Nederland in de top 10 - NOC*NSF

SpelenSportief fundamentLeren trainenTrainen voor omvangTrainen voor hoog niveauTrainen om te winnenAustralian Institute of SportsHet meest aansprekende voorbeeld voor nationale trainingsinstitutenis het Australian Institute of Sports (AIS). Ditcentrale opleidingssysteem werd in 1981 opgericht. HetAIS vormt het centrum van het Australische topsportsysteemdoor hoogwaardige trainingsprogramma’s te koppelenaan topsportwetenschappelijke en sportmedischeondersteuning, opleidingsmogelijkheden en loopbaanbegeleiding.Het niveau van de voorzieningen ligt hoog.Het AIS wordt wereldwijd erkend als een van de meestefficiënte centrale trainingssystemen. Dat de AustralianSports Commission (dat het topsportbeleid inhoudelijkbepaalt) en het AIS direct aan elkaar gerelateerd zijn, isbelangrijk geweest voor het ontstaan van een echte topsportcultuuren de bijbehorende topsportsuccessen.Het AIS ondersteunt momenteel 35 topsportprogramma’sin 26 takken van sport, met zo’n 700 individuele sportbeurzen.Deze programma’s zijn een mix van fulltime enparttime programma’s voor senioren en talenten.In de loop der tijd ontstonden soortgelijke instituten opregionaal niveau, met de link naar het centrale instituut.Zodoende is er een landelijk topsportnetwerk ontstaan. Indeze regionale instituten worden nog eens 2.800 sportersondersteund.VerbeterpuntenDe ambitie om de CTO’s en NTC’s een excellerende omgevingvoor topsporters en talenten te laten zijn, moet de komendejaren voorop blijven staan. Hiervoor zijn de volgende verbeteringennodig:de kwaliteit op de CTO’s en NTC’s dient te worden versterkt.De samenwerking tussen alle CTO- en NTC-partners vergtgrote toewijding. Directie, lokale partners, sportbonden ensportkoepel moeten gelijke doelen nastreven en de normvoor optimale programma’s, voorzieningen en faciliteitendienen bij alle betrokkenen bekend te zijn. Optimale uitwisselingvan kennis tussen de coaches, experts, coördinatorenen tussen de verschillende centra en disciplines moethierbij gestimuleerd worden;het verbeteren van de kwaliteit van en de aansluiting op deopleidings- en topsportprogramma’s van de bonden. Het iszaak dat de beste sporters in de beste topsportprogramma’svan bonden op de CTO’s en NTC’s hun basis hebben.De instroom van jong talent in Nederland is een toenemendprobleem, omdat de trainingsbelasting en het niveauachterblijven. De instroomprogramma’s, die vaak op lokaalen regionaal niveau worden uitgevoerd, moeten van zodanigniveau zijn dat talenten met succes de stap naar een CTOof NTC kunnen maken. Hiervoor dienen goede afsprakente worden gemaakt door de betrokken partners: de sport,lokale en regionale overheden, het onderwijs en het bedrijfsleven;verbetering van de onderwijsvoorzieningen op de centra.Ondanks de grote inspanningen van de onderwijspartnersis voor een specifieke groep van zeer intensief trainendesporters de afstemming tussen onderwijs en het sportprogrammanog niet optimaal;de trainingsaccommodaties zijn vaker beschikbaar voor desporters indien het trainingsprogramma daarom vraagt.De programma’s worden nog niet optimaal gefaciliteerd alshet gaat om de beschikbaarheid van de accommodaties opde gewenste trainingstijden;alle specifieke expertise dient op een CTO of NTC beschikbaaren op topniveau te zijn. Op de CTO’s en NTC’s zijn debeste experts nodig op het gebied van fysieke training,voeding, mentale training, prestatiediagnostiek en topsportgeneeskundeom de programma’s en sporters te faciliteren;het (nog meer) creëren van een topsporthouding op deCTO’s en NTC’s. De vereiste topsportcultuur dient in allegeledingen van de CTO’s en NTC’s te worden gedragen,zowel in de aansturing als uitvoering. In de CTO’s en NTC’sbewaken alle medewerkers en partners de topsportcultuuren de kwaliteitscriteria die daarbij horen. De coach speelteen centrale rol in dit geheel.5.4 Professionele aansturingTopsportprestaties worden geleverd door de topsporters.Zonder professionele aansturing en begeleiding in topsportprogramma’skunnen zij niet optimaal presteren. Deze paragraafgaat in op de professionele aansturing, in paragraaf 5.6komt de begeleiding door coaches en experts aan bod.Vanuit de ‘Regeling Technisch Directeuren’ zijn er voor deperiode 2009-2012 twintig fulltime technisch directeurenaangesteld, met als doel het versterken c.q. het professio-naliseren van de topsportorganisaties van de sportbonden.In sommige gevallen is de topsportcoördinator of de coachtechnisch directeur geworden.De technisch directeur moet kunnen beschikken over hetmandaat om snel beslissingen te nemen die noodzakelijk zijnvoor het optimaal functioneren van een topsportprogramma.Dit mandaat heeft betrekking op de langetermijnplanning ende aansturing van de technische staf, waar de coaches, maarook alle overige begeleiding, deel van uitmaken. Er wordtmomenteel door NOC*NSF in overleg met de bonden gewerktaan een persoonlijk ontwikkelingsprogramma voor technischdirecteuren.Verbeterpuntenhet versterken van de kwaliteit van de aansturing van deprogramma’s. De kwaliteit van de aansturing van de topsportprogramma’sis van essentieel belang. De functie vantechnisch directeur blijkt in de praktijk lastig in te vullen.Een aantal specifieke competenties moet in één persoonverenigd zijn. Niet bij alle bonden zijn zulke technischeallrounders voorhanden. Het versterken van de kwaliteit ende ontwikkeling van de technisch directeuren via opleidingenen specifieke coaching is daarom essentieel;meer taakgerichtheid van de technisch directeur. De functievan topsportcoördinator is bij veel bonden komen te vervallen,waardoor de technisch directeur vaak genoodzaakt is zichmet operationele zaken bezig te houden. Dit is een ongewenstesituatie en meer ondersteuning voor de technischdirecteur is noodzakelijk;een groter mandaat voor de technisch directeur. In depraktijk blijkt dat de technisch directeur bij bonden nog onvoldoendemandaat heeft ten aanzien van het sporttechnischebeleid ten opzichte van het bestuur en/of de algemeendirecteur. Daarom is het wenselijk het mandaat voor detechnisch directeur te vergroten. Zodoende wordt de positievan de technisch directeur sterker en kan de topsport daadkrachtigerworden aangestuurd. De positie van de technischdirecteur wordt hierdoor ook minder kwetsbaar, bijvoorbeeldin geval van bestuurswisselingen.5.5 Positie van de topsporterSportbonden hebben de taak topsporters optimaal te begeleidenen hoogwaardige trainings- en wedstrijdprogramma’svoor hen te realiseren. NOC*NSF biedt topsporters en talenten,in samenwerking met de Partners in Sport en Suppliers, hetMinisterie van VWS en de Olympische Netwerken, een aantalfinanciële en materiële voorzieningen. Deze zijn bestemdvoor topsporters met een officiële status, die is onderverdeeldin:A-status: topsporters die tot de mondiale top 8 behoren;B-status: topsporters die tot de mondiale top 16 behoren;HP-status: sporters met een buitengewoon perspectiefop snelle aansluiting bij de mondiale top 3.Ieder zijn vak en zijn talent, maartopsport is een vak op zich. Dit vereistspecifieke aansturing met ruimeremandaten en meer topmensen bijelkaar. Er is behoefte aan kwaliteit eneen grotere snelheid van handelen.Topsporters moeten dus aantoonbaar presteren om voor devoorzieningen in aanmerking te komen. Het ’Fonds voor deTopsporter’ is een zelfstandige uitvoerende organisatie dat devolgende voorzieningen toekent in opdracht van de financiersNOC*NSF (de LOTTO-middelen) en het Ministerie van VWS:Stipendium: deze uitkering is bedoeld voor A- en HP-sportersmet een fulltime trainingsprogramma die minder dan hetbrutominimumloon verdienen. De hoogte van het Stipendiumis gerelateerd aan dit bruto-inkomen en loopt op tot maximaalzeventig procent van het wettelijk minimumloon vaneen 23-jarige (2010 = € 1.407). Daarnaast mogen sportersbijverdienen tot een maximum van 125 procent van het minimumloonzonder gekort te worden op het Stipendium;kostenvergoeding: op basis hiervan wordt een deel van deeigen kosten van de sporters voor het trainings- en wedstrijdprogrammavergoed. De hoogte van de vergoeding bedraagtPieter van den HoogenbandManager Eiffel Topsport Community,drievoudig Olympisch kampioenzwemmen174 Nederland in de top 10 Nederland in de top 10 175