pdf (4.2 Mb) - Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart

Eerste Galileo plaatsbepaling vindt plaats in NoordwijkHet Galileo satelliet-navigatiesysteem heeft op 12 maarteen nieuwe mijlpaal bereikt. Op die dag werd voor het eerstreal-time plaatsbepaling gedaan waarbij uitsluitend gebruikgemaakt werd van Galileo signalen. Voor deze test werdeen ontvanger gebruikt die in een laboratorium staat inNoordwijk. Er werd een nauwkeurigheid bereikt van rond de10 meter over een periode van meer dan een uur.Voor een GNSS plaatsbepaling is het noodzakelijk datvan minimaal vier satellieten signalen ontvangen worden.Naast de signalen zelf moeten er ook berichten (navigationmessages) met de signalen verzonden worden met daarininformatie over de omloopbaan van de zendende satelliet.Deze berichten moeten vervolgens gedecodeerd worden inde ontvanger.Van Galileo zijn op dit moment vier zogenaamde In-orbitValidation (IOV) satellieten beschikbaar; de eerste tweewerden in 2011 gelanceerd en de andere twee in 2012. Nualle testen aan de individuele satellieten succesvol afgerondzijn worden deze ingezet om het hele systeem, inclusiefgrondsegment, te testen. Op de grond worden de banenvan de Galileo satellieten bepaald. Deze informatie wordt inberichten naar de satellieten gestuurd en vandaar weer naarde gebruikers op de grond. Er wordt gebruikt gemaakt vande twee controlecentra in Italië en Duitsland en daarnaastGalileo grondstations over de hele wereld.Met de huidige vier satellieten kunnen een aantal malenper dag plaatsbepalingen gedaan worden voor periodes vanmaximaal drie uur. Deze perioden en de tijdsduur zullensnel toenemen als de komende tijd meer Galileo satellietengelanceerd worden.De horizontale coördinaten (Noord-Zuid en Oost-West) van deallereerste Galileo plaatsbepalingen. Het centrum van de figuuris de bekende locatie van de Galileo ontvanger in Noordwijk.[ESA]Spin-offSpin-inAccuracy50 mGNSS1 mIntegrated SolutionSpaceborne GPS 5 kgNanosat < 3.5 kgIndoor Urban RuralHet toepassen van technieken ontwikkeld voor de ruimtevaart opaardse toepassingen wordt spin-off genoemd. De ervaring opgedaanmet low cost sensors kan ook weer toegepast worden in deruimtevaart: dit is spin-in.De ovaal laat zien hoe de nauwkeurigheid van de GNSS plaatsbepalingafneemt als een gebruiker zich verplaatst van een landelijke naareen stedelijke omgeving en zelfs indoor waar GNSS niet beschikbaaris. De driehoek is de error envelope van de geïntegreerde oplossing.pen van de individuele sensoren.In de ruimtevaart combineert men heledure GPS-ontvangers met gyroscopenen versnellingsmeters voor een zo nauwkeurigmogelijke plaatsbepaling. Peterheeft gewerkt aan GPS ontvangers ensensor-integratie voor satellieten zoalsSERVIS-1, ALOS (Dai-Ichi) en de H2Araket. Het idee is om op aarde dezelfdetechnieken voor sensorintegratie toe tepassen op goedkopere GPS-ontvangersen sensoren, waarvan de laatste jarende prestaties sterk verbeteren. Dit is eenvoorbeeld van spin-off waarbij geavanceerdetechnieken ontwikkeld voor deruimtevaart toegepast worden op aardsesystemen. Een andere mogelijkheid isechter een nieuwe toepassing voor delucht- en ruimtevaart, maar dan in kleinesystemen zoals UAVs en mini-satellietenter grootte van een melkpak. Dit soortsystemen maken ook gebruik van goedkoperecomponenten die ontwikkeld zijnvoor mass market toepassingen. (Zie ookhet artikel van Martijn Bouwmeester inhet volgende nummer over de uitdagingenvan dit soort sensoren voor Delfin3Xt.)De ervaring opgedaan met dezesensoren voor aardse toepassingen kanweer toegepast worden in ruimtevaartsystemen,in dit geval is er dus ook sprakevan spin-in.Met de gewonnen prijs heeft Peter eenprototype in een rugzak gebouwd. Peteris erg blij met de manier waarop desponsoren van de Nederlandse wedstrijd,LENCON, Logica (recent overgenomendoor CGI) en SBIC, hem hebben gesteundbij het maken van de testrugzak.Ruimtevaart 2013 | 223