Vrede - deMens.nu

Heeft vrede vandaag nog steeds dezelfdebetekenis als in ’45?Hubert: Vrede blijft voor mij iets heel belangrijks.Ik zie het nog steeds als vrijheid,het ontbreken van oorlog. Gelukkig lijken inEuropa conflicten tussen landen momenteelveraf. Gezond blijven, dat houdt me nuvooral bezig. Maar ik heb ook wel schrik vande steeds grotere natuurrampen. En van deopkomst van China.Alexandrine: Wanneer ik op tv beelden zievan Syrië en Libië weet ik wel dat we blijmogen zijn dat het hier rustig is. Strikt genomenleven wij dus in vrede, want hier isgeen oorlog. Maar de zorgeloze tijd voor ennet na de oorlog is nooit teruggekeerd. Nade donkere jaren kwam er opeens te veelvrijheid en te veel weelde. Het gevolg is datde samenleving ontspoort. Jonge mensenbeseffen niet hoe goed ze het wel hebbenen willen steeds meer. Ook de discipline verdwijnt.Kinderen luisteren niet meer naar hunouders, elke dag bericht de krant over inbrakenen steekpartijen. Dat is niet wat ikme bij vrede voorstel.* * *Jos (°1929) en Hélène (°1928)Oorlog boezemt de meeste volwassenenveel angst in. Julliewaren nog kinderen in ’45. Hoeervoeren jullie deze periode?Hélène: Ik was een tiener en beseftenog niet echt wat er aan dehand was. De oorlog bracht verrassingenmee en dat vond ik bestspannend. Zo leefde mijn hele familiein groepsverband en moest ik afen toe met mijn neefjes en nichtjesin de schuilkelder kruipen. Dat waswel wat anders dan elke dag naarschool gaan. Uiteindelijk profiteerdeik vooral van de vrijheid die ikopeens van mijn ouders kreeg. Zijmaakten zich meer zorgen om debommen dan om opvoedingsregeltjes.Jos: Ik weet dat de vliegtuigen me mateloosboeiden. Jongens wilden deel uitmaken vande strijd. Het gruwelijke aspect van een oorlogdrong niet tot me door.Verlangden jullie naar vrede?Hélène: Op onze leeftijd niet, nee, dat waste abstract. Ik zag vrede niet als het eindevan de oorlog. In die tijd leefden kinderenook veel meer afgeschermd van de buitenwereld.Ik wist niet goed wat er rond mij gebeurde.Nu beseffen veertienjarige kinderenveel beter wat vrede is, ook al hebben zenooit een oorlog meegemaakt. NatuurlijkHélène: “Vrede is een werkwoord.”voelde ik wel aan dat vrede iets grootsmoest zijn, omdat mijn ouders er zo ergnaar verlangden.Jos: Op het einde van de oorlog werden wewel hevig door elkaar geschud door debombardementen. Toen verlangde ik welnaar vrede, ik wilde opnieuw gaan en staanwaar ik wilde.Benader je vrede nu op dezelfde manierals toen?Jos: Vrede betekent voor mij nog steedsvrijheid en zelfbeschikkingsrecht, wat demens ontnomen wordt tijdens een oorlog.Het is dan ook de grootste rijkdom voor iemanddie een oorlog heeft meegemaakt.Hélène: Voor mij is vrede concretergeworden. Ik ervaar het als rust,kalmte, als het genieten van de dingendes levens. Misschien toch deerfenis van enkele woelige jeugdjarendie zeker ook hun sporen hebbenachtergelaten.Leven we nu in tijden van vrede?Jos: We zijn geruster nu in het Westen.We maken meerdere oorlogenmee op wereldvlak, maar ondervindendie in België niet aan den lijve.Daardoor wordt oorlog een abstractbegrip.Hélène: Ik vind niet dat wat we nu meemakenvrede kan genoemd worden. In alleomliggende werelddelen is er de dreigingvan geweld of hongersnood. Maar ook hierervaar ik geen vrede. Dat komt omdat ikvrede zie als een innerlijk gevoel van rust,van tevredenheid. Onder de mensen hangteen algemene sfeer van ongenoegen. Weinigenzijn in staat om hun leven te aanvaardenzoals het is. Dat ligt in de menselijkenatuur: we zijn nooit tevreden. Zelf streef ikhier wel naar in mijn dagelijkse leven. Vredeis een werkwoord.* * *“De ouderdom vangt aan juist op het ogenblik, waarin men vrede met de wereld sluit.” Jan Greshoff, Nederlands schrijver en letterkundige (1888 - 1971)Dossier deMens.nu Magazine | 23