pdf (4.2 Mb) - Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart

More documents

Recommendations

Info

Interplanetaire stuurmanskunstop een Mars routeInterview met Gerard KruizingaEd KuijpersNa een vlucht van 570 miljoen kilometer kwam het Mars Science Laboratory (MSL)ruimtevoertuig op 200 meter nauwkeurig aan bij het beginpunt voor de landing.Daarna volgden zeven minuten van gruwelijke spanning voor de landing en hetbegin van de Curiosity rover activiteiten op Mars. De lange reis naar Mars duurdemeer dan acht maanden. Een direct betrokken Nederlander, Gerard Kruizinga, waswerkzaam in het MSL navigatieteam. Gerard heeft vijf jaar naar de succesvolle landingtoegewerkt als specialist op het gebied van baanberekeningen en besturingbij het Jet Propulsion Laboratory (JPL) in Pasadena, Californië. Na eerst een toelichtingte geven over de interplanetaire reis en de gebruikte technologie vertelt hijmeer over zijn bijzondere carrière en de toekomst van de Mars-exploratie.Luchtfoto van JPL in Pasadena.[NASA/JPL]8 Ruimtevaart 2013 | 2
Gefeliciteerd! In Nederland is menook zeer onder de indruk. Waar wasjij de laatste zeven minuten mee bezigvoordat bekend werd dat de spectaculairelanding op 6 augustus 2012was gelukt?Ongeveer 10 seconden eerder dan derest van de wereld wist ik dat de landinggelukt was. Mijn belangrijkste taak was alvoor het begin van de landing afgelopen,maar ik kreeg onverwacht nog een taakom variaties in de gaten te houden van eenhoogfrequent signaal doorgestuurd via deX-band. Vertragingen ontstonden omdatverscheidene systemen moesten meldendat Curiosity veilig op de grond stond. Debelangrijkste bevestiging kwam als eersteen dat is wat ik hoorde op mijn hoofdtelefoon.Al Chen, die de wereld informeerdemet “Touch Down Confirmed”, wachttenog 10 seconden om van andere systemenbevestiging te krijgen. Het externe computernetwerkwas ook overbelast en te traaggeworden door alle publieke belangstelling,waardoor ik lokaal ondersteuningmoest geven. Het was achteraf erg leukte zien hoe de wereld had meegeleefd,maar mijn echte werk was dus veel eerderbegonnen.De reis naar MarsHet MSL ruimtevoertuig bevatte de Curiosityrover, een vliegende hijskraan, hethitteschild en een stuursysteem. Na de lanceringmet een Atlas raket op 26 november2012 kwam MSL in een baan rond de aardena een vier minuten durende activering vande tweede Centaur trap. Met de tweede 8minuten durende activering van de tweedetrap en een loskoppeling werd het MSLruimtevoertuig ongeveer drie kwartier laterrichting Mars gestuurd. De Curiosity rovergebruikt een nucleaire generator met Plutoniumdie bij een mislukte lancering nietbeschadigd op aarde terecht mocht komen.Was de lancering daaromextra spannend?Het risico bij inslag in de stille oceaanzou minimaal zijn door een specialeconstructie van de generator. Een paarweken daarvoor hadden we bij JPL systemenkunnen testen bij het volgen van demislukte Phobos-Grunt missie. Iedereenwas daardoor extra voorbereid op calamiteiten.Hoe was de reis opgebouwd?Het navigatieteam was verantwoordelijkGerard wijst hoe het moet. [NASA/JPL]voor de navigatie vanaf het moment datMSL werd losgekoppeld van de tweedetrap van de Atlas raket totdat we de Marsatmosfeer binnen vlogen op ongeveer100 km boven het oppervlak. Na 47 dagenwerd de eerste baancorrectie uitgevoerd(TCM-1, zie de figuur met baanbeschrijving)en in totaal waren zes momentenvoor baancorrecties voorzien. Uiteindelijkwaren minder correcties nodig.De eerste correctie was de grootste omeen bewuste stuurfout van de Centaurtrap te corrigeren. Deze stuurfout werdgeïntroduceerd om te zorgen dat dezelanceertrap, die dezelfde baan volgt naarMars als MSL, op een veilige afstand langsMars zou vliegen. Ons team was ook verantwoordelijkvoor wat er met de Centaurtrap gebeurde. Wij kozen hoe ver we Marszouden missen, gebaseerd op regels voorplaneetbescherming (ter voorkoming vanbiologische verontreiniging van Mars), enhebben de motoren van die trap nog eenkeer opgestart.De nauwkeurigheid van de landing waserg bijzonder (binnen een gebied van 400m bij 1,5 km). De communicatielink naarde aarde was complex waarbij de MarsReconnaissance Orbiter (MRO), ESA’s MarsExpress en de Mars Odyssey klaar moestenstaan voor doorsturen van radiosignalennaar de aarde. Vijf minuten na het inzettenvan de landing werd de directe communicatiemet de aarde verbroken doordat MSLuit het zicht verdween door de rotatie vanMars. Mars Odyssey stuurde de data vanCuriosity rechtstreeks door naar de aarde.MRO nam ook foto’s tijdens de afdaling.Was er tijdens de lange reis zo weinigflexibiliteit dat inzetten van delanding niet een paar minuten eerderplaats had kunnen vinden?Dit had te maken met de positie van deAarde en Mars in hun baan om de zon ende positie van de Gale krater op Mars. Despeelruimte na meer dan een half jaar reizenwas niet genoeg om de landing eerderte laten beginnen, anders hadden wedit zeker gedaan. We vergelijken het weleens met golf spelen op intercontinentaleafstanden op aarde.Recentelijk moest een reservecomputervan Curiosity taken overnemendoor een geheugenprobleem, uitgerekendop het moment dat er wetenschapgedaan moest worden. Warener onderweg soortgelijke problemen?We hebben ook een computerwisselinggehad tijdens de vlucht. Maar over het algemeenzijn deze problemen gerelateerdaan fouten in het geheugen of managementwelke met software-aanpassingenopgelost kunnen worden. Gelukkig isbijna alles dubbel uitgevoerd, zodat overschakelennaar de reservecomputer eenallerlaatst redmiddel wordt. Ook recentelijkzijn de problemen voor Curiosity opMars relatief snel opgelost.Waar ben je vooral trots op?Ik ben het meest trots op het feit datzes-en-een-halve dag voor de landing devoorspelling van Curiosity’s positie achterafeen nauwkeurigheid had van 200meter in een bepaald vlak. Deze positiewas zes dagen voor de landing naar MSLRuimtevaart 2013 | 29
Page 3 and 4: 50 jaar Russische vrouwenin de ruim
Page 5 and 6: Valentina Tereshkova meldt zich ger
Page 7: Elena Dobrokvashina en Yekaterina I
Page 11 and 12: Het MSL ruimtevoertuig en de belang
Page 13 and 14: Ruimtevaart 2013 | 213
Page 15 and 16: Chiaki MukaiChiaki Mukai is een Jap
Page 17 and 18: Bioclear maaktmicrobiologische proc
Page 19 and 20: De Simple-pen; dit hightech wattens
Page 21: Oprichter TomTom:‘Geloof in je pl
Page 24 and 25: 24 Ruimtevaart 2013 | 2
Page 26 and 27: 26 Ruimtevaart 2013 | 2
Page 28 and 29: Wie gaat de ruimtetoerismerace winn
Page 30 and 31: Links: testvlucht van de New Shepar
Page 32 and 33: Delft Aerospace RocketEngineering n
Page 34 and 35: Windtunneltest van de parachute voo
Page 36 and 37: NASA - A HumanAdventure ExhibitionB
Page 38 and 39: Replica van het interieur van een A
Page 41 and 42: Permanente behuizing: vanbarak tot
Page 43 and 44: alles goed gaat convergeert het ont
Page 45 and 46: Cubesat van de Universiteit van Aal
Page 47: Een camera op een van de twee staar

pdf (4.2 Mb) - Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?