Rondom bestand van 1989 6 1 - Atlantis

Van de redactieHet is ons een genoegen in deze aflevering van ons tijdschrift een bijdrage tekunnen publiceren van Prof. Dr. F.L Meijler, die tijdens de Tweede Wereldoorlogondergedoken was bij de familie Weerts in Kloosterhaar. Dit opstel sluit aan bijandere verhalen over zijn avonturen als onderduiker bij boer Weerts, die te vindenzijn in zijn boek: 81 „Kun jij een aardappel maken?"Van InekeWormgoor mochten we een interessante en gedegen studieontvangenover het kasteel van Hardenberg, terwijl Louis Bruins wetenswaardige dingenschrijft over huwelijkse voorwaarden in de achttiende eeuw.Voor de samenstellers van het dialectnummer wil de redactie nogmaals haarwaardering uitspreken. Wij hebben de indruk dat het bij onze lezers in de smaak isgevallen.Onze vraag is aan de lezers: heeft u zelf vroeger in de oorlog of anderszins ietsmeegemaakt of kent u iemand die over een gebeurtenis uit het verleden boeiendweet te schrijven? De redactie ziet gaarne uw reacties tegemoet.BarghoesspulF.L MeijlerDe schuilplaatsEen deel van het terrein waar nu de kalkzandsteenfabriek in Kloosterhaar staat,grenst aan het land van de boerderij waar eertijds Albertus Weerts, en zijn gezin,woonde en werkte. Het werd Barghoesspul genoemd, naar een boerderij die erheel vroeger gestaan moet hebben. Het was heidegrond en licht heuvelachtig. Hetgebied was niet zo groot, maar toch groot genoeg om in de oorlog het door hetverzet buitgemaakte bevolkingsregister van Hellendoorn te verbergen. Maardaarnaast, en dat weet en wist vrijwel niemand, was in de heide een hol gemaaktdat tijdelijk en incidenteel heeft dienst gedaan als nachtelijke schuilplaats voor deonderduikers van boer Weerts. Oorspronkelijk was dit een diepe kuil in de grond,die met balken werd overspannen en die dan met heideplaggen werden bedekt.De schuilplaats was waterdicht en je kon er over lopen zonder te merken dat erzich een ruimte onder bevond.De boerderijDe boerderij van Weerts lag vlak aan de Duitse grens in een gebied, behorend totde Gemeente Hardenberg, dat Balderhaar wordt genoemd, ongeveer middentussen Kloosterhaar en Bruchterveld. Na de oorlog is de oude boerderij doorhooibroei verbrand, maar de oude houten schuur staat nog dicht bij de weg vanKloosterhaar naar Bruchterveld. Daar dwars op loopt langs de de boerderij eenklinkerweg tot vlak aan de grens. Deze weg werd tegen het einde van de oorlogaangelegd door de „Organisation Todt", waarbij gebruik werd gemaakt vandwangarbeiders uit bijna alle landen van Europa*. Achteraf bezien is het een wegvan niks, die niet eens tot in Duitsland doorloopt maar vlak voor de grens eindigt.In die laatste oorlogswinter leek het echter een hele onderneming. De Nederlandsedwangarbeiders noemden deze verbinding met Duitsland het Hazenpad,maar als zodanig is het nooit gebruikt. Vlak aan dit Hazenpad ligt ook nog het oude* F.L. Meijler. „Kun jij een aardappel maken?" Uitgeverij Bunge, Utrecht 1987.551