijk<strong>en</strong>, overheidsinstanties,arbeidsplaats<strong>en</strong>) mak<strong>en</strong> langs verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis met de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. In de eerste plaatsdoor middel van duiding tijd<strong>en</strong>s informatiesessies voor kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Daarnaast zijn er de websites van dehogeschool <strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> diverse docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals informatiefolders, e<strong>en</strong> vademecum voor stagiairs<strong>en</strong> stagebegeleiders <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vademecum voor scriptiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> scriptiebegeleiders waarin de doelstelling<strong>en</strong>uite<strong>en</strong>gezet word<strong>en</strong>. Nieuwighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> drietal keer per academiejaar aan de stageplaats<strong>en</strong> gemeld ine<strong>en</strong> nieuwsbrief. Sinds kort bevat het elektronisch leerplatform Dokeos virtuele valv<strong>en</strong> om de doelstelling<strong>en</strong> inactuele <strong>en</strong> operationele term<strong>en</strong> tot bij de huidige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> (praktijk)lector<strong>en</strong> te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.In de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stelt de commissie vast dat het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> bij h<strong>en</strong> slechts ine<strong>en</strong> summiere mate aanwezig is <strong>en</strong> dat ze het verschil met e<strong>en</strong> traditionele onderwijspraktijk nauwelijks kunn<strong>en</strong>verwoord<strong>en</strong>.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 83
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding nog meer inspanning<strong>en</strong> te do<strong>en</strong> om de sam<strong>en</strong>hang van allecompet<strong>en</strong>ties te verduidelijk<strong>en</strong> voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Op die manier komt de opleiding deels tegemoet aan deonzekerheid over het beroepsbeeld waarmee stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het beroep instapp<strong>en</strong>.- Door de eig<strong>en</strong> visie op het beroep van logopedist <strong>en</strong> audici<strong>en</strong> explicieter te communicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> door zichduidelijk te profiler<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte van gelijkaardige binn<strong>en</strong>landse <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>landse verwante opleiding<strong>en</strong>, kande opleiding de transparantie sterk verhog<strong>en</strong>.Facet 1.2Domeinspecifieke eis<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:- De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding (uitgedrukt in eindkwalificaties van de stud<strong>en</strong>t) sluit<strong>en</strong> aan bij de eis<strong>en</strong> diedoor (buit<strong>en</strong>landse) vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> <strong>en</strong> het relevante beroep<strong>en</strong>veld gesteld word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> opleiding in hetbetreff<strong>en</strong>de domein (vakgebied/discipline <strong>en</strong>/of beroepspraktijk of kunstpraktijk). Ze zijn, ingeval vangereglem<strong>en</strong>teerde beroep<strong>en</strong>, in overe<strong>en</strong>stemming met de reglem<strong>en</strong>tering of regelgeving ter zake.- Voor professioneel gerichte bacheloropleiding<strong>en</strong> zijn de eindkwalificaties getoetst bij het relevanteberoep<strong>en</strong>veld.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Bij het bepal<strong>en</strong> van de beroepsspecifieke opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>, hield de opleiding rek<strong>en</strong>ing met de vaakstvoorkom<strong>en</strong>de functie-invulling van de afgestudeerd<strong>en</strong>. Er vindt trouw<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> continue bijsturing plaats doorregelmatige contact<strong>en</strong> met verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld (de contactdag voor stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>, deresonantiecommissie, de systematische navraag bij het verwerk<strong>en</strong> van vacatures).De beroepsspecifieke opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> spruit<strong>en</strong> voort uit beroepsprofiel<strong>en</strong>. De beroepsprofiel<strong>en</strong> verwijz<strong>en</strong>naar individuele <strong>en</strong> collectieve hulpvrag<strong>en</strong> in geval van communicatiestoorniss<strong>en</strong>. Deze hulpvrag<strong>en</strong> gaan uit vanalle leeftijdsgroep<strong>en</strong> uit verscheid<strong>en</strong>e sector<strong>en</strong>. Voor logopedist<strong>en</strong> gaat het om prev<strong>en</strong>tie, onderzoek <strong>en</strong>behandeling van stoorniss<strong>en</strong> in de m<strong>en</strong>selijke communicatie op het punt van ademhaling, stem <strong>en</strong> spraak metinbegrip van mondfuncties <strong>en</strong> achterstand<strong>en</strong> of stoorniss<strong>en</strong> in gesprok<strong>en</strong> of geschrev<strong>en</strong> taal, leerstoorniss<strong>en</strong>inbegrep<strong>en</strong>.Voor audiolog<strong>en</strong> draai<strong>en</strong> de hulpvrag<strong>en</strong> rond prev<strong>en</strong>tie, detectie <strong>en</strong> meting van gehoorstoorniss<strong>en</strong>, waaronderook sonometrie <strong>en</strong> vestibulometrie. In zijn hoedanigheid van audici<strong>en</strong> richt de audioloog zich op de prothetischecorrectie van gehoorverliez<strong>en</strong> met inbegrip van de zog<strong>en</strong>aamde assistive technology. Hij/ zij heeft bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong>rol te spel<strong>en</strong> in teams voor cochleaire implantatie.De commissie stelt vast dat de compet<strong>en</strong>ties van het door haar opgestelde domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader(DSR) terug te vind<strong>en</strong> zijn in de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Uit de gesprekk<strong>en</strong> blijkt dat de opleiding zich terugvindtin het domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader van de commissie.De opleiding heeft de compet<strong>en</strong>ties getoetst aan de Dublindescriptor<strong>en</strong>. Daarnaast vermeldt hetzelfevaluatierapport (ZER) e<strong>en</strong> summiere vergelijking met buit<strong>en</strong>landse opleiding<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> formele toetsing van84 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
haar domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader aan buit<strong>en</strong>landse refer<strong>en</strong>tiekaders ontbreekt. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> me<strong>en</strong>t decommissie dat de internationale oriëntering van de opleiding best versterkt kan word<strong>en</strong>.De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> met de wettelijke bepaling<strong>en</strong> op de uitoef<strong>en</strong>ing van de beroep<strong>en</strong> inkwestie. <strong>Het</strong> KB van 20/ 10/ 94 legt de kwalificatievereist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de beroepstitel logopedist vast. <strong>Het</strong> KB van 8/ 4/88 stipuleert dat houders van het diploma van gegradueerde in de Audiologie zonder bijkom<strong>en</strong>d exam<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>dword<strong>en</strong> als audioprothesist (soms ook audici<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd) door het RIZIV <strong>en</strong> het KB van 4/ 7/ 04 legt deberoepstitel <strong>en</strong> de kwalificatievereist<strong>en</strong> voor audiolog<strong>en</strong>/ audici<strong>en</strong>s vast.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om haar domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader formeel te toets<strong>en</strong> aanbuit<strong>en</strong>landse refer<strong>en</strong>tiekaders. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is het nodig haar contact<strong>en</strong> met buit<strong>en</strong>landse vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> teversterk<strong>en</strong> <strong>en</strong> structureel uit te bouw<strong>en</strong>.Oordeel over onderwerp 1, doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 1.1, niveau <strong>en</strong> ori<strong>en</strong>tatië: voldo<strong>en</strong>defacet 1.2, domeinspecifieke eis<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding voor beide afstudeerrichting<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de decretale <strong>en</strong> beroepsspecifiekevereist<strong>en</strong>. De eindkwalificaties word<strong>en</strong> getoetst bij het relevante beroep<strong>en</strong>veld.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 85
Onderwerp 2ProgrammaFacet 2.1Relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programmaBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate concretisering van de eindkwalificaties van de opleiding qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.- De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma.- De inhoud van het programma biedt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties tebereik<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De laatste curriculumwijziging voor de BAMA-hervorming dateerde van 2000-2001 <strong>en</strong> k<strong>en</strong>de pas in 2002-2003 devolle implem<strong>en</strong>tatie. Als gevolg van deze eerdere grondige aanpassing<strong>en</strong> bestond de voornaamste ingreep voorde BAMA-hervorming in het omzett<strong>en</strong> van de disparate, vooral didactisch geïnspireerde doelstelling<strong>en</strong> naarcompet<strong>en</strong>ties. Dit gebeurde niet zozeer door formele aanpassing<strong>en</strong> van de less<strong>en</strong>tabel, maar door e<strong>en</strong>onophoudelijk strev<strong>en</strong> naar compet<strong>en</strong>tiegerichte inhoud<strong>en</strong>, werkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluatievorm<strong>en</strong>. In 2005-2006 is hetnieuwe BAMA-programma reeds van toepassing in het eerste <strong>en</strong> tweede jaar. Vanaf academiejaar 2006-2007geldt het nieuwe programma ook in het derde jaar.In e<strong>en</strong> eerste fase moest de titularis van elk opleidingsonderdeel de compet<strong>en</strong>ties opsomm<strong>en</strong>, de doelstelling<strong>en</strong>formuler<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> voorstel do<strong>en</strong> in verband met de contactur<strong>en</strong>, de ur<strong>en</strong> vaardigheid, de zelfstudie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorstelformuler<strong>en</strong> van specifieke begeleiding binn<strong>en</strong> het opleidingsonderdeel. Deze gegev<strong>en</strong>s zijn verwoord in destudiefiche.De opleidingscommissie paste in e<strong>en</strong> tweede fase het curriculum aan, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met e<strong>en</strong> veelheid vanbronn<strong>en</strong>: de adviez<strong>en</strong> van de titulariss<strong>en</strong> van de opleidingsonderdel<strong>en</strong>, de adviez<strong>en</strong> van de werkgroep<strong>en</strong> ad hoc,het voorontwerp van het flexibiliseringsdecreet, het onderwijsdecreet van de Vlaamse Geme<strong>en</strong>schap, deopleidingsprofiel<strong>en</strong> van logopedist <strong>en</strong> audioloog, de beroepsprofiel<strong>en</strong> van de Vlaamse Onderwijsraad, de KB’ sbetreff<strong>en</strong>de de beroepstitels <strong>en</strong> de uitoef<strong>en</strong>ing van de beroep<strong>en</strong> van logopedist c.q. audioloog-audici<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> bij de curriculumherzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> via de bevraging<strong>en</strong> van de opleidingsonderdel<strong>en</strong>(fase 1) <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordiging in de opleidingscommissie (fase 2). Daarnaast zijn er veel, minderformele, contact<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> (praktijk)lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, waarbij vaak adviez<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geformuleerd. In datgeval br<strong>en</strong>gt de (praktijk)lector de kwestie te berde op de opleidingscommissie.Ook het beroepsveld wordt bij de herzi<strong>en</strong>ing betrokk<strong>en</strong> dankzij de jaarlijkse stagecontactdag<strong>en</strong> waarop meestalspecifieke bevraging<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>. De resonantiecommissie als forum voor interactie met het werkveld bestondreeds in de vorm van de stagecontactdag<strong>en</strong>, maar werd onlangs als formeel orgaan opgericht. T<strong>en</strong> slotte zijn erook, als gevolg van de vrij int<strong>en</strong>sieve stagebegeleiding, regelmatig contact<strong>en</strong> met de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>. Niet zeld<strong>en</strong>lever<strong>en</strong> deze contact<strong>en</strong> adviez<strong>en</strong> op die in de opleidingscommissies besprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> indi<strong>en</strong> nodiggeïmplem<strong>en</strong>teerd word<strong>en</strong> als curriculumherzi<strong>en</strong>ing.<strong>Het</strong> eerste jaar is e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk jaar met vooral basisvakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beperkt pakket studiepunt<strong>en</strong> voorobservaties <strong>en</strong> stages. Vanaf het tweede jaar zitt<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in hun afstudeerrichting. Naast de ruimte voorverdiep<strong>en</strong>de vakk<strong>en</strong>, besteedt het curriculum in het tweede jaar ook aandacht aan onderzoek <strong>en</strong> toegepaste86 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
informatica. De stage beslaat nu twaalf studiepunt<strong>en</strong>. In het derde jaar bevat het curriculum e<strong>en</strong> aantalondersteun<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> zoals deontologie <strong>en</strong> recht <strong>en</strong> wordt het aantal studiepunt<strong>en</strong> voor de stageopgetrokk<strong>en</strong> tot zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> nieuw elem<strong>en</strong>t hier is de scriptie, die goed is voor ti<strong>en</strong> studiepunt<strong>en</strong>. Ook nieuw ishet keuzeaanbod, goed voor drie studiepunt<strong>en</strong>.De opleiding realiseert het disciplineoverschrijd<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong>. Vooreerst is er hetproject ‘Begeleiding <strong>en</strong> Studietraject’ (BESTT). Dat omvat e<strong>en</strong> tijdspad voor vakoverschrijd<strong>en</strong>de <strong>en</strong>compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijsactiviteit<strong>en</strong>. Daarnaast zit in het project DIGITOOLS e<strong>en</strong> disciplineoverschrijd<strong>en</strong>decursus, waarbij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de andere opleiding<strong>en</strong> software ler<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> voore<strong>en</strong> specifiek probleem. Sinds 2005 – 2006 loopt het Interdis-project dat bestaat uit gesimuleerdeteambespreking<strong>en</strong> met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van andere disciplines <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deskundige coach. De vakk<strong>en</strong>psychodiagnostiek, recht <strong>en</strong> wetgeving <strong>en</strong> de vakk<strong>en</strong> uit de medische compon<strong>en</strong>t van de opleiding word<strong>en</strong> doore<strong>en</strong> specialist uit de discipline zelf verzorgd. De d<strong>en</strong>kkaders die de stud<strong>en</strong>t hier aangereikt krijgt, zijndisciplineoverschrijd<strong>en</strong>d in twee richting<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de stageopdracht<strong>en</strong> moedigt m<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan omcontact op te nem<strong>en</strong> met therapeut<strong>en</strong> van andere disciplines in het kader van de dossierstudies. <strong>Het</strong> keuzepakketstudium g<strong>en</strong>erale, dat op<strong>en</strong>staat voor alle laatstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van Hogeschool G<strong>en</strong>t, heeft precies hetdisciplineoverschrijd<strong>en</strong>de als doelstelling.De commissie stelt vast dat de opleiding aandacht heeft voor de internationale dim<strong>en</strong>sie, maar dat er tot nog toeslechts beperkte initiatiev<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>. Vanaf het eerste jaar wordt de stud<strong>en</strong>t geleidelijk geconfronteerdmet internationale vakliteratuur binn<strong>en</strong> de vakk<strong>en</strong>clusters spraak- <strong>en</strong> taalbeheersing <strong>en</strong> linguïstiek. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>krijg<strong>en</strong> in het derde jaar de kans e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>landse stage te lop<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ of less<strong>en</strong> te volg<strong>en</strong>. Sommige lesgeverswon<strong>en</strong> internationale congress<strong>en</strong> bij.Studiefiches <strong>en</strong> less<strong>en</strong>tabell<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> aan dat de opleiding via deze doelstelling de eindcompet<strong>en</strong>ties als basishanteerde voor het bepal<strong>en</strong> van haar programma.De studiegids (Studax) beschrijft de opleiding <strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> met telk<strong>en</strong>s aandachtvoor de leerinhoud, de doelstelling<strong>en</strong>, de begin- <strong>en</strong> eindcompet<strong>en</strong>ties, de onderwijsvorm<strong>en</strong>, de leermaterial<strong>en</strong>, dewijze van evaluer<strong>en</strong>, de studiekost<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel de studiebegeleiding. <strong>Het</strong> onderwijs- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>tstaat vermeld op de cd-rom die alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> bij inschrijving.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om de internationale dim<strong>en</strong>sie verder uit te bouw<strong>en</strong>, vooral inzakebeleid <strong>en</strong> participatiegraad.- De commissie vindt dat de opleiding de rode draad doorhe<strong>en</strong> de opbouw van het programma, in sam<strong>en</strong>hangmet rec<strong>en</strong>te onderwijsontwikkeling<strong>en</strong>, nog meer zichtbaar kan mak<strong>en</strong> voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 87
Facet 2.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programmaBeoordelingscriteria:- K<strong>en</strong>nisontwikkeling door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroeps- of kunstpraktijk ontle<strong>en</strong>dstudiemateriaal <strong>en</strong> via interactie met de beroepspraktijk, de kunstpraktijk <strong>en</strong>/of (toegepast) onderzoek.- <strong>Het</strong> programma heeft aantoonbare verband<strong>en</strong> met actuele ontwikkeling<strong>en</strong> in het vakgebied/de discipline.- <strong>Het</strong> programma waarborgt de ontwikkeling van beroeps- of artistieke vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft aantoonbareverband<strong>en</strong> met de actuele beroepspraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De commissie heeft vastgesteld dat de opleiding aandacht heeft voor de professionele gerichtheid van hetprogramma. Dat blijkt ondermeer uit volg<strong>en</strong>de punt<strong>en</strong>.Op het punt van k<strong>en</strong>nisontwikkeling geeft de opleiding de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> twee belangrijke compet<strong>en</strong>ties mee: “inzichtin <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> van specifieke k<strong>en</strong>nisinhoud<strong>en</strong>” <strong>en</strong> “ingesteldheid tot lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>”. De opleiding stimuleertde k<strong>en</strong>nisontwikkeling via verscheid<strong>en</strong>e kanal<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aanwezige studiemateriaal. De commissie vond hetbeschikbare leermateriaal doorgaans inhoudelijk actueel. De studiegids geeft uitgebreid informatie over de start<strong>en</strong>eindcompet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> de doelstelling<strong>en</strong>. Ze heeft e<strong>en</strong> zelfstudieomgeving opgericht, waarbij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>leerstof via Dokeos <strong>en</strong> via zelfstudie kunn<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> ander belangrijk aspect is dat de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> de concrete toepassing nooit echt gescheid<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.Hoorcolleges word<strong>en</strong> doorspekt met toepassingsvoorbeeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> de werkcolleges verwijz<strong>en</strong> duidelijk naar detheoretische inzicht<strong>en</strong>.De vaardighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gradueel aangebracht. Daartoe heeft m<strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>ties opgesplitst indeelcompet<strong>en</strong>ties. In vele gevall<strong>en</strong> verton<strong>en</strong> de deelcompet<strong>en</strong>ties e<strong>en</strong> natuurlijke hiërarchie quamoeilijkheidsgraad. Andere deelcompet<strong>en</strong>ties zijn nev<strong>en</strong>geschikte facett<strong>en</strong>, wat ev<strong>en</strong>goed e<strong>en</strong> gradueleaanbr<strong>en</strong>g mogelijk maakt. Deze komt zowel in de opbouw van het curriculum in zijn geheel als in de afzonderlijkeopleidingsonderdel<strong>en</strong> tot uiting.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de vaardighed<strong>en</strong> oef<strong>en</strong><strong>en</strong> in werkcolleges, opdracht<strong>en</strong>, ”tlap”, stages <strong>en</strong> scriptie. Ookwerkbezoek<strong>en</strong> staan op het programma.De opleiding streeft naar e<strong>en</strong> verdeling van de stagebegeleiding <strong>en</strong> de theorie- <strong>en</strong> praktijkvakk<strong>en</strong> in de opdrachtvan alle (praktijk)lector<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> de stagebegeleiding onderhoud<strong>en</strong> zij zo e<strong>en</strong> zeer int<strong>en</strong>s contact met hetwerkveld, waardoor er e<strong>en</strong> voortdur<strong>en</strong>de wisselwerking ontstaat die de actualisering van de vakinhoud<strong>en</strong> mogelijkmaakt.E<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te evolutie op dit vlak is de aandacht voor “evid<strong>en</strong>ce based practice” in Logopedie <strong>en</strong> Audiologie, wat inhet vak diagnostische method<strong>en</strong> aan bod komt.De lesgevers mak<strong>en</strong> volop gebruik van het navormingsaanbod – waarbij zowel de vraag als het aanbod gestuurdword<strong>en</strong> vanuit de hogeschool - <strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> de nieuwe t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>z<strong>en</strong> om ze vervolg<strong>en</strong>s in de cursus te verwerk<strong>en</strong>. Deopleiding tracht de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dezelfde houding mee te gev<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de zog<strong>en</strong>aamde seminaries met “capitaselecta”. Tegelijk is dit opleidingsonderdeel e<strong>en</strong> medium voor overdracht van rec<strong>en</strong>te informatie, met vorm<strong>en</strong> vanpeer teaching.88 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Stage <strong>en</strong> eindwerkDe stud<strong>en</strong>t loopt minimum zeshonderd uur stage. In het eerste jaar zijn er twintig uur observatie voorzi<strong>en</strong> waarinde stages van de twee volg<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voorbereid. De gehele stage omvat in totaal vier periodes waarinde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in contact kom<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> diverse probleemgebied<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> doorlop<strong>en</strong> e<strong>en</strong> observatiestage in het eerste jaar, e<strong>en</strong> oriëntatie- <strong>en</strong> e<strong>en</strong> participatiestage in hettweede jaar <strong>en</strong> twee ev<strong>en</strong>waardige stageperiodes in het derde jaar. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> in het tweede jaar stagegedur<strong>en</strong>de één dag per week, in het derde jaar gedur<strong>en</strong>de twee dag<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t krijgt bij het begin van de eerste stageperiode e<strong>en</strong> stagevademecum, dat zowel op papier beschikbaaris als op de elektronische leeromgeving. De begeleiding gebeurt in verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong>. Aan de hand vantelefonische contact<strong>en</strong> kan de stagebegeleider informer<strong>en</strong> hoe alles loopt <strong>en</strong> kan hij/zij ev<strong>en</strong>tueel bijstur<strong>en</strong>. Opvraag van de stagebegeleider of van de stud<strong>en</strong>t kan er op school e<strong>en</strong> afspraak gemaakt word<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong>gesprek over de stage of voor het inkijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> besprek<strong>en</strong> van de administratieve docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De stagebegeleiderkan op de campus e<strong>en</strong> groepsoverleg organiser<strong>en</strong> met meerdere stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Op basis van ervaring blijkt dat hetbezoek van de stagebegeleider op de stageplaats het meest efficiënt is.De stagebegeleider tracht de stagiair per periode twee à drie maal te bezoek<strong>en</strong>. Zo kan hij de stud<strong>en</strong>t observer<strong>en</strong>tijd<strong>en</strong>s zijn opdracht <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gesprek voer<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong>/ of de stagem<strong>en</strong>tor, apart of sam<strong>en</strong>. Dezebespreking kan dan ook zeer concrete opmerking<strong>en</strong> of aanwijzing<strong>en</strong> vanuit de observatie bevatt<strong>en</strong>. Dezebegeleiding is vooral e<strong>en</strong> vorm van werkbegeleiding.De stagebeoordeling is e<strong>en</strong> kwestie van perman<strong>en</strong>te evaluatie met verscheid<strong>en</strong>e, beoordelings- <strong>en</strong>begeleidingsmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Bij het bezoek op de stagedi<strong>en</strong>st zal de stagebegeleider na e<strong>en</strong> gesprek met destagem<strong>en</strong>tor <strong>en</strong>/ of na het observer<strong>en</strong> van onderzoek of behandeling de opmerking<strong>en</strong>, aanbeveling<strong>en</strong> of tipsnoter<strong>en</strong> op het begeleidingsformulier. Ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de bemerking<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> al dan niet e<strong>en</strong> vooruitgang weer. <strong>Het</strong>stagebeoordelingsformulier kan ook als tuss<strong>en</strong>tijdse evaluatie gebruikt word<strong>en</strong>. Na de bespreking ondertek<strong>en</strong>t destud<strong>en</strong>t de begeleidingsadviez<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>tijdse evaluaties voor k<strong>en</strong>nisname. Bij het einde van de stage wordthet stagebeoordelingsformulier ingevuld, vertrekk<strong>en</strong>de van de perman<strong>en</strong>te evaluatie. Zelfevaluatie is ook steedsmogelijk. De stud<strong>en</strong>t wordt altijd uitg<strong>en</strong>odigd voor e<strong>en</strong> bespreking van de beoordeling. Hij/ zij mag het ingevuldeevaluatieformulier kopiër<strong>en</strong>. Vermits hierin de positieve <strong>en</strong> negatieve elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebundeld word<strong>en</strong>, kan destud<strong>en</strong>t hierin duidelijke verbeterpunt<strong>en</strong> terugvind<strong>en</strong>.Voor de stage-evaluatie gebruikt de opleiding e<strong>en</strong> grondig uitgewerkte tool die twee soort<strong>en</strong> evaluatiescombineert: e<strong>en</strong> normatieve evaluatie, door geobserveerde compet<strong>en</strong>ties te toets<strong>en</strong> aan die van de beginn<strong>en</strong>deberoepsbeoef<strong>en</strong>aar <strong>en</strong> e<strong>en</strong> comparatieve, door de individuele resultat<strong>en</strong> te plaats<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> groep metgelijksoortige individu<strong>en</strong>. De gegev<strong>en</strong>s, verkreg<strong>en</strong> uit perman<strong>en</strong>te evaluatie <strong>en</strong> op basis van de ingedi<strong>en</strong>destukk<strong>en</strong> op het einde van de periode (de stageportfolio), word<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gevat op het beoordelingsformulier. In ditformulier staan observeerbare vaardighed<strong>en</strong>, attitudes <strong>en</strong> aspect<strong>en</strong> van professioneel functioner<strong>en</strong> geord<strong>en</strong>d ine<strong>en</strong> Likertschaal met vermelding van e<strong>en</strong> score. Door de ruwe scores van elke stageperiode per stud<strong>en</strong>t uit devoorbije jar<strong>en</strong> te verzamel<strong>en</strong> <strong>en</strong> jaarlijks aan te vull<strong>en</strong> (mom<strong>en</strong>teel meer dan 750 scores), kan de spreiding van deresultat<strong>en</strong> van alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tot nu toe word<strong>en</strong> opgemaakt. Op basis van de rangorde die hieruit ontstaat, leidtm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eindscore <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ECTS-grade af. De stagebegeleider bespreekt de voorgestelde scores <strong>en</strong> stelt zevoor aan de deliberer<strong>en</strong>de jury. De verschill<strong>en</strong>de items van dit evaluatieformulier <strong>en</strong> ook het scoringsysteemword<strong>en</strong> bij aanvang van de stage uitgebreid toegelicht. E<strong>en</strong> PowerPointpres<strong>en</strong>tatie hierover is, ook voor destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, beschikbaar op Dokeos.Na elke stageperiode volgt e<strong>en</strong> feedbackmom<strong>en</strong>t met e<strong>en</strong> uitgebreide evaluatie aan de hand van e<strong>en</strong> overzichtvan de al dan niet verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties. De stud<strong>en</strong>t ondertek<strong>en</strong>t het evaluatieformulier <strong>en</strong> krijgt e<strong>en</strong>exemplaar van het afgedrukte rapport. Indi<strong>en</strong> nodig krijgt de stud<strong>en</strong>t aanwijzing<strong>en</strong> om zijn/haar stageprestaties tebevorder<strong>en</strong> met het oog op volg<strong>en</strong>de stageperiodes.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 89
<strong>Het</strong> eindwerk wordt als e<strong>en</strong> leerproces opgevat waarbij de stud<strong>en</strong>t relevante <strong>en</strong> actuele literatuur leert opzoek<strong>en</strong>,verwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> leerproces is vergelijkbaar met de handeling<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> logopedist of audioloog inde praktijk zou ondernem<strong>en</strong> wanneer hij/zij te mak<strong>en</strong> krijgt met e<strong>en</strong> minder gek<strong>en</strong>de beroepsinhoud dieverdieping in de problematiek vereist. <strong>Het</strong> is de bedoeling om in e<strong>en</strong> scriptie niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> literatuurstudie, maarook e<strong>en</strong> empirisch gedeelte op te nem<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> eindwerk kan uitmond<strong>en</strong> in ofwel e<strong>en</strong> publiceerbaar artikel, ofwele<strong>en</strong> monografie.De stud<strong>en</strong>t wordt gestimuleerd om zelfstandig te werk<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t krijgt begeleiding, maar blijft zelfverantwoordelijk voor het eindproduct. De taak van de scriptiebegeleiders omvat in eerste instantie hetsuggerer<strong>en</strong> van gepaste lectuur <strong>en</strong> het stimuler<strong>en</strong> tot contact<strong>en</strong> met hulpverl<strong>en</strong>ers uit de periferie. Op basis vanregelmatige feedbackmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waarbij, indi<strong>en</strong> noodzakelijk <strong>en</strong> mogelijk, alle begeleiders (zowel intern alsextern) aanwezig zijn, word<strong>en</strong> de organisatie <strong>en</strong> de timing van de werkzaamhed<strong>en</strong> van elke stud<strong>en</strong>t opgevolgd.Jaarlijks omstreeks november vindt e<strong>en</strong> korte klassikale bevraging naar de vordering<strong>en</strong> plaats.Op het einde van het academiejaar nodigt de opleiding alle stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>, begeleiders <strong>en</strong> geïnteresseerd<strong>en</strong>schriftelijk uit voor de pres<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> de verdediging van alle eindwerk<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t moet de scriptiejury ervanovertuig<strong>en</strong> dat hij/zij, e<strong>en</strong>maal in de praktijk, zelfstandig <strong>en</strong> met voldo<strong>en</strong>de diepgang al de theoretische <strong>en</strong>praktische aspect<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> veelomvatt<strong>en</strong>de opdracht kan afwerk<strong>en</strong>. De beoordeling van het eindwerk gebeurtaan de hand van het evaluatieformulier dat uitgewerkt werd door de vakgroep Onderzoek <strong>en</strong> docum<strong>en</strong>tatie. Zowelde interne als de externe begeleiders baser<strong>en</strong> zich op dit formulier. Ook de kritische lezers, m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het werkniet zelf begeleid hebb<strong>en</strong>, maar interesse hebb<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> onderwerp <strong>en</strong> uitg<strong>en</strong>odigd werd<strong>en</strong> om het werk tebeoordel<strong>en</strong>, hanter<strong>en</strong> dit formulier in functie van e<strong>en</strong> objectieve beoordeling. Wanneer meerdere stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aanéén zelfde scriptieonderwerp werk<strong>en</strong>, kan m<strong>en</strong> zowel aan het scriptieproces als aan het eindproduct e<strong>en</strong>individuele score toek<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.De commissie heeft e<strong>en</strong> aantal goede <strong>en</strong> zwakke eindwerk<strong>en</strong> beoordeeld. De eindevaluatie van e<strong>en</strong> scriptie isgebaseerd op proces- <strong>en</strong> productevaluaties afkomstig van verscheid<strong>en</strong>e beoordelaars. De commissie kon <strong>en</strong>kelhet product evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> had ge<strong>en</strong> informatie over hoe de totaalscore tot stand gekom<strong>en</strong> was. Ze stelde groteverschill<strong>en</strong> vast in de beoordeling door de verschill<strong>en</strong>de lector<strong>en</strong>. In <strong>en</strong>kele gevall<strong>en</strong> is het kritischwet<strong>en</strong>schappelijkd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong>de aanwezig. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> de eindwerk<strong>en</strong> vaak in omvang <strong>en</strong> ophet vlak van de prestatie door de stud<strong>en</strong>t. Dat duidt volg<strong>en</strong>s de commissie op e<strong>en</strong> probleem op het vlak vanstandaardisering van zowel de opdracht<strong>en</strong> als van het beoordelingskader <strong>en</strong> op e<strong>en</strong> gebrek aanovere<strong>en</strong>stemming tuss<strong>en</strong> de scriptiebegeleiders.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat de opleiding heel wat structur<strong>en</strong> heeft voor de organisatie <strong>en</strong> de begeleiding van destages, maar dat ze in de uitvoering ervan grote verschill<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong>.De commissie onderzocht het cursusmateriaal, de handboek<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander ondersteun<strong>en</strong>d didactisch materiaal diedoorgaans up-to-date <strong>en</strong> relevant blek<strong>en</strong> te zijn. De studiefiche bevat informatie over de doelstelling<strong>en</strong> van hetopleidingsonderdeel <strong>en</strong> over de procedure <strong>en</strong> de criteria van de beoordeling. De lay-out van de cursuss<strong>en</strong> isgebruiksvri<strong>en</strong>delijk.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> hoe ze e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek moet<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> door rec<strong>en</strong>te literatuur <strong>en</strong> artikelsdoor te nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> door de opleidingsonderdel<strong>en</strong> statistiek <strong>en</strong> diagnostische method<strong>en</strong> <strong>en</strong> de keuzecursusacademisering te volg<strong>en</strong>. Bij de scripties tracht m<strong>en</strong> naast e<strong>en</strong> theoretisch luik, ook e<strong>en</strong> praktisch deel aan bod telat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. Vaak omhelst dit praktische luik het opzett<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> kritisch besprek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>onderzoek(je). Er zijn ook heel wat scripties met e<strong>en</strong> duidelijk onderzoeks- of innovatiegehalte. Deze pass<strong>en</strong> ine<strong>en</strong> cyclus die als e<strong>en</strong> onderzoekslijn gezi<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>, waar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan deelnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar de opleidingop termijn inhoudelijk kan naar terugverwijz<strong>en</strong>. Daarnaast zijn er ook stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in het kader van hun eindwerkmeewerk<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> elders uitgeschrev<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. In functie van studiedag<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of congres,word<strong>en</strong> sommige scripties in posters verwerkt.90 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
De commissie kon vaststell<strong>en</strong> dat de opleiding reële verbeteracties onderneemt op basis van de evaluatie van hetstagebeur<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie formuleert volg<strong>en</strong>de adviez<strong>en</strong> om de stage- <strong>en</strong> scriptiebegeleiding te versterk<strong>en</strong>:- Vooreerst kan de opleiding het bestaande vademecum bijschav<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> draaiboek voor de begeleiding vanstages <strong>en</strong> scripties om zo de aanpak van de stage- <strong>en</strong> scriptiebegeleiders zoveel mogelijk testandaardiser<strong>en</strong>, zonder nivellering in de hand te werk<strong>en</strong>.- Vervolg<strong>en</strong>s kan ze voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het onderscheid tuss<strong>en</strong> werkbegeleiding (m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>) <strong>en</strong> leerbegeleiding(stagebegeleiders) duidelijker expliciter<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong> om het eig<strong>en</strong> leerproces, via deformulering van leerdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfevaluatie, meer in hand<strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>.- De commissie adviseert om de lat voor alle cursuss<strong>en</strong> gelijk te legg<strong>en</strong> wat de terugkoppeling van hetonderzoek naar het onderwijs betreft.Facet 2.3Sam<strong>en</strong>hang van het programmaBeoordelingscriterium:- Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inhoudelijk sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d opleidingsprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> biedt twee afstudeerrichting<strong>en</strong> aan, namelijk Logopedie <strong>en</strong> Audiologie. Destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> vanaf het tweede jaar e<strong>en</strong> afstudeerrichting.<strong>Het</strong> curriculum is progressief opgebouwd. Zo word<strong>en</strong> in het eerste jaar van de opleiding algem<strong>en</strong>e vakk<strong>en</strong>aangebod<strong>en</strong> op psychologisch, medisch, taalkundig,… vlak. De verbreding <strong>en</strong> verdieping volg<strong>en</strong> in het tweede <strong>en</strong>derde jaar. Toch bevat ook het eerste jaar al e<strong>en</strong> aantal verdiep<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> zoalsarticulatiestoorniss<strong>en</strong>, taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>, beheersing eig<strong>en</strong> stem <strong>en</strong> spraak.De commissie stelt vast dat de volgtijdelijkheidstabel de logische opbouw van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> in kaartbr<strong>en</strong>gt.De opbouw van het curriculum met e<strong>en</strong> weloverwog<strong>en</strong> keuze voor algem<strong>en</strong>e vakk<strong>en</strong> in het eerste jaar, maakt vandit hele jaar e<strong>en</strong> verplicht geme<strong>en</strong>schappelijk gedeelte, met uitzondering van eerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties(EVC) <strong>en</strong> eerder verworv<strong>en</strong> kwalificaties (EVK). In het tweede jaar van de opleiding kiest de stud<strong>en</strong>t voor e<strong>en</strong>specifieke afstudeerrichting: Logopedie of Audiologie.In het derde jaar staan keuzecursuss<strong>en</strong> op het programma. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie kunn<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> uit deopleidingsonderdel<strong>en</strong> leertherapie <strong>en</strong> seminaries, klinische <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> seminaries, akoepedie <strong>en</strong> seminaries,academisering <strong>en</strong> seminaries <strong>en</strong> studium g<strong>en</strong>erale. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Audiologie kiez<strong>en</strong> uit de opleidingsonderdel<strong>en</strong>symposia <strong>en</strong> seminaries, academisering <strong>en</strong> studium g<strong>en</strong>erale. Door de vrije keuze van de stud<strong>en</strong>t bij hetvastlegg<strong>en</strong> van zijn eindwerkonderwerp, kan ook dit beschouwd word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> keuzepakket.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 91
De aansluiting met de masteropleiding<strong>en</strong> voor Logopedie, Audiologie, Pedagogie <strong>en</strong> Psychologie is na overleg opassociati<strong>en</strong>iveau geformaliseerd in e<strong>en</strong> schakelprogramma.De aansluitingsmogelijkhed<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met eerder verworv<strong>en</strong> kwalificaties is in het geval van mastersLogopedie of Audiologie uitgestippeld in e<strong>en</strong> standaardless<strong>en</strong>tabel. Voor de overschakeling van hogeschool naarhogeschool in de loop van het studietraject bestaat ge<strong>en</strong> standaardregeling. Dergelijke aanvrag<strong>en</strong> word<strong>en</strong>individueel behandeld.Door de opleidingsonderdel<strong>en</strong> per jaar te sorter<strong>en</strong> in twee logisch op elkaar volg<strong>en</strong>de groep<strong>en</strong>, is deeltijds ler<strong>en</strong>mogelijk. De deeltijdse stud<strong>en</strong>t houdt dan het best de volgorde van de twee groep<strong>en</strong> aan.. De meeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verkiez<strong>en</strong> tot nu toe e<strong>en</strong> formule die nog nauwkeuriger op hun persoonlijke situatie <strong>en</strong> voorkeur<strong>en</strong> afgestemd is.De opleiding organiseert aangepaste programma’s voor logopedist<strong>en</strong> die Audiologie will<strong>en</strong> bijstuder<strong>en</strong> <strong>en</strong>omgekeerd <strong>en</strong> voor masters in de Logopedie of Audiologie die e<strong>en</strong> RIZIV-nummer als gehoorprothesist will<strong>en</strong>behal<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t die aan de optie Audiologie begint <strong>en</strong> het diploma van bachelor in de Logopedie voorlegt(het meest voorkom<strong>en</strong>de geval), heeft e<strong>en</strong> persoonlijk curriculum van 61 studiepunt<strong>en</strong>. Voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die hetdiploma van master in de Logopedie voorlegg<strong>en</strong> is dit 56 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met het diploma vanmaster in de Audiologie 45 studiepunt<strong>en</strong>.Andere individuele traject<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgestippeld op basis van EVC/EVK-procedures. De inschrijving voor deerk<strong>en</strong>ning van EVC gebeurt volg<strong>en</strong>s de voorgeschrev<strong>en</strong> procedure van de associatie Universiteit G<strong>en</strong>t.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:De commissie adviseert om het aanvull<strong>en</strong>d programma, voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die reeds e<strong>en</strong> master in Audiologiebehaald hebb<strong>en</strong>, inhoudelijk zinvoller <strong>en</strong> compacter uit te bouw<strong>en</strong>.De commissie suggereert om de sequ<strong>en</strong>tiële opbouw van het programma <strong>en</strong> de coher<strong>en</strong>tie ervan kritisch teanalyser<strong>en</strong> <strong>en</strong> te blijv<strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong> in functie van het compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijs.Facet 2.4StudieomvangBeoordelingscriterium:- De opleiding voldoet aan de formele eis<strong>en</strong> met betrekking tot de studieomvang, bachelor: t<strong>en</strong>minste 180studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: OKDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding bestaat uit drie studiejar<strong>en</strong> van elk zestig studiepunt<strong>en</strong>. In totaal wordt dus e<strong>en</strong>opleidingsprogramma georganiseerd van 180 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldoet de opleiding hiermee aan de formele eis<strong>en</strong>met betrekking tot de minimalestudieomvang van e<strong>en</strong> professionele bachelor.92 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 2.5StudielastBeoordelingscriteria:- De werkelijke studietijd wordt getoetst <strong>en</strong> sluit aan bij de norm<strong>en</strong> vastgesteld kracht<strong>en</strong>s decreet.- <strong>Het</strong> programma is studeerbaar doordat factor<strong>en</strong>, die betrekking hebb<strong>en</strong> op dat programma <strong>en</strong> die destudievoortgang belemmer<strong>en</strong> zoveel mogelijk word<strong>en</strong> wegg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In de regelmatig terugker<strong>en</strong>de formele stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraging<strong>en</strong> over de werking van de opleiding als geheel peiltm<strong>en</strong> onder meer naar het tijdsgebruik via statem<strong>en</strong>ts op e<strong>en</strong> schaal van 1 tot 5.Er is nog ge<strong>en</strong> lange traditie van globale formele studietijdmeting<strong>en</strong> in de opleiding als geheel. De rec<strong>en</strong>tstemeting heeft betrekking op het academiejaar 2004-2005. Er werd e<strong>en</strong> retrospectieve tijdschatting gebruikt,waarbij zoveel mogelijk stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van het opleidingsjaar werd<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>. De afname gebeurde klassikaal.De opleiding vindt de betrouwbaarheid van de schatting<strong>en</strong> van de studietijd post factum e<strong>en</strong> methodologischetekortkoming. Niettemin resulteerd<strong>en</strong> de studietijdmeting<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> aantal vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanbeveling<strong>en</strong> quastudiebelasting <strong>en</strong> studeerbaarheid. De commissie kon het werk<strong>en</strong> aan verbeterinitiatiev<strong>en</strong> op dit vlak terugvind<strong>en</strong>in de verslag<strong>en</strong> van de opleidingscommissie.Zowel stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als afgestudeerd<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> in de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie uitdrukkelijk dat ze de studielastvan het eerste jaar als te licht ervar<strong>en</strong> <strong>en</strong> die van het derde jaar als te zwaar.Dat de opleidingscommissie studiebelemmer<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> tracht te detecter<strong>en</strong> blijkt uit e<strong>en</strong> aantal terugker<strong>en</strong>derubriek<strong>en</strong> op de ag<strong>en</strong>da: stagekwesties, curriculumkwesties, probleemstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,… . In dezelfde optiek wordtsedert 2005-2006 op de zog<strong>en</strong>aamde virtuele valv<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> discussieforum gewerkt. <strong>Het</strong> is de bedoeling datstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vakoverschrijd<strong>en</strong>de problem<strong>en</strong> voorlegg<strong>en</strong> die dan voor alle gebruikers mete<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d zijn <strong>en</strong> datoplossing<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> verspreid <strong>en</strong> toegepast word<strong>en</strong>. Studiebelemmer<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verder nog viastud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding opgevolgd.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om de studiebelasting gelijkmatiger over de drie jar<strong>en</strong> te spreid<strong>en</strong>,onder meer door de inhoud van het eerste jaar wat te verzwar<strong>en</strong>.- Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van de studietijdmeting<strong>en</strong> gecorreleerd word<strong>en</strong> aan k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om zo e<strong>en</strong> gediffer<strong>en</strong>tieerder beeld te krijg<strong>en</strong> van de bestede studietijd.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 93
Facet 2.6Afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoudBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> didactisch concept is in lijn met de doelstelling<strong>en</strong>.- De werkvorm<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij het didactisch concept.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Enerzijds wil de opleiding het steeds complexer word<strong>en</strong>de vakgebied efficiënt cover<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de beperktetijdsspanne van drie jaar. Anderzijds wil zij het acc<strong>en</strong>t legg<strong>en</strong> op beroepspraktijk <strong>en</strong> ervaringsgericht ler<strong>en</strong>.Daarom kiest de opleiding voor e<strong>en</strong> opzettelijke veelzijdigheid <strong>en</strong> e<strong>en</strong> heterog<strong>en</strong>iteit van leervorm<strong>en</strong>.Per werkvorm wordt bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> gefaseerd ler<strong>en</strong> (bv. wekelijkse less<strong>en</strong> <strong>en</strong>stagedag<strong>en</strong>) <strong>en</strong> ononderbrok<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> (bv. blokstage).De aandacht voor compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong> weerspiegelt zich in de keuze van de werkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> in debeoordeling <strong>en</strong> toetsing. Vooreerst is er het aandeel van de werkcolleges <strong>en</strong> oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> stage in decontactur<strong>en</strong>. In het eerste jaar bedraagt dit 30%. In het tweede jaar is dit in de opleiding Logopedie 46% <strong>en</strong> in deopleiding Audiologie 50% <strong>en</strong> in het derde jaar zelfs respectievelijk bijna 70% <strong>en</strong> 72%. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zijn ook deklassikale sessies binn<strong>en</strong> de hoorcolleges niet strikt theoretisch, maar word<strong>en</strong> zij bewust praktijkgericht gehoud<strong>en</strong>met onder meer video- <strong>en</strong> audiofragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, leergesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> klassikale oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.Belangrijke werkvorm<strong>en</strong> in de opleiding zijn de practica, het zelfstandig oef<strong>en</strong><strong>en</strong> naar aanleiding vandemonstraties, het zelfstandig oef<strong>en</strong><strong>en</strong> in het compet<strong>en</strong>tielaboratorium, de begeleide zelfstudie, het bijwon<strong>en</strong> <strong>en</strong>verslaan van studiedag<strong>en</strong>, het projectmatig werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het gev<strong>en</strong> van pres<strong>en</strong>taties.Ook het elektronisch ler<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> plaats gekreg<strong>en</strong> in de opleiding. Dokeos biedt verschill<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong>.Zo kan de stud<strong>en</strong>t via de elektronische leeromgeving (ELO) zelfstandig oef<strong>en</strong><strong>en</strong> in het omzett<strong>en</strong> van spraakstal<strong>en</strong>in fonetisch schrift of kan hij/zij via e<strong>en</strong> proefexam<strong>en</strong> nagaan of zijn/haar voork<strong>en</strong>nis voldo<strong>en</strong>de is voor het vakneurolinguistiek. Op Dokeos vindt de stud<strong>en</strong>t ook diverse docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> terug, zoals syllabi, opdrachtfiches <strong>en</strong> dePowerPointpres<strong>en</strong>taties die gebruikt werd<strong>en</strong> in de less<strong>en</strong>. In sommige gevall<strong>en</strong> word<strong>en</strong> hieraan rechtstreekselinks gekoppeld naar nuttige websites met betrekking tot de cursus. Dokeos biedt ook de mogelijkheid omoef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> aan te mak<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de cursus. Voorbeeld<strong>en</strong> hiervan zijn de toepassing<strong>en</strong> op het fonetisch schriftbinn<strong>en</strong> de cursus fonetiek <strong>en</strong> de mogelijkheid tot zelfevaluatie met betrekking tot de k<strong>en</strong>nis van neuroanatomiebinn<strong>en</strong> de cursus neurolinguistiek. Op die manier biedt Dokeos de stud<strong>en</strong>t de kans zelfstandig te oef<strong>en</strong><strong>en</strong> zo vaakhij/zij dat wil. Voor sommige cursuss<strong>en</strong> biedt Dokeos e<strong>en</strong> forum aan waar de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, onder toezicht van delesgever, kunn<strong>en</strong> discussiër<strong>en</strong> over bepaalde topics. Voor het vak stell<strong>en</strong> wordt met de module‘stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>publicaties’ gewerkt. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> hun taak in op de elektronische leeromgeving <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> ookfeedback langs deze weg. Voordeel hiervan is dat alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die ingeschrev<strong>en</strong> zijn voor dit vak, toeganghebb<strong>en</strong> tot deze docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus ook kunn<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> van elkaar én van de feedback aan andere stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Voor elk opleidingsonderdeel bestaat er e<strong>en</strong> syllabus, e<strong>en</strong> cursus of e<strong>en</strong> handleiding. Voor sommigeopleidingsonderdel<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d handboek.De gesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de analyse van het studiemateriaal ton<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de commissie aan dat de opleiding zichinspant om werkvorm<strong>en</strong> te hanter<strong>en</strong> waarmee de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> daadwerkelijk de compet<strong>en</strong>ties kunn<strong>en</strong> verwerv<strong>en</strong>.Toch stelt de commissie ook grote Individuele verschill<strong>en</strong> vast in de kwaliteit van het leermateriaal. Er is ge<strong>en</strong>geme<strong>en</strong>schappelijke bewaking of c<strong>en</strong>trale sturing van de kwaliteit van de cursuss<strong>en</strong> waardoor het helikopterzicht<strong>en</strong> de integratie vaak ontbrek<strong>en</strong>.94 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
De commissie vond ge<strong>en</strong> informatie over de verhouding tuss<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>tgerichte <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>tgerichte werkvorm<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt het noodzakelijk dat lector<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te wet<strong>en</strong>schappelijke bevinding<strong>en</strong> in de cursuss<strong>en</strong>integrer<strong>en</strong>.- De commissie adviseert de opleiding e<strong>en</strong> bijzondere inspanning te do<strong>en</strong> om de kwaliteit van allecursusmateriaal te evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> te actualiser<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte invalshoek <strong>en</strong> waar nodig bijte stur<strong>en</strong>, zodat het e<strong>en</strong> echte ondersteuning vormt voor e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk.- Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> moet het cursusmateriaal tijdig <strong>en</strong> volledig beschikbaar zijn.Facet 2.7Beoordeling <strong>en</strong> toetsingBeoordelingscriterium:- Door de beoordeling<strong>en</strong>, toetsing<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s wordt adequaat <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> inzichtelijk getoetst of destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma hebb<strong>en</strong> gerealiseerd.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Bij de aanvang van het academiejaar krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de jaarkal<strong>en</strong>der met blok- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>periodes. Dezekal<strong>en</strong>der blijft ad valvas <strong>en</strong> via Dokeos consulteerbaar gedur<strong>en</strong>de het academiejaar. In het eerste <strong>en</strong> het tweedejaar word<strong>en</strong> de exam<strong>en</strong>s gespreid over twee periodes voor de eerste zittijd. Tuss<strong>en</strong>tijdse toetsmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals inhet kader van de perman<strong>en</strong>te evaluatie, kunn<strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong> (praktijk)lector <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met elkaarafsprek<strong>en</strong>.De evaluatievorm<strong>en</strong> zijn per opleidingsonderdeel opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de studiefiches. Hierin staat vermeld of het ome<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te evaluatie gaat, of het mondelinge of schriftelijke exam<strong>en</strong>s zijn, of er op<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> ofmeerkeuzevrag<strong>en</strong> gesteld word<strong>en</strong> <strong>en</strong> of er e<strong>en</strong> giscorrectie wordt gehanteerd. Bij combinatie vanevaluatievorm<strong>en</strong> of spreiding over verscheid<strong>en</strong>e toetsmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt ook de punt<strong>en</strong>verdeling aangegev<strong>en</strong>.De exam<strong>en</strong>resultat<strong>en</strong> van januari <strong>en</strong> juni word<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>dgemaakt op de valv<strong>en</strong> <strong>en</strong> op Dokeos (op stamnummer).In juni ontvang<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> punt<strong>en</strong>briefje.Tijd<strong>en</strong>s feedbackmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> na elke exam<strong>en</strong>periode krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de kans hun exam<strong>en</strong>kopij in te kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong>de evaluatie te besprok<strong>en</strong>. Hierbij kom<strong>en</strong> ook de scores voor de mondelinge proev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de perman<strong>en</strong>te evaluatieaan bod. Bij deze feedback krijgt de stud<strong>en</strong>t vaak tips voor het behal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> beter resultaat. Hierdoor krijgt destud<strong>en</strong>t maximaal inzicht in zijn prestaties <strong>en</strong> de evaluatie. Indi<strong>en</strong> nodig wordt de stud<strong>en</strong>t doorverwez<strong>en</strong> naar destudiebegeleidingsdi<strong>en</strong>st.De opleiding hanteert e<strong>en</strong> veelheid aan toetsvorm<strong>en</strong>, aangepast in functie van de compet<strong>en</strong>ties. Perman<strong>en</strong>teevaluatie vindt vooral plaats voor opleidingsonderdel<strong>en</strong> die gericht zijn op het gradueel verwerv<strong>en</strong> vancompet<strong>en</strong>ties (bijvoorbeeld de stage, de beheersing van de eig<strong>en</strong> stem <strong>en</strong> spraak <strong>en</strong> de scriptie). De evaluatiegebeurt in dit geval tijd<strong>en</strong>s het academiejaar. Voor sommige opleidingsonderdel<strong>en</strong> zijn er praktische proev<strong>en</strong>opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 95
waarbij de stud<strong>en</strong>t bepaalde vaardighed<strong>en</strong> moet demonstrer<strong>en</strong> (bijvoorbeeld BESS, toegepaste informatica).Schriftelijke exam<strong>en</strong>s omvatt<strong>en</strong> op<strong>en</strong>, geslot<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of meerkeuzevrag<strong>en</strong> (al dan niet met giscorrectie). Enkeleexam<strong>en</strong>s verlop<strong>en</strong> volledig of gedeeltelijk met op<strong>en</strong> boek (statistiek, neurolinguïstiek, sociale organisatie, … ). Bijmondelinge evaluaties krijgt de stud<strong>en</strong>t steeds de tijd voor e<strong>en</strong> schriftelijke voorbereiding. Bij de mondelingeexam<strong>en</strong>s in het derde jaar is naast de examinator e<strong>en</strong> intern of extern jurylid aanwezig. Die fungeert alsobservator of vervult ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> adviser<strong>en</strong>de rol.Op het einde van de eerste zittijd, na de exam<strong>en</strong>s van januari <strong>en</strong> juni, beraadslaagt de exam<strong>en</strong>commissie of destud<strong>en</strong>t de vooropgestelde compet<strong>en</strong>ties verworv<strong>en</strong> heeft. Als blijkt dat dit onvoldo<strong>en</strong>de is, krijgt de stud<strong>en</strong>t noge<strong>en</strong> kans in de tweede zittijd. Dat gebeurt in overe<strong>en</strong>stemming met het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t van de hogeschool.De exam<strong>en</strong>cijfers word<strong>en</strong> per opleidingsonderdeel online ingebracht in de database van het c<strong>en</strong>traledeliberatiepunt<strong>en</strong>pakket. Per stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> per studiejaar word<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> verzameld. De exam<strong>en</strong>commissiebespreekt het punt<strong>en</strong>overzicht per stud<strong>en</strong>t. E<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t slaagt voor e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel als hij t<strong>en</strong> minste 10/20 behaalt <strong>en</strong> verwerft e<strong>en</strong> creditbewijs voor elk opleidingsonderdeel waarvoor hij/zij geslaagd is.Algeme<strong>en</strong> wordt de kwaliteit van de toetsing gestuurd door het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t waaraan iedere (praktijk)lectorzich di<strong>en</strong>t te houd<strong>en</strong>. Voor elke exam<strong>en</strong>periode word<strong>en</strong> de (praktijk)lector<strong>en</strong> op de hoogte gebracht van ev<strong>en</strong>tuelewijziging<strong>en</strong>. De opleidingscommissie moet ook wak<strong>en</strong> over de kwaliteit van de exam<strong>en</strong>s. De perceptie van dekwaliteit van de exam<strong>en</strong>s komt specifiek aan bod in de bevraging van de opleidingsonderdel<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met ev<strong>en</strong>tuele klacht<strong>en</strong> over de exam<strong>en</strong>s terecht bij de ombudsdi<strong>en</strong>st.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om systematisch zelfevaluatie door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in te bouw<strong>en</strong> in debeoordeling van de stages. Ook vorm<strong>en</strong> van peer review kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> help<strong>en</strong> om zelf kritisch deeig<strong>en</strong> prestaties te beoordel<strong>en</strong>.- De commissie vraagt dat de opleiding dring<strong>en</strong>d werk maakt van e<strong>en</strong> echt toetsbeleid dat congru<strong>en</strong>t is met deontwikkeling naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk.Facet 2.8MasterproefBeoordelingscriteria- De masteropleiding wordt afgeslot<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> masterproef waarmee de stud<strong>en</strong>t blijk geeft van e<strong>en</strong> analytischvermog<strong>en</strong> of van e<strong>en</strong> zelfstandig probleemoploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> op academisch niveau of het vermog<strong>en</strong> totkunstzinnige schepping. <strong>Het</strong> werkstuk weerspiegelt de algeme<strong>en</strong> kritisch-reflecter<strong>en</strong>de ingesteldheid of deonderzoeksingesteldheid van de stud<strong>en</strong>t.- De masterproef heeft e<strong>en</strong> omvang van t<strong>en</strong> minste één vijfde van het totale aantal studiepunt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>minimum van 15 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum van 30 studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: niet van toepassingDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Dit facet is niet van toepassing voor e<strong>en</strong> professioneel gerichte bachelor.96 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 2.9Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:<strong>Het</strong> programma sluit qua vorm <strong>en</strong> inhoud aan bij de kwalificaties van de instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bachelor:- diploma secundair onderwijs, diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan,diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie of e<strong>en</strong> diploma of getuigschrift dat bij of kracht<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>wet, decreet, Europese richtlijn of e<strong>en</strong> andere internationale overe<strong>en</strong>komst als gelijkwaardig wordt erk<strong>en</strong>d;- door het instellingsbestuur bepaalde voorwaard<strong>en</strong> voor person<strong>en</strong> die niet aan bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde voorwaard<strong>en</strong>voldo<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Voor de toegang tot de professionele bacheloropleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> zijn ge<strong>en</strong> voorbereidings- ofschakelprogramma’s nodig. De toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> voor de opleiding kom<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> met artikel 23 van deonderwijs- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>regeling. Hierin staat vermeld dat e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t kan toegelat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong>bacheloropleiding als hij in het bezit is van e<strong>en</strong> diploma van secundair onderwijs, uitgereikt door de VlaamseGeme<strong>en</strong>schap, van hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan, van hoger onderwijs voor socialepromotie (uitgezonderd het getuigschrift Pedagogische bekwaamheid) of van e<strong>en</strong> studiebewijs dat kracht<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>wettelijke norm, e<strong>en</strong> Europese richtlijn of e<strong>en</strong> internationale overe<strong>en</strong>komst als gelijkwaardig met e<strong>en</strong> van devoorgaande diploma’ s wordt erk<strong>en</strong>d. Kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die niet voldo<strong>en</strong> aan de hierbov<strong>en</strong> vermeldetoelatingsvoorwaard<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> toegang krijg<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> bepaalde opleiding als ze slag<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>toegangsonderzoek.<strong>Het</strong> programma is zo opgebouwd dat het aansluit bij de voork<strong>en</strong>nis van de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t. Debegincompet<strong>en</strong>ties voor de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> staan in de studiegids vermeld.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> k<strong>en</strong>t omwille van verschill<strong>en</strong>de red<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> gevarieerde instroom. Zo zijner de g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die Logopedie of Audiologie kiez<strong>en</strong> na één of meerdere jar<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> andereopleiding <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die reeds andere studies voltooid hebb<strong>en</strong>. Sommige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> combiner<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> metstuder<strong>en</strong>.Ook de vooropleiding van de eerstejaars Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> is divers (cijfers voor 2004-2005): 67,14%ASO, 22,86% TSO, 4,29% KSO <strong>en</strong> 2,86% BSO. In de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> zijn nauwelijks jong<strong>en</strong>singeschrev<strong>en</strong>.Globaal is de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>groep dus heel heteroge<strong>en</strong>, zowel op het vlak van voork<strong>en</strong>nis als leeftijd <strong>en</strong> socialesituatie. De commissie waardeert in het bijzonder dat de opleiding deze diversiteit <strong>en</strong> de nood om teindividualiser<strong>en</strong> op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> opvangt:T<strong>en</strong> eerste is dit mogelijk dankzij het zog<strong>en</strong>aamde flexibiliseringsdecreet <strong>en</strong> de EVC/ EVK’s.- T<strong>en</strong> tweede biedt Hogeschool G<strong>en</strong>t (mits schriftelijke aanvraag <strong>en</strong> na goedkeuring) aan bepaaldecategorieën stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> extra studie- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>faciliteit<strong>en</strong> aan:opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 97
- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in moeilijke sociaaleconomische omstandighed<strong>en</strong>;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> speciaal statuut inzake topsport of kunstbeoef<strong>en</strong>ing;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> mandaat vervull<strong>en</strong> in officiële bestuursorgan<strong>en</strong> van de hogeschool, bijvoorbeeld destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> functiebeperking (e<strong>en</strong> motorische, visuele of auditieve handicap);- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met leerstoorniss<strong>en</strong>;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> chronisch medische aando<strong>en</strong>ing.De commissie vernam dat de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> al verschill<strong>en</strong>de initiatiev<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> heeft omstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hierin tegemoet te tred<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> anticiper<strong>en</strong> van problem<strong>en</strong> door de keuze van de stageplaats is hier e<strong>en</strong>voorbeeld van. Zo werd er voor e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>te met visusstoorniss<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> stageplaats die zij konbereik<strong>en</strong> met de belbus of waarbij zij bij gebruik van ander op<strong>en</strong>baar vervoer niet te vaak moest overstapp<strong>en</strong>. E<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>te die werk<strong>en</strong> combineerde met studer<strong>en</strong>, kreeg e<strong>en</strong> stageplaats die qua verplaatsing <strong>en</strong> quaur<strong>en</strong>verdeling te combiner<strong>en</strong> was met haar werksituatie. Analoog hieraan werd er bij twee stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met hetstatuut van topsporter voor gezorgd dat de stage <strong>en</strong> het trainingsprogramma bij elkaar aanslot<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>te met gehoorstoorniss<strong>en</strong> werd e<strong>en</strong> FM-systeem gebruikt tijd<strong>en</strong>s de less<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>te met e<strong>en</strong>fysieke handicap kreeg bij schriftelijke exam<strong>en</strong>s meer tijd om het exam<strong>en</strong> af te legg<strong>en</strong> <strong>en</strong> kon haar antwoord<strong>en</strong>mondeling toelicht<strong>en</strong>.T<strong>en</strong> derde word<strong>en</strong> bij het begin van de opleiding opfriscursuss<strong>en</strong> ingericht in het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg.Dat is bijvoorbeeld het geval voor Nederlands (grammatica <strong>en</strong> spelling) <strong>en</strong> fysica.In de vierde plaats kiest de opleiding voor e<strong>en</strong> opzettelijke veelzijdigheid aan leervorm<strong>en</strong>, wat tegemoet komt aanstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de leerstijl<strong>en</strong>.Andere initiatiev<strong>en</strong> zijn:- Studietrajectgesprekk<strong>en</strong> voor alle eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> gaathet om individuele gesprekk<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de studietrajectbegeleider (e<strong>en</strong> lesgever uit het team) <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t,waarbij het verloop van het studiejaar geëvalueerd wordt op mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die cruciaal zijn voor de stud<strong>en</strong>t(bijvoorbeeld op het einde van de eerste stageperiode <strong>en</strong> vóór de partiële exam<strong>en</strong>s, na de partiële exam<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vóór de blokperiode op het einde van het academiejaar). Deze studietrajectgesprekk<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>tde mogelijkheid om problem<strong>en</strong> bespreekbaar te stell<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> opstapje zijn naar andere vorm<strong>en</strong> vanstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding. Naargelang de behoefte <strong>en</strong> de vraag kunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> extra individueletrajectbegeleiding aanvrag<strong>en</strong>.- - Wat de stage betreft, kan de stud<strong>en</strong>t desiderata opgev<strong>en</strong> met betrekking tot de stageplaats.- Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die extra begeleiding nodig hebb<strong>en</strong> of w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>tueel in groep, e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> opde lector<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s monitorat<strong>en</strong> die opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> zijn in het uurrooster. Dit kan ook via e<strong>en</strong> forum op Dokeoswaar de stud<strong>en</strong>t zich niet alle<strong>en</strong> kan richt<strong>en</strong> tot de doc<strong>en</strong>t, maar ook kan overlegg<strong>en</strong> met medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.- Waar mogelijk gaat de opleiding op zoek naar oplossing<strong>en</strong> voor individuele vraagstukk<strong>en</strong>. Zo blijk<strong>en</strong>Sommige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> door diverse oorzak<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> met het bereik<strong>en</strong> van bepaaldecompet<strong>en</strong>ties. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met spraak- of stemstoorniss<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bijvoorbeeld doorverwez<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong>logopedist. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met problem<strong>en</strong> op het vlak van assertiviteit of sociale vaardighed<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> terecht bije<strong>en</strong> psycholoog. In sommige gevall<strong>en</strong> ondersteunt de opleiding het leerproces door het aanbied<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>alternatieve stage, die dan niet kan leid<strong>en</strong> tot het verwerv<strong>en</strong> van credits.Tijd<strong>en</strong>s elke informatiesessie overloopt m<strong>en</strong> de typische vaardighed<strong>en</strong> van de logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> <strong>en</strong>wijst m<strong>en</strong> de kandidaat-stud<strong>en</strong>t erop dat hij het gesprok<strong>en</strong> <strong>en</strong> geschrev<strong>en</strong> Nederlands voldo<strong>en</strong>de moet beheers<strong>en</strong><strong>en</strong> bereid moet zijn e<strong>en</strong> ernstige inspanning te lever<strong>en</strong> voor de perfectionering van deze vaardighed<strong>en</strong>.Ingeschrev<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, of op aanvraag ook kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> logopedisch bilan, waarin dezeinspanning<strong>en</strong> gespecificeerd word<strong>en</strong>.De beheersing van het Nederlands is e<strong>en</strong> vereiste voor het doorlop<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> volwaardige stage <strong>en</strong> kan e<strong>en</strong>hinderpaal zijn voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>uitwisseling met niet-Nederlandstalig<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met specifieke beperking<strong>en</strong>98 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aangepaste ondersteuning. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met ernstige beperking<strong>en</strong> op het punt van spraak- <strong>en</strong>taalbeheersing word<strong>en</strong> op de mogelijkheid van e<strong>en</strong> heroriëntering gewez<strong>en</strong>. Bij het begin van de opleiding vindter e<strong>en</strong> initiatieweek plaats met opfrissingscursuss<strong>en</strong> voor linguïstiek <strong>en</strong> ICT-gebruik.Werkaanbieding<strong>en</strong> voor logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> zeld<strong>en</strong> langs de klassieke kanal<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>dgemaakt.De opleiding richtte daarom <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> bij wijze van di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing aan het werkveld <strong>en</strong> aan haarafgestudeerd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vacaturedi<strong>en</strong>st op. Hiervoor duidde het team e<strong>en</strong> verantwoordelijke aan die e<strong>en</strong> databaseaanlegt van geïnteresseerde afgestudeerd<strong>en</strong>, de binn<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>de werkaanbieding<strong>en</strong> inzamelt <strong>en</strong> ofwel decoördinat<strong>en</strong> van de afgestudeerd<strong>en</strong> (mits hun toestemming) doorgeeft aan de werkgever, ofwel de informatieverwerkt in e<strong>en</strong> gerichte mailing naar de afgestudeerd<strong>en</strong> zelf.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie blijk van grote tevred<strong>en</strong>heid over:- de contact<strong>en</strong> met de lector<strong>en</strong>;- de geringe afstand tuss<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>;- de voorbereiding op de exam<strong>en</strong>s;- de didactische kwaliteit<strong>en</strong> van de meerderheid van de lector<strong>en</strong>;- de kwaliteit van de begeleiding tijd<strong>en</strong>s stages <strong>en</strong> scriptie.Als verbeterpunt vermeld<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de communicatie via het elektronisch leerplatform Dokeos. Alvast wathet organisatorische aspect aangaat, werkt de opleiding sedert 2005-2006 met zog<strong>en</strong>aamde virtuele valv<strong>en</strong>, e<strong>en</strong>luik van het elektronisch leerplatform dat e<strong>en</strong> discussieforum biedt <strong>en</strong> directe toegang geeft tot allerlei praktischeinformatie. De opleiding moet wel aandacht bested<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> tijdige informatievoorzi<strong>en</strong>ing.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie is van oordeel dat de opleiding haar instroombegeleiding nog kan versterk<strong>en</strong> door Lassiverplicht te mak<strong>en</strong> voor alle eerstejaars.- Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vindt de commissie dat, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de heterog<strong>en</strong>e instroom, e<strong>en</strong> uitbreiding van hetaantal initiatiecursuss<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de zomervakantie de efficiëntie van de less<strong>en</strong> kan verbeter<strong>en</strong>.Oordeel over onderwerp 2, programma: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 2.1, relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programma: voldo<strong>en</strong>defacet 2.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programma: voldo<strong>en</strong>defacet 2.3, sam<strong>en</strong>hang van het programma:voldo<strong>en</strong>defacet 2.4, studieomvang:OKfacet 2.5, studielast:voldo<strong>en</strong>defacet 2.6, afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud:voldo<strong>en</strong>defacet 2.7, beoordeling <strong>en</strong> toetsing:voldo<strong>en</strong>defacet 2.8, masterproef:niet van toepassingfacet 2.9, toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>:goedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 99
<strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate transformatie van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie <strong>en</strong> dedomeinspecifieke eis<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gewicht van de individuele opleidingsonderdel<strong>en</strong> is goed gebalanceerd. Deinhoudelijke sam<strong>en</strong>hang is goed. De opleiding heeft voldo<strong>en</strong>de aandacht voor de studeerbaarheid van hetprogramma. De afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud is voldo<strong>en</strong>de. De inhoud<strong>en</strong> van de cursuss<strong>en</strong> zijnpraktijkgericht <strong>en</strong> actueel. De beoordeling <strong>en</strong> de toetsing zijn gericht op de realisatie van de leerdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>stransparant.100 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Onderwerp 3Inzet van het personeelFacet 3.1Kwaliteit van het personeelBeoordelingscriterium:- <strong>Het</strong> personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige <strong>en</strong> organisatorische realisatie van hetprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De belangrijke aspect<strong>en</strong> van het personeelsbeleid staan vermeld in de -hogeschooldocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De commissiekon de procedures inkijk<strong>en</strong> voor de vacatures, de aanstelling van het personeel, de b<strong>en</strong>oeming <strong>en</strong> bevordering,de evaluatie van het personeel, de nascholing <strong>en</strong> het onthaal van e<strong>en</strong> nieuw personeelslid. De opleiding beschiktook over zelfevaluatieformulier<strong>en</strong> voor het personeel.De vakgroep<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> mee de functie- <strong>en</strong> profielomschrijving van de in te vull<strong>en</strong> ambt<strong>en</strong> als die eerdervakspecifiek zijn <strong>en</strong> minst<strong>en</strong>s één collega van de vakgroep, maakt deel uit van de selectiecommissie. Bij meeropleidingsspecifieke profiel<strong>en</strong>, neemt de opleidingscommissie die taak over <strong>en</strong> zal minst<strong>en</strong>s éénverteg<strong>en</strong>woordiger van de opleidingscommissie deelnem<strong>en</strong> aan de selectiegesprekk<strong>en</strong>.De personeelsled<strong>en</strong> gav<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat de functiebeschrijving<strong>en</strong> voorverbetering vatbaar zijn, zeker wat betreft de niet-lesgebond<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong>.De hogeschool streeft ernaar om de opdracht<strong>en</strong> zo gelijk <strong>en</strong> eerlijk mogelijk te verdel<strong>en</strong>. Zij somt alle specifieketak<strong>en</strong> op in de opdrachtfiche <strong>en</strong> drukt dit uiteindelijk uit in e<strong>en</strong> perc<strong>en</strong>tage van e<strong>en</strong> voltijdse betrekking.Er zijn twee soort<strong>en</strong> evaluaties: de statutaire <strong>en</strong> de omstandigheidsevaluatie. De statutaire evaluatie geldt voortijdelijke personeelsled<strong>en</strong> die voor minst<strong>en</strong>s elf maand<strong>en</strong> aangesteld werd<strong>en</strong>. Zij word<strong>en</strong> geëvalueerd vóór heteinde van hun aanstellingsperiode. Vastb<strong>en</strong>oemde personeelsled<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de drie jaar na hunb<strong>en</strong>oeming geëvalueerd word<strong>en</strong>; daarna moet<strong>en</strong> vastb<strong>en</strong>oemde personeelsled<strong>en</strong> om de vijf jaar geëvalueerdword<strong>en</strong>. De omstandigheidsevaluatie is e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de evaluatie die gebeurt aan de hand van dezelfde criteriaals de statutaire evaluatie, maar eindigt met e<strong>en</strong> globale conclusie zoals “ geschikt voor vaste b<strong>en</strong>oeming”.Anders dan voor de evaluatiegesprekk<strong>en</strong>, is er ge<strong>en</strong> specifieke procedure voor de functioneringsgesprekk<strong>en</strong>. Diebestaan trouw<strong>en</strong>s ook niet op het niveau van de hogeschool.De opleiding organiseert jaarlijks e<strong>en</strong> evaluatie door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De numerieke verwerking gebeurt c<strong>en</strong>traal.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>tshoofd neemt de eindconclusies <strong>en</strong> de verwerking van de op<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> voor zijn rek<strong>en</strong>ing. Hijbespreekt de resultat<strong>en</strong> van de bevraging van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> met de betrokk<strong>en</strong> (praktijk)lector <strong>en</strong> dievan de opleiding met de coördinator. Naar aanleiding van dit gesprek stelt de betrokk<strong>en</strong> lector of coördinator e<strong>en</strong>rapport op met ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> verbeterplan. Als e<strong>en</strong> bevraging wijst op e<strong>en</strong> probleem, nodigt hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd de betrokk<strong>en</strong>e uit voor e<strong>en</strong> functioneringsgesprek, al dan niet in het bijzijn van deopleidingscoördinator. De globale resultat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong> in de departem<strong>en</strong>tsraad <strong>en</strong> decoördinator<strong>en</strong>vergadering.De onderwijskundige professionalisering van het personeel speelt in op innovaties, nieuwe visies, techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong>ICT-toepassing<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het werkveld van logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong>. Vernieuwing<strong>en</strong> in onderwijsmethodiek <strong>en</strong>opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 101
didactiek (zoals projectgestuurd onderwijs, begeleide zelfstudie) <strong>en</strong> de implem<strong>en</strong>tatie van de elektronischeleeromgeving Dokeos, vrag<strong>en</strong> e<strong>en</strong> steeds grotere tijdsinvestering van het personeel. Daarbij kunn<strong>en</strong>personeelsled<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong> van initiatiev<strong>en</strong> die op het niveau van de associatie G<strong>en</strong>t g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> of ophet niveau van de Hogeschool G<strong>en</strong>t of van het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg.Start<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel word<strong>en</strong> verondersteld de basisopleiding te volg<strong>en</strong>, ingericht doorde posthogeschoolvorming van de associatie.. Jaarlijks kunn<strong>en</strong> ook ervar<strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong> e<strong>en</strong>vervolmakingsopleiding volg<strong>en</strong>, aangebod<strong>en</strong> door dezelfde di<strong>en</strong>st.Elke nieuwe collega ontvangt het departem<strong>en</strong>taal Vademecum voor lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> het onderwijs- <strong>en</strong>exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t (OER) met departem<strong>en</strong>tale aanvulling<strong>en</strong>. Opleidingsgerelateerde informatie ontvangt d<strong>en</strong>ieuwe collega van de opleidingscoördinator die ook e<strong>en</strong> “coach” aanduidt. De vrijdag voor de start van hetacademiejaar vindt er e<strong>en</strong> receptie plaats ter verwelkoming van alle nieuwe collega’s, sam<strong>en</strong> met hun coaches <strong>en</strong>de opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong>.De commissie heeft aan de hand van de beschikbare docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong> dat het personeel overvoldo<strong>en</strong>de expertise beschikt om het programma adequaat te kunn<strong>en</strong> invull<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>s de commissie mak<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele lector<strong>en</strong> hun kwalificaties goed waar, maar miss<strong>en</strong> ander<strong>en</strong> de uitstralingdie op grond van hun diploma verwacht kan word<strong>en</strong>. De commissie d<strong>en</strong>kt hierbij aan de voorbeeldfunctie, depublicaties, de bek<strong>en</strong>dheid in de beroepswereld, het <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t naar de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het maatschappelijkdi<strong>en</strong>stbetoon.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding werk te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gelijkekans<strong>en</strong>beleid.- Daarnaast beveelt ze de opleiding aan om de lector<strong>en</strong> via peer review kritisch naar elkaar te ler<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong>.- Naast het formuler<strong>en</strong> van duidelijke functieomschrijving<strong>en</strong>, adviseert de commissie het invoer<strong>en</strong> vanfunctioneringsgesprekk<strong>en</strong> op structurele basis.Facet 3.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheidBeoordelingscriterium:- De opleiding sluit aan bij de volg<strong>en</strong>de criteria voor de inzet van personeel van e<strong>en</strong> professioneel gerichteopleiding: het onderwijs wordt voor e<strong>en</strong> belangrijk deel verzorgd door personeel dat e<strong>en</strong> verbinding legttuss<strong>en</strong> de opleiding <strong>en</strong> de beroeps- of kunstpraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld <strong>en</strong> met de afgestudeerd<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de commissie aan dat de opleidinggoede contact<strong>en</strong> onderhoudt met het werkveld, wat ze als e<strong>en</strong> noodzakelijke voorwaarde beschouwt voor deprofessionele gerichtheid van de opleiding.102 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Volg<strong>en</strong>s de commissie realiseert de opleiding op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> de eis tot professionele gerichtheid vanhaar personeel.<strong>Het</strong> personeel heeft e<strong>en</strong> ruime werkervaring opgebouwd. Bij de selectie van nieuwe personeelsled<strong>en</strong> is dittrouw<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> van de criteria. De statistische resultat<strong>en</strong> van de bevraging over de werkervaring ton<strong>en</strong> aan dat ertwintig personeelsled<strong>en</strong> zijn met werkervaring bov<strong>en</strong>op hun onderwijsactiviteit in de hogeschool, hoofdzakelijk inde beroepspraktijk. Gemiddeld hebb<strong>en</strong> die personeelsled<strong>en</strong> ti<strong>en</strong> jaar praktijkervaring. In de opleiding zijn neg<strong>en</strong>gastprofessor<strong>en</strong> actief; zij vervull<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> in de opleiding 1,2 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (VTE). Zij zijn actief in hunspecifiek werkgebied <strong>en</strong> het is juist vanwege hun specialisatie <strong>en</strong> werkervaring dat zij als gastprofessor word<strong>en</strong>aangesteld.Elf van de zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> lesgevers met e<strong>en</strong> diploma in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> werk<strong>en</strong> parttime in het werkveld(zelfstandige praktijk of di<strong>en</strong>st <strong>logopedie</strong>/ <strong>audiologie</strong>). De opleiding houdt de nuttige ervaring<strong>en</strong> van het personeelbij.De frequ<strong>en</strong>te aanwezigheid van verschill<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> van het team op stage is e<strong>en</strong> stevige waarborg voor e<strong>en</strong>int<strong>en</strong>s contact met de beroepspraktijk. Twaalf van de zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> lesgevers met e<strong>en</strong> diploma in de Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> do<strong>en</strong> aan stagebegeleiding.De di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing, al dan niet geformaliseerd in sam<strong>en</strong>werkingsakkoord<strong>en</strong>, is tot nog toe eerder beperkt. Zo zijner de jaarlijks less<strong>en</strong>cycli Nederlands met gebar<strong>en</strong> (in sam<strong>en</strong>werking met SIG) <strong>en</strong> de workshops rond stem voorberoepssprekers. Er zijn ook <strong>en</strong>kele tuss<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> zonder vaste regelmaat zoals de medewerking aan vormingvoor telefoon<strong>en</strong>quêteurs, de medewerking aan e<strong>en</strong> for<strong>en</strong>sisch-fonetisch politioneel onderzoek, de workshopscomputerfonetiek <strong>en</strong> de thematische studiedag<strong>en</strong>.De opleiding geeft toe dat de lector<strong>en</strong>mobiliteit nog sterk uitgebouwd moet word<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan de internationale contact<strong>en</strong> van het personeel met terugkoppelingnaar het onderwijs te versterk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te stimuler<strong>en</strong>. Ook zou zij de participatie aan internationale netwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong>sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> met binn<strong>en</strong>landse <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>landse partnerinstelling<strong>en</strong> dring<strong>en</strong>d moet<strong>en</strong>int<strong>en</strong>sifiër<strong>en</strong>.Facet 3.3Kwantiteit personeelBeoordelingscriterium:- Er wordt voldo<strong>en</strong>de personeel ingezet om de opleiding met de gew<strong>en</strong>ste kwaliteit te verzorg<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opdrachtvolumes schommel<strong>en</strong> van 8,21 VTE tot 10,16 VTE. <strong>Het</strong> personeelsvolume per stud<strong>en</strong>t varieert van0,54 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in 2005, tot 0,79 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in 2001. In het academiejaar 2005-2006 is deomkadering in de opleiding nog steeds aan de lage kant. <strong>Het</strong> personeelskader is over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> aanhoud<strong>en</strong>dgereduceerd, terwijl de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aantall<strong>en</strong> gestaag stijg<strong>en</strong>.De opleiding beschikt over 22 statutaire personeelsled<strong>en</strong> waarvan er 9 voltijds zijn <strong>en</strong> 13 deeltijds. 10 zijnvastb<strong>en</strong>oemd <strong>en</strong> 12 werk<strong>en</strong> in tijdelijk di<strong>en</strong>stverband. 17 zijn lector, 5 praktijklector <strong>en</strong> 1 is doc<strong>en</strong>t.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 103
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> beschikt de opleiding over 11,2 contractuele personeelsled<strong>en</strong>, waarvan er 1 voltijds is, 9 deeltijds zijn<strong>en</strong> 2 e<strong>en</strong> opdracht hebb<strong>en</strong> van 0.6 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Er werk<strong>en</strong> in de opleiding 4 gegradueerd<strong>en</strong> met het statuut van praktijklector <strong>en</strong> 17 personeelsled<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>lic<strong>en</strong>tiaatdiploma met het statuut van lector. 3 personeelsled<strong>en</strong> zijn doctor, 1 met het statuut van doc<strong>en</strong>t, 2 methet statuut van lector . Er zijn 9 gastprofessor<strong>en</strong> actief in de opleiding, gezam<strong>en</strong>lijk goed voor 1,2 voltijdsequival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Onder h<strong>en</strong> bekled<strong>en</strong> 5 het ambt van gastprofessor-lector, 4 het ambt van gastprofessorpraktijklector.De verhouding man-vrouw is bij de statutaire personeelsled<strong>en</strong> 5 op 17 <strong>en</strong> bij de contractuele personeelsl<strong>en</strong>d<strong>en</strong> 5mann<strong>en</strong> op 7 vrouw<strong>en</strong>.De leeftijdspiramide is gezond: 2 lector<strong>en</strong> jonger dan 30 jaar, 10 zijn tuss<strong>en</strong> 30 <strong>en</strong> 39 jaar oud, 4 lector<strong>en</strong> zijntuss<strong>en</strong> 40 <strong>en</strong> 49 jaar oud, <strong>en</strong> 6 zijn 50 jaar of ouder.De opleiding is er zich terdege van bewust dat e<strong>en</strong> aanpassing van de omkadering zeker tot e<strong>en</strong> van deverbeterpunt<strong>en</strong> behoort.<strong>Het</strong> blijft echter moeilijk met e<strong>en</strong> “bevror<strong>en</strong>” personeelsformatie soepel in te spel<strong>en</strong> op fluctuaties in destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aantall<strong>en</strong>. Hierdoor moet de opleiding vaak e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de goodwill van het personeel om deopdrachtinvulling soepel te interpreter<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> personeel k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> vrij grote werkdruk. <strong>Het</strong> is duidelijk datacc<strong>en</strong>tverschuiving<strong>en</strong> zeker in e<strong>en</strong> initiële fase e<strong>en</strong> grotere personeelsinvestering vrag<strong>en</strong>. Dat is bijvoorbeeld hetgeval voor de overgang van overdrachtsler<strong>en</strong> naar ervaringsintegrer<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> naar begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>,van individueel naar coöperatief ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> nieuwe evaluatievorm<strong>en</strong> zoals (groeps)assessm<strong>en</strong>t.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding haar personeel nog efficiënter inzett<strong>en</strong> door op e<strong>en</strong> creatieve manierde toewijzing van personeel aan opleidingsonderdel<strong>en</strong> te herorganiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong> met de andereopleiding<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t.- De commissie adviseert de opleiding om meer aandacht te gev<strong>en</strong> aan de verhouding tuss<strong>en</strong> voltijds <strong>en</strong>deeltijds personeel, zodat e<strong>en</strong> kerngroep van voltijdse lector<strong>en</strong> het geheel <strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>hang van de opleidingkan bewak<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong> <strong>Het</strong> cultiver<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> breed overzicht op de opleiding bij iedere<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetcreër<strong>en</strong> van kans<strong>en</strong> op medezegg<strong>en</strong>schap erover, zoals de opleiding nu al doet, drag<strong>en</strong> zeker ook bij tot hetbewak<strong>en</strong> <strong>en</strong> de controle van de sam<strong>en</strong>hang van de opleiding. De commissie raadt de opleiding aan om deinspanning<strong>en</strong> op dit punt niet te lat<strong>en</strong> verslapp<strong>en</strong>- De commissie vindt het verder noodzakelijk dat de opleiding de slaagperc<strong>en</strong>tages analyseert in functie vane<strong>en</strong> beleidsmatige aanpak van de niet-geslaagd<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat ze die analyse koppelt aan e<strong>en</strong> totaalvisie <strong>en</strong>daarmee anticipeert op het nieuwe financieringsbeleid.104 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Oordeel over onderwerp 3, inzet van het personeel: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 3.1, kwaliteit personeel:facet 3.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid:facet 3.3, kwantiteit personeel:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over gekwalificeerd personeel <strong>en</strong> voert e<strong>en</strong> personeelsbeleid dat goed functioner<strong>en</strong> in hetonderwijsproces mogelijk maakt. <strong>Het</strong> aantal lector<strong>en</strong> met praktijkervaring is relatief groot <strong>en</strong> er is aandacht voorde pedagogische, didactische <strong>en</strong> vakinhoudelijke vorming van de onderwijsgev<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 105
Onderwerp 4Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De huisvesting <strong>en</strong> materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zijn toereik<strong>en</strong>d om het programma te realiser<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Globaal waardeert de commissie de infrastructuur bijzonder (bib, restaurant, klass<strong>en</strong>, labs ….) alsook hetmateriaal waarover de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> (computers, cursustekst<strong>en</strong>,….) <strong>en</strong> de interne communicatie(Dokeos, valv<strong>en</strong>….). De infrastructurele faciliteit<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> efficiënt kader om de opleidingsbehoeft<strong>en</strong> in tevull<strong>en</strong> <strong>en</strong> de opleiding haar specifieke opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>.De hall op de gelijkvloerse verdieping is de inkom voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, bezoekers <strong>en</strong> bewoners van hetstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>home. Er is perman<strong>en</strong>tie van 8u tot 18u. In de inkomhal bevindt zich het onthaal waar de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ookterechtkunn<strong>en</strong> voor kopieerkaart<strong>en</strong>. Vanuit deze ruimte staan er wegwijzers naar de andere lokal<strong>en</strong>. In deinkomhall bevind<strong>en</strong> zich: e<strong>en</strong> monitor waarop mededeling<strong>en</strong> voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> doorlop<strong>en</strong>d verschijn<strong>en</strong>, e<strong>en</strong>wachtruimte, telefooncell<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> informatiezuil met pc waarin onder meer de website van de hogeschool <strong>en</strong>informatie over de bibliothek<strong>en</strong> geraadpleegd kan word<strong>en</strong> <strong>en</strong> vanwaar ook computerterminals gereserveerdkunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> fotokopieermachine <strong>en</strong> e<strong>en</strong> mededeling<strong>en</strong>bord.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> rustig studer<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> lokaal dat uitgerust is als zelfstudielokaal met zesti<strong>en</strong>netwerkterminals, voorzi<strong>en</strong> van courante software: tekstverwerking, elektronisch rek<strong>en</strong>blad, databeheer, internet,e-mail. Print<strong>en</strong> gebeurt via de netwerkprinters.Lector<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> niet over e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bureau op school. Wel is er naast e<strong>en</strong> ruime lector<strong>en</strong>kamer ook e<strong>en</strong>werkruimte met pc’s waar zij rustig kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>.De opleiding beschikt over goed uitgeruste leslokal<strong>en</strong> (overheadprojector, scherm <strong>en</strong> bord). De bezetting van deleslokal<strong>en</strong> is meestal voldo<strong>en</strong>de afgestemd op de specifieke didactische nod<strong>en</strong>. Elke verandering van leslokaalwordt ad valvas aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gemeld; dit gebeurt ev<strong>en</strong>tueel ook via de virtuele valv<strong>en</strong> op de elektronischeleeromgeving.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> beschikt over twee specifieke praktijklokal<strong>en</strong>. tLap is uitgerust met basis<strong>en</strong>gespecialiseerd materieel: tests <strong>en</strong> andere onderzoeksmiddel<strong>en</strong>, therapiematerieel, laptop (met geïntegreerdedvd-speler), cabines voor audiometrische tests, mapp<strong>en</strong> met opdracht<strong>en</strong> voor praktische oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong>voorbeeld<strong>en</strong> van stagedocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> observatielokaal heeft e<strong>en</strong> onewayscre<strong>en</strong>. Dit is noodzakelijk voorcontactur<strong>en</strong> (practica) waarbij derd<strong>en</strong> (patiënt<strong>en</strong>, cliënt<strong>en</strong>, leerling<strong>en</strong>) geobserveerd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.De opleiding actualiseert perman<strong>en</strong>t haar bibliotheekbestand <strong>en</strong> heeft abonnem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> op de meestger<strong>en</strong>ommeerde tijdschrift<strong>en</strong>. Naast specifieke vakliteratuur <strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitgebreid gamma aan literatuur overaangr<strong>en</strong>z<strong>en</strong>de vakdomein<strong>en</strong>, bevat de bibliotheek ook heel wat naslagwerk<strong>en</strong>. Ook e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d aantal cdromsis beschikbaar voor zelfstudie. De collectie is afgestemd op de curriculuminhoud<strong>en</strong> van de beideafstudeerrichting<strong>en</strong>.De campus is vlot bereikbaar met het op<strong>en</strong>baar vervoer.106 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om te zoek<strong>en</strong> naar grotere lokal<strong>en</strong> voor het werk<strong>en</strong> met grote groep<strong>en</strong>.Facet 4.2StudiebegeleidingBeoordelingscriteria:- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn adequaat met het oog op destudievoortgang.- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij de behoefte van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> sch<strong>en</strong>kt veel aandacht aan de informatiedag<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> opleidingsprogrammain het algeme<strong>en</strong> <strong>en</strong> vooral het programma van het eerste jaar word<strong>en</strong> met de pot<strong>en</strong>tiële stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> deaanwezige ouders doorg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Zij krijg<strong>en</strong> de kans vrag<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>, cursuss<strong>en</strong> in te kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de diversepraktijklokal<strong>en</strong> te bezoek<strong>en</strong>. Verscheid<strong>en</strong>e (praktijk)lector<strong>en</strong> staan ter beschikking voor extra informatie.Tijd<strong>en</strong>s de op<strong>en</strong>deurdag wordt dezelfde informatie aangebod<strong>en</strong>. Geïnteresseerd<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> informatiebundelbij het onthaal in het departem<strong>en</strong>t. Tijd<strong>en</strong>s de gehele dag kunn<strong>en</strong> kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> logopedisch <strong>en</strong>audiologisch test- <strong>en</strong> therapiemateriaal inkijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zij observer<strong>en</strong> hoe stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> experim<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> metberoepsgerichte computerprogramma's. Wie wil, kan vrijblijv<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> stemspraakscre<strong>en</strong>ing <strong>en</strong>/ of e<strong>en</strong> gehoortestlat<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> staan hun toekomstige medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te woord.E<strong>en</strong> ander kanaal waar abituriënt<strong>en</strong> steeds meer gebruik van mak<strong>en</strong>, is de website (http://www.hog<strong>en</strong>t.be).Dankzij het e-mailsjabloon kunn<strong>en</strong> ze hun vrag<strong>en</strong> rechtstreeks aan de opleidingscoördinator voorlegg<strong>en</strong>.Voor de officiële start van het academiejaar vindt e<strong>en</strong> onthaalweek plaats voor de eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong>algem<strong>en</strong>e informatiesessie stell<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>tshoofd <strong>en</strong> de departem<strong>en</strong>tssecretaris de structuur van dehogeschool <strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de visie, de missie <strong>en</strong> de cultuur voor. Ook de verschill<strong>en</strong>de informatiekanal<strong>en</strong>die de communicatie tuss<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het bestuur mogelijk mak<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong> hierbij aan bod. E<strong>en</strong>afgevaardigde van SOVOREG <strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>organisatie licht<strong>en</strong> hun werking toe. In de gesprekk<strong>en</strong> met decommissie gev<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan dat meer aandacht voor de k<strong>en</strong>nismaking tijd<strong>en</strong>s de onthaalweek e<strong>en</strong> goedezaak zou zijn.Na deze algem<strong>en</strong>e informatiesessie word<strong>en</strong> de nieuwe stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> per opleiding gegroepeerd, waarna zij van deopleidingscoördinator informatie krijg<strong>en</strong> over het less<strong>en</strong>rooster, de groepsindeling, de cursuss<strong>en</strong>, destudieboek<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z. Aansluit<strong>en</strong>d stelt de coördinator van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding het aanbod <strong>en</strong> de werking vandeze di<strong>en</strong>st voor.De eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de onthaalweek ook e<strong>en</strong> uitgebreide introductie in de bibliotheek. Dedocum<strong>en</strong>tatie die hier wordt uitgereikt, wordt in de loop van het academiejaar verder gebruikt <strong>en</strong> aangevuld in hetopleidingsonderdeel spraaktaalbeheersing, partim vakliteratuur.De opleiding organiseert vrijblijv<strong>en</strong>de sessies waarin de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hun voork<strong>en</strong>nis kunn<strong>en</strong> opfriss<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong>optimale werking moet m<strong>en</strong> het beginniveau van de stud<strong>en</strong>t qua beheersing van de eig<strong>en</strong> stem- <strong>en</strong>spraakvorming <strong>en</strong> qua spelling van de Nederlandse taal correct kunn<strong>en</strong> inschatt<strong>en</strong>. Daarom neemt m<strong>en</strong> vanopleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 107
iedere stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> logopedisch bilan <strong>en</strong> e<strong>en</strong> Nederlandstalig dictee af. Indi<strong>en</strong> nodig word<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voorbijkom<strong>en</strong>d onderzoek doorverwez<strong>en</strong> naar gespecialiseerde di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> introductie inhet werk<strong>en</strong> met e-mail <strong>en</strong> Dokeos.Iedere stud<strong>en</strong>t ontvangt bij aanvang van het academiejaar e<strong>en</strong> cd-rom met de studiegids <strong>en</strong> hetexam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t. De studiegids bevat informatie over de opleidingsonderdel<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> erinformatie over de werkvorm<strong>en</strong>, de lesgever(s), het aantal gedoceerde ur<strong>en</strong>, de practica, de studielast, de impactvan het vak, de manier van evaluatie, de gew<strong>en</strong>ste voork<strong>en</strong>nis <strong>en</strong>z. Dezelfde gegev<strong>en</strong>s staan ook op de websitevan Hogeschool G<strong>en</strong>t. Uit bevraging van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over 51 opleidingsonderdel<strong>en</strong>, gespreid over deacademiejar<strong>en</strong> van 1998 – 1999 tot 2003 – 2004, blijkt dat de studiegids de juiste informatie weergeeft. Omdatsommige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wel ge<strong>en</strong> gebruik mak<strong>en</strong> van deze informatiekanal<strong>en</strong>, wordt de vakgerichte informatieook wel vooraan in de syllabus opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t wordt volledig <strong>en</strong> kort voor de exam<strong>en</strong>period<strong>en</strong>og e<strong>en</strong>s extra toegelicht door de departem<strong>en</strong>tssecretaris.Op vaste tijdstipp<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> er studietrajectgesprekk<strong>en</strong> plaats. waarbij e<strong>en</strong> aantal (praktijk)lector<strong>en</strong> deverantwoordelijkheid heeft over e<strong>en</strong> bepaalde groep. Deze studietrajectgesprekk<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> in groep of individueelgebeur<strong>en</strong>. De (praktijk)lector<strong>en</strong> funger<strong>en</strong> als eerstelijnsopvang <strong>en</strong> verwijz<strong>en</strong> zo nodig door naar destudiebegeleiders.In de eerste plaats ontvang<strong>en</strong> alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de Suxeswijzer, e<strong>en</strong> uitgave van Hogeschool G<strong>en</strong>t. Dit is e<strong>en</strong>brochure met tips voor het studer<strong>en</strong> <strong>en</strong> om de kans op slag<strong>en</strong> in de eerste zittijd te vergrot<strong>en</strong>. Bijkom<strong>en</strong>dorganiseert het departem<strong>en</strong>t studievaardighed<strong>en</strong>sessies (onder meer rond organisatiestudieplanning, noter<strong>en</strong> <strong>en</strong>structurer<strong>en</strong>; e<strong>en</strong> schema mak<strong>en</strong>, mindmapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s), al dan niet uitgebreid met individuele begeleiding.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook inschrijv<strong>en</strong> voor sessies over faalangst <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>stress in kleine groepjes vanmaximum zes person<strong>en</strong>. Deze sessies zijn vooral gericht op eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gratis cd-rom krijg<strong>en</strong> die dieper ingaat op faalangst. Deze wordt aangebod<strong>en</strong>door Hogeschool G<strong>en</strong>t <strong>en</strong> is verkrijgbaar via de studiebegeleiders of via het c<strong>en</strong>trale secretariaat van dehogeschool. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook terecht bij de c<strong>en</strong>trale studiebegeleider.Verschill<strong>en</strong>de psycholog<strong>en</strong>, verbond<strong>en</strong> aan het departem<strong>en</strong>t, staan in voor de psychosociale begeleiding. Dezebegeleiding gebeurt na afspraak op vastgelegde dag<strong>en</strong>/ur<strong>en</strong>. In acute gevall<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong>psycholoog telefonisch contacter<strong>en</strong>.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met specifieke juridische vrag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> terecht bij de jurist van het departem<strong>en</strong>t of bij SOVOREG, dedi<strong>en</strong>st Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van Hogeschool G<strong>en</strong>t. Ondersteuning <strong>en</strong> advies in materies zoals huisvesting,jobs, het statuut als stud<strong>en</strong>t, financiële moeilijkhed<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij SOVOREG.Afhankelijk van het opleidingsonderdeel wordt het monitoraat ofwel verzorgd in werkcolleges voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> metleerstofproblem<strong>en</strong> ofwel in monitoraatsessies. Deze laatste word<strong>en</strong> georganiseerd op vraag van de stud<strong>en</strong>t via debetrokk<strong>en</strong> lector. Er is e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s om ook het elektronisch leerplatform als forum voor het monitoraatte gebruik<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> grote voordeel hiervan is dat de inhoud bewaard blijft <strong>en</strong> bereikbaar is voor alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t beschikt over e<strong>en</strong> parttime coördinator voor internationalisering. Hij geeft jaarlijks per opleidinge<strong>en</strong> briefing aan geïnteresseerde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Per opleiding is er e<strong>en</strong> ankerpersoon die suggesties doet voor deinhoudelijke invulling van de uitwisseling <strong>en</strong> deze verder opvolgt. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land kunn<strong>en</strong> met deankerpersoon <strong>en</strong> de andere teamled<strong>en</strong> contact onderhoud<strong>en</strong> via e-mail <strong>en</strong> het elektronisch leerplatform.Omgekeerd biedt de hogeschool extra ondersteuning aan buit<strong>en</strong>landse stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de vorm van onthaal,administratieve begeleiding, taalcursuss<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.108 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
De commissie stelde in de gesprekk<strong>en</strong> met de studiebegeleiders e<strong>en</strong> grote betrokk<strong>en</strong>heid bij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>inzetbereidheid vast, wat door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s bevestigd <strong>en</strong> sterk gewaardeerd werd.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Nietteg<strong>en</strong>staande de int<strong>en</strong>se begeleiding <strong>en</strong> de vroege start van de scriptiewerkzaamhed<strong>en</strong> (in het tweedejaar), stelt e<strong>en</strong> aantal derdejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het indi<strong>en</strong><strong>en</strong> van hun scriptie uit, e<strong>en</strong> mogelijkheid die de huidigeonderwijsregelgeving toelaat. Deze t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s maakt de scriptie-initiatie die reeds <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> in het tweedejaar georganiseerd wordt, des te relevanter. Dit aspect van de opleiding zou nog versterkt mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.Oordeel over onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 4.1, materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:facet 4.2, studiebegeleiding:goedgoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.Er zijn voldo<strong>en</strong>de goed uitgeruste lokal<strong>en</strong> <strong>en</strong> er is constante aandacht voor het didactisch materiaal. De ictondersteuningis goed. De opleiding nam ook voldo<strong>en</strong>de initiatiev<strong>en</strong> met het oog op de informatievoorzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong>de studiebegeleiding. Ze besteedt veel aandacht aan de instroom.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 109
Onderwerp 5Interne kwaliteitszorgFacet 5.1Evaluatie resultat<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Onder meer op basis van e<strong>en</strong> kwaliteitsverklaring, bouwde de opleiding e<strong>en</strong> kwaliteitssysteem (EFQM met TRISmethode) uit. Intuss<strong>en</strong> keurde het bestuurscollege de nota “Uitbouw van de kwaliteitszorg aan Hogeschool G<strong>en</strong>tvanaf 2000-2001” goed die twee jaar later geactualiseerd werd voor de periode vanaf 2002 – 2003. Dekwaliteitsverklaring stelt dat er continu op alle niveaus integraal aan kwaliteitszorg wordt gewerkt via het systeemvan zelfevaluatierapport<strong>en</strong> als eerste pijler.Elk niveau (sector, di<strong>en</strong>st, departem<strong>en</strong>t of opleiding) wordt regelmatig geëvalueerd. Bij e<strong>en</strong> zelfevaluatie word<strong>en</strong>de verantwoordelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> alle personeelsled<strong>en</strong> van de betreff<strong>en</strong>de sector of di<strong>en</strong>st betrokk<strong>en</strong>. De commissie konde jaaractieplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> de strategische verbeterplann<strong>en</strong> inkijk<strong>en</strong>.De commissie waardeert dat de opleiding in haar kwaliteitswerking uitdrukkelijk het principe van de PDCA-cirkelhanteert. Dat blijkt onder meer uit de manier waarop ze de doel<strong>en</strong> laat evaluer<strong>en</strong> via regelmatige bevraging<strong>en</strong>.Bij e<strong>en</strong> zelfevaluatie van e<strong>en</strong> opleiding word<strong>en</strong> de personeelsled<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>. Elke zelfevaluatieleidt tot e<strong>en</strong> rapport dat bezorgd wordt aan de hoofdverantwoordelijke <strong>en</strong> aan het C<strong>en</strong>trum voor Kwaliteitscontrole(CKC). Voor externe visitaties wordt het zelfevaluatierapport eerst aan de departem<strong>en</strong>tsraad <strong>en</strong> hetbestuurscollege voorgelegd. <strong>Het</strong> bestuurscollege bekrachtigt de beslissing van de departem<strong>en</strong>tsraad over deopvolging van de aanbeveling<strong>en</strong> van de visitatiecommissie. Bij e<strong>en</strong> zelfevaluatie word<strong>en</strong> de gegev<strong>en</strong>s verwerktvan elk type <strong>en</strong>quête dat bijdraagt tot het beoordel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> opleiding. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de alumni, demedewerkers <strong>en</strong> het beroepsveld word<strong>en</strong> regelmatig bevraagd om na te gaan of hun verwachting<strong>en</strong> ingelostword<strong>en</strong>. Deze bevraging<strong>en</strong> van belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> de tweede pijler. E<strong>en</strong> derde <strong>en</strong> vierde pijler zijn hetwerk<strong>en</strong> met verbeterdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> de verbeterplann<strong>en</strong>. Vanuit het zelfevaluatierapport legt de opleidingscommissiedoor analyse van de sterkt<strong>en</strong> <strong>en</strong> zwakt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal prioritaire verbeterdoel<strong>en</strong> vast, die door het betreff<strong>en</strong>debestuursorgaan goedgekeurd word<strong>en</strong>. Elk verbeterdoel leidt tot e<strong>en</strong> verbeterplan dat wordt voorgelegd aan hetC<strong>en</strong>trum voor Kwaliteitscontrole.Binn<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> is de opleidingscommissie de stuw<strong>en</strong>de kracht die verantwoordelijk is voor dekwaliteitszorg. De opleidingscommissie Logopedie <strong>en</strong> Audiologie zet in elke zitting kwaliteitskwesties op deag<strong>en</strong>da.Vanuit de impuls van het C<strong>en</strong>trum voor Kwaliteitscontrole nam de opleiding vanaf het academiejaar 1998 – 1999systematisch <strong>en</strong>quêtes af van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t opteerde voor e<strong>en</strong> bevraging van drieopleidingsonderdel<strong>en</strong>/vakk<strong>en</strong> per opleidingsjaar om de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> niet met <strong>en</strong>quêtes te overbelast<strong>en</strong>, wat de ernstvan de respons t<strong>en</strong> goede komt. De gegev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal verwerkt waarna de titulariss<strong>en</strong>, hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd <strong>en</strong> de voorzitter van de opleidingscommissie het overzicht van de resultat<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>. Zoalseerder vermeld, kunn<strong>en</strong> deze overzicht<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> tot functioneringsgesprekk<strong>en</strong> met elke (praktijk)lector.De bevraging over de opleiding zelf gebeurt om de drie jaar. De voorlaatste bevraging van de opleiding gebeurdein 2001- 2002. De laatste bevraging dateert van 2004 – 2005. De commissie stelde onder meer uit de verslag<strong>en</strong>110 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
van diverse werkgroep<strong>en</strong> vast dat de opleiding wel degelijk rek<strong>en</strong>ing hield met deze resultat<strong>en</strong> bij het opstell<strong>en</strong>van de verbeterdoel<strong>en</strong>.Als onderdeel van het departem<strong>en</strong>tale verbeterplan organiseerde de opleiding in 2001 – 2002 e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête bij hetpersoneel. De tweede personeels<strong>en</strong>quête vond plaats in 2004 – 2005.Informatie van het beroepsveld verkreeg de opleiding door de bevraging van de stageplaats<strong>en</strong>, die door hunruime diversiteit het beroepsveld repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. Deze bevraging wordt om de drie jaar georganiseerd. E<strong>en</strong> eerstebevraging dateert van 2001.De oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> hun m<strong>en</strong>ing gev<strong>en</strong> over hun opleiding aan de hand van e<strong>en</strong> aantal facett<strong>en</strong>. Hiervoorparticipeerde de opleiding in het Interreg-project van de Lessiushogeschool.De opleiding is gestart met de ontwikkeling van e<strong>en</strong> kwaliteitshandboek <strong>en</strong> heeft hiervoor al <strong>en</strong>kele proceduresbeschrev<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Om de resultat<strong>en</strong> van de kwaliteitswerking te borg<strong>en</strong>, adviseert de commissie de opleiding om nog gerichterwerk te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> echt kwaliteitshandboek.Facet 5.2Maatregel<strong>en</strong> tot verbeteringBeoordelingscriterium:- De uitkomst<strong>en</strong> van deze evaluatie vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong> die bijdrag<strong>en</strong> aande realisatie van de streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In het academiejaar 1997 - 1998 ging de opleiding van start met e<strong>en</strong> systematische aanpak van deverbeterpunt<strong>en</strong>.De eerste verbeterplann<strong>en</strong> voor de opleiding Logopedie <strong>en</strong> Audiologie werd<strong>en</strong> opgemaakt naar aanleiding van deTRIS-evaluatie in 2000 – 2001. Eerder bestond al e<strong>en</strong> reflex tot verbeter<strong>en</strong>, maar verbeterpunt<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>aangepakt zonder het uitschrijv<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> verbeterplan of kwaliteitsborgingsysteem. Nadat <strong>en</strong>kele opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong>het departem<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> zelfevaluatie uitgevoerd hadd<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong> de verbeterpunt<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gebracht in e<strong>en</strong>geïntegreerd jaaractieplan voor het departem<strong>en</strong>t. Deze werkwijze staat nu model voor de hogeschool.De kwaliteitszorg kreeg in de loop van <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> in het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de opleiding e<strong>en</strong> steeds belangrijkerplaats <strong>en</strong> werd door e<strong>en</strong> steeds bredere basis gedrag<strong>en</strong>. Dit gebeurde vooral door actieve deelname vanpersoneelsled<strong>en</strong> aan de TRIS-sessies, het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van verbeterpunt<strong>en</strong>, eig<strong>en</strong> acties <strong>en</strong> de deelname aan depersoneels<strong>en</strong>quête.De verslag<strong>en</strong> van de werkgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> de opleidingscommissie ton<strong>en</strong> aan dat de opleiding de resultat<strong>en</strong> van debevraging<strong>en</strong> verwerkt in de beleidsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook rapport uitbr<strong>en</strong>gt over de mate waarin deze verbeterdoel<strong>en</strong>gerealiseerd word<strong>en</strong>.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 111
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om kritische bevinding<strong>en</strong> sneller opnieuw te toets<strong>en</strong> om zo deverbetering ervan systematisch te kunn<strong>en</strong> opvolg<strong>en</strong>.- Opdat de resultat<strong>en</strong> van bevraging<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluaties tot echte kwaliteitsverbeteringsacties zoud<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>, ishet volg<strong>en</strong>s de commissie nodig dat de opleiding over e<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>de figuur beschikt diebeslissingsbevoegdheid heeft <strong>en</strong> die het mandaat heeft om ook collega’s aan te sprek<strong>en</strong> over hun bijdrageaan de kwaliteitsverbeteringsacties.Facet 5.3Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veldBeoordelingscriterium:- Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het afnem<strong>en</strong>d beroep<strong>en</strong>veld van deopleiding actief betrokk<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De voorbije jar<strong>en</strong> volgd<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de collega’s binn<strong>en</strong> de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> e<strong>en</strong> TRISopleiding.De doelstelling van deze inscholing is binn<strong>en</strong> de opleiding e<strong>en</strong> aantal ankerfigur<strong>en</strong> aan te stell<strong>en</strong> dievertrouwd zijn met de TRIS-procedure in het bijzonder <strong>en</strong> het kwaliteitsd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> in het algeme<strong>en</strong>.De collega’s word<strong>en</strong> ook betrokk<strong>en</strong> in het departem<strong>en</strong>tale kwaliteitssysteem via de opleidingscommissies (vasterubriek “ kwaliteit” <strong>en</strong> de jaarlijkse zitting gewijd aan het opstell<strong>en</strong> van de verbeterplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> het jaaractieplan).T<strong>en</strong> slotte zijn er driejaarlijkse bevraging<strong>en</strong> van het personeel, waarover feedback gegev<strong>en</strong> wordt op depersoneelsvergadering.Met het oog op de kwaliteitszorg moet<strong>en</strong> de led<strong>en</strong> van de departem<strong>en</strong>tsraad volg<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> goedkeur<strong>en</strong>:het driejaarlijkse TRIS-rapport van de opleiding <strong>en</strong> de daaruit afgeleide verbeterplann<strong>en</strong>, het departem<strong>en</strong>talejaarverslag <strong>en</strong> het jaaractieplan.De betrokk<strong>en</strong>heid van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij de kwaliteitszorg wordt verzekerd door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die deel uitmak<strong>en</strong>van de opleidingscommissie, door de verteg<strong>en</strong>woordiging van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad, door dejaarlijkse stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraging over drie verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong>, door de driejaarlijkse bevraging overde opleiding <strong>en</strong> door de informele feedback.<strong>Het</strong> beroepsveld - waaronder veel oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> - participeert aan kwaliteitszorg door talrijke formele <strong>en</strong>informele contact<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s werkvergadering<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de de stages. <strong>Het</strong> beroepsveld <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong>word<strong>en</strong> om de drie jaar bevraagd over de opleiding.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding op dit facet nog sterker scor<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> alumniwerking uit tebouw<strong>en</strong>. Bestaande alumni-initiatiev<strong>en</strong> uit verschill<strong>en</strong>de departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de Hogeschool G<strong>en</strong>t moet<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> schaalvergrotingseffect door de c<strong>en</strong>trale aansturing van de alumniwerking.112 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Oordeel over onderwerp 5, interne kwaliteitszorg: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 5.1, evaluatie resultat<strong>en</strong>:facet 5.2, maatregel<strong>en</strong> tot verbetering:facet 5.3, betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veld:goedvoldo<strong>en</strong>degoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over e<strong>en</strong> geïntegreerd kwaliteitszorgsysteem. Zij organiseert regelmatig bevraging<strong>en</strong> overhet onderwijs op diverse terrein<strong>en</strong> <strong>en</strong> met relevante doelgroep<strong>en</strong>. De uitkomst<strong>en</strong> van de evaluaties vorm<strong>en</strong> debasis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong>. Er is duidelijk sprake van e<strong>en</strong> verbeterbeleid. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, delector<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld word<strong>en</strong> actief betrokk<strong>en</strong> bij de interne kwaliteitszorg.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 113
Onderwerp 6Resultat<strong>en</strong>Facet 6.1Gerealiseerd niveauBeoordelingscriterium:- De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overe<strong>en</strong>stemming met de nagestreefde compet<strong>en</strong>ties qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In de gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld stelt de commissie e<strong>en</strong> zeer grote tevred<strong>en</strong>heid vast over de compet<strong>en</strong>tiesvan de afgestudeerd<strong>en</strong>. Ze bereik<strong>en</strong> het vooropgestelde eindniveau. De opleiding organiseert bevraging<strong>en</strong> bij hetwerkveld <strong>en</strong> bij de afgestudeerd<strong>en</strong> over de tevred<strong>en</strong>heid over de opleiding <strong>en</strong> de tevred<strong>en</strong>heid over de kwaliteitvan de afgestudeerd<strong>en</strong>. Uit de resultat<strong>en</strong>, beschrev<strong>en</strong> in het zelfevaluatierapport, blijkt e<strong>en</strong> zeer grotetevred<strong>en</strong>heid.Om na te gaan of de kwalificaties daadwerkelijk gerealiseerd word<strong>en</strong>, gebruikt de opleiding verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong>.De bevraging van de oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebeurt volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> vast schema waarbij de afgestudeerd<strong>en</strong> van één, drie<strong>en</strong> vijf academiejar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> aan bod kom<strong>en</strong>. Hiervoor hebb<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de Vlaamse hogeschol<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> gezam<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>lijst opgesteld, de zog<strong>en</strong>aamde Interreg-<strong>en</strong>quête. Deze<strong>en</strong>quête peilt via e<strong>en</strong> zestigtal vrag<strong>en</strong> naar de beheersing van de basiscompet<strong>en</strong>ties.De vraag naar meer praktijktoepassing<strong>en</strong> <strong>en</strong> de vraag naar verwet<strong>en</strong>schappelijking klink<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> luid.De afgestudeerd<strong>en</strong> van de voorbije vijf jaar werd<strong>en</strong> bevraagd over hun werksituatie. Er was e<strong>en</strong> respons van ruim60% (127 respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong>). Uit de rondvraag blijkt dat 83 oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog als logopedist werkzaam zijn <strong>en</strong> 23 alsaudioloog. 21 person<strong>en</strong> (iets meer dan 16%) zijn e<strong>en</strong> andere professionele richting ingeslag<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> aantal heeftverder gestudeerd of is nog aan het verder studer<strong>en</strong>.De oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn tevred<strong>en</strong> over hun tewerkstelling. 48% van de bevraagde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is één of meerdereker<strong>en</strong> van job veranderd, maar meestal was dat omwille van het einde van e<strong>en</strong> interim. In e<strong>en</strong> aantal gevall<strong>en</strong>ging dat om de overgang van e<strong>en</strong> zelfstandig naar e<strong>en</strong> bedi<strong>en</strong>d<strong>en</strong>statuut.Over het algeme<strong>en</strong> zijn de oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tevred<strong>en</strong> over de g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> opleiding, die naar hun m<strong>en</strong>ing afgestemd isop het beroep. De grote meerderheid vindt dat ze de eindkwalificaties bezit <strong>en</strong> dat ze goed voorbereid is om haaractuele functie uit te oef<strong>en</strong><strong>en</strong>.Uit e<strong>en</strong> bevraging bij het werkveld blijkt dat voor de “kwaliteit van de opleiding als geheel” Logopedie <strong>en</strong>Audiologie respectievelijk e<strong>en</strong> gemiddelde hal<strong>en</strong> van 2 <strong>en</strong> 2,14 op e<strong>en</strong> schaal van 0 tot 3. Voor ‘(bijdrage aan)onderzoek’ is dat 1,7 <strong>en</strong> 1,57. Voor de ‘perceptie van di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing’ zijn de gemiddelde scores respectievelijk1,6 <strong>en</strong> 1,83.Volg<strong>en</strong>s de commissie is de internationale mobiliteit eerder zwak. De laatste drie academiejar<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> vierstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land stage gelop<strong>en</strong> <strong>en</strong> vijf (praktijk)lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de afgelop<strong>en</strong> drie academiejar<strong>en</strong>congress<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land bijgewoond. Binn<strong>en</strong> de opleiding wordt er ook aan het internationaal PWO-project‘Commuter’ gewerkt in sam<strong>en</strong>werking met Universiteit G<strong>en</strong>t.114 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
De verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld vermeld<strong>en</strong> als sterke punt<strong>en</strong> van deze opleiding:- de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>-stagiaires kunn<strong>en</strong> zelfstandig werk<strong>en</strong>;- ze hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goede theoretische achtergrond <strong>en</strong> zijn gewap<strong>en</strong>d voor de praktijk;- de opleiding b<strong>en</strong>adrukt sterk dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zich aan de afsprak<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> houd<strong>en</strong>;- de goede sam<strong>en</strong>werking met de opleiding;- de goede contact<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld m<strong>en</strong><strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> vroegere k<strong>en</strong>nismaking met de praktijk al tijd<strong>en</strong>s heteerste jaar de kwaliteit van de opleiding t<strong>en</strong> goede zou kom<strong>en</strong>. Ook vind<strong>en</strong> ze de duur van de stages te kort.De afgestudeerd<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong> op hun beurt de kwaliteit van de contact<strong>en</strong> met de lector<strong>en</strong>, de didactischekwaliteit<strong>en</strong> van de meerderheid <strong>en</strong> hun bereidheid om met opmerking<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong>. Ze vind<strong>en</strong> dat deopleiding nog praktijkgerichter mag zijn. Ze vermeld<strong>en</strong> ook de grote verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> lector<strong>en</strong>. Net als destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, hadd<strong>en</strong> ze het gevoel dat ze zich niet klaar voeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> zich daardoor onzeker voeld<strong>en</strong> om in hetwerkveld te stapp<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om de aandacht van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor internationale context testimuler<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het opleidingsprogramma zelf.- Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kan de opleiding nog sterkere inspanning<strong>en</strong> lever<strong>en</strong> om op het vlak van internationalisering vanhet onderwijs betek<strong>en</strong>isvolle resultat<strong>en</strong> te boek<strong>en</strong>, zowel bij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als bij de lector<strong>en</strong>.Facet 6.2Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tBeoordelingscriteria:- Voor het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleiding<strong>en</strong>.- <strong>Het</strong> onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldoet aan deze streefcijfers.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van slaagcijfers per studiegebeid <strong>en</strong>/of opleiding over de jar<strong>en</strong>he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de 45% <strong>en</strong>de 50% ligg<strong>en</strong>. Noch de evolutie over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, als de situatie per opleiding of studiegebied word<strong>en</strong>opgevolgd. Daardoor kan de opleiding ge<strong>en</strong> streefcijfers formuler<strong>en</strong> in vergelijking met relevante andereopleiding<strong>en</strong>.Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tscijfers per studiegebeid <strong>en</strong> / of opleiding over dejar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de45% <strong>en</strong> de 50% ligg<strong>en</strong>. De evolutie over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> wordt in Vlaander<strong>en</strong> niet opgevolgd. Ev<strong>en</strong>min wordt desituatie per opleiding of studiegebied opgevolgd. Daardoor kan de opleiding voor het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong>streefcijfers formuler<strong>en</strong> in vergelijking met relevante andere opleiding<strong>en</strong>.De herkomst van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het academiejaar 2005-2006 is als volgt: 64,4 % uit het ASO, 32,9 % uit hetTSO, 1,4 % uit het KSO <strong>en</strong> 1,4 % uit het BSO.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 115
De slaagcijfers voor deze opleiding ligg<strong>en</strong> voor het eerste jaar beduid<strong>en</strong>d bov<strong>en</strong> het Vlaamse gemiddelde (56,7%). Voor de academiejar<strong>en</strong> sinds 2001-2002 is het slaagcijfer voor de eerste <strong>en</strong> tweede zittijd sam<strong>en</strong>respectievelijk 67,3%, 69,7%, 73,4%, 62,8% <strong>en</strong> 63,0%.De slaagcijfers verschill<strong>en</strong> sterk naargelang de vooropleiding van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. In het academiejaar 2005-2006slaagde 70,2% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> ASO-achtergrond, teg<strong>en</strong>over 54,1% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het TSO. De<strong>en</strong>ige stud<strong>en</strong>t uit het BSO <strong>en</strong> de <strong>en</strong>ige uit het KSO war<strong>en</strong> beid<strong>en</strong> ook geslaagd.De analyse van de doorstroom toont aan dat de gemiddelde studieduur de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> ongeveergelijk geblev<strong>en</strong> is op gemiddeld 3,38 jaar met e<strong>en</strong> spreiding tuss<strong>en</strong> 3,14 <strong>en</strong> 3,51. Belangrijk hierbij is dat bijna70% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de opleiding op tijd beëindigt. 23,6 % doet er één jaar langer over. Hoogst uitzonderlijk(0,8%) wordt er meer dan twee jaar extra over de opleiding gedaan.De commissie beschouwt het werk<strong>en</strong> met streefcijfers niet als e<strong>en</strong> bureaucratische oef<strong>en</strong>ing, maar wel als e<strong>en</strong>noodzakelijke voorwaarde om e<strong>en</strong> beleid te ontwikkel<strong>en</strong> dat de realisatie van zijn doel<strong>en</strong> afmeet aan <strong>en</strong>verantwoordt vanuit het r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om vooreerst werk te mak<strong>en</strong> van streefcijfers op het vlak vanstudier<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong> met indicator<strong>en</strong> te integrer<strong>en</strong> in het beleid.Oordeel over onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 6.1, gerealiseerd niveau:facet 6.2, onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t:goedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De visitatiecommissie heeft vastgesteld dat de opleiding haar doelstelling<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de realiseert. De opleidinglevert breed inzetbare logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> af. <strong>Het</strong> werkveld is tevred<strong>en</strong> over de kwaliteit van deafgestudeerd<strong>en</strong>.116 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Globaal oordeelDe visitatiecommissie baseerde haar oordeel <strong>en</strong> motivering op de volg<strong>en</strong>de bronn<strong>en</strong>:- het zelfevaluatierapport van de opleiding <strong>en</strong> de bijhor<strong>en</strong>de bijlag<strong>en</strong>,de gevoerde gesprekk<strong>en</strong> met debetrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>,- de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ter inzage tijd<strong>en</strong>s het bezoek,- de opgevraagde docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,- de reactie van de opleiding op het opleidingsrapport.De commissie heeft de visitatie voorbereid op basis van het zelfevaluatierapport (ZER) <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>zelfevaluatierapport blijft binn<strong>en</strong> de krijtlijn<strong>en</strong> van de handleiding <strong>en</strong> schetst binn<strong>en</strong> het opgelegde formaat e<strong>en</strong>compact beeld van de opleiding. <strong>Het</strong> geeft systematisch blijk van e<strong>en</strong> kritische opstelling teg<strong>en</strong>over de opleidingmet aandacht voor sterke <strong>en</strong> verbeterpunt<strong>en</strong>, maar is onvoldo<strong>en</strong>de gestroomlijnd om e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtig beeld vande opleiding te verkrijg<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het visitatiebezoek kreeg de commissie e<strong>en</strong> duidelijker <strong>en</strong> globaler beeld vande opleiding. De gesprekk<strong>en</strong> met de verschill<strong>en</strong>de groep<strong>en</strong> verliep<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> sfeer.Op basis van de oordel<strong>en</strong> over:onderwerp 1, niveau <strong>en</strong> oriëntatie:onderwerp 2, programma:onderwerp 3, personeel:onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:onderwerp 5, interne kwaliteitszorg:onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong> in de opleiding aanwezig zijn.opleidingrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t | 117
Overzichtstabel van de oordel<strong>en</strong> 1 score facet score onderwerpOnderwerp 1: Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1: Niveau <strong>en</strong> oriëntatie voldo<strong>en</strong>deFacet 1.2: Domeinspecifieke eis<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 2: ProgrammaFacet 2.1: Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoud voldo<strong>en</strong>deFacet 2.2: Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid voldo<strong>en</strong>deFacet 2.3: Sam<strong>en</strong>hang voldo<strong>en</strong>deFacet 2.4: Studieomvang OKFacet 2.5 Studietijd voldo<strong>en</strong>deFacet 2.6: Afstemming vormgeving <strong>en</strong> inhoud voldo<strong>en</strong>deFacet 2.7: Beoordeling <strong>en</strong> toetsing voldo<strong>en</strong>deFacet 2.8: Masterproef niet van toepassingFacet 2.9: Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> goedOnderwerp 3: Inzet van personeelFacet 3.1: Kwaliteit personeel voldo<strong>en</strong>deFacet 3.2: Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid voldo<strong>en</strong>deFacet 3.3: Kwantiteit personeel voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 4: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1: Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> goedFacet 4.2: Studiebegeleiding goedOnderwerp 5: Interne kwaliteitszorgFacet 5.1: Evaluatie resultat<strong>en</strong> goedFacet 5.2: Maatregel<strong>en</strong> tot verbetering voldo<strong>en</strong>deFacet 5.3:Onderwerp 6: Resultat<strong>en</strong>Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong>beroep<strong>en</strong>veldgoedFacet 6.1: Gerealiseerd niveau goedFacet 6.2: Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deDe oordel<strong>en</strong> zijn van toepassing voor:HOGENT <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>1Indi<strong>en</strong> in de tabel één <strong>en</strong>kel oordeel vermeld staat, dan geldt dit oordeel voor alle afstudeerrichting<strong>en</strong>, locaties <strong>en</strong> variant<strong>en</strong>die vermeld staan bij de betreff<strong>en</strong>de opleiding. Indi<strong>en</strong> één of meer afstudeerrichting<strong>en</strong>/locaties/variant<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>debeoordeling hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, dan zijn al deze oordel<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de tabel.118 | opleidingsrapport Hogeschool G<strong>en</strong>t
Hoofdstuk 3 Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>deAlgem<strong>en</strong>e toelichting bij de professioneel gerichte bacheloropleiding in de <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> aande Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de.In 1995 ontstaat de fusiehogeschool Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de (KHBO). <strong>Het</strong> is de fusie tuss<strong>en</strong> deKatholieke Industriële Hogeschool West-Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Hoger Technisch Instituut, beide geleg<strong>en</strong> in Oost<strong>en</strong>de<strong>en</strong> het Hoger Technisch Instituut Brugge, het Sint-Jansinstituut voor Verpleegkunde <strong>en</strong> het Sint-AndreasinstituutNormaalschool. Deze twee laatste zijn ook beide geleg<strong>en</strong> in Brugge.De KHBO telt op 31 oktober 2005 3.133 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waarvan 104 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de opleiding Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong>.De hogeschool omvat vier campuss<strong>en</strong>. De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>, die tot het departem<strong>en</strong>tGezondheidszorg behoort, vindt plaats op de Campus Sint-Michiel in de Spoorwegstraat. De opleiding Logopedie<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> heeft binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg twee afstudeerrichting<strong>en</strong>. De afstudeerrichtingAudiologie heeft e<strong>en</strong> optiecoördinator die sam<strong>en</strong> met het opleidingshoofd verantwoordelijk is voor deafstudeerrichting.De KHBO maakt deel uit van de Associatie K.U.Leuv<strong>en</strong>. Sinds 11 juli 2002 vorm<strong>en</strong> twaalf hogeschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> deuniversiteit K.U.Leuv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> formeel sam<strong>en</strong>werkingsverband.Rec<strong>en</strong>t werd binn<strong>en</strong> de KHBO e<strong>en</strong> proces opgestart om al haar opleiding<strong>en</strong> om te vorm<strong>en</strong> tot hetzij professionelebachelor, hetzij academische bachelor of master. Deze omvorming gebeurt conform het decreet betreff<strong>en</strong>de deherstructurering van het hoger onderwijs in Vlaander<strong>en</strong>. De omvormingsdossiers werd<strong>en</strong> op 30 september 2003aan de Vlaamse overheid overgemaakt <strong>en</strong> in het voorjaar van 2004 goedgekeurd.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 119
Onderwerp 1Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1Niveau <strong>en</strong> oriëntatie van de professioneel gerichte bachelorBeoordelingscriteria:De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> zijn er op gericht de stud<strong>en</strong>t te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot:- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties als d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eervaardigheid, het verwerv<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>van informatie, het vermog<strong>en</strong> tot kritische reflectie <strong>en</strong> projectmatig werk<strong>en</strong>, creativiteit, het kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>van e<strong>en</strong>voudige leidinggev<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong>, het vermog<strong>en</strong> tot communicer<strong>en</strong> van informatie, ideeën, problem<strong>en</strong> <strong>en</strong>oplossing<strong>en</strong>, zowel aan specialist<strong>en</strong> als aan lek<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ingesteldheid tot lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>;- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e beroepsgerichte compet<strong>en</strong>ties als teamgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>,oplossingsgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de zin van het zelfstandig kunn<strong>en</strong> definiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> analyser<strong>en</strong> vancomplexe probleemsituaties in de beroepspraktijk <strong>en</strong> het kunn<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> van zinvolleoplossingstrategieën, <strong>en</strong> het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d met deberoepspraktijk;- het beheers<strong>en</strong> van beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties op het niveau van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar.<strong>Het</strong> oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In Vlaander<strong>en</strong> heeft de studierichting Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> conform het hogeschol<strong>en</strong>decreet van 13 juli 1994twee afstudeerrichting<strong>en</strong>. Die sluit<strong>en</strong> elk aan bij e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d beroepsprofiel <strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot verschill<strong>en</strong>deberoepstitels.Voor de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> heeft m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lijst opgesteld van 8 kerncompet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> 24compet<strong>en</strong>ties. De opleiding koos voor e<strong>en</strong> model waarin de kerncompet<strong>en</strong>ties onder roll<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>ondergebracht. De compet<strong>en</strong>ties heeft m<strong>en</strong> als deelcompet<strong>en</strong>ties onder de desbetreff<strong>en</strong>de rol geplaatst.Beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d logopedist:- Prev<strong>en</strong>tie-adviseur:• voorlichting gev<strong>en</strong> over logopedische stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of beperking<strong>en</strong>,• logopedische problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> risicofactor<strong>en</strong> vroegtijdig opspor<strong>en</strong>,• e<strong>en</strong> advies formuler<strong>en</strong> over logopedische stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of beperking<strong>en</strong>.- Diagnosticus :• e<strong>en</strong> anamnese uitvoer<strong>en</strong>;• e<strong>en</strong> onderzoek uitvoer<strong>en</strong>;• e<strong>en</strong> diagnose stell<strong>en</strong>.- Therapeut:• e<strong>en</strong> handelingsplan opstell<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong>;• de cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving informer<strong>en</strong> over het doel, de method<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> het verloopvan de behandeling;• de omgeving van de cliënt train<strong>en</strong> met het oog op e<strong>en</strong> efficiënte behandeling.- Teamlid:• sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> met professionals in het belang van de cliënt;• vanuit e<strong>en</strong> logopedische visie bijdrag<strong>en</strong> aan teambespreking<strong>en</strong>.- Sociale communicator:• constructieve relaties met de cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving opbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong>;120 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
• empathisch omgaan met emoties <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> van ander<strong>en</strong> in functie van het professioneelhandel<strong>en</strong>;• stem, spraak <strong>en</strong> de Nederlandse taal adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- M<strong>en</strong>tor van zijn leerproces:• de kwaliteit ( effectiviteit <strong>en</strong> efficiëntie) van het eig<strong>en</strong> logopedisch handel<strong>en</strong> kritisch beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong>bijstur<strong>en</strong>;• initiatief nem<strong>en</strong> tot bijler<strong>en</strong>;• constructief omgaan met feedback.- Innovator:• zelfstandig of in teamverband, toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek uitvoer<strong>en</strong> in het logopedischevakgebied;• Onderzoeksresultat<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>;• wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur <strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te researchdata opzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>;-productinformatie <strong>en</strong> beleidsinformatie opvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- Praktijkbeheerder:• wettelijke bepaling<strong>en</strong> <strong>en</strong> regelgeving over het beroep k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong>;• correct omgaan met de ethische <strong>en</strong> deontologische code.• op systematische wijze e<strong>en</strong> praktijk- <strong>en</strong> cliënt<strong>en</strong>administratie/organisatie beher<strong>en</strong>.Beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d audioloog:- Prev<strong>en</strong>tie-adviseur:• voorlichting gev<strong>en</strong> over audiologische <strong>en</strong> aan <strong>audiologie</strong> gerelateerde stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofbeperking<strong>en</strong>;• audiologische problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> risicofactor<strong>en</strong> vroegtijdig opspor<strong>en</strong>;• e<strong>en</strong> advies formuler<strong>en</strong> over audiologische stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of beperking<strong>en</strong>.- Klinisch audioloog:• e<strong>en</strong> anamnese uitvoer<strong>en</strong>;• e<strong>en</strong> onderzoek uitvoer<strong>en</strong>;• onderzoeksresultat<strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong>;- Aanpasser van hoorhulpmiddel<strong>en</strong>:• e<strong>en</strong> aanpassingsproces opstell<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong>;• de cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving informer<strong>en</strong> over het doel, de method<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> het verloopvan het aanpassingsproces;• de omgeving van de cliënt train<strong>en</strong> met het oog op e<strong>en</strong> efficiënte audiologische hulpverl<strong>en</strong>ing.- Teamlid:• sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> met professionals in het belang van de cliënt;• vanuit e<strong>en</strong> audiologische visie bijdrag<strong>en</strong> aan teambespreking<strong>en</strong>.- Sociale communicator:• constructieve relaties met de cliënt <strong>en</strong> zijn omgeving opbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong>;• empathisch omgaan met emoties <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> van ander<strong>en</strong> in functie van het professioneelhandel<strong>en</strong>;• stem, spraak <strong>en</strong> de Nederlandse taal adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- M<strong>en</strong>tor van zijn leerproces:• de kwaliteit ( effectiviteit <strong>en</strong> efficiëntie) van het eig<strong>en</strong> audiologische handel<strong>en</strong> kritisch beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong>bijstur<strong>en</strong>;• initiatief nem<strong>en</strong> tot bijler<strong>en</strong>;• constructief omgaan met feedback.- Innovator:• zelfstandig of in teamverband, toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek uitvoer<strong>en</strong> in het audiologischevakgebied.• onderzoeksresultat<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 121
• wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur <strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te researchdata opzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.• Productinformatie <strong>en</strong> beleidsinformatie opvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> adequaat aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.- Praktijkbeheerder:• wettelijke bepaling<strong>en</strong> <strong>en</strong> regelgeving betreff<strong>en</strong>de het beroep k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong>.• correct omgaan met de ethische <strong>en</strong> deontologische code.• op systematische wijze e<strong>en</strong> praktijk- <strong>en</strong> cliënt<strong>en</strong>administratie/organisatie beher<strong>en</strong>.Sinds het academiejaar 2000-2001 werkt de opleidingsgroep aan de herstructurering van de opleiding Logopedie<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>. Eerst heeft zij de structuur van e<strong>en</strong> opleiding met twee afstudeerrichting<strong>en</strong> vastgelegd. Nadi<strong>en</strong>stelde zij op basis van het opleidingsprofiel <strong>en</strong> het beroepsprofiel e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tielijst op <strong>en</strong> stuurde die bij aan dehand van de resultat<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> uitgebreide <strong>en</strong>quêtering bij afgestudeerde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Na toetsing aan decompet<strong>en</strong>tielijst van het INTERREG-project Gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>de Accreditatie Standaard<strong>en</strong> heeft ze ditwerkdocum<strong>en</strong>t waar nodig bijgestuurd.Reeds in het academiejaar 1994-1995 organiseerde de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> e<strong>en</strong> tweedaagsecurriculumvergelijking tuss<strong>en</strong> de Brugse opleiding <strong>en</strong> de opleiding van de Christelijke Hogeschool Windesheim inZwolle met als titel E<strong>en</strong> vergelijking tuss<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong> Logopedie van HTI Brugge <strong>en</strong> C.H.W. Zwolle. Dezeinitiële curriculum- <strong>en</strong> werkveldvergelijking werd de daaropvolg<strong>en</strong>de twee academiejar<strong>en</strong> telk<strong>en</strong>s tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>tweedaagse bije<strong>en</strong>komst versterkt in Zwolle <strong>en</strong> Münster met als bijkom<strong>en</strong>de partner de Hochschule für Logopaedivan Münster. Ook heeft m<strong>en</strong> in die periode het totale curriculum omgevormd conform het Europese ECTSsysteem.Deze curriculabespreking<strong>en</strong> resulteerd<strong>en</strong> in 2001 in e<strong>en</strong> “Int<strong>en</strong>sive Programme” in Brugge, sam<strong>en</strong> met departnerinstelling<strong>en</strong> van de Hochschule für Logopedi van Münster, de Christelijke Hogeschool Windesheim vanZwolle, de TEI Patras <strong>en</strong> de Universidad Pontificia de Salamanca. Dit “Int<strong>en</strong>sive Programme” was geheel gewijdaan curriculavergelijking<strong>en</strong> van deze vier partnerinstelling<strong>en</strong>, zowel naar inhoud als naar didactische werkvorm<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>s het zelfevaluatierapport (ZER) zijn de sam<strong>en</strong>stelling van het programma <strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>tielijst tot standgekom<strong>en</strong> na e<strong>en</strong> langdurig <strong>en</strong> int<strong>en</strong>sief d<strong>en</strong>kproces binn<strong>en</strong> de opleidingsgroep, bijgestaan doorverteg<strong>en</strong>woordigers van het beroepsveld die in vakgroep<strong>en</strong> de doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingsonderdel<strong>en</strong>hielp<strong>en</strong> vastlegg<strong>en</strong>. Andere formele contact<strong>en</strong> met het werkveld (adviesraad) <strong>en</strong> informele contact<strong>en</strong>(stagebezoek<strong>en</strong>, posthogeschoolvorming, beroepsver<strong>en</strong>iging) war<strong>en</strong> van fundam<strong>en</strong>teel belang om dezecurriculumvernieuwing door te voer<strong>en</strong>.De commissie besluit dat alle decretaal geformuleerde algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> beroepsgerichte compet<strong>en</strong>tiesterug te vind<strong>en</strong> zijn. <strong>Het</strong> niveau <strong>en</strong> oriëntatie van de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> komt overe<strong>en</strong> met d<strong>en</strong>ationale decretale bepaling<strong>en</strong> (art. 58, 1° van het decreet van 4 april 2003).De commissie bezocht de opleiding op het mom<strong>en</strong>t dat het laatste semester van het vernieuwde programma voorde eerste maal georganiseerd werd.In de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stelde de commissie vast dat ze goed ingeleid zijn in het compet<strong>en</strong>tiegerichtd<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. De compet<strong>en</strong>ties staan beschrev<strong>en</strong> in de opleidingsgids. De lector<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong> de omschrijving van decompet<strong>en</strong>ties via het elektronisch informatieplatform Portaal. <strong>Het</strong> compet<strong>en</strong>tieprofiel van de opleiding Logopedie<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> werd in e<strong>en</strong> definitieve versie ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s toegelicht tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> opleidingsvergadering.Volg<strong>en</strong>s de directie <strong>en</strong> de opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong> vormt de ontwikkeling tot e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichteonderwijspraktijk e<strong>en</strong> van de prioritaire strategische doelstelling<strong>en</strong> van de hogeschool. Daartoe neemt deopleiding diverse professionaliseringsinitiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> biedt ze verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong> van begeleiding aan. Uit degesprekk<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de gesprekspartners besluit de commissie dat de opleiding de omvorming naar e<strong>en</strong>compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuw curriculum doordacht <strong>en</strong> verantwoord aanpakt.122 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Om het werkveld op de hoogte te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de herstructurering van de opleiding <strong>en</strong> van de compet<strong>en</strong>ties,gebruikte m<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong>: de tweejaarlijkse adviesrad<strong>en</strong> per afstudeerrichting waarinverteg<strong>en</strong>woordigers uit alle sector<strong>en</strong> van het logopedisch-audiologisch beroepsveld zetel<strong>en</strong> <strong>en</strong> de jaarlijksem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>bije<strong>en</strong>komst.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie is van oordeel dat de opleiding dit facet nog kan versterk<strong>en</strong> door werk te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>duidelijke explicitering van het opleidingsconcept in relatie met het algem<strong>en</strong>e onderwijsconcept. Hierdoor kanze de transparantie van de opleiding verhog<strong>en</strong>.Facet 1.2Domeinspecifieke eis<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:- De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding (uitgedrukt in eindkwalificaties van de stud<strong>en</strong>t) sluit<strong>en</strong> aan bij de eis<strong>en</strong> diedoor (buit<strong>en</strong>landse) vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> <strong>en</strong> het relevante beroep<strong>en</strong>veld gesteld word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> opleiding in hetbetreff<strong>en</strong>de domein (vakgebied/discipline <strong>en</strong>/of beroepspraktijk of kunstpraktijk). Ze zijn, ingeval vangereglem<strong>en</strong>teerde beroep<strong>en</strong>, in overe<strong>en</strong>stemming met de reglem<strong>en</strong>tering of regelgeving ter zake.- Voor professioneel gerichte bacheloropleiding<strong>en</strong> zijn de eindkwalificaties getoetst bij het relevanteberoep<strong>en</strong>veld.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding streeft naar het aflever<strong>en</strong> van professionele bachelors die klaar zijn om in het beroepsveld testapp<strong>en</strong> of die, mits het volg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> schakelprogramma, de masteropleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> kunn<strong>en</strong>aanvatt<strong>en</strong>. De toekomstige logopedist-audioloog wordt voorbereid op het werk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> multidisciplinair <strong>en</strong>interdisciplinair team, maar krijgt daarnaast ook de kans om zich te ontplooi<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> zelfstandig <strong>en</strong> autonoomwerk<strong>en</strong>de hulpverl<strong>en</strong>er.De commissie stelt vast dat de compet<strong>en</strong>ties van het door haar opgestelde domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader(DSR) terug te vind<strong>en</strong> zijn in de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Uit de gesprekk<strong>en</strong> blijkt dat de opleiding zich terugvindtin het domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader van de commissie.De opleiding heeft, zoals eerder vermeld, de compet<strong>en</strong>ties getoetst bij de afgestudeerd<strong>en</strong> uit deafstudeerrichting<strong>en</strong> die tewerkgesteld zijn in verschill<strong>en</strong>de sector<strong>en</strong> van de gezondheidszorg.Zij heeft de compet<strong>en</strong>ties getoetst <strong>en</strong> besprok<strong>en</strong> in de adviesrad<strong>en</strong> <strong>en</strong> vakgroep<strong>en</strong>. De w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> behoeft<strong>en</strong> vanhet beroepsveld word<strong>en</strong> vertaald in de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Ook de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> hun m<strong>en</strong>inggev<strong>en</strong> over de vooropgestelde compet<strong>en</strong>ties. <strong>Het</strong> is de bedoeling om ook deze gegev<strong>en</strong>s te integrer<strong>en</strong> in deopleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Jaarlijks nodigt m<strong>en</strong> de m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> uit <strong>en</strong> vindt er e<strong>en</strong> wederzijdse uitwisseling plaatstuss<strong>en</strong> de opleiding <strong>en</strong> het beroepsveld. De stagebegeleiders kom<strong>en</strong> via de stagebegeleiding regelmatig op destageplaats. Hierdoor is er perman<strong>en</strong>t <strong>en</strong> informeel overleg <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong> op de stageplaats<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele hiat<strong>en</strong> in de opleiding word<strong>en</strong> gecommuniceerd. Vaak gaan de stagiaires na de afronding van hunopleiding als werknemer aan de slag op hun voormalige stageplaats. Dit biedt e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de mogelijkheid ominformatie te verkrijg<strong>en</strong> rond hun functioner<strong>en</strong> als beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 123
Sinds 2002 trad de opleiding van de KHBO toe tot e<strong>en</strong> Europees netwerk met 17 Europese partnerinstelling<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> vast onderdeel van het jaarlijks georganiseerde “Int<strong>en</strong>sive Programme” bestaat uit e<strong>en</strong> voorstelling van decurricula aan elkaar <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel het afstemm<strong>en</strong> op elkaar.De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> stemm<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> met de wettelijke bepaling<strong>en</strong> op de uitoef<strong>en</strong>ing van de beroep<strong>en</strong> inkwestie. <strong>Het</strong> KB van 20/ 10/ 94 legt de kwalificatievereist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de beroepstitel Logopedist vast. <strong>Het</strong> KB van 8/ 4/88 bepaalt dat houders van het diploma van gegradueerde in de Audiologie zonder bijkom<strong>en</strong>d exam<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>dword<strong>en</strong> als audioprothesist (soms ook audici<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd) door het RIZIV <strong>en</strong> het KB van 4/7/04 legt deberoepstitel <strong>en</strong> kwalificatievereist<strong>en</strong> voor audiolog<strong>en</strong>/ audici<strong>en</strong>s vast.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om de toetsing van de eindkwalificaties bij het relevante beroep<strong>en</strong>veldop e<strong>en</strong> geformaliseerde <strong>en</strong> gestructureerde wijze te organiser<strong>en</strong>.Oordeel over onderwerp 1, doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 1.1, niveau <strong>en</strong> ori<strong>en</strong>tatië:facet 1.2, domeinspecifieke eis<strong>en</strong>:goedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding voor beide afstudeerrichting<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de decretale <strong>en</strong> beroepsspecifiekevereist<strong>en</strong>. De eindkwalificaties word<strong>en</strong> getoetst bij het relevante beroep<strong>en</strong>veld. De commissie beoordeelt ditonderwerp daarom positief.124 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Onderwerp 2ProgrammaFacet 2.1Relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programmaBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate concretisering van de eindkwalificaties van de opleiding qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.- De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma.- De inhoud van het programma biedt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties tebereik<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding heeft het compet<strong>en</strong>tiegericht ler<strong>en</strong> progressief ingevoerd parallel aan de uitwerking <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>tatievan het bachelorcurriculum (eerste jaar: 2004-2005/tweede jaar: 2005-2006/derde jaar: 2006-2007). In hetvernieuwde curriculum heeft zij volg<strong>en</strong>de acc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gelegd:- uitbreiding van het aantal studiepunt<strong>en</strong> voor de beroepsspecifieke vakk<strong>en</strong> met bijzondere aandacht voorpraktische toepassing<strong>en</strong>;- aandacht voor de normale ontwikkeling van e<strong>en</strong> kind;- aandacht voor communicatievaardighed<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de de hele opleiding;- implem<strong>en</strong>tatie van beroepsspecifieke vakk<strong>en</strong> vanaf het eerste jaar;- meer aandacht voor neurologische communicatiestoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> geriatrie;- uitbreiding van de stage;- gestructureerde invoering van internationalisering in het curriculum;- aandacht voor het multiprofessioneel handel<strong>en</strong>;- aandacht voor technologische toepassing<strong>en</strong> in de <strong>logopedie</strong>;- invoering van e<strong>en</strong> keuzepakket in het derde jaar;- aandacht voor praktijkbeheer.<strong>Het</strong> opleidingsprogramma is gegroepeerd rond vijf pijlers: basiswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, beroepsspecifieke k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong>vaardighed<strong>en</strong>, toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek, klinisch onderwijs <strong>en</strong> communicatievaardighed<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>shet opleidingstraject beoogt de opleiding de integratie van zowel cognitieve inhoud<strong>en</strong>, sociale <strong>en</strong> technischevaardighed<strong>en</strong> als van professionele <strong>en</strong> persoonlijke attitudes.In het didactische concept staat het begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> met zelfwerkzaamheid <strong>en</strong> zelfverantwoordelijkheidvoor het leerproces door de stud<strong>en</strong>t c<strong>en</strong>traal.In de curriculumvernieuwing voerde de opleiding al e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e eerste afbouw van het aantal contactur<strong>en</strong> doorom zo het aantal ur<strong>en</strong> toepassing/begeleiding <strong>en</strong> zelfstandig werk op te drijv<strong>en</strong>. Daarnaast optimaliseerde zijverder de integratie van <strong>en</strong>kele prioritaire departem<strong>en</strong>tale pijlers in het opleidingsprogramma. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>taalplan binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg stelt vier pijlers voorop die in de curriculumvernieuwing prioritairgeïntegreerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>: internationalisering, multiprofessioneel opleid<strong>en</strong>, ict-integratie <strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding. De curriculumvernieuwing vond (<strong>en</strong> vindt) plaats in sam<strong>en</strong>werking met verschill<strong>en</strong>deactor<strong>en</strong>: de kernploeg logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong>, extern<strong>en</strong> uit het beroepsveld, afgestudeerd<strong>en</strong>, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> uit het werkveld.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 125
De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> werkt disciplineoverschrijd<strong>en</strong>d via het MPO (Multi Professioneel Opleid<strong>en</strong>)dat begeleid wordt door e<strong>en</strong> multiprofessioneel lector<strong>en</strong>korps. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> hierin elk vanuit hunspecifiek expertisedomein e<strong>en</strong> inbr<strong>en</strong>g.Daarnaast nem<strong>en</strong> alle derdejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg deel aan de projectdagInterdisciplinaire Casuïstiekbespreking. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in groepsverband (juniorteams) sam<strong>en</strong> met de anderedisciplines van het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg e<strong>en</strong> casus uit. De opleiding biedt op die manier via e<strong>en</strong>themadag e<strong>en</strong> oef<strong>en</strong>ing ter voorbereiding van het multiprofessioneel sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> in het werkveld.De programmagids fungeert in de opleiding als e<strong>en</strong> contract met de stud<strong>en</strong>t. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong>programmagids specifiek voor hun opleiding met daarin alle nuttige informatie over onder meer kwaliteitszorg,praktische organisatie, veiligheid, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, financiële aspect<strong>en</strong>, studiebegeleiding <strong>en</strong> monitoraat.Per jaar <strong>en</strong> per onderwijsactiviteit vermeldt de programmagids telk<strong>en</strong>s de b<strong>en</strong>aming van de onderwijsactiviteit, delector, het aantal jaarur<strong>en</strong>, het aantal studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aantal exam<strong>en</strong>punt<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t kan er informatievind<strong>en</strong> over de leerinhoud<strong>en</strong>, de leerdoelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de vereiste voork<strong>en</strong>nis. Naast de toegepasteonderwijsvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> het gebruikte studiemateriaal vermeldt de programmagids ookwanneer <strong>en</strong> op welkemanier(<strong>en</strong>) de lector zal evaluer<strong>en</strong>.In aanvulling op de programmagids krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het onderwijs- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t, waarin ze klaar <strong>en</strong>duidelijk kunn<strong>en</strong> lez<strong>en</strong> wat de opleiding van h<strong>en</strong> verwacht, wat de norm<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> de ev<strong>en</strong>tuele sancties.Zekunn<strong>en</strong> de ECTS-fiches via Toledo raadpleg<strong>en</strong>.Per studiejaar <strong>en</strong> per afstudeerrichting vindt m<strong>en</strong> ook kruistabell<strong>en</strong> terug in de programmagids die aanduid<strong>en</strong>welke de belangrijkste compet<strong>en</strong>ties zijn van de beroepsspecifieke vakk<strong>en</strong>.De opleiding beoogt e<strong>en</strong> sterke inbedding in de internationale evoluties op het gebied van Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong>. Zij moedigt lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan om te participer<strong>en</strong> in het internationale vakgebeur<strong>en</strong> <strong>en</strong> streefternaar om internationalisering zoveel mogelijk in het curriculum te integrer<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> in verscheid<strong>en</strong>evakdomein<strong>en</strong> in aanraking met buit<strong>en</strong>landse vakliteratuur. Ze word<strong>en</strong> in het opleidingsonderdeel Inleidingwet<strong>en</strong>schappelijke literatuur voorbereid op het bestuder<strong>en</strong> van internationale publicaties <strong>en</strong> word<strong>en</strong> dankzij hetkeuzepakket van het laatste jaar aangemoedigd om aan congress<strong>en</strong> <strong>en</strong> symposia deel te nem<strong>en</strong>. De opleidingheeft gestructureerde contact<strong>en</strong> <strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> met buit<strong>en</strong>landse instelling<strong>en</strong> voor bilaterale stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteit.Sedert 1993 wisselt de opleiding stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit met de Christelijke Hogeschool Windesheim in Zwolle. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>die de afstudeerrichting Audiologie kiez<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> sedert 2003 stage lop<strong>en</strong> aan het Audiologisch C<strong>en</strong>trum van deVrije Universiteit Amsterdam. Rec<strong>en</strong>t sloot de opleiding bijkom<strong>en</strong>de bilaterale contract<strong>en</strong> rond stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteitaf met de Hogeschool Utrecht <strong>en</strong> met de University of Malta.De opleiding streeft er vooral naar om op e<strong>en</strong> gestructureerde <strong>en</strong> consist<strong>en</strong>te manier internationale expertise inhuis te hal<strong>en</strong> (‘internationalisation at home’). Op deze manier bereikt het internationale verhaal alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>wordt specifieke k<strong>en</strong>nisoverdracht waarvan de opleiding onvoldo<strong>en</strong>de de nodige expertise in huis heeft,geïntegreerd.Verder werkt de opleiding sinds e<strong>en</strong> drietal jaar sam<strong>en</strong> met de Di<strong>en</strong>st Post-HBO-vorming van de HogeschoolUtrecht om gezam<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> aantal buit<strong>en</strong>landse gastsprekers aan te trekk<strong>en</strong> voor gastcolleges aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>van de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> bijscholing aan extern<strong>en</strong>.Sinds drie jaar heeft de opleiding ook e<strong>en</strong> nauwe onderzoekssam<strong>en</strong>werking met de Rijksuniversiteit Groning<strong>en</strong>,twee Amsterdamse universiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de Universiteit Nijmeg<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> longitudinaal onderzoek vandyslexie. Hieraan participer<strong>en</strong> de KHBO-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> door middel van e<strong>en</strong> eindwerkproject.De commissie vraagt zich af of de opleiding, naast de internationale contact<strong>en</strong>, niet veel meer voordeel zoukunn<strong>en</strong> putt<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> betere sam<strong>en</strong>werking met de andere opleiding<strong>en</strong> in Vlaander<strong>en</strong>, zowel binn<strong>en</strong> als buit<strong>en</strong> deassociatie. Ook de intradepartem<strong>en</strong>tale sam<strong>en</strong>werking zou zij verder kunn<strong>en</strong> uitbouw<strong>en</strong>.126 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
De gesprekk<strong>en</strong> met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, lector<strong>en</strong>, opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld toond<strong>en</strong> aan dat deopleiding op e<strong>en</strong> doordachte manier werk maakt van de curriculumherzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> van de omschakeling naar e<strong>en</strong>compet<strong>en</strong>tiegericht programma. De commissie stelt vast dat de omslag theoretisch goed voorbereid is <strong>en</strong> ookgrondig aangepakt is. Wel zou de opleiding de doelstelling<strong>en</strong> nog meer moet<strong>en</strong> afstemm<strong>en</strong> op de compet<strong>en</strong>ties.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om de doelstelling<strong>en</strong> in het programma nog beter af te stemm<strong>en</strong> opde compet<strong>en</strong>ties.Facet 2.2Eis<strong>en</strong> professionele/academische gerichtheid van het programmaBeoordelingscriteria:- K<strong>en</strong>nisontwikkeling door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroeps- of kunstpraktijk ontle<strong>en</strong>dstudiemateriaal <strong>en</strong> via interactie met de beroepspraktijk, de kunstpraktijk <strong>en</strong>/of (toegepast) onderzoek.- <strong>Het</strong> programma heeft aantoonbare verband<strong>en</strong> met actuele ontwikkeling<strong>en</strong> in het vakgebied/de discipline.- <strong>Het</strong> programma waarborgt de ontwikkeling van beroeps- of artistieke vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft aantoonbareverband<strong>en</strong> met de actuele beroepspraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> opleidingsprogramma besteedt op e<strong>en</strong> structurele wijze aandacht aan de vaardighed<strong>en</strong> die hetmaatschappelijke <strong>en</strong> beroepsmatig functioner<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>.De beroepsspecifieke vakk<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterk uitgebouwd onderdeel practica Toepassing<strong>en</strong> <strong>en</strong> begeleidingwaar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve training krijg<strong>en</strong> in het verwerv<strong>en</strong> van de beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties.<strong>Het</strong> vernieuwde curriculum bevat e<strong>en</strong> belangrijke uitbreiding voor attitudevorming bij de stud<strong>en</strong>t. Vanaf het eerstejaar leert de stud<strong>en</strong>t in de module Normale Ontwikkeling omgaan met teamwork <strong>en</strong> wordt hij gestimuleerd ominitiatief te nem<strong>en</strong>. Hierbij wordt e<strong>en</strong> beroep gedaan op zijn organisatietal<strong>en</strong>t, flexibiliteit <strong>en</strong> beslissingsvermog<strong>en</strong>.Deze attitudes word<strong>en</strong> verder in het curriculum ontwikkeld door het werk<strong>en</strong> met intervisiegroep<strong>en</strong> in het tweede<strong>en</strong> het derde studiejaar <strong>en</strong> het eig<strong>en</strong>handig sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> van het keuzepakket in het laatste jaar.In het eerste studiejaar introduceert de opleiding de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de methodologie van onderzoek <strong>en</strong>behandeling. De onderwijsleeractiviteit<strong>en</strong> Inleiding wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur <strong>en</strong> Methodiek wet<strong>en</strong>schappelijkonderzoek kom<strong>en</strong> aan bod in het tweede jaar. Hier word<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vertrouwd gemaakt met “evid<strong>en</strong>ce based”handel<strong>en</strong>, het opzoek<strong>en</strong> van wet<strong>en</strong>schappelijke artikels, de redactie van e<strong>en</strong> artikel, de methodologie van hetonderzoek <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> onderzoek. In het derde jaar mak<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eindwerk waarbij zee<strong>en</strong> voor de praktijk relevante studie opzett<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitwerk<strong>en</strong> in overe<strong>en</strong>stemming met de aangeleerdeonderzoeksmethodologie.Ook maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing maakt deel uit van het keuzepakket in het laatste jaar. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>de mogelijkheid om zelfstandig e<strong>en</strong> project binn<strong>en</strong> de di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing op te start<strong>en</strong>.De commissie waardeert bijzonder het project Audiologisch spreekuur in het bejaard<strong>en</strong>tehuis binn<strong>en</strong> deafstudeerrichting Audiologie dat loopt sinds 2000. Hier ler<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de aangeleerde sociale <strong>en</strong>opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 127
audiologische vaardighed<strong>en</strong> in de praktijk br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> spreekuur in e<strong>en</strong> zorgc<strong>en</strong>trum voor ouder<strong>en</strong>. Viadeze weg verle<strong>en</strong>t de opleiding e<strong>en</strong> concrete vorm van sociaal di<strong>en</strong>stbetoon aan ouder<strong>en</strong> met gehoorproblem<strong>en</strong>.Hoorapparat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> nagekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderhoudsbeurt. Niet alle<strong>en</strong> de bewoners maar ook hunomgeving kunn<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> advies krijg<strong>en</strong> over akoestiek, hoorapparat<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoorhulpmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong>communicatiebevorder<strong>en</strong>de spreek- <strong>en</strong> luisterstrategieën. De commissie wil de afstudeerrichting Logopedieaanmoedig<strong>en</strong> om haar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ook bij maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing te betrekk<strong>en</strong>.StageDe stage loopt over de drie opleidingsjar<strong>en</strong>. De complexiteit van de stageopdracht<strong>en</strong>, de zelfstandigheid van destud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de int<strong>en</strong>siteit van de stage nem<strong>en</strong> gradueel toe. De stage verteg<strong>en</strong>woordigt in het eerste jaar vijfstudiepunt<strong>en</strong>, in het tweede jaar acht <strong>en</strong> in het derde jaar twintig studiepunt<strong>en</strong>.In het eerste semester van het eerste jaar gaat de stud<strong>en</strong>t twee ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong> naar het gewoonkleuteronderwijs <strong>en</strong> lager onderwijs.In het tweede semester van het eerste jaar loopt de stud<strong>en</strong>t in de maand mei e<strong>en</strong> vierdaagse stage bij kinder<strong>en</strong>met <strong>en</strong>kelvoudige articulatiestoorniss<strong>en</strong>, taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>, gehoorstoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> primaireleerstoorniss<strong>en</strong> (dyslexie <strong>en</strong> dysorthografie). De stageplaats<strong>en</strong> zijn overweg<strong>en</strong>d zelfstandige praktijk<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> tweede jaar wordt opgedeeld in twee stageperiodes. De eerste periode situeert zich tuss<strong>en</strong> de herfst- <strong>en</strong>kerstvakantie met stage op dinsdag <strong>en</strong> vrijdag. Na de eerste exam<strong>en</strong>periode van januari start de tweede periode,met stage op dinsdag. Tijd<strong>en</strong>s dit academiejaar bezoekt de stud<strong>en</strong>t hoofdzakelijk schol<strong>en</strong> voor buit<strong>en</strong>gewoononderwijs, maar ook <strong>en</strong>kele c<strong>en</strong>tra voor ambulante revalidatie <strong>en</strong> zelfstandige praktijk<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t die deafstudeerrichting Audiologie heeft gekoz<strong>en</strong>, wordt in deze tweede stageperiode specifiek georiënteerd. Hijbezoekt hoofdzakelijk revalidatiec<strong>en</strong>tra met e<strong>en</strong> audiologische di<strong>en</strong>st.Na de proefwerkperiode van het derde jaar staan er twee int<strong>en</strong>sieve stageperiodes van acht à neg<strong>en</strong> wek<strong>en</strong> ophet programma. De stud<strong>en</strong>t loopt respectievelijk 28 tot 32 uur per week stage in zeer diverse di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, gaandevan c<strong>en</strong>tra voor ambulante revalidatie, over ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>, tot medisch pedagogische institut<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfstandigepraktijk<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t Audiologie loopt in dezelfde periodes (ev<strong>en</strong>veel uur per week) stage als de stud<strong>en</strong>tLogopedie. In de <strong>en</strong>e periode loopt de stud<strong>en</strong>t stage in e<strong>en</strong> klinische setting (Neus-Keel-Oor-di<strong>en</strong>st in ziek<strong>en</strong>huisof privépraktijk) <strong>en</strong> in de andere periode in e<strong>en</strong> gehoorverbeter<strong>en</strong>de setting (audiologische di<strong>en</strong>st inrevalidatiec<strong>en</strong>trum <strong>en</strong> hoorc<strong>en</strong>trum).De opleiding heeft de doelstelling<strong>en</strong>, de stageopdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> de evaluatieprocedures uitgebreid beschrev<strong>en</strong> ine<strong>en</strong> stagevademecum dat ze ter beschikking stelt van de stageplaats<strong>en</strong>, de stagebegeleiders (hogeschool) <strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die het kunn<strong>en</strong> download<strong>en</strong> op het elektronisch stageplatform van Toledo.De stud<strong>en</strong>t reflecteert op geregelde tijdstipp<strong>en</strong> over zijn handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> om zo te kunn<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> vanervaring<strong>en</strong>. Om de reflectie te stimuler<strong>en</strong>, schrijft de stud<strong>en</strong>t stageverslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfevaluaties. Tijd<strong>en</strong>s feedback<strong>en</strong>evaluatiegesprekk<strong>en</strong> stelt m<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om de zelfreflectie te bevorder<strong>en</strong>. Verder formuleert m<strong>en</strong> leerpunt<strong>en</strong> diekunn<strong>en</strong> uitmond<strong>en</strong> in persoonlijke doelstelling<strong>en</strong>.Tijd<strong>en</strong>s de uitwerking van leerlijn<strong>en</strong> werd met de volg<strong>en</strong>de opbouw rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong>:- van beperkte opdracht<strong>en</strong> naar uitgebreide opdracht<strong>en</strong>;- van e<strong>en</strong> gedoseerde stage (aantal dag<strong>en</strong> per week) naar e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve stage;- van int<strong>en</strong>sieve begeleiding naar zelfstandig handel<strong>en</strong>;- van ler<strong>en</strong> uit feedback naar reflecter<strong>en</strong> over eig<strong>en</strong> handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerproces;- van e<strong>en</strong>voudige naar complexe stoorniss<strong>en</strong>;- van kinder<strong>en</strong> naar volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> bejaard<strong>en</strong>;- van primaire naar secundaire stoorniss<strong>en</strong> (<strong>en</strong>kel voor <strong>logopedie</strong>);128 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
- van aandacht voor sociale communicatievaardighed<strong>en</strong> via logopedisch-audiologisch technischevaardighed<strong>en</strong> naar de integratie van beide soort<strong>en</strong> vaardighed<strong>en</strong>;- van observer<strong>en</strong> via behandel<strong>en</strong> onder begeleiding naar zelfstandig (be)handel<strong>en</strong>;- van e<strong>en</strong> logopedische-audiologische b<strong>en</strong>adering naar e<strong>en</strong> multidisciplinaire.Tweemaal per academiejaar nodigt de opleiding de praktijkbegeleiders uit op e<strong>en</strong> vergadering in de hogeschool.waarin zij informatie verstrekt over de vernieuwing<strong>en</strong>, de project<strong>en</strong>, de eindwerk<strong>en</strong>, de internationalisering <strong>en</strong> debijscholing.De opleiding selecteert de stageplaats<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> aantal criteria: de settings (ziek<strong>en</strong>huis, revalidatiec<strong>en</strong>trum,… ),het aanbod van de logopedische, audiologische <strong>en</strong> andere stoorniss<strong>en</strong>, het <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t van de stageplaats, debeschikbaarheid <strong>en</strong> de bereikbaarheid van de stageplaats. Tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> overleg met de stagebegeleiders word<strong>en</strong>de stageplaats<strong>en</strong> geëvalueerd. Deze evaluatie is gebaseerd op stagebezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> nabespreking<strong>en</strong> metstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Tijd<strong>en</strong>s introductiemom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bereidt m<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t grondig voor op de stage. Aan de hand van e<strong>en</strong>stagevademecum verduidelijkt m<strong>en</strong> de stagedoelstelling<strong>en</strong>, de stageopdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> de evaluatieprocedure. Destud<strong>en</strong>t weet bij de aanvang van de stage welke stageopdracht<strong>en</strong> dit zijn (bijvoorbeeld dossierstudie, logopedischverslag, diagnostische opdracht … ), hoeveel stageopdracht<strong>en</strong> hij krijgt <strong>en</strong> hoe de vorm <strong>en</strong> inhoud van destageopdracht er moet<strong>en</strong> uitzi<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> tijdstip van inlevering staat vermeld in de stagekal<strong>en</strong>der. Op hetelektronisch leerplatform kan de stud<strong>en</strong>t steeds de beschrijving van de stageopdracht<strong>en</strong> per stageperiode <strong>en</strong> peropleidingsjaar terugvind<strong>en</strong>. De stageplaats<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dezelfde informatie in het stagevademecum terug.De stagebegeleiding op de werkvloer gebeurt dagelijks op de stageplaats zelf door e<strong>en</strong> praktijkbegeleider. Deint<strong>en</strong>siteit van de begeleiding is afgestemd op de mogelijkhed<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> op de plaats van de stage inhet opleidingstraject. Met de feedback die de stud<strong>en</strong>t ontvangt, kan hij zijn handel<strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong>.Daarnaast vindt de opleiding het zeer belangrijk dat er op regelmatige tijdstipp<strong>en</strong> begeleiding is in het stagevelddoor e<strong>en</strong> stagebegeleider van de hogeschool. Om gerichte feedback te kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>, is het belangrijk dat destagebegeleider de stud<strong>en</strong>t aan het werk ziet. Tijd<strong>en</strong>s het stagebezoek observeert de stagebegeleider de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> leest hij de stagedocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kritisch na. De stud<strong>en</strong>t krijgt hierover zowel schriftelijke als mondelingefeedback.Naast de perman<strong>en</strong>te evaluatie zijn er in elke stageperiode twee vast bepaalde evaluatiemom<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> eerstehalfweg de stageperiode <strong>en</strong> e<strong>en</strong> tweede op het eind van de stageperiode. Voor elke stageperiode is er e<strong>en</strong> anderevaluatiedocum<strong>en</strong>tIn e<strong>en</strong> evaluatieverslag verduidelijkt de stagebegeleider het evaluatiecijfer per onderwerp <strong>en</strong> noteert hijleerpunt<strong>en</strong> voor de verdere stage.Na het overleg tuss<strong>en</strong> de stagebegeleider <strong>en</strong> de praktijkbegeleider verneemt de stud<strong>en</strong>t zijn evaluatie <strong>en</strong> word<strong>en</strong>de leerpunt<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s dit feedbackgesprek toetst m<strong>en</strong> de evaluatie van de begeleiders aan dezelfevaluatie van de stud<strong>en</strong>t. Verder bespreekt <strong>en</strong> beoordeelt m<strong>en</strong> persoonlijke leerdoel<strong>en</strong> die, indi<strong>en</strong> nodig,bijgestuurd word<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding de efficiëntie van de stagebegeleiding nog optimaliser<strong>en</strong> door naast dewerkbegeleiding nog meer te invester<strong>en</strong> in leerbegeleiding <strong>en</strong> door het stage-evaluatiekader te concretiser<strong>en</strong> metgedragsindicator<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 129
Eindwerk<strong>Het</strong> eindwerk is het resultaat van e<strong>en</strong> zelfstandig onderzoek over e<strong>en</strong> voor de opleiding <strong>en</strong> het werkveld relevanteprobleemstelling. <strong>Het</strong> werkstuk weerspiegelt de red<strong>en</strong>eervaardigheid, het vermog<strong>en</strong> tot informatieverwerking, dekritische reflectie <strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>tie om oplossingsstrategieën toe te pass<strong>en</strong> in probleemsituaties uit deberoepspraktijk. <strong>Het</strong> eindwerk verteg<strong>en</strong>woordigt 15 studiepunt<strong>en</strong>.In het eerste studiejaar word<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> geïntroduceerd in methodologie van onderzoek <strong>en</strong> behandeling. Demodule communicatie die de hele opleiding doorloopt, levert de ess<strong>en</strong>tiële basis voor de vereistecommunicatietechniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor de finale pres<strong>en</strong>tatie van het eindwerk.<strong>Het</strong> programma van het tweede studiejaar omvat binn<strong>en</strong> de module toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk werk deopleidingonderdel<strong>en</strong> statistiek, methodiek wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> inleiding wet<strong>en</strong>schappelijke literatuur<strong>en</strong> informatie- <strong>en</strong> communicatietechnologie.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> in het tweede jaar (april) hun keuze van onderwerp <strong>en</strong> promotor in. Op dat mom<strong>en</strong>t zoud<strong>en</strong>ze al e<strong>en</strong> eerste contact moet<strong>en</strong> gehad hebb<strong>en</strong> met hun promotor. Bij de indi<strong>en</strong>ing van hun onderwerp moet<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kort verslag van dit contact met de promotor voeg<strong>en</strong>. In dit verslag dat ze lat<strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> doorhun promotor moet<strong>en</strong> zij de besprok<strong>en</strong> punt<strong>en</strong> omschrijv<strong>en</strong>. De lector<strong>en</strong> van de kerngroep Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> beoordel<strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s de ingedi<strong>en</strong>de onderwerp<strong>en</strong>. Zij zorg<strong>en</strong> er voor dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog datzelfdejaar te hor<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> of het onderwerp goed- of afgekeurd is. Ev<strong>en</strong>tueel koppel<strong>en</strong> zij ook e<strong>en</strong> aantal voorwaard<strong>en</strong>aan de goedkeuring van het onderwerp. . Bij afkeuring legg<strong>en</strong> ze duidelijk uit waarom ze het onderwerp nietgoedgekeurd hebb<strong>en</strong>. Bij de aanvang van het derde jaar wijst de hogeschool aan elk eindwerk e<strong>en</strong> internebegeleider toe.Vooraleer ze van start gaan met hun onderzoek, moet<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> duidelijk e onderzoeksvraagformuler<strong>en</strong>. Bij aanvang van het academiejaar stell<strong>en</strong> de derdejaars hun eerste poging tot deze formulering aanelkaar voor. Op basis van de feedback, gegev<strong>en</strong> door medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de eindwerkcoördinator (tev<strong>en</strong>s lectorMethodiek wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek), krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tal van tips mee om deze onderzoeksvraagduidelijk te formuler<strong>en</strong>.Om iedere<strong>en</strong> op dezelfde lijn te krijg<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> de derdejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> t<strong>en</strong> laatste eind oktober e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijkcontact hebb<strong>en</strong> gehad met hun promotor <strong>en</strong> hun interne begeleider. <strong>Het</strong> is aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om deze contact<strong>en</strong>te legg<strong>en</strong>.Er zijn steeds twee person<strong>en</strong> die instaan voor de begeleiding van het eindwerk: de interne begeleider (lector aande hogeschool) <strong>en</strong> de promotor (expert uit het werkveld). De interne begeleider is e<strong>en</strong> lector van de hogeschoolmet interesse voor het thema. Hij bewaakt de ag<strong>en</strong>da, ondersteunt, geeft informatie, tipt over bronn<strong>en</strong>, bemiddelt<strong>en</strong> geeft feedback. Er zijn minst<strong>en</strong>s vier contactmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> begeleider. De stud<strong>en</strong>t maakt hiertelk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> verslag van. De externe begeleider is de promotor. Hij is de expert voor het eindwerkthema. Zijnexpertise vormt e<strong>en</strong> belangrijke steun <strong>en</strong> e<strong>en</strong> cruciale bron van feedback. Indi<strong>en</strong> nodig kan de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> beroepdo<strong>en</strong> op de lector statistiek voor begeleiding van statistische verwerking<strong>en</strong>. Dit wordt door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sterkgewaardeerd.<strong>Het</strong> eindwerk wordt op drie aspect<strong>en</strong> beoordeeld: de beoordeling van het schriftelijk deel door tweecommissariss<strong>en</strong>, de procesevaluatie door de promotor <strong>en</strong> de interne begeleider(s) <strong>en</strong> de beoordeling van depres<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> van de verdediging door twee commissariss<strong>en</strong> <strong>en</strong> de promotor.Om te slag<strong>en</strong> voor het eindwerk moet<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> 50% hal<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t op één of meerderebeoordelingsonderdel<strong>en</strong> strikt onvoldo<strong>en</strong>de scoort, kan de eindwerkjury - bij cons<strong>en</strong>sus - het globale eindwerk alsonvoldo<strong>en</strong>de beoordel<strong>en</strong>. Deze eindbeoordeling moet de jury schriftelijk motiver<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> voorstel totremediëring.De eindwerk<strong>en</strong> die de commissie heeft ingekek<strong>en</strong> haald<strong>en</strong> e<strong>en</strong> wissel<strong>en</strong>d kwaliteitsniveau met e<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>debeoordeling. De kwaliteitsverschill<strong>en</strong> blek<strong>en</strong> ook sam<strong>en</strong> te hang<strong>en</strong> met de kwaliteitsverschill<strong>en</strong> in de externebegeleiding.130 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
De opleiding maakt tot nog toe nauwelijks gebruik van de PWO-middel<strong>en</strong> (Projectmatig Wet<strong>en</strong>schappelijkOnderzoek) die de overheid ter beschikking stelt van de hogeschool. Deze middel<strong>en</strong> zijn nochtans uitdrukkelijkbedoeld om de professionele bacheloropleiding<strong>en</strong> te stimuler<strong>en</strong> om aan onderzoek te do<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie suggereert de opleiding om meer te invester<strong>en</strong> in leerbegeleiding <strong>en</strong> om het stageevaluatiekaderte concretiser<strong>en</strong> met gedragsindicator<strong>en</strong>.- De commissie is van oordeel dat de eindwerkbegeleiding voor elke stud<strong>en</strong>t volg<strong>en</strong>s dezelfde kwalitatievemaatstav<strong>en</strong> moet gebeur<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> kan de opleiding de eindwerk<strong>en</strong> nog meer aanw<strong>en</strong>d<strong>en</strong> in functie vanhet wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. Wellicht zou het e<strong>en</strong> goede zaak zijn om het format van de scriptie teherzi<strong>en</strong>, bijvoorbeeld in de richting van e<strong>en</strong> artikel.- De commissie adviseert de opleiding om werk te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> beleid voor wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong>om gebruik te mak<strong>en</strong> van de PWO-middel<strong>en</strong> van de hogeschool.Facet 2.3Sam<strong>en</strong>hang van het programmaBeoordelingscriterium:- Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inhoudelijk sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d opleidingsprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding heeft de curriculumherzi<strong>en</strong>ing voorbereid via bevraging van de afgestudeerd<strong>en</strong> van de voorbije driejaar, e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraging <strong>en</strong> vakspecifieke adviesgroep<strong>en</strong> met onder meer externe vakspecialist<strong>en</strong>. Op basisvan de resultat<strong>en</strong> werd in werkgroep<strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuwe structuur besprok<strong>en</strong>. De opleiding koos voor e<strong>en</strong> stevigetheoretische onderbouw via vakdomein<strong>en</strong> als basis voor de praktijk. <strong>Het</strong> vernieuwde curriculum vormdevervolg<strong>en</strong>s het vertrekpunt voor de ontwikkeling van het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Daarom heeft de opleidingbijvoorbeeld compet<strong>en</strong>ties bepaald per vakdomein. De vakspecialist<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rol in de opleiding.Met het oog op de garantie van e<strong>en</strong> graduele opbouw van de compet<strong>en</strong>ties, heeft m<strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s leerlijn<strong>en</strong>ontwikkeld.De eerste twee jar<strong>en</strong> zijn vrijwel volledig geme<strong>en</strong>schappelijk, waardoor de stud<strong>en</strong>t de mogelijkheid krijgt om invier jaar tijd, twee beroepserk<strong>en</strong>ning<strong>en</strong> te behal<strong>en</strong>. Hij doorloopt e<strong>en</strong> flexibel traject waarbij hij na het vierdesemester e<strong>en</strong> definitieve keuze maakt. In functie van deze flexibiliteit is het curriculum modulair <strong>en</strong> zoveelmogelijk semesterieel opgebouwd.In het eerste jaar krijgt de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> programma aangebod<strong>en</strong> met aandacht voor basiswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>,communicatie, normale ontwikkeling <strong>en</strong> logopedische <strong>en</strong> audiologische vakk<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het academiejaar 2004-2005 koos de opleiding Module normale ontwikkeling: elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> normale ontwikkeling uit als pilootproject om devernieuwde onderwijsvorm begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (BLZ) op toe te pass<strong>en</strong>. Op deze wijze begeleidt m<strong>en</strong> deeerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij het verwerk<strong>en</strong> van grote pakkett<strong>en</strong> leerstof <strong>en</strong> br<strong>en</strong>gt m<strong>en</strong> h<strong>en</strong> van meet af aan e<strong>en</strong>juiste werkhouding bij. De commissie waardeert de goede verhouding tuss<strong>en</strong> theorie <strong>en</strong> praktijk, de doordachteopbouw van het eerste jaar <strong>en</strong> het feit dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> al in het eerste jaar stage-ervaring<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> opdo<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 131
De opleiding wil de stud<strong>en</strong>tactiver<strong>en</strong>de werkmethodes, zoals hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>, niet beperk<strong>en</strong> tot de moduleNormale ontwikkeling, maar wil ze gradueel lat<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de vakk<strong>en</strong> van het eerste <strong>en</strong>tweede jaar werkt m<strong>en</strong> al met groepsopdracht<strong>en</strong>, waarbij niet alle<strong>en</strong> het resultaat telt, maar waarbij het procese<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> belangrijke plaats krijgt. Deze tr<strong>en</strong>d zet m<strong>en</strong> verder in het tweede jaar door intervisiegroep<strong>en</strong> op tericht<strong>en</strong> waarin de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de kans krijg<strong>en</strong> om van elkaar te ler<strong>en</strong>. De modules in het tweede jaar zijnwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, communicatievaardighed<strong>en</strong>, <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>.In het derde jaar kan de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> aantal keuzevakk<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. Hij stelt zijn keuzepakket sam<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>tueelaangevuld met e<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>de stage. Hij kan ook kiez<strong>en</strong> om te deel te nem<strong>en</strong> aan congress<strong>en</strong> of workshops ofom maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing uit te bouw<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> tot nog toe weinig bevraagd te zijn over hun evaluatie van desam<strong>en</strong>hang van het programma.De perman<strong>en</strong>te onderwijscommissie Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> ontwikkelde e<strong>en</strong> schakelprogramma master in deLogopedische <strong>en</strong> Audiologische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.De commissie waardeerde de stimuler<strong>en</strong>de aanpak voor de doorstroming van bachelor naar master, waardoorheel wat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> masteropleiding volg<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om op regelmatige basis stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong> te bevrag<strong>en</strong>over de sam<strong>en</strong>hang van het programma betreft <strong>en</strong> om op basis van deze gegev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> verbeterplan op testell<strong>en</strong>.Facet 2.4StudieomvangBeoordelingscriterium:- De opleiding voldoet aan de formele eis<strong>en</strong> met betrekking tot de studieomvang, bachelor: t<strong>en</strong>minste 180studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: OKDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding bestaat uit 3 studiejar<strong>en</strong> van elk 60 studiepunt<strong>en</strong>. In totaal wordt dus e<strong>en</strong> opleidingsprogrammageorganiseerd van 180 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldoet de opleiding hiermee aan de formele eis<strong>en</strong> m.b.t. de minimalestudieomvang van e<strong>en</strong> professionele bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/132 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Facet 2.5StudielastBeoordelingscriteria:- De werkelijke studietijd wordt getoetst <strong>en</strong> sluit aan bij de norm<strong>en</strong> vastgesteld kracht<strong>en</strong>s decreet.- <strong>Het</strong> programma is studeerbaar doordat factor<strong>en</strong>, die betrekking hebb<strong>en</strong> op dat programma <strong>en</strong> die destudievoortgang belemmer<strong>en</strong> zoveel mogelijk word<strong>en</strong> wegg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Voor het vernieuwde curriculum heeft de opleiding in het opleidingsprogramma voor elk opleidingsonderdeel detotale studietijd van het theoretische onderwijs opgesplitst in colleges (CO), toepassing<strong>en</strong> <strong>en</strong> begeleiding (TB) <strong>en</strong>zelfstandig werk (ZW).<strong>Het</strong> eerste jaar bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>:- 58 studiepunt<strong>en</strong> voor theoretisch onderwijs: 1 595 uur studietijd begroot;- 2 studiepunt<strong>en</strong> voor stage: 55 uur studietijd begroot.<strong>Het</strong> tweede jaar bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>:- 52 studiepunt<strong>en</strong> voor theoretisch onderwijs: 1 430 uur studietijd begroot;- 8 studiepunt<strong>en</strong> voor klinisch onderwijs: 220 uur studietijd begroot.<strong>Het</strong> derde jaar , afstudeerrichting Logopedie:- 40 studiepunt<strong>en</strong> voor theoretisch onderwijs: 1 100 uur studietijd begroot;- 20 studiepunt<strong>en</strong> voor klinisch onderwijs: 550 uur studietijd begroot.Tot nog toe heeft de opleiding slechts occasioneel bevraging<strong>en</strong> georganiseerd rond de studiebelasting. Datgebeurde onder meer via perceptiemeting<strong>en</strong> in het kader van de personeelsevaluatie of via e<strong>en</strong> feedbackgesprekop het einde van e<strong>en</strong> less<strong>en</strong>reeks of op het einde van het academiejaar. In het academiejaar 2005-2006 voerdem<strong>en</strong> bij wijze van voormeting e<strong>en</strong> studietijdmeting uit van het eerste <strong>en</strong> tweede jaar bachelor in de Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong>. De opleiding koos ervoor om het eerste semester van beide jar<strong>en</strong> via de methode van ‘schattingachteraf’ in kaart te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.Om zicht te krijg<strong>en</strong> op de studiebevorder<strong>en</strong>de <strong>en</strong> -belemmer<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> vanuit de perceptie van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,organiseerde de opleiding e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> vraaggesprek met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>afgevaardigd<strong>en</strong>. De lector<strong>en</strong>inv<strong>en</strong>tariseerd<strong>en</strong> deze factor<strong>en</strong> ook vanuit hun eig<strong>en</strong> perceptie.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> steld<strong>en</strong> zich onder meer vag<strong>en</strong> bij de praktische organisatie van het cursusaanbod <strong>en</strong> bij detoegankelijkheid van de praktijklokal<strong>en</strong>. Om dit laatste euvel uit de weg te help<strong>en</strong>, nam de opleiding het initiatiefom gezam<strong>en</strong>lijk met het personeel van de mediatheek e<strong>en</strong> toegankelijker uitle<strong>en</strong>systeem uit te bouw<strong>en</strong> voorpraktijkmateriaal.De studiebevorder<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> zijn overweg<strong>en</strong>d van didactische aard. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong> de indeling inkleinere klasgroep<strong>en</strong> voor practica <strong>en</strong> voor de moeilijkere opleidingsonderdel<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> zij de nauweinteractiemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bereikbaarheid van de lector<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> pluspunt. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn ook tevred<strong>en</strong>over de invoering van toepassing <strong>en</strong> begeleiding’ <strong>en</strong> over de ict-integratie in de opleiding. Naast debeschikbaarheid van de computers op de campus, zi<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het communicatieplatform Toledo als e<strong>en</strong>mogelijkheid om opgegev<strong>en</strong> tak<strong>en</strong> op eig<strong>en</strong> tempo af te kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 133
De lector<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> vooral de beperktheid van het literatuuraanbod als e<strong>en</strong> belemmer<strong>en</strong>de factor <strong>en</strong> betreur<strong>en</strong> datde beschikbare ruimtes in het gebouw niet meer optimaal afgestemd zijn op het onderwijsvernieuw<strong>en</strong>de karaktervan de opleiding. Voor dit laatste is er met het nieuwbouwproject echter e<strong>en</strong> oplossing in de maak met ondermeer ruimtes om met kleinere groep<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>, ruime practicalokal<strong>en</strong>, de integratie vanbehandelruimtes <strong>en</strong> e<strong>en</strong> mediatheeklandschap.Als studiebevorder<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> hal<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> vooral de nauwe overlegcultuur aan binn<strong>en</strong> de opleiding. Ditvooreerst tuss<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> onderling, waardoor vakk<strong>en</strong> optimaal op elkaar afgestemd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> waardooralle lector<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in de didactische <strong>en</strong> inhoudelijke ontwikkeling van de opleiding. Ook tuss<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkveld is er e<strong>en</strong> nauw contact, waardoor er proactief gereageerdkan word<strong>en</strong> op ev<strong>en</strong>tuele problem<strong>en</strong>. De goed uitgebouwde <strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve stagebegeleiding maakt volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong>ook e<strong>en</strong> regelmatige terugkoppeling mogelijk met de stud<strong>en</strong>t <strong>en</strong> het werkveld.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> subjectieve wijze de studielast als redelijk <strong>en</strong> behoorlijk gespreid over de drie jar<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:De opleiding moet volg<strong>en</strong>s de commissie werk mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> goed doordachte <strong>en</strong> betrouwbare studietijdmetingin functie van de perman<strong>en</strong>te bijsturing van het programma.Facet 2.6Afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoudBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> didactisch concept is in lijn met de doelstelling<strong>en</strong>.- De werkvorm<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij het didactisch concept.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> binn<strong>en</strong> de KHBO kiest, met het oog op de realisatie van de strategischedoelstelling<strong>en</strong>, voor de volg<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> duidelijk voor e<strong>en</strong> systeem van begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>. Dit wordt alconcreet gerealiseerd binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal onderwijsleeractiviteit<strong>en</strong>, alsook binn<strong>en</strong> de module normale ontwikkeling,waar contactur<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> afgebouwd t<strong>en</strong> voordele van zelfstandig werk <strong>en</strong> begeleide zelfstudie.Door de opleiding he<strong>en</strong> werkt m<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> zeer gevarieerd aanbod van onderwijsvorm<strong>en</strong>: hoorcolleges,interactief docer<strong>en</strong>, projectwerk, begeleide zelfstudie, groepswerk, practica <strong>en</strong> casusgestuurd onderwijs. Ookgebruik<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de onderwijsmiddel<strong>en</strong>: syllabi, cursuss<strong>en</strong>, handboek<strong>en</strong>, handleiding<strong>en</strong>,didactische leermiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> praktijkmaterial<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> gebruik van Toledo als elektronisch leerplatform is binn<strong>en</strong> de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> de voorbijejar<strong>en</strong> sterk toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit binn<strong>en</strong> alle opleidingsjar<strong>en</strong>. Elke lector kreeg in de vorige academiejar<strong>en</strong>, maar ooknog in het huidig academiejaar, de mogelijkheid om cursuss<strong>en</strong> te volg<strong>en</strong> in verband met het gebruik van Toledo(voordi<strong>en</strong> Blackboard). <strong>Het</strong> gebruik van het medium is zeer divers <strong>en</strong> beperkt zich niet alle<strong>en</strong> tot het gev<strong>en</strong> vaninformatie over de lesinhoud<strong>en</strong> maar omvat ook opdracht<strong>en</strong>, proeftoets<strong>en</strong>, elektronische toets<strong>en</strong>, het terbeschikking stell<strong>en</strong> van cursusonderdel<strong>en</strong>, organisatie van exam<strong>en</strong>s,….Tijd<strong>en</strong>s het academiejaar 2006-2007 werd<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête ‘lector<strong>en</strong>feedback’ formeel de werkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong>leermiddel<strong>en</strong> door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> geëvalueerd.134 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
De commissie stelt bij de inspectie van het cursusmateriaal grote kwalitatieve verschill<strong>en</strong> vast, niet zozeerinhoudelijk als wel op het vlak van de structurering, de refer<strong>en</strong>tiekaders <strong>en</strong> de bronvermelding. De commissievindt dat belangrijke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van studeerbaarheid. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> op hun beurt aan dat het voor e<strong>en</strong>aantal opleidingsonderdel<strong>en</strong> nodig is om de less<strong>en</strong> te volg<strong>en</strong> om structuur in het materiaal te krijg<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t hanteert ge<strong>en</strong> kwaliteitscriteria noch richtlijn<strong>en</strong> voor het didactische materiaal. Wel kan hetschriftelijke studiemateriaal aan bod kom<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het functioneringsgesprek van de lector met hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding e<strong>en</strong> bijzondere inspanning te do<strong>en</strong> om de vormelijke kwaliteit van allecursusmateriaal te evaluer<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte invalshoek <strong>en</strong> waar nodig bij te stur<strong>en</strong> <strong>en</strong> teactualiser<strong>en</strong> zodat het e<strong>en</strong> echte ondersteuning vormt voor e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk.Tegelijk moet zij maatregel<strong>en</strong> inbouw<strong>en</strong> om de studeerbaarheid te bevorder<strong>en</strong>.Facet 2.7Beoordeling <strong>en</strong> toetsingBeoordelingscriterium:- Door de beoordeling<strong>en</strong>, toetsing<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s wordt adequaat <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> inzichtelijk getoetst of destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma hebb<strong>en</strong> gerealiseerd.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleidingsgids omschrijft duidelijk de evaluatiewijze van elk opleidingsonderdeel. De lector deelt bij de startvan de cursus de doelstelling<strong>en</strong>, de leerinhoud, de opdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> de evaluatievorm mee aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bevestig<strong>en</strong> in de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie de kwaliteit van de informatie over de beoordeling <strong>en</strong>de toets<strong>en</strong>, zowel van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> als van de stage.De meeste onderdel<strong>en</strong> van de opleiding word<strong>en</strong> geëvalueerd door middel van e<strong>en</strong> schriftelijk exam<strong>en</strong>, e<strong>en</strong>mondeling exam<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> exam<strong>en</strong> aan de computer.De commissie onderzocht de exam<strong>en</strong>vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> stelt vast dat ze doorgaans nog erg traditioneel <strong>en</strong> nog niet echtcompet<strong>en</strong>tiegericht zijn.Bij aanvang van het academiejaar maakt m<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d wanneer de exam<strong>en</strong>s precies plaatsvind<strong>en</strong> <strong>en</strong> vanafwanneer het exam<strong>en</strong>rooster beschikbaar is.De campussecretaris formuleert e<strong>en</strong> voorstel voor de exam<strong>en</strong>regeling, dat geafficheerd wordt in delector<strong>en</strong>kamer <strong>en</strong> ad valvas voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Deze voorlopige regeling wordt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s op Toledo geplaatst.Zowel stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als lector<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> dan e<strong>en</strong> veerti<strong>en</strong>tal dag<strong>en</strong> de tijd om ev<strong>en</strong>tuele wijziging<strong>en</strong>/verbetering<strong>en</strong>aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Pas daarna zijn de exam<strong>en</strong>roosters definitief van kracht.T<strong>en</strong> minste één maand voor de aanvang van elke exam<strong>en</strong>periode deelt m<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de exam<strong>en</strong>roostersmee. Ze vermeld<strong>en</strong> de datum <strong>en</strong> de uurregeling van elk exam<strong>en</strong>, het exam<strong>en</strong>lokaal, de exam<strong>en</strong>vorm, de volgordevoor de mondelinge exam<strong>en</strong>s <strong>en</strong> de nam<strong>en</strong> van de voorzitter, de andere led<strong>en</strong> <strong>en</strong> de secretaris van deexam<strong>en</strong>commissie, het departem<strong>en</strong>tshoofd <strong>en</strong> de ombudsman.De stud<strong>en</strong>t is geslaagd voor e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel als hij daarvoor minimum 10 op 20 behaalt.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 135
De lector licht de evaluatievorm toe tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> op het einde van het less<strong>en</strong>pakket. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> van delector vooraf informatie over de timing, de voorbereidingstijd, de soort vraagstelling <strong>en</strong> dergelijke. Deze richtlijn<strong>en</strong>vind<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> terug op het voorblad, dat aan elk bundeltje exam<strong>en</strong>vrag<strong>en</strong> bevestigd is. Pervraag(onderdeel) wordt ook de punt<strong>en</strong>verdeling meegedeeld. Sommige lector<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> simulatie-exam<strong>en</strong>s.Hierover war<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zeer tevred<strong>en</strong>.Minst<strong>en</strong>s één maand vóór de aanvang van de eerste exam<strong>en</strong>periode stelt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ombudsman aan. Hijonderzoekt klacht<strong>en</strong> in verband met de exam<strong>en</strong>s <strong>en</strong> treedt op als bemiddelaar bij ev<strong>en</strong>tuele conflict<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>examinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De ombudsman neemt met raadgev<strong>en</strong>de stem deel aan de beraadslaging<strong>en</strong> van deexam<strong>en</strong>commissie.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie raadt de opleiding aan om verder werk te mak<strong>en</strong> van het compet<strong>en</strong>tiegericht toets<strong>en</strong>, dittheoretisch goed te onderbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> hierbij te ondersteun<strong>en</strong>. Daartoe is de ontwikkeling van e<strong>en</strong>toetsbeleid noodzakelijk.Facet 2.8MasterproefBeoordelingscriteria- De masteropleiding wordt afgeslot<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> masterproef waarmee de stud<strong>en</strong>t blijk geeft van e<strong>en</strong> analytischvermog<strong>en</strong> of van e<strong>en</strong> zelfstandig probleemoploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> op academisch niveau of het vermog<strong>en</strong> totkunstzinnige schepping. <strong>Het</strong> werkstuk weerspiegelt de algeme<strong>en</strong> kritisch-reflecter<strong>en</strong>de ingesteldheid of deonderzoeksingesteldheid van de stud<strong>en</strong>t.- De masterproef heeft e<strong>en</strong> omvang van t<strong>en</strong> minste één vijfde van het totale aantal studiepunt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>minimum van 15 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum van 30 studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: niet van toepassingDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Dit facet is niet van toepassing voor e<strong>en</strong> professioneel gerichte bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/136 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Facet 2.9Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:<strong>Het</strong> programma sluit qua vorm <strong>en</strong> inhoud aan bij de kwalificaties van de instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bachelor:- diploma secundair onderwijs, diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan,diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie of e<strong>en</strong> diploma of getuigschrift dat bij of kracht<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>wet, decreet, Europese richtlijn of e<strong>en</strong> andere internationale overe<strong>en</strong>komst als gelijkwaardig wordt erk<strong>en</strong>d;- door het instellingsbestuur bepaalde voorwaard<strong>en</strong> voor person<strong>en</strong> die niet aan bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde voorwaard<strong>en</strong>voldo<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> zijn beschrev<strong>en</strong> in de onderwijsregeling. Ook buit<strong>en</strong>landse stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zichinschrijv<strong>en</strong> als ze over e<strong>en</strong> geschikt diploma beschikk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Nederlands beheers<strong>en</strong>.Sinds academiejaar 2004-2005 organiseert m<strong>en</strong> de introductiedag<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>taal. De stud<strong>en</strong>t maakt k<strong>en</strong>nismet de hogeschool, het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg <strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de opleiding. De beginn<strong>en</strong>dehogeschoolstud<strong>en</strong>t zal tijd<strong>en</strong>s de introductie wegwijs gemaakt word<strong>en</strong> in de volg<strong>en</strong>de aspect<strong>en</strong>:- gebruik mak<strong>en</strong> van het elektronisch leerplatform Toledo;- ler<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> aan de hogeschool;- gebruik mak<strong>en</strong> van de campusbibliotheek.Daarnaast krijgt hij e<strong>en</strong> rondleiding in de gebouw<strong>en</strong> van de campus <strong>en</strong> krijgt hij informatie overhuisvestingsmogelijkhed<strong>en</strong> van de campusstad Brugge. Via e<strong>en</strong> stadsspel leert hij de culturele mogelijkhed<strong>en</strong>van Brugge k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>Het</strong> daaraan gekoppeld sociale programma helpt de stud<strong>en</strong>t zijn klasgroep <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> teler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.De di<strong>en</strong>st STUVO (stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>) maakt gebruik van deze introductiedag<strong>en</strong> om zijn werking voor testell<strong>en</strong> aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Binn<strong>en</strong> de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> geeft m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aanzet tot het opmak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> portfolio in functievan de eig<strong>en</strong> communicatievaardighed<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t die e<strong>en</strong> geïndividualiseerd traject wil volg<strong>en</strong>, vraagt dit aan bij het departem<strong>en</strong>tshoofd. Deze neemthierover e<strong>en</strong> beslissing na onderzoek van de grond<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> geïndividualiseerd traject <strong>en</strong> na advies van hetbetrokk<strong>en</strong> opleidingshoofd.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>tshoofd kan aan bepaalde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (ernstige handicap, topsport, artistieke prestaties … ) opindividuele basis faciliteit<strong>en</strong> toek<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Deze faciliteit<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> onder andere zijn: afwijking<strong>en</strong> op het bijwon<strong>en</strong>van onderwijsactiviteit<strong>en</strong>, verplaats<strong>en</strong> van exam<strong>en</strong>s <strong>en</strong> het beroep do<strong>en</strong> op bepaling<strong>en</strong> waarbij individueleomstandighed<strong>en</strong> beschouwd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als overmacht.Op basis van e<strong>en</strong> eerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties of kwaliteit<strong>en</strong> (EVC/EVK) kan e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t vrijstelling verkrijg<strong>en</strong>van e<strong>en</strong> (deel van e<strong>en</strong>) opleidingsonderdeel of van e<strong>en</strong> onderwijsleeractiviteit.De commissie formuleerde in de gesprekk<strong>en</strong> met de opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong> haar bezorgdheid over debeperkte instroom van nieuwe stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de richting Audiologie <strong>en</strong> vraagt zich af of de kritische massa welbereikt is om deze afstudeerrichting te bewar<strong>en</strong>. De opleiding is van oordeel dat de geringe instroom inopleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 137
Audiologie van tijdelijke aard is <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>hangt met de overgangsfase waarin de opleiding zich bevindt. Ze heeftdaarom goede hoop dat het stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aantal in die afstudeerrichting de volg<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> zal stijg<strong>en</strong>.De commissie waardeert de positieve Bama atmosfeer, waarin de opleiding de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wijst op demogelijkhed<strong>en</strong> om verder te studer<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om proactief haar wervingsbeleid verder te zett<strong>en</strong>, zodat de instroomvan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> to<strong>en</strong>eemt, vooral voor Audiologie in functie van het bereik<strong>en</strong> van de noodzakelijke kritischemassa.Oordeel over onderwerp 2, programma: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 2.1, relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programma: voldo<strong>en</strong>defacet 2.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programma: voldo<strong>en</strong>defacet 2.3, sam<strong>en</strong>hang van het programma:voldo<strong>en</strong>defacet 2.4, studieomvang:OKfacet 2.5, studielast:voldo<strong>en</strong>defacet 2.6, afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud:voldo<strong>en</strong>defacet 2.7, beoordeling <strong>en</strong> toetsing:voldo<strong>en</strong>defacet 2.8, masterproef:niet van toepassingfacet 2.9, toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.<strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate transformatie van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie <strong>en</strong> dedomeinspecifieke eis<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gewicht van de individuele opleidingsonderdel<strong>en</strong> is goed gebalanceerd. Deinhoudelijke sam<strong>en</strong>hang is ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s voldo<strong>en</strong>de. De opleiding heeft voldo<strong>en</strong>de aandacht voor de studeerbaarheidvan het programma. De afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud is voldo<strong>en</strong>de. De inhoud<strong>en</strong> van de cursuss<strong>en</strong>zijn praktijkgericht <strong>en</strong> actueel. De beoordeling <strong>en</strong> de toetsing zijn gericht op de realisatie van de leerdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijntransparant.138 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Onderwerp 3Inzet van het personeelFacet 3.1Kwaliteit van het personeelBeoordelingscriterium:- <strong>Het</strong> personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige <strong>en</strong> organisatorische realisatie van hetprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De personeelsformatie legt m<strong>en</strong> jaarlijks vast op voorstel van de algeme<strong>en</strong> directeur van de KHBO binn<strong>en</strong> debeperking<strong>en</strong> van het Hogeschol<strong>en</strong>decreet. De selectie van nieuwe personeelsled<strong>en</strong> gebeurt door hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd Gezondheidszorg, die steeds het opleidingshoofd betrekt voor advies bij de selectie van d<strong>en</strong>ieuwe personeelsled<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> opleidingshoofd woont de selectiegesprekk<strong>en</strong> ook bij.De toewijzing van e<strong>en</strong> titularis aan e<strong>en</strong> opleidingsonderdeel gebeurt op basis van de inhoud van deonderwijsactiviteit, het/de diploma(’s) <strong>en</strong> de expertise van de lector, de lectorbelasting <strong>en</strong> de organisatie binn<strong>en</strong>de opleiding.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> koos er bewust voor om de coördinatietak<strong>en</strong> (opleidingshoofd,stagebegeleiding, eindwerkbegeleiding <strong>en</strong> internationalisering) te spreid<strong>en</strong> over de verschill<strong>en</strong>depersoneelsled<strong>en</strong>, die deze coördinatietaak dus combiner<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> lesopdracht.Binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg geldt e<strong>en</strong> prestatieregeling waarin de opdracht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vast aandeelhebb<strong>en</strong>:- 1 uur theorieles geldt als 1/18 van e<strong>en</strong> voltijdse lesopdracht;- 1 uur praktijkles geldt als 1/24 van e<strong>en</strong> voltijdse lesopdracht;- e<strong>en</strong> voltijdse opdracht stagebegeleiding omvat 28 uur/week.De commissie formuleerde in het gesprek met de beleidsverantwoordelijk<strong>en</strong> ernstige bezwar<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> dezeverouderde wijze van berek<strong>en</strong><strong>en</strong> van de taakbelasting. De directie geeft aan die zorg te del<strong>en</strong> <strong>en</strong> te werk<strong>en</strong> aane<strong>en</strong> nieuwe prestatieregeling die ze hoopt te kunn<strong>en</strong> invoer<strong>en</strong> vanaf het academiejaar 2008-2009.<strong>Het</strong> evaluatiereglem<strong>en</strong>t voor het personeel vormt e<strong>en</strong> gedetailleerde verzamelstaat van de evaluatieproceduresinzake evaluator<strong>en</strong>, evaluatiedossier, evaluatie- inhoud <strong>en</strong> -periode, verloop, beroepsprocedure <strong>en</strong> sancties. <strong>Het</strong>evaluatieproces wordt op het einde van de evaluatieperiode gevoerd tuss<strong>en</strong> het personeelslid <strong>en</strong> de evaluator. Deopleiding stelt duidelijke functieomschrijving<strong>en</strong> in het vooruitzicht.Volg<strong>en</strong>s de lector<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong> ze de opleiding in e<strong>en</strong> geest van collegialiteit.De commissie stelt vast dat de opleidingscoördinator mom<strong>en</strong>teel nauwelijks formele bevoegdhed<strong>en</strong> heeft omstur<strong>en</strong>d op te tred<strong>en</strong>, ook niet om te wak<strong>en</strong> over de kwaliteit van de process<strong>en</strong> <strong>en</strong> de onderwijsmiddel<strong>en</strong>. Deformele bevoegdhed<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> bij het departem<strong>en</strong>tshoofd. Wel bereidt de hogeschool e<strong>en</strong> andere invulling van defunctie van opleidingscoördinator voor waarin die meer bevoegdhed<strong>en</strong> zal krijg<strong>en</strong>. Ook de naam zal verander<strong>en</strong>in opleidingshoofd. De nieuwe organisatie zal ingaan sam<strong>en</strong> met de geplande nieuwe prestatieregeling.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 139
<strong>Het</strong> beroepsspecifieke professionaliseringsbeleid is vraaggestuurd <strong>en</strong> komt aan bod tijd<strong>en</strong>s het functionerings<strong>en</strong>/ofevaluatiegesprek. <strong>Het</strong> wordt ook besprok<strong>en</strong> met het opleidingshoofd <strong>en</strong> op deze wijze in kaart gebracht.Elke lector kan op eig<strong>en</strong> initiatief bijscholing<strong>en</strong> aanvrag<strong>en</strong> bij het departem<strong>en</strong>tshoofd.<strong>Het</strong> niet-beroepsspecifieke professionaliseringsbeleid van het personeel spitst zich toe op de prioritairestrategische doelstelling<strong>en</strong>. De Onderwijsondersteun<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st van de KHBO organiseert in dit kader e<strong>en</strong>uitgebreid intern bijscholingsaanbod. De opleiding stimuleert de lector<strong>en</strong> om hieraan deel te nem<strong>en</strong>.De opleiding nodigt alle nieuwe personeelsled<strong>en</strong> bij aanvang van het academiejaar uit op e<strong>en</strong> vergadering waarinde coördinator<strong>en</strong> van de Onderwijsondersteun<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st onder leiding van de directeur Onderwijsbeleid uitleggev<strong>en</strong> over de organisatie <strong>en</strong> de werking van de hogeschool, over haar strategische doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> over dewijze waarop deze gerealiseerd word<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg beschikt over e<strong>en</strong> introductiemap voor nieuwe personeelsled<strong>en</strong>, waarin allepraktische informatie over de werking van het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> zijn medewerkers aan bod komt.De commissie stelde vast dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong> de inzet van de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook detoegankelijkheid van e<strong>en</strong> groot deel van h<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong>. Wel stell<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zich vrag<strong>en</strong> bij de wijze waarop<strong>en</strong>kele arts<strong>en</strong> hun rol als lector vervull<strong>en</strong> <strong>en</strong> over de manier waarop zij communicer<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De beschikbare docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> aan dat het personeel voldo<strong>en</strong>de expertise heeft om het programma adequaatte kunn<strong>en</strong> invull<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan e<strong>en</strong> moderne prestatieregeling te hanter<strong>en</strong> die tegemoet komt aan deeis<strong>en</strong> van het actuele hoger onderwijs.- De opleiding moet zich bezinn<strong>en</strong> over de rol <strong>en</strong> de plaats van de medische lector<strong>en</strong> in de opleiding <strong>en</strong> in elkgeval maatregel<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> om h<strong>en</strong> beter te integrer<strong>en</strong>.- De commissie adviseert de hogeschool om het opleidingshoofd meer bevoegdhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> faciliteit<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong>.Facet 3.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheidBeoordelingscriterium:- De opleiding sluit aan bij de volg<strong>en</strong>de criteria voor de inzet van personeel van e<strong>en</strong> professioneel gerichteopleiding: het onderwijs wordt voor e<strong>en</strong> belangrijk deel verzorgd door personeel dat e<strong>en</strong> verbinding legttuss<strong>en</strong> de opleiding <strong>en</strong> de beroeps- of kunstpraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding streeft ernaar dat elke lector vakk<strong>en</strong> doceert uit e<strong>en</strong> specifiek domein waarin hij beschikt over d<strong>en</strong>odige expertise die hij verworv<strong>en</strong> heeft via opleiding, bijkom<strong>en</strong>de vorming <strong>en</strong>/of klinische (werkveld)ervaring.Alle lector<strong>en</strong> van de beroepsspecifieke opleidingsonderdel<strong>en</strong> zijn of war<strong>en</strong> naast hun lesopdracht ook (klinisch)professioneel actief binn<strong>en</strong> het domein waarin ze docer<strong>en</strong>.140 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Deze lector<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ook actief ingeschakeld in de stagebegeleiding <strong>en</strong> eindwerkbegeleiding, waardoorstructurele contact<strong>en</strong> met het beroepsveld tot stand kom<strong>en</strong>.Door de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> er bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> gestructureerde contact<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> tot stand metdiverse buit<strong>en</strong>landse instelling<strong>en</strong>, waarbij zowel de expertise van de eig<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> als van de gastprofessor<strong>en</strong>aan bod kwam<strong>en</strong>. Dit gebeurt op diverse vlakk<strong>en</strong>: de lector<strong>en</strong>mobiliteit, de int<strong>en</strong>sieve programma’s, deinternationale curriculumontwikkeling, het bijscholing<strong>en</strong>aanbod <strong>en</strong> de deelname aan onderzoeksproject<strong>en</strong>.Daarnaast krijgt het onderwijz<strong>en</strong>d personeel steun van diverse gastprofessor<strong>en</strong> die elk vanuit hun specifiekexpertisedomein e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> inbr<strong>en</strong>g gev<strong>en</strong> vanuit het beroepsveld. Dit draagt bij tot de realisatie van e<strong>en</strong>multiprofessioneel lector<strong>en</strong>korps.De lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> tot nog toe in zeer beperkte mate zelf wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek uitgevoerd of gebruikgemaakt van de middel<strong>en</strong> van de hogeschool om aan projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek te do<strong>en</strong>. Welkunn<strong>en</strong> ze funger<strong>en</strong> als promotor van eindwerk<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding e<strong>en</strong> beleidsplan te ontwikkel<strong>en</strong> om de medewerkers structureel in tezett<strong>en</strong> bij projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek <strong>en</strong> maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing. <strong>Het</strong> onderzoekmoet immers zowel in de opleiding als in de taakbelasting van de lector<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de geïntegreerd word<strong>en</strong>.Facet 3.3Kwantiteit personeelBeoordelingscriterium:- Er wordt voldo<strong>en</strong>de personeel ingezet om de opleiding met de gew<strong>en</strong>ste kwaliteit te verzorg<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> totale personeelsbestand (praktijk)lector<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> binn<strong>en</strong> de formatie bedraagt 6,4 voltijdseequival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (VTE’s). <strong>Het</strong> totaal aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op 1 februari 2006 bedroeg 102. De ratiostud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/(praktijk)lector<strong>en</strong> bedraagt dus 15,9.Van de 17 personeelsled<strong>en</strong> is er 1 aangesteld als hoofdlector, 13 als lector <strong>en</strong> 3 als praktijklector.Gastprofessor<strong>en</strong> behandel<strong>en</strong> specifieke onderwerp<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> totaal volume over de hele opleiding van 285ur<strong>en</strong>.Slechts één personeelslid is voltijds aan de opleiding verbond<strong>en</strong>, 16 deeltijds.<strong>Het</strong> personeelsconting<strong>en</strong>t bestaat uit 8 mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 9 vrouw<strong>en</strong>. 7 Personeelsled<strong>en</strong> zijn vast b<strong>en</strong>oemd, 6 zijntijdelijk <strong>en</strong> 1 heeft e<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd statuut.De opleiding kan verder beschikk<strong>en</strong> over 7 personeelsled<strong>en</strong> die tot het administratief personeel behor<strong>en</strong>, maardie sam<strong>en</strong> slechts 0,7 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong>. 5 van h<strong>en</strong> zijn vast b<strong>en</strong>oemd.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 141
2 led<strong>en</strong> van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel zitt<strong>en</strong> in de leeftijdscategorie tuss<strong>en</strong> 20 <strong>en</strong> 29 jaar, 3 in de categorietuss<strong>en</strong> 30 <strong>en</strong> 39 jaar, 9 in de categorie tuss<strong>en</strong> 40 <strong>en</strong> 49 jaar <strong>en</strong> 3 in de categorie tuss<strong>en</strong> 50 <strong>en</strong> 59 jaar.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vraagt aandacht voor de mogelijkheid tot loopbaanontwikkeling <strong>en</strong> duidelijke carrièrestructuurvan de medewerkers.- Volg<strong>en</strong>s de commissie zou de meerderheid van de lector<strong>en</strong> minst<strong>en</strong>s halftijds werkzaam moet zijn in deopleiding.Oordeel over onderwerp 3, inzet van het personeel: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 3.1, kwaliteit personeel:facet 3.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid:facet 3.3, kwantiteit personeel:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over gekwalificeerd personeel <strong>en</strong> voert e<strong>en</strong> personeelsbeleid dat goed functioner<strong>en</strong> in hetonderwijsproces mogelijk maakt. Er zijn relatief veel lector<strong>en</strong> met praktijkervaring <strong>en</strong> er is aandacht voor depedagogische, didactische <strong>en</strong> vakinhoudelijke vorming van de onderwijsgev<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.142 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Onderwerp 4Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De huisvesting <strong>en</strong> materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zijn toereik<strong>en</strong>d om het programma te realiser<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De twee departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die sam<strong>en</strong> de campus Sint-Michiel bezett<strong>en</strong>, del<strong>en</strong> de meeste leslokal<strong>en</strong> <strong>en</strong> faciliteit<strong>en</strong>van de campus. Ze hebb<strong>en</strong> dan ook ge<strong>en</strong> aparte begroting<strong>en</strong> voor huisvesting. Voor alle uitgav<strong>en</strong> in verband methuisvesting putt<strong>en</strong> zij uit het budget dat de hogeschool c<strong>en</strong>traal beheert.De campus bevindt zich in de buurt van het station van Brugge <strong>en</strong> is dus goedbereikbaar voor de velespoorstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De infrastructuur is niet meer optimaal aangepast aan het nieuwe onderwijsconcept dat de KHBO wil realiser<strong>en</strong>.De hogeschool bouwt mom<strong>en</strong>teel e<strong>en</strong> nieuwe campus.De laatste jar<strong>en</strong> heeft m<strong>en</strong> sterk geïnvesteerd in multimedia: met de aanschaf van e<strong>en</strong> overheadprojector,videotoestell<strong>en</strong>, computers met internetaansluiting <strong>en</strong> dataprojectiesystem<strong>en</strong> … De opleiding Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> maakt gebruik van twee practicaruimt<strong>en</strong>: het stem-spraak-audiolab <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vaardigheidslokaal met e<strong>en</strong>onewayscre<strong>en</strong>.De campus Sint-Michiel beschikt over twee auditoria uitgerust met e<strong>en</strong> multimediacomputer, audio-, video- <strong>en</strong>dataprojectie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> internetverbinding <strong>en</strong> beschikt ook over faciliteit<strong>en</strong> voor videoconfer<strong>en</strong>cing.De campusmediatheek Sint-Michiel ondersteunt de beide departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De mediatheek wordt als één geheelbeheerd <strong>en</strong> de collecties van beide departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn volledig geïntegreerd. Wel is één campusbibliothecaris decontactpersoon voor het departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg <strong>en</strong> één campusbibliothecaris de contactpersoon voor hetdepartem<strong>en</strong>t Handelswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> Bedrijfskunde.De uitbreiding van de collectie gebeurt vooral op voorstel van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel. <strong>Het</strong> bibliotheekteamheeft e<strong>en</strong> adviser<strong>en</strong>de rol <strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>tshoofd geeft zijn goedkeuring.KHBO maakt sinds 1999 deel uit van het Libisnet, het bibliotheeknetwerk met als belangrijkste partnerK.U.Leuv<strong>en</strong>, dat sinds februari 2005, voor het geïntegreerd beheer van de bibliothek<strong>en</strong>, de Aleph-softwaregeïmplem<strong>en</strong>teerd heeft.De website van de bibliotheek - onderdeel van de KHBO-site - is het communicatiekanaal met de gebruiker dieer, naast praktische info, toegang vindt tot de catalogus, elektronische bronn<strong>en</strong> (bibliografische <strong>en</strong> full textdatabank<strong>en</strong>) <strong>en</strong> andere docum<strong>en</strong>tatiegerelateerde websites. Omdat de opleiding over beperkte mogelijkhed<strong>en</strong>beschikt voor de aankoop van tijdschrift<strong>en</strong>, vindt de commissie het belangrijk dat de opleiding de toegankelijkheidvan de elektronische tijdschrift<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de stimuleert <strong>en</strong> begeleidt. .De mediatheek heeft ruime op<strong>en</strong>ingstijd<strong>en</strong>: 51 uur per week. Er zijn voldo<strong>en</strong>de print- <strong>en</strong> kopieerfaciliteit<strong>en</strong>. Deruimte zelf is niet optimaal aangezi<strong>en</strong> de beschikbare oppervlakte niet voldoet voor de huidige doelgroep. Opkorte termijn is e<strong>en</strong> oplossing, gezi<strong>en</strong> de beperking<strong>en</strong> van de campus, niet haalbaar. E<strong>en</strong> zeer ruim, modern,opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 143
functioneel <strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal geleg<strong>en</strong> studielandschap in het geplande nieuwbouwproject zal hiervoor de oplossingbied<strong>en</strong>.Eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bibliotheekintroductie bij de aanvang van het academiejaar.De stud<strong>en</strong>t kan putt<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> collectie tijdschrift<strong>en</strong>. Naast <strong>en</strong>kele g<strong>en</strong>erieke tijdschrift<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> aantal tijdschrift<strong>en</strong>beroepsspecifiek. Via databank<strong>en</strong> zijn steeds meer tijdschrift<strong>en</strong> fulltext raadpleegbaar. Niet full-text aangebod<strong>en</strong>tijdschriftartikels kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> via interbibliothecair le<strong>en</strong>verkeer aanvrag<strong>en</strong>.Sam<strong>en</strong> met de di<strong>en</strong>st Onderwijsvernieuwing <strong>en</strong> onderwijskundige professionalisering vormt ICTO het KHBO-deelvan het Impulsc<strong>en</strong>trum, e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband tuss<strong>en</strong> KATHO, KULAK <strong>en</strong> KHBO(http://www.impulsc<strong>en</strong>trum.be). Ook de Associatie K.U.Leuv<strong>en</strong> biedt mogelijkhed<strong>en</strong> voor ICTO.De ICTO-coach, die de informaticatoepassing<strong>en</strong> van het departem<strong>en</strong>t coördineert, treedt op als contactpersoontuss<strong>en</strong> de gebruikers (lector<strong>en</strong>, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>) <strong>en</strong> het systeembeheer.Er is e<strong>en</strong> hogeschoolbreed budget voor ict, maar daarnaast is er ook e<strong>en</strong> jaarlijks departem<strong>en</strong>taal budget voor deaankoop van nieuwe hard- <strong>en</strong> software voor het departem<strong>en</strong>t.Elke stud<strong>en</strong>t krijgt bij de start van het academiejaar e<strong>en</strong> gepersonaliseerde toegang (account) tot hetcomputernetwerk op de campus, het e-mailprogramma, het programma voor klasdrukwerk <strong>en</strong> het digitaalleerplatform Toledo. Alle di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> zijn toegankelijk via het startpunt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op www.khbo.be.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t Gezondheidszorg beschikt over e<strong>en</strong> computerlokaal uitgerust met twintig pc’s. Op deze pc’s issoftware, specifiek voor het departem<strong>en</strong>t (bijvoorbeeld SPSS) geïnstalleerd. Via e<strong>en</strong> online reserveringssysteemkan elke lector gebruik mak<strong>en</strong> van het computerlokaal in functie van zijn opdracht. Buit<strong>en</strong> de lesur<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de computerlokal<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong>, onder meer in het kader van begeleid zelfstandig ler<strong>en</strong> (van 08.00 u. tot20.00 u.).De lector<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> ruimte voor meer informele doeleind<strong>en</strong> <strong>en</strong> recreatief gebruik, voorzi<strong>en</strong> vanlockers. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> terecht in de Orangerie, de recreatieruimte van de campus.Ook de inkomhall <strong>en</strong> het terras funger<strong>en</strong> als ontspanningsruimte. In de hall staan tafels, stoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> zitbank<strong>en</strong> <strong>en</strong>zijn prikbord<strong>en</strong> aanwezig voor het aankondig<strong>en</strong> van allerlei stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>initiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> -nieuws. Ook de lesroosters<strong>en</strong> de lokaalverdeling word<strong>en</strong> hier geafficheerd. Via e<strong>en</strong> monitor voor mededeling<strong>en</strong> maakt m<strong>en</strong> wijziging<strong>en</strong> in devoorzi<strong>en</strong>e uurroosters of andere mededeling<strong>en</strong> ad hoc k<strong>en</strong>baar. Er staat ook e<strong>en</strong> hoogvolumeprinter terbeschikking voor het individueel uitprint<strong>en</strong> van cursusmateriaal. Verder is er ook e<strong>en</strong> drank-, snoep- <strong>en</strong>zuivelautomaat.De commissie betreurt het dat ze tijd<strong>en</strong>s haar bezoek weinig gezi<strong>en</strong> heeft van e<strong>en</strong> moderne toekomstgerichtestructuur met e<strong>en</strong> aangepast managem<strong>en</strong>t. Er was te weinig blijk van e<strong>en</strong> gezonde <strong>en</strong> moderne e<strong>en</strong>heid alshogeschool <strong>en</strong> als departem<strong>en</strong>t. De organisatiestructuur was eerder zwak. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> haalt de opleiding te weinigvoordeel uit de associatie <strong>en</strong> uit de mogelijke sam<strong>en</strong>werking met de andere opleiding<strong>en</strong> in het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> inde hogeschool.De commissie stelde vast dat er binn<strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> van de huidige accommodatie veel aandacht is voor detoegankelijkheid van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met functiebeperking<strong>en</strong>, die er ook gebruik van mak<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie suggereert om in de geplande nieuwbouw voldo<strong>en</strong>de werkruimte voor de medewerkers tecreër<strong>en</strong>.144 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Facet 4.2StudiebegeleidingBeoordelingscriteria:- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn adequaat met het oog op destudievoortgang.- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij de behoefte van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Per opleiding is er e<strong>en</strong> duidelijke folder met alle nuttige <strong>en</strong> nodige informatie over de opleiding. Tijd<strong>en</strong>s deop<strong>en</strong>deurdag<strong>en</strong> krijgt de abituriënt de kans om met de school <strong>en</strong> haar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis te mak<strong>en</strong>.De KHBO neemt deel aan de Sid-in beurz<strong>en</strong> (Studie-Informatiedag<strong>en</strong>) in alle Vlaamse provincies. Daar zijn allehogere onderwijsinstelling<strong>en</strong> uit Vlaander<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordigd.De KHBO organiseert in november sam<strong>en</strong> met KATHO <strong>en</strong> KULAK de Kiss-dag<strong>en</strong> (Kwalitatieve Informatie i.v.m.Studiekeuze voor Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>). Daarop stell<strong>en</strong> de drie instelling<strong>en</strong> hun aanbod van opleiding<strong>en</strong> voor aan delaatstejaars van het middelbaar onderwijs.Verder organiseert de opleiding op verschill<strong>en</strong>de mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> informatiedag<strong>en</strong> op de campuss<strong>en</strong> zelf, stuurt zemailings naar de laatstejaars <strong>en</strong> verstuurt ze brochures naar schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> CLB’s.T<strong>en</strong> slotte zijn er ook de druk bezochte website <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gratis telefoonnummer voor inlichting<strong>en</strong>.Sinds het academiejaar 2004-2005 vind<strong>en</strong> er vóór de aanvang van elk semester <strong>en</strong>kele introductiedag<strong>en</strong> plaatsom de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wegwijs te mak<strong>en</strong> in de hogeschool. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e informatie door hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd over de opleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> de organisatie van het academiejaar. Nadi<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ze door hetopleidingshoofd wegwijs gemaakt binn<strong>en</strong> de opleiding. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> de less<strong>en</strong>roosters <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong>voorstelling van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> de te realiser<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties. Ook het thema studiebegeleidingstaat c<strong>en</strong>traal tijd<strong>en</strong>s deze introductiedag<strong>en</strong>. Zo is er e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e uite<strong>en</strong>zetting rond studiebegeleiding <strong>en</strong>stell<strong>en</strong> de verantwoordelijk<strong>en</strong> van de psychosociale di<strong>en</strong>st STUVO hun werking voor.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die twijfels hebb<strong>en</strong> over hun studiekeuze, kunn<strong>en</strong> bij het opleidingshoofd <strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> van deopleiding terecht. Zij kunn<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de psychosociale di<strong>en</strong>st STUVO. Via e<strong>en</strong> gesprek <strong>en</strong>het invull<strong>en</strong> van vrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong> kan e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t meer zelfk<strong>en</strong>nis verwerv<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzicht krijg<strong>en</strong> in zijn specifiekeinteresses, capaciteit<strong>en</strong>, studievaardighed<strong>en</strong> … om op deze manier e<strong>en</strong> weloverwog<strong>en</strong> nieuwe keuze te mak<strong>en</strong>.Er zijn ook e<strong>en</strong> beperkte infotheek <strong>en</strong> e<strong>en</strong> computerdatabank beschikbaar. Zo krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> toegang totrelevante informatie rond mogelijke opleiding<strong>en</strong>.De systematische studiebegeleiding is van rec<strong>en</strong>te datum. Voordi<strong>en</strong> gebeurde de begeleiding informeel <strong>en</strong>occasioneel. Sinds het academiejaar 2005-2006 heeft m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> studiebegeleider <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleider(STUTRA) aangesteld in ieder departem<strong>en</strong>t van KHBO. Deze begeleiding verteg<strong>en</strong>woordigt 40% van e<strong>en</strong> fulltimeopdracht per departem<strong>en</strong>t.De STUTRA staat in voor de studiebegeleiding (studievaardigheidstraining<strong>en</strong>), de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding(stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met functiebeperking), de studietrajectbegeleiding (eerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties/eerder verworv<strong>en</strong>kwalificaties, EVC/EVK) <strong>en</strong> kan beleidsadviez<strong>en</strong> formuler<strong>en</strong> met betrekking tot de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>.De STUTRA’s van de verschill<strong>en</strong>de departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> maandelijks bije<strong>en</strong> om het beleid verder uit te werk<strong>en</strong>.De directeur onderwijs zit de vergadering voor <strong>en</strong> ook de coördinator onderwijsvernieuwing woont dezevergadering<strong>en</strong> bij.In de mate van het mogelijke kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met psychische, sociale <strong>en</strong> emotionele problem<strong>en</strong> terecht bijhet departem<strong>en</strong>tshoofd, het opleidingshoofd, de studie- <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleider, de ombudspersoon <strong>en</strong> inopleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 145
principe bij alle lector<strong>en</strong> in wie ze hun vertrouw<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> belangrijke rol is hier ook weggelegd voor STUVO.De psychosociale di<strong>en</strong>st van STUVO is e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>st waarop alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van KHBO e<strong>en</strong> beroep kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>,hetzij op eig<strong>en</strong> initiatief, hetzij op doorverwijzing vanuit het departem<strong>en</strong>t.Zowel voor problem<strong>en</strong> die rechtstreeks te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met de studies (faalangst, aanpassingsproblem<strong>en</strong> … )als voor problem<strong>en</strong> die onrechtstreeks het studieproces negatief beïnvloed<strong>en</strong> (neerslachtigheid,id<strong>en</strong>titeitsproblem<strong>en</strong>, slaapstoorniss<strong>en</strong> … ) kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de di<strong>en</strong>st. De begeleidingkan zowel bestaan uit e<strong>en</strong> éénmalig adviesgesprek als uit e<strong>en</strong> kortdur<strong>en</strong>de of langdurige individuele behandeling.Soms is meer gespecialiseerde hulp aangewez<strong>en</strong>. In deze gevall<strong>en</strong> zal m<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t in onderling overlegextern doorverwijz<strong>en</strong>. .Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> studiebegeleiding aanvrag<strong>en</strong> bij hun studiebegeleider. De begeleiding is uiteraard steedsvrijwillig <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>psychologe is gebond<strong>en</strong> aan het beroepsgeheim. Sinds januari 2006 heeft m<strong>en</strong>departem<strong>en</strong>taal e<strong>en</strong> procedure ontwikkeld voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> functiebeperking.Tijd<strong>en</strong>s de evaluatiemom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij problem<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beroep do<strong>en</strong> op de ombudspersoon, destudie- <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleider <strong>en</strong> op ev<strong>en</strong>tuele persoonlijke begeleiding bij STUVO.In overleg met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stelt m<strong>en</strong> t<strong>en</strong> minste één maand vóór de op<strong>en</strong>ing van de eerste exam<strong>en</strong>periode e<strong>en</strong>ombudsman aan. Hij zal zowel in de eerste als in de tweede exam<strong>en</strong>periode klacht<strong>en</strong> in verband met exam<strong>en</strong>sonderzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> optred<strong>en</strong> als bemiddelaar bij ev<strong>en</strong>tuele conflict<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> examinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Deombudsman neemt met raadgev<strong>en</strong>de stem deel aan de beraadslaging<strong>en</strong> van de exam<strong>en</strong>commissie. Hij kanechter niet optred<strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die hij zelf moet beoordel<strong>en</strong>.Sinds academiejaar 2005-2006 maakt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderscheid tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> onderwijsombudspersoon <strong>en</strong> e<strong>en</strong>exam<strong>en</strong>ombudspersoon. Bij de onderwijsombudspersoon kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> terecht (als vertrouw<strong>en</strong>spersoon)met betrekking tot aspect<strong>en</strong> van onderwijsverzorging. De exam<strong>en</strong>ombudspersoon is e<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong>spersoon diebemiddelt tuss<strong>en</strong> examinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De exam<strong>en</strong>ombudspersoon wordt in overleg met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aangesteld. Hij behandelt klacht<strong>en</strong> in verband met exam<strong>en</strong>s <strong>en</strong> treedt op als bemiddelaar bij ev<strong>en</strong>tuele conflict<strong>en</strong>tuss<strong>en</strong> examinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De ombudspersoon neemt met raadgev<strong>en</strong>de stem deel aan deberaadslaging<strong>en</strong> van de exam<strong>en</strong>commissie.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aan tevred<strong>en</strong> te zijn over de begeleiding van de individuele traject<strong>en</strong>. Er werd duidelijkingespeeld op de mogelijkhed<strong>en</strong> die de flexibilisering biedt.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om de studiebegeleiding verder structureel uit te bouw<strong>en</strong>, (bijvoorbeeldleertrajectbegeleiding) goed op te volg<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nodig bij te stur<strong>en</strong>.- Volg<strong>en</strong>s de commissie zou de opleiding er goed aan do<strong>en</strong> om stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die voortijdig stopp<strong>en</strong> uit te nodig<strong>en</strong>voor e<strong>en</strong> exitgesprek.146 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Oordeel over onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 4.1, materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:facet 4.2, studiebegeleiding:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.Er zijn voldo<strong>en</strong>de goed uitgeruste lokal<strong>en</strong> <strong>en</strong> er is constante aandacht voor didactisch materiaal. De ictondersteuningis goed. De opleiding neemt ook e<strong>en</strong> ruim pakket initiatiev<strong>en</strong> met het oog op deinformatievoorzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> de studiebegeleiding.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 147
Onderwerp 5Interne kwaliteitszorgFacet 5.1Evaluatie resultat<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De kwaliteitszorg van de opleiding betreft in eerste instantie het systematisch bepal<strong>en</strong>, ontwikkel<strong>en</strong>, evaluer<strong>en</strong> <strong>en</strong>verbeter<strong>en</strong> van de kwaliteit van de opleiding <strong>en</strong> in het bijzonder van het primaire proces. De opleiding wilevoluer<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> leergeme<strong>en</strong>schap waarin het ler<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t c<strong>en</strong>traal staat. Hierbij gaan deprofessionele ontwikkeling van de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> van het opleidingsteam <strong>en</strong> de ontwikkeling van de organisatie vande opleiding sam<strong>en</strong>. Kwaliteitszorg moet volg<strong>en</strong>s de opleiding doelgericht, cyclisch, integraal <strong>en</strong> systematischzijn.E<strong>en</strong> tweede doelstelling van kwaliteitszorg van de opleiding is het aflegg<strong>en</strong> van verantwoording over deonderwijskwaliteit. Dit vereist e<strong>en</strong> grote transparantie, zowel naar intern<strong>en</strong> (stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> collega’s) als naarextern<strong>en</strong> (bijvoorbeeld de visitatiecommissie <strong>en</strong> het beroepsveld).Op het niveau van de opleiding ligt het acc<strong>en</strong>t op het ontwikkel<strong>en</strong> van de kwaliteit van het primaire proces. Deopleiding hanteert hiervoor het accreditatiekader als model. <strong>Het</strong> kwaliteitshandboek van de opleiding wordtvolg<strong>en</strong>s dit ord<strong>en</strong>ingskader opgesteld.Binn<strong>en</strong> de opleiding wak<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de coördinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> in het bijzonder het opleidingshoofd over dekwaliteit. Zij drag<strong>en</strong> er zorg voor dat process<strong>en</strong> gericht op het id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong>, plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> vanverbetering<strong>en</strong> ontwikkeld word<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook daadwerkelijk uitgevoerd word<strong>en</strong>. Hiertoe organiser<strong>en</strong> zij regelmatigvergadering<strong>en</strong> met het opleidingsteam.<strong>Het</strong> kwaliteitshandboek, ontwikkeld op het niveau van de hogeschool, bevat vooral procedures die telk<strong>en</strong>s dePDCA-cirkel (Plan-Do-Check-Act) beschrijv<strong>en</strong>.Binn<strong>en</strong> de opleiding is de concrete uitwerking van de kwaliteitszorg hoofdzakelijk procesmatig <strong>en</strong> gericht op hetontwikkel<strong>en</strong> (Plan), uitvoer<strong>en</strong> (Do), evaluer<strong>en</strong> (Check) <strong>en</strong> bijstur<strong>en</strong> (Act) van opleidingsplann<strong>en</strong>. Zij vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong>geslot<strong>en</strong> PDCA-verbetercyclus <strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegepast voor project<strong>en</strong> in verband met kwaliteitsverbetering <strong>en</strong>onderwijsinnovatie.De opleiding gebruikt e<strong>en</strong> set van meetinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om de kwaliteit van haar onderwijsproces te evaluer<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>de bevraging<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de voorbije academiejar<strong>en</strong> plaatsgevond<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>en</strong>quête over de stage,e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête over de stage voor externe stagebegeleiders, e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête voor oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> per afstudeerrichting,e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van het derde jaar, e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête voor alumni - (Gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>de accreditatiestandaard<strong>en</strong> Logopedie), e<strong>en</strong> studietijdmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong>feedback.Ondanks <strong>en</strong>kele initiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de degelijke ondersteuning door de c<strong>en</strong>trale kwaliteitsdi<strong>en</strong>st, vindt de commissiedat het kwaliteitsd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> in de opleiding nog te weinig zichtbaar is. De opleiding moet e<strong>en</strong> ler<strong>en</strong>de organisatieword<strong>en</strong> waarin kwaliteitsd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> echt geïntegreerd is <strong>en</strong> waarin bijvoorbeeld de bevraging<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> zijn inde PDCA-cirkel.148 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt dat ook de opleiding zelf haar kwaliteitsaanpak moet expliciter<strong>en</strong> <strong>en</strong> zichtbaar mak<strong>en</strong> opalle niveaus <strong>en</strong> in alle activiteit<strong>en</strong>.Facet 5.2Maatregel<strong>en</strong> tot verbeteringBeoordelingscriterium:- De uitkomst<strong>en</strong> van deze evaluatie vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong> die bijdrag<strong>en</strong> aande realisatie van de streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> zelfevaluatierapport (ZER) bevat e<strong>en</strong> selectie van de gehanteerde streefdoel<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> met de rapporteringover hun realisatie. De <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>tsverklaring, de strategische doelstelling<strong>en</strong>, het onderwijsontwikkelingsplan <strong>en</strong>actuele evoluties <strong>en</strong> nod<strong>en</strong> van de opleiding vorm<strong>en</strong> hiervan de basis.<strong>Het</strong> opleidingsplan (PDCA-cirkel) hanteert m<strong>en</strong> hoofdzakelijk als instrum<strong>en</strong>t om aansluit<strong>en</strong>de (meer) ingrijp<strong>en</strong>deverbeteracties te implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. De verbeteracties situer<strong>en</strong> zich op verschill<strong>en</strong>de niveaus:opleidingsoverstijg<strong>en</strong>d, op opleidingsniveau <strong>en</strong> per studiejaar.De belangrijkste verbeteracties hadd<strong>en</strong> betrekking op :- het faciliter<strong>en</strong> van de overgang van het secundair naar het hoger onderwijs;- de introductie van nieuwe werkvorm<strong>en</strong>;- de interdisciplinaire sam<strong>en</strong>werking;- het stimuler<strong>en</strong> van de onderwijsinbr<strong>en</strong>g vanuit het beroep<strong>en</strong>veld;- het invoer<strong>en</strong> van de internationale dim<strong>en</strong>sie van de opleiding;- het optimaliser<strong>en</strong> van het stagegebeur<strong>en</strong>;- het wak<strong>en</strong> over de coher<strong>en</strong>tie van het programma.De commissie kon de uitwerking, de evaluatie <strong>en</strong> de bijsturing van de module normale ontwikkeling als voorbeeldbekijk<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om, vertrekk<strong>en</strong>d vanuit duidelijke streefdoel<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> meerjar<strong>en</strong>plan op testell<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 149
Facet 5.3Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veldBeoordelingscriterium:- Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het afnem<strong>en</strong>d beroep<strong>en</strong>veld van deopleiding actief betrokk<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In eerste instantie drag<strong>en</strong> de aanwezigheid van tal van rad<strong>en</strong>, comités, werkgroep<strong>en</strong> … , waarin personeelsled<strong>en</strong>,stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het beroepsveld word<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>, (in)direct bij tot de ontwikkeling van internekwaliteitszorg.T<strong>en</strong> tweede ondersteun<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraging<strong>en</strong> <strong>en</strong> bevraging<strong>en</strong> van afgestudeerd<strong>en</strong> <strong>en</strong> het beroepsveld deuitbouw van de interne kwaliteitszorg.De gesprekk<strong>en</strong> met de verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld toond<strong>en</strong> aan dat zij frequ<strong>en</strong>t <strong>en</strong> degelijkgeïnformeerd word<strong>en</strong> over de evoluties in de opleiding<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s deze gesprekk<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> vooral op implicietewijze adviez<strong>en</strong> met betrekking tot de opleiding gevraagd.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt het noodzakelijk om stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld nog explicieter bij de internekwaliteitszorg te betrekk<strong>en</strong> op basis van e<strong>en</strong> gestructureerd <strong>en</strong> geformaliseerd overleg.Oordeel over onderwerp 5, interne kwaliteitszorg: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 5.1, evaluatie resultat<strong>en</strong>:facet 5.2, maatregel<strong>en</strong> tot verbetering:facet 5.3, betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veld:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding evolueert in de richting van e<strong>en</strong> kwaliteitszorgsysteem. Zij organiseert regelmatig bevraging<strong>en</strong> overdiverse aspect<strong>en</strong> met relevante doelgroep<strong>en</strong>. De uitkomst<strong>en</strong> van de evaluaties vorm<strong>en</strong> de basis vooraantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong>. Er is duidelijk sprake van e<strong>en</strong> verbeterbeleid. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetwerkveld word<strong>en</strong> actief betrokk<strong>en</strong> bij interne kwaliteitszorg. <strong>Het</strong> oordeel van de commissie over het onderwerp isdaarom positief.150 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Onderwerp 6Resultat<strong>en</strong>Facet 6.1Gerealiseerd niveauBeoordelingscriterium:- De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overe<strong>en</strong>stemming met de nagestreefde compet<strong>en</strong>ties qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie:<strong>logopedie</strong>: goed<strong>audiologie</strong>: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Gesprekk<strong>en</strong> met het werkveld toond<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote tevred<strong>en</strong>heid aan over de compet<strong>en</strong>ties van de afgestudeerd<strong>en</strong>.Ze bereik<strong>en</strong> het voorgestelde eindniveau.Aan de hand van eindexam<strong>en</strong>s toetst m<strong>en</strong> in welke mate de doelstelling<strong>en</strong> gerealiseerd zijn. Deslaagperc<strong>en</strong>tages vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> indicatie of de doelstelling<strong>en</strong> per studiejaar gehaald word<strong>en</strong>.De opleiding heeft door de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> internationale contact<strong>en</strong> opgebouwd met 16 buit<strong>en</strong>landsepartnerinstelling<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel sluit m<strong>en</strong> bilaterale contract<strong>en</strong> met drie buit<strong>en</strong>landse instelling<strong>en</strong> af voorstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteit. Ook is er elk jaar e<strong>en</strong> bilaterale lector<strong>en</strong>mobiliteit met <strong>en</strong>kele partnerinstelling<strong>en</strong>. Tot ophed<strong>en</strong> heeft de opleiding met stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> actief deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> aan vijf Europese “Int<strong>en</strong>siveProgrammes”.De opleiding heeft voorlopig nog ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête georganiseerd om na te gaan in hoeverre het werkveld tevred<strong>en</strong>is over de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> de vaardighed<strong>en</strong> van de afgestudeerd<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> in de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie volg<strong>en</strong>de sterke punt<strong>en</strong> van de opleiding:- de lector<strong>en</strong> die dicht bij de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> staan ;- de praktijkgerichte opleiding, onder meer te dank<strong>en</strong> aan het feit dat vele lector<strong>en</strong> zelf nog in de praktijk staan;- veel stage <strong>en</strong> dit vanaf het eerste jaar;- het gevoel dat ze goed voorbereid zijn op het beroep;- de zin voor zelfkritiek <strong>en</strong> verantwoordelijkheid die de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aanler<strong>en</strong>;- het schakelprogramma;- het stimuler<strong>en</strong> van de creativiteit;- het werk<strong>en</strong> in kleine klasgroep<strong>en</strong> – lector<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> <strong>en</strong> meer kans om vrag<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>;- de statistische begeleiding van de eindwerk<strong>en</strong>;- de instapdag<strong>en</strong> <strong>en</strong> de scre<strong>en</strong>ing zodat de stud<strong>en</strong>t individueel weet waaraan hij moet werk<strong>en</strong>Als verbeterpunt<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> ze:- het duidelijker formuler<strong>en</strong> dat <strong>logopedie</strong> medisch gericht is <strong>en</strong> dat het vakk<strong>en</strong> als natuurkunde bevat;- de infrastructuur – het oude gebouw <strong>en</strong> sommige voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, bijvoorbeeld de lange wachttijd voor decursus- de springur<strong>en</strong> in het eerste jaar;- <strong>en</strong>kele less<strong>en</strong> die volg<strong>en</strong>s de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> niet zo nuttig zijn; ;- de tijdige beschikbaarheid van cursusmateriaal;- de onvoorspelbare <strong>en</strong> te beperkte beschikbaarheid van arts<strong>en</strong>-lector<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 151
In de oud-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bevraging peilde m<strong>en</strong> naar de tevred<strong>en</strong>heid over de g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> opleiding Logopedie <strong>en</strong> deg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> opleiding Audiologie aan de KHBO De ruime meerderheid (86 %) van de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die de opleidingLogopedie volgde aan de KHBO, zou opnieuw voor dezelfde opleiding kiez<strong>en</strong> aan de KHBO. Drie van de vierafgestudeerd<strong>en</strong> van de opleiding Audiologie die deze vraag beantwoordd<strong>en</strong>, zoud<strong>en</strong> opnieuw kiez<strong>en</strong> voor deKHBO.De verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld vermeld<strong>en</strong> als sterke punt<strong>en</strong> van deze opleiding:- De opleiding speelt alert in op vernieuwing<strong>en</strong> in het werkveld.- Ze bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ruime basis aan.- De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn heel kritisch, ook voor zichzelf.Volg<strong>en</strong>s de verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld, zijn stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nu meer dan vroeger klaar zijn om het werk tedo<strong>en</strong> <strong>en</strong> om operationeel te handel<strong>en</strong>. Wel vrag<strong>en</strong> ze zich af of dat niet t<strong>en</strong> nadele is van e<strong>en</strong> brede vorming.De commissie beoordeelt het gerealiseerde niveau van <strong>logopedie</strong> als goed <strong>en</strong> van <strong>audiologie</strong> als voldo<strong>en</strong>de.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt e<strong>en</strong> systematische <strong>en</strong> methodologische bevraging van het werkveld noodzakelijk.- Wat Audiologie betreft, zou de opleiding nog meer werk moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> brede inzetbaarheid vanhaar afgestudeerd<strong>en</strong>.Facet 6.2Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tBeoordelingscriteria:- Voor het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleiding<strong>en</strong>.- <strong>Het</strong> onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldoet aan deze streefcijfers.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van slaagcijfers per studiegebeid <strong>en</strong>/of opleiding over de jar<strong>en</strong>he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de 45% <strong>en</strong>de 50% ligg<strong>en</strong>. Noch de evolutie over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>, als de situatie per opleiding of studiegebied word<strong>en</strong>opgevolgd. Daardoor kan de opleiding ge<strong>en</strong> streefcijfers formuler<strong>en</strong> in vergelijking met relevante andereopleiding<strong>en</strong>.Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tscijfers per studiegebeid <strong>en</strong>/of opleiding over dejar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de45% <strong>en</strong> de 50% ligg<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> slaagcijfer op basis van het aantal inschrijving<strong>en</strong> varieert voor de opleiding Logopedievoor de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 38,7% <strong>en</strong> 80,6% met e<strong>en</strong> gemiddelde van 56%. Voor de opleidingAudiologie varieert het slaagcijfer tuss<strong>en</strong> 42,9% <strong>en</strong> 83,3% met e<strong>en</strong> gemiddelde van 64,4%. <strong>Het</strong> slaagcijfer voorde nieuwe opleiding bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> bedroeg in het academiejaar 2004-2005 57,5%.Voor het tweede jaar varieert het slaagcijfer voor de opleiding Logopedie voor de laatste vijf academiejar<strong>en</strong>tuss<strong>en</strong> 82,1% <strong>en</strong> 92,9%. <strong>Het</strong> slaagcijfer voor de opleiding Audiologie voor de laatste vijf academiejar<strong>en</strong> varieert152 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
tuss<strong>en</strong> 66,7% <strong>en</strong> 100%. <strong>Het</strong> derde jaar varieert het slaagcijfer voor de opleiding Logopedie voor de laatste vijfacademiejar<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 95,7% <strong>en</strong> 100%.Omwille van de nieuwe outputfinanciering, opgelegd door de Vlaamse overheid, vindt de commissie dat deopleiding dring<strong>en</strong>d werk moet mak<strong>en</strong> van het werk<strong>en</strong> met streefcijfers <strong>en</strong> prestatie-indicator<strong>en</strong>. Ook vraagt decommissie zich bezorgd af of de opleiding met het relatief kleine aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ook in de toekomst stevigekwaliteitscriteria zal blijv<strong>en</strong> hanter<strong>en</strong>.Van de aso-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> slaagde over de drie academiejar<strong>en</strong> gemiddeld 82%, waarvan 62% in de eerste zittijd. Vande stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> andere vooropleiding slaagde, gemiddeld over drie academiejar<strong>en</strong>, 30%, waarvan 21 % inde eerste zittijd.De gemiddelde studieduur door de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> varieert tuss<strong>en</strong> drie jaar <strong>en</strong> één maand <strong>en</strong> drie jaar <strong>en</strong> viermaand<strong>en</strong>. Er is ge<strong>en</strong> positieve of negatieve evolutie te merk<strong>en</strong> doorhe<strong>en</strong> de vijf jongste academiejar<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t met e<strong>en</strong> studievertraging afstudeert, is deze minimaal.De streefcijfers met betrekking tot de slaagcijfers, gemiddelde studieduur <strong>en</strong> studie-uitval zijn in de hogeschoolnog niet bepaald.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om vooreerst werk te mak<strong>en</strong> van streefcijfers op het vlak vanstudier<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong> met indicator<strong>en</strong> te integrer<strong>en</strong> in het beleid.Oordeel over onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 6.1, gerealiseerd niveau: <strong>logopedie</strong>: goed<strong>audiologie</strong>: voldoeldefacet 6.2, onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t:voldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De commissie vindt dat de basiskwaliteit van het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de is voor beideafstudeerrichting<strong>en</strong>. De opleiding heeft haar doelstelling<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de gerealiseerd. De opleiding levert breedinzetbare logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> af. <strong>Het</strong> werkveld is tevred<strong>en</strong> over de kwaliteit van de afgestudeerd<strong>en</strong>.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 153
Globaal oordeelDe visitatiecommissie baseerde haar oordeel <strong>en</strong> motivering op de volg<strong>en</strong>de bronn<strong>en</strong>:- het zelfevaluatierapport van de opleiding <strong>en</strong> de bijhor<strong>en</strong>de bijlag<strong>en</strong>,de gevoerde gesprekk<strong>en</strong> met debetrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>,- de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ter inzage tijd<strong>en</strong>s het bezoek,- de opgevraagde docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,- de reactie van de opleiding op het opleidingsrapport.De commissie heeft de visitatie voorbereid op basis van het zelfevaluatierapport (ZER) <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong>. Decommissie kon zich op basis van het zelfevaluatierapport ge<strong>en</strong> adequaat beeld vorm<strong>en</strong> van de realiteit. <strong>Het</strong> gafde indruk van e<strong>en</strong> vrij theoretische b<strong>en</strong>adering van het VLIR/VLHORA-refer<strong>en</strong>tiekader. Heel wat aspect<strong>en</strong> blev<strong>en</strong>voor de commissie in het duister. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> bleef de kritische reflectie erg beperkt. Tijd<strong>en</strong>s het visitatiebezoekkreeg de commissie wel de antwoord<strong>en</strong> waarnaar ze zocht <strong>en</strong> kon ze de leemtes invull<strong>en</strong>. .Op basis van de oordel<strong>en</strong> over:onderwerp 1, niveau <strong>en</strong> oriëntatie:onderwerp 2, programma:onderwerp 3, personeel:onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:onderwerp 5, interne kwaliteitszorg:onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong> in de opleiding aanwezig zijn.154 | Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de
Overzichtstabel van de oordel<strong>en</strong> 1 score facet score onderwerpOnderwerp 1: Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1: Niveau <strong>en</strong> oriëntatie goedFacet 1.2: Domeinspecifieke eis<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 2: ProgrammaFacet 2.1: Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoud voldo<strong>en</strong>deFacet 2.2: Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid voldo<strong>en</strong>deFacet 2.3: Sam<strong>en</strong>hang voldo<strong>en</strong>deFacet 2.4: Studieomvang OKFacet 2.5 Studietijd voldo<strong>en</strong>deFacet 2.6: Afstemming vormgeving <strong>en</strong> inhoud voldo<strong>en</strong>deFacet 2.7: Beoordeling <strong>en</strong> toetsing voldo<strong>en</strong>deFacet 2.8: Masterproef niet van toepassingFacet 2.9: Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 3: Inzet van personeelFacet 3.1: Kwaliteit personeel voldo<strong>en</strong>deFacet 3.2: Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid voldo<strong>en</strong>deFacet 3.3: Kwantiteit personeel voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 4: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1: Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deFacet 4.2: Studiebegeleiding voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 5: Interne kwaliteitszorgFacet 5.1: Evaluatie resultat<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deFacet 5.2: Maatregel<strong>en</strong> tot verbetering voldo<strong>en</strong>deFacet 5.3:Onderwerp 6: Resultat<strong>en</strong>Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong>beroep<strong>en</strong>veldFacet 6.1: Gerealiseerd niveau *1voldo<strong>en</strong>deFacet 6.2: Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>de*1Facet 6.1<strong>logopedie</strong>: goed<strong>audiologie</strong>: voldo<strong>en</strong>deDe oordel<strong>en</strong> zijn van toepassing voor:KHBO<strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- audologie afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>1Indi<strong>en</strong> in de tabel één <strong>en</strong>kel oordeel vermeld staat, dan geldt dit oordeel voor alle afstudeerrichting<strong>en</strong>, locaties <strong>en</strong> variant<strong>en</strong>die vermeld staan bij de betreff<strong>en</strong>de opleiding. Indi<strong>en</strong> één of meer afstudeerrichting<strong>en</strong>/locaties/variant<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>debeoordeling hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, dan zijn al deze oordel<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de tabel.opleidingrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de | 155
156 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Hoofdstuk 4 Lessius HogeschoolAlgem<strong>en</strong>e toelichting bij de bacheloropleiding met professionele gerichtheid in de <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> aan de Lessius HogeschoolDe opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> aan de Lessius Hogeschool startte aan de Katholieke Hogeschool voorVrouw<strong>en</strong>, later omgevormd tot de Katholieke Vlaamse Hogeschool. In 2000 fuseerd<strong>en</strong> de Katholieke VlaamseHogeschool <strong>en</strong> de Handelshogeschool tot de Lessius Hogeschool. De huidige Lessius Hogeschool heeft vierdepartem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: Toegepaste taalkunde, Handelswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, Toegepaste psychologie, Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong>.De opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> bestaat bijna 50 jaar. Zij ontstond vanuit de opleiding ‘Assist<strong>en</strong>t in depsychologie’ aan de vroegere Katholieke Vlaamse Hogeschool. In het academiejaar 1956-1957 werd voorgediplomeerde assist<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de psychologie e<strong>en</strong> tweejarige specialisatie Logopedie <strong>en</strong> foniatrie opgericht. Vanafhet academiejaar 1960-1961 werd<strong>en</strong> de opleiding Assist<strong>en</strong>t in de psychologie <strong>en</strong> de opleiding Logopedieafzonderlijk ingericht. Deze laatste werd hervormd tot e<strong>en</strong> driejarige opleiding gegradueerde in de Logopedie. Inhet academiejaar 1963-1964 werd het diploma door de staat erk<strong>en</strong>d. De opleiding Logopedie behoorde tot hethoger onderwijs van het korte type <strong>en</strong> omvatte drie studiejar<strong>en</strong> (hoger onderwijs van één cyclus). Ze werdgereglem<strong>en</strong>teerd door het K.B. van 1964.De opleiding Logopedie werd uitgebreid tot ‘Basisopleiding <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>’ met daarin twee opties: deoptie Logopedie <strong>en</strong> de optie Audiologie. De optie Logopedie leidde tot het diploma Gegradueerde in Logopedie,de optie Audiologie tot Gegradueerde in Audiologie.Voor de realisatie van deze opties koos de hogeschool voor e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke stam Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> gedur<strong>en</strong>de de eerste twee studiejar<strong>en</strong>. De keuze voor de optie Logopedie of Audiologie gebeurde bijde start van het derde jaar. Vandaag is dat nog steeds zo. In de praktijk kiez<strong>en</strong> bijna alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor deafstudeerrichting Logopedie. Aansluit<strong>en</strong>d vatt<strong>en</strong> sommig<strong>en</strong> de afstudeerrichting Audiologie aan <strong>en</strong> behal<strong>en</strong> ze zoe<strong>en</strong> tweede diploma.Naar aanleiding van de Bologna-akkoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> het decreet op het hoger onderwijs van 4 april 2003 zijn inVlaander<strong>en</strong> associaties tuss<strong>en</strong> universiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> hogeschol<strong>en</strong> ontstaan. In dit kader mak<strong>en</strong> de opleiding<strong>en</strong>Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> van de Lessius Hogeschool, van de Katholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de <strong>en</strong> van deKatholieke Universiteit Leuv<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> deel uit van de Associatie K.U.Leuv<strong>en</strong>.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 157
Onderwerp 1Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1Niveau <strong>en</strong> oriëntatie van de professioneel gerichte bachelorBeoordelingscriteria:De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> zijn er op gericht de stud<strong>en</strong>t te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot:- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e compet<strong>en</strong>ties als d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eervaardigheid, het verwerv<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>van informatie, het vermog<strong>en</strong> tot kritische reflectie <strong>en</strong> projectmatig werk<strong>en</strong>, creativiteit, het kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>van e<strong>en</strong>voudige leidinggev<strong>en</strong>de tak<strong>en</strong>, het vermog<strong>en</strong> tot communicer<strong>en</strong> van informatie, ideeën, problem<strong>en</strong> <strong>en</strong>oplossing<strong>en</strong>, zowel aan specialist<strong>en</strong> als aan lek<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ingesteldheid tot lev<strong>en</strong>slang ler<strong>en</strong>;- het beheers<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e beroepsgerichte compet<strong>en</strong>ties als teamgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>,oplossingsgericht kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> in de zin van het zelfstandig kunn<strong>en</strong> definiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> analyser<strong>en</strong> vancomplexe probleemsituaties in de beroepspraktijk <strong>en</strong> het kunn<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> van zinvolleoplossingstrategieën, <strong>en</strong> het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d met deberoepspraktijk;- het beheers<strong>en</strong> van beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties op het niveau van e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar.<strong>Het</strong> oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In Vlaander<strong>en</strong> heeft de professioneel gerichte bacheloropleiding in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>, conform hethogeschol<strong>en</strong>decreet van 13 juli 1994, twee afstudeerrichting<strong>en</strong>. Deze sluit<strong>en</strong> elk aan bij e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>dberoepsprofiel <strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot verschill<strong>en</strong>de beroepstitels.<strong>Het</strong> doel van de opleiding is ervoor te zorg<strong>en</strong> dat afgestudeerde bachelors in de Logopedie <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong>beschikk<strong>en</strong> over de in het beroepsprofiel omschrev<strong>en</strong> g<strong>en</strong>erieke <strong>en</strong> beroepsspecifieke compet<strong>en</strong>ties (k<strong>en</strong>nis /vaardighed<strong>en</strong> / attitudes) <strong>en</strong> h<strong>en</strong> aan te moedig<strong>en</strong> die na het afstuder<strong>en</strong> zelfstandig <strong>en</strong> in multidisciplinairesam<strong>en</strong>werking verder te ontwikkel<strong>en</strong>.De commissie bezocht de opleiding op het mom<strong>en</strong>t dat die nog volop in de omslag naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichteonderwijspraktijk zat. Deze curriculumhervorming werd goed voorbereid.<strong>Het</strong> zelfevaluatierapport (ZER) beschrijft uitvoerig de eindkwalificaties, opgesplitst in algem<strong>en</strong>e ‘g<strong>en</strong>erieke’compet<strong>en</strong>ties, algem<strong>en</strong>e beroepsgerichte compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> beroeps- of domeinspecifieke compet<strong>en</strong>ties. Deopleiding kiest ervoor de compet<strong>en</strong>ties te koppel<strong>en</strong> aan roll<strong>en</strong>.Compet<strong>en</strong>tiegebiedRolA. Prev<strong>en</strong>tie, therapie (onderzoek <strong>en</strong> behandeling), training <strong>en</strong> advies- Prev<strong>en</strong>tie Therapeut- Onderzoek <strong>en</strong> behandeling Therapeut- Training <strong>en</strong> advies Trainer <strong>en</strong> adviseur- Coördinatie Coördinator158 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
B. Organisatie- Leiding gev<strong>en</strong>, manag<strong>en</strong>/beher<strong>en</strong> van de praktijk, Leidinggev<strong>en</strong>de/manageronderneming, afdeling of di<strong>en</strong>st- Begeleid<strong>en</strong> van collega’s, teamled<strong>en</strong> <strong>en</strong> stagiairs Begeleider/coachC. Professionalisering- Ontwikkel<strong>en</strong> van eig<strong>en</strong> professionaliteit Beroepsbeoef<strong>en</strong>aar- Ontwikkel<strong>en</strong> van professionaliteit binn<strong>en</strong> het beroep InnovatorToegepast op de opleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> van de Lessius Hogeschool, kom<strong>en</strong> de meeste van de inbov<strong>en</strong>staande tabel beschrev<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegebied<strong>en</strong> aan bod in de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong>. Zowelwat betreft de spraak, de taal als het gehoor is er aandacht voor prev<strong>en</strong>tie (scre<strong>en</strong>ing, prev<strong>en</strong>tieplan, voorlichting)<strong>en</strong> wordt er stilgestaan bij onderzoek <strong>en</strong> behandeling. Met betrekking tot training <strong>en</strong> advies wordt mom<strong>en</strong>teel e<strong>en</strong>voorstel uitgewerkt om vanaf 2006-2007 de derdejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de afstudeerrichting Logopedie mee in teschakel<strong>en</strong> bij het train<strong>en</strong> van de communicatieve vaardighed<strong>en</strong> van de eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s dezeactiviteit <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de stages kom<strong>en</strong> ook de compet<strong>en</strong>tiegebied<strong>en</strong> coördinatie <strong>en</strong> organisatie in zekere mate aanbod, net als de rol van ‘logopedist als coach <strong>en</strong> begeleider’. <strong>Het</strong> is de bedoeling dat ook specifieke compet<strong>en</strong>tiesmet betrekking tot praktijkmanagem<strong>en</strong>t aan bod kom<strong>en</strong> in het opleidingsonderdeel beroepsvoorbereiding datgepland is in het derde bachelorjaar vanaf 2006-07. Professionaliseringaspect<strong>en</strong>, zowel van de eig<strong>en</strong> persoon alsvan het beroep, kom<strong>en</strong> aan bod in de meeste opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de scriptievoorbereiding <strong>en</strong> –uitwerking.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie van de Lessius Hogeschool profileert zich in vergelijking metsoortgelijke opleiding<strong>en</strong> in binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>land door zijn keuze voor e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk programma voorde afstudeerrichting<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> Audiologie gedur<strong>en</strong>de de eerste twee bachelorjar<strong>en</strong>.De hoger geformuleerde doelstelling<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> in het verl<strong>en</strong>gde van de doelstelling<strong>en</strong> van de IALP (InternationalAssociation of Logopedics and Phoniatrics, zie o.a. de Guidelines for initial education in Logopedics 1995).De afstemming van de doelstelling<strong>en</strong> op de eis<strong>en</strong> gesteld door vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> uit eig<strong>en</strong> land, gebeurt onder meerdoor regelmatig overleg <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking met de andere opleiding<strong>en</strong> Logopedie van de associatie van de K.U.Leuv<strong>en</strong> (afdeling Logopedische <strong>en</strong> Audiologische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> K.U. Leuv<strong>en</strong>, afdeling Logopedie <strong>en</strong> AudiologieK.H.B.O.).De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis met de hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> via de programmagids <strong>en</strong>het studiecontract (op papier <strong>en</strong> via de website van de hogeschool). De specifieke doelstelling<strong>en</strong> van de colleges,de oef<strong>en</strong>beurt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de opdracht<strong>en</strong> word<strong>en</strong> doorgaans expliciet toegelicht bij de aanvang van decontactmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of via het elektronische leerplatform (TOLEDO).Bij de personeelsled<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de wijze van implem<strong>en</strong>tatie ervan besprok<strong>en</strong> <strong>en</strong> toegelichttijd<strong>en</strong>s de lector<strong>en</strong>vergadering<strong>en</strong> <strong>en</strong> via overleg in werkgroep<strong>en</strong>. Via de departem<strong>en</strong>tale raad word<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordigers <strong>en</strong> de verteg<strong>en</strong>woordigers van de socio-economische milieus geraadpleegd <strong>en</strong>geïnformeerd over wijziging<strong>en</strong> in het curriculum <strong>en</strong> de hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong>. Stagebegeleiders <strong>en</strong>andere extern<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> toelichting over de stagedoelstelling<strong>en</strong> (zoals onder meer beschrev<strong>en</strong> in hetstagevademecum <strong>en</strong> het stageprofiel) tijd<strong>en</strong>s de stagebezoek<strong>en</strong> door de supervisor<strong>en</strong>. Stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>hierover ook informatie tijd<strong>en</strong>s de infodag<strong>en</strong>.De commissie besluit dat alle decretaal geformuleerde algem<strong>en</strong>e <strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> beroepsgerichte compet<strong>en</strong>tiesterug te vind<strong>en</strong> zijn. Er is e<strong>en</strong> duidelijke overe<strong>en</strong>komst tuss<strong>en</strong> het niveau <strong>en</strong> de oriëntatie van de opleiding<strong>en</strong>erzijds <strong>en</strong> de nationale decretale bepaling<strong>en</strong> anderzijds (art. 58, 1° van het decreet van 4 april 2003).opleidingrapport Lessius Hogeschool | 159
De commissie stelt in de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vast dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vertrouwd zijn met hetcompet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Ze blijk<strong>en</strong> de ECTS-fiches te kunn<strong>en</strong> koppel<strong>en</strong> aan de compet<strong>en</strong>ties. Decompet<strong>en</strong>ties staan beschrev<strong>en</strong> in de opleidingsgids.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 1.2Domeinspecifieke eis<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:- De doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding (uitgedrukt in eindkwalificaties van de stud<strong>en</strong>t) sluit<strong>en</strong> aan bij de eis<strong>en</strong> diedoor (buit<strong>en</strong>landse) vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> <strong>en</strong> het relevante beroep<strong>en</strong>veld gesteld word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> opleiding in hetbetreff<strong>en</strong>de domein (vakgebied/discipline <strong>en</strong>/of beroepspraktijk of kunstpraktijk). Ze zijn, ingeval vangereglem<strong>en</strong>teerde beroep<strong>en</strong>, in overe<strong>en</strong>stemming met de reglem<strong>en</strong>tering of regelgeving ter zake.- Voor professioneel gerichte bacheloropleiding<strong>en</strong> zijn de eindkwalificaties getoetst bij het relevanteberoep<strong>en</strong>veld.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In het algeme<strong>en</strong> heeft de opleiding bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> aan de Lessius Hogeschool alsdoel stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op te leid<strong>en</strong> tot het beroep van logopedist of audioloog <strong>en</strong> wil ze h<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot op het niveauvan e<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d beroepsbeoef<strong>en</strong>aar. Beide diploma’s leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>ning door het Rijksinstituut voorZiekte- <strong>en</strong> Invaliditeitsverzekering (RIZIV).De commissie stelt vast dat de compet<strong>en</strong>ties van het door haar opgestelde domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader(DSR) terug te vind<strong>en</strong> zijn in de opleidingsdoelstelling<strong>en</strong>. Uit de gesprekk<strong>en</strong> blijkt dat de opleiding zich terugvindtin het domeinspecifieke refer<strong>en</strong>tiekader van de commissie.Om de doelstelling<strong>en</strong> zo optimaal mogelijk af te stemm<strong>en</strong> op de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van het beroepsveld, doet de opleiding,zowel in de studierichting Logopedie als in de richting Audiologie, in grote mate e<strong>en</strong> beroep op lector<strong>en</strong> <strong>en</strong>gastprofessor<strong>en</strong> die zelf in het werkveld staan. Voor de richting bestaat er e<strong>en</strong> nauwe sam<strong>en</strong>werking met dedi<strong>en</strong>st N.K.O.(neus-keel-or<strong>en</strong>) van het A.Z. Sint-Augustinus.De contact<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het int<strong>en</strong>sive programme (IP) dat jaarlijks plaatsvindt tijd<strong>en</strong>s de zomervakantie vormt debelangrijkste basis om de eig<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> af te stemm<strong>en</strong> op die van buit<strong>en</strong>landse vakg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s destafmeeting word<strong>en</strong> hierbij onder meer doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> programma’s met elkaar vergelek<strong>en</strong>.De domeinspecifieke doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding tot bachelor in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> zijn grosso modoterug te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> tot de doelstelling<strong>en</strong> die uitgewerkt werd<strong>en</strong> in het kader van het beroeps- <strong>en</strong> opleidingsprofiel <strong>en</strong>die onlangs geactualiseerd werd<strong>en</strong> in de schoot van het Interreg III-project.De uitgebreide <strong>en</strong> int<strong>en</strong>se internationale contact<strong>en</strong>, de coördinatie van het Interreg III-project, ev<strong>en</strong>als defrequ<strong>en</strong>te contact<strong>en</strong> met het werkveld bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> duidelijke garantie voor de actualisatie van dedomeinspecifieke eis<strong>en</strong>.De opleidingsdoelstelling<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> met de wettelijke bepaling<strong>en</strong> op de uitoef<strong>en</strong>ing van de beroep<strong>en</strong> inkwestie. <strong>Het</strong> KB van 20 oktober ‘94 legt de kwalificatievereist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de beroepstitel logopedist vast. <strong>Het</strong> KB van 8160 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
april ‘88 stelt dat houders van het diploma van Gegradueerde in de Audiologie zonder bijkom<strong>en</strong>d exam<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>dword<strong>en</strong> als audioprothesist (soms ook audici<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd) door het RIZIV <strong>en</strong> het KB van 4 juli ’04 legt deberoepstitel <strong>en</strong> de kwalificatievereist<strong>en</strong> voor audiolog<strong>en</strong> <strong>en</strong> audici<strong>en</strong>s vast.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan het wet<strong>en</strong>schappelijk niveau van de opleiding Audiologie nog versterkt word<strong>en</strong>waardoor deze opleiding zich ook duidelijker zou profiler<strong>en</strong>.Oordeel over onderwerp 1, doelstelling<strong>en</strong> van de opleiding: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 1.1, niveau <strong>en</strong> ori<strong>en</strong>tatië:facet 1.2, domeinspecifieke eis<strong>en</strong>:goedgoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding voldoet aan de decretale <strong>en</strong> beroepsspecifieke vereist<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit voor beide afstudeerrichting<strong>en</strong>. Deeindkwalificaties word<strong>en</strong> getoetst bij het relevante beroep<strong>en</strong>veld.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 161
Onderwerp 2ProgrammaFacet 2.1Relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programmaBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate concretisering van de eindkwalificaties van de opleiding qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.- De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma.- De inhoud van het programma biedt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties tebereik<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Voor de opleiding is de overgang naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk vier jaar geled<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>to<strong>en</strong>malige curriculum, dat eerder e<strong>en</strong> verzameling van losse vakk<strong>en</strong> was, werd hertek<strong>en</strong>d om te kom<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong>coher<strong>en</strong>t curriculum waarin lector<strong>en</strong> nu sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> om te kom<strong>en</strong> tot sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de <strong>en</strong> op elkaar afgestemdeopleidingsonderdel<strong>en</strong>.. Op het mom<strong>en</strong>t van het visitatiebezoek had de opleiding drie jaar ervaring met hetvernieuwde curriculum <strong>en</strong> studeerd<strong>en</strong> de eerste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> af die het nieuwe curriculum helemaal hadd<strong>en</strong>doorlop<strong>en</strong>. Voor het daaropvolg<strong>en</strong>d academiejaar heeft de opleiding e<strong>en</strong> grondige evaluatie <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuelebijsturing<strong>en</strong> op het programma staan.De commissie stelt vast dat het ontwikkelingsproject om te kom<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijkambitieus opgevat is <strong>en</strong> goed geconcipieerd werd. Ze waardeert dat e<strong>en</strong> kernteam van sleutelfigur<strong>en</strong> dit procestrekt, wat getuigt van e<strong>en</strong> intellig<strong>en</strong>te delegatie van verantwoordelijkhed<strong>en</strong>. Wel vindt ze dat de opleiding snelwerk moet mak<strong>en</strong> van kruistabell<strong>en</strong> waarin de link aangegev<strong>en</strong> wordt tuss<strong>en</strong> de opleidingsonderdel<strong>en</strong> <strong>en</strong> decompet<strong>en</strong>ties. Die oef<strong>en</strong>ing is immers noodzakelijk om te kunn<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> in welke mate de opleiding allecompet<strong>en</strong>ties ev<strong>en</strong>wichtig doorhe<strong>en</strong> de drie jaar aan bod laat kom<strong>en</strong>. Op die manier kan de opleidingoverlapping<strong>en</strong>, over- <strong>en</strong> onderb<strong>en</strong>adrukking voorkom<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is de kruistabel e<strong>en</strong> noodzakelijk platform omte onderzoek<strong>en</strong> in welke mate de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>ties aan het einde van de opleiding ook verworv<strong>en</strong>hebb<strong>en</strong>. De commissie vernam dat de opleiding met deze oef<strong>en</strong>ing bezig is <strong>en</strong> vertrouwt erop dat de opleidinghier prioritair aandacht aan zal blijv<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t leidt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op tot de eindkwalificatie van professionele bachelor met e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijkebasis. Dit weerspiegelt zich in de opbouw van het studieprogramma waar, zeker in de eerste tweeopleidingsjar<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> gelijke verhouding bestaat tuss<strong>en</strong> opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. In het derde jaar neemt het aandeelvan de opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> sterk toe, onder meer door e<strong>en</strong>belangrijk aandeel van de stages <strong>en</strong> het eindwerk. Daarnaast kom<strong>en</strong> in het laatste opleidingsjaar directeberoepsvoorbereid<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> aan bod.De inhoud van de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> is gebaseerd opnationale <strong>en</strong> internationale onderzoeks- <strong>en</strong> literatuurgegev<strong>en</strong>s. Omwille van het professionele karakter van deopleiding, word<strong>en</strong> deze eerder theoretische inzicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> concept<strong>en</strong>, systematisch vertaald naar praktischetoepassing<strong>en</strong>, zonder afbreuk te do<strong>en</strong> aan het stimuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> van de d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eervaardigheidvan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Theorie <strong>en</strong> praktijk word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> geïntegreerd geheel aangebod<strong>en</strong>.De opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> volg<strong>en</strong> de gangbare nationale <strong>en</strong>internationale disciplinegebond<strong>en</strong> indeling in de domein<strong>en</strong>: spraak (met de opdeling in articulatie, stem <strong>en</strong>vloei<strong>en</strong>dheid), taal (zowel gesprok<strong>en</strong> als geschrev<strong>en</strong> taal) <strong>en</strong> gehoor (met inbegrip van <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> revalidatie).Tot het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> behor<strong>en</strong> verder de opleidingsonderdel<strong>en</strong> methodiek<strong>en</strong> in de<strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> communicatie omdat het methodisch handel<strong>en</strong> <strong>en</strong> het eig<strong>en</strong> communicatieffunctioner<strong>en</strong> belangrijk zijn voor e<strong>en</strong> professionele bachelor. Om de hierbov<strong>en</strong> vermelde deeldomein<strong>en</strong> uit de162 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
<strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> het methodisch handel<strong>en</strong> adequaat te kunn<strong>en</strong> bestuder<strong>en</strong>, zijn k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> inzichtafkomstig uit de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> noodzakelijk.Tot de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> behor<strong>en</strong> de opleidingsonderdel<strong>en</strong> taalwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (linguïstiek <strong>en</strong>fonetiek), humane wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (psychologie, pedagogie <strong>en</strong> psychomotoriek), medische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>(anatomie, fysiologie, pathologie, neurologie), fysica, wet<strong>en</strong>schappelijk handel<strong>en</strong> (statistiek <strong>en</strong> methodiekwet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong>de basis (religie, zingeving <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>sbeschouwing).Binn<strong>en</strong> de directe beroepsvoorbereiding kom<strong>en</strong> sociale wetgeving, deontologie, praktijkmanagem<strong>en</strong>t <strong>en</strong>studiedag<strong>en</strong>/internationalisering aan bod.<strong>Het</strong> derde jaar Logopedie bestaat voornamelijk uit meer verdiep<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong>, zowel op het vlak vanlogopedische stoorniss<strong>en</strong> als op het vlak van patiënt<strong>en</strong>populaties met e<strong>en</strong> complexe problematiek. <strong>Het</strong> derde jaarAudiologie bevat hoofdzakelijk gespecialiseerde opleidingsonderdel<strong>en</strong> in verband met gehoor <strong>en</strong>gehoorrevalidatie. Zowel in het derde jaar Logopedie als in het derde jaar Audiologie verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> destages <strong>en</strong> het eindwerk e<strong>en</strong> belangrijk aandeel. In de eerste twee jar<strong>en</strong> krijgt de stud<strong>en</strong>t disciplineoverschrijd<strong>en</strong>debasisvakk<strong>en</strong> uit de groep ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, zoals fysica, psychologie, taalkunde <strong>en</strong> medischewet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.Daarnaast bested<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>gedur<strong>en</strong>de de hele opleiding regelmatig aandacht aan multidisciplinaire sam<strong>en</strong>werking. De concrete toepassinghiervan vindt plaats tijd<strong>en</strong>s de stages, waar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> disciplineoverschrijd<strong>en</strong>de observatie- <strong>en</strong>participatieopdracht<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>.Laatstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s hun stages ook deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> module “Interprofessionelesam<strong>en</strong>werking in de gezondheidszorg”. Tijd<strong>en</strong>s deze week, als alternatief voor e<strong>en</strong> klassieke stageweek, kom<strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit verschill<strong>en</strong>de disciplines (<strong>logopedie</strong>-<strong>audiologie</strong>, g<strong>en</strong>eeskunde, psychologie, kinesitherapie, …)afkomstig uit verschill<strong>en</strong>de hogeschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> universiteit<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> week lang sam<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> aantal casuss<strong>en</strong>multidisciplinair te b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> <strong>en</strong> te besprek<strong>en</strong>.De commissie vernam in de gesprekk<strong>en</strong> met de afgestudeerd<strong>en</strong> de behoefte om al tijd<strong>en</strong>s de opleiding meerinformatie te krijg<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> zelfstandige bedrijfsvoering.De programmagids per bachelorjaar bevat informatie over het studiecontract <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s informatie peropleidingsonderdeel over inhoud, compet<strong>en</strong>ties, vereiste voork<strong>en</strong>nis, leermiddel<strong>en</strong>, werkvorm<strong>en</strong>, evaluatie <strong>en</strong>begeleiding. Daarnaast ontvang<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de onderwijsregeling <strong>en</strong> het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t.De Lessius Hogeschool coördineert gedur<strong>en</strong>de twaalf jaar het Europese Socrates/Erasmusnetwerk vanLogopedie- <strong>en</strong> Audiologieopleiding<strong>en</strong>. Dit concretiseert zich in de organisatie <strong>en</strong> coördinatie van het jaarlijkseInt<strong>en</strong>sive Programme in één van de partnerinstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stimulatie <strong>en</strong> coördinatie van European CourseDevelopm<strong>en</strong>t. Tijd<strong>en</strong>s deze internationale bije<strong>en</strong>komst volg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lezing<strong>en</strong> <strong>en</strong> nem<strong>en</strong> ze deel aanseminaries, sam<strong>en</strong> met medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit 16 partnerinstelling<strong>en</strong>. De Antwerpse lector<strong>en</strong> verzorg<strong>en</strong> jaarlijks e<strong>en</strong>aantal key lectures, research based papers <strong>en</strong> seminars. Dit veerti<strong>en</strong>daagse project biedt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> demogelijkheid k<strong>en</strong>nis te mak<strong>en</strong> met ‘Speech and Language Therapy’ in andere Europese land<strong>en</strong>. Door degeorganiseerde sociale activiteit<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zij daarnaast k<strong>en</strong>nis mak<strong>en</strong> met andere cultur<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> voegt e<strong>en</strong>internationale dim<strong>en</strong>sie toe aan hun opleiding.In het kader van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>mobiliteit kunn<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de drie maand<strong>en</strong> stage volg<strong>en</strong> of colleges ine<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>landse opleiding.De commissie waardeert de voortrekkersrol die de opleiding op het vlak van internationalisering speelt. Toch vindtde commissie dat de opleiding nog meer inspanning<strong>en</strong> kan do<strong>en</strong> om de internationalisering te lat<strong>en</strong> r<strong>en</strong>der<strong>en</strong> vooralle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> door naar weg<strong>en</strong> te zoek<strong>en</strong> om de internationale dim<strong>en</strong>sie in zoveel mogelijk opleidingsonderdel<strong>en</strong>aan bod te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>.De opleiding beschikt over e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te curriculumcommissie die sam<strong>en</strong>gesteld is uit het departem<strong>en</strong>tshoofd,e<strong>en</strong> hoofdlector, e<strong>en</strong> hoofdpraktijklector <strong>en</strong> twee lector<strong>en</strong>. Deze commissie die om de veerti<strong>en</strong> dag<strong>en</strong> vergadert,werkte e<strong>en</strong> totaal vernieuwd curriculum uit in overe<strong>en</strong>stemming met de nieuwe BAMA-regelgeving <strong>en</strong> deopleidingrapport Lessius Hogeschool | 163
vernieuw<strong>en</strong>de ideeën rond compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijs. De curriculumcommissie legt haar voorstell<strong>en</strong> ter adviesvoor aan de lector<strong>en</strong>vergadering <strong>en</strong> aan de departem<strong>en</strong>tale raad.De commissie stelt ev<strong>en</strong>wel vast dat de afstudeerrichting<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> Audiologie met e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>desnelheid evoluer<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk. Daarom zou ook de opleiding Audiologieconsequ<strong>en</strong>t in de richting van compet<strong>en</strong>tiegerichtheid moet<strong>en</strong> evoluer<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet ze hierbij e<strong>en</strong> inhaalbeweginguitvoer<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> moet de opleiding Audiologie zich bezinn<strong>en</strong> over haar theoretische basis.Op basis van de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> raadt de commissie aan om de eerstejaars meer te lat<strong>en</strong> proev<strong>en</strong>van wat e<strong>en</strong> logopedist(e) doet, bijvoorbeeld door middel van video’s, observaties of door e<strong>en</strong> interview met e<strong>en</strong>professional die ge<strong>en</strong> stage begeleidt.Als sterke punt<strong>en</strong> van hun opleiding haald<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie in eersteinstantie het methodisch handel<strong>en</strong> aan, dat als rode draad van het eerste tot het derde jaar loopt <strong>en</strong> dat als dekapstok fungeert voor zowel de theoretische vakk<strong>en</strong> als de stage. Ook de traditie om alles vrij theoretisch teonderbouw<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> ze belangrijk vind<strong>en</strong> in de onderwijshervorming<strong>en</strong>. De strakke scheiding tuss<strong>en</strong> theorie <strong>en</strong>praktijk vervaagt volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong> omdat lector<strong>en</strong> in teams sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> cursus schrijv<strong>en</strong>.De commissie waardeert de internationale dim<strong>en</strong>sie <strong>en</strong> raadt de opleiding aan om die nog meer in het curriculumzelf aan bod te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> zodat alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hierin kunn<strong>en</strong> participer<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding dit facet nog versterk<strong>en</strong> door werk te mak<strong>en</strong> van kruistabell<strong>en</strong>waarin compet<strong>en</strong>ties aan opleidingsonderdel<strong>en</strong> gekoppeld word<strong>en</strong>, zodat vervolg<strong>en</strong>s onderzocht kanword<strong>en</strong> in welke mate alle compet<strong>en</strong>ties voldo<strong>en</strong>de aan bod kom<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de opleiding <strong>en</strong> in welke mate destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> na hun opleiding de compet<strong>en</strong>ties verworv<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.Facet 2.2Eis<strong>en</strong> professionele/academische gerichtheid van het programmaBeoordelingscriteria:- K<strong>en</strong>nisontwikkeling door stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroeps- of kunstpraktijk ontle<strong>en</strong>dstudiemateriaal <strong>en</strong> via interactie met de beroepspraktijk, de kunstpraktijk <strong>en</strong>/of (toegepast) onderzoek.- <strong>Het</strong> programma heeft aantoonbare verband<strong>en</strong> met actuele ontwikkeling<strong>en</strong> in het vakgebied/de discipline.- <strong>Het</strong> programma waarborgt de ontwikkeling van beroeps- of artistieke vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft aantoonbareverband<strong>en</strong> met de actuele beroepspraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De k<strong>en</strong>nisontwikkeling, die voornamelijk gerealiseerd wordt door theoretische hoorcolleges <strong>en</strong> zelfstudieopdracht<strong>en</strong>,wordt binn<strong>en</strong> de meeste opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied <strong>logopedie</strong>-<strong>audiologie</strong>, mete<strong>en</strong>gekoppeld aan e<strong>en</strong> praktische vaardigheidstraining in kleinere groep<strong>en</strong>.Alle lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> praktijklector<strong>en</strong> van het departem<strong>en</strong>t zijn specialist<strong>en</strong> in hun vakgebied. Zij volg<strong>en</strong> de literatuur <strong>en</strong>de rec<strong>en</strong>te ontwikkeling<strong>en</strong> in hun vakgebied zo goed mogelijk op <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> dit, waar mogelijk, in huncolleges <strong>en</strong> vaardigheidstraining<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t beoogt e<strong>en</strong> dubbele aansluiting met het werkveld. Enerzijdswil het de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> vanuit het werkveld naar de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> overbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> (binn<strong>en</strong> de hogeschool) <strong>en</strong>anderzijds begeeft de stud<strong>en</strong>t zich naar het werkveld. Via de stages is de stud<strong>en</strong>t gedur<strong>en</strong>de minimaal 600 uuractief in het werkveld.164 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Om de aansluiting bij rec<strong>en</strong>te ontwikkeling<strong>en</strong> in het vakgebied te realiser<strong>en</strong>, stimuleert het departem<strong>en</strong>t destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om deel te nem<strong>en</strong> aan (internationale) studiedag<strong>en</strong> <strong>en</strong> congress<strong>en</strong>. In het derde jaar moet<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> keuze mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het internationale ‘Int<strong>en</strong>sive Programme’ of drie studiedag<strong>en</strong>/congress<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> onderwijz<strong>en</strong>d personeel signaleert dat het steeds moeilijker wordt om de rec<strong>en</strong>te ontwikkeling<strong>en</strong> in hetvakgebied terdege bij te houd<strong>en</strong> door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de werkdruk, die veroorzaakt wordt door de grotestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aantall<strong>en</strong>, de implem<strong>en</strong>tatie van de BaMa-structuur, de curriculumhervorming, de integratie van nieuwewerkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de administratieve, organisatorische <strong>en</strong> afdelingsgebond<strong>en</strong> tak<strong>en</strong>.Mom<strong>en</strong>teel treft de opleiding de voorbereiding<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> diagnostisch c<strong>en</strong>trum voor dyslexie, dysorthografie <strong>en</strong>dyscalculie uit te bouw<strong>en</strong>.StageDe stages binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie word<strong>en</strong> ingericht in overe<strong>en</strong>stemming met dewetgeving. <strong>Het</strong> KB van 20 oktober 1994 over de uitoef<strong>en</strong>ing van het beroep van logopedist vereist dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>minst<strong>en</strong>s zeshonderd ur<strong>en</strong> stage met vrucht doorlop<strong>en</strong> in verscheid<strong>en</strong>e activiteitssector<strong>en</strong> <strong>en</strong> gerelateerd aanverschill<strong>en</strong>de pathologieën.Op inhoudelijk vlak volg<strong>en</strong> de stages het globale opleidingsconcept, wat betek<strong>en</strong>t dat de stages van het tweedejaar, georganiseerd op het einde van het eerste semester of bij de aanvang van het tweede semester,hoofdzakelijk gericht zijn op het verzamel<strong>en</strong>, ord<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong> van gegev<strong>en</strong>s in functie van dediagnostiek. De stages van het derde jaar zijn voornamelijk gericht op het opstell<strong>en</strong>, uitvoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong> vanhandelingsplann<strong>en</strong>.Regelmatig nodigt de opleiding de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de stageplaats<strong>en</strong> uit op de hogeschool voore<strong>en</strong> stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>vergadering. Tijd<strong>en</strong>s deze bije<strong>en</strong>komst licht zij onder meer het totale concept van deopleiding, de plaats van de stage binn<strong>en</strong> de opleiding, de stageorganisatie, de doelstelling<strong>en</strong> van de stage, deverwachting<strong>en</strong> van de hogeschool naar de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>, de stagetak<strong>en</strong> <strong>en</strong> de opdracht<strong>en</strong> voor de stud<strong>en</strong>t toe.Tijd<strong>en</strong>s het academiejaar 2005-2006 koppelde de opleiding hier ook e<strong>en</strong> lezing rond compet<strong>en</strong>tieler<strong>en</strong> aan vastJaarlijks verspreidt de opleiding e<strong>en</strong> geactualiseerd stagevademecum onder de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de stagem<strong>en</strong>tors, destagesupervisor<strong>en</strong> van de hogeschool <strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> die bij de stages betrokk<strong>en</strong> is. Hierin wordt alle informatiebetreff<strong>en</strong>de visie, doelstelling<strong>en</strong>, norm<strong>en</strong>, opdracht<strong>en</strong>, verloop, afsprak<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluatie van de stages gebundeld.Om de stages <strong>en</strong> het opleidingsprogramma optimaal op elkaar af te stemm<strong>en</strong>, zowel naar inhoud, naar vorm alsnaar organisatie, werd e<strong>en</strong> kerngroep stage opgericht. Hierin zetel<strong>en</strong> de stagecoördinator <strong>en</strong> twee tot driestagesupervisor<strong>en</strong>. Deze kerngroep komt regelmatig sam<strong>en</strong> <strong>en</strong> vormt e<strong>en</strong> d<strong>en</strong>ktank voor vernieuwing<strong>en</strong> in hetstageconcept, de stage-inhoud, de stageorganisatie, de stageadministratie, <strong>en</strong>z.Bij de stageverdeling tracht m<strong>en</strong> elke stud<strong>en</strong>t de kans te gev<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> maximum aan praktijkervaring op te do<strong>en</strong>in diverse logopedische <strong>en</strong> audiologische werkterrein<strong>en</strong>. Dit vormt e<strong>en</strong> belangrijk criterium bij de toewijzing vanverschill<strong>en</strong>de stageplaats<strong>en</strong> over de verschill<strong>en</strong>de stageperiodes. Stageplaats<strong>en</strong> die in het verled<strong>en</strong> zorgd<strong>en</strong> voore<strong>en</strong> goede begeleiding, krijg<strong>en</strong> voorrang. E<strong>en</strong> systematische <strong>en</strong>quêtering van de kwaliteit van de verschill<strong>en</strong>destageplaats<strong>en</strong> is nog niet gebeurd. De kerngroep stage werkt tijd<strong>en</strong>s het academiejaar 2005-2006 hiervoor e<strong>en</strong>bevraging uit.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dubbele voorbereiding op de stage. Enerzijds is er de collectieve stagevoorbereidingwaar stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> informatie krijg<strong>en</strong> over de doelstelling<strong>en</strong>, het verloop, de organisatie van de stage <strong>en</strong> wat er vanh<strong>en</strong> precies verwacht wordt. Zij ontvang<strong>en</strong> daarbij het stagevademecum, de informatiebundels over destageschrift<strong>en</strong>, de schaalomschrijving voor de stagebeoordeling <strong>en</strong> het stageprofiel.Anderzijds is er de geïndividualiseerde stagevoorbereiding, waarbij de stud<strong>en</strong>t van zijn stagesupervisor informatiekrijgt over de stageplaats waar hij terecht zal kom<strong>en</strong>. Hieronder vall<strong>en</strong> de id<strong>en</strong>tificatiegegev<strong>en</strong>s van destageplaats, de aard van de setting, de patiënt<strong>en</strong>populatie, de id<strong>en</strong>tificatiegegev<strong>en</strong>s van de begeleider ter plaatseopleidingrapport Lessius Hogeschool | 165
<strong>en</strong> andere nuttige informatie. Op dat mom<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> er ook afsprak<strong>en</strong> gemaakt in verband met debereikbaarheid van de supervisor.Op de stageplaats staat de stud<strong>en</strong>t onder de directe begeleiding van e<strong>en</strong> gediplomeerd logopedist/audioloog, destagem<strong>en</strong>tor. Hij of zij heeft bij voorkeur <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> ervaring <strong>en</strong> is minst<strong>en</strong>s halftijds aanwezig in de stageinstellingzodat hij het stageproces goed kan opvolg<strong>en</strong>.Daarnaast staat ook e<strong>en</strong> stagesupervisor van het departem<strong>en</strong>t in voor de begeleiding van de stud<strong>en</strong>t. Desupervisor volgt <strong>en</strong> begeleidt het leerproces van de stud<strong>en</strong>t. Hij zal de stud<strong>en</strong>t stimuler<strong>en</strong> in zijn ervaringsgerichtler<strong>en</strong> door te reflecter<strong>en</strong> over stage-ervaring<strong>en</strong>, het leerproces <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zal hij de zelfsturingvan de stud<strong>en</strong>t ondersteun<strong>en</strong> door onder meer te bevrag<strong>en</strong>, te duid<strong>en</strong>, te adviser<strong>en</strong>, te motiver<strong>en</strong> <strong>en</strong> testimuler<strong>en</strong>. Concreet kan dit gebeur<strong>en</strong> aan de hand van telefonische contact<strong>en</strong>, stagebezoek<strong>en</strong>,terugkomactiviteit<strong>en</strong>, leergesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> nabespreking<strong>en</strong>.Voor de stagebegeleiding maakt m<strong>en</strong> verder gebruik van de digitale leeromgeving Toledo. Langs deze wegword<strong>en</strong> wekelijks reflectietak<strong>en</strong> <strong>en</strong> -opdracht<strong>en</strong> verspreid, die de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> online uitvoer<strong>en</strong>.De uiteindelijke evaluatie van de stage gebeurt op basis van de weekevaluaties die de stagem<strong>en</strong>tor sam<strong>en</strong> metde stud<strong>en</strong>t opmaakt, op basis van het stageprofiel <strong>en</strong> het onderligg<strong>en</strong>de stagerapport, het stageschrift metinbegrip van de casuss<strong>en</strong>, de terugkomactiviteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de leergesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t. Ook de mondelinge<strong>en</strong>/of schriftelijke bespreking<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de supervisor <strong>en</strong> de stagem<strong>en</strong>tor ter plaatse, kom<strong>en</strong> hierbij aan bod.De commissie waardeert dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de stage zowel e<strong>en</strong> werk- als e<strong>en</strong> leerbegeleiding krijg<strong>en</strong>.Doordat de opleidding voor deze stage gedragsindicator<strong>en</strong> met evaluatieschal<strong>en</strong> ter beschikking stelt, wordtzowel de evaluatietransparantie als de evaluatie zelf bewaakt.De opleiding zou de sam<strong>en</strong>werking met de stageplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kwaliteit van de werkbegeleiding door dem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong> door bijvoorbeeld opleiding<strong>en</strong> te organiser<strong>en</strong> voor stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>.Eindwerk<strong>Het</strong> eindwerk, dat binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t de vorm aanneemt van e<strong>en</strong> scriptie, wordt door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>voornamelijk uitgewerkt in het laatste jaar van hun opleiding <strong>en</strong> behelst in totaal twaalf van de zestigstudiepunt<strong>en</strong>.De scriptie moet de stud<strong>en</strong>t op weg te zett<strong>en</strong> naar zijn optred<strong>en</strong> als onderzoeker. <strong>Het</strong> is dan ook e<strong>en</strong> werkstuk,waarmee de stud<strong>en</strong>t aantoont dat hij op persoonlijke wijze aangeleerde werk- <strong>en</strong> onderzoeksmethod<strong>en</strong> op e<strong>en</strong>kritische wijze kan hanter<strong>en</strong>. Daarom moet de stud<strong>en</strong>t verslag uitbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van zijn activiteit<strong>en</strong> die betrekkinghebb<strong>en</strong> op zijn scriptie. Dit verslag beslaat 20 tot 25 pagina’s <strong>en</strong> heeft de structuur van e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijkartikel.De meer gerichte voorbereiding vindt plaats binn<strong>en</strong> de opleidingsonderdel<strong>en</strong> ‘Wet<strong>en</strong>schappelijk handel<strong>en</strong>’ uit Ba1<strong>en</strong> ‘Toegepast wet<strong>en</strong>schappelijk handel<strong>en</strong>’ uit Ba2. Hierin maakt de stud<strong>en</strong>t onder meer k<strong>en</strong>nis met demethodologie van het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek binn<strong>en</strong> de <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> met statistischeprocedures. Daarnaast moet de stud<strong>en</strong>t in deze colleges verschill<strong>en</strong>de onderzoeksverslag<strong>en</strong> (artikels) kritischdoornem<strong>en</strong> <strong>en</strong> besprek<strong>en</strong>. Verder volg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het tweede jaar e<strong>en</strong> aantal specifieke colleges, gewijdaan de directe voorbereiding van de scriptie. Zij ontvang<strong>en</strong> hierbij de informatiebundel ‘Informatie bij het mak<strong>en</strong>van e<strong>en</strong> scriptie’.Bij het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> scriptie krijgt de stud<strong>en</strong>t allerlei hulp. In de eerste plaats van e<strong>en</strong> promotor die instaat voorde individuele begeleiding van de stud<strong>en</strong>t. Iedere stud<strong>en</strong>t heeft minst<strong>en</strong>s één promotor. Daarnaast kan hij e<strong>en</strong>beroep do<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> copromotor. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t hanteert hierbij de regel dat minst<strong>en</strong>s één van beid<strong>en</strong>(promotor of copromotor) verbond<strong>en</strong> moet zijn aan het departem<strong>en</strong>t, hetzij als lid van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel,hetzij als gastlector.Iedere scriptie wordt beoordeeld door e<strong>en</strong> jury bestaande uit e<strong>en</strong> voorzitter, de promotor, de ev<strong>en</strong>tuelecopromotor <strong>en</strong> twee corrector<strong>en</strong>. Hierbij geldt de departem<strong>en</strong>tale regel dat minst<strong>en</strong>s één corrector tot hetonderwijz<strong>en</strong>d personeel van het eig<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>t moet behor<strong>en</strong>.166 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Bij de beoordeling van e<strong>en</strong> scriptie heeft de promotor (sam<strong>en</strong> met de ev<strong>en</strong>tuele copromotor) e<strong>en</strong> aandeel van40% van de punt<strong>en</strong>, waarvan in principe 20% voor de procesbeoordeling <strong>en</strong> 20% voor de productbeoordeling.Daarnaast beoordeelt iedere corrector de scriptie voor 20% van de punt<strong>en</strong> (uitsluit<strong>en</strong>d productbeoordeling). Iederlid van de jury motiveert zijn quotering in e<strong>en</strong> schriftelijk verslag <strong>en</strong> overhandigt dit t<strong>en</strong> laatste op de dag van demondelinge verdediging <strong>en</strong> toelichting aan de juryvoorzitter. De overige 20% van de punt<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong>na onderling overleg toe aan de mondelinge toelichting <strong>en</strong> de verdediging van het eindwerk. E<strong>en</strong> aantaleindwerk<strong>en</strong> is onderzoeksgericht. Zo krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de geleg<strong>en</strong>heid om test- <strong>en</strong> therapiemateriaal teontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of aan te pass<strong>en</strong> <strong>en</strong> te toets<strong>en</strong> op betrouwbaarheid <strong>en</strong> validiteit, diverse gehoorsonderzoek<strong>en</strong> tedo<strong>en</strong>, onderzoek te do<strong>en</strong> naar stem, taal, spraak, vloei<strong>en</strong>dheid, leerstoorniss<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.De lector<strong>en</strong> haald<strong>en</strong> in de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie de inspanning<strong>en</strong> om de scripties op publicati<strong>en</strong>iveau tekrijg<strong>en</strong> door synergie van lector <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t aan als e<strong>en</strong> sterk punt. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong> de begeleiding vande scripties zeer sterk.De commissie heeft e<strong>en</strong> aantal eindwerk<strong>en</strong> geanalyseerd <strong>en</strong> stelt vast dat ze doorgaans conceptueelbeheersbaar opgebouwd zijn, met e<strong>en</strong> goede vormgeving, geschrev<strong>en</strong> in de stijl van e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk artikel.Ze zijn ontdaan van overbodighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de gebruik van buit<strong>en</strong>landse literatuur. Bij de beoordelingblijk<strong>en</strong> nog andere criteria (proces van totstandkoming) mee te spel<strong>en</strong> dan de kwaliteit van het werk. Dat leidtsoms tot e<strong>en</strong> lagere quotering die e<strong>en</strong> onderwaardering kan zijn van de kwaliteit van het product.De opleiding zelf realiseert in beperkte mate Projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek. Drie lector<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> e<strong>en</strong>perc<strong>en</strong>tage van hun opdracht (in totaal 35%) bested<strong>en</strong> aan de uitwerking van deze project<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> aantalstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijgt de geleg<strong>en</strong>heid hieraan mee te werk<strong>en</strong> in het kader van hun scriptie. Sommige lector<strong>en</strong>publicer<strong>en</strong> op eig<strong>en</strong> initiatief artikels of andere uitgav<strong>en</strong>. De opleiding is zich bewust van het belang vanonderzoek. Ze heeft daartoe e<strong>en</strong> gedeelte lector<strong>en</strong>belasting ter beschikking gesteld voor e<strong>en</strong> lector die e<strong>en</strong>doctoraat voorbereidt. E<strong>en</strong> personeelslid werd voltijds aangeworv<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> onderzoeksproject over dyslexie.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t gaat in op vrag<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>af naar informatieverstrekking over <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> of naarcoaching op het vlak van spreektechniek<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 2.3Sam<strong>en</strong>hang van het programmaBeoordelingscriterium:- Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inhoudelijk sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d opleidingsprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In de jaarindeling omvat het eerste semester van het academiejaar 13 wek<strong>en</strong> onderwijs- <strong>en</strong> studieactiviteit<strong>en</strong>.Daarna volg<strong>en</strong> twee wek<strong>en</strong> kerstvakantie, vier wek<strong>en</strong> studie- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>tijd <strong>en</strong> e<strong>en</strong> recesweek. <strong>Het</strong> tweedesemester omvat ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s 13 wek<strong>en</strong> onderwijs- <strong>en</strong> studieactiviteit<strong>en</strong>, onderbrok<strong>en</strong> door twee wek<strong>en</strong>paasvakantie. Na de 13 wek<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> zes wek<strong>en</strong> studie- <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>tijd. Na e<strong>en</strong> zomeronderbreking van zeswek<strong>en</strong> volgt de derde exam<strong>en</strong>periode, die vier (of vijf) wek<strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s omvat. E<strong>en</strong> week later begint het nieuweacademiejaar.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 167
Bij de programmering van de semesters wordt gestreefd naar twee gelijkwaardige, volwaardige semesters perstudiejaar. Dit principe impliceert dat het studieprogramma structureel coher<strong>en</strong>t geord<strong>en</strong>d is <strong>en</strong> dat deopleidingsonderdel<strong>en</strong> in principe zo word<strong>en</strong> geprogrammeerd dat ze afgerond zijn in één semester, t<strong>en</strong>zij hetonderwijskundig verantwoord is ze te spreid<strong>en</strong>. Gezi<strong>en</strong> de thematische organisatie van het programma Logopedie<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>, kiest de opleiding ervoor, vanuit e<strong>en</strong> onderwijskundige verantwoording, om de onderwijsactiviteit<strong>en</strong><strong>en</strong> bijhor<strong>en</strong>de toets<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s te spreid<strong>en</strong> over de verschill<strong>en</strong>de semesters.De eerste twee opleidingsjar<strong>en</strong> bestaan voor de <strong>en</strong>e helft uit opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie<strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> voor de andere helft uit opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. In hetderde jaar neemt het aandeel van de opleidingsonderdel<strong>en</strong> uit het leergebied Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> sterk toe,onder meer door de stages <strong>en</strong> het eindwerk. Daarnaast kom<strong>en</strong> in het laatste opleidingsjaar directeberoepsvoorbereid<strong>en</strong>de opleidingsonderdel<strong>en</strong> voor.In de vernieuwde bacheloropleiding opteerde de opleiding ervoor om het methodisch handel<strong>en</strong> meer c<strong>en</strong>traal testell<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit in het eerste jaar toe te pass<strong>en</strong> op de normale communicatie <strong>en</strong> op de beschrijving van hetafwijk<strong>en</strong>de communicatiegedrag in al zijn vorm<strong>en</strong>. In het tweede jaar word<strong>en</strong> de diagnostiek <strong>en</strong> de behandelingvan de verschill<strong>en</strong>de stoornisgebied<strong>en</strong> behandeld <strong>en</strong> in het derde jaar vindt e<strong>en</strong> verdere verdieping plaats, watbetreft spraak <strong>en</strong> taal (afstudeerrichting Logopedie) <strong>en</strong> gehoor (afstudeerrichting Audiologie). Dit biedt alsvoordeel dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de rode draad van de methodiek van logopedisch handel<strong>en</strong> doorhe<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>dejar<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal blijv<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>. Ook word<strong>en</strong> zij van in het eerste jaar geconfronteerd met alle aspect<strong>en</strong> van hetlogopedische werkveld.<strong>Het</strong> vernieuwde curriculum is opgebouwd volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> thematisch semestersysteem. In het eerste semester vanBa1 komt het normale communicatiegedrag aan bod: normale spraak- <strong>en</strong> taalontwikkeling, stemgeving,gehoorfuncties <strong>en</strong>z. De stud<strong>en</strong>t verwerft de basisbeginsel<strong>en</strong> van de fysica <strong>en</strong> op medisch, psychologisch <strong>en</strong>taalkundig gebied. <strong>Het</strong> tweede semester van Ba1 br<strong>en</strong>gt het afwijk<strong>en</strong>d communicatiegedrag in kaart. In Ba2 zijnde semestriële thema's respectievelijk onderzoek <strong>en</strong> diagnostiek van afwijk<strong>en</strong>d communicatiegedrag <strong>en</strong> therapie.Bij het begin van Ba3 kiest de stud<strong>en</strong>t voor de afstudeerrichting Logopedie of Audiologie. In de afstudeerrichtingLogopedie verdiept hij zijn k<strong>en</strong>nis inzake diagnostiek <strong>en</strong> therapie op het vlak van spraak <strong>en</strong> taal <strong>en</strong> de bredereproblematiek van specifieke patiënt<strong>en</strong>populaties. In de afstudeerrichting Audiologie bestudeert hij aan de handvan gevalsbespreking<strong>en</strong> de klinische <strong>audiologie</strong>, de beginsel<strong>en</strong> van de <strong>audiologie</strong>, het aanpass<strong>en</strong> vanhoortoestell<strong>en</strong> <strong>en</strong> de revalidatie van gehoorgestoord<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> programma hangt zowel verticaal als horizontaal sam<strong>en</strong>. In verticale zin bouwt semester 2 verder opsemester 1, semester 3 op semester 2, semester 4 op semester 3, <strong>en</strong>z. In horizontale zin ler<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dat ermethodologische parallellism<strong>en</strong> zijn in bijvoorbeeld het onderzoek van articulatie, stem, taal, gehoorstoorniss<strong>en</strong>,<strong>en</strong>z. Zij zi<strong>en</strong> in dat er geme<strong>en</strong>schappelijke mechanism<strong>en</strong> werkzaam zijn in het ontstaan van articulatie-, stem-,taalstoorniss<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.<strong>Het</strong> aantal keuzevakk<strong>en</strong> is beperkt <strong>en</strong> kan <strong>en</strong>kel opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in Ba3, afstudeerrichting Logopedie. Dezebeperking verantwoordt de opleiding vanuit de geringe opleidingsduur t<strong>en</strong> opzichte van het brede domein van deg<strong>en</strong>eralistische <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>.Binn<strong>en</strong> de Associatie K.U.Leuv<strong>en</strong> werd sam<strong>en</strong> met de bacheloropleiding Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> van deKatholieke Hogeschool Brugge-Oost<strong>en</strong>de <strong>en</strong> de masteropleiding van de K.U.Leuv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> schakelprogrammauitgewerkt dat de overstap van professionele bachelors in de Logopedie <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong> naar het masterjaarmogelijk moet mak<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> schakelprogramma bedraagt zestig studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> leidt tot het behal<strong>en</strong> van hetniveau van de academische bachelor.<strong>Het</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t bepaalt onder welke voorwaard<strong>en</strong> de overdracht van exam<strong>en</strong>cijfers, behaald in e<strong>en</strong> andereinstelling of opleiding, mogelijk is. Geslaagde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in principe vrijgesteld voor dieopleidingsonderdel<strong>en</strong> waarvan het departem<strong>en</strong>t de gelijkwaardigheid erk<strong>en</strong>t. De stud<strong>en</strong>t moet hiertoe e<strong>en</strong>gemotiveerde <strong>en</strong> gedetailleerde aanvraag indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de departem<strong>en</strong>tale ombudsdi<strong>en</strong>st, die e<strong>en</strong> adviesformuleert aan het departem<strong>en</strong>tshoofd. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>tshoofd deelt de uiteindelijke beslissing mee aan deaanvrager.168 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> keuze mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de studietraject<strong>en</strong>. Enerzijds zijn er de modeltraject<strong>en</strong>voor welbepaalde groep<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, anderzijds bestaat de mogelijkheid tot het sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>geïndividualiseerd traject voor e<strong>en</strong> bepaalde stud<strong>en</strong>t.Binn<strong>en</strong> de modeltraject<strong>en</strong> zijn er twee variant<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> voltijds studietraject waarin de stud<strong>en</strong>t per academiejaart<strong>en</strong>minste 54 <strong>en</strong> t<strong>en</strong> hoogste 66 studiepunt<strong>en</strong> opneemt, <strong>en</strong> e<strong>en</strong> halftijds studietraject waarin de stud<strong>en</strong>t t<strong>en</strong> minste27 <strong>en</strong> t<strong>en</strong> hoogste 33 studiepunt<strong>en</strong> opneemt.E<strong>en</strong> geïndividualiseerd traject kan op grond van e<strong>en</strong> toelating door het departem<strong>en</strong>tshoofd word<strong>en</strong> toegek<strong>en</strong>daan:- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met oorspronkelijk e<strong>en</strong> modeltraject, maar die e<strong>en</strong> uitgesprok<strong>en</strong> studieachterstand opliep<strong>en</strong> <strong>en</strong> dieop basis daarvan besliss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geïndividualiseerd studietraject aan te vrag<strong>en</strong>;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met uitzonderlijke individuele omstandighed<strong>en</strong>. Dit geldt onder meer voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>handicap, voor erk<strong>en</strong>de topsporters of om ernstige medische red<strong>en</strong><strong>en</strong>;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die op basis van Eerder Verworv<strong>en</strong> Compet<strong>en</strong>ties (EVC) <strong>en</strong> Eerder Verworv<strong>en</strong> Kwalificaties (EVK)e<strong>en</strong> groot volume aan vrijstelling<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> verworv<strong>en</strong>;- stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die voltijds werk<strong>en</strong> of twee voltijdse studieprogramma’s combiner<strong>en</strong>.Volg<strong>en</strong>s de commissie heeft het curriculum e<strong>en</strong> kwalitatief sterke inhoud <strong>en</strong> opbouw <strong>en</strong> kom<strong>en</strong> theorie <strong>en</strong> praktijkev<strong>en</strong>wichtig aan bod in het programma.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- Volg<strong>en</strong>s de commissie kan de opleiding dit facet versterk<strong>en</strong> door het aanbod keuzevakk<strong>en</strong> in het derde jaarte vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> door meer werk te mak<strong>en</strong> van flexibilisering.Facet 2.4StudieomvangBeoordelingscriterium:- De opleiding voldoet aan de formele eis<strong>en</strong> met betrekking tot de studieomvang, bachelor: t<strong>en</strong>minste 180studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: OKDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding bestaat uit 3 studiejar<strong>en</strong> van elk 60 studiepunt<strong>en</strong>. In totaal wordt dus e<strong>en</strong> opleidingsprogrammageorganiseerd van 180 studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldoet de opleiding hiermee aan de formele eis<strong>en</strong> m.b.t. de minimalestudieomvang van e<strong>en</strong> professionele bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/opleidingrapport Lessius Hogeschool | 169
Facet 2.5StudielastBeoordelingscriteria:- De werkelijke studietijd wordt getoetst <strong>en</strong> sluit aan bij de norm<strong>en</strong> vastgesteld kracht<strong>en</strong>s decreet.- <strong>Het</strong> programma is studeerbaar doordat factor<strong>en</strong>, die betrekking hebb<strong>en</strong> op dat programma <strong>en</strong> die destudievoortgang belemmer<strong>en</strong> zoveel mogelijk word<strong>en</strong> wegg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t heeft e<strong>en</strong> hele traditie in het met<strong>en</strong> van de studietijd. In het verled<strong>en</strong> gebruikte het hiervoorverschill<strong>en</strong>de meetmethod<strong>en</strong>. In 2004-2005 stapte het departem<strong>en</strong>t in het kader van de Associatie K.U. Leuv<strong>en</strong> ine<strong>en</strong> pilootproject van studietijdmeting<strong>en</strong> (KRONOS). <strong>Het</strong> betreft de methode van tijdschrijv<strong>en</strong>, waarbij de stud<strong>en</strong>twekelijks de geïnvesteerde studietijd op de website van KRONOS invoert. Op die wijze kan m<strong>en</strong> de reëlestudietijd vergelijk<strong>en</strong> met de begrote studietijd.De opleiding beschouwt de volg<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> als studiebevorder<strong>en</strong>d:- de actuele informatie over de opleidingsonderdel<strong>en</strong> via Toledo;- de gemakkelijke bereikbaarheid van de lector<strong>en</strong>;- de groepssessies over studiemethode;- de vakmonitorat<strong>en</strong> voor bepaalde opleidingsonderdel<strong>en</strong>;- de beschikbaarheid van de departem<strong>en</strong>tale di<strong>en</strong>st Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding.De opleiding haalt volg<strong>en</strong>de studiebelemmer<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> aan:- Door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aantall<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> bepaalde hoorcolleges plaatsvind<strong>en</strong> in grotere leszal<strong>en</strong> <strong>en</strong>auditoria op andere campuss<strong>en</strong>, wat tijdsverlies met zich meebr<strong>en</strong>gt.- Door de introductie van nieuwe werkvorm<strong>en</strong> is de sam<strong>en</strong>stelling van e<strong>en</strong> vast collegerooster zo goed alsonmogelijk geword<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong>, indi<strong>en</strong> mogelijk bij de aanvang van het semester, wekelijksecollegeroosters.- Er is e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>ame van het aantal springur<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit ervar<strong>en</strong> vooral de p<strong>en</strong>delstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als minpunt.- Door de omvorming van het curriculum naar semestriële themata, kreg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het cursusmateriaalvaak niet op voorhand.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beoordel<strong>en</strong> de studieomvang <strong>en</strong> studeerbaarheid als positief.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om e<strong>en</strong> beleidsplan te ontwikkel<strong>en</strong> om het stijg<strong>en</strong>d aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>adequaat op te vang<strong>en</strong>. Ze d<strong>en</strong>kt daarbij ondermeer aan zak<strong>en</strong> als infrastructuur, personeel <strong>en</strong>werkvorm<strong>en</strong>.170 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Facet 2.6Afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoudBeoordelingscriteria:- <strong>Het</strong> didactisch concept is in lijn met de doelstelling<strong>en</strong>.- De werkvorm<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij het didactisch concept.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:In de opleiding kom<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de onderwijsvorm<strong>en</strong> aan bod: hoorcolleges, seminaries, vaardigheidstraining<strong>en</strong>,oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, zelfstudie, video’s analyser<strong>en</strong>, … al naar gelang de compet<strong>en</strong>ties die voor e<strong>en</strong> bepaaldopleidingsonderdeel, of e<strong>en</strong> deel ervan, ontwikkeld moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De opleiding introduceerde twee nieuwedidactische concept<strong>en</strong>: de geïntegreerde taak in het eerste semester van het eerste bachelorjaar <strong>en</strong> deintegratiedag<strong>en</strong> stage in het tweede bachelorjaar.Via begeleide zelfstudie moet<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> om zelf informatie te verwerk<strong>en</strong>, te beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong> te toets<strong>en</strong>aan de reeds verworv<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> vaardighed<strong>en</strong>. Dit wordt geleidelijk geïntroduceerd in het eerste bachelorjaar,zodat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de tijd krijg<strong>en</strong> om zich aan te pass<strong>en</strong> aan deze nieuwe leermethode. Elk opleidingsjaar neemthet aandeel van de begeleide zelfstudie toe. Voor sommige opleidingsonderdel<strong>en</strong> of del<strong>en</strong> ervan werd<strong>en</strong> (<strong>en</strong>word<strong>en</strong>) specifieke zelfstudiepakkett<strong>en</strong> ontwikkeld. <strong>Het</strong> is de bedoeling dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> het eind van debacheloropleiding zelfstandig nieuwe informatie kunn<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>.Als ondersteun<strong>en</strong>d leermateriaal beschikk<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> doorgaans over e<strong>en</strong> door de lector opgesteldecursustekst <strong>en</strong>/of e<strong>en</strong> artikel of handboek. De verplichte leermiddel<strong>en</strong> zijn bijna allemaal in het Nederlands. Voorongeveer alle opleidingsonderdel<strong>en</strong> raadt de opleiding de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan actief gebruik te mak<strong>en</strong> van aanvull<strong>en</strong>deleermiddel<strong>en</strong>. De aanbevol<strong>en</strong> studieboek<strong>en</strong>, waaronder e<strong>en</strong> aantal anderstalige, zijn alle aanwezig in debibliotheek. In de programmagids staan alle verplichte <strong>en</strong> aanvull<strong>en</strong>de leermiddel<strong>en</strong> per opleidingsonderdeelvermeld. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> bij hun inschrijving ook e<strong>en</strong> lijst van verplichte leermiddel<strong>en</strong> voor het studiejaarwaarvoor zij zich inschrijv<strong>en</strong>. Daarnaast beschikk<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over hand-outs van de pres<strong>en</strong>taties(PowerPoint) die gebruikt werd<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de onderwijsactiviteit<strong>en</strong> (meestal aangebod<strong>en</strong> via Toledo). Voor destages beschikk<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> stagevademecum <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stagemap.De commissie onderzocht het schriftelijk studiemateriaal <strong>en</strong> stelt hier grote kwaliteitsverschill<strong>en</strong> vast. Ze vraagt deopleiding om via e<strong>en</strong> cursusbeleid erover te wak<strong>en</strong> dat alle cursuss<strong>en</strong> actueel gehoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> moethet cursusmateriaal het studer<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>. Daarom moet het goed gestructureerd zijn, informatie bevatt<strong>en</strong>over doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de evaluatiewijze <strong>en</strong> moet het bronn<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> voor verdere zelfstudie. De commissieheeft moeite met cursuss<strong>en</strong> die <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> losse verzameling van tekst<strong>en</strong> bevat zonder structuur of sam<strong>en</strong>hang.In de omslag naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk is het ook noodzakelijk dat de cursuss<strong>en</strong> duidelijk inverband staan met de nagestreefde compet<strong>en</strong>ties.Volg<strong>en</strong>s de commissie heeft de afstudeerrichting Audiologie nog maar weinig stapp<strong>en</strong> gezet in de richting vane<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijsmodel.De commissie merkte dat in e<strong>en</strong> aantal opleidingsonderdel<strong>en</strong> het compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijs reeds behoorlijkgerealiseerd is <strong>en</strong> beveelt aan dat alle lector<strong>en</strong> werk mak<strong>en</strong> van de omzetting naar het compet<strong>en</strong>tiemodel.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 171
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie raadt de opleiding aan om de aanzet, die zij gegev<strong>en</strong> heeft met de aanpassing van decursuss<strong>en</strong> aan de eis<strong>en</strong> van het compet<strong>en</strong>tiegericht onderwijs, onverkort toe te pass<strong>en</strong> voor alle cursuss<strong>en</strong>.<strong>Het</strong>zelfde geldt voor het integrer<strong>en</strong> van actuele wet<strong>en</strong>schappelijke informatie in het cursusmateriaal.Facet 2.7Beoordeling <strong>en</strong> toetsingBeoordelingscriterium:- Door de beoordeling<strong>en</strong>, toetsing<strong>en</strong> <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>s wordt adequaat <strong>en</strong> voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> inzichtelijk getoetst of destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de leerdoel<strong>en</strong> van (onderdel<strong>en</strong> van) het programma hebb<strong>en</strong> gerealiseerd.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De algem<strong>en</strong>e directeur legt voor elk opleidingsonderdeel de exam<strong>en</strong>vorm op na advies van de departem<strong>en</strong>taleraad, overe<strong>en</strong>komstig de procedure beschrev<strong>en</strong> in artikel 29, eerste lid van het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t. In de praktijkbetek<strong>en</strong>t dit dat de titularis van het opleidingsonderdeel of het lector<strong>en</strong>team verantwoordelijk voor e<strong>en</strong>opleidingsonderdeel de evaluatievorm <strong>en</strong> de scoringswijze bepaalt <strong>en</strong> dat de departem<strong>en</strong>tale raad dit bekrachtigt.Hierdoor word<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> geconfronteerd met e<strong>en</strong> brede waaier aanevaluatievorm<strong>en</strong>: mondeling exam<strong>en</strong> met korte schriftelijke voorbereiding, schriftelijk exam<strong>en</strong>, op<strong>en</strong>- <strong>en</strong>geslot<strong>en</strong>boekexam<strong>en</strong>, praktische proev<strong>en</strong>, papers, verslag<strong>en</strong>, opdracht<strong>en</strong>, oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, multiple choice,essayvrag<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.Via de programmagids <strong>en</strong> via Toledo krijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vooraf informatie over de doelstelling<strong>en</strong>, decompet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> de evaluatievorm<strong>en</strong> per opleidingsonderdeel. Ook de weging van de verschill<strong>en</strong>deevaluatievorm<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> één opleidingsonderdeel wordt via deze weg k<strong>en</strong>baar gemaakt aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Bijschriftelijke exam<strong>en</strong>s is de stud<strong>en</strong>t meestal op de hoogte van de punt<strong>en</strong>verdeling over de verschill<strong>en</strong>deexam<strong>en</strong>vrag<strong>en</strong>. De meeste lector<strong>en</strong> licht<strong>en</strong> de aard, de criteria <strong>en</strong> het verloop van de evaluatie toe tijd<strong>en</strong>s decolleges.Ieder opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op twintig punt<strong>en</strong>. Dit eindcijfer is de synthese van de gewog<strong>en</strong>scores van de verschill<strong>en</strong>de evaluatievorm<strong>en</strong> voor dat opleidingsonderdeel.Voor de meeste opleidingsonderdel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij het opstell<strong>en</strong> van de evaluatieproev<strong>en</strong> ook mete<strong>en</strong> antwoord<strong>en</strong>scorecriteria vastgelegd. Dit houdt in dat het lector<strong>en</strong>team, betrokk<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> bepaald opleidingsonderdeel,vooraf bepaalt welke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> antwoord op e<strong>en</strong> vraag/opdracht aanwezig moet<strong>en</strong> zijn, hoeveel punt<strong>en</strong> ofdeelpunt<strong>en</strong> aan elk facet van het gegev<strong>en</strong> antwoord/opdracht word<strong>en</strong> toegek<strong>en</strong>d, waarvoor er zeker punt<strong>en</strong>word<strong>en</strong> afgetrokk<strong>en</strong>, etc.De exam<strong>en</strong>commissie hanteert de oriënter<strong>en</strong>de deliberatiecriteria van de Lessius Hogeschool, geëxpliciteerd inde artikels 37 tot 42 van het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t. Alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> deze regelgeving bij deaanvang van het academiejaar.In elk departem<strong>en</strong>t wordt e<strong>en</strong> ombuds(man/vrouw) (<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plaatsvervanger) aangesteld. De ombuds is deonderhandelaar tuss<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de evaluator<strong>en</strong> <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de exam<strong>en</strong>commissie. Hijbepaalt of <strong>en</strong> onder welke voorwaard<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> exam<strong>en</strong> kan uitstell<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de deliberatie ziet hij toeop de rechtvaardige toepassing van het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t. De ombuds neemt deel aan de beraadslaging,weliswaar zonder stemrecht. In geval van conflict tuss<strong>en</strong> de evaluator <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t, treedt hij op alsonafhankelijk bemiddelaar.172 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
De commissie stelt vast dat de ombudsfunctie van de opleiding niet voldo<strong>en</strong>de gescheid<strong>en</strong> is van destudiebegeleiding <strong>en</strong> vraagt zich af of de noodzakelijke neutraliteit gegarandeerd is. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> zichtrouw<strong>en</strong>s dezelfde vraag.Na de tweede <strong>en</strong> derde exam<strong>en</strong>periode staan alle evaluator<strong>en</strong>, gedur<strong>en</strong>de vijf werkdag<strong>en</strong> na de bek<strong>en</strong>dmakingvan de resultat<strong>en</strong>, ter beschikking van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> bespreking van de resultat<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die datw<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bij de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hun exam<strong>en</strong>kopij inkijk<strong>en</strong>.Na de eerste exam<strong>en</strong>periode wordt er, per opleidingsonderdeel, pl<strong>en</strong>air feedback gegev<strong>en</strong> over de voorbijeevaluatie.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aan dat ze doorgaans goed voorbereid word<strong>en</strong> op de exam<strong>en</strong>s opbasis van duidelijke informatie. Ook voor de stage-evaluatie is er e<strong>en</strong> grote exam<strong>en</strong>transparantie.Om de omslag naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk consequ<strong>en</strong>t te realiser<strong>en</strong>, vindt de commissie hetnoodzakelijk dat ook de toetsing <strong>en</strong> de examinering congru<strong>en</strong>t gemaakt word<strong>en</strong> aan de compet<strong>en</strong>ties. Daartoe ise<strong>en</strong> toetsbeleid noodzakelijk.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vraagt dat de opleiding dring<strong>en</strong>d werk maakt van e<strong>en</strong> echt toetsbeleid dat congru<strong>en</strong>t is metde ontwikkeling naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijk.- De commissie adviseert de opleiding om de ombudsfunctie bij voorkeur te scheid<strong>en</strong> van de opleiding <strong>en</strong> vande studiebegeleiding om de noodzakelijke neutraliteit te garander<strong>en</strong>. Dat is trouw<strong>en</strong>s ook e<strong>en</strong> vraag van destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Facet 2.8MasterproefBeoordelingscriteria- De masteropleiding wordt afgeslot<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> masterproef waarmee de stud<strong>en</strong>t blijk geeft van e<strong>en</strong> analytischvermog<strong>en</strong> of van e<strong>en</strong> zelfstandig probleemoploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> op academisch niveau of het vermog<strong>en</strong> totkunstzinnige schepping. <strong>Het</strong> werkstuk weerspiegelt de algeme<strong>en</strong> kritisch-reflecter<strong>en</strong>de ingesteldheid of deonderzoeksingesteldheid van de stud<strong>en</strong>t.- De masterproef heeft e<strong>en</strong> omvang van t<strong>en</strong> minste één vijfde van het totale aantal studiepunt<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>minimum van 15 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum van 30 studiepunt<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: niet van toepassingDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Dit facet is niet van toepassing voor e<strong>en</strong> professioneel gerichte bachelor.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/opleidingrapport Lessius Hogeschool | 173
Facet 2.9Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>Beoordelingscriteria:<strong>Het</strong> programma sluit qua vorm <strong>en</strong> inhoud aan bij de kwalificaties van de instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bachelor:- diploma secundair onderwijs, diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan,diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie of e<strong>en</strong> diploma of getuigschrift dat bij of kracht<strong>en</strong>s e<strong>en</strong>wet, decreet, Europese richtlijn of e<strong>en</strong> andere internationale overe<strong>en</strong>komst als gelijkwaardig wordt erk<strong>en</strong>d;- door het instellingsbestuur bepaalde voorwaard<strong>en</strong> voor person<strong>en</strong> die niet aan bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde voorwaard<strong>en</strong>voldo<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> studieprogramma van de opleiding gaat ervan uit dat de kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de eindterm<strong>en</strong> van het TSO ofASO gehaald hebb<strong>en</strong>. Qua moeilijkheidsgraad sluit het programma aan bij het niveau van de gemiddelde ASOstud<strong>en</strong>t.Om de overgang van het secundair naar het hoger onderwijs te vergemakkelijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de kans tegev<strong>en</strong> om k<strong>en</strong>nis te mak<strong>en</strong> met de veronderstelde voork<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties uit de vooropleiding, word<strong>en</strong> voorde aanvang van het academiejaar instapmodules georganiseerd. De leerinhoud<strong>en</strong> van deze modules behor<strong>en</strong> totde eindterm<strong>en</strong> van het ASO <strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal richting<strong>en</strong> uit het TSO. Deze modules zijn facultatief. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> intek<strong>en</strong><strong>en</strong> voor de modules taalwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, fysica, medische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, statistiek <strong>en</strong> Excel. Demodules zijn voornamelijk gericht op het instapniveau van de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.Verder vind<strong>en</strong> er ook introductieactiviteit<strong>en</strong> plaats, waarbij de departem<strong>en</strong>tale studiebegeleidingsdi<strong>en</strong>st ondermeer e<strong>en</strong> sessie organiseert met concrete informatie <strong>en</strong> tips over de studiemethode, het studer<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetverwerk<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> cursus.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan het departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> keuze mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>destudietraject<strong>en</strong>. Naast de voltijdse <strong>en</strong> halftijdse modeltraject<strong>en</strong>, bestaat de mogelijkheid tot het sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> vane<strong>en</strong> geïndividualiseerd traject. Hiervoor moet de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> gemotiveerde aanvraag indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij hetdepartem<strong>en</strong>tshoofd.Als lid van de Associatie K.U. Leuv<strong>en</strong> volgt de Lessius Hogeschool hiervoor de reglem<strong>en</strong>tering die werdgoedgekeurd door de raad van bestuur van de associatie in mei 2005. Binn<strong>en</strong> de marges van deze regelgevingheeft de di<strong>en</strong>st Onderwijsontwikkeling van de Lessius Hogeschool e<strong>en</strong> aanzet gemaakt tot de concretisering vande procedure voor de eerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties <strong>en</strong> de eerder verworv<strong>en</strong> kwalificaties (EVC/EVK) <strong>en</strong> ditzowel voor kandidat<strong>en</strong> die aan de vereiste toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> (e<strong>en</strong> diploma van het secundair onderwijs)voldo<strong>en</strong> als voor kandidat<strong>en</strong> die hieraan niet voldo<strong>en</strong>.De laatste twee jaar is er e<strong>en</strong> gevoelige stijging van het aantal eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het academiejaar2004-2005 meldd<strong>en</strong> zich 154 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan, bij de start van het academiejaar 2005-2006 war<strong>en</strong> er dat 193. <strong>Het</strong>valt op dat bijna uitsluit<strong>en</strong>d vrouwelijke stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zich inschrijv<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s de meest rec<strong>en</strong>te gegev<strong>en</strong>s (2004-2005) heeft 79% van de eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vooropleiding in het ASO gevolgd.Wat de doorstroom betreft, is het na de driejarige bacheloropleiding in de Logopedie <strong>en</strong>/of de Audiologie mogelijkdoor te strom<strong>en</strong> naar de masteropleiding in de Logopedische <strong>en</strong> audiologische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> doorstroomofschakelprogramma, georganiseerd door de universiteit<strong>en</strong>, bedraagt zestig studiepunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> is e<strong>en</strong> voorwaardeom het masterjaar te kunn<strong>en</strong> aanvatt<strong>en</strong>. De commissie vraagt zich af of de opleiding niet nog meer inspanning<strong>en</strong>kan do<strong>en</strong> om de doorstroming van haar afgestudeerd<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> masteropleiding op e<strong>en</strong> hoger niveau tebr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.174 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
De commissie waardeert de goede mogelijkhed<strong>en</strong> die instrom<strong>en</strong>de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> om zich voor te bereid<strong>en</strong> ophet studietraject in deze opleiding. Vooral de inspanning<strong>en</strong> om bijzondere groep<strong>en</strong> kans<strong>en</strong> te bied<strong>en</strong>, verdi<strong>en</strong>twaardering.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Oordeel over onderwerp 2, programma: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 2.1, relatie tuss<strong>en</strong> doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> inhoud van het programma: goedfacet 2.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid van het programma: goedfacet 2.3, sam<strong>en</strong>hang van het programma:goedfacet 2.4, studieomvang:OKfacet 2.5, studielast:voldo<strong>en</strong>defacet 2.6, afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud:goedfacet 2.7, beoordeling <strong>en</strong> toetsing:voldo<strong>en</strong>defacet 2.8, masterproef:niet van toepassingfacet 2.9, toelatingsvoorwaard<strong>en</strong>:goedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.<strong>Het</strong> programma is e<strong>en</strong> adequate transformatie van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie <strong>en</strong> dedomeinspecifieke eis<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> gewicht van de individuele opleidingsonderdel<strong>en</strong> is goed gebalanceerd. Deinhoudelijke sam<strong>en</strong>hang is goed. De opleiding heeft voldo<strong>en</strong>de aandacht voor de studeerbaarheid van hetprogramma. De afstemming tuss<strong>en</strong> vormgeving <strong>en</strong> inhoud is voldo<strong>en</strong>de. De inhoud<strong>en</strong> van de cursuss<strong>en</strong> zijnpraktijkgericht <strong>en</strong> actueel. De beoordeling <strong>en</strong> de toetsing zijn gericht op de realisatie van de leerdoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>stransparant.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 175
Onderwerp 3Inzet van het personeelFacet 3.1Kwaliteit van het personeelBeoordelingscriterium:- <strong>Het</strong> personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige <strong>en</strong> organisatorische realisatie van hetprogramma.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t stelt onderwijz<strong>en</strong>d personeel (OP) tewerk dat e<strong>en</strong> hoofdopdracht vervult in de LessiusHogeschool (meestal 75 à 100%). Voor e<strong>en</strong> aantal specifieke lesopdracht<strong>en</strong> doet het departem<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> beroep opgastprofessor<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderwijz<strong>en</strong>d personeel van het departem<strong>en</strong>t Toegepaste psychologie. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>tstreeft in de sam<strong>en</strong>stelling van zijn corps naar e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wicht van praktijkgeoriënteerde personeelsled<strong>en</strong>(gegradueerde logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong>), academisch gerichte personeelsled<strong>en</strong> (lic<strong>en</strong>tiat<strong>en</strong>) <strong>en</strong>personeelsled<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gespecialiseerde opleiding in de ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (bijvoorbeeld N.K.O.-arts<strong>en</strong>, psycholog<strong>en</strong>). <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t doet e<strong>en</strong> beroep op onder meer vijf g<strong>en</strong>eesheer-specialist<strong>en</strong>, vierpsycholog<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> pedagoog <strong>en</strong> e<strong>en</strong> fysicus.De commissie waardeert het dat de gastlector<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterke betrokk<strong>en</strong>heid bij de opleiding ton<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoordeel uitmak<strong>en</strong> van de lector<strong>en</strong>groep <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>staanders zijn.De commissie besluit uit de gesprekk<strong>en</strong> met de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> met de andere gesprekspartners <strong>en</strong> uit het onderzoekvan het studiemateriaal dat de opleiding over geïnspireerde <strong>en</strong> bekwame lector<strong>en</strong> beschikt die e<strong>en</strong> groteindividuele professionaliteit aan de dag legg<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> sterke zorg voor het eig<strong>en</strong> vak, wat ook zichtbaar wordt inpublicaties. Die individuele kwaliteit<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> te gaan met e<strong>en</strong> goede teamgeest <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong>de lector<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> opstell<strong>en</strong> van vacatures voor onderwijz<strong>en</strong>d personeel gebeurt op basis van de functiebeschrijving<strong>en</strong>onderwijz<strong>en</strong>d personeel. <strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t stelt criteria sam<strong>en</strong> waaraan de kandidat<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>.Om de objectiviteit te verhog<strong>en</strong>, stelt de algeme<strong>en</strong> directeur voor de aanwerving e<strong>en</strong> commissie sam<strong>en</strong> die demeest geschikte kandidat<strong>en</strong> selecteert. De aanwervingcommissie bestaat uit het departem<strong>en</strong>tshoofd <strong>en</strong> één oftwee person<strong>en</strong> die betrokk<strong>en</strong> zijn bij de inhoudelijke aspect<strong>en</strong> waarop de vacature betrekking heeft. Deaanwervingcommissie br<strong>en</strong>gt e<strong>en</strong> gemotiveerd advies uit bij de algeme<strong>en</strong> directeur.Bij de aanwerving krijgt elk personeelslid e<strong>en</strong> functieomschrijving. Deze omvat de individuele opdracht<strong>en</strong> voore<strong>en</strong> academiejaar. Bij het bepal<strong>en</strong> van de opdracht<strong>en</strong> probeert de opleiding e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wicht te vind<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> deopdracht<strong>en</strong> die binn<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t uitgevoerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> de compet<strong>en</strong>ties van het personeelslid.Om te evaluer<strong>en</strong> in hoeverre de opdracht<strong>en</strong> naar w<strong>en</strong>s verlop<strong>en</strong>, vindt er jaarlijks minst<strong>en</strong>s éénfunctioneringsgesprek plaats tuss<strong>en</strong> het personeelslid <strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>tshoofd.Aanvankelijk krijgt e<strong>en</strong> personeelslid e<strong>en</strong> aanstelling voor e<strong>en</strong> korte periode, meer bepaald één jaar. Afhankelijkvan de evaluatie, volgt er daarna e<strong>en</strong> aanstelling voor e<strong>en</strong> periode van twee jaar die opnieuw vernieuwd kanword<strong>en</strong> De b<strong>en</strong>oeming<strong>en</strong> gebeur<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de decretaal toegestane marges, de bevordering<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de begrotepersoneelsomkadering. De procedure voor b<strong>en</strong>oeming<strong>en</strong> <strong>en</strong> bevordering<strong>en</strong> staat omschrev<strong>en</strong> in het H.O.C.Opdat e<strong>en</strong> nieuw personeelslid zijn taak zo goed mogelijk zou kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>, besteedt het departem<strong>en</strong>taandacht aan begeleiding. Bij de aanvang bespreekt het departem<strong>en</strong>tshoofd in e<strong>en</strong> functioneringsgesprek dewerking van het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> licht hij de opdracht<strong>en</strong> toe. Voor collegeopdracht<strong>en</strong> wordt de nieuwe collegaingeschakeld in het team dat verantwoordelijk is voor het betreff<strong>en</strong>de opleidingsonderdeel. Hierdoor krijgt hij dekans zich in te werk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bepaald domein <strong>en</strong> kan hij overlegg<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t didactische aspect<strong>en</strong>. Voor176 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
stagesupervisie krijgt hij de begeleiding van e<strong>en</strong> stagecoördinator <strong>en</strong> e<strong>en</strong> collega stagesupervisor. Descriptiecoördinator informeert de nieuwe personeelsled<strong>en</strong> over de scriptie <strong>en</strong> over hun tak<strong>en</strong> alsscriptiebegeleider <strong>en</strong> corrector. <strong>Het</strong> nieuwe personeelslid krijgt ook e<strong>en</strong> aantal organisatorische tak<strong>en</strong> onderbegeleiding van de betreff<strong>en</strong>de coördinator. De nieuweling deelt steeds zijn kantoor met e<strong>en</strong> personeelslid datreeds langer in di<strong>en</strong>st is.De tak<strong>en</strong> van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel omvatt<strong>en</strong> onderwijsopdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding, projectmatigwet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek, maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> organisatorische tak<strong>en</strong>.De commissie waardeert zeer sterk dat meer dan de helft van de lector<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> is bij nationale <strong>en</strong>internationale publicaties <strong>en</strong> bij de brede maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing. Om tot de score ‘excell<strong>en</strong>t’ te kom<strong>en</strong>,vindt de commissie dat de wet<strong>en</strong>schappelijke instelling van de lector<strong>en</strong> ook zou moet<strong>en</strong> uitstral<strong>en</strong> naar destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, zodat meer stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de overstap naar e<strong>en</strong> master mak<strong>en</strong>.In het jaarlijkse functioneringsgesprek bespreekt m<strong>en</strong> de opdracht<strong>en</strong> van het voorbije jaar <strong>en</strong> de mogelijkeopdracht<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>d academiejaar. Op basis hiervan bereidt het departem<strong>en</strong>tshoofd jaarlijks e<strong>en</strong>functiebeschrijving (taakverdeling) voor, die hij ter bekrachtiging voorlegt aan de algeme<strong>en</strong> directeur.Alle lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal opdracht<strong>en</strong> die zij sam<strong>en</strong> met andere collega’s uitvoer<strong>en</strong>, zowel op gebied vanonderwijs als op andere vlakk<strong>en</strong>. Dit stimuleert de betrokk<strong>en</strong>heid op de totale werking van het departem<strong>en</strong>t.Daarnaast zijn er <strong>en</strong>kele werkgroep<strong>en</strong>: de curriculumcommissie, de bibliotheekcommissie, de kerngroep stage <strong>en</strong>de werkgroep kwaliteitszorg. Deze werkgroep<strong>en</strong> bestaan uit personeelsled<strong>en</strong> die vanuit hun functie of opdracht bijdeze materie betrokk<strong>en</strong> zijnGezi<strong>en</strong> de inhoud <strong>en</strong> de evolutie van het onderwijs, is voortdur<strong>en</strong>de bijscholing noodzakelijk <strong>en</strong> dit zowel opvakinhoudelijk als op onderwijskundig vlak. Hiertoe organiseert het departem<strong>en</strong>t jaarlijks <strong>en</strong>kelestudi<strong>en</strong>amiddag<strong>en</strong> voor lector<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> bepaald thema zoals toetsvorm<strong>en</strong>, nieuwe werkvorm<strong>en</strong>, hetvisitatierapport <strong>en</strong> het curriculum. Daarnaast kunn<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> ook cursuss<strong>en</strong> of studiedag<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. Bijomvangrijke cursuss<strong>en</strong> investeert het personeelslid zelf extra studietijd. De commissie kon de participatie van delector<strong>en</strong> aan navormingsactiviteit<strong>en</strong> inkijk<strong>en</strong>.De commissie merkte tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterke motivatie op, maar tegelijk ook de bezorgdheid voor dezware werkbelasting. Dit laatste is onder meer het gevolg van de overschakeling van het oude naar het nieuwecurriculum, die zowel de ontwikkeling van nieuwe inhoud<strong>en</strong> als van nieuwe werkvorm<strong>en</strong> vraagt.De commissie stelt aan de hand van de beschikbare docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vast dat het personeel e<strong>en</strong> stevige expertiseheeft om het programma adequaat te kunn<strong>en</strong> invull<strong>en</strong>.De commissie waardeert dat de opleiding in de mate van het mogelijke e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegericht personeelsbeleidvoert op basis van functiebeschrijving<strong>en</strong> <strong>en</strong> functioneringsgesprekk<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/opleidingrapport Lessius Hogeschool | 177
Facet 3.2Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheidBeoordelingscriterium:- De opleiding sluit aan bij de volg<strong>en</strong>de criteria voor de inzet van personeel van e<strong>en</strong> professioneel gerichteopleiding: het onderwijs wordt voor e<strong>en</strong> belangrijk deel verzorgd door personeel dat e<strong>en</strong> verbinding legttuss<strong>en</strong> de opleiding <strong>en</strong> de beroeps- of kunstpraktijk.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Bij de vacatures wordt beroepservaring gevraagd. Sommige led<strong>en</strong> van het onderwijz<strong>en</strong>d personeel krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong>deeltijdse betrekking (50 à 75%) zodat ze daarnaast het beroep van logopedist of audioloog kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>.Daarnaast doet het departem<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> beroep op e<strong>en</strong> aantal gastprofessor<strong>en</strong>. In het derde Logopedie <strong>en</strong> vooral inhet derde jaar Audiologie is er e<strong>en</strong> grote onderwijsinbr<strong>en</strong>g vanuit het beroepsveld. Voor het derde jaar Audiologieis er bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband met de N.K.O.-di<strong>en</strong>st van het A.Z. Sint-Augustinus.Alle lector<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan het jaarlijks “Int<strong>en</strong>sive Programme”. Dit kan leid<strong>en</strong> tot verdere individueleprofessionele contact<strong>en</strong>. Verder is ook e<strong>en</strong> lector<strong>en</strong>uitwisseling in de loop van het academiejaar mogelijk.De opleiding realiseert in beperkte mate ‘Projectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek’. Drie lector<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> e<strong>en</strong>perc<strong>en</strong>tage van hun opdracht (in totaal 35%) bested<strong>en</strong> aan de uitwerking van deze project<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> aantalstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijgt de geleg<strong>en</strong>heid hieraan mee te werk<strong>en</strong> in het kader van hun scriptie. Sommige lector<strong>en</strong>publicer<strong>en</strong> op eig<strong>en</strong> initiatief artikels of andere uitgav<strong>en</strong>.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t gaat in op vrag<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>af naar informatieverstrekking over <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> of naarcoaching op het vlak van spreektechniek<strong>en</strong>. Twee lector<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> in het departem<strong>en</strong>t Toegepaste taalkunde e<strong>en</strong>lesopdracht in verband met spreek- <strong>en</strong> pres<strong>en</strong>teertechniek<strong>en</strong>. Regelmatig gev<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> voordracht<strong>en</strong> op e<strong>en</strong>congres of studiedag.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om e<strong>en</strong> beleidsplan voor wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek te ontwikkel<strong>en</strong>zodat ze het onderzoek zowel in de opleiding als in de taakbelasting van de lector<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de kanintegrer<strong>en</strong>.178 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Facet 3.3Kwantiteit personeelBeoordelingscriterium:- Er wordt voldo<strong>en</strong>de personeel ingezet om de opleiding met de gew<strong>en</strong>ste kwaliteit te verzorg<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Om de opdracht<strong>en</strong> te realiser<strong>en</strong> beschikt het departem<strong>en</strong>t over 15,75 voltijds equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (VTE) onderwijz<strong>en</strong>dpersoneel <strong>en</strong> 1,55 VTE gastprofessor<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> 17,30 VTE. De ratio personeel/stud<strong>en</strong>t bedraagt 1/15 watbeantwoordt aan het gemiddelde voor de opleiding<strong>en</strong> Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> in Vlaander<strong>en</strong>.Aan het departem<strong>en</strong>t zijn 32 person<strong>en</strong> statutair verbond<strong>en</strong>. Daarvan behor<strong>en</strong> 25 person<strong>en</strong> tot het onderwijz<strong>en</strong>dpersoneel. Deze groep bestaat uit 19 logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of audiolog<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> opdracht tuss<strong>en</strong> 50 <strong>en</strong> 100% voltijdse<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> . Binn<strong>en</strong> de groep van logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> (19) zijn er 10 lic<strong>en</strong>tiat<strong>en</strong>, 8 gegradueerd<strong>en</strong> <strong>en</strong> ééndoctor. Derti<strong>en</strong> onder h<strong>en</strong> zijn praktijklector<strong>en</strong>, één hoofdpraktijklector, twee lector<strong>en</strong>, twee hoofdlector<strong>en</strong> <strong>en</strong> ééndoc<strong>en</strong>t.5 van de 25 personeelsled<strong>en</strong> zijn voltijds aan de opleiding verbond<strong>en</strong> <strong>en</strong> 20 deeltijds.<strong>Het</strong> onderwijz<strong>en</strong>d personeel bestaat uit 10 mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 15 vrouw<strong>en</strong>.De leeftijdspiramide is ev<strong>en</strong>wichtig: 4 personeelsled<strong>en</strong> zijn tuss<strong>en</strong> 20 <strong>en</strong> 29 jaar oud, 6 tuss<strong>en</strong> 30 <strong>en</strong> 39, 7 tuss<strong>en</strong>40 <strong>en</strong> 49 <strong>en</strong> 10 tuss<strong>en</strong> 50 <strong>en</strong> 59.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om werk te mak<strong>en</strong> van de loopbaanontwikkeling <strong>en</strong> e<strong>en</strong>carrièrestructuur van de medewerkers.Oordeel over onderwerp 3, inzet van het personeel: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 3.1, kwaliteit personeel:facet 3.2, eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid:facet 3.3, kwantiteit personeel:goedgoedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over gekwalificeerd personeel <strong>en</strong> voert e<strong>en</strong> personeelsbeleid dat het mogelijk maakt omgoed te functioner<strong>en</strong> in het onderwijsproces. <strong>Het</strong> aantal lector<strong>en</strong> met praktijkervaring is relatief groot <strong>en</strong> er isaandacht voor de pedagogische, didactische <strong>en</strong> vakinhoudelijke vorming van de onderwijsgev<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 179
Onderwerp 4Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De huisvesting <strong>en</strong> materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zijn toereik<strong>en</strong>d om het programma te realiser<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t maakt voor zijn werking vooral gebruik van de infrastructuur van campus Sanderus. De campusbeschikt over leslokal<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> studeerc<strong>en</strong>trum, kantor<strong>en</strong>, ontmoetings- <strong>en</strong> vergaderruimtes. De hogeschool heeftde voorbije jar<strong>en</strong> grote investering<strong>en</strong> gedaan <strong>en</strong> beschikt over multimediale leslokal<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de grootte,zowel met los als met vast meubilair. Verder zijn er ook <strong>en</strong>kele opleidingsspecifieke praktijklokal<strong>en</strong>: tweeaudiometrielokal<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> observatielokaal <strong>en</strong> drie computerlokal<strong>en</strong>.Ter ondersteuning van het onderwijs <strong>en</strong> de zelfstudie bouwde de opleiding e<strong>en</strong> multimediaal studeerc<strong>en</strong>trum uit.<strong>Het</strong> studeerc<strong>en</strong>trum vormt e<strong>en</strong> leer- <strong>en</strong> informatiec<strong>en</strong>trum voor lector<strong>en</strong>, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>studeerc<strong>en</strong>trum, dat onlangs ger<strong>en</strong>oveerd werd, omvat e<strong>en</strong> bibliotheek, e<strong>en</strong> testotheek, twee seminarieruimtes <strong>en</strong>drie oef<strong>en</strong>ruimtes. Hier staan computers ter beschikking. De bibliotheek beschikt over e<strong>en</strong> uitgebreide collectievan boek<strong>en</strong>, tijdschrift<strong>en</strong>, tests, onderzoeks- <strong>en</strong> therapiemateriaal op vlak van <strong>logopedie</strong>, <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong>psychopedagogie <strong>en</strong> over de scripties van afgestudeerd<strong>en</strong>. Daarnaast biedt de bibliotheek ook basisliteratuurvoor ondersteun<strong>en</strong>de wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> allerhande didactische audio- <strong>en</strong> videocassettes, cd-roms, dvd’s <strong>en</strong>elektronische databank<strong>en</strong> aan.De commissie vindt het erg positief dat lector<strong>en</strong> die meer dan e<strong>en</strong> halftijdse betrekking hebb<strong>en</strong>, beschikk<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> goed ingericht kantoor. Elk bureau beschikt over e<strong>en</strong> telefoon, e<strong>en</strong> computer met internetfaciliteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>odige software in functie van de uit te voer<strong>en</strong> tak<strong>en</strong>. Door de op<strong>en</strong>deurpolitiek is de drempel voor de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>om contact te nem<strong>en</strong> met de lector<strong>en</strong> klein.Voor het beheer van de bibliotheek (de bestelling van boek<strong>en</strong>, het beheer van de tijdschrift<strong>en</strong>, de registratie vande lezers) is de hogeschool aangeslot<strong>en</strong> op het ALEPH-systeem van de K.U.Leuv<strong>en</strong>. Via de online catalogusLIBISng kan de gebruiker informatie opzoek<strong>en</strong>, reservering<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitl<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> hernieuw<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> meestemateriaal van de bibliotheek kan voor <strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s vakantieperiodes ontle<strong>en</strong>d word<strong>en</strong>. Ookinterbibliothecair ontl<strong>en</strong><strong>en</strong> behoort tot de mogelijkhed<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> kosteloos ontl<strong>en</strong><strong>en</strong> in de bibliothek<strong>en</strong>van de K.U.Leuv<strong>en</strong> <strong>en</strong> UA. <strong>Het</strong> studeerc<strong>en</strong>trum van campus Sanderus is toegankelijk tijd<strong>en</strong>s de op<strong>en</strong>ingsur<strong>en</strong>van de hogeschool <strong>en</strong> verder ook één avond per week.De commissie waardeerde het multimediaal studeerc<strong>en</strong>trum zeer sterk, vanwege de rijke collectie <strong>en</strong> debeschikbaarheid van het materiaal.De ontmoetings- <strong>en</strong> vergaderruimtes bied<strong>en</strong> de mogelijkheid tot informele contact<strong>en</strong> of overleg. Er is e<strong>en</strong> ruimeinkomhall met bericht<strong>en</strong>bord<strong>en</strong> <strong>en</strong> monitors. In het vernieuwde stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>- <strong>en</strong> lector<strong>en</strong>cafetaria kan m<strong>en</strong> terechtvoor snacks <strong>en</strong> drank.De hogeschool zorgt voor ICT-mogelijkhed<strong>en</strong> om de informatieverstrekking te bevorder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het didactischproces te ondersteun<strong>en</strong>. Via de website informeert de hogeschool zowel de kandidaatstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,de alumni, de personeelsled<strong>en</strong> <strong>en</strong> de geïnteresseerd<strong>en</strong>. Onder de rubriek ‘stud<strong>en</strong>t’, ‘ad valvas’ vindt m<strong>en</strong> er ondermeer het studiecontract <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t, de programmagids, de less<strong>en</strong>roosters <strong>en</strong> de exam<strong>en</strong>roosters.Als didactische ondersteuning via e-learning heeft de hogeschool gekoz<strong>en</strong> voor het gebruik van e-learning via dedigitale leeromgeving Toledo, wat kadert in e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsakkoord binn<strong>en</strong> de Associatie K.U.Leuv<strong>en</strong>. Toledo180 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
geeft e<strong>en</strong> ruim aanbod aan leer-, oef<strong>en</strong>- <strong>en</strong> toetsmiddel<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> Toledo kan er voor alle opleidingsonderdel<strong>en</strong>e<strong>en</strong> cursus aangemaakt word<strong>en</strong>. Om gebruik te kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van de ICT-mogelijkhed<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> lector<strong>en</strong> <strong>en</strong>stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> login die van thuis uit toegang verle<strong>en</strong>t tot de leeromgeving Toledo. Iedere<strong>en</strong> beschikt tev<strong>en</strong>s overe<strong>en</strong> mailbox (netwerk <strong>en</strong> web based) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> e-mailadres. Dit versnelt <strong>en</strong> bevordert de communicatie- <strong>en</strong>informatieverstrekking.De campus is vlot bereikbaar met het op<strong>en</strong>baar vervoer.Gezi<strong>en</strong> de grote toevloed van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vindt de commissie de huidige infrastructuur nogal beperkt omdat zeaanleiding geeft tot studiebelemmering. Dat is bijvoorbeeld het geval bij verplaatsing<strong>en</strong> naar andere gebouw<strong>en</strong> inde stad.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vraagt de opleiding om te onderzoek<strong>en</strong> op welke manier ze de studiebelemmering<strong>en</strong> alsgevolg van de materiële situatie zoveel mogelijk kan beperk<strong>en</strong>.Facet 4.2StudiebegeleidingBeoordelingscriteria:- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn adequaat met het oog op destudievoortgang.- De studiebegeleiding <strong>en</strong> informatievoorzi<strong>en</strong>ing aan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> aan bij de behoefte van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:De opleiding tracht de abituriënt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> duidelijk beeld te gev<strong>en</strong> over de inhoud van de studies <strong>en</strong> deberoepsmogelijkhed<strong>en</strong>, alvor<strong>en</strong>s ze zich inschrijv<strong>en</strong>. Om kandidaat-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te help<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> eerste oriëntati<strong>en</strong>aar hun studiekeuze verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> de lector<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t op verschill<strong>en</strong>de SID-in’s <strong>en</strong> op lokaleinformatieavond<strong>en</strong>. Ook de hogeschoolwebsite <strong>en</strong> e<strong>en</strong> brochure over de opleiding bevatt<strong>en</strong> relevante informatie.Voor de kandidat<strong>en</strong> die specifieke interesse verton<strong>en</strong> voor <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong>/of <strong>audiologie</strong>, vind<strong>en</strong> er jaarlijks vierinfodag<strong>en</strong> plaats.Abituriënt<strong>en</strong> die besliss<strong>en</strong> zich in te schrijv<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> eind juni of begin september uitg<strong>en</strong>odigd voor e<strong>en</strong> ‘Advieseig<strong>en</strong> spreekgedrag’. Hiermee wil de opleiding h<strong>en</strong> voor de start van de studies informer<strong>en</strong> over de kwaliteit vanhun eig<strong>en</strong> spreekgedrag: articulatie, stem, vloei<strong>en</strong>dheid, taalgebruik <strong>en</strong> non-verbale elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De gegev<strong>en</strong>svorm<strong>en</strong> de basis voor e<strong>en</strong> individueel dossier over het eig<strong>en</strong> spreekgedrag. Kandidat<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> stoornis word<strong>en</strong>doorverwez<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> N.K.O.-arts <strong>en</strong>/of logopedist. Deze adviez<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> niet uitsluit<strong>en</strong> om destudie aan te vatt<strong>en</strong>.Bij inschrijving heeft e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t, in het kader van de flexibilisering van het onderwijs, de keuze tuss<strong>en</strong>verschill<strong>en</strong>de overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich inschrijv<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> diplomacontract, e<strong>en</strong> creditcontract ofe<strong>en</strong> exam<strong>en</strong>contract.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die reeds e<strong>en</strong> aantal credits of e<strong>en</strong> diploma behaald<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geïndividualiseerd studietrajectvolg<strong>en</strong>. De di<strong>en</strong>st stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding stelt sam<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> dossier op dat ter goedkeuringvoorgelegd wordt aan het departem<strong>en</strong>tshoofd. Meestal betreft het ‘voorafnames’ in e<strong>en</strong> hoger studiejaar.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 181
De ingeschrev<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> introductieweek. Deze omvat facultatief te volg<strong>en</strong>instapmodules <strong>en</strong> twee verplichte introductiedag<strong>en</strong>. De instapmodules hebb<strong>en</strong> als doel de overgang van hetmiddelbaar onderwijs naar het hoger onderwijs te bevorder<strong>en</strong>. Deze modules zijn facultatief. Er is e<strong>en</strong>instapmodule taalwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, fysica, medische wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, statistiek <strong>en</strong> Excel. In dezelfde week vind<strong>en</strong>de introductiedag<strong>en</strong> (twee halve dag<strong>en</strong>) plaats. Deze moet<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vertrouwd mak<strong>en</strong> met de werking vanhet departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> de kans om k<strong>en</strong>nis te mak<strong>en</strong> met elkaar.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inleiding over de inhoud van het programma <strong>en</strong> over de studiemethodes. Hierbij kom<strong>en</strong>ook de programmagids <strong>en</strong> het studiecontract, waaronder het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t, ter sprake. Deze docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zijn terug te vind<strong>en</strong> op de website. Eerstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gedrukt exemplaar van hetstudiecontract.Van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt verwacht dat zij in verzorgd Nederlands kunn<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong>. Daarom legg<strong>en</strong> zij tijd<strong>en</strong>s deintroductiedag<strong>en</strong> e<strong>en</strong> spellingsexam<strong>en</strong> af. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met spellingsproblem<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangezet tot zelfstudie ofword<strong>en</strong> doorverwez<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> logopedist. Voor de zelfstudie stelt de opleiding oef<strong>en</strong>materiaal ter beschikking.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t beschikt over de di<strong>en</strong>st Studie- <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding. Bij deze di<strong>en</strong>st kunn<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>terecht voor specifieke begeleiding. De studiebegeleiding richt zich tot stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van het eerste jaar <strong>en</strong> isgefocust op het zelfstandig ler<strong>en</strong> studer<strong>en</strong>. De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>begeleiding is e<strong>en</strong> eerstelijnszorg voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> metpersoonlijke of psychosociale problem<strong>en</strong>.Tijd<strong>en</strong>s de exam<strong>en</strong>periodes neemt deze di<strong>en</strong>st de ombudsdi<strong>en</strong>st waar. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lector<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> hier terechtmet problem<strong>en</strong> of klacht<strong>en</strong> met betrekking tot de exam<strong>en</strong>s. In de loop van het academiejaar krijg<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>informatie over het exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de werking van de ombudsdi<strong>en</strong>st. Tijd<strong>en</strong>s de exam<strong>en</strong>periodes is dezedi<strong>en</strong>st elke dag bereikbaar.In het academiejaar 2005-2006 ging e<strong>en</strong> begeleidingsproject van meisjes uit de orthodox-joodse geme<strong>en</strong>schapvan start. Om hun studies mogelijk te mak<strong>en</strong>, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met hun religieuze waard<strong>en</strong>, was er regelmatigoverleg <strong>en</strong> informatieverstrekking tuss<strong>en</strong> het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordigers van de Joodse geme<strong>en</strong>schap.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t trof organisatorische maatregel<strong>en</strong> met betrekking tot de groepsindeling <strong>en</strong> de exam<strong>en</strong>planning.De commissie waardeert deze inspanning van de opleiding t<strong>en</strong> zeerste.Na het derde jaar stapt de meerderheid van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het beroepslev<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> beperkt aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>studeert verder. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> startersnamiddag informatie over beide aspect<strong>en</strong>.Op het eind van het academiejaar is er e<strong>en</strong> informatiesessie over ‘start<strong>en</strong> als zelfstandige’ <strong>en</strong> verder studer<strong>en</strong>. Deplaatsingsdi<strong>en</strong>st van het departem<strong>en</strong>t plaatst vacatures, meegedeeld door het werkveld, op de website.Laatstejaars <strong>en</strong> afgestudeerd<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> die raadpleg<strong>en</strong>. Gezi<strong>en</strong> het belang van navorming, krijg<strong>en</strong>afgestudeerd<strong>en</strong> van de laatste ti<strong>en</strong> jaar informatie toegestuurd over de posthogeschoolvorming van hetdepartem<strong>en</strong>t. Deze informatie staat ook op de website. Om afgestudeerd<strong>en</strong> de kans te gev<strong>en</strong> elkaar teontmoet<strong>en</strong>, organiseert het departem<strong>en</strong>t jaarlijks e<strong>en</strong> alumniavond.Dank zij de infrastructuur, eig<strong>en</strong> burel<strong>en</strong> voor lector<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de aanwezige begeleidingscultuur ervar<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> de eerste lijnsstudiebegeleiding als zeer positief.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/182 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Oordeel over onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 4.1, materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:facet 4.2, studiebegeleiding:voldo<strong>en</strong>degoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.Er zijn voldo<strong>en</strong>de lokal<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> goede uitrusting <strong>en</strong> er is constant aandacht voor didactisch materiaal. De ictondersteuningis goed. De opleiding neemt ook diverse initiatiev<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> degelijke informatievoorzi<strong>en</strong>ing <strong>en</strong>studiebegeleiding. Ze besteedt veel aandacht aan de instroom.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 183
Onderwerp 5Interne kwaliteitszorgFacet 5.1Evaluatie resultat<strong>en</strong>Beoordelingscriterium:- De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Met haar Visie op kwaliteitszorg van de Lessius Hogeschool wil de Lessius Hogeschool zowel de interne als deexterne kwaliteit van haar opdracht bevorder<strong>en</strong>. Op het vlak van interne kwaliteitszorg omvat dit twee elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>:kwaliteitsbewaking <strong>en</strong> kwaliteitsbevordering. In het departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie weerspiegelt zich dit injaarlijkse bevraging<strong>en</strong> van zowel de in-, door-, als uitstroom. Enkele van deze bevraging<strong>en</strong> zijn decretaalverplicht, andere zijn ontstaan uit de bekommernis van het departem<strong>en</strong>t om tijdig pijnpunt<strong>en</strong> te registrer<strong>en</strong> <strong>en</strong> heteig<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> te optimaliser<strong>en</strong>. In overe<strong>en</strong>stemming met de beleidsvisie vorm<strong>en</strong> deze bevraging<strong>en</strong> de eerstestap in e<strong>en</strong> kwaliteitsbest<strong>en</strong>diging <strong>en</strong> –verbetering. Op basis hiervan word<strong>en</strong> met behulp van e<strong>en</strong> sterktezwakteanalysede noodzakelijke verbetermaatregel<strong>en</strong> gespecificeerd.<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie hanteert de Deming-cirkel, zowel in zijn beleid als in zijn onderwijstaak<strong>en</strong> tracht daarbij elk personeelslid te betrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te informer<strong>en</strong>. Op beleidsvlak resulteert dit in de redactie vane<strong>en</strong> jaarlijks zelfevaluatierapport in de vorm van e<strong>en</strong> jaarverslag. <strong>Het</strong> eerste zelfevaluatierapport, waarbij demethode voor kwaliteitsverbetering van het hoger onderwijs naar het EFQM-model van TRIS (Transnationaleinstitutionele sam<strong>en</strong>werking) gevolgd werd, versche<strong>en</strong> in 2001. Sindsdi<strong>en</strong> verschijnt er jaarlijks e<strong>en</strong> update van ditrapport. Op onderwijsvlak weerspiegelt zich dit in de jaarlijkse sam<strong>en</strong>stelling van e<strong>en</strong> onderwijsontwikkelingsplan<strong>en</strong> van jaarplann<strong>en</strong>. Dit laatste betreft e<strong>en</strong> forum dat over elke onderwijsactiviteit e<strong>en</strong> gedetailleerd beeld geeftvan de collegeplanning <strong>en</strong> -inhoud. Zowel het jaarverslag als de jaarplann<strong>en</strong> staan online <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> door allepersoneelsled<strong>en</strong> van de opleiding geraadpleegd <strong>en</strong> geactualiseerd word<strong>en</strong>.Bij de aanvang van het academiejaar bepaalt de opleiding welke evaluaties vereist zijn. Deze hebb<strong>en</strong> betrekkingop zowel de in-, de door-, als de uitstroom. De beschrijving van de resultat<strong>en</strong> van de evaluaties verschijn<strong>en</strong> in hetjaarverslag. In 2005-2006 werd<strong>en</strong> bijvoorbeeld volg<strong>en</strong>de facett<strong>en</strong> geëvalueerd:- instroom (informatiedag<strong>en</strong>, introductiedag<strong>en</strong>, evaluatie studiebegeleiding);- doorstroom (<strong>en</strong>quêtering in het kader van de eerstejaarsbegeleiding, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>tevred<strong>en</strong>heidsonderzoek,evaluatie van opleidingsonderdel<strong>en</strong>, bevraging over de stagebelasting, studietijdmeting<strong>en</strong>, evaluatie van destagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> de stageplaats<strong>en</strong> door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> stagesupervisor<strong>en</strong>);- uitstroom (bevraging alumni, startbekwaamheidsonderzoek).<strong>Het</strong> feit dat het zelfevaluatierapport (ZER) ge<strong>en</strong> kritische analyse noch reflectie bevat, wijt de opleiding aan hetfeit dat ze bij het schrijv<strong>en</strong> van het ZER nog volop in de omslag naar e<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>tiegerichte onderwijspraktijkzat <strong>en</strong> dat ze nog niet toe was aan de kritische reflectie. De opleiding is zich bijgevolg goed bewust van dezeleemte <strong>en</strong> verwijst naar de hierbov<strong>en</strong> vermelde jaarverslag<strong>en</strong> waarin jaarlijks wel e<strong>en</strong> sterktezwakteanalysevermeld stond. .Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie vindt dat de opleiding haar kwaliteitsd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> nog consequ<strong>en</strong>ter zou kunn<strong>en</strong> doortrekk<strong>en</strong> ondermeer door process<strong>en</strong> <strong>en</strong> procedures te formaliser<strong>en</strong>. Dat is ge<strong>en</strong> bureaucratische oef<strong>en</strong>ing maar e<strong>en</strong>noodzakelijke voorwaarde om de perman<strong>en</strong>te ontwikkeling van de eig<strong>en</strong> kwaliteit te verzeker<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoorook de eig<strong>en</strong> positie in het onderwijslandschap. Zo kan de opleiding de resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> nogexplicieter implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>.184 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Facet 5.2Maatregel<strong>en</strong> tot verbeteringBeoordelingscriterium:- De uitkomst<strong>en</strong> van deze evaluatie vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong> die bijdrag<strong>en</strong> aande realisatie van de streefdoel<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vooreerst kon de commissie vaststell<strong>en</strong> dat de opleiding de aanbeveling<strong>en</strong> van de vorige visitatie ter harteg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> heeft <strong>en</strong> dat ze e<strong>en</strong> aantal verbetering<strong>en</strong> heeft gerealiseerd. Deze verbeteracties hadd<strong>en</strong> ondermeerbetrekking op de betere dosering in functie van de begrote studietijd, de herstructurering van het curriculum, deinvoering van het compet<strong>en</strong>tiegericht d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, de uitbreiding van ICT, de vernieuwing<strong>en</strong> in de accommodatie<strong>en</strong>z…Verder kon ze in de verslag<strong>en</strong> van werkgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> rad<strong>en</strong> opvolg<strong>en</strong> hoe de resultat<strong>en</strong> van de evaluaties totverbeterinitiatiev<strong>en</strong> geleid hebb<strong>en</strong>. Ook de jaarverslag<strong>en</strong> docum<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> deze manier van werk<strong>en</strong>.De resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> van lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> opleidingsonderdel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>sfunctioneringsgesprekk<strong>en</strong>.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> merk<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met de commissie op dat ze wel veel bevraagd word<strong>en</strong>, maar dat zege<strong>en</strong> feedback krijg<strong>en</strong> over de resultat<strong>en</strong> van die evaluaties. De lector<strong>en</strong> bevestig<strong>en</strong> dat. De commissie vindt deterugkoppeling van resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> noodzakelijk, onder meer om de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gemotiveerd tehoud<strong>en</strong> om aan de evaluaties mee te werk<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie beveelt de opleiding aan om de resultat<strong>en</strong> van de bevraging<strong>en</strong> <strong>en</strong> de daarop gebaseerdeverbeteracties nog meer terug te koppel<strong>en</strong> naar de ondervraagde doelgroep<strong>en</strong>.Facet 5.3Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veldBeoordelingscriterium:- Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> het afnem<strong>en</strong>d beroep<strong>en</strong>veld van deopleiding actief betrokk<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:<strong>Het</strong> departem<strong>en</strong>t Logopedie <strong>en</strong> Audiologie neemt initiatiev<strong>en</strong> om zowel het werkveld als de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong>afgestudeerd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> discussieforum aan te bied<strong>en</strong>. Dit gebeurt via verschill<strong>en</strong>de kanal<strong>en</strong>.Externe medewerkers (bijvoorbeeld stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>) krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stem tijd<strong>en</strong>s de in-situbezoek<strong>en</strong> van destagesupervisor<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>vergadering die om de twee à drie jaar plaatsvindt. Niet alle<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong>opleidingrapport Lessius Hogeschool | 185
deze vergadering<strong>en</strong> e<strong>en</strong> middel om informatie te lat<strong>en</strong> doorstrom<strong>en</strong> van de hogeschool naar de stageplaats<strong>en</strong>,maar ook in omgekeerde zin wordt er informatie uitgewisseld.Interne medewerkers kunn<strong>en</strong> hun suggesties formuler<strong>en</strong> op de verschill<strong>en</strong>de lector<strong>en</strong>vergadering<strong>en</strong> die jaarlijksplaatsvind<strong>en</strong>. Daarnaast vindt overleg plaats in de vergadering<strong>en</strong> van de lector<strong>en</strong>teams. De verplichteaanwezigheid van personeelsled<strong>en</strong> stimuleert informeel overleg.Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stem in de decretaal verplichte rad<strong>en</strong> (departem<strong>en</strong>tale, academische <strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad).In de departem<strong>en</strong>tale raad zetel<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld. Langs deze weg krijg<strong>en</strong> destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld informatie over het resultaat van de <strong>en</strong>quêtes <strong>en</strong> over devooropgestelde verbetermaatregel<strong>en</strong>. De verslag<strong>en</strong> van de departem<strong>en</strong>tale raad zijn zowel voor lector<strong>en</strong> als voorstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschikbaar via de website.Om de twee à drie jaar vindt er <strong>en</strong> <strong>en</strong>quête plaats onder de afgestudeerd<strong>en</strong> <strong>en</strong> de alumni.De commissie vindt dat de opleiding de betrokk<strong>en</strong>heid van het werkveld, breder dan de stagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>, nog kanversterk<strong>en</strong>.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om op regelmatige basis e<strong>en</strong> gestructureerd <strong>en</strong> geformaliseerd overlegmet het werkveld te organiser<strong>en</strong>. Ook vindt ze het noodzakelijk om de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> meer systematisch tebetrekk<strong>en</strong> bij de kwaliteitszorg.Oordeel over onderwerp 5, interne kwaliteitszorg: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 5.1, evaluatie resultat<strong>en</strong>:facet 5.2, maatregel<strong>en</strong> tot verbetering:facet 5.3, betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>veld:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>degoedis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.De opleiding beschikt over e<strong>en</strong> geïntegreerd kwaliteitszorgsysteem. Er word<strong>en</strong> periodieke bevraging<strong>en</strong>georganiseerd op diverse terrein<strong>en</strong> over het onderwijs met relevante doelgroep<strong>en</strong>. De resultat<strong>en</strong> van deevaluaties vorm<strong>en</strong> de basis voor aantoonbare verbetermaatregel<strong>en</strong>. Er is duidelijk sprake van e<strong>en</strong> verbeterbeleid.De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de lector<strong>en</strong> <strong>en</strong> het werkveld word<strong>en</strong> actief betrokk<strong>en</strong> bij de interne kwaliteitszorg.186 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Onderwerp 6Resultat<strong>en</strong>Facet 6.1Gerealiseerd niveauBeoordelingscriterium:- De gerealiseerde eindkwalificaties zijn in overe<strong>en</strong>stemming met de nagestreefde compet<strong>en</strong>ties qua niveau,oriëntatie <strong>en</strong> domeinspecifieke eis<strong>en</strong>.Oordeel van de visitatiecommissie: goedDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:E<strong>en</strong> eerste belangrijke bron voor de eindresultat<strong>en</strong> is het startersbekwaamhed<strong>en</strong>onderzoek dat de opleidinguitvoerde in het kader van het Interreg III-project. Van de 68 bevraagde compet<strong>en</strong>ties word<strong>en</strong> er 57 beheerst(niveau voldo<strong>en</strong>de <strong>en</strong> hoger). De 11 overige compet<strong>en</strong>ties word<strong>en</strong> beperkt tot voldo<strong>en</strong>de beheerst. Aanpassing<strong>en</strong>in de opleiding zoud<strong>en</strong> voor de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vooral betrekking moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> op de k<strong>en</strong>nis van wettelijke <strong>en</strong>administratieve regels, het beheer van de beroepspraktijk, het gev<strong>en</strong> van leiding <strong>en</strong> de communicatie <strong>en</strong>sam<strong>en</strong>werking in e<strong>en</strong> multidisciplinaire omgeving. Ook e<strong>en</strong> verdieping in de specifiek logopedische domein<strong>en</strong>,zou e<strong>en</strong> gunstige meerwaarde oplever<strong>en</strong> aan de opleiding. De aanpassing<strong>en</strong> die alumni zelf voorstell<strong>en</strong> in ditverband zijn onder meer het verzwar<strong>en</strong> van het pakket (meer leerstof aanbied<strong>en</strong>) <strong>en</strong> het inlegg<strong>en</strong> van meerpraktijk- <strong>en</strong> oef<strong>en</strong>mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.Tijd<strong>en</strong>s de gesprekk<strong>en</strong> met de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong> stelde de commissie e<strong>en</strong> behoorlijk niveau vanzelfreflectie <strong>en</strong> inzicht in de eig<strong>en</strong> beperking<strong>en</strong> vast.De opleiding heeft via het Interreg-rapport e<strong>en</strong> zicht op het tewerkstellingsprofiel van haar afgestudeerd<strong>en</strong>. Ruim75% van de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> behandelt lees- <strong>en</strong> schrijfstoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of spraak- <strong>en</strong> taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>,45 % behandelt slikstoorniss<strong>en</strong> of communicatiestoorniss<strong>en</strong>, 41% behandelt rek<strong>en</strong>stoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> 39 % behandeltverworv<strong>en</strong> spraak- <strong>en</strong>/of taalstoorniss<strong>en</strong>. Vloei<strong>en</strong>dheids- <strong>en</strong> gehoorstoorniss<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> in de uitoef<strong>en</strong>ing van hetberoep het minste voor (resp. 15 <strong>en</strong> 19%). Van de logopedische tak<strong>en</strong> die de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verricht<strong>en</strong>, vorm<strong>en</strong>diagnostiek <strong>en</strong> therapie de belangrijkste tak<strong>en</strong> (84 resp. 89% van de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> hiervan melding); 60%van de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verricht ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s activiteit<strong>en</strong> met het oog op scre<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tie.De verteg<strong>en</strong>woordigers van het werkveld vermeld<strong>en</strong> als sterke punt<strong>en</strong> van de opleiding <strong>en</strong> van deafgestudeerd<strong>en</strong>:- De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn als beginn<strong>en</strong>de beroepsbeoef<strong>en</strong>aars degelijk voorbereid op het beroep.- De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn op het vlak van klinische <strong>audiologie</strong> meer in staat tot het link<strong>en</strong> <strong>en</strong> interpreter<strong>en</strong> vanverschill<strong>en</strong>de gegev<strong>en</strong>s omdat ze hier werk<strong>en</strong> met casuïstiek.- De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de basis van alle stoorniss<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong> als ze op stage kom<strong>en</strong>.- Elk jaar is er e<strong>en</strong> vergadering waarin ze inlichting<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook kans krijg<strong>en</strong> om ding<strong>en</strong> bij te stur<strong>en</strong>.- De opleiding biedt e<strong>en</strong> goede basis waarop de stud<strong>en</strong>t in de praktijk voort kan bouw<strong>en</strong>. .- De meeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zichzelf goed inschatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn in staat tot zelfreflectie.Wel vindt het werkveld dat de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te weinig voorbereid zijn op de administratieve aspect<strong>en</strong> <strong>en</strong> op e<strong>en</strong>zelfstandige beroepsactiviteit. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> de tweedejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het nog moeilijk te hebb<strong>en</strong> om zich e<strong>en</strong>houding aan te met<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>over patiënt<strong>en</strong> op de stage, wellicht omwille van de onduidelijkheid van destageopdracht in het tweede jaar.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 187
Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:/Facet 6.2Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tBeoordelingscriteria:- Voor het onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t zijn streefcijfers geformuleerd in vergelijking met relevante andere opleiding<strong>en</strong>.- <strong>Het</strong> onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldoet aan deze streefcijfers.Oordeel van de visitatiecommissie: voldo<strong>en</strong>deDe commissie is tot haar oordeel gekom<strong>en</strong> op basis van de volg<strong>en</strong>de vaststelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> overweging<strong>en</strong>:Vlaander<strong>en</strong> heeft ge<strong>en</strong> traditie in het verzamel<strong>en</strong> van r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>tscijfers per studiegebied <strong>en</strong>/of opleiding over dejar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. Uit ervaring blijkt dat de globale slaagcijfers voor g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op Vlaams niveau tuss<strong>en</strong> de45% <strong>en</strong> de 50% ligg<strong>en</strong>. De slaagcijfers aan het einde van het eerste jaar aan de opleiding Logopedie <strong>en</strong><strong>audiologie</strong> van de Lessius Hogeschool ligg<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 47 <strong>en</strong> 49% over de periode 2001-2005. Na het tweede jaarslaagt over de periode 2001-2005 91 à 93% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, wat e<strong>en</strong> hoge doorstroom betek<strong>en</strong>t.Over de periode 2001-2005 slaagt in het derde jaar Logopedie 88 tot 94% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. In het derde jaarAudiologie slag<strong>en</strong> in 2001, 2002 <strong>en</strong> 2003 alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De commissie betreurt dat de opleiding nog ge<strong>en</strong> streefcijfers met betrekking tot de slaagcijfers, de gemiddeldestudieduur <strong>en</strong> studieuitval bepaald heeft.In totaal komt 79% van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het ASO. Daarnaast komt 18% uit het TSO. Er zijn 101g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Dit zijn stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die voor de eerste maal hoger onderwijs aanvatt<strong>en</strong>. Daarnaast zijn er 25bisstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> 28 nieuwe niet-g<strong>en</strong>eratiestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.De studierichting trekt voornamelijk meisjes (96%) aan. De meeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> won<strong>en</strong> in de provincie Antwerp<strong>en</strong>(70%); 12% woont in Limburg <strong>en</strong> 14% in Vlaams-Brabant.De commissie beschouwt het werk<strong>en</strong> met streefcijfers niet als e<strong>en</strong> bureaucratische oef<strong>en</strong>ing, maar wel als e<strong>en</strong>noodzakelijke voorwaarde om e<strong>en</strong> beleid te ontwikkel<strong>en</strong> dat de realisatie van zijn doel<strong>en</strong> afmeet aan <strong>en</strong>verantwoordt vanuit het r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t.Aanbeveling<strong>en</strong> ter verbetering:- De commissie adviseert de opleiding om de doorstroming van stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> naar de masteropleiding beter testimuler<strong>en</strong>.- Volg<strong>en</strong>s de commissie moet de opleiding vooreerst werk mak<strong>en</strong> van streefcijfers op het vlak vanstudier<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong> met indicator<strong>en</strong> integrer<strong>en</strong> in het beleid.188 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Oordeel over onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>: voldo<strong>en</strong>deOp basis van de oordel<strong>en</strong> over:facet 6.1, gerealiseerd niveau:facet 6.2, onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t:goedvoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er in de opleiding voor dit onderwerp voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong>aanwezig zijn.Volg<strong>en</strong>s de visitatiecommissie realiseert de opleiding haar doelstelling<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de. De opleiding levert breedinzetbare logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> audiolog<strong>en</strong> af. <strong>Het</strong> werkveld is tevred<strong>en</strong> over de kwaliteit van de afgestudeerd<strong>en</strong>.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 189
Globaal oordeelDe visitatiecommissie baseerde haar oordeel <strong>en</strong> motivering op de volg<strong>en</strong>de bronn<strong>en</strong>:- het zelfevaluatierapport van de opleiding <strong>en</strong> de bijhor<strong>en</strong>de bijlag<strong>en</strong>,de gevoerde gesprekk<strong>en</strong> met debetrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>,- de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ter inzage tijd<strong>en</strong>s het bezoek,- de opgevraagde docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,- de reactie van de opleiding op het opleidingsrapport.De commissie heeft de visitatie voorbereid op basis van het zelfevaluatierapport (ZER) <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong>. <strong>Het</strong>zelfevaluatierapport is goed geschrev<strong>en</strong> <strong>en</strong> leest vlot. <strong>Het</strong> bevat volg<strong>en</strong>s de commissie ev<strong>en</strong>wel te weiniginformatie over wat de opleiding met de resultat<strong>en</strong> van de evaluaties doet. De commissie betreurt uitdrukkelijk dathet rapport niet kritisch is <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> sterkte-zwakteanalyse noch reflectie bevat, terwijl die toch uitdrukkelijk doorhet refer<strong>en</strong>tiekader gevraagd word<strong>en</strong>. Ook aanzett<strong>en</strong> over hoe m<strong>en</strong> de problem<strong>en</strong> in de toekomst wil aanpakk<strong>en</strong>,ontbrek<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het visitatiebezoek kon de commissie zich e<strong>en</strong> adequater beeld vorm<strong>en</strong> van de opleiding. Decommissie waardeert de grote op<strong>en</strong>heid van de verschill<strong>en</strong>de gesprekspartners tijd<strong>en</strong>s haar bezoek. Ditcomp<strong>en</strong>seerde ruimschoots de te algem<strong>en</strong>e informatie uit het zelfevaluatierapport.Op basis van de oordel<strong>en</strong> over:onderwerp 1, niveau <strong>en</strong> oriëntatie:onderwerp 2, programma:onderwerp 3, personeel:onderwerp 4, voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:onderwerp 5, interne kwaliteitszorg:onderwerp 6, resultat<strong>en</strong>:voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deis de commissie van m<strong>en</strong>ing dat er voldo<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>erieke kwaliteitswaarborg<strong>en</strong> in de opleiding aanwezig zijn.190 | Opleidingsrapport Lessius Hogeschool
Overzichtstabel van de oordel<strong>en</strong> 1 score facet score onderwerpOnderwerp 1: Doelstelling<strong>en</strong> van de opleidingFacet 1.1: Niveau <strong>en</strong> oriëntatie goedFacet 1.2: Domeinspecifieke eis<strong>en</strong> goedOnderwerp 2: ProgrammaFacet 2.1: Relatie doelstelling <strong>en</strong> inhoud goedFacet 2.2: Eis<strong>en</strong> professionele <strong>en</strong> academische gerichtheid goedFacet 2.3: Sam<strong>en</strong>hang goedFacet 2.4: Studieomvang OKFacet 2.5 Studietijd voldo<strong>en</strong>deFacet 2.6: Afstemming vormgeving <strong>en</strong> inhoud goedFacet 2.7: Beoordeling <strong>en</strong> toetsing voldo<strong>en</strong>deFacet 2.8: Masterproef niet van toepassingFacet 2.9: Toelatingsvoorwaard<strong>en</strong> goedOnderwerp 3: Inzet van personeelFacet 3.1: Kwaliteit personeel goedFacet 3.2: Eis<strong>en</strong> professionele gerichtheid goedFacet 3.3: Kwantiteit personeel voldo<strong>en</strong>deOnderwerp 4: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>Facet 4.1: Materiële voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deFacet 4.2: Studiebegeleiding goedOnderwerp 5: Interne kwaliteitszorgFacet 5.1: Evaluatie resultat<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>deFacet 5.2: Maatregel<strong>en</strong> tot verbetering voldo<strong>en</strong>deFacet 5.3:Onderwerp 6: Resultat<strong>en</strong>Betrekk<strong>en</strong> van medewerkers, stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, alumni <strong>en</strong>beroep<strong>en</strong>veldgoedFacet 6.1: Gerealiseerd niveau goedFacet 6.2: Onderwijsr<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>devoldo<strong>en</strong>deDe oordel<strong>en</strong> zijn van toepassing voor:LESSIUS <strong>logopedie</strong> <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong>- <strong>logopedie</strong> afstudeerrichting <strong>logopedie</strong>- <strong>audiologie</strong> afstudeerrichting <strong>audiologie</strong>1Indi<strong>en</strong> in de tabel één <strong>en</strong>kel oordeel vermeld staat, dan geldt dit oordeel voor alle afstudeerrichting<strong>en</strong>, locaties <strong>en</strong> variant<strong>en</strong>die vermeld staan bij de betreff<strong>en</strong>de opleiding. Indi<strong>en</strong> één of meer afstudeerrichting<strong>en</strong>/locaties/variant<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>debeoordeling hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>, dan zijn al deze oordel<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de tabel.opleidingrapport Lessius Hogeschool | 191
192 | Bijlag<strong>en</strong>
ijlag<strong>en</strong>Bijlag<strong>en</strong> | 193
194 | Bijlag<strong>en</strong>
ijlage 1Curriculum vitae van de commissieled<strong>en</strong>Rita Duchêne (1943) is lic<strong>en</strong>tiate in Lichamelijke opvoeding, motorische revalidatie <strong>en</strong> kinesitherapie. Zij heeftgeruime tijd les gegev<strong>en</strong> in het hoger onderwijs <strong>en</strong> was <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> aan de KULeuv<strong>en</strong> als deeltijdse assist<strong>en</strong>te met e<strong>en</strong> onderzoeksopdracht. Vanaf 1988 was zij verbond<strong>en</strong> aanhet VVKHO, eerst als pedagogisch adviseur, daarna als directeur onderwijsverzorging. Naast dealgem<strong>en</strong>e opvolging <strong>en</strong> ondersteuning van onderwijsdossiers heeft ze specifiek de ontwikkeling<strong>en</strong>binn<strong>en</strong> het studiegebied gezondheidszorg <strong>en</strong> landbouw <strong>en</strong> biotechnologie van dichtbij opgevolgd.Zij heeft in het verled<strong>en</strong> meegewerkt aan visitaties binn<strong>en</strong> de hogeschol<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel is zijgep<strong>en</strong>sioneerd.Marc De Bodt (1955) heeft eerst het graduaat in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> gevolgd <strong>en</strong> behaalde daarna hetdiploma van lic<strong>en</strong>tiaat in de Logopedie <strong>en</strong> de <strong>audiologie</strong>. In 1997 behaalde hij zijn doctoraat in deMedische Wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Hij heeft vooral ervaring in de ziek<strong>en</strong>huis- <strong>en</strong> revalidatiesector. Hijwerkte e<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tal jaar in het Universitair Ziek<strong>en</strong>huis van G<strong>en</strong>t als logopedist. Sinds 1992 is hijverbond<strong>en</strong> aan het Universitair Revalidatiec<strong>en</strong>trum voor Communicatiestoorniss<strong>en</strong> van hetUniversitair Ziek<strong>en</strong>huis Antwerp<strong>en</strong>, aanvankelijk als hoofdlogopedist. Sinds 1996 is hij directeurvan het revalidatiec<strong>en</strong>trum. Daarnaast is hij onderzoeker <strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t aan de UA <strong>en</strong> gastprofessoraan de Universiteit G<strong>en</strong>t in de faculteit<strong>en</strong> G<strong>en</strong>eeskunde <strong>en</strong> Sociale Gezondheidswet<strong>en</strong>shcapp<strong>en</strong>.Hij is lid van de Vlaamse Ver<strong>en</strong>iging voor Logopedist<strong>en</strong> <strong>en</strong> was gedur<strong>en</strong>de 10 jaar hoofdredacteurvan het tijdschrift Logopedie. Actueel is hij voorzitter van de Commissie van Advies van de V.V.L.Daarnaast is hij ook lid van de departem<strong>en</strong>tsraad Gezondheidszorg van de Hogeschool G<strong>en</strong>t alsverteg<strong>en</strong>woordiger van de socio-economische milieus.Theo Kapteyn (1936) is doctor in de wis- <strong>en</strong> natuurkunde <strong>en</strong> was als fysicus-audioloog vele jar<strong>en</strong> hoofd van deklinische <strong>audiologie</strong> van de KNO-afdeling van de Vrije Universiteit Amsterdam. Daarnaast heeft hije<strong>en</strong> lange ervaring als audioloog bij het Audiologisch C<strong>en</strong>trum van de Stichting voor het Dove <strong>en</strong>Slechthor<strong>en</strong>de Kind in Amsterdam. Hij was lid van de wet<strong>en</strong>schapscommissies van de MedischeFaculteit van de Vrije Universiteit van Amsterdam voor de beoordeling van onderzoeksproject<strong>en</strong>.Hij heeft meegewerkt aan de oprichting in Nederland van de opleiding Klinische fysische<strong>audiologie</strong>. Sinds zijn p<strong>en</strong>sionering is hij doc<strong>en</strong>t in de verkorte opleiding tot audici<strong>en</strong>.Nele Neukermans (1986) studeerde Logopedie aan de Hogeschool G<strong>en</strong>t <strong>en</strong> beëindigde in juli 2007 met succesde opleiding..Fanny Scherf (1976)is gegradueerde in de Logopedie <strong>en</strong> <strong>audiologie</strong> <strong>en</strong> lic<strong>en</strong>tiaat in de Audiologie. Zij is sinds2002 werkzaam als audioloog/logopedist in het Universitair Ziek<strong>en</strong>huis Antwerp<strong>en</strong>. Sinds 2005werkt zij aan haar doctoraat.Natalie Vanderlind<strong>en</strong> (1968) is gegradueerde in de Logopedie <strong>en</strong> behaalde e<strong>en</strong> MBA aan de University ofBirmingham. Zij werkte e<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tal jar<strong>en</strong> als logopediste in België, Singapore <strong>en</strong> het Ver<strong>en</strong>igdKoninkrijk. Sinds 1998 is zij hoofd van de logopedische di<strong>en</strong>st bij de National Health Service. Zij iscommissielid van het Royal College of Speech & Language Therapists – Welsh Board.C.V. van de visitatieled<strong>en</strong> | 195
196 | onafhankelijkheidsverklaring<strong>en</strong> van de visitatieled<strong>en</strong>
ijlage 2Onafhankelijkheidsverklaring<strong>en</strong> van de commissieled<strong>en</strong>onafhankelijkheidsverklaring<strong>en</strong> van de visitatieled<strong>en</strong> | 197
198 | onafhankelijkheidsverklaring<strong>en</strong> van de visitatieled<strong>en</strong>
Onafhankelijkheidsverklaring<strong>en</strong> van de visitatieled<strong>en</strong> | 209
210 |
ijlage 3Beslissing Erk<strong>en</strong>ningscommissie Hoger OnderwijsBeslissing Erk<strong>en</strong>ningscommissie Hoger Onderwijs| 211
212 |
214 | beslissing Erk<strong>en</strong>ningscommissie Hoger Onderwijs
ijlage 4Bezoekschema’sBezoekschema voor e<strong>en</strong> opleiding met één locatieDag 111.00-16.30 werkoverleg <strong>en</strong> inzage van de bijlag<strong>en</strong>16.30-17.00 k<strong>en</strong>nismaking met de algeme<strong>en</strong> directeur, het departem<strong>en</strong>tshoofd17.00-18.30 opleidingsverantwoordelijk<strong>en</strong>, opstellers zelfevaluatierapport (ZER) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t betrokk<strong>en</strong> bijhet onderwijskundig overleg (bespreking refer<strong>en</strong>tiekader)18.30-19.00 intern overleg19.00-20.00 informeel ontmoetingsmom<strong>en</strong>t20.00 avondmaal voor de commissieDag 209.00-09.45 kwaliteitsverantwoordelijke(n) <strong>en</strong> verantwoordelijke(n) onderwijsontwikkeling (van de opleiding,het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong>/of de hogeschool)10.00-10.45 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> eerste jaar <strong>en</strong> tweede jaar (maximaal ti<strong>en</strong>, repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gesteld, inclusief destud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordigers)11.00-11.45 stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> derde jaar (maximaal ti<strong>en</strong>, repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gesteld uit de verschill<strong>en</strong>deafstudeerrichting<strong>en</strong>, inclusief de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordigers)12.00-12.30 intern werkoverleg12.30-13.30 lunch voor de commissie13.30-14.45 bezoek lokal<strong>en</strong>115.00-15.45 doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> eerste <strong>en</strong> tweede jaar (maximaal ti<strong>en</strong>, repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gesteld, inclusief deperson<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> bij onderwijskundig <strong>en</strong>/of beleidsoverleg)16.00-16.45 doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> derde jaar (maximaal ti<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gesteld inclusief de person<strong>en</strong>betrokk<strong>en</strong> bij onderwijskundig <strong>en</strong>/of beleidsoverleg)17.00-18.00 intern overleg <strong>en</strong> inzage werkdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>18.00-19.00 verteg<strong>en</strong>woordigers werkveld (maximaal ti<strong>en</strong>, gediffer<strong>en</strong>tieerd sam<strong>en</strong>gesteld volg<strong>en</strong>s deafstudeerrichting<strong>en</strong>, person<strong>en</strong> die afgestudeerd<strong>en</strong> in di<strong>en</strong>st hebb<strong>en</strong> of funger<strong>en</strong> alsstagem<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> die niet ingeschakeld zijn in het opleidingsprogramma)19.00-19.45 afgestudeerd<strong>en</strong> (maximaal ti<strong>en</strong> uit de drie laatste afstudeerjar<strong>en</strong>, repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gestelduit de afstudeerrichting<strong>en</strong>)20.00 avondmaal voor de commissie1De commissie vraagt dat het administratief-technisch personeel stand-by is voor ev<strong>en</strong>tuele toelichting.bezoekschema | 215
Dag 309.00-09.45 ombudsperso(o)n(<strong>en</strong>), verantwoordelijk<strong>en</strong> studieadvies <strong>en</strong> -begeleiding10.00-10.30 verantwoordelijke internationalisering (van de opleiding, het departem<strong>en</strong>t <strong>en</strong>/of de hogeschool)10.30-11.15 begeleiders stage- <strong>en</strong> eindwerk<strong>en</strong> (maximaal ti<strong>en</strong>, . repres<strong>en</strong>tatief sam<strong>en</strong>gesteld uit deafstudeerrichting<strong>en</strong>)11.15-12.30 intern werkoverleg12.30-13.30 lunch voor de commissie13.30-14.00 opleidingsverantwoordelijke(n)14.00-15.00 vrij spreekuur115.00-17.00 voorbereiding mondelinge rapportering17.00 mondelinge rapportering1De commissie vraagt om het vrij spreekuur op ruime schaal binn<strong>en</strong> de hogeschool aan te kondig<strong>en</strong>. Aanmelding geschiedtrechtstreeks bij de secretaris van de visitatiecommissie tijd<strong>en</strong>s het bezoek (cfr. Pag 54 van de handleidingonderwijsvisitaties VLIR-VLHORA)216 | Bezoekschema
ijlage 5Lijst van afkorting<strong>en</strong> <strong>en</strong> letterwoord<strong>en</strong>APASOATPAUHABAMABESTTBSOBZLCKCCLBCOBEKCTODHDOCDRECTSEFQMEVC/EVKFTEIKZKHKNVAOOEROPPDCAPEPWORVBSERVSID-INSOVOREGAdministratief personeelAlgeme<strong>en</strong> Secundair OnderwijsAdministratief <strong>en</strong> technisch personeelAssociatie Universiteit Hogeschol<strong>en</strong> Antwerp<strong>en</strong>Bachelor-MasterBegeleiding studietrajectBeroepssecundair OnderwijsBegeleid zelfstandig ler<strong>en</strong>C<strong>en</strong>trum voor Kwaliteits ControleC<strong>en</strong>trum voor leerling<strong>en</strong>begeleidingC<strong>en</strong>trum voor de ontwikkeling <strong>en</strong> beoef<strong>en</strong>ing der kunst<strong>en</strong>C<strong>en</strong>trum voor Toegepast Onderzoek <strong>en</strong> Di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ingDepartem<strong>en</strong>tshoofdDepartem<strong>en</strong>taal onderhandelingscomitéDomeinspecifiek refer<strong>en</strong>tiekaderEuropean Credit Transfer SystemEuropean Foundation for Quality Managem<strong>en</strong>tEerder verworv<strong>en</strong> compet<strong>en</strong>ties:kwalificatiesVoltijds equival<strong>en</strong>tIntegrale Kwaliteits ZorgKatholieke Hogeschool Kemp<strong>en</strong>NederlandsVlaamseAccreditatie OrganisatieOnderwijs <strong>en</strong> exam<strong>en</strong>reglem<strong>en</strong>tOnderwijz<strong>en</strong>d personeelPlan-Do-Check-ActPerman<strong>en</strong>te evaluatieProjectmatig wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoekRaad van BestuurSociaal-Economische Raad voor Vlaander<strong>en</strong>Studie-informatiedag<strong>en</strong>Sociale Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> Regionaalafkorting<strong>en</strong>lijst | 217
SWOTTRISTSOVLHORAVLORVTEVVKHOZERStr<strong>en</strong>gths Weaknesses Opportunities Threats analyseTransnationale Institutionele Sam<strong>en</strong>werkingTechnisch Secundair OnderwijsVlaamse Hogeschol<strong>en</strong>raadVlaamse OnderwijsraadVoltijds equival<strong>en</strong>tVlaams Vervond van Katholieke Hogeschol<strong>en</strong>Zelfevaluatierapport218 | Afkorting<strong>en</strong>lijst
Change language