Vrede - deMens.nu

Dossier: Vrede [is een werkwoord]Caïro, Egypte. Journalistenkomen op plaatsen waar anderenniet geraken.Foto: © Jef LinssenDankzij het internet is de informatiestroomgroter dan ooit tevoren. De essentiële taakvan journalisten is dan ook om een betrouwbarefilter te vormen. Ter plaatse de situatiebekijken is maar een van die bronnenvoor ons, maar het is een essentiële bron.“One man’s terrorist is another man'sfreedom fighter” - Gerald SeymourWie bepaalt er vanaf wanneer iemandeen terrorist of vrijheidsvechter wordtgenoemd in de media?Algemeen wordt aangenomen dat een terroristiemand is die, al dan niet in groep, extreemgeweld gebruikt tegen niet-strijdendepartijen, tegen burgers dus, om bepaaldedoeleinden te verwezenlijken. Maar er zijnenkele moeilijke gevallen, en dan kiezen deverschillende betrokken partijen steeds vooreen verschillend woordgebruik.Wat voor moeilijke gevallen bedoel jedan?Is een terrorist altijd iemand die in burger isen is een militair altijd in uniform? Ik weethet niet. En als je tegen soldaten vecht, benje dan een terrorist? Afghanen die bermbommengooien op Amerikaanse troepenworden terroristen genoemd. Maar zij noemenzichzelf mujahedin wat (heilige) strijderbetekent. Verzetsstrijder is in dit geval misschiencorrecter omdat zij zich door middelVaak worden de daden van enkelen voorgesteldals een actie waar de hele groepachter staat. Hoe kan je als journalistproberen om niet te veralgemenen?Is heel het Amerikaanse leger rot omdat enkelesoldaten onschuldigen vermoorden of oplijken plassen? Zijn alle betogers op hetTahrirplein maniakken omdat er een aantalvrouwen verkracht zijn? Nee, toch? Als journalistkan je deze daden in perspectief plaatsendoor op zoek te gaan naar stemmenbinnen deze groep die dit gedrag veroordelen.Bij een islamitische aanslag kan je bijvoorvaneen strijd verzetten tegen een leger. Jekan je ook de vraag stellen of een staat eenterrorist kan zijn. Vanuit het modernestaatsconcept kan dat niet, omdat statenhet monopolie hebben op geweld. Maar eris toch zoiets als staatsterrorisme, namelijkhet systematisch gebruiken van geweldtegen burgers. Verwijs je dan naar de bombardementenvan Israël op de Gazastrook,of van de Amerikanen op Afghanistan, alscollateral damage (nvdr: onbedoelde nevenschadeop burgers of gebouwen bijaanval op een militair doelwit) of terrorisme?Dat kan ik niet zeggen.Waar moeten de media hierbij op letten?Een van beide partijen labelt de tegenstanderaltijd als terrorist, omdat dat voor dezepartij vaak betekent dat ze met de tegenstandermogen doen wat ze willen: doden,in Guantanamo opsluiten… Een journalistmag zeker niet zomaar de officiële propagandaovernemen, omdat die vaak aan éénkamp verbonden is. Er zijn overigens eenpaar schoolvoorbeelden van fouten die gemaaktzijn: Nelson Mandela werd soms alsterrorist bestempeld en Yasser Arafat waseerst een terrorist, vervolgens een vredesduifen uiteindelijk is hij in de ogen van sommigengestorven als terrorist. Correcter zouhet geweest zijn om Mandela te beschrijvenals een strijder tegen het apartheidsregime,“De onderdruktenvangisteren kunnende wraaklustigenvanmorgen zijn.“net zoals Arafat en Gandhi strijders warentegen de koloniale overheersing. Gandhiwas zelfs een geweldloos strijder. Maar datzijn iets langere en saaiere omschrijvingenvan deze personen.“Mijn redenering is dat oorlog uitstekende verhalen oplevert, maar vrede is schrale lectuur.” T. Hardy, Engels romanschrijver en dichter (1840 - 1928)20 | deMens.nu Magazine Dossier