pdf (4.2 Mb) - Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart

Permanente behuizing: vanbarak tot multi-media showcaseCesaR verhuisde in 2000 naar een semipermanentehouten barak die speciaalwas uitgerust voor het concurrent designwerk: op een grote multi-media-muurkon alles wat de teamleden op huncomputer deden voor iedereen wordengeprojecteerd. De ingenieurs zaten ineen hoefijzervormige rij tafels met hungezicht richting de team leader, die als dedirigent van het Concurrent Design orkestde discussies en ontwerp-iteraties leidde.Mensen die veel met elkaar te makenhadden, bijvoorbeeld de expert op hetgebied van elektriciteitsvoorziening ende ingenieur verantwoordelijk voor hetthermische ontwerp, werden naast elkaargeplaatst. Experts uit andere ESA centra,zoals de baanmechanica-ingenieurs inESOC in Duitsland, konden door middelvan video-conferentie actief deelnemen.De zogenaamde “klanten” van de studies,vaak de wetenschappers en projectleidersachter het idee voor een nieuwemissie, werden actief bij het werk betrokken.Zo konden veranderingen in de ontwerpeisenen afwegingen van opties snelworden gemaakt. Bij de verhuizing werdCesaR omgedoopt tot de ESA ConcurrentDesign Facility.De “vakantiehuisjes” atmosfeer van debarak bevorderde een redelijk informelesfeer binnen de ontwerpteams. Maardoor de simpele houten constructie vanhet gebouwtje was het er in de wintervaak koud, en in de zomer al snel verschrikkelijkwarm. Daarnaast stondener diverse steunpalen die het zicht op degrote centrale schermen blokkeerden. Nameer dan 70 ontwerpstudies (en 12 “industrialreviews”) werd de CDF in december2007 nogmaals verhuisd. Nu in eenspeciaal voor de CDF ontworpen ruimtein een fonkelnieuw ESTEC gebouw,uitgerust met de laatste snufjes op hetgebied van ergonomie en multi-media,waaronder een gigantisch plasmaschermwaarop meerdere beelden tegelijkte projecteren zijn, een Smartboard,elektrisch te blinderen ramen die ookals projectieschermen kunnen dienen,betere video-conferencing technologie,airconditioning en Italiaanse espressoapparaten.Een van de steunpilaren vande oude CDF barak werd van de sloopgered, en kreeg als nostalgische kapstokeen nieuwe taak. Naast het testcentrumen het Erasmusgebouw met zijn diversemock-ups van bemande ruimtemodulesis de CDF nu een van de plaatsen waaropESTEC aan bezoekers kan laten zien wathet werk van ESA inhoudt. Bij de officiëleopening van de CDF werd prins WillemAlexander er bijvoorbeeld rondgeleid,terwijl een speciaal voor de gelegenheidgeformeerd CDF team een ontwerpsessiesimuleerde.Concurrent EngineeringVolgens de CDF website is ESA’s definitievan Concurrent Engineering “… a systematicapproach to integrated product developmentthat emphasises the response tocustomer expectations. It embodies teamvalues of co-operation, trust and sharingin such a manner that decisionmaking isby consensus, involving all perspectives inparallel, from the beginning of the productlife-cycle”. In de praktijk betekent het datde CDF een collaboratief, coöperatief encollectief ontwerpcentrum is dat gebruiktkan worden voor alle mogelijke ESA studiesen projecten, van instrumenten voorhet ISS tot Marsrovers en revolutionairelanceervoertuigen.Voor elke studie wordt een team vanESA ingenieurs met de juiste expertisegeformeerd, waarbij voor de juiste dynamiekgestreefd wordt naar een mix vanoudere, ervaren deskundigen en jongereingenieurs. De CDF is een prima plek omsnel multi-disciplinaire ontwerp-ervaringop te bouwen, en wordt daarom ookregelmatig gebruikt voor studentenontwerpworkshops.Naast hun werk inde CDF zijn de meeste teamleden ookbetrokken bij complexe, lopende ESAprojecten die zich al in een later ontwikkelingsstadiumbevinden. Dit voorkomt alte optimistische aannames en naïeve ontwerpendie in een later stadium van eenproject onhoudbaar blijken (het beruchte“Powerpoint Engineering”). Deelnameaan een CDF studie vraagt een bepaaldepersoonlijkheid: je moet kort en bondigiets kunnen uitleggen en niet bang zijnvoor kritiek; het werk dat je tijdens eensessie doet wordt immers vaak direct bekritiseerd.En aangezien het gaat om deoptimalisering van het algehele ontwerp,en niet om de beste oplossingen op hetgebied van de individuele experts, moetje compromissen kunnen accepteren.Daarbij hebben de teamleden allerleinationaliteiten en verschillende persoonlijkheden,en daarmee soms iets anderemanieren van discussiëren; de team leadermoet er voor zorgen dat niet automatischde mening de het beste wordtverwoord en het luidst wordt geuit eenontwerpkeuze bepaald. Een team bestaatmeestal uit zo’n 20 personen, maar er zijnook studies uitgevoerd waarbij meerdereteams betrokken waren, bijvoorbeeld een“Instrument Team” en een “SpacecraftDe CDF tijdens een studie-sessie. [ESA-CDF]Ruimtevaart 2013 | 241