AMSTERDAM
18raWNd69
18raWNd69
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TATA STEEL IJMUIDEN<br />
MAIN PARTICULARS<br />
Water depth: 16,9 metres<br />
Max. ship size: 3 0 metres<br />
Cargo categories: Logistics<br />
A nual cargo turnover x tons<br />
PORT OF IJMUIDEN<br />
MAIN PARTICULARS<br />
Water depth: 1 metres<br />
Max. ship size: 295 metres<br />
Cargo categories: F od, general cargo, logistics, RoRo,<br />
A nual cargo turnover 17,9 0, 0 tons<br />
crusie, fe ry, offshor energy, shiprepair,<br />
maritime services<br />
PORT OF BEVERWIJK<br />
MAIN PARTICULARS<br />
Water depth: 8 metres<br />
Max. ship size: 170 metres<br />
A nual cargo turnover: 343, 0 tons<br />
ENTRY<br />
Cargo categories: F od, logistics, general cargo<br />
PORT OF <strong>AMSTERDAM</strong><br />
MAIN PARTICULARS<br />
Water depth: 17,8 metres<br />
Max. ship size: 395 metres<br />
recycling, logistics, general cargo, break bulk,<br />
RoRo, shiprepair, maritime services, cruise<br />
A nual cargo turnover: 78,4 0, 0 tons<br />
Cargo categories: Energy, offshore, f od, agribulk, minerals,<br />
PORT OF ZAANSTAD<br />
MAIN PARTICULARS<br />
Water depth: 10 metres<br />
Max. ship size: 250 metres<br />
Cargo categories: F od, general cargo, logistics, river cruise,<br />
shiprepair<br />
A nual cargo turnover: 340, 0 tons<br />
Boegbeeld<br />
Jas van gastheer zit René<br />
Kouwenberg (PTA) als<br />
gegoten<br />
2015 in cijfers<br />
Havenbedrijven en<br />
gemeentes richten blik<br />
vooruit<br />
28 10<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
<strong>AMSTERDAM</strong> IJMUIDEN<br />
BEVERWIJK ZAANSTAD<br />
CRUISE<br />
Groeibriljant verbindt<br />
haven en regio<br />
INCLUSIEF<br />
GRATIS<br />
POSTER!<br />
TATA STEEL<br />
IJMUIDEN<br />
PORT OF<br />
IJMUIDEN<br />
PORT OF<br />
BEVERWIJK<br />
PORT<br />
GUIDE<br />
2016<br />
YOUR GUIDE<br />
TO PORT<br />
PORT OF<br />
ZAANSTAD<br />
PORT OF<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
MAGAZINE FEBRUARI 2016 nr 1
INHOUD<br />
FEBRUARI 2016<br />
THEMANUMMER<br />
CRUISE<br />
14<br />
In dit nummer staat de zee- en<br />
riviercruise centraal. En dat is<br />
meer dan terecht. De sector heeft<br />
zich in het voorbije decennium<br />
stormachtig ontwikkeld en laat<br />
zich alle geledingen van het<br />
Noordzeekanaal en de regio<br />
gelden. Als we alle betrokkenen<br />
en onze gesprekspartners in deze<br />
editie mogen geloven dan is de<br />
top nog niet in zicht. En dan moet<br />
de nieuwe - en grotere - zeesluis<br />
nog komen. Een groeibriljant<br />
onder het vergrootglas.<br />
Aan boord van de Magellan<br />
24<br />
Op woensdag 6 januari, van 7.15 tot en met 18.00 uur,<br />
trad een geoliede, nautische keten in werking. In het<br />
tijdsfragment meldde het cruiseschip Magellan zich bij<br />
de zee-poorten van IJmuiden om vervolgens via het<br />
Noordzeekanaal af te zakken naar Amsterdam – en vice<br />
versa. Zeehavens Amsterdam was erbij en doet verslag.<br />
70 jaar CVV<br />
In de kolonie van het Noordzeekanaalgebied, met<br />
haar havens en sluizen, vormen de vletterlieden de<br />
werkmieren. Alle dagen van het jaar, 24 uur per dag,<br />
begeleiden zij schepen bij aankomst, verblijf en vertrek.<br />
Al zeventig jaar opereert een deel van deze lieden<br />
onder de vlag van de Coöperatieve Vereniging van<br />
Vletterlieden (CVV) – en dat levert een roemruchte<br />
geschiedenis op.<br />
44<br />
2 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
COLOFON<br />
WWW.AMPORTS.NL<br />
De datum 1 juli 2015 is met<br />
gouden letters in de boeken<br />
van Passenger Terminal<br />
Amsterdam bijgeschreven;<br />
die dag ontving de terminal<br />
de MSC Splendida, met een<br />
lengte van 333 meter, achttien<br />
dekken en aan boord 4.363<br />
passagiers het grootste<br />
cruiseschip ooit dat PTA mocht<br />
ontvangen. En dat was alle<br />
reden voor een saluut. Voor<br />
meer cruise-juwelen, zie<br />
pagina 30.<br />
FOTO: GWENDELYN LUIJK<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong><br />
is een promotiemagazine over het Noordzeekanaalgebied,<br />
met de havens en het havenbedrijfsleven<br />
van Amsterdam, Beverwijk,<br />
IJmuiden en Zaanstad. Verschijnt zes keer per<br />
jaar. Zeehavens Amsterdam is een uitgave van<br />
Amports<br />
De Ruijterkade 7<br />
1013 AA Amsterdam<br />
Tel: 020-627 37 06<br />
E-mail: amports@amports.nl<br />
Twitter: @Amports<br />
www.amports.nl<br />
Redactie:<br />
Chris van der Deijl (communicatiemanager)<br />
Cees Visser (eindredacteur)<br />
In dit nummer:<br />
Aan dit nummer werkten mee:<br />
Frans Baud, Jan van den Berg, Pien ter Haar,<br />
Pieter van Hove, Anja de Kiewit, Marja Lindhout,<br />
Joris Moes, Eveline Papa, Tina Reinders, Haks<br />
Walburgh Schmidt, Rob Schoemaker, Bart Stam,<br />
Lisette Vos en Paul Wevers<br />
05 Van de voorzitter<br />
07 Actueel<br />
10 Terug- (2015) en vooruitblik (2016) op de regio<br />
14 Cruise: veelbelovend maritiem en toeristisch fenomeen<br />
17 Honderd miljoen per jaar voor stad en regio<br />
20 Passenger Terminal Amsterdam: port of the year<br />
22 Felison Cruise Terminal: best turnaround destination<br />
24 Aankomst en vertrek van een cruiseschip van A tot Z<br />
28 Boegbeeld: René Kouwenberg (directeur PTA)<br />
30 In beeld: 49 cruise-juwelen<br />
33 In veiligere haven door M&M Beveiliging<br />
35 Een schone haven door Bek & Verburg<br />
36 Geef cruisepassagiers maar Amsterdam<br />
38 Twintig jaar Amsterdam Cruise Port (ACP)<br />
40 Cruiseschepen vertrouwen op Damen Shiprepair Oranjewerf<br />
41 Column: Paul Wevers (ORAM)<br />
43 Dutch Offshore Base vestigt zich in Amsterdam<br />
44 Coöperatieve Vereniging van Vletterlieden (CVV) zeventig jaar!<br />
46 Brainstorm over offshore<br />
49 Van lineaire naar circulaire economie<br />
51 GoodFuels produceert biobrandstof voor scheepsvaart<br />
53 Iskes zoekt de zon op<br />
55 Het schip: de Magellan<br />
56 Twitter<br />
57 Amports<br />
58 Havenberoep: medewerker FTF Hofftrans<br />
59 Historie in de haven<br />
Advertenties:<br />
Chris van der Deijl (communicatiemanager)<br />
vanderdeijl@amports.nl<br />
Ontwerp en opmaak:<br />
FIZZ marketing en communicatie, Meppel<br />
Productie:<br />
Ten Brink Uitgevers, Amsterdam, Meppel,<br />
Zwolle<br />
Adverteerdersindex:<br />
4 Amsterdam Cruise Port<br />
54 Amsterdam IJmuiden Offshore Port<br />
8 Bek & Verburg<br />
42 Blom B.V.<br />
47 C.V.V. IJmuiden<br />
32 De Koperen Ploeg<br />
19 Golden Arrow<br />
52 H. Blom en Zonen B.V.<br />
52 Intramar<br />
34 KVSA - Felison Terminal<br />
32 Libelle Service<br />
60 Loodswezen<br />
8 M&M Beveiliging<br />
54 Machinefabriek Saedt<br />
32 Marpol Services B.V.<br />
52 Navingo Maritime & Offshore Career<br />
Event<br />
48 Novateq<br />
48 NPRC<br />
32 Port Towage Amsterdam<br />
50 Rabobank Amsterdam<br />
42 STC Amsterdam<br />
48 Stichting Collectieve Beveiliging<br />
Amsterdam<br />
42 Van der Valk Taxiservice<br />
50 VCK Logistics - Scandia Terminal<br />
34 VCK Logistics - Waterland Terminal<br />
6 VCK Logistics - Cruise services<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 3
Amsterdam Cruise Port<br />
Several authorities and businesses work together at<br />
Amsterdam Cruise Port to offer a package of<br />
shipping and tourist services to provide the best<br />
possible service for your cruise call!<br />
Amsterdam<br />
A great destination for sea and river cruises!<br />
• A dynamic and historical city<br />
• State of the art museums<br />
• A shopper’s paradise<br />
• The famous canal district on UNESCO World Heritage List<br />
• Three modern cruise terminals<br />
• Europe's hub: Amsterdam Airport Schiphol<br />
• Located near the North Sea and the River Rhine<br />
A region defined by<br />
• Great river cruise facilities<br />
• A bounless coastline<br />
• Picturesque villages<br />
• Bulb fiels, windmills<br />
• and much more to discover<br />
Contact us<br />
www.amsterdamcruise.nl<br />
info@amsterdamcruise.nl<br />
+ 31 (0)20 7235170
VAN DE<br />
VOORZITTER<br />
WWW.AMPORTS.NL<br />
Geweldige<br />
regio voor<br />
cruisepassagiers<br />
FRANS<br />
BAUD<br />
VOORZITTER<br />
AMPORTS<br />
De cruisevaart is al jarenlang een<br />
gewaardeerde aanvulling op de<br />
stromen toeristen die Amsterdam<br />
aandoen. Jaarlijks verwelkomen<br />
we zo’n 180 zeecruiseschepen<br />
en 1.769 riviercruiseschepen in<br />
Amsterdam . Dit zijn forse aantallen<br />
en beide segmenten zijn<br />
groeiende. Mede daarom kijken<br />
we met zijn allen uit naar 2019,<br />
naar de ingebruikname van een<br />
nieuwe grote sluis die onze capaciteit<br />
voor cruiseschepen alleen<br />
nog maar meer vergroot.<br />
De cruisepassagiers komen uit alle hoeken<br />
van de wereld. Met Amsterdam Airport<br />
Schiphol om de hoek en de uitstekend<br />
geoutiileerde terminals van PTA en Felison,<br />
is de Metropoolregio Amsterdam de ideale<br />
plek om een cruisevakantie te beginnen<br />
of af te sluiten. Voorafgaand aan zo’n<br />
turnaround verblijven de passagiers vaak<br />
meerdere dagen in de hoofdstad en omliggende<br />
gemeenten om te genieten van de<br />
uiteenlopende attracties. Van prachtige musea<br />
als het Rijks, het Van Gogh, het Stedelijk<br />
en het Scheepvaartmuseum tot en met<br />
het gezellige stadsleven, de oer-Hollandse<br />
landschappen, de uitgestrekte stranden en<br />
alles wat daartussen ligt. Voor toeristen is<br />
Nederland sowieso een geweldige bestemming,<br />
omdat iedereen hier Engels spreekt.<br />
De zee- en riviercruisevaart zijn een belangrijke<br />
inkomstenbron voor Amsterdam en<br />
de hele regio. Enerzijds omdat cruisepassagiers<br />
over het algemeen meer te besteden<br />
hebben dan bijvoorbeeld backpackers,<br />
anderzijds omdat er veel bedrijvigheid<br />
gemoeid gaat met de cruiseschepen zelf.<br />
Behalve de terminals zijn dat vletterlieden,<br />
loodsen, sleepdiensten, reparatiebedrijven,<br />
agenten, stuwadoors, logistieke diensten<br />
voor bevoorrading van de schepen en<br />
noem maar op. Belangrijk voor de reders is<br />
dat hier in nautisch opzicht een geweldige<br />
infrastructuur is, ook in combinatie met<br />
andere middelen van vervoer. Bovendien<br />
staat onze regio bekend om het relatief<br />
lage prijsniveau voor bunkering. De verschillende<br />
maritieme dienstverleners zijn<br />
hier uitermate goed op elkaar ingespeeld<br />
en vormen samen een geoliede machine.<br />
DIT EN VOLGEND NUMMER<br />
Voor u ligt de nieuwe Zeehavens Amsterdam,<br />
die u samen met de Port Guide van<br />
Amsterdam Seaports heeft ontvangen. De<br />
Port Guide bevat het volledige overzicht<br />
van de metropoolregio Amsterdam en de<br />
vier zeehavens langs het Noordzeekanaalgebied.<br />
Plus de daarin aanwezige clusters,<br />
terminals, autoriteiten en maritieme<br />
dienstverleners. Graag doen wij u, samen<br />
met Havenbedrijf Amsterdam NV, ook een<br />
prachtige havenkaart cadeau, met op de<br />
achterzijde een grafische weergave van<br />
de nieuwe zeesluis en de bouwplannen<br />
voor 2016.<br />
Belangrijk voor<br />
de reders is<br />
dat hier in nautisch<br />
opzicht een geweldige<br />
infrastructuur is<br />
Amsterdam en de regio heten onze buitenlandse<br />
gasten van harte welkom!<br />
Van dit nummer van Zeehavens Amsterdam<br />
verschijnt ook een Engelstalige uitgave, die<br />
onder meer meegaat naar de cruisebeurs in<br />
Florida. Daar presenteren de terminals en<br />
andere belanghebbenden gezamenlijk de<br />
Metropoolregio Amsterdam.<br />
Staat dit nummer van Zeehavens<br />
Amsterdam in het teken van de zee- en<br />
riviercruise, het volgende nummer belicht<br />
de foodsector. Of het nu om de vis in<br />
IJmuiden gaat, de pootaardappelen in<br />
Beverwijk of de cacao in Amsterdam en<br />
Zaanstad, de voedselsector speelt in de regio<br />
een niet te onderschatte rol. Maar wat<br />
zijn de ontwikkelingen en innovaties op dit<br />
gebied, waar komen de goederenstromen<br />
vandaan en waar gaan ze naartoe? Deze<br />
editie verschijnt op 15 april 2016. Heeft u<br />
nog tips voor de redactie, meld u zich dan<br />
via redactie@amports.nl.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 5
Cruise<br />
services<br />
Cruise<br />
services<br />
• Agency<br />
• Luggage handling<br />
• Ship provisioning coordination<br />
• Maintenance & repair coordination<br />
• Customs formalities<br />
• Reverse logistics<br />
www.vcklogistics.com
ACTUEEL<br />
WWW.AMPORTS.NL<br />
BP Terminal in<br />
Amerikaanse<br />
handen<br />
De BP-terminal is overgenomen door Zenith Energy.<br />
De Amsterdamse terminal stond sinds januari 2015 in de<br />
verkoop. Een overnamebedrag is niet genoemd.<br />
Chief commercial officer, Jay Reynolds, verklaart dat de ligging in de<br />
havenregio Antwerpen, Rotterdam en Amsterdam aantrekkelijk is<br />
voor Zenith. De regio heeft een sleutelpositie voor de aan- en afvoer<br />
van brandstoffen, bijvoorbeeld door de hoogste concentratie aan<br />
raffinagecapaciteit in Europa en haar vooraanstaande handelspositie<br />
in raffinageproducten. De BP-terminal heeft een opslagcapaciteit van<br />
ruim zes miljoen vaten benzine, ethanol, midden-destillaten, biodiesel,<br />
kerosine en LPG.<br />
De overname past in de uitbreidingsplannen van Zenith in Europa en<br />
daarbuiten. In 2015 namen de Amerikanen terminals in Cork (Ierland)<br />
en in Colombia (joint venture) over. Investeringsmaatschappij Warburg<br />
Pincus heeft Zenith voorzien van een oorlogskas van zeshonderd miljoen<br />
dollar voor verdere overnames wereldwijd. Uitbreidingsplannen<br />
in Amsterdam laat Zenith afhangen van de vraagontwikkeling naar<br />
opslagcapaciteit. •<br />
Karel Doorman op zakenreis<br />
De Zr. Ms. Karel Doorman was begin februari<br />
het indrukwekkende middelpunt van een<br />
overeenkomst tussen de minister van Defensie<br />
Jeanine Hennis-Plasschaert en haar Duitse<br />
collega Ursula von der Leyen. Terwijl Nederlands<br />
grootste marineschip Amsterdam aandeed,<br />
kwamen de bewindsvoerders overeen dat ook<br />
Duitse militairen (het zogeheten Seebataillon)<br />
gebruik gaan maken van de varende gigant,<br />
die in 2014 nog is ingezet om hulpgoederen<br />
af te zetten in de strijd tegen Ebola in Afrika.<br />
Volgens een Defensie-woordvoerder is de<br />
samenwerking een schoolvoorbeeld van hoe<br />
legers in Europa zouden moeten samenwerken<br />
om de slagkracht te vergroten. Bovendien is de<br />
afspraak een win-winsituatie: het Duitse leger<br />
stond te springen om een marineschip als de<br />
Karel Doorman voor oefen- en missiedoeleinden<br />
in hun gelederen op te nemen, terwijl het schip<br />
voor het Nederlandse krijgsmacht – in het licht<br />
van de inkrimping - te groot en te duur is. •<br />
Nieuw trainingscentrum<br />
geopend<br />
Aan de Basisweg in Amsterdam is de nieuwe<br />
vestiging (1.100 m2) van Vakwijs Opleidingen<br />
geopend. De Amsterdamse wethouder van<br />
Economische Zaken, Kajsa Ollongren, verrichtte<br />
de openingshandeling in aanwezigheid van<br />
ruim tweehonderd genodigden. Met een druk<br />
op de knop werd met veel spektakel een volledige<br />
fabriekslijn voor de productie van flesjes<br />
vruchtensap in bedrijf gesteld, één van de praktijkopstellingen<br />
waar Vakwijs om bekend staat.<br />
Ook werden er convenanten getekend met<br />
vertegenwoordigers van het Regio College,<br />
het Nova College en het ROC van Amsterdam,<br />
Een prachtig jubileum!<br />
Op 29 januari 1926, negentig jaar geleden,<br />
vond de oprichting plaats van De Koperen<br />
Ploeg. Even terug in de tijd: tussen de<br />
Oranjesluizen en de IJmuider sluizen werkten<br />
meerdere ondernemingen. Na een roerige<br />
periode met een ongeordende toestand die de<br />
dienstverlening niet zelden in een ongunstig<br />
daglicht plaatste, slaagde uiteindelijk een<br />
groep jongere vletterlieden er ver in de jaren<br />
twintig in orde op zaken te stellen.<br />
Sociaal-maatschappelijk gezien was de oprichting<br />
van De Koperen Ploeg een belangrijke<br />
gebeurtenis. In het volgende nummer van Zeehavens<br />
Amsterdam een uitgebreid interview<br />
waarin de bestaande samenwerkingsafspraken<br />
en de toekomstige intenties tussen opleidingsbedrijf<br />
Goflex en Vakwijs en het regionale MBO<br />
zijn bekrachtigd. Vakwijs Opleidingen is specialist<br />
in technische trainingen en opleidingen<br />
binnen een levensechte context. •<br />
met Mike Schotte, voorzitter van De Koperen<br />
Ploeg. In deze editie een interview met collega-coöperatie,<br />
C.V.V. IJmuiden, zie pagina 44.<br />
Zij vierden afgelopen jaar het zeventigjarig<br />
jubileum. •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 7
COLLECTING & HANDLING<br />
SHIPPING WASTE<br />
CARRIED OUT BY SPECIALISTS<br />
COLLEC TING<br />
METAL<br />
E-WASTE<br />
HOSPITAL WASTE<br />
PLASTIC<br />
PAPER<br />
FOOD WASTE<br />
EXPIRED PYROTECHNIQS<br />
CHEMICALS<br />
WOOD<br />
GLASS<br />
ETC. ETC.<br />
& HANDLING SHIPPING WASTE<br />
Contact +31(0)20 - 486 76 40 (24/7)<br />
+31(0)10 - 428 77 44 (24/7)<br />
email info@bek-verburg.nl<br />
internet www.bek-verburg.nl<br />
Specialist in: maritime waste collecting, removal of all types cargo residues,<br />
damaged cargo solutions, cleaning/sweeping barges<br />
amport_nederlands.indd 1 8-2-2016 8:53:44<br />
MARITIME SECURITY<br />
“STRONG & FLEXIBLE”<br />
M&M Maritime Security is the largest cruise terminal security provider of<br />
the Netherlands. Experts in Port security and ISPS. Surveillance on Cruise<br />
terminals and River cruise quays.<br />
RENTING OF:<br />
X-RAY DETECTION,<br />
METAL DETECTION,<br />
HAND SCANS,<br />
EXPLOSIVE DETECTION,<br />
UNDERWATER SECURITY<br />
PIET HEINKADE 35<br />
1019 BR <strong>AMSTERDAM</strong><br />
TEL: 020 - 419 69 28<br />
INFO@MMBEVEILIGING.NL<br />
8 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
ACTUEEL<br />
MEER OVER<br />
<strong>AMSTERDAM</strong> PORTS<br />
ASSOCIATION EN ZIJN<br />
Tata Steel in<br />
Science Park<br />
Burgemeester Van der Laan heeft 29 januari<br />
een vestiging van Tata Steel op het Amsterdam<br />
Science Park geopend. Tata Steel zet<br />
vanaf die locatie in op het creëren van staal<br />
met een hogere toegevoegde waarde.<br />
Op het park gaan onderzoekers van Tata Steel<br />
samenwerken met innovatieve, hightech startups<br />
om via digitale innovaties als kunstmatige<br />
intelligentie nieuwe technieken te ontwikkelen<br />
en implementeren om nog hogere kwaliteiten<br />
staal te kunnen maken. Een eerste stap<br />
is een samenwerkingsproject met het aldaar<br />
gevestigde bedrijf Scyfer (een spin-off van de<br />
Universiteit van Amsterdam), gericht op het<br />
verbeteren van inspectietechnieken voor de<br />
oppervlaktekwaliteit van staal. •<br />
WWW.AMPORTS.NL<br />
RUIM 250 LEDEN:<br />
AMPORTS.NL<br />
Bond bezoekt Lashuis<br />
Haprotech<br />
Rabobank IJmond nieuwe<br />
naamgever Telstar-stadion<br />
Samenwerking tussen Amports-leden in de Havenmedewerkers<br />
regio, daar houden wij van! Rabobank IJmond<br />
en SC Telstar tekenden op vrijdag 5 februari trainen bij STC-<br />
2016, voorafgaand aan de wedstrijd Telstar-<br />
MVV Maastricht, een overeenkomst voor vijf Amsterdam<br />
jaar. Telstar en de Rabobank gaan intensiever<br />
samenwerken op het gebied van commerciële<br />
en maatschappelijk activiteiten. Commercieel<br />
directeur Steef Hammerstein van Telstar is<br />
trots dat een grote speler als Rabobank zijn<br />
club een warm hart toedraagt. “Dit partnership<br />
stelt ons in staat het vijfjarenplan ‘Wij creëren<br />
kansen’ verder uit te bouwen. Telstar won deze<br />
wedstrijd overigens met 4-0! •<br />
Gedeputeerde Jaap Bond van<br />
de provincie Noord-Holland<br />
heeft een werkbezoek gebracht<br />
aan Lashuis Haprotech<br />
in Velsen-Noord. Hij sprak met<br />
directeur André Schoorl over de<br />
werkeloosheid en de opleidingsmogelijkheden<br />
in de regio in het<br />
algemeen en in de techniek in het<br />
bijzonder.<br />
Een van de onderwerpen was de<br />
aanschaf van een lasrobot voor<br />
opleidingsdoeleinden. Tegelijkertijd<br />
zijn met de robot leerlingen uit het<br />
beroepsonderwijs kennis te laten<br />
maken met de nieuwste technieken,<br />
zoals automatisering en<br />
robotisering. Een financiële ondersteuning hierin is wenselijk, maar blijkt vooralsnog<br />
een brug te ver. Bond is het met de stelling eens dat er meer output moet komen,<br />
een reden voor zijn bezoek aan Lashuis Haprotech, maar ook andere bedrijven in<br />
Noord-Holland. De provincie zet zich in om onderwijs, arbeidsmarkt en (de vraag van)<br />
het bedrijfsleven beter op elkaar aan laten sluiten. •<br />
Medewerkers van de afdeling Operatie van de Divisie Havenmeester van Havenbedrijf<br />
Amsterdam gaan de komende drie jaar vakgerichte trainingen volgen bij STC-Amsterdam.<br />
Het cursusaanbod varieert van EHBO-/BHV-trainingen tot en met lessen<br />
over het vervoer van gevaarlijke stoffen, ladingbehandeling en asbestherkenning.<br />
STC-Amsterdam zal naar verwachting jaarlijks 120 medewerkers van het havenbedrijf<br />
opleiden. Het driejarige contract is onlangs ondertekend door Koen Overtoom (COO<br />
Havenbedrijf), Marleen van de Kerkhof (Rijkshavenmeester) en Corné Hulst (directeur<br />
STC B.V.). •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 9
ACTUEEL<br />
DE <strong>AMSTERDAM</strong>SE HAVENREGIO IN 2016<br />
VÓÓRUIT!<br />
De kop is er af, het nieuwe jaar is alweer<br />
twee maanden oud. Zeehavens Amsterdam<br />
vroeg aan Havenbedrijf Amsterdam als<br />
roerganger en een aantal andere partijen<br />
in de havenregio of de beoogde resultaten<br />
voor 2015 zijn gehaald en hoe zij dit jaar<br />
tegemoet treden.<br />
TEKST: EVELINE PAPA FOTO: ED SEEDER<br />
De overslag in het Noordzeekanaalgebied, met de zeehavens<br />
van Amsterdam, IJmuiden, Beverwijk en Zaanstad,<br />
daalde in 2015 voor het eerst in jaren. Het gaat om<br />
een terugval van een procent, waardoor de overslag op<br />
97 miljoen ton uitkomt tegen 97,8 miljoen ton in 2014.<br />
De grootste haven, die van Amsterdam, laat een daling<br />
zien van 1,8 procent naar 78,4 miljoen ton. In IJmuiden<br />
steeg de overslag met twee procent tot 17,9 miljoen ton.<br />
Zaanstad en Beverwijk zagen de overslag respectievelijk<br />
met 47 procent stijgen tot 340.000 ton en 44 procent tot<br />
343.000 ton.<br />
HAVENBEDRIJF <strong>AMSTERDAM</strong> N.V.<br />
Dertje Meijer, president-directeur van Havenbedrijf<br />
Amsterdam, heeft een verklaring voor de overslagcijfers:<br />
“In het eerste halfjaar van 2015 was sprake van<br />
een recordoverslag. Het tweede halfjaar is achtergebleven<br />
bij de verwachtingen, maar dit is geen trend. Het komt door<br />
het zeer milde winterweer, er werden minder kolen gestookt.<br />
Het aantal vestigingen is toegenomen, net als de gronduitgifte<br />
- met 18,5 hectare. Dat is goed voor de economie en heeft<br />
toegevoegde waarde voor de haven en de werkgelegenheid.<br />
Voor 2016 verwachten we weer groei, al zijn we als internationale<br />
haven ook afhankelijk van volatiele energiemarkten en<br />
geopolitieke ontwikkelingen.”<br />
10 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
Daarnaast zetten wij verder in op innovatie – het vormgeven<br />
van de digitale haven. Je ziet een enorme toename van<br />
slimme technische toepassingen. De hoeveelheid data die<br />
de mensheid in de geschiedenis tot 2003 heeft verzameld,<br />
werd in 2010 in slechts twee dagen geproduceerd. En nu,<br />
anno 2016, in slechts in een paar minuten. Als havenbedrijf<br />
moeten wij inspelen op deze ontwikkeling en ruimte bieden<br />
aan gamechangers. Nieuwe producten en diensten worden<br />
steeds vaker ook door creatieve buitenstaanders aangedragen;<br />
zij kijken met een andere blik naar onze vraagstukken en<br />
kunnen met verrassende inzichten een verandering in gang<br />
zetten. We zijn daar al mee bezig door bedrijven die actief<br />
zijn op het gebied van circulaire en biobased economie aan<br />
ons te binden en samen te werken met startup-netwerken<br />
zoals Rock-start en Innovation Lab Chemistry Amsterdam.<br />
En in 2016 opent Prodock (een fysieke locatie in de haven<br />
om industriële testopstellingen te plaatsen en pilot-plants<br />
voor innovatieve producten en processen, red.) haar deuren<br />
en daarnaast zullen we onze ambities op het gebied van<br />
energietransitie en circulaire- en biobased economie verder<br />
vormgeven.”<br />
Hoe gaat Havenbedrijf Amsterdam 2016 in?<br />
“We hebben als havenbedrijf een missie: grensverleggend<br />
waarde creëren. Om dat te realiseren, zoeken we zowel op<br />
commercieel, politiek en kennisvlak partnerships. Juist op<br />
de snijvlakken tussen sterke sectoren liggen de unieke kansen<br />
voor de haven. Dat betekent ook dat we in 2016 onze<br />
klant meer centraal zullen stellen. Luisteren, meedenken,<br />
maatwerk leveren omdat wij er van overtuigd zijn dat het<br />
slimmer, sneller en ook schoner kan. Al onze projecten worden<br />
dan ook langs deze meetlat gelegd. Het betekent óók<br />
verbinding leggen tussen de drie kernen: stad, regio en haven<br />
en zorgen voor innovatie. Dat maakt dat we snel kunnen<br />
inspelen op ontwikkelingen.”<br />
Wat zijn grote thema’s voor Havenbedrijf<br />
Amsterdam?<br />
“Duurzaamheid en innovatie. De druk op het milieu is groot<br />
en je ziet dat het maatschappelijke draagvlak voor fossiel afneemt.<br />
Wij voelen als energiehaven een morele verantwoordelijkheid<br />
om mee te denken en bij te dragen aan verandering<br />
en vernieuwing. Dat verwachten onze klanten ook van<br />
ons. Samen met hen willen wij onderzoeken en ontdekken<br />
wat we moeten doen om relevant te blijven, zodat we als havenregio<br />
op economisch en maatschappelijk vlak van toegevoegde<br />
waarde kunnen blijven. Door het ene te laten bloeien<br />
en het ander te laten groeien. Dus mogelijkheden creëren<br />
voor bestaande klanten om de over- en opslag zo optimaal<br />
en duurzaam mogelijk in te richten, het energietransitie-debat<br />
met hen te voeren, mee te denken. En voor nieuwe klanten<br />
faciliteiten creëren, die het vestigen en innovatief ondernemen<br />
op bijvoorbeeld dit gebied mogelijk maken.<br />
Zijn er al concrete voorbeelden te noemen van vernieuwende<br />
initiatieven?<br />
Meijer: “Met Prodock trekken we startups en partijen aan die<br />
vernieuwend bezig zijn, en die koppelen we aan onze bedrijven<br />
in de haven. Prodock is dus niet alleen een locatie, maar<br />
ook een community en een innovatieplatform. Een van de<br />
huurders is bijvoorbeeld 30Mhz. Zij zijn gespecialiseerd in<br />
het toepassen van sensortechnologie en Internet of Things.<br />
Ook Waternet zet volop in op circulaire activiteiten vanuit het<br />
‘We hebben als<br />
havenbedrijf een missie:<br />
grensverleggend waarde<br />
creëren’<br />
Clean Captal-programma, een samenwerking tussen Havenbedrijf<br />
Amsterdam, Afval Energie bedrijf Amsterdam en Waternet.<br />
Het Amsterdamse havengebied biedt ideale omstandigheden<br />
voor het realiseren van deze pilots in circulaire en<br />
biobased economy, energietransitie, logstieke vernieuwing<br />
en toezicht en veiligheid. Daarnaast past het precies binnen<br />
de ambities van Havenbedrijf Amsterdam om schone industrie<br />
aan te trekken. Een ander voorbeeld is een bedrijf dat<br />
bezig is om supermarktafval dat over de datum is, te verwerken<br />
tot een bouwsteen in de voederindustrie. De haven als<br />
proeftuin voor nieuwe technologieën. Dáár ligt de toekomstige<br />
waarde, zowel qua werk als samenwerkingsverbanden<br />
en innovatie. Veel innovatie. Dat aspect moeten we meer voor<br />
het voetlicht krijgen.”<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 11
ACTUEEL<br />
ZEEHAVEN IJMUIDEN N.V.<br />
Directeur Peter van de Meerakker kijkt tevreden terug op<br />
2015: “Het was een mooi jaar voor Zeehaven IJmuiden.<br />
Een hoogtepunt was natuurlijk SAIL. PreSail in IJmuiden<br />
trok veel belangstellenden en was een fantastisch feest. We<br />
moesten in totaal aan havengeldinkomsten iets inleveren<br />
ten opzichte van ons topjaar 2014. In 2015 komen we met<br />
een bedrag van € 3,7 miljoen aan havengelden zo’n vijf procent<br />
lager uit. De overige sectoren binnen de haven laten<br />
een redelijk stabiel beeld zien, met als uitzondering de daling<br />
van het aantal cruiseschepen, dat we hebben mogen<br />
ontvangen: van 56 calls in 2014 naar 43 in 2015. De ferry van<br />
DFDS Seaways op Newcastle blijft zich positief onderscheiden.<br />
Met 587.000 vervoerde passagiers in 2015 ten opzichte<br />
van 572.000 passagiers in 2014, kende de ferry een groei van<br />
bijna drie procent.<br />
Op het gebied van duurzaamheid is veel gebeurd. Een duurzame<br />
haven is en blijft voor Zeehaven IJmuiden een speerpunt.<br />
Zo is op initiatief van de pelagische rederijen Cornelis<br />
Vrolijk, Parlevliet en Van der Plas en Zeehaven IJmuiden N.V.<br />
in 2015 aan de Kotterkade een walstroomvoorziening aangelegd.<br />
Hiermee reduceren we de uitstoot van schadelijke<br />
stoffen en geluid. Voor de levering van groene, duurzame,<br />
stroom hebben we een contract gesloten met energieproducent<br />
ENECO. De schepen voor de wal in de havens van<br />
IJmuiden krijgen op deze manier de voor de kust van IJmuiden<br />
met offshore-wind opgewekte stroom.<br />
Ook vinden belangrijke havenontwikkelingen plaats op het<br />
gebied van visserij. De omzet op de Hollandse Visveiling<br />
IJmuiden groeide met rugwind door de lagere olieprijzen en<br />
met oog voor verdere verduurzaming in 2015 met 11,7 procent,<br />
naar 57,9 miljoen in 2015”, aldus Van de Meerakker.<br />
Hij vervolgt: “Als het om offshore gaat, zijn de verwachtingen<br />
hooggespannen. De ambities hebben in IJmuiden door<br />
de ontwikkeling van een Offshore-windcluster verder vorm<br />
gekregen. Eneco en MHI Vestas hebben zich in IJmuiden<br />
gevestigd met het oog op het beheer en onderhoud van de<br />
drie offshore-windparken voor de Hollandse kust. De nieuwe<br />
boatlandings in de IJmondhaven worden volop gebruikt<br />
voor het aan- en afvoeren van mensen en materieel naar de<br />
offshore-windturbines. Binnenkort is de uitkomst van de<br />
tender Borssele bekend en starten de voorbereidingen voor<br />
de bouw van maar liefst 2.100 MW offshore-wind voor de<br />
Zuid- en Noord–Hollandse kust. Dat is zeven keer het volume<br />
van de drie huidige parken.<br />
Internationaal wordt steeds duidelijker dat Nederland te<br />
weinig doet. Met de Klimaattop in Parijs is een route naar<br />
een meer duurzame wereld bepaald. De afspraken uit het<br />
akkoord zullen grote gevolgen hebben voor de havens in het<br />
Noordzeekanaalgebied: minder kolen en meer gebruik maken<br />
van wind op zee en biomassa. Maar hier liggen ook grote<br />
kansen, dus we moeten vooral doorgaan met de inspanningen<br />
van AYOP op dit terrein. De lage olieprijs vormt een<br />
onzekere factor voor de havenontwikkelingen op het terrein<br />
van olie- en gas-offshore-activiteiten.<br />
De herstructurering van het Middenhavengebied werpt nu<br />
echt zijn vruchten af. Wegen en riolering zijn vernieuwd,<br />
nieuwe kades zijn in gebruik genomen. Zonder hulp van<br />
de provincie was dat niet mogelijk geweest. Hierbij plaats ik<br />
graag een oproep om met de nieuwe HIRB-regeling (regeling<br />
om bedrijventerreinen te herstructureren, red), die nu<br />
wordt voorbereid door de provincie, de herstructurering van<br />
havens prioriteit te geven.”<br />
GEMEENTE BEVERWIJK<br />
Ook Beverwijk doet het goed. Wethouder Tim de Rudder,<br />
verantwoordelijk voor de portefeuilles ruimtelijke ordening,<br />
economische zaken, verkeer en milieu: “We zijn blij<br />
met de ontwikkelingen in onze haven. We hebben in 2015<br />
een goede omzet gedraaid, er zijn meer schepen - zowel<br />
binnenvaart als zeevaartschepen - en we hebben flink meer<br />
geëxporteerd dan voorgaande jaren. Helaas is een van de<br />
grotere bedrijven in de Beverwijkse haven failliet gegaan,<br />
maar de andere bedrijven draaien erg goed. Dat geldt ook<br />
voor de containeroverslag. We zien een herstel van de economie<br />
in de Beverwijkse haven. Voor 2016 verwachten we<br />
wel een kleine tegenslag in de cijfers, mede door het genoemde<br />
faillissement.<br />
Een belangrijk punt voor 2016 is verder onderzoeken hoe we<br />
de bedrijfsvoering van het gemeentelijk havenbedrijf efficiënter<br />
kunnen maken. Wat de uitkomst van het onderzoek is,<br />
is nu nog niet te zeggen. Misschien moet het bedrijfsmatiger,<br />
misschien betekent het verzelfstandigen of misschien moe-<br />
12 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
‘Zorgen voor een goed<br />
bereikbare haven blijft<br />
belangrijk’<br />
ten we een samenwerking aangaan met Zeehavens IJmuiden.<br />
Zorgen voor een goed bereikbare haven en goede faciliteiten<br />
blijven voor de gemeente het belangrijkst, de bedrijven zorgen<br />
voor de goederenstroom. We gaan de havenactiviteiten<br />
niet uitbreiden. Wel gaan we dit jaar bijvoorbeeld een kade<br />
opnieuw vervangen, een flinke investering. We gaan kijken<br />
hoe we bedrijventerreinen kunnen vergroenen door bijvoorbeeld<br />
te rijden met elektrische auto’s en vrachtwagens. En het<br />
gebruik van lng (liquid natural gas, vloeibaar aardgas) invoeren.<br />
Beverwijk heeft geen overslag van kolen en olie, dus dat<br />
maakt het wat eenvoudiger om maatregelen te treffen. Ook<br />
ondernemers nemen hun verantwoordelijkheid en zien dat<br />
het anders moet. We hebben in Beverwijk Green Biz, ondernemers<br />
ontmoeten elkaar in dit samenwerkingsverband en<br />
bespreken wat ze op het gebied van duurzaamheid samen<br />
kunnen doen. Ook als dat hun eigen pand betreft.”<br />
GEMEENTE ZAANSTAD<br />
“De doorvoer over de Zaan naar de fabrieken is flink gegroeid.<br />
In 2015 is dat in Zaanstad in totaal 1,9 miljoen ton,<br />
dat is 150 duizend ton meer dan het jaar ervoor”, aldus wethouder<br />
Dennis Straat, verantwoordelijk voor de economische<br />
ontwikkeling van het havengebied.<br />
Hij vervolgt: “We hebben samen met de provincie enorm<br />
geïnvesteerd. Meer capaciteit betekent meer groei. De Zaan<br />
is uitgebaggerd, er zijn veel bruggen vervangen - je ziet daar<br />
nu al een opleving in de tonnages. Dat heeft met een goede<br />
infrastructuur en economische groei te maken. De aanvoer<br />
van rijst bij Lassie is bijvoorbeeld opvallend gestegen. En<br />
het centrum van Zaandam – de Wim Thomassenhaven – is<br />
bijvoorbeeld ook geschikt voor boord-boordoverslag. De<br />
sluizen in Zaandam en Zaanbrug in Wormerveer gaan we<br />
nog aanpakken.<br />
De riviercruisevaart is voor ons ook belangrijk. We hebben<br />
als Zaanstad echt wat te bieden. Wij zijn al een tijd in gesprek<br />
met Havenbedrijf Amsterdam en ACP (Amsterdam<br />
Cruise Ports) om te kijken hoe we samen een goed pakket<br />
kunnen aanbieden. Daarbij horen onder andere goede faciliteiten.<br />
We zijn bezig met twee afmeervoorzieningen, zodat<br />
we meer riviercruises kunnen ontvangen en bezoeken samen<br />
met Havenbedrijf Amsterdam reders om ze een beeld<br />
te geven van de mogelijkheden.<br />
In Amsterdam loopt het vol en dan is goede spreiding van<br />
belang. We hebben weliswaar niet dezelfde capaciteit, maar<br />
wel ruimte: we leveren als Zaanstad graag een bijdrage. Het<br />
is economisch gezien ook interessant om riviercruises te<br />
ontvangen en door te laten varen tot aan de Zaanse schans.<br />
Ondernemers denken graag mee met mogelijkheden om<br />
toeristen gastvrij te ontvangen. Reders plannen ver vooruit,<br />
dus we zullen daar in 2018 pas de eerste resultaten van zien.<br />
Natuurlijk investeert Zaanstad ook in walstroom en geluidsreductie.<br />
Havenbedrijf Amsterdam neemt daar goed het<br />
voortouw in en wij volgen graag als het om initiatieven op<br />
het gebied van duurzaam ondernemen gaat.<br />
We zijn samen met Havenbedrijf Amsterdam bezig met een<br />
onderzoek om de havengelden eenvoudiger te maken, omdat<br />
er verschillende regimes gelden. We willen het eenvoudig<br />
en klantvriendelijk maken. Je ziet, er gebeurt veel. Ik ben<br />
blij met de samenwerking die we met Havenbedrijf Amsterdam<br />
onderhouden.” •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 13
CRUISE<br />
VEELBELOVEND<br />
MARITIEM EN TOERISTISCH FENOMEEN<br />
Cruisen (zee en rivier) blijft wereldwijd een veelbelovend maritiem<br />
en toeristisch fenomeen en dat geldt zeker voor Amsterdam,<br />
dat nu jaarlijks 700.000 passagiers verwelkomt. Woorden die<br />
bij de lokale ontwikkelingen horen zijn: schaalvergroting, MSC<br />
Splendida, segmentering, herhaalpassagiers, regionale spreiding,<br />
economische impact, veiligheid, Port of the Year-award.<br />
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: CHRIS VAN DER DEIJL<br />
hoogtepunt op cruisegebied vorig jaar was<br />
zonder meer het bezoek van MSC Splendida<br />
“Het<br />
van 333 meter aan Amsterdam”, zegt Janine<br />
van Oosten, de kersverse voorzitter van de Amsterdam Cruise<br />
Port (ACP). Ze voegt eraan toe: “Al maakte ik dat nog mee<br />
in mijn vorige functie als havenmeester van Amsterdam. De<br />
passage door de oude Noordersluis bij IJmuiden en de draai<br />
bij Passenger Terminal Amsterdam verliepen soepel – je kunt<br />
er dus veilig van uitgaan dat als in 2019 de nieuwe veel bredere<br />
en langere sluis operationeel is, het minder spannend is<br />
als schepen van die omvang of zelfs nog langer onze haven<br />
bezoeken. Nautisch was het bezoek van de MSC Splendida<br />
terdege voorbereid in de simulatoren van het loodswezen<br />
in IJmuiden. Belangrijk is dat we hebben laten zien een passend<br />
antwoord te hebben op de schaalvergroting die de zeeen<br />
ook de riviercruisevaart kenmerkt.”<br />
Die snelle schaalvergroting in de Europese wateren uit zich<br />
enerzijds doordat in de afgelopen jaren grote schepen uit<br />
het Caribisch gebied naar Europa zijn overgebracht, anderzijds<br />
door het verbouw- en nieuwbouwprogramma van<br />
de rederijen in ogenschouw te nemen. “Jaarlijks komen er<br />
wereldwijd zo’n tien nieuwe schepen in de vaart en die zijn<br />
inderdaad veelal een slagje groter,” zegt Frans Baud, algemeen<br />
directeur van de Felison Terminal in IJmuiden. “Wij<br />
zijn nu in IJmuiden voorbereidingen aan het treffen om de<br />
maximale lengte van schepen die wij kunnen ontvangen van<br />
290 meter tot 320 meter te verruimen. Het is zelfs in principe<br />
mogelijk, wel na grote investeringen, om dat verder op te<br />
rekken tot 340 meter. Maar het is de vraag of dat nodig is in<br />
ons vaargebied. Nu al kunnen we negentig procent van de<br />
huidige wereldvloot in IJmuiden ontvangen. Daarnaast zit er<br />
een grens aan de schaalvergroting. Je moet er wel mee kunnen<br />
aanleggen in voldoende havens. De schaalvergroting<br />
zet zich eerder door in breder en dieper. Veel van de nieuwe<br />
schepen worden overigens ingezet in groeimarkt Azië, in het<br />
bijzonder China. Deze schepen worden ook speciaal ingericht<br />
op Aziatische wensen zoals extra casino’s.”<br />
Dick de Graaff, commercieel directeur van Passenger Terminal<br />
Amsterdam (PTA). “Het komt nu al voor dat wij twee<br />
TERMINALS<br />
Amsterdam wordt op zeecruisegebied bediend door<br />
twee terminals. De Felison Terminal ligt voor de sluis in<br />
IJmuiden, Passenger Terminal Amsterdam (PTA) ligt pal<br />
nabij het oude centrum van Amsterdam.<br />
14 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
schepen van 320 meter voor de kade hebben. Dan stromen er<br />
op één dag een kleine twee keer vijfduizend passagiers door<br />
onze terminal. Het blijkt dat we dat moeiteloos aankunnen.”<br />
Segmentering<br />
Er worden niet alleen nieuwe schepen met meer hut-capaciteit<br />
gebouwd, ook kleinere. Met de groei van het aantal<br />
cruisepassagiers (wereldwijd jaarlijks 23 miljoen) neemt ook<br />
segmentering hand over hand toe. Een rederij als de Holland<br />
Amerika Lijn (HAL) die meer in het hogere segment zit, vaart<br />
met minder grote schepen – Amsterdam ontvangt overigens<br />
dit jaar het ms Koningsdam op haar maiden trip. Maatwerk<br />
geldt niet alleen in het duurdere segment, alle rederijen bieden<br />
meer doelgroepgerichte reizen aan. De Graaff: “Waar<br />
vroeger cruisepassagiers gepensioneerden waren, zien wij nu<br />
een toename van diversiteit onder de doelgroepen. Daarnaast<br />
zijn ze ook te verdelen in gezinnen, cultuurliefhebbers, tweeverdieners,<br />
doeners, sporters, uitgaanders, shoppers noem<br />
maar op. Ook zijn er enerzijds reizen van maximaal elf dagen<br />
die gericht zijn op Amerikaanse werkenden die immers nooit<br />
meer dan twee weken vakantie hebben, en langere reizen<br />
voor pensionado’s en andere vrijgestelden. Een algemene<br />
tendens is dat hoewel passagiers op de Noordwest-Europa-routes<br />
een relatief hoge gemiddelde leeftijd hebben, die<br />
toch aan het dalen is.” Van Oosten voegt eraan toe: “Die doelgroepbenadering<br />
is gunstig voor Amsterdam. Wat Amsterdam<br />
en de regio eromheen in de aanbieding heeft, kent qua<br />
variëteit zijn weerga niet: cultuur, historie, en een prachtige<br />
en ook veilige stad waar je zo in loopt zoals 94 procent van de<br />
transitpassagiers doet. In alle onderzoeken krijgt Amsterdam<br />
van zijn bezoekers uit allerlei doelgroepen een extreem hoge<br />
beoordeling. Ook de regio rondom Amsterdam is toeristisch<br />
een openbaring. Natuurlijk vanwege de historische stadjes,<br />
‘Wat Amsterdam en de<br />
regio eromheen in de<br />
aanbieding heeft, kent<br />
zijn weerga niet’<br />
Janine van Oosten, voorzitter van de Amsterdam Cruise Port.<br />
maar de regio biedt allerlei actieve attracties zoals fietsen in<br />
het duingebied rondom IJmuiden (Aida-schepen hebben aan<br />
boord standaard tachtig huurfietsen), golfen en indoorskien.”<br />
Een tendens die samenhangt met verjonging is dat passagiers<br />
steeds zelfstandiger worden. In Amsterdam gaat 56 procent<br />
van de passagiers op eigen houtje (vaak geleid door hun<br />
smartphone) de stad in dankzij de centrale ligging van PTA<br />
in het centrum van de historische stad. Desalniettemin gaat<br />
44 procent van de bezoekers onder begeleiding van een touroperator<br />
op stap.<br />
Herhaalpassagiers<br />
Cruisen werkt verslavend. Onderzoek uitgevoerd door GP<br />
WILD in 2015 laat zien dat vijftig procent van de zeecruisepassagiers<br />
die Amsterdam hebben bezocht, er al eens eerder<br />
met een cruise zijn geweest. Sommigen al voor de derde of<br />
vierde keer. Van Oosten: “De veelzijdigheid van het Amsterdamse<br />
aanbod is ook hier een enorme pré. Voor iedere<br />
herhaalpassagier met welke belangstelling ook is er zoveel<br />
te doen en te beleven. Ook bij de jonge en zich sterk kwalitatief<br />
ontwikkelende en groeiende riviercruise is het aantal<br />
herhaalpassagiers al twintig tot dertig procent. De riviercruise<br />
waarbij in 2015 1.769 schepen in Amsterdam aanlegden,<br />
waarvan negentig procent turnarounds, kampt op piekmomenten<br />
met te weinig capaciteit op de Amsterdamse kades.<br />
Dat rederijen kunnen uitwijken naar Zaanstad en Haarlem<br />
geeft de kracht aan van de regio. En het is allemaal zo dichtbij.<br />
Gelukkig zien we daarnaast dat de spreiding over het jaar van<br />
de calls meer en meer toeneemt.”<br />
Economische impact<br />
In 2015 ontvingen Amsterdam en IJmuiden 340.000 zeecruisepassagiers<br />
in 180 calls (in 2014 182). Een scheepsbezoek<br />
(cruise call ofwel transit call) levert de stad zo’n 350.000 euro<br />
aan spenderingen op, een turnaround zo’n 550.000 euro. Transitpassagier<br />
spenderen gemiddeld circa 75 euro per stel, een<br />
turnaroundpassagier gemiddeld 525 euro per paar in verband<br />
met pre- of posthotelverblijf in Amsterdam. Voor de riviercruise<br />
(450.000 passagiers) zijn dit soort uitgaven vergelijkbaar.<br />
Dienstverlening<br />
Zowel de Felison Cruiseterminal als PTA leggen zich toe op<br />
het optimaliseren van hun dienstverlening naar rederijen en<br />
passagiers. Voortdurend worden met de partners de procedures<br />
tegen het licht te houden om een gesmeerde afwikkeling<br />
te blijven garanderen. Ook wordt er geïnvesteerd: bij de Felison<br />
leidde dit onder meer tot de ontwikkeling van een mobiele<br />
en overdekte gangway die het comfort van (zeker ook de<br />
rolstoel-)passagiers vergrootte. Bij PTA tot de inrichting van<br />
een VIP-lounge op het Panoramadek voor de bemanningen<br />
met onder meer een wifi-voorziening. Voor deze VIP-lounge<br />
ontving PTA de Port of the Year-award van het gezaghebbende<br />
Seatrade Magazine.<br />
De economie zit in de lift, de cruisevaart zit in de lift en Amsterdam<br />
is een algemeen erkende topbestemming met absolute<br />
marquee-value. Een veilige stad ook. De dienstverlening<br />
van de terminals verdient prijs na prijs, de ISPS-code wordt<br />
in Nederland strikt nageleefd, de nautische faciliteiten en<br />
dienstverleners functioneren uitstekend, er is investeringsbereidheid,<br />
in 2019 ligt die nieuwe sluis er. Er lijken geen wolken<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 15
CRUISE<br />
aan de hemel. Dat gaat zeker op voor de riviercruise waarbij<br />
de passagiersgroei elk jaar bijna dubbele cijfers schrijft.<br />
Hoewel het aantal zeecruisepassagiers stijgt, kenmerkt de<br />
zeecruise in Amsterdam zich echter door een hoge mate<br />
van onvoorspelbaarheid in de call-frequentie. Het aantal<br />
aanlopen verloopt in een golfbeweging. Op die onvoorspelbaarheid<br />
valt slechts beperkt invloed op uit te oefenen. De<br />
verklaring hiervoor is velerlei: een grote rol speelt dat rederijen<br />
een tekort aan schepen hebben, zodat ze minder schepen<br />
kunnen inzetten dan ze wel zouden willen. Voorts dat<br />
Amsterdam onderdeel uitmaakt van meerdere cruisevaarroutes,<br />
maar altijd aan het uiteinde daarvan zit. Dat maakt<br />
kwetsbaar. En dat wordt nog versterkt doordat de populariteit<br />
van het cruisen in Nederland weliswaar toeneemt, maar<br />
die groei een tikkeltje verbleekt bij de overweldigende belangstelling<br />
in bijvoorbeeld Duitsland. Een gevolg is dat een<br />
Duitse rederij als Aida ernaar neigt zich meer op de thuishavens<br />
te concentreren. Toch weet Amsterdam meer en meer<br />
zeecruisepassagiers te trekken.<br />
Thuismarkt<br />
Wat kan er voorts gebeuren? Baud: “Aan Amsterdam en de regio<br />
rondom ligt het niet, aan de lokale cruise-industrie ligt het<br />
niet, hoewel we er op gespitst moeten zijn een nog aantrekkelijker<br />
product en dienstverlening te offreren. Wat we kunnen<br />
doen, is meer bekendheid creëren. Het cruisen in Nederland<br />
populairder maken. Als iedere Nederlander die weet hoe leuk<br />
cruisen is als een ambassadeur in zijn omgeving optreedt,<br />
dan krijgt de thuismarkt vanzelf nog meer vlees op de botten.<br />
Eén ding staat vast: iedereen wil naar Amsterdam.” •<br />
WWW.<strong>AMSTERDAM</strong>CRUISE.NL<br />
23.000.000<br />
CRUISEPASSAGIERS<br />
WERELDWIJD<br />
700.000<br />
CRUISEPASSAGIERS<br />
NZKG<br />
ZEECRUISE<br />
178<br />
CALLS 340.000<br />
60<br />
MILJOEN<br />
PASSAGIERS<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
IJMUIDEN<br />
RIVIERCRUISE<br />
450.000<br />
PASSAGIERS<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
1.769<br />
CALLS<br />
38<br />
MILJOEN<br />
€ 550.000<br />
PER TURN AROUND<br />
€ 350.000<br />
PER TRANSIT CALL<br />
50% TURNAROUND<br />
16 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
Een bijzondere ontmoeting in de<br />
haven van IJmuiden. De MSC Opera<br />
was vanuit IJmuiden op weg naar het<br />
Britse kanaaleiland Guernsey. De MSC<br />
Magnifica vertrok vanaf Passenger<br />
Terminal Amsterdam (PTA) naar<br />
Hamburg. Beide schepen hadden<br />
samen zo’n 4.800 passagiers en 2.000<br />
bemanningsleden aan boord.<br />
GOED VOOR (BIJNA)<br />
HONDERD MILJOEN<br />
PER JAAR<br />
Steeds meer cruiserederijen en -passagiers weten de<br />
weg naar de regio te vinden. Alma Prins, salesmanager<br />
Cruise bij Havenbedrijf Amsterdam NV, en Karin Maat,<br />
financieel directeur bij Zeehaven IJmuiden NV, maken de<br />
ontwikkelingen van dichtbij mee.<br />
TEKST: EVELINE PAPA FOTO: HENK HONING<br />
Alma Prins, salesmanager Cruise, is verantwoordelijk<br />
voor de zee- en riviercruise in de Amsterdamse havenregio.<br />
Ze heeft contact met rederijen in binnenen<br />
buitenland om de regio onder de aandacht te brengen<br />
en te kijken hoe vraag en aanbod nog beter op elkaar zijn<br />
af te stemmen. “We zien bijvoorbeeld in de markt een trend<br />
dat schepen langer worden. Dan kijk je of de huidige voorzieningen<br />
in de haven voldoende zijn en of aanpassingen<br />
noodzakelijk zijn. We willen de rederijen blijven faciliteren<br />
en aantrekken, zodat we meegroeien met de marktontwikkelingen.<br />
Maar dit is niet genoeg voor de groeiambities die<br />
de nieuwe sluis ons biedt. Daarvoor hebben we meer en<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 17
CRUISE<br />
FOTO: CHRIS VAN DER DEIJL<br />
grotere kade-terminalcapaciteit nodig. We zijn nu aan het<br />
onderzoeken hoe de cruisevaart in de Amsterdamse regio<br />
kan doorgroeien, rekening houdend met de discussie over<br />
de IJ-oeververbindingen.”<br />
Award<br />
De financieel directeur van Zeehaven IJmuiden NV, Karin<br />
Maat, ziet de ontwikkeling ook bij haar in het gebied. Naast<br />
de ontvangst van zeecruiseschepen heeft het bedrijf ook ervaring<br />
met de afhandeling van ruim 600.000 passagiers met<br />
de dagelijkse DFDS-ferryverbinding op Newcastle. De investeringen,<br />
ervaringen en soepele afhandeling van cruisepassagiers<br />
in IJmuiden hebben voor Zeehaven IJmuiden/<br />
Felison Cruise Terminal over 2014 geresulteerd in een Best<br />
Turnaround Destination-award. Maat: “Na de opening van<br />
de Felison Cruise Terminal door KVSA in 2012 en de noodzakelijke<br />
‘nautische’ investeringen van Zeehaven IJmuiden NV,<br />
is het aantal zeecruiseschepen dat IJmuiden bezoekt sterk<br />
toegenomen. Het recordjaar 2014, waarin 56 cruiseschepen<br />
de haven van IJmuiden bezochten, onderstreept de waardering<br />
van de markt voor deze strategische keuze. Dankzij de<br />
goede jarenlange contacten tussen de rederijen en Cruise<br />
Terminals Amsterdam (samenwerking terminals IJmuiden<br />
en Amsterdam, red.) kennen de rederijen de Amsterdamse<br />
havenregio goed en onderscheiden zij de terminals in IJmuiden<br />
en Amsterdam als sea-terminal en city terminal. De<br />
klant bepaalt haar locatie in de regio op basis van meerdere<br />
factoren. Het aanmeren in IJmuiden biedt een tijdwinst van<br />
zo’n vijf á zes uur voor een schip, ten opzichte van doorvaren<br />
naar Amsterdam. Aanmeren in Amsterdam betekent weer<br />
dat passagiers direct van boord de stad in kunnen lopen. Belangrijk<br />
blijft dat de reder voor ‘de Amsterdamse regio’ kiest<br />
en dan is er altijd een passende terminal.”<br />
Hoe heeft de riviercruisevaart zich in 2015 ontwikkeld?<br />
Prins: “Het was wéér een recordjaar. We hebben in totaal<br />
1.769 aanlopen (aantal riviercruiseschepen dat Amsterdam<br />
heeft aangedaan, red) gehad. In 2014 waren dat er 1.685. Ongeveer<br />
tachtig procent van die aanlopen is een turnaround<br />
call: Amsterdam is dan in het vaarschema het begin- of eindpunt<br />
van de reis. De passagiers komen vooral uit Amerika,<br />
Canada, Duitsland, Engeland en Australië. Zij komen via<br />
Schiphol naar Amsterdam en verblijven dan vaak, voordat ze<br />
aan boord gaan, een paar dagen in een hotel in Amsterdam.<br />
Een reder als Viking reserveert bijvoorbeeld alleen al bij het<br />
Mövenpick-hotel op jaarbasis 20.000 kamers voor hun passagiers.<br />
Daarna stappen de toeristen op en gaan ze richting<br />
Bazel, Wenen of Boedapest. Of het gebeurt andersom, dat<br />
Amsterdam het eindpunt is en ze na de cruise in het hotel<br />
verblijven om de stad en regio te ontdekken voordat ze weer<br />
naar huis gaan.”<br />
Waar ligt het aan dat het blijft groeien?<br />
Prins: “Steeds meer mensen ontdekken hoe leuk het is om<br />
een cruise te maken. Voor elke doelgroep is er wel een schip<br />
of rederij met een cruise dat bij je past. Bij riviercruises zie je<br />
bijvoorbeeld dat voornamelijk vijftigplussers geïnteresseerd<br />
zijn. Demografisch gezien, is dat wereldwijd een grote groep<br />
die veel te besteden heeft. In dat hogere segment is vraag<br />
naar luxe cruises.”<br />
Karin Maat, financieel directeur Zeehaven IJmuiden.<br />
FOTO: REINDER WEIDIJK<br />
Hoe zit dat met de zeecruisevaart?<br />
Prins: “Ook daar was groei. In het afgelopen jaar hebben we<br />
134 schepen ontvangen – in 2014 waren dat 126 schepen.<br />
Er is een enorme diversiteit in het aantal rederijen dat Amsterdam<br />
aandoet. In het afgelopen jaar hebben we ook het<br />
grootste cruiseschip ooit in Amsterdam ontvangen: de MSC<br />
Splendida, met een lengte van 333 meter. We zien dat de Aziatische<br />
markt ook opkomt. En vanaf dit jaar is Amsterdam de<br />
thuishaven van het nieuwste schip van de Holland America<br />
Line, de Koningsdam. Daar zijn we trots op. Alleen al in 2016<br />
worden er wereldwijd tien nieuwe zeecruiseschepen in de<br />
vaart genomen. En we hebben de prestigieuze Award Port of<br />
the Year 2015 gewonnen.”<br />
‘Steeds meer mensen<br />
ontdekken hoe leuk het is<br />
om een cruise te maken’<br />
18 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
walstroom om zo de uitstoot en het geluid te reduceren. Rederijen<br />
zijn daar overigens ook bewust mee bezig naar hun<br />
eigen klanten. Ook belonen we schone zeecruisevaart door<br />
korting te geven op het havengeld.”<br />
Alma Droog, salesmanager Cruise Havenbedrijf Amsterdam (rechts).<br />
FOTO: GWENDELYN LUIJK<br />
‘Zoals het er nu naar<br />
uitziet, wordt 2016 weer<br />
een goed jaar’<br />
Wat zijn de plannen voor 2016?<br />
Prins: “Zoals het er nu naar uitziet, wordt 2016 weer een goed<br />
jaar. We kijken voor de riviercruise naar mogelijkheden om<br />
nieuwe locaties te ontwikkelen, en huidige te verbeteren.<br />
En we willen de walstroomcapaciteit op diverse ligplaatsen<br />
uitbreiden, zodat steeds meer schepen daarop kunnen aansluiten.<br />
Om de grotere zeecruisevaartschepen te ontvangen,<br />
gaan we de kadelengte van PTA met dertig meter verlengen.<br />
Maar dit is niet voldoende, we onderzoeken nu hoe de cruisevaart<br />
in de Amsterdamse regio kan doorgroeien, rekening<br />
houdend met de IJ-oeververbindingendiscussie.<br />
Ook werken we op het gebied van riviercruise sinds 2015<br />
nauw samen met Zaanstad. Als havenbedrijf verkopen we<br />
vooral de ligplaats, maar we willen een totaalpakket aan<br />
een rederij bieden. Zaanstad gaat meer investeren in hun<br />
riviercruise afmeerfaciliteiten en we bezoeken bijvoorbeeld<br />
samen rederijen om de combinatie Amsterdam-Zaanstad<br />
onder de aandacht te brengen.<br />
Vanuit Amsterdam Cruise Port (ACP) vertegenwoordigen we<br />
samen nog een grotere regio met meer gemeentes. We werken<br />
onder andere ook samen met nautische dienstverleners<br />
en touroperators, die ook lid zijn van ACP. Het blijft maatwerk,<br />
want niet alle cruisepassagiers zijn hetzelfde. We staan<br />
als Cruise Terminals Amsterdam samen op vakbeurzen en<br />
bezoeken regelmatig gezamenlijk de klant. Dit alles om de<br />
regio nog beter op de kaart te zetten. Daarnaast helpen we<br />
elkaar bij het optimaal inzetten van de ligplaatscapaciteit.<br />
Ligt bijvoorbeeld Amsterdam vol, dan bieden we als mooi<br />
alternatief IJmuiden aan en vice versa.”<br />
Maat vult aan: “Natuurlijk willen alle toeristen naar Amsterdam<br />
tijdens een bezoek aan Nederland. Alleen willen<br />
de repeaters, cruisepassagiers die al een keer in Amsterdam<br />
geweest zijn, ook andere plaatsen in Nederland bezoeken.<br />
Zij kunnen vanuit IJmuiden eenvoudig naar de Keukenhof,<br />
Haarlem, Alkmaar, de Zuiderzeestadjes als Enkhuizen of een<br />
sportieve activiteit zoals golf.”<br />
Speelt een thema als duurzaamheid een rol?<br />
Prins: “Omdat riviercruiseschepen toch ook vaak in de stad<br />
liggen, sturen we meer en meer aan op om het gebruik van<br />
Er komen meer toeristen, grotere schepen. Hoe is de regio<br />
daar op voorbereid?<br />
Prins: “De cruisevaart zal blijven groeien, dus we bereiden<br />
ons samen met onze partners hierop voor. En de zeesluis<br />
is natuurlijk voor de groei van de zeecruisevaart belangrijk.<br />
Dan kunnen we bij de voordeur ook de grootste klasse<br />
schepen ontvangen. Cruisetoeristen zijn interessant voor<br />
de regio, het zijn kwaliteitstoeristen. Uit studies blijkt dat de<br />
cruisevaart belangrijk is voor de economie voor de regio. We<br />
hebben uitgerekend dat de zeecruise ongeveer zestig miljoen<br />
euro per jaar toegevoegde waarde oplevert en de riviercruise<br />
38 miljoen euro. In de toekomstscenario’s waarmee<br />
we werken, kan dit verder toenemen. En natuurlijk werkgelegenheid.<br />
Omdat de cruisevaart een van de tien belangrijkste<br />
speerpunten voor het havenbedrijf is, blijven we investeren<br />
in deze groeisector. De combinatie van een cruise terminal in<br />
het hart van de stad vinden de cruiserederijen zeer aantrekkelijk.<br />
De cruisepassagiers lopen het centrum in en ervaren<br />
direct de stad. Dat vinden ze geweldig.” •<br />
WWW.PORTOF<strong>AMSTERDAM</strong>.NL<br />
WWW.ZEEHAVEN.NL<br />
ADVERTENTIE<br />
Golden Arrow<br />
OLIEPRODUCTEN <strong>AMSTERDAM</strong> BV<br />
Jaren van bewezen betrouwbaarheid en inzet<br />
voor het leveren van hoge kwaliteit scheepsbrandstoffen<br />
Golden Arrow Olieproducten Amsterdam BV is een fysieke<br />
olieleverancier en handelaar in de havens van Amsterdam, Zaandam,<br />
Beverwijk, IJmuiden (IJmond gebied), Den Helder, Harlingen, Delfzijl,<br />
Eemshaven en Emden. In de bovenstaande havens zijn we in staat om<br />
scherp geprijsde scheepsbrandstoffen te leveren.<br />
Vanuit ons kantoor in Amsterdam werken we met een zeer ervaren<br />
team van handelaren en planners om de behoeften van onze klanten<br />
te vervullen.<br />
In 2012 is Golden Arrow Olieproducten Amsterdam BV gecertificeerd<br />
volgens de Authorized Economics Operator. De AEO certificaat toont<br />
aan dat Golden Arrow Olieproducten Amsterdam BV voldoet aan de<br />
normen die door de Customs Administrations in de EU zijn gesteld en<br />
in overeenstemming is met douaneregels, veiligheid, beveiliging en<br />
management systemen.<br />
Contact:<br />
Le Mairekade 77, 77, 1013 1013 CB CB Amsterdam<br />
Tel.: +31 +31 20 20 684 684 42 42 99<br />
99<br />
Fax: +31 +31 20 20 684 684 68 57<br />
57<br />
bunkers@goldenarrow.nlwww.goldenarrow.nl<br />
nlwww.goldenarrow.nl<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 19
CRUISE<br />
PASSENGER<br />
TERMINAL<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
PORT OF THE YEAR<br />
Steeds langere en bredere<br />
schepen willen afmeren<br />
bij Passenger Terminal<br />
Amsterdam (PTA), soms met<br />
meer tegelijk. Dat schept<br />
een luxeprobleem voor de<br />
met de Port of the Year-prijs<br />
onderscheiden terminal.<br />
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: HENK HONING<br />
The Port of the Year-prijs van het gezaghebbende Seatrade<br />
Magazine viel vorig jaar ten deel aan Passenger<br />
Terminal Amsterdam (PTA). “Daar zijn we trots op”,<br />
reageert commercieel directeur Dick de Graaff. “De innovatie<br />
waarom we vooral de prijs kregen, was eigenlijk vrij simpel<br />
en niet zo duur. We hebben binnen de terminal een lounge<br />
ingericht voor de bemanningen met allerlei faciliteiten zoals<br />
wifi, elektra- en oplaadpunten en versnaperingen. Maar wel<br />
op een VIP-locatie op het Panoramadek. Alles erop gericht<br />
dat de bemanning zich speciaal kan voelen. Ook krijgen ze<br />
een kortingsboekje voor nabije winkels.”<br />
20 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
‘Gelukkig werken we<br />
goed samen met de VCK<br />
Scandia Terminal’<br />
of passagiers ernaartoe willen, de kwaliteit van de dienstverlening<br />
van de terminal en diens partners, het tijdschema, de<br />
nabijheid van luchthavens, maar ook de beschikbaarheid<br />
van schepen, de plek in een vaarschema, veiligheid, en de<br />
prijs uiteraard. Het oordeel van de bemanningen hoort in dit<br />
rijtje thuis. De Graaff: “De crews zien wij als onze ambassadeurs<br />
en daar doen we graag iets extra’s voor.”<br />
Door die onvoorspelbaarheid verloopt het aantal scheepsbezoeken<br />
in een wisselende golfbeweging. In 2015 ontving<br />
PTA 134 schepen en voor 2016 zijn tot nu toe 122 geboekt. De<br />
commercieel directeur: ‘‘Wel verwerken we hetzelfde aantal<br />
passagiers, want de schepen zijn groter. Voor 2017 weten<br />
we nu al dat we meer turnaroundschepen gaan ontvangen.<br />
Daar zijn wij blij mee en het betekent ook dat we met een<br />
‘luxe’ capaciteitsprobleem geconfronteerd kunnen worden<br />
waarbij schepen soms moeten uitwijken.” Natuurlijk dringt<br />
De Graaff bij de rederijen aan op een betere spreiding, maar<br />
dat blijkt toch heel lastig. “Nu nog komt uitplaatsing sporadisch<br />
voor. Gelukkig werken we goed samen met het havenbedrijf,<br />
de VCK Scandia Terminal in Westpoort en de Felison<br />
Terminal in IJmuiden. Maar het wordt tijd om serieus uit te<br />
kijken naar een tweede locatie.” Een optie is het westelijk<br />
havengebied. “Maar dan moeten we zorgen dat daar goede<br />
openbaarvervoerverbindingen met het centrum aanwezig<br />
zijn. De hoge ratings die wij nu van onze klanten ontvangen,<br />
komen deels doordat onze passagiers vanuit de PTA regelrecht<br />
de historische stad in kunnen lopen. Dat is vrij uniek.<br />
Dat past ook goed bij de passagier anno nu. De meesten<br />
willen op eigen houtje, geleid door hun smartphone, de stad<br />
verkennen.”<br />
Mede door deze voorziening kwam PTA op de shortlist<br />
voor Port of the Year samen met San Francisco (investering<br />
honderd miljoen dollar) en het Portugese Leixos (investering<br />
tachtig miljoen dollar). Meestal kent de twaalfkoppige<br />
internationale jury zo’n prijs toe aan een big<br />
spender, maar deze keer jaar kreeg PTA hem. De Graaff<br />
nogmaals: “Inderdaad, daar zijn we trots op.”<br />
De toekenning van de prijs is min of meer zinnebeeldig<br />
voor onvoorspelbaarheid die de cruisewereld kenmerkt.<br />
Of rederijen een haven aanlopen, is afhankelijk van een<br />
veelheid aan factoren zoals natuurlijk de bestemming en<br />
Schaalvergroting<br />
De schepen worden groter en daarom wordt nog voor aanvang<br />
van het cruiseseizoen de kade met dertig meter verlengd<br />
door twee extra bolders te plaatsen. De Graaff: “Er zijn<br />
dagen dat er twee keer vijfduizend mensen door de terminal<br />
stromen en dat kunnen wij, de touroperators, de bagage-afhandelaar<br />
en de beveiliging moeiteloos aan. Uiteindelijk<br />
gaat elke passagier en elke koffer mee. Alle partijen zijn goed<br />
op elkaar ingespeeld en we overleggen regelmatig met elkaar<br />
om op mogelijke knelpunten te anticiperen. Zo zijn we nu in<br />
samenwerking met Schiphol aan het onderzoeken of we de<br />
bagagecheck-in en -check-out van de luchthaven naar onze<br />
terminal kunnen verplaatsen. Dat biedt veel comfort.”<br />
Niet alleen worden de schepen groter maar vrijwel alle rederijen<br />
zijn bezig met een omvangrijk nieuwbouwprogramma<br />
(het wereldwijde orderboek telt vijftig schepen). Er wordt<br />
veel speciaal gebouwd voor de Aziatische markt en daarop<br />
worden de schepen qua kleurstelling en inrichting (veel casino’s)<br />
afgestemd. De Graaff: “Als de Chinezen de smaak van<br />
het cruisen eenmaal te pakken hebben, gaat wellicht hun<br />
volgende cruise naar Europa. Wij zien de toekomst vol vertrouwen<br />
tegemoet.” •<br />
WWW.PT<strong>AMSTERDAM</strong>.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 21
CRUISE<br />
FELISON<br />
CRUISE<br />
TERMINAL<br />
BEST TURNAROUND DESTINATION<br />
De Felison Cruise Terminal in IJmuiden<br />
kan in de toekomst schepen tot 320<br />
meter moeiteloos afwikkelen. De<br />
terminal, in 2014 onderscheiden met de<br />
best turnaround destination award, blijft<br />
werken aan het verfijnen van de logistiek<br />
rond passagiers, schip en bemanning.<br />
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: ED SEEDER<br />
22 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
Het openen van de Felison Terminal in 2012 ontsloot<br />
aanvankelijk de mogelijkheid om schepen tot 290<br />
meter te ontvangen en plannen zijn inmiddels gemaakt<br />
om schepen van maximaal 320 meter te kunnen accommoderen.<br />
“Daarmee kunnen we negentig procent van<br />
de huidige wereldvloot ontvangen en dat betekent dat wij<br />
in ons vaargebied zelden ‘nee’ hoeven te zeggen”, zegt algemeen<br />
directeur Frans Baud. “De terminal is ooit gebouwd om<br />
jaarlijks dertig tot vijftig schepen te ontvangen, en dat is ook<br />
uitgekomen. De laatste jaren richten wij ons vooral op het<br />
verbeteren van de afwikkeling voor de passagiers. Zo hebben<br />
we in IJmuiden in 2014 een mobiele gangway ontwikkeld en<br />
hier ook gebouwd, die we in 2015 overkapt hebben. Met deze<br />
gangway gaan rolstoelpassagiers moeiteloos het schip in en<br />
uit. Ook hebben we in de terminal de trap vervangen voor een<br />
minder steile, en die oude trap hebben we vervolgens aangebracht<br />
aan de dijk naast de terminal zodat we daarmee een<br />
busterminal en een toegang tot het strand hebben kunnen<br />
ontsluiten.”<br />
De Felison Terminal bedient de Amsterdamse regio. De kracht<br />
is de locatie voor de sluis en de tijdwinst omdat de schepen<br />
voor een bezoek aan Amsterdam twee keer drie uur korter<br />
hoeven te varen terwijl voor de passagiers de stad slechts<br />
veertig autominuten verwijderd is. Ook bij schepen die meer<br />
dan tweeduizend passagiers tellen, verloopt de transfer per<br />
bus naar Amsterdam snel en soepel. Baud: “De regio biedt<br />
daarnaast meer dan Amsterdam. Rondom IJmuiden ligt een<br />
aantrekkelijk gebied vol toeristische attracties. Uiteraard in<br />
het voorseizoen de Keukenhof met zijn bloembollenpark,<br />
Haarlem dat in zijn glorietijd wedijverde met Amsterdam om<br />
de hegemonie in de streek, Alkmaar met zijn kaasmarkt, de<br />
Zuiderzeehavens en natuurlijk de Zaanse Schans. Noord-Holland<br />
biedt een eeuwenoud uniek cultuurlandschap waar inpolderingen<br />
min of meer uitgevonden zijn. De kwaliteit van<br />
de regio is vooral zo interessant omdat cruisepassagiers vaak<br />
herhaalpassagiers zijn die uiteraard – nog eens – naar Amsterdam<br />
gaan maar ook iets anders willen zien en doen.”<br />
En zeker ook doen. Baud verwijst naar de Aida-schepen die<br />
elk zo’n tachtig huurfietsen aan boord hebben waarmee de<br />
passagiers het duingebied kunnen verkennen. En het brede<br />
IJmuider strand ligt op een steenworp afstand van de terminal.<br />
Pal erbij liggen golfbanen en een indoorskibaan.<br />
Openbaarvervoerverbindingen<br />
Ook voor turnaround-schepen biedt de Felison Terminal<br />
comfortabele faciliteiten aan passagiers en rederijen. Er is<br />
enerzijds overvloedige parkeerruimte en er zijn uitstekende<br />
openbaarvervoerverbindingen met Schiphol Amsterdam Airport,<br />
Amsterdam en Haarlem. Zoals gezegd ligt Amsterdam<br />
op veertig autominuten en is het Duitse Ruhrgebied in tweeënhalf<br />
uur te bereiken. Als zodanig is de Felison Terminal een<br />
ideaal vertrekpunt voor cruises naar de Oostzee, de Noordkaap<br />
en stedentrips.<br />
Tot slot wijst Baud op de goede onderlinge relaties en samenwerkingsverbanden<br />
binnen de toeristische sector van de Amsterdamse<br />
regio. De Felison Terminal en Passenger Terminal<br />
Amsterdam (PTA) trekken gezamenlijk op in hun marketinginspanningen<br />
om rederijen over te halen de Amsterdamse<br />
regio te bezoeken. Baud: “Met wie de rederij vervolgens in zee<br />
gaat, blijkt daarna wel.” •<br />
WWW.FELISONTERMINAL.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 23
CRUISE<br />
AANKOMST VAN A TOT Z<br />
ALLE HENS<br />
AAN DEK<br />
Achter het decor van een cruiseschip op<br />
het Noordzeekanaal en het IJ spannen<br />
nautische dienstverleners zich – in<br />
overleg met Havenbedrijf Amsterdam<br />
- in voor een vlotte en veilige<br />
afhandeling. Zo ook woensdag 6 januari<br />
tijdens de call van de Magellan.<br />
TEKST: LISETTE VOS<br />
Voordat een cruiseschip bij Passenger Terminal<br />
Amsterdam (PTA) aan het IJ aankomt, heeft de<br />
scheepsagent al veel voorbereidend werk verzet.<br />
Dat geldt ook voor de call van de Magellan op woensdag 6<br />
januari. De agent – in dit geval DS Shipping - heeft in opdracht<br />
van de Britse cruiseoperator Cruise & Maritime Voyages<br />
ruim een jaar van tevoren vanaf 13.00 uur een ligplaats<br />
bij PTA gereserveerd. Aangezien in het winterseizoen nauwelijks<br />
cruiseschepen de stad aandoen, was dat geen enkel<br />
probleem, vertelt mede-eigenaar David de Groot van DS<br />
Shipping. De kade bij de terminal is zeshonderd meter: mits<br />
ze niet te groot zijn, is er plaats voor twee cruiseschepen.<br />
Voor de Magellan alleen (222 meter lang en 28 meter breed)<br />
is er alle ruimte.<br />
Een paar weken voor de aankomst van het cruiseschip inventariseert<br />
de agent welke goederen in Amsterdam aan<br />
boord moeten worden gebracht. Op kantoor van DS Shipping<br />
aan de Corsicaweg heeft De Groot lange lijsten, waarop<br />
ook de proviand voor de bemanning en de passagiers staat<br />
vermeld. “Er worden weleens levende kreeften vanuit Canada<br />
ingevlogen. Voor deze cruise is het eten meer standaard.<br />
Vlees, eieren, plakjes kaas.” In totaal zijn elf vrachtwagens<br />
nodig om het Britste cruiseschip te bevoorraden. DS Shipping<br />
regelt óók de bemanning die de goederen vervolgens<br />
aan boord brengt.<br />
In de aanloop geeft de agent de lijst met goederen aan de<br />
douane, en de lijsten met passagiers en bemanning aan<br />
de marechaussee door. Bij aankomst zijn er 1.582 mensen<br />
aan boord, onder wie 581 bemanningsleden. In Amsterdam<br />
stappen 122 mensen aan boord, zes stappen af. Een dag<br />
voor aankomst meldt DS Shipping de Magellan aan in Portbase.<br />
Na een check voert een medewerker van het Meldpunt<br />
Verkeer van het Haven Operatie Centrum (HOC) in IJmuiden<br />
de gegevens in het informatiesysteem van de haven<br />
(HaMis) in. Dit systeem, toegankelijk voor alle nautische<br />
partners, heeft een interactieve kaart waarop<br />
‘live’ alle scheepvaart in de haven te volgen is. De<br />
sluisplanner van het HOC neemt de Magellan,<br />
net als alle aangemelde schepen, op<br />
in de sluisplanning van 6 januari.<br />
DINSDAG<br />
5 JANUARI<br />
24 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
7:15 UUR<br />
WOENSDAG<br />
6 JANUARI<br />
Woensdag 6 januari<br />
7.15 UUR<br />
Het cruiseschip Magellan, dat een dag eerder is vertrokken<br />
vanuit Tilbury bij Londen, nadert in alle vroegte de eerste<br />
plaats van bestemming: het loodsstation. Rond 7.15 uur<br />
stapt loods Marc Hilbrands ruim vijf mijl buiten de kust aan<br />
boord van het cruiseschip. De bemanning van de loodsboot<br />
heeft hem naar het cruiseschip op volle zee gebracht. Hilbrands<br />
heeft zich zoals altijd goed voorbereid: hij heeft een<br />
reisplanning gemaakt én het weer en de stromingen op zee<br />
in kaart gebracht. De omstandigheden zijn gunstig: zonder<br />
problemen klimt hij naar boven, waar de stuurman hem<br />
opvangt. Samen lopen ze naar de brug van het cruiseschip,<br />
waar Hilbrands de Griekse kapitein de hand schudt. Vanaf<br />
dat moment neemt de loods de leiding over.<br />
Dan blijkt dat er bij de Noordersluis bij IJmuiden een technische<br />
controle nodig is en het cruiseschip voor nog even<br />
op zee moet blijven.Het cruiseschip wacht ongeveer twee<br />
mijl buiten de kust op nadere berichten van verkeersleider<br />
haven Ilse Wierbos in het HOC. Achter de schermen wordt<br />
hard gewerkt aan een aanpassing. De loods heeft intussen<br />
tijd om uitgebreid aan boord van de Magellan van de Britse<br />
cruiseoperator te ontbijten. Hilbrands krijgt een Engels ontbijt<br />
met alles erop en eraan: eieren, spek, gebakken aardappelen.<br />
Hij heeft niets te klagen. “Op een cruiseschip is alles<br />
goed geregeld. Lekkere koffie erbij.”<br />
9:15 UUR<br />
9.15 UUR<br />
Met een uur vertraging bereikt de Magellan de zeesluis van<br />
IJmuiden. Als het schip de sluis nadert, even voor 9.15 uur,<br />
heeft de loods ook contact met de vletterlieden van CVV IJmuiden.<br />
Vier mannen staan klaar op de muren van de sluis, onder<br />
wie vletterman Ton Van Voorst die al ruim dertig jaar bij CVV<br />
IJmuiden werkt. Een cruiseschip in de sluis vastmaken, is voor<br />
hem een routineklus. “Ik kan mijn werk blindelings doen.” De<br />
operatie verloopt ook deze keer weer soepel, zo constateert de<br />
mobiele kracht Marinus Robben van de verkeersleiding die op<br />
de sluis toezicht houdt. In ploegen van twee maken de vletterlieden<br />
zowel bij het voor- als achterschip een tros en een<br />
spring vast. Een halfuur na binnenkomst gaan de sluisdeuren<br />
weer open.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 25
CRUISE<br />
11:15 UUR<br />
11.15 UUR<br />
Het cruiseschip begint aan de zwaai in de kleine zwaaikom:<br />
een beweging om weer met de boeg richting zee te liggen.<br />
Klaar voor vertrek aan het begin van de avond. Ondertussen<br />
zijn vier vletterlieden van De Koperen Ploeg vanuit het<br />
Westelijk Havengebied al vertrokken richting PTA. Zij zullen<br />
straks de trossen van het cruiseschip op de bolders aan de<br />
kade vastmaken. Twee mannen varen per meervlet vanaf de<br />
thuishaven van De Koperen Ploeg richting het IJ, de andere<br />
twee vertrekken later per winchwagen naar de kade. Normaal<br />
gesproken ligt de meervlet stand-by bij de terminal,<br />
maar aangezien in het winterseizoen weinig cruiseschepen<br />
aankomen, is dat deze maand niet het geval.<br />
9.45 UUR<br />
De Magellan zet koers richting de haven Amsterdam, over<br />
het Noordzeekanaal waar verkeersleider kanaal Jefrey Brugman<br />
het verkeer in goede banen leidt. De maximale toegestane<br />
snelheid is net geen acht knopen (circa veertien kilometer<br />
per uur). Onderweg krijgt loods Hilbrands assistentie<br />
van het patrouillevaartuig van Havenbedrijf Amsterdam. De<br />
loods heeft aan verkeersleider stad Richard Kerkhof in het<br />
HOC gemeld dat het cruiseschip de vaarweg achter Amsterdam<br />
Centraal Station nadert. Het havenbedrijf zorgt ervoor<br />
dat de weg vrij is: een groot binnenvaartschip in de buurt<br />
van de Jan Schaefferbrug moet even pas op de plaats maken.<br />
Daarna geeft de loods aan de verkeersleider een seintje dat<br />
het binnenvaartschip weer verder kan.<br />
11.40 UUR<br />
Vletterman Rob Groot van De Koperen Ploeg heeft voor het<br />
eerst via de marifoon contact met Hilbrands als het cruiseschip<br />
aan de zwaai begint. Groot checkt bij de loods hoeveel<br />
trossen er nodig zijn en wat de nummers van de bolders zijn.<br />
In dit geval gaat het om vijf om twee. Dat betekent dat de vier<br />
vletterlieden, zowel bij het voor- als achterschip, vijf achtertrossen<br />
en twee springtrossen moeten bevestigen. De winchwagen<br />
wordt ingezet om twee achtertrossen op de kade te<br />
krijgen. Voor Groot is het handwerk écht zwaar als hij samen<br />
met zijn collega een springtros op de kade moet uitlopen, over<br />
een afstand van twintig tot dertig. “Dat is best pittig.”<br />
De Magellan moet op de juiste positie aan de kade liggen,<br />
zodat de goederen door de luiken van het schip naar binnen<br />
kunnen. En de passagiers moeten via de verstelbare gangway<br />
van de terminal bij de ingang van het schip uitkomen.<br />
De vletterlieden luisteren naar de instructies van de loods.<br />
Al is het volgens Groot even zoeken, de communicatie verloopt<br />
prima, ook met de manager van de terminal. Binnen<br />
een halfuur is het werk gedaan. Groot: “Het schip heeft een<br />
beperkte diepgang, nog geen acht meter, en steekt als een<br />
enorm flatgebouw boven het water uit. Dus reken maar dat<br />
zo’n schip gevoelig is voor wind.”<br />
26 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
12.00 UUR<br />
Iets later dan gepland, maar een uur eerder dan de tijd van<br />
reservering (13.00 uur) die een jaar geleden is vastgelegd,<br />
ligt de Magellan aangemeerd in Amsterdam. De vrachtwagens<br />
met de goederen staan op de kade. Ook heeft agent DS<br />
Shipping geregeld dat de vuilnisboot, de bunkerboot en de<br />
waterboot klaar liggen. De kapitein en de bemanning van<br />
de Magellan willen zo snel mogelijk lossen (het vuilnis) en<br />
laden (de goederen, het proviand en het water). Hilbrands<br />
assisteert nog waar nodig, meldt de Magellan af bij de verkeersleider<br />
stad, neemt afscheid van de kapitein en stapt van<br />
boord.<br />
Ruim voor twaalf uur is medewerker Maria Nankinova van<br />
agent DS Shipping aanwezig. Ze zorgt ervoor dat de douane<br />
en immigratiedienst de controles van goederen en passagiers<br />
aan boord kunnen uitvoeren. Als spin in het web houdt zij alles<br />
in de gaten en grijpt in waar nodig. “Hoe goed we alles ook<br />
voorbereiden, het gaat nooit zoals verwacht”, vertelt ze. Op<br />
deze woensdag loopt de bevoorrading van het cruiseschip<br />
vertraging op en vertrekt de Magellan later dan gepland. Voor<br />
een passagier die in Amsterdam de weg kwijt was, is dat een<br />
geluk bij een ongeluk: ze is op tijd weer aan boord. Nankinova<br />
had al geregeld dat haar bagage apart was gezet.<br />
LISSABON<br />
PORTUGAL<br />
18.00 UUR<br />
Gelukkig levert het lichte oponthoud geen problemen op bij<br />
de passage door de zeesluis in IJmuiden, later op de avond,<br />
zo blijkt na contact met het HOC. Nankinova snelt nog even<br />
naar een winkel in Amsterdam om twee busjes te verf te kopen<br />
die de bemanning van de Magellan nodig heeft. “Ook<br />
dat hoort bij mijn werk. Je moet flexibel zijn”, lacht ze. Rond<br />
21.20 uur verlaat de Magellan Amsterdam weer. Op naar de<br />
volgende bestemming: Lissabon in Portugal. •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 27
BOEGBEELD<br />
GASTHEER<br />
Hij is sinds 2000 het boegbeeld<br />
van Passenger Terminal<br />
Amsterdam, een jas die René<br />
Kouwenberg als gegoten zit.<br />
‘Ik zei: ik doe het voor vijf jaar.’<br />
TEKST: CEES VISSER FOTO: MAARTEN VAN CLEEF<br />
De insteek van deze rubriek is een kennismaking<br />
met de mens achter de functie. Wat voor een mens<br />
is René Kouwenberg?<br />
“Een mensen-mens en een man van details.”<br />
Wat is een mensen-mens?<br />
“Iemand die het heerlijk vindt om met mensen samen te<br />
werken en voor ze te zorgen. Dat heeft te maken met mijn<br />
achtergrond als hotelier. Voordat ik bij PTA aan de slag ging,<br />
ben ik twintig jaar werkzaam geweest in Hotel Pulitzer. Daar<br />
heb ik alle functies bekleed, van stagiair in food & beverages,<br />
via de frontoffice, sales en marketing tot directeur. Die laatste<br />
functie heb ik negen jaar uitgeoefend.”<br />
Want in het hotelwezen moet je een mensen-mens<br />
zijn?<br />
“Het is de enige manier om te slagen. Als je niet van mensen<br />
houdt, red je het niet. Je kan iemand leren hoe je een kop<br />
koffie serveert, maar gastvrijheid kun je niet leren. Dat moet<br />
je in je hebben, anders doe je een trucje dat mensen gauw<br />
genoeg doorzien.”<br />
En je bent een man van details. Moet een directeur<br />
de details niet loslaten en zich concentreren op de<br />
grote lijnen?<br />
“Ik krijg van mijn collega’s weleens te horen: laat ons dat nou<br />
maar doen. Ze hebben gelijk. De kracht van dit bedrijf is dat<br />
we de juiste mensen op de juiste plekken hebben, collega’s<br />
aan wie ik dingen kan overlaten. Toch kan ik het niet nalaten<br />
om vragen te blijven stellen, ook over details. Het is het aard<br />
van het beestje.”<br />
Ben je een controlefreak?<br />
“Dat klinkt onaardig. Het heeft ermee te maken dat ik niet<br />
van verrassingen houd. Voor de duidelijkheid: ik geef de<br />
mensen om me heen alle ruimte om dingen te doen en met<br />
initiatieven te komen. Kennelijk bevalt dat, want de meesten<br />
zitten hier - net als ik - al heel lang.”<br />
Jij zit hier vijftien jaar. Is dat een goed teken?<br />
“Ik vind van wel. Je maakt je functie zelf, het is niet heel vast<br />
omschreven wat je wel en niet moet doen. Omdat ons bedrijf<br />
breed in de Amsterdamse haven en regio zit, hebben we met<br />
28 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
BOEGBEELD<br />
Boegbeeld is een persoonlijke kennismaking met een<br />
bekend gezicht in de haven – met als centrale vraag:<br />
wie is de mens achter de functie? In deze aflevering<br />
René Kouwenberg, sinds 2000 als directeur verbonden<br />
aan Passenger Terminal Amsterdam (PTA). Kouwenberg<br />
(1955) is getrouwd met Peter, met wie hij in Assendelft<br />
woont.<br />
En het werk bevalt je?<br />
“Het is geweldig om te zien hoe de cruisesector zich ondanks<br />
de wereldwijde crisis ontwikkelt. De innovaties op<br />
cruiseschepen, om ze duurzamer te maken en minder energie<br />
te laten verbruiken, om alles nog beter af te stemmen op<br />
de wensen van de passagier. Ik vind het geweldig om daar<br />
bij te mogen zijn. En ik vind het leuk om als gastheer op te<br />
treden. Als hier een evenement plaatsvindt, dan zijn het niet<br />
mijn gasten, maar de gasten van de organisator van het feest.<br />
Meert er een cruiseschip aan, dan beschouw ik de passagiers<br />
wél als mijn gasten. Hoewel ik dan geen echte taak heb, kom<br />
ik graag even kijken. Ja, in mijn nette pak. Ooit tikte een passagier<br />
me op mijn schouder toen ik meehielp met de bagage.<br />
Zij zei: ‘U bent de best geklede portier die ik sinds lange tijd<br />
gezien heb.’”<br />
Is het aan PTA te danken dat de cruisesector groeit?<br />
“Wereldwijd groeit de cruisesector enorm. Daar hebben wij<br />
geen invloed op. Maar PTA heeft er wel aan bijgedragen dat<br />
men in Amsterdam weet dat we een cruiseterminal hebben<br />
en dat die terminal een belangrijke economische factor is. Elk<br />
cruiseschip dat binnenloopt, levert circa een half miljoen op.<br />
PTA strijkt dat geld natuurlijk niet alleen op. Maar ik zeg er direct<br />
bij dat we het met z’n allen doen, de hele nautische keten.”<br />
Hoe ziet een gemiddelde werkdag van de directeur<br />
van PTA eruit?<br />
“Die is er niet, een gemiddelde dag. We zijn niet alleen een<br />
cruise-terminal, maar ook een evenementenlocatie, kantorencomplex,<br />
vergadercentrum en winkel. Daarom zijn er los<br />
van de operatie zoveel andere zaken waarmee ik me bezighoud.<br />
Die afwisseling vind ik prettig. Ik zou niet vijf dagen per<br />
week hetzelfde werk willen doen.”<br />
Waar ben je trots op?<br />
“Op de waardering die we vanuit de branche krijgen. Als er ergens<br />
een terminal gebouwd moet worden, dan wordt gezegd:<br />
‘Ga eens bij PTA kijken, daar hebben ze het goed voor elkaar.’”<br />
Heb je een drukke baan?<br />
“Ik maak veel uren, maar ervaar het niet als een drukke baan.<br />
Druk is moe, zwaar en stress, en dat heb ik niet. Maar ik kom<br />
wel twee of drie dagen per week laat thuis van werk.”<br />
allerlei (nautische) bedrijven, organisaties en overheden te<br />
maken en zijn er genoeg mogelijkheden om je functie breder<br />
te maken door bijvoorbeeld in een werkgroep of bestuur<br />
plaats te nemen. Of lezingen te geven. Die vrijheid is er.”<br />
Heb je iets met scheepvaart?<br />
“Nee. Toen ik hier in 2000 begon, trad ik een voor mij volkomen<br />
nieuwe wereld binnen. De cruisesector was toen ook<br />
nog erg in ontwikkeling. Ik zei: ik doe het voor vijf jaar, omdat<br />
ik dacht dat ik het dan wel gehad zou hebben. Dat is bijgesteld.”<br />
Hoe luidde jouw opdracht destijds?<br />
“Zet een kwalitatief hoogstaande terminal neer. Daarom<br />
hebben ze iemand uit een vijfsterrenhotel erbij gehaald, iemand<br />
die weet wat kwaliteit inhoudt.”<br />
Thuis is het dorp Assendelft.<br />
“Met een hechte buurtschap, Nauerna. Ik vind het harstikke<br />
leuk om samen met de buren dingen te ondernemen. Zo is er<br />
een actieve ijsclub waar ik in het bestuur zit. Met kerst versieren<br />
we een tien meter hoge buurtboom en we hebben onze<br />
eigen Nauerna-wijn met speciaal ontworpen etiket. Niets<br />
hoogdravend, maar wel heel gezellig.”<br />
Hoe ziet de toekomst eruit?<br />
“Voor wat betreft PTA? Over een paar jaar hebben we een<br />
tweede cruiseterminal aan de westkant van de stad. Dat gaat<br />
lukken. En het aantal cruiseschepen zal flink toenemen. Er<br />
worden nog zoveel grote cruiseschepen gebouwd. De terugval<br />
van de zee-cruise is tijdelijk en heeft voornamelijk te<br />
maken met de huidige sluis. Ja, daarom ben ik blij dat er een<br />
nieuwe, grotere komt.”<br />
En voor jou persoonlijk? Nog eens vijftien jaar?<br />
“Nee, schei uit. Over vijftien jaar hebben we een paar strenge<br />
winters gehad en gaat mijn tijd op aan de ijsclub. Ik ben daar<br />
ook medeverantwoordelijk voor de koek-en-zopie. Ja, weer<br />
dat mensen-mens.” •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 29
AidaDiva<br />
AidaLuna<br />
AidaMar<br />
Amadea<br />
CRUISE-<br />
JUWELEN<br />
Arcadia<br />
Azamara Quest<br />
Dit zijn ze, de 51 cruiseschepen die dit seizoen<br />
onze havens met een bezoek vereren – en voor<br />
even de bloem in het knoopsgat van onze<br />
regio zullen zijn. Kijk voor actuele data op:<br />
www.amsterdamcruise.nl<br />
Azores<br />
Braemar<br />
Celebrity Silhouette<br />
Corinthian<br />
Costa Pacifica<br />
Crystal Symphony<br />
Europa 2<br />
Mein Schiff 1<br />
Mein Schiff 4<br />
Mein Schiff 5<br />
MSC Splendida<br />
National Geographic Orion<br />
Nautica<br />
Prinsendam<br />
Queen Elizabeth<br />
Saga Pearl II<br />
Serenade of the Seas<br />
Seven Seas Voyager<br />
Silver Whisper<br />
Silver Wind<br />
30 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
AidaSol<br />
AidaVita<br />
Albatros<br />
Artania<br />
Astor<br />
Aurora<br />
Azura<br />
Balmoral<br />
Black Watch<br />
Costa Favolosa<br />
Costa Luminosa<br />
Costa neoRomantica<br />
Koningsdam<br />
Magellan<br />
Marina<br />
KONINGSDAM<br />
Het kroonjuweel van de cruiseschipvloot die<br />
dit jaar onze havens aandoet, is de Koningsdam<br />
van de Holland America Line. Dit schip uit de<br />
Pinnacle-klasse maakt begin april zijn premier<br />
voyage om vervolgens vanuit thuishaven Amsterdam<br />
twaalf zomerrondreizen naar Noorwegen,<br />
de Baltische staten en IJsland te ondernemen.<br />
Aan boord is plek voor maar liefst 2.650<br />
passagiers. Wat het schip helemaal extraordinair<br />
maakt is het interieur: vloeiende rondingen<br />
en sierlijke lijnen, geïnspireerd door de ‘architectuur<br />
van de muziek’.<br />
Monarch<br />
Ocean Dream<br />
MSC Opera<br />
Pacific Princess<br />
Saga Sapphire<br />
Sea Cloud II<br />
Seabourn Quest<br />
The World<br />
Ventura<br />
World Odyssey<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 31
ww<br />
a4 advertentie marpol.indd 1 16-05-11 13:51<br />
PORT TOWAGE<br />
A M S T E R D A M<br />
Call us 24 hours a day: +31 255 82 00 80<br />
• Mooring, unmooring and shifting of sea-going vessels<br />
in the Amsterdam port area<br />
• Marine consultancy<br />
• Supplying of complementary deck crew<br />
• Boat rental with licensed skipper<br />
• Transport and storage of provisions - bonded stores -<br />
spares - hazardous goods<br />
• Temperature controlled refrigeration and freezing<br />
storage facility<br />
• Customs services<br />
• Emergency response<br />
Monnickendamkade 19C<br />
1976 EC IJmuiden<br />
www.towageamsterdam.com<br />
info@towageamsterdam.com<br />
Capriweg 30, 1044 AL Amsterdam E-mail : info@dekoperenploeg.nl<br />
Phone : +31 20 44 870 90 Internet : www.dekoperenploeg.nl<br />
32 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
CRUISE<br />
IN VEILIGER<br />
HAVEN<br />
Nederlandse havens hebben<br />
een uitstekende reputatie op<br />
het gebied van de naleving<br />
van de ISPS Code, de in 2004<br />
ingevoerde Internationale Code<br />
voor de Beveiliging van Schepen<br />
en Havenfaciliteiten. Nederlands<br />
marktleider in de beveiliging rond<br />
zeecruise is het Amsterdamse M&M<br />
Beveiliging. Vanuit die rol vindt het<br />
bedrijf dat bij riviercruise op het<br />
beveiligingsgebied nog een wereld<br />
te winnen valt.<br />
Mannes Boelen (links) commercieel manager M&M Beveiliging<br />
en Mo Khalfaoui algemeen directeur M&M Beveiliging<br />
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: TOON BUCHNER<br />
Voor de zeecruise in Amsterdam doet M&M Beveiliging<br />
de complete security in opdracht van rederijen,<br />
agenten en terminals rond terreintoegang, lading<br />
en opvarenden. Algemeen directeur Mo Khalfaoui: “Bij een<br />
cruise call – zeg maar een stadsbezoek – zetten we een tiental<br />
mensen in. Echter bij een turnaround call – als Amsterdam<br />
eind- en beginpunt is en alle passagiers en bagage van boord<br />
gaan, vaak gepaard met een bemanningswissel – zetten wij<br />
minimaal dertig mensen in voor het gehele pakket: ID-controle,<br />
X-ray-visitatie, gangway-wacht, bagageluikbeveiliging,<br />
vracht- en drugscontrole, maar ook taxibegeleiding en verkeersregeling.<br />
We worden niet alleen ingezet voor alle in het<br />
ISPS-plan omschreven beheersingstaken, maar ook voor het<br />
comfort van de passagiers.”<br />
Gemoedelijker gaat het toe in de riviercruise, constateert<br />
commercieel manager Mannes Boelen. “Sterker, in de riviercruise,<br />
in de binnenvaart in het algemeen, is in Europa<br />
zelfs geen sprake van officiële beveiligingsprocedures. Dat is<br />
aan één kant ook de charme ervan. Maar in het licht van de<br />
recente terrorismedreiging in Europa blijkt een aantal Amerikaanse<br />
passagiers toch hun boeking af te zeggen. Let wel:<br />
tachtig procent van de riviercruisepassagier komt uit de VS.<br />
Ook bij rederijen begint het ontbreken aan security als een<br />
probleem te spelen. De vraag is: hoe pak je het aan?”<br />
Khalfaoui legt uit dat zijn bedrijf vanuit een jarenlange expertise<br />
in de zeecruise enkele voorstellen hebben ontwikkeld.<br />
“Het lijkt niet gewenst om de passagiers te belasten met een<br />
strikte controle als bij de zeecruise. Aan de andere kant is een<br />
minimale beveiliging rond passagiers en hun bagage zeker<br />
op zijn plaats. Wij kunnen een camerasysteem inzetten met<br />
identificatie via gezichtsherkenning. Dat veroorzaakt geen<br />
enkel oponthoud als passagiers van en aan boord gaan. Daar-<br />
naast is de zichtbare aanwezigheid in de vorm van een beveiliger<br />
een aantrekkelijke optie omdat zo’n functionaris taken<br />
als beveiliging en gastheerschap kan combineren. Zo iemand<br />
moet oog hebben voor security, maar ook gewend zijn met<br />
toeristen om te gaan, met taxi’s, Eerste Hulp en BHV. Dat vereist<br />
een specifieke training en die kunnen wij vanuit M&M<br />
Opleidingen bieden. Wij hebben zelfs al een certificaat opgesteld<br />
voor zo’n functie: Certified Rivercruise Security Officer.”<br />
Boelen vult aan: “Er dienen zich uiteenlopende problemen<br />
aan. In de eerste plaats: wie gaat het betalen? Eigenlijk zou je<br />
tot een industriestandaard moeten komen waaraan alle rederijen<br />
zich moeten committeren. Vaak liggen riviercruiseschepen<br />
drie rijen dik naast elkaar en lopen passagiers door<br />
andere schepen naar de kade. Het kan natuurlijk niet zo zijn<br />
dat per schip andere regels gelden.”<br />
Pilotproject<br />
Ergens moet je beginnen, stelt Khalfaoui. “We zijn nu in een<br />
grote turnaroundhaven als Amsterdam in samenwerking<br />
met het havenbedrijf een pilotproject begonnen om te kijken<br />
hoe het een en ander vorm is te geven en hoeveel manuren<br />
dat gaat kosten. Vervolgens kunnen we dat dan uitrollen<br />
naar andere havens, bijvoorbeeld in Noord-Holland en de<br />
rest van Nederland. Uiteindelijk moeten er internationale<br />
afspraken gemaakt worden en daartoe hebben wij al presentaties<br />
gegeven op riviercruiseconferenties en contact<br />
gezocht met rederijen en de overkoepelende organisatie<br />
IGRiverCruise.”<br />
Boelen besluit dat iedereen moet meewerken en vooral mee<br />
wil werken. “Voor passagiers zal het geen probleem zijn. Integendeel,<br />
Amerikanen bijvoorbeeld zijn totaal gewend aan<br />
security en waarderen het.” •<br />
WWW.MMBEVEILIGING.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 33
Tel +31 (0)255 545 454<br />
Service comes First<br />
http://www.felisonterminal.nl/<br />
Unique terminal in Europe:<br />
weatherproof stevedoring<br />
Simplifying logistics.<br />
Waterland Terminal Elbaweg 10 1044 AD Amsterdam The Netherlands +31 (0)20 448 06 20 waterlandterminal@vcklogistics.com www.vcklogistics.com<br />
34 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
CRUISE<br />
WEGWIJS MET<br />
AFVAL<br />
Bek & Verburg verzorgt de inzameling van scheepsafvalstoffen<br />
in het Noordzeekanaalgebied en Rotterdam. Het bedrijf haalt<br />
regulier afval, maar ook restpartijen, beschadigde lading en<br />
chemisch met schepen en wagens van boord en verzorgt<br />
vervolgens de verwerking ervan. Ook cruiseschepen die in het<br />
Noordzeekanaalgebied en Rotterdam aanleggen, doen graag een<br />
beroep op de diensten van Bek & Verburg.<br />
TEKST: TINA REINDERS FOTO: BEK & VERBURG<br />
zijn complete dorpen”, vertelt Henny<br />
Engelchor, commercieel manager van Bek &<br />
“Cruiseschepen<br />
Verburg. “Ze hebben werkelijk alle soorten afval<br />
aan boord. Keukenafval, huishoudelijk afval, plastic, maar<br />
ook bijzonder afval zoals fotografisch afval, oliehoudend afval<br />
en sewage-sedimenten. Wij maken het de cruiseschepen<br />
makkelijk door wanneer ze in een Nederlandse zeehaven<br />
liggen, met een schip langszij te komen en alles in één keer<br />
mee te nemen.”<br />
Met schepen van driehonderd, zeshonderd en negenhonderd<br />
kuub en een groot aantal vrachtwagens heeft het bedrijf<br />
meer dan voldoende capaciteit. De schepen waarmee<br />
het bedrijf langszij komt, zijn voorzien van kranen. Daarmee<br />
zijn bakken en containers met afval eenvoudig van het<br />
cruiseschip in de boot te laden en wordt de bemanning operationeel<br />
ontzien.<br />
Bek & Verburg is het enige afvalverwerkingsbedrijf dat werkelijk<br />
alle afvalstoffen mee kan nemen: het bedrijf heeft voor<br />
alle soorten afvalstromen de volledige vergunning. Voor regulier<br />
afval, maar ook voor vuurwerk, noodseinen en ander<br />
gevaarlijk afval. Daarnaast kan het bedrijf ook garanderen<br />
dat er goed en veilig gewerkt wordt: met de ISO 9001:2008-,<br />
ISO 14001- en CSR Performance Ladder-certificaten is het<br />
maximaal gecertificeerd.<br />
Duurzaam<br />
Het moment dat afval niet bestaat, komt dichterbij. Voor<br />
vrijwel alle soorten afval bestaan tegenwoordig recycle-mogelijkheden<br />
en de relatief kleine hoeveelheid restafval kan<br />
vaak nog dienen als brandstof in een afval-energiecentrale.<br />
Maar voordat al dit afval is te hergebruiken, moet het eerst<br />
gescheiden zijn. Als een schip gescheiden aanlevert, kan<br />
Bek & Verburg dat in de eigen boot apart opslaan naast de<br />
reguliere afvalstroom. In andere gevallen wordt het afval in<br />
de eigen depots gescheiden.<br />
Bek & Verburg werkt met diverse cruiserederijen samen om<br />
de bemanning te stimuleren het afval gescheiden aan te leveren<br />
door middel van een recycling incentive. Levert de bemanning<br />
goed papier aan, schoon plastic en houden ze het<br />
schroot en de blikjes apart, dan is daar een positieve waarde<br />
aan te geven: de opbrengst van het afval is groter dan de kos-<br />
ten en dat bedrag wordt teruggegeven aan de bemanning of<br />
de rederij.<br />
Ook bij het eigen materieel staat duurzaamheid en veiligheid<br />
bij Bek & Verburg hoog in het vaandel. Alle schepen<br />
zijn dubbelwandig uitgerust en beschikken over een Green<br />
Award. Daarnaast heeft het bedrijf in elke haven waar cruiseschepen<br />
aankomen een volledig gecertificeerd recyclingdepot.<br />
Daardoor wordt het aantal noodzakelijk te rijden kilometers<br />
zo klein mogelijk gehouden.<br />
24/7<br />
Cruiserederijen werken volgens een strakke planning en zeker<br />
aan het begin of aan het eind van een cruise, zijn zij soms<br />
maar kort in de haven. Ongeacht het tijdstip dat het schip<br />
binnenloopt, is er een schip paraat dat langszij komt om het<br />
afval in te nemen. Uiterlijk binnen drie uur is het werk gedaan<br />
en kan het schip weer vertrekken. •<br />
WWW.BEK-VERBURG.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 35
CRUISE<br />
GEEF MIJ MAAR<br />
<strong>AMSTERDAM</strong>!<br />
In Amsterdam verschijnen ook<br />
in de wintermaanden zee- en<br />
riviercruiseschepen. De passagiers<br />
zijn lovend over de moderne<br />
Passenger Terminal Amsterdam (PTA)<br />
en noemen de nabijheid van het<br />
stadscentrum als groot voordeel.<br />
Detail: buitenlanders vinden de<br />
hoofdstad schoon en veilig.<br />
TEKST: BART STAM FOTO: GWENDELYN LUIJK EN ED SEEDER<br />
Met bijna tien graden en een flauw zonnetje is het<br />
aangenaam weer bij PTA op de laatste dag van<br />
2015. Toch heeft de kapitein van de Ventura van<br />
P&O Cruises besloten niet naar Amsterdam te varen vanwege<br />
de harde wind. De Queen Victoria (Cunard Line) ligt wel<br />
volgens schema al vroeg afgemeerd aan de kade.<br />
Bij de entree van de terminal treffen we Bernard en Susan<br />
Clements uit North Yorkshire (Engeland) die de jaarwisseling<br />
in Amsterdam doorbrengen. Het echtpaar maakt een<br />
korte cruise via Southampton, Amsterdam, Zeebrugge en<br />
weer terug. “Amsterdam was een belangrijke reden deze<br />
cruise te boeken”, vertellen ze. “Vandaag gaan we naar het<br />
36 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
Rijksmuseum. Toen we hier vier jaar geleden voor het eerst<br />
waren, was het gesloten. We nemen een taxi en lopen dan<br />
terug via de grachten.” Ze verheugen zich al op de jaarwisseling<br />
aan boord en hopen op televisie nog iets te zien van het<br />
grote vuurwerk op de Theems in Londen.<br />
Bernard en Susan zijn onder de indruk van PTA. “Het is een<br />
mooie terminal. Het was leuk dat we werden begroet door<br />
het Amsterdamse havenkoor. We willen hier zeker nog eens<br />
terugkomen.”<br />
Ook hun landgenoten John en Francis Bourn zijn voor de<br />
tweede keer in Amsterdam. “Vorig jaar hebben we een soortgelijke<br />
cruise gedaan rond de jaarwisseling en die is ons<br />
goed bevallen.” Het echtpaar is tevreden over de terminal en<br />
noemt het zelfs ‘excellent’. “Een groot voordeel is dat je zo in<br />
het stadscentrum bent.” Nu is het wachten op de privégids<br />
die hen onder andere naar het Woonbootmuseum aan de<br />
Prinsengracht brengt. Francis wil graag nog eens terugkomen<br />
in het voorjaar als de Keukenhof open is.<br />
Schoon<br />
Een paar honderd meter vanaf PTA liggen drie riviercruiseschepen<br />
afgemeerd aan de De Ruijterkade-Oost. Een van die<br />
schepen is de 110 meter lange Serenade-1 van rederij Select<br />
Voyages die vooral Duitse passagiers aan boord heeft. Het<br />
schip maakt vanaf Keulen een vijfdaagse cruise over de Rijn<br />
en het Amsterdam-Rijnkanaal.<br />
Heinz en Anita Kappher uit Bremen zijn net van boord gegaan<br />
voor een rondvaart. ‘s Middags maken ze een stadsrondrit<br />
per bus. Voor beiden is Amsterdam geen nieuwe<br />
bestemming. “Ik heb in 1962 in Nederland gewerkt”, vertelt<br />
Heinz in verrassend goed Nederlands. “Maar het is de eerste<br />
keer dat we hier aankomen met een riviercruiseschip.” Ook<br />
zij vinden het positief dat de steiger vlak bij het centrum ligt.<br />
“De stad ziet er tegenwoordig schoon uit en dat was zeker<br />
niet altijd zo.” Woorden die burgemeester Van der Laan als<br />
muziek in de oren zullen klinken.<br />
Ook mevrouw Wendt uit Essen is zojuist met een vriendin<br />
van boord gegaan van de Serenade-1. Beiden hebben al eens<br />
Amsterdam bezocht met een riviercruiseschip rond de jaarwisseling.<br />
Nu gaan ze per rondvaartboot en een stadsrondrit<br />
de hoofdstad bekijken. Graag hadden ze een museum bezocht<br />
maar daarvoor is ditmaal geen tijd. Vlak na de jaarwisseling,<br />
om 02.00 uur, gooit het schip al weer zijn trossen los.<br />
Zes weken<br />
Bijna een week later, op woensdag 6 januari, zijn de weersomstandigheden<br />
drastisch veranderd. Het is net boven het<br />
vriespunt en mistig. Aan de kade van PTA ligt de Magellan<br />
(Cruise & Maritime Voyages) voor een cruise van maar liefst<br />
zes weken naar onder andere Lissabon, de Kaapverdische<br />
Eilanden, Madeira, de Azoren, Brazilië en het Caribisch gebied.<br />
Amsterdam is de tweede aanloophaven na Tilbury<br />
(UK), waar de cruise ook weer eindigt.<br />
Voor Brian en Sue Chaplin uit Durham, nabij Newcastle, is<br />
Amsterdam geen nieuwe bestemming. “We zijn met DFDS<br />
Seaways vanuit IJmuiden hier al zeker zes keer geweest”, legt<br />
Sue uit. Het is echter de eerste keer dat ze PTA aandoen en<br />
beiden zijn onder de indruk van het terminalgebouw. Omdat<br />
ze al vaak naar het Rijkmuseum, het Van Goghmuseum en<br />
Journalist Bart Stam in gesprek met cruisereizigers.<br />
FOTO: ED SEEDER<br />
Anne Frankhuis zijn geweest, hebben ze nu gekozen voor een<br />
stadswandeling, mede vanwege de beperkte tijd aan de wal.<br />
John Barnes en zijn partner Catherine Mackenzie uit Bognor<br />
Regis (Zuid-Engeland) zijn voor de tweede keer in Amsterdam,<br />
al is het voor John wel 25 jaar geleden. Destijds ging<br />
hij per vliegtuig naar Schiphol. Ze hebben vooral gewandeld,<br />
ook over de Wallen. “We hebben ook het Sexmuseum<br />
bezocht. Daarvoor ben je tenslotte in Amsterdam.” Ze willen<br />
graag nog eens terugkeren maar dan in de zomer. “Misschien<br />
met onze camper.” Catherine voelt zich veilig in de<br />
stad: “Het is opvallend hoeveel politieagenten er op de straat<br />
zijn, veel meer dan bij ons.”<br />
Schilderijen<br />
Voor Evan Rule uit Brentford, een westelijke voorstad van<br />
Londen, was het zijn eerste bezoek aan Amsterdam. “Ook al<br />
was het maar kort, deze stad is me goed bevallen.” Met de<br />
tram was hij snel bij het Van Goghmuseum. Als kunstliefhebber<br />
heeft hij genoten van de tijdelijke expositie over Vincent<br />
van Gogh en Edvard Munch. “Ik woon vlakbij Isleworth waar<br />
Van Gogh in 1876 heeft gewoond. Ik houd erg van zijn schilderijen.”<br />
De Engelsman is zeker van plan om nog eens terug<br />
te komen maar dan langer. “Amsterdam ís een soort bonus<br />
op deze cruise,’’ zegt hij bij het afscheid.<br />
Ook het echtpaar Chan uit Surrey, ten zuiden van Londen,<br />
koos bewust voor het Van Goghmuseum. “Zo’n twintig jaar<br />
geleden zijn we al eens in Amsterdam geweest met de bus”,<br />
vertelt mevrouw Chan. “Maar toen hebben we het Van Gogh<br />
niet bezocht. Nu wilden we per se gaan.” Ook zij waren onder<br />
de indruk van de Munch-Van Gogh-expositie.<br />
“Gelukkig is Amsterdam niet erg veranderd, ik herinner me<br />
nog veel gebouwen en de grachten”, aldus Chan. “De mensen<br />
zijn erg aardig en het is hier schoner dan in Londen”,<br />
meent zijn echtgenote. Ook zij willen graag nog eens terugkomen<br />
met de trein, de auto of het vliegtuig. Chan: “Er is nog<br />
zoveel te zien in Amsterdam!” •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 37
CRUISE<br />
TWINTIG JAAR ACP<br />
REGIO ALS<br />
PARELKETTING<br />
Amsterdam Cruise Port (ACP),<br />
de netwerkorganisatie voor de<br />
zee- en riviercruise in de regio<br />
Amsterdam, viert haar vierde<br />
lustrum. In twintig jaar tijd is de<br />
zee- én riviercruise in Amsterdam<br />
volwassen geworden. Hét inzicht<br />
van de laatste jaren is dat de<br />
regio aan de stad Amsterdam een<br />
extra dimensie geeft, waarvan<br />
alle partijen beter worden. De<br />
zich onstuimig ontwikkelende<br />
riviercruise speelt hierin een<br />
belangrijke rol.<br />
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: SASKIA KONING<br />
In 1996 is Amsterdam Cruise Port (ACP) opgericht om<br />
zeecruiserederijen te bewegen naar Amsterdam te komen.<br />
Grote participanten van het eerste uur zijn het Havenbedrijf<br />
Amsterdam, Kamer van Koophandel, ORAM en<br />
Amsterdam Marketing. Maar binnen ACP is plek voor iedereen<br />
– vooral nautische en toeristische partijen – die denkt te<br />
kunnen profiteren van de cruisevaart. Inmiddels ligt de focus<br />
niet meer uitsluitend op zeecruise, maar zijn ook promotieactiviteiten<br />
rond de riviercruise volledig geïntegreerd<br />
binnen ACP. De onstuimig groeiende riviercruise is qua aantallen<br />
passagiers de zeecruise overigens voorbijgestoken. De<br />
regio Amsterdam ontvangt nu een kleine 700.000 cruisepassagiers<br />
per jaar: 340.000 via zee- en 450.000 via riviercruise.<br />
Netwerkorganisatie<br />
Rachella Boellaard, bureaumanager ACP:: “Wij zijn niet zozeer<br />
een belangenclub, maar een promotionele netwerkorganisatie.<br />
ACP biedt een platform waar de partijen kunnen<br />
netwerken, contacten leggen en samenwerken. Dat doen we<br />
hier in de regio, bijvoorbeeld door tijdens SAIL Amsterdam<br />
internationale rederijen uit te nodigen en ze de attracties<br />
in de regio laten zien. In het buitenland doen we dat onder<br />
meer door het organiseren van het fameuze ACP-ontbijt op<br />
beurzen zoals de Seatrade Cruise Global Miami (dit jaar overigens<br />
in Fort Lauderdale) of door ons gezicht te laten zien<br />
bij Seatrade Cruise Med, dit jaar in september op Tenerife.”<br />
Projectmanager riviercruise Edward Wortman: “In 2008 zijn<br />
we in opdracht van de provincie Noord-Holland gestart om<br />
onze activiteiten rond de riviercruise uit te breiden in de regio<br />
rond Amsterdam. Twee keer drie jaar heeft de provincie<br />
dat gesubsidieerd. Nu financieren de betrokken gemeenten<br />
dat op eigen kracht (zie kader, kaartje). Iedereen profiteert,<br />
ook Amsterdam. Voor de hoofdstad is het een welkome verruiming<br />
die Amsterdam gelegenheid biedt door te groeien.<br />
Tijdens de cruisepiek in het bloemenseizoen, gestuurd door<br />
de opening van de Keukenhof, bereikt Amsterdam immers<br />
haar maximale capaciteit en is overloop in de regio heel welkom.<br />
Daarbij komt dat de cruisevaart veel herhaalpassagiers<br />
telt. Bezoekers komen graag voor een tweede of derde keer<br />
naar Amsterdam, maar zijn dan op zoek naar iets anders dan<br />
de eerder bezochte musea. Bestemmingen in de regio blijken<br />
dan een openbaring. Er is een grote diversiteit aan aanbod<br />
op een korte afstand van Amsterdam. De regio is dan<br />
ook te zien als een fraaie parelketting waarbij elke afzonderlijke<br />
parel een toevoeging is.”<br />
Doorpakken<br />
Volgens het tweetal bruist de regio en pakt de Amsterdamse regio<br />
de handschoen op. Neem Lelystad, waar concrete plannen<br />
liggen om de nautische faciliteiten voor de riviercruisevaart<br />
te ontwikkelen, maar ook de toeristische infrastructuur met<br />
onder andere een uitbreiding bij Batavia Stad Fashion Outlet,<br />
De Amsterdamse regio<br />
pakt de handschoen op<br />
het outlet centrum van Amsterdam. Daarbij zijn voor Lelystad<br />
ook de luchthavenontwikkelingen cruciaal waarbij de eerste<br />
vluchten verwacht mogen worden in 2018. Maar niet alleen in<br />
Lelystad zijn er plannen om door te pakken. In Haarlem investeert<br />
rederij Scylla met medefinanciering van de provincie<br />
Noord-Holland in de nautische faciliteiten. Dit resulteert in<br />
extra aanmeercapaciteit zodat er maar liefst zes schepen van<br />
38 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
Promotie-missie ACP tijdens SAIL Amsterdam 2015.<br />
135 meter kunnen aanmeren. Een ander mooi voorbeeld is de<br />
samenwerking tussen Zaanstad en Havenbedrijf Amsterdam.<br />
In 2015 hebben beiden organisaties een intentieverklaring getekend<br />
om nauwer te gaan samenwerken op het gebied van<br />
riviercruisevaart. “Tijdens SAIL Amsterdam hebben wij 25<br />
mensen van internationale rederijen uit de riviercruisevaart<br />
en touroperators op sleeptouw genomen door de regio”, vertelt<br />
Wortman. “Die zitten normaal op kantoor in Bazel, Hamburg<br />
of in de VS. Dat was wat anders voor ze. Ze waren daar<br />
niet, zoals meestal, alleen om nautische voorzieningen te<br />
beoordelen, maar nu als gast. In de Sint Bavokerk was er een<br />
speciaal concert voor ze op het beroemde orgel, met uitleg van<br />
de organist. Onze gasten kregen een masterclass over hoe deze<br />
werkt en klinkt. Dan valt ook bij deze groep mensen de mond<br />
open. Emoties ontlokken die ook bezoekers ervaren, dat was<br />
ons doel. Zodat ze zelf ook enthousiast worden. Neem je mensen<br />
mee naar Medemblik, dan blijkt dat opeens een alternatief<br />
voor een lastige, want overvolle bestemming als Volendam te<br />
kunnen zijn. Het daadwerkelijk ervaren en beleven, dat is de<br />
manier om de reders te overtuigen.” Volgens Wortman lukt dat<br />
op een beurs nooit. Ook blijkt dan dat de meeste regiogemeenten<br />
schepen van 135 meter kunnen ontvangen en ook goed als<br />
turnaround-haven – de plek waar een cruise begint of eindigt<br />
– kunnen dienen. “En een turnaround-haven zijn, dat wil elke<br />
gemeente omdat daar extra bestedingen aan vast zitten.”<br />
ACP-STEDEN<br />
Alkmaar, Amsterdam, Den Helder, Enkhuizen, Gastvrije Randmeren, Haarlem,<br />
Hoorn, Lelystad, Medemblik, Texel en Zaanstad profileren zich nu als<br />
Amsterdamse regio met zowel een nautische als toeristisch karakter.<br />
Interne netwerk<br />
De rol en kracht van ACP is dus een platform te bieden waar<br />
vertegenwoordigers van rederijen, touroperators, nautische<br />
dienstverleners, attracties en gemeenten elkaar ontmoeten.<br />
Voor het interne netwerk organiseert ACP kennissessies:<br />
evenementen waarbij het delen van kennis over de cruisevaart<br />
en creëren van empathie voor elkaar centraal staat. Onderwerpen<br />
lopen uiteen maar hebben altijd een binding met<br />
de cruisevaart. Boellaard: “Een nautisch onderwerp is voor<br />
een museumdirecteur misschien niet zo interessant, maar<br />
hij komt er wel achter waar zijn partners mogelijk tegen aan<br />
lopen en zich mee bezighouden. Dat leidt tot bewustwording<br />
binnen de gehele keten. Dan wordt het elke schakel in de<br />
keten duidelijk waarom een reder al of niet naar onze regio<br />
komt. Wie niet weet wat de problemen van een partner zijn,<br />
kan ook niet bijdragen aan een oplossing.”<br />
Mondreclame<br />
Volgens Boellaard is een belangrijke ontwikkeling binnen<br />
ACP de volledige integratie van de zee- en riviercruise. “Daarnaast<br />
zijn we meer projectmatig gaan denken om sneller en<br />
slagvaardiger te schakelen zoals we onlangs bij SAIL hebben<br />
laten zien. Dat wordt gewaardeerd. We verwelkomden het afgelopen<br />
jaar negen nieuwe leden en dat was louter een kwestie<br />
van mondreclame.”<br />
Wortman tot besluit: “In de Havenvisie 2030 van Havenbedrijf<br />
Amsterdam is de ambitie uitgesproken dat de regio tegen die<br />
tijd voor cruise is uitgegroeid tot een absolute topbestemming<br />
in Noordwest-Europa. En dat we jaarlijks 250 zeeschepen<br />
ontvangen. Er is dus voor iedereen nog voldoende werk<br />
aan de winkel.” •<br />
WWW.<strong>AMSTERDAM</strong>CRUISE.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 39
CRUISE<br />
MADE IN...<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
De riviercruisevaart groeit flink door. Elk jaar leggen er circa<br />
achttienhonderd passagiersschepen aan de Amsterdamse steigers<br />
aan. Deze toename is ook te merken op de scheepswerf Damen<br />
Shiprepair Oranjewerf, waar steeds meer riviercruiseschepen voor<br />
korte of langere tijd aanmeren. Sommige komen voor regulier<br />
onderhoud, andere voor een spoedreparatie.<br />
TEKST: TINA REINDERS FOTO: TOON BUCHNER<br />
Voor de riviercruisevaart is de periode tussen de kerstreizen<br />
en het begin van het seizoen met Pasen, de periode om onderhoud<br />
uit te voeren aan de schepen. Het is daarom druk<br />
bij de beide Amsterdamse werven van de Damen Shipyards<br />
& Conversion Group aan de Nieuwendammerdijk en op het<br />
voormalig NDSM-terrein. Het 135 meter lange schip dat midden<br />
januari in het dok van Damen Shiprepair Oranjewerf lag,<br />
had onder de waterlijn schade gevaren, waarschijnlijk te danken<br />
aan een grote kei. In het dok is de opgelopen schade vakkundig<br />
hersteld en tegelijkertijd is de hele onderkant van het<br />
schip met hogedruk schoongespoten en opnieuw geschilderd.<br />
Na dit schip volgen er binnenkort nog drie passagiersschepen:<br />
een schip krijgt een nieuwe boegschroefunit en nieuwe<br />
schroeven, een ander komt alleen voor een schroefwisseling<br />
en de derde komt voor een verkoopkeuring. Damen Shiprepair<br />
Amsterdam op het voormalig NDSM-terrein heeft een<br />
serie van zes schepen in opdracht. De Damen-werven in Amsterdam<br />
merken dat de riviercruisevaart flink in de lift zit: elk<br />
jaar krijgen ze meer schepen in het dok, zowel voor onderhoud<br />
buiten het seizoen als spoedreparaties in het hoogseizoen.<br />
Boegschroef<br />
Het hoogseizoen voor de riviercruisevaart is ook het hoogseizoen<br />
voor Damen Shiprepair Oranjewerf. Commercieel<br />
manager Jeen van der Werf: “Wij beschikken over een drijvend<br />
dok van 135 x 22,50 x 7 meter met een hefvermogen van<br />
6.000 ton waarmee je een schip heel snel droog zet. Riviercruiseschepen<br />
liggen maar iets meer dan anderhalve meter<br />
diep waardoor we niet het hele dok tot aan zijn maximale<br />
diepte hoeven te laten zakken. Daarom hoeven we minder<br />
water uit de tanks te pompen en dat verkort de doktijd<br />
aanzienlijk.” Van der Werf vertelt dat in het hoogseizoen het<br />
wisselen van een schroef of een boegschroef de meest voorkomende<br />
reparatie is. “Zo’n operatie ronden we binnen zes<br />
uur af. Voor de passagiersschepen is dat belangrijk omdat ze<br />
volgens een strakke planning varen. Komt het schip ’s ochtends<br />
in Amsterdam aan, dan varen ze nadat de passagiers<br />
van boord zijn onmiddellijk naar ons toe. We zitten schuin<br />
aan de overkant van de steigers, dus dat kost nauwelijks tijd.”<br />
Afhankelijk van wat er aan het schip moet gebeuren, kan het<br />
zelfs zijn dat het werfpersoneel al aan boord komt terwijl de<br />
passagiers nog aan het ontbijt zitten. “Op de werf halen wij<br />
het schip snel uit het water, vervangen de schroef en leggen<br />
het weer in het water.” Wanneer de passagiers aan het eind<br />
van hun dagje Amsterdam weer terug aan boord komen, ligt<br />
het schip alweer op ze te wachten en hebben ze geen idee<br />
dat het hele schip, inclusief hun bagage, uit het water geweest<br />
is. •<br />
WWW.DAMENSHIPREPAIR.COM<br />
40 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
COLUMN<br />
TEKST: PAUL WEVERS<br />
Brug als fysieke uiting van de<br />
ambities van bestuurders?<br />
De groei van Amsterdam is een hot topic.<br />
Het Najaarsforum van ORAM stond afgelopen<br />
november dan ook in het teken van dit<br />
thema. Noord, jarenlang een ondergeschoven<br />
kindje, is nu een van de ontwikkellocaties<br />
bij uitstek. De transformatie van Noord is<br />
rond de noordelijke IJ-oevers goed zichtbaar.<br />
Er verrijzen complete nieuwe woonwijken,<br />
allemaal volgens de laatste trend circulair<br />
en duurzaam ontwikkeld. Met de explosieve<br />
groei van Noord is ook de discussie van<br />
‘een brug over het IJ’ weer uit de koelkast<br />
gehaald. De gemeente richtte vorig jaar<br />
zogenoemde ateliers in waarin de stad kon<br />
meedenken over de beste verbinding met<br />
Noord. Het leverde spannende hersenspinsels<br />
op van kabelbanen tot draaiende<br />
bruggen. Het onderwerp staat weer op de<br />
politieke agenda.<br />
Een structurele verbinding voor langzaam<br />
verkeer met de noordkant van de stad<br />
lijkt een kwestie van tijd. Naast een betere<br />
ontsluiting staat de verbinding ook zeker in<br />
het teken van het slechten van de mentale<br />
barrière met Noord. Een verbinding voor iedereen<br />
zichtbaar met een grote icoonwaarde<br />
kan dit extra kracht bij zetten. Hoe kun je dat<br />
nu beter doen dan met een brug. Natuurlijk,<br />
een tunnel zou ook kunnen, maar die zit<br />
verstopt onder het IJ en is – politiek gezien -<br />
dus minder sexy.<br />
Het politieke debat lijkt zich nu al definitief<br />
toe te spitsen richting een brug, terwijl het<br />
bestuurlijke besluitvormingsproces eigenlijk<br />
pas net is begonnen. Ik vind dat de effecten<br />
van een brugverbinding meer bij de<br />
bestuurders op het netvlies zouden moeten<br />
staan. Het IJ is een belangrijke schakel in de<br />
Trans-Atlantische doorvaarroute tussen het<br />
Ruhrgebied en de Amsterdamse haven. De<br />
nieuwe sluis die in 2019 haar deuren opent,<br />
zorgt dat deze route voor de beroepsvaart<br />
en de zeecruise toekomstbestendig is.<br />
In de Amsterdamse regio is alleen al de<br />
cruisesector verantwoordelijk voor bijna<br />
honderd miljoen euro omzet. Dat is een<br />
aanzienlijk bedrag. En juist dit kan in het<br />
gedrang komen met de richting waarin<br />
het stedelijke debat zich begeeft. Met de<br />
geprojecteerde brug wordt de vaarweg<br />
van schepen bemoeilijkt en de grootste<br />
zeecruiseschepen kunnen zelfs helemaal<br />
niet meer passeren. Dan verplaatsen we<br />
toch gewoon PTA (Passenger Terminal<br />
Amsterdam), wordt dan voorgesteld. Maar<br />
de aanzienlijke kosten en ingewikkelde<br />
uitkoopprocedures die dat met zich<br />
meebrengt, worden in de quickscan voor het<br />
gemak achterwege gelaten.<br />
Wij moeten ervoor waken dat de keuze voor<br />
een brug niet alleen een politiek statement<br />
is en slechts wordt gebruikt als fysieke uiting<br />
van de ambities van bestuurders. Laten we<br />
ervoor zorgen dat het stedelijk debat zich<br />
niet alleen richt op de belevingswaarde,<br />
maar ook op de gebruikswaarde en de consequenties<br />
van een brug.<br />
Dat innovatieve oplossingen bestaan, bewijzen<br />
ze in Kopenhagen. Daar start dit jaar de<br />
bouw van een fietsbrug op 65 meter hoogte<br />
tussen twee woontorens. Waarom? Om de<br />
achtergelegen cruiseterminal bereikbaar te<br />
houden.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 41
Blom bv<br />
OPLEIDING, TRAINING, SIMULATIE EN ADVIES<br />
±<br />
SLEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ<br />
Vaktrainingen Duits<br />
schrijf nu in!<br />
• Sleepboten<br />
• (Koppel)dekschuiten met spudpalen<br />
• Pontons / Beunbakken<br />
• Watertransporten<br />
• Op- en overslagmogelijkheden<br />
• Duurzaam vervoeren *<br />
* Duurzaam aan- en afvoeren van bouwstoffen en materialen<br />
Blom bv S LEEPDIENST<br />
Pier Afrika 10, 1013 BK Amsterdam<br />
Tel: 020 - 686 60 07 - 6866023<br />
Fax: 020 - 686 60 82<br />
www.dekschuitenenpontons.nl<br />
EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ<br />
- Resolutie 35 – radioverkeer in de binnenvaart<br />
1 dag | 21 mei 2016<br />
- Duits voor de binnenvaart I & II<br />
4 dagen | 9 mei 2016 / 27 juni 2016<br />
- Duits voor de expediteur I & II<br />
4 dagen | 30 mei 2016 / 4 juli 2016<br />
STC-Amsterdam is dé opleider op het gebied van Transport<br />
& Logistiek. Kijk voor het complete aanbod op onze website.<br />
| 020 22 35 622 | WWWW.<strong>AMSTERDAM</strong>.STC-BV.NL<br />
Van der Valk<br />
Taxiservice +31 255 538 000<br />
BOOK<br />
NOW!<br />
QUICK TRANSFER<br />
CRUISE TERMINAL<br />
IJMUIDEN-<strong>AMSTERDAM</strong><br />
Our taxis and VIP-shuttles<br />
take you to Amsterdam<br />
Central Station or to<br />
Schiphol Amsterdam<br />
Airport in less than 30<br />
minutes (and pick you up<br />
at the appointed time)<br />
Call +31 255 538 000 or mail to info@cruisetransferamsterdam.com<br />
www.cruisetransferamsterdam.com<br />
42 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
OFFSHORE<br />
OFFSHORE<br />
BASISKAMP<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
Met de komst van Dutch Offshore Base is de<br />
capaciteit van de Amsterdamse haven voor het<br />
verwerken van grote ladingen en het (de)mobiliseren<br />
van offshore-projectschepen fors toegenomen. De<br />
joint venture van de Ter Haak Group (THG) met de<br />
Dutch én Rotterdam Offshore Group wil eind februari<br />
haar eerste opdrachten binnenhalen.<br />
TEKST: HAKS WALBERG SMIT FOTO: TER HAAK GROUP<br />
THG beschikt op de USA-terminal in de Cacaohaven<br />
over een diepe zeekade van vijfhonderd meter lengte<br />
en een diepte van vijftien meter. De coaster/binnenvaartkade<br />
is driehonderd meter lang en heeft een diepte van<br />
vijf tot elf meter. Twee kranen van honderd en driehonderd<br />
ton completeren het plaatje. Daarnaast is er 40.000 vierkante<br />
meter gereserveerd voor de opslag van zware onderdelen.<br />
Partner Dutch Offshore Group beschikt over een scala aan<br />
drijvende kranen, waaronder het kraanschip de Conquest<br />
MB1 met een hijscapaciteit van 1.400 ton. Dit schip is al in<br />
Amsterdam gestationeerd en heeft nog meegeholpen aan<br />
het bergen van het rampschip de Costa Concordia.<br />
Patstelling<br />
In vroeger tijden, toen veel stukgoedschepen Amsterdam<br />
aandeden, kende Amsterdam zware, drijvende bokken.<br />
Die zijn uitgeweken naar andere havens als Rotterdam,<br />
Hamburg of Antwerpen. Zo ontstond in Amsterdam een<br />
kip-ei-situatie: er waren geen bokken omdat er geen zware<br />
stukladingen verwerkt hoefden te worden en er werden geen<br />
zware stukladingen verwerkt omdat er geen kranen waren.<br />
Dat belemmerde de groei van de offshore, waar immers veel<br />
zware ladingen voorkomen. Met de Dutch Offshore Base<br />
Group (DOBG) is de patstelling doorbroken.<br />
De offshore heeft naast laden, lossen en opslag ook behoefte<br />
aan een locatie om zijn projectschepen te mobiliseren of demobiliseren.<br />
Dit houdt in dat de schepen voor een bepaald<br />
project vaak voorzien moeten worden van onderdelen die<br />
specifiek voor dat project zijn. Denk aan kranen, voorzieningen<br />
in de ruimen of voor vervoer van buizen of kabels. Na<br />
voltooiing van het project verdwijnen die specifieke voorzieningen<br />
weer. DOBG heeft hiervoor de noodzakelijke ruimte,<br />
faciliteiten en knowhow beschikbaar en vervult ook hier een<br />
pioniersrol voor de haven van Amsterdam. Die goed aansluit<br />
bij andere onmisbare lokale scheepsreparatiefaciliteiten.<br />
Goede buur<br />
De aanleiding voor de joint venture was een min of meer<br />
toevallige ontmoeting tussen de CEO van THG, Richard ter<br />
Haak, en Michiel Zwagerman, directeur van Dutch Offshore<br />
Group. Hoewel hun werk hen door Europa en daarbuiten<br />
brengt, bleken zij op een halve kilometer van elkaar te wonen.<br />
THG had ruimte en kades in Amsterdam ter beschikking<br />
en de Dutch Offshore Group zat in Rotterdam en Antwerpen<br />
aan zijn maximum en zat verlegen om geschikte infrastructuur.<br />
“En, inderdaad, een goede buur is beter dan een verre<br />
vriend”, glimlacht Richard ter Haak. Want de vraag van de één<br />
was het antwoord van de ander. Verder blijkt dat de Dutch<br />
Offshore Base Group prima past in het streven van Havenbedrijf<br />
Amsterdam om de havens in Amsterdam en IJmuiden<br />
krachtiger op de kaart zetten voor de offshore-industrie. Ter<br />
Haak: “De puzzel past van alle kanten en we zijn al druk bezig<br />
met ons te presenteren aan de markt. Waarvan acte.” •<br />
WWW.DUTCHOFFSHORE.COM<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 43
HISTORIE<br />
VLIJTIGE EN<br />
VECHTENDE<br />
VLETTERLIEDEN<br />
De vletterlieden zijn<br />
onlosmakelijk verbonden met<br />
de havens en de sluizen van<br />
het Noordzeekanaalgebied. De<br />
laatste zeventig jaar opereert een<br />
deel van hen onder de vlag van<br />
de Coöperatieve Vereniging van<br />
Vletterlieden (CVV).<br />
TEKST: PIETER VAN HOVE FOTO: KEESNAN DOGGER<br />
De laatste honderd meter is voor een schip vaak hachelijker<br />
dan een reis van vijfduizend mijl over zee.<br />
Onbekendheid met de omgeving, een manoeuvreerruimte<br />
die moeilijk is in te schatten en eventuele overlast<br />
voor het overig scheepvaartverkeer; allemaal factoren waar<br />
de kapitein van een zee-reus of kleiner vaartuig rekening<br />
mee moet houden bij het aan- en afmeren. Sinds de opening<br />
van het Noordzeekanaal in 1876 houden vletterlieden zich<br />
in onze regio bezig met dit specialistische werk, waarvan de<br />
44 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
laatste zeventig jaar onder de paraplu van de Coöperatieve<br />
Vereniging van Vletterlieden (CVV), dat haar kantoor op het<br />
sluizencomplex in IJmuiden heeft.<br />
“Naast het Loodswezen en de sleepdiensten zijn wij een<br />
dienstverlenend bedrijf”, legt CVV-voorzitter Mark Emmelot<br />
uit, om eraan toe te voegen dat de 52 leden van de coöperatie<br />
een belangrijke schakel in de afhandeling van het scheepvaartverkeer<br />
zijn. “Elk zeeschip dat via het sluizencomplex<br />
zijn weg vervolgt, maakt gebruik van vletterlieden. Dat geldt<br />
ook voor vaartuigen met een lengte van 75 meter en meer.”<br />
Deze serviceverlening gaat 24 uur per dag door, 365 dagen<br />
per jaar.<br />
Werkgebied<br />
Behalve de Noordersluis zijn de havens van Tata Steel het<br />
belangrijkste werkgebied voor de vletterlieden. “Wij hebben<br />
op beide locaties continu mensen rondlopen”, zegt de voorzitter.<br />
Ga maar na: bij het schutten van een cruiseschip zijn<br />
vier vletterlieden nodig. Voor schepen met een lengte van<br />
driehonderd meter kunnen dat wel acht medewerkers zijn.<br />
De CVV is verder actief in de havens van IJmuiden en die van<br />
Beverwijk. De Zaanse en Amsterdamse havens vallen overigens<br />
onder De Koperen Ploeg (zie kader).<br />
Bij de kleinere vaartuigen is spierkracht voldoende. Een<br />
vletterman gooit in dat geval een lijntje naar de reling met<br />
daaraan een tros. Grotere schepen hebben dikkere touwen<br />
of staaldraden voor het aanmeren. Dan is de inzet van een<br />
winchwagen vereist, een soort pick-up met achterop een katrol<br />
waarmee de kabel is binnen te halen.<br />
Voor schepen die ver van de wal liggen, zijn er zogeheten<br />
vastmaakvletten. Aan boord bevindt zich een hydraulische<br />
klem waar de lijn tussen komt te zitten. Vervolgens wordt<br />
het geheel aan wal gebracht voor verdere afhandeling. CVV<br />
beschikt over twee winchwagens, vier vastmaakvletten en<br />
drie zeegaande tenders voor het vervoer van personeel van<br />
en naar de windmolenparken en de ankerplaats voor de kust<br />
van IJmuiden.<br />
“De leden van onze vereniging zijn allround. Iedereen beschikt<br />
bij voorbeeld over een groot vaarbewijs en een bootmandiploma”,<br />
vertelt Emmelot. Deze certificaten zijn de<br />
afsluiting van een gedegen maritieme opleiding die begint<br />
op het Scheepvaart en Transport College (STC) in Rotterdam.<br />
Eén dag per week lopen de leerlingen stage bij CVV. Na<br />
drie jaar krijgen de geslaagden hun diploma’s. De voorzitter<br />
besluit: “De mogelijkheden zijn bij ons divers. Personeelsleden<br />
en materiaal zijn ook in te zetten bij het uitvoeren van<br />
milieucontroles of het plaatsen van olieschermen. Daarom is<br />
geen dag hetzelfde.” •<br />
WWW.VLETTERLIEDEN.NL<br />
WAT ERAAN VOORAF GING<br />
De oorsprong van de Coöperatieve Vletterlieden Vereniging (CVV)<br />
ligt opvallend genoeg niet in deze regio, maar in Den Helder. Het<br />
zijn rauwe mannen in roeibootjes, die trossen van binnenkomende<br />
of vertrekkende schepen vastmaken en losgooien en het schip als<br />
stuurman door het kanaal of havens begeleiden. Zij werken vanaf<br />
1824 voornamelijk in de buurt van het Nieuw Diep, aan de monding<br />
van het Noordhollands Kanaal. Omdat deze waterweg als<br />
toegang tot Amsterdam niet voldoet, wordt het Noordzeekanaal<br />
gegraven. Direct na de opening van deze waterweg (1876) komen<br />
de vletterlieden naar IJmuiden voor het verlenen van assistentie aan<br />
het scheepvaartverkeer. Al snel ontstaan drie groepen. Zo is er de<br />
Gouden Ploeg, die vanwege haar Helderse achtergrond reeds overeenkomsten<br />
heeft met scheepvaartondernemingen als de maatschappij<br />
Nederland en de Hollandse Lloyd. Daarnaast ontstaat een<br />
Koperen Ploeg, bestaande uit twaalf man. Deze ploeg, opgericht<br />
door de bekende IJmuidenaar Gerrit van der Wiele, verdient minder,<br />
heeft ook minder snelle roeiboten en is bovendien in een hevige<br />
strijd verwikkeld met een derde groep, de vrije vletterlieden. In de<br />
beginjaren is de onderlinge concurrentie moordend. Zo komt het<br />
meerdere malen tot vechtpartijen op zee. De concurrentiestrijd tussen<br />
de ‘koperen’ en de ‘vrijen’ wordt in het voordeel van de eerste<br />
beslist wanneer deze rond 1920 een kleine walvisvaarder krijgen<br />
om de vletten snel buitengaats te krijgen. Een ongelijke strijd met<br />
de ‘vrijen’ die zich moeten voortbewegen met roeiriemen. Na de<br />
Tweede Wereldoorlog zijn veel vletterlieden de onderlinge concurrentie<br />
zat. Het heeft tot gevolg dat de drie ploegen met elkaar gaan<br />
samenwerken. De samenwerking wordt op 30 november 1945 bezegeld<br />
met de officiële oprichting van de CVV. De Koperen Ploeg<br />
verhuist later naar Amsterdam. Eerst vestigen deze vletterlieden<br />
zich op Steiger 8, na tien jaar wordt de locatie het Westerhoofd in<br />
de Coenhaven. Sinds 1998 bevindt De Koperen ploeg zich aan de<br />
Capriweg in de Westhaven.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 45
OFFSHORE<br />
BRAINSTORMEN<br />
OVER OFFSHORE<br />
Welke ontwikkelingen laat de<br />
(wind-)offshore zien en wat kan<br />
de IJmond-regio voor deze sector<br />
betekenen? Twee cruciale vragen<br />
die in januari aan de orde kwamen<br />
tijdens de open-mind-sessie<br />
van AYOP (Amsterdam IJmuiden<br />
Offshore Ports).<br />
TEKST: PIETER VAN HOVE FOTO: REINDER WEIDIJK<br />
Nederland is in internationaal opzicht een redelijk<br />
grote speler op het gebied van de wind-offshore. Van<br />
de 200.000 Europese arbeidsplaatsen in die sector<br />
neemt Nederland er 40.000 voor haar rekening. “Ons land<br />
fabriceert weliswaar zelf geen windmolens, maar telt behoorlijk<br />
mee op het gebied van installatie en het leggen van<br />
funderingen.”<br />
Deze woorden van Marcel van Bergen, werkzaam voor maritiem<br />
bouwer Volker Stevin International. klonken de aanwezigen<br />
tijdens de AYOP-bijeenkomst in het Telstarstadion<br />
in Velsen-Zuid als muziek in de oren. Vooral toen de topman<br />
van de dochtermaatschappij van VolkersWessels de rol van<br />
de IJmond-regio in deze snel groeiende sector aanhaalde.<br />
En dan vooral de gunstige ligging ten opzichte van Engeland,<br />
de nummer één binnen Europa wat betreft windenergie.<br />
“De dienstverlening is bij ons veel beter geregeld dan in<br />
Engeland en bovendien hebben de Engelse havens niet veel<br />
diepgang.”<br />
Behalve Engeland maakt met name Duitsland zich hard<br />
voor deze groene vorm van energie; in het Duitse gedeelte<br />
van de Noordzee laat zij diverse windmolenparken bouwen.<br />
Volker Stevin International én Boskalis participeren beide in<br />
het Veja Mate Offshore Windpark, goed voor 67 windmolens.<br />
De Nederlandse partners houden zich bezig met het ontwerp,<br />
fabricage, transport en de installatie van de fundaties:<br />
een contract van circa vijfhonderd miljoen euro.<br />
Aan de bouw ervan zit ook een IJmuidens tintje. Breman<br />
Offshore neemt de bouw van een zogeheten monopile gripper<br />
voor haar rekening, een apparaat dat de enorme palen<br />
op hun plaats moet houden wanneer ze in de zeebodem<br />
worden geheid. Op die palen komen uiteindelijk de turbines.<br />
Volgens planning komt installatieplatform Scylla 15 maart<br />
46 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
naar IJmuiden om onder meer de installatie aan boord te<br />
nemen. Van den Bergen: “In IJmuiden is gelukkig nog ruimte<br />
voor dit soort bijzondere klussen.” In een vorige functie<br />
bezocht Van den Bergen regelmatig de havenplaats. Hij is<br />
behoorlijk te spreken over de mentaliteit die er heerst. ”Zelfs<br />
wanneer je een spoedopdracht op zaterdagavond hebt, staat<br />
ze voor je klaar.”<br />
Grootste<br />
Naast windenergie kwam tijdens de sessie de reguliere<br />
offshore aan bod. Anne Bok van Allseas, een leverancier van<br />
diensten op zee met een vestiging in IJmuiden, ging in op het<br />
leggen van pijpleidingen en het verwijderen van platforms,<br />
de voornaamste werkzaamheden van het offshorebedrijf.<br />
Dit deed hij aan de hand van een uiteenzetting over de Pioneering<br />
Spirit, met een lengte van 382 meter en een breedte<br />
van 124 meter het grootste schip ter wereld.<br />
De romp is gebouwd in Zuid-Korea. Veel onderdelen zijn<br />
afkomstig uit landen als Italië, Duitsland en Nederland. De<br />
twaalf 65 meter lange balken, onderdeel van het kraansysteem<br />
van het megaschip, genereren een hefcapaciteit die<br />
vier keer groter is dan gebruikelijk. Mede als gevolg van de<br />
lage brandstofprijs stellen olie- en gasmaatschappijen het<br />
leggen van pijpleidingen de komende jaren uit. Voor het ontmantelen<br />
van platforms bestaat echter een grote markt, aldus<br />
Bok. “We hebben voor de komende tijd al vier opdrachten in<br />
portefeuille.”<br />
De aanwezigen konden na de voordrachten aansluiten bij<br />
discussiegroepen over windenergie en reguliere offshore. De<br />
conclusie van de laatste groep is dat de offshore-industrie in<br />
de IJmond nóg beter moet luisteren naar de wensen van grote<br />
klanten. Een ander advies is dat de regio haar ambities beter<br />
uit moet dragen. Een voorbeeld is de Averijhaven bij Tata Steel<br />
die geschikt is te maken voor de offshore-windsector. “Niet iedereen<br />
weet wat voor potentie we in huis hebben”, aldus een<br />
aanwezige. Verder kreeg Van den Bergen het verzoek vanuit<br />
de zaal om bij nieuwe, grote opdrachten ook de AYOP bij de<br />
voorbereidingen te betrekken. •<br />
WWW.AYOP.COM<br />
ADVERTENTIE<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 47
Als wij ’s nachts onregelmatigheden in uw buurt zien, doen we er wat mee.<br />
Wij werken daarbij onder andere samen met de politie in Amsterdam en ORAM.<br />
Daar profiteert u ook van. Bent u nog geen deelnemer?<br />
Pak uw maatschappelijke verantwoordelijkheid en neem contact op met ons.<br />
Contact: Debora Lenten<br />
+31 6 15406098<br />
www.collectievebeveiliging.eu<br />
debora.lenten@veiligeramsterdam.nl<br />
48 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
ECONOMIE<br />
DUURZAME<br />
HAVEN KOMT<br />
DICHTERBIJ<br />
De Amsterdamse haven werkt<br />
hard aan de overgang van een<br />
lineaire naar een circulaire<br />
economie. De initiatieven rond<br />
hergebruik van materialen,<br />
duurzame inzet van middelen<br />
en milieubehoud rijzen er als<br />
paddenstoelen uit de grond.<br />
Wet- en regelgeving lopen<br />
daarbij nog vaak achter. Dat<br />
bleek tijdens het seminar<br />
Duurzame Haven dat eind<br />
2015 werd georganiseerd in<br />
aanloop naar de Week van de<br />
Circulaire Economie.<br />
TEKST: PIEN TER HAAR<br />
Het seminar werd georganiseerd door ORAM, Havenbedrijf<br />
Amsterda m en opleider STC-Amsterdam.<br />
Raadsleden uit Amsterdam, Statenleden van de provincie<br />
Noord Holland, bedrijven en kennisinstituten gingen<br />
tijdens het seminar met elkaar in gesprek. Milieurechtadvocaat<br />
Jeanette Ozinga bood de deelnemers inzicht in de juridische<br />
drempels en valkuilen van de circulaire economie.<br />
Is de stof ‘ruwe glycerine’ bijvoorbeeld afval of een (bij)product?<br />
Een groot verschil in interpretatie dat verstrekkende<br />
gevolgen kan hebben.<br />
Loek Knijff van de directie Duurzaamheid van ministerie<br />
van Infrastructuur & Milieu richtte zich op regelgeving.<br />
Hij vertelde hoe bedrijven die vooroplopen rond circulaire<br />
economie vaak een gebrek aan ruimte voor vernieuwing ervaren.<br />
Dit komt, vinden zij, bijvoorbeeld doordat bevoegde<br />
instanties risicomijdend met regels omgaan. De economie<br />
verandert dan wel van lineair naar circulair, maar qua regelgeving<br />
wordt daar nog niet in meebewogen. Hoe ga je om<br />
met deze overgangssituatie?<br />
Hobbels<br />
Bin2Barrel is straks gevestigd in de haven en verandert afvalplastic<br />
in brandstof. Oprichters Floris Geeris en Paul Harkema<br />
vertelden dat de eerste fabriek straks in de Amsterdamse<br />
haven staat. Ze legden de deelnemers uit welke hobbels ze<br />
als ondernemers moeten nemen om straks als succesvol circulair<br />
economisch bedrijf te kunnen draaien.<br />
De grondstoffen waar Bin2Barrel mee werkt, zijn vervuilde<br />
kunststoffen die slechts geschikt zijn voor één vorm van hergebruik.<br />
Bin2Barrel turnt deze kunststoffen dan ook om tot<br />
laagzwavelige dieselolie. 20.000 ton kunststof levert ongeveer<br />
twintig miljoen liter dieselolie.<br />
Niet alleen nieuwkomers, ook de gevestigde partijen zijn volop<br />
actief in de circulaire economie. Donald Voskuil van Tata Steel<br />
vertelde dat zijn bedrijf continue onderzoek doet naar het maximaal<br />
benutten van secundaire grondstoffen, zoals schroot.<br />
Koen Overtoom, COO van Havenbedrijf Amsterdam, deed in<br />
zijn afsluitend betoog een beroep op de overheid. “We moeten<br />
er met elkaar in slagen om bij het toepassen van wetten<br />
en regels het doel van de circulaire economie mee te wegen.<br />
Alleen dan krijgt circulaire economie de kans zich te ontwikkelen<br />
tot een volwaardige economie als onderdeel van een<br />
duurzame haven.”<br />
Subsidie<br />
Provincie Noord-Holland lanceerde deze maand een subsidieregeling<br />
Duurzame Zeehavens. Deze is ook in te zetten<br />
voor het stimuleren van de circulaire economie. Aanvragen<br />
zijn in te dienen van 1 augustus tot 15 september 2016. De<br />
provincie raadt aan eerst een voorlopige aanvraag in te dienen.<br />
Dit kan tot 4 april. Het gaat om projecten die zorgen voor<br />
een vermindering van de uitstoot van luchtverontreinigende<br />
stoffen, een beter benutten van de bestaande ruimte in de havengebieden,<br />
het maximaliseren van de mogelijkheid tot hergebruik<br />
van producten en grondstoffen en het minimaliseren<br />
van waardevernietiging. •<br />
CIRCULAIREECONOMIEWEEK.CIRCULAIRONDERNEMEN.NL<br />
Kees Noorman, directeur ORAM, licht belang Circulaire economie toe.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 49
Voor elk goed plan<br />
vinden wij de weg.<br />
Om uw groei<br />
mogelijk te maken.<br />
rabobank.nl/hetnieuwefinancieren<br />
Onze adviseurs combineren bancaire financieringen met overheidsregelingen, lease,<br />
investeringsfondsen en meer. Én weten de weg in de regio. Dat helpt wanneer zij<br />
samen met u opzoek gaan naar een goede financieringsoplossing.<br />
Want voor elk goed plan vinden wij de weg.<br />
Een aandeel in elkaar<br />
State-of-the-art stevedoring<br />
and warehousing<br />
Simplifying logistics.<br />
Scandia Terminal Valreep 13 1042 AN Amsterdam The Netherlands +31 (0)20 587 78 77 scandiaterminal@vcklogistics.com www.vcklogistics.com<br />
50 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
ENERGIE<br />
BRANDSCHONE<br />
BIO<br />
Voor schepen zijn weinig<br />
milieuvriendelijke<br />
brandstoffen beschikbaar.<br />
Het Amsterdamse bedrijf<br />
GoodFuels brengt daar<br />
met het produceren van<br />
biobrandstof voor de<br />
scheepsvaart verandering in.<br />
Boskalis gaat het proberen.<br />
TEKST: JAN VAN DEN BERG<br />
Een reder die milieuvriendelijke brandstof wil kopen<br />
voor zijn schepen, heeft weinig keus. Tot voor kort was<br />
er weinig anders beschikbaar dan LNG. Dat vereist<br />
een flinke ingreep in de voortstuwingsinstallatie. Motoren<br />
moeten worden aangepast en er zijn speciale tanks nodig.<br />
Nu is het echter mogelijk om milieuvriendelijke vloeibare<br />
brandstof te krijgen, die zonder technische wijzigingen zijn<br />
te gebruiken.<br />
Frituurvet<br />
Het in Amsterdam gevestigde bedrijf GoodFuels heeft een<br />
naam hoog te houden als het om biobrandstoffen gaat.<br />
Zo produceert het - op basis van gebruikt frituurvet – een<br />
brandstof dat de plaats in kan nemen van diesel. Deze ‘frituurbrandstof’<br />
komt terecht in bijvoorbeeld voertuigen, locomotieven<br />
en generatoren. GoodFuels richt zich nu ook op<br />
de scheepvaart.<br />
Het gaat om zogeheten drop-in-brandstoffen: ze vervangen<br />
fossiele scheepsbrandstof één op één. Aan motoren, tanks,<br />
leidingen en dergelijke zijn geen of slechts minimale aanpassingen<br />
nodig, wat de overstap op een schone brandstof<br />
makkelijker maakt.<br />
Maar biobrandstoffen vormen een onontgonnen gebied<br />
voor de scheepvaart. Reders willen natuurlijk wel precies<br />
weten hoe deze brandstoffen zich in de praktijk gedragen.<br />
Dan denken ze aan smerende eigenschappen, het gedrag bij<br />
extreme hitte of kou en hoe de brandstof in de cilinders ontbrandt.<br />
Ook willen zij weten hoe het is gesteld met de slijtage<br />
van motoren en componenten zoals brandstofpompen.<br />
Lage uitstoot<br />
De voordelen van brandstof op basis van frituurvet zijn<br />
groot. Zo is de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) zo’n tach-<br />
tig procent lager, terwijl de uitstoot van zwaveldioxide (SO2)<br />
gereduceerd is tot nul. Dit is voor de scheepvaart erg belangrijk,<br />
want de vervuiling door deze stof door scheepsmotoren<br />
is wereldwijd enorm. Verder is de emissie van stikstofdioxide<br />
(NO2) en roet minder. GoodFuels stelt verder dat de onderhoudskosten<br />
lager zijn, omdat biobrandstoffen minder<br />
verontreinigingen bevatten dan fossiele brandstoffen. Maar<br />
de reder denkt natuurlijk: eerst zien, dan geloven. Om deze<br />
reden is baggerbedrijf Boskalis samen met GoodFuels en de<br />
Finse scheepsmotorenbouwer Wärtsilä een proef gestart. De<br />
komende twee jaar test GoodFuels de biobrandstoffen eerst<br />
in een laboratorium van Wärtsilä en vervolgens op schepen<br />
van Boskalis. De studie moet verder leiden tot certificering<br />
van de brandstof en zal in het teken staan van opschaling<br />
van de productie.<br />
Goede stap<br />
Biobrandstof is duurder dan traditionele brandstof; zeker nu<br />
de olieprijs extreem laag is. Toch is het voor Boskalis een aantrekkelijke<br />
optie. In Europa en Noord-Amerika komen steeds<br />
strengere eisen ten aanzien van SO2. Voor de uitstoot van<br />
NO2 gelden wereldwijd restricties. Reders moeten dus overstappen<br />
op schone brandstoffen. Bij aanbestedingen zullen<br />
opdrachtgevers waarschijnlijk steeds meer gaan letten op de<br />
milieuprestaties van baggeraars en aannemers.<br />
Met drop-in-brandstoffen kan een bedrijf als Boskalis zonder<br />
grote investeringen in de schepen voldoen aan milieueisen.<br />
Wat SO2-emissie betreft, kan het bedrijf zelfs beter<br />
presteren dan de strengste normen. Dat is zakelijk gezien<br />
een goede stap. Het kan niet anders dan dat andere scheepseigenaren<br />
zullen volgen. •<br />
WWW.GOODFUELS.COM<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 51
Created and produced by<br />
Verzekeringen voor contractors en<br />
suppliers in de offshore industrie.<br />
INTRAMAR adviseert sinds 1994 bedrijven in binnen- en buitenland<br />
in de sectoren ‘oil & gas’ en ‘renewable energy’. Ons specialisme<br />
heeft geleid tot adequate verzekeringsoplossingen:<br />
Gratis<br />
entree<br />
geopend van<br />
10:30-18:00<br />
✓ Aansprakelijkheidsverzekering analoog aan contracten met uw opdrachtgevers<br />
(NOGEPA - MIA proof) Speciale polis voor ZZP’ers<br />
✓ Construction All Risks (CAR) verzekering<br />
✓ Verzekering van uw kostbare equipment, gereedschappen, etc.<br />
Zeer uitgebreide dekking tijdens transport en (onderwater)werk<br />
✓ Verzekering van schepen - Hull land Machinery, P&I, Charterers’ Liability<br />
✓ Reis-, ongevallen-, arbeidsongeschiktheids-, ziektekostenverzekeringen, etc.<br />
Wereldwijde dekking, ook in risicovolle gebieden en voor ingehuurd personeel<br />
Het Nieuwe Diep 34 A8 Telefoon 0223 61 22 22 info@intramar.nl<br />
1781 AD Den Helder Telefax 0223 61 55 22 www.intramar.nl<br />
FEITEN<br />
WTC Rotterdam<br />
Waarom is dit carrière-evenement<br />
interessant voor jou?<br />
www.MOCE.biz<br />
Powered by<br />
120<br />
TOPBEDRIJVEN<br />
UIT DE<br />
MARITIEME<br />
& OFFSHORE<br />
SECTOR<br />
HANDS-ON, VAREN, PROJECTEN MANAGEN,<br />
ENGINEEREN, QHSE MANAGEMENT<br />
OF NADENKEN OVER EEN NIEUW ONTWERP?<br />
VOOR IEDEREEN IS ER WERK!<br />
TECHNISCH,<br />
NAUTISCH,<br />
LOGISTIEK,<br />
SCHEEPSBOUW,<br />
ZEEVAREND,<br />
ADMINISTRATIEF,<br />
COMMERCIEEL,<br />
DREDGING,<br />
JACHTBOUW<br />
EN HAVENS<br />
JE KOMT IN<br />
CONTACT MET<br />
HR-<br />
MANAGERS<br />
EN<br />
RECRUITERS<br />
VAN BEDRIJVEN<br />
KOM NAAR DE<br />
BEDRIJFSPRESENTATIES<br />
VAN BEKENDE<br />
NAMEN UIT DE<br />
MARITIEME EN<br />
OFFSHORE<br />
SECTOR<br />
SLUIT EEN<br />
SUCCESVOLLE<br />
DAG AF MET DE<br />
BUSINESS<br />
BORREL<br />
VAN 17:00<br />
TOT 18:00 UUR<br />
VATENHANDEL<br />
METALEN: Zoekt u een bedrijf in<br />
Amsterdam waar u uw rest metalen<br />
milieuvriendelijk kunt laten recyclen dan bent<br />
u bij ons, sinds 1912 gevestigd in het westelijk<br />
havengebied, aan het juiste adres. Wij<br />
plaatsen desgewenst op locatie containers en<br />
bakken, tevens is het mogelijk uw metaalafval<br />
ook bij ons aan te leveren waarna dit<br />
gewogen wordt op onze 60 tons weegbrug of<br />
plateauweegschaal.<br />
VERPAKKINGEN: In twee grote loodsen op ons<br />
terrein van 6000 m² staat onze voorraad<br />
industriële verpakkingen, zoals vaten,<br />
jerrycans en IBC containers in diverse<br />
uitvoeringen. Op uw verpakkingsvraag<br />
kunnen wij met veel productkennis dan ook<br />
adequaat reageren en just in time leveren.<br />
Gezien onze grote voorraad van deze “industriële” verpakkingen kunnen<br />
wij snel met eigen vervoer leveren. In deze tak van ons bedrijf komen de<br />
klanten uit de voeding-, H.BLOM chemie-, farmaceutische- ZONENen afvalsector.<br />
Metaal recycling & Vatenhandel<br />
Bekijk ons assortimant vaten: www.blomamsterdam.nl<br />
Het team van H.Blom & Zonen B.V. staat voor u klaar!<br />
H. Blom & Zonen B.V.<br />
Westpoortnummer Jan van 1240 Riebeeckhavenweg 6, 1041 T. AE + Amsterdam 31 20 411 04 87<br />
Jan van Riebeeckhavenweg<br />
Telefoon 020 - 411 04 87 | info@blomamsterdam.nl<br />
www.blomamsterdam.nl<br />
1041 AE <strong>AMSTERDAM</strong> info@blomamsterdam.nl<br />
WWW.BLOM<strong>AMSTERDAM</strong>.NL<br />
52 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
INTERNATIONAAL<br />
ISKES GAAT DE<br />
BOER OP<br />
Iskes breidt haar activiteiten<br />
in het Caribisch gebied<br />
verder uit. Daarvoor gaat het<br />
IJmuidense sleepbedrijf een<br />
samenwerking aan met het<br />
baggerbedrijf De Boer.<br />
TEKST: PIETER VAN HOVE<br />
Sleep- en bergingsbedrijf Iskes Towage & Salvage uit<br />
IJmuiden breidt zijn activiteiten uit naar Zuid-Amerika.<br />
In Frans-Guyana, een buurland van Suriname,<br />
begint de onderneming sleepdiensten in de havensteden<br />
Cayenne en Kourou.<br />
Dit gebeurt in een samenwerkingsverband met het Nederlandse<br />
baggerbedrijf De Boer uit Sliedrecht, dat al enige tijd<br />
in Frans-Guyana zit. Omdat Iskes ook al actief was in de Caraïben,<br />
vonden beide partijen elkaar om mee te doen aan<br />
een tender voor het project dat een duur heeft van twaalf jaar<br />
en een totale waarde vertegenwoordigt van honderd miljoen<br />
euro, aldus Iskes-directeur Ronald Vergouwen. “Tot onze<br />
vreugde had onze joint venture de beste aanbieding.”<br />
Sleepdiensten<br />
De havens van Cayenne (de hoofdstad) en die van Kourou<br />
liggen aan rivieren. Probleem is dat deze waterwegen dichtslibben<br />
met modder uit de regenwouden. Vandaar dat er<br />
continu gebaggerd moet worden. Vergouwen: “De Boer deed<br />
dat al in de rivier van Cayenne en Boskalis in de rivier van<br />
Kourou. Nu gaat De Boer het op beide rivieren doen. Daarbij<br />
komt dat in de havens geen sleepdiensten aanwezig zijn.<br />
De havenautoriteit ziet dat graag veranderen, omdat in de<br />
haven van Cayenne steeds grotere containerschepen komen<br />
die de hulp van een sleepboot wel kunnen gebruiken.”<br />
De sleepboot Argus, momenteel operationeel in Aruba, gaat<br />
vanaf maart met een baggerboot van De Boer in Cayenne<br />
opereren. Bedoeling is dat op langere termijn een gecombineerde<br />
sleep- en baggerboot dit werk gaat uitvoeren. Vergouwen<br />
hoopt in de loop van 2017 te beschikken over een<br />
dergelijk vaartuig. Met de bouw ervan moet overigens nog<br />
worden begonnen.<br />
Voor de haven van Kourou (ongeveer veertig kilometer ten<br />
noordwesten van de hoofdstad) geldt een ander verhaal.<br />
Kourou is vooral bekend vanwege de lanceerbasis Centre<br />
Spatial Guyanais (CSG). De ruimtevaartorganisatie ESA (European<br />
Space Agency) lanceert al haar ruimtevluchten vanaf<br />
deze basis. “Dat betekent dat in de haven van Kourou de raketonderdelen<br />
en -brandstof per schip worden aangevoerd.<br />
Ook daarin gaan wij assisteren”, aldus Vergouwen.<br />
Bovendien gaat de De Boer-Iskes-combinatie een ponton<br />
leveren voor het bevoorraden van de eilandjes voor de kust,<br />
waaronder het bekende Duivelseiland (zoals verteld in het<br />
boek van Papillon van Henri Charrière).<br />
Voor het werk in Kourou laat Iskes ook een nieuwe sleepboot<br />
bouwen en wel een hybride exemplaar. Dat wil zeggen: een<br />
schip dat, afhankelijk van het gebruik, tien tot dertig procent<br />
brandstof kan besparen en twintig tot zestig procent minder<br />
uitlaatgassen produceert. Dat kan vanwege de combinatie<br />
van de diesel en de dieselelektrische voortstuwing.<br />
Met de nieuwbouw van de twee boten is een bedrag van ongeveer<br />
vijftien miljoen euro gemoeid. Om alles in goede banen<br />
te krijgen, heeft de joint venture de beschikking over een<br />
eigen kantoor in Cayenne. De lokale bemanning krijgt een<br />
opleiding in de simulatieruimte op het hoofdkantoor in de IJmondhaven<br />
in IJmuiden. Sinds 2014 beschikt Iskes over een<br />
geavanceerde sleepbootsimulator waarmee situaties levensecht<br />
zijn na te bootsen. Het sleepbedrijf biedt deze faciliteit<br />
aan de eigen bemanningsleden in opleiding en aan derden.<br />
Expansie<br />
Iskes kende vorig jaar sowieso een expansie van haar vloot in<br />
het Amsterdam-Noordzeekanaalgebied. Zo kwam sleepboot<br />
Venus in de vaart en maakte de onderneming verder bekend<br />
nog twee andere vaartuigen te hebben besteld: de Telstar en<br />
een zusterschip van de Argus, waarvan de naam nog niet bekend<br />
is en ook bestemd is voor de Caraïben. •<br />
WWW.ISKESTUGS.NL<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 53
. Eigen machinale werkplaats<br />
. Revisie van pompen,<br />
ventilatoren, roerwerken en<br />
tandwielkasten<br />
. Steiger vluchtladder systemen<br />
. ARC keramische coatings<br />
(extreem chemisch, corrosieen<br />
erosiebestendig voor de<br />
industrie en scheepvaart)<br />
Pomprevisie voor scheepvaart,<br />
industrie en overheid<br />
Westhavenweg 45 1042 AL Amsterdam • T. 020 4486448 • F. 020 4486444 • info@saedt.nl • www.saedt.nl<br />
Amsterdam IJmuiden Offshore Port,<br />
Serving up offshore energy solutions.<br />
Our partners are ready<br />
to be of service in the<br />
following disciplines:<br />
• Base Facilities<br />
(office, warehouses, open yard)<br />
• Transport, Logistics & Supply<br />
• Construction, Engineering<br />
• Decommissioning<br />
• Design, Development<br />
• General Services<br />
• Maintenance and<br />
Repair<br />
• Offshore Wind Power<br />
• Port Related Services<br />
• Regional Authorities<br />
www.ayop.com<br />
info@ayop.com<br />
<strong>AMSTERDAM</strong><br />
IJMUIDEN<br />
OFFSHORE<br />
PORT<br />
Airborne Oil & Gas BV • Allrig BV • Amports • AON Risk Solutions<br />
• Ballast Nedam Beton- en Waterbouw • BK Ingenieurs BV • Boon<br />
Oil & Gas Services • Brand Energy & Infrastructure Services •<br />
Breman Offshore BV • CBOX Containers Netherlands • CCA Containers<br />
Netherlands • CMF Central Mudplant & Fluid Services BV<br />
• C-Ventus • Damen Shiprepair Amsterdam BV • Damen Shiprepair<br />
Oranjewerf BV • De Back Metaalconservering Groep • De<br />
Vries & Van de Wiel • Deep BV • Royal Dirkzwager • Distribution-<br />
NOW • Dutch Marine Contractors • Dolphin Marine Offshore en<br />
Industrie BV • Dutch Offshore Energy Solutions BV • Gemeente<br />
Beverwijk • Gemeente Velsen • Gemeente Zaanstad • Goflex<br />
Young Professionals BV • Grontmij Nederland BV • Gulf Oil Nederland<br />
BV • Havenbedrijf Amsterdam NV • HPG Projects • Industrial<br />
Pump Group Nederland BV • Internationaal Afval Management<br />
BV • Intramar Insurances • IRO • Iskes Towage & Salvage<br />
• Isolatie Combinatie Beverwijk BV • Kenbri Fire Fight BV • KVSA<br />
BV • Lashuis Haprotech • M&M Beveiliging BV • Main BV •<br />
Mammoet Nederland BV • MEO BV • Mistras Group BV • MSCY<br />
Vastgoed BV • Niron Staal Amsterdam BV • Nova College • Oliehandel<br />
K. de Boer BV • Peterson IJmuiden BV • Pronk Multiservice<br />
BV • Provincie Noord Holland • Port Towage Amsterdam •<br />
RedWave BV • Reym BV • RNR Projects Maintenance Services<br />
BV • Royal Haskoning DHV • SAB 1950 • SeaMar Services/<br />
Shipping BV • Selmers BV • SPIE Industry Noordwest • Stork •<br />
Tata Steel IJmuiden BV • TMA Group • Unique Lights<br />
• United Stevedores Amsterdam • Venus & de Waard BV •<br />
Vicoma • Vopak Agencies Amsterdam BV • WIND BV • Windcat<br />
Workboats • Zeehaven IJmuiden NV<br />
Alliance of port & offshore related industries and regional authorities<br />
54 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
HET SCHIP<br />
TEKST: LISETTE VOS FOTO: HAN HEILIG<br />
HET<br />
SCHIP IN<br />
CIJFERS<br />
Schip vol vermaak<br />
Jaarlijks bezoeken duizenden<br />
schepen de Amsterdamse havenregio.<br />
Al deze schepen hebben hun<br />
eigen achtergrond en lading. In<br />
deze nieuwe rubriek lichten we<br />
er één specifiek schip uit. In de<br />
eerste aflevering: het cruiseschip<br />
Magellan.<br />
Groot, groter, grootst. Dat lijkt dé trend<br />
in de cruisevaart. In juli vorig jaar ontving<br />
Amsterdam het grootste cruiseschip dat de<br />
stad ooit heeft bezocht: MSC Splendida, met<br />
een lengte van 333 meter en een breedte<br />
van 38 meter. Het cruiseschip Magellan, dat<br />
op woensdag 6 januari de stad aandeed, is<br />
‘slechts’ 222 meter lang en 28 meter breed,<br />
maar maakt evengoed indruk als het langs<br />
de kade van Passenger Terminal Amsterdam<br />
(PTA) ligt aangemeerd. Het schip telt twaalf<br />
dekken en 726 slaaphutten. Er is ruimte voor<br />
1.250 passagiers.<br />
NAAM VAN HET SCHIP<br />
Ferdinand Magellan (1480-1521) was<br />
een Portugese ontdekkingsreiziger die<br />
in Spaanse dienst de eerste zeilreis rond<br />
de wereld leidde. Hij leverde het bewijs<br />
dat de aarde rond is.<br />
www.cruiseandmaritime.com/magellan<br />
Winterspelen<br />
In 2015 heeft de Britse cruisemaatschappij<br />
Cruise & Maritime Voyages de Magellan aan<br />
de vloot toegevoegd. Voorheen voer het<br />
schip, dat in 1985 is gebouwd, onder de<br />
naam MS Grand Holiday. Tijdens de Winterspelen<br />
van 2014 in Sotsji (Rusland) heeft het<br />
cruiseschip dienst gedaan als drijvend hotel.<br />
Vorig jaar is het interieur van de Magellan<br />
volledig gerenoveerd. Tijdens de renovatie<br />
is rekening gehouden met de passagiers die<br />
vooral van Britse afkomst zijn. Zo heeft het<br />
schip nu een bibliotheek: de Livingstone<br />
Library. Voor wie niet van lezen houdt, is er<br />
genoeg ander vermaak: van een casino tot<br />
een spa, van een bridge- en kaartruimte tot<br />
een theater waar elke avond een voorstelling<br />
is te zien.<br />
Volgens Cruise & Maritime Voyages biedt de<br />
Magellan alle ruimte en comfort, maar hebben<br />
de verblijven op de negen passagiersdekken<br />
tegelijkertijd een intiem karakter. Een<br />
crew van circa 580 bemanningsleden zorgt<br />
er deze reis voor dat het de bijna duizend<br />
passagiers vanaf het vertrek uit Tilbury bij<br />
Londen aan niets ontbreekt. Nog eens ruim<br />
120 mensen stappen in Amsterdam aan<br />
boord waar ze – net als bij Schiphol – eerst<br />
langs de veiligheidscontrole moeten.<br />
Zwembaden<br />
De Magellan heeft ruim zeven uur aan de<br />
kade nabij het Centraal Station gelegen.<br />
Bruto Register Tonnage:<br />
46.000 GRT<br />
Maximum snelheid:<br />
16 knopen (ca. 30 km/pu)<br />
Lengte:<br />
222 meter<br />
Breedte:<br />
28 meter<br />
Diepte:<br />
7.70 meter<br />
Sommige passagiers pikken nog een middagje<br />
Amsterdam mee, anderen blijven op<br />
deze mistige dag liever op het cruiseschip.<br />
Maar dan wel binnen. De ligstoelen op het<br />
dek liggen opgestapeld en de zwembaden<br />
blijven onberoerd. Dat zal anders zijn als<br />
de Magellan de volgende bestemming<br />
aandoet: Lissabon, Portugal. De cruisevaart<br />
van 42 nachten maakt vervolgens een<br />
rondgang door de Amazone, West-Indië en<br />
de Azoren.<br />
Het cruiseschip Magellan staat nog veel<br />
grote reizen te wachten. Volgens de kalender<br />
is de Magellan op 3 maart weer in<br />
Amsterdam te bewonderen. Daarna gaat de<br />
reis onder meer naar IJsland. Voor januari<br />
2017 is de Grand Maiden World Cruise<br />
aangekondigd. •<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 55
TWITTER<br />
TWITTER.COM/AMPORTS<br />
Ook Amports is volop bezig met social media. Inmiddels telt het Twitteraccount<br />
@amports zo’n 3.600 volgers en dat aantal groeit snel. Op deze<br />
pagina de leukste tweets die de afgelopen weken voorbijkwamen.<br />
Dorothy Winters<br />
@Winters_Dorothy<br />
do, jan. 28, 2016<br />
@Eneco al 10.000 kinderen in het Windlab<br />
in @HavenAmsterdam ! https://t.co/IULTB<br />
HuwV2<br />
Havenbeambte Daan<br />
@HBA_Daan<br />
vr, jan. 29, 2016<br />
Ook met windkracht 7 vaart de Siberian<br />
Express van 230m probleemloos door het<br />
#NZK met bestemming #zee https://t.co/<br />
cJHTOx2kFF<br />
Astrid Fisser<br />
@AstridFisser<br />
ma, jan. 18, 2016<br />
Open mind sessie met @AYOP_Offshore<br />
presentatie van Allseas #Pioneering Spirit<br />
https://t.co/rnlaWGA35A<br />
Zeehaven IJmuiden<br />
@zeehaven<br />
ma, jan. 18, 2016<br />
Zowel de Princess als de King van #DFDS<br />
seaways vandaag in de haven van #ijmuiden.<br />
https://t.co/lhVFthBU8q<br />
Erik Bertholet<br />
@ErikBertholet<br />
do, jan. 07, 2016:<br />
Eemshaven vandaag ; Logistiek medewerker<br />
op de schaats op terminalterrein @GroningerHavens<br />
https://t.co/0Tbx3HSHBb<br />
Machiel Kraaij<br />
@MachielKraaij<br />
wo, feb. 03, 2016<br />
Karel Doorman in noordersluis @Haven<br />
Amsterdam @Amports #kareldoorman<br />
@gemvelsen @IJmuidenEnzonl @Rauwaan<br />
Zee https://t.co/87WAeZFhp2<br />
Havenmeester NZKG<br />
@HavenmeesterNZK<br />
do, jan. 28, 2016<br />
Vanaf nu al het nautische nieuws over het<br />
#NZKG en belevenissen van medewerkers<br />
via dit nieuwe account van @Haven<br />
Amsterdam! Volg je ons?<br />
Peter Blinkhof<br />
@havenbedrijf<br />
vr, jan. 22, 2016<br />
Bold Tern in Zeehaven IJmuiden hoog boven<br />
water https://t.co/sNMHQFiQ6f<br />
IJmuider Courant<br />
@ijmuidercourant<br />
di, jan. 12, 2016<br />
Informatiecentrum bij bouw zeesluis krijgt<br />
vorm https://t.co/qTTVLGON0i via @ijmuidercourant<br />
https://t.co/PU8sb6WCFb<br />
Hebt u ook een interessant havennieuwtje? Volg ons en richt uw bericht, eventueel met<br />
foto, aan @amports. De leukste tweets worden meegenomen in Zeehavens Amsterdam.<br />
56 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
AMPORTS<br />
AGENDA<br />
WWW.AMPORTS.NL<br />
Tulpenborrel<br />
Breakbulk Antwerpen<br />
31 maart, Felison Cruise Terminal, IJmuiden<br />
23 t/m 26 mei, Antwerpen Expo<br />
Breng uw netwerk tot bloei tijdens de Amports-Tulpenborrel bij<br />
de Felison Cruise Terminal in IJmuiden, een nieuw en jaarlijks<br />
terugkerend evenement op de Amports- agenda. Voor deze<br />
eerste editie hebben wij Elisabeth Post, gedeputeerde van de<br />
provincie Noord-Holland, bereid gevonden u te informeren over<br />
het Sluis en Haven Informatie Punt (SHIP). Dit informatiecentrum<br />
wordt een toegankelijke ruimte waar bezoekers straks het<br />
sluizencomplex, de havens en de daar bijbehorende beroepen in<br />
het Noordzeekanaalgebied in al haar facetten beleven. •<br />
Haventennistoernooi<br />
22 april, Locatie volgt.<br />
Of u nou een beginner bent of een doorgewinterde clubspeler,<br />
alle leden zijn welkom bij ons Haventennistoernooi.<br />
Het toernooi<br />
Havengolfdag<br />
Er wordt gedubbeld en gespeeld op tijd. Elke ronde wordt u 1 juni, Golfclub Spaarnwoude<br />
gekoppeld aan een nieuwe dubbelpartner waardoor iedereen<br />
een gelijke kans heeft om te winnen. Dit geeft u bovendien voldoende<br />
gelegenheid om met de andere deelnemers in contact<br />
te komen. Tussen de wedstrijden door kunt u aan een heerlijk<br />
vis-buffet de wedstrijden met elkaar bespreken.<br />
De clinic<br />
Wilt u graag meedoen, maar voelt u zich nog niet zeker genoeg<br />
om zich te mengen in het servicegeweld? Doe dan mee met de<br />
clinic. U krijgt les in alle basisslagen en sluit de clinic af met een<br />
onderlinge wedstrijd.<br />
Wilt u de strijd van dichtbij meemaken, maar slaat u zelf liever<br />
geen balletje? Meld u zich dan aan als supporter en neem gezellig<br />
deel aan het buffet.<br />
AMPORTS-LEDEN KUNNEN ZICH ONLINE<br />
•<br />
Van 23 t/m 26 mei vindt hét toonaangevende evenement binnen de Europese<br />
stukgoedsector weer plaats: Breakbulk Europe 2016 in Antwerpen. De<br />
beursdagen zijn op woensdag 25 en donderdag 26 mei. Amports organiseert<br />
in opdracht van Havenbedrijf Amsterdam de beursdeelname middels een<br />
gezamenlijke stand.<br />
Toplocatie<br />
Net als afgelopen jaar staat de stand op dezelfde mooie plek in de prominente<br />
hal 4. Met onder andere Port of Rotterdam, Spliethoff en Broekman in de directe<br />
nabijheid. De stand is groter dan vorig jaar, namelijk 40,5 m2.<br />
Participatiemogelijkheden<br />
U bent van harte welkom om te participeren op deze stand. Havenbedrijf Amsterdam<br />
faciliteert door het aanbieden van de standruimte, bouw en de catering.<br />
Uiteraard komen ook uw bedrijfslogo- en/of -beelden terug in de standpresentatie<br />
en alle communicatie-uitingen. Let op: het aantal bedrijven dat kan participeren,<br />
is gelimiteerd. •<br />
Een traditie op de Amports-agenda, onze jaarlijks terugkerende Havengolfdag<br />
op Golfclub Spaarnwoude. U kunt deelnemen aan de wedstrijd (achttien<br />
holes) of clinic voor beginners en gevorderden. Gedurende de dag komt u<br />
niets tekort, dankzij de uitstekend verzorgde baancatering.<br />
Strijd mee om de Sjoerd Terpstra-bokaal en wie weet neemt u deze over van de<br />
winnaar van 2015, Richard Ter Haak. En iedereen maakt kans om te winnen, want<br />
er wordt gespeeld op handicap volgens GVB-rating. De prijsuitreiking met diner<br />
vindt plaats in restaurant Graan voor Visch. •<br />
AANMELDEN VOOR EEN BIJEENKOMST VIA<br />
WWW.AMPORTS.NL/NL/AGENDA<br />
Amports, de collectieve promotieorganisatie voor de Amsterdamse havenregio<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 57
HAVEN<br />
BEROEP<br />
TEKST: PIETER VAN HOVE<br />
FOTO GWENDELYN LUIJK<br />
‘Vaak ben je continu in touw’<br />
MARTIN VAN<br />
DER WINKEL<br />
In de serie Havenberoep is het<br />
woord aan de mannen en vrouwen<br />
op de werkvloer. In deze aflevering<br />
Martin van der Winkel, medewerker<br />
van FTF Hofftrans.<br />
”Het mooiste moment aan boord vind ik de<br />
zondagochtend in de zomer. Zo’n dag dat het<br />
25 graden beloofd te worden. Wanneer iedereen<br />
nog slaapt en er geen beweging is op<br />
het water. Met de overige bemanningsleden<br />
Jacob en Olsino vaar ik met ’mijn’ Leonore over<br />
het Noordzeekanaal, op weg naar een haven.<br />
Die van Amsterdam. Of Beverwijk. Of IJmuiden,<br />
noem maar op. Naar een nieuwe bunkering.<br />
Een cruiseschip dat afkomstig is van een<br />
grote reis. Of een ertsschip met bestemming<br />
Tata Steel. Ik wil er maar mee zeggen: geen<br />
dag is hetzelfde. Dit is heel gevarieerd werk.<br />
Storm vind ik trouwens ook geweldig. Dat<br />
de schuimvlokken over het dek waaien. En jíj<br />
moet dan voorzichtig laveren naast een schip<br />
om stookolie te bunkeren. Een secuur werkje.<br />
Maar ik heb alle hulpmiddelen aan boord. Een<br />
marifoon, radar, digitale kaart en een AIS, een<br />
systeem waarmee je het overig scheepvaartverkeer<br />
kunt volgen.”<br />
Newcastle<br />
“De Leonore kan 1.600 ton stookolie vervoeren.<br />
Dat is olie die je alleen buiten de<br />
Europese wateren mag gebruiken, uitgezonderd<br />
de Middellandse Zee. Een schip van<br />
DFDS Seaways tussen IJmuiden en Newcastle<br />
kunnen wij dus niet bevoorraden. Dat kan ons<br />
zusterschip Ariane bijvoorbeeld weer wel. Die<br />
heeft zowel stookolie als gasolie of dieselolie<br />
aan boord.<br />
Beide schepen zijn eigendom van rederij FTS<br />
Hofftrans. Bunkeraar Golden Arrow huurt ons<br />
vervolgens voor langere periode in. En dan<br />
speciaal voor de havens binnen het Noordzeekanaalgebied.<br />
Twee maal per week echter ga<br />
ik naar Rotterdam, naar Europort. Om brandstof<br />
in te nemen. Dat is een hele reis, je bent<br />
heen en weer een etmaal onderweg. Dus dan<br />
blijven er per week vijf werkdagen over.<br />
Het is bij mij één week op, één week af. In die<br />
zeven dagen aan boord ben je 24 uur per etmaal<br />
beschikbaar. Vaak ben je continu in touw,<br />
dan doe je wel drie, vier schepen op een dag.<br />
Maar het komt ook wel voor dat je een paar<br />
uur moet wachten voor een bunkering. Meestal<br />
hoor je een paar dagen van tevoren waar<br />
en wanneer je ergens moet zijn. Dat regelt de<br />
planner van Golden Arrow. Maar het kan ook<br />
voorkomen dat er een spoedklus is. Dan zorg<br />
je dat je daar zo snel mogelijk bent. Want een<br />
wachtend schip kost alleen maar geld.<br />
Andere dagen moet je een paar uur wachten<br />
voordat je aan het werk kunt. Ik bezoek elk<br />
schip. Check met de machinist of de hoe<br />
Leeftijd:<br />
44 jaar<br />
Bedrijf:<br />
FTF Hofftrans<br />
Werkzaam in de haven sinds:<br />
2005<br />
veelheid gevraagde brandstof wel klopt,<br />
of het wel de juiste olie is. Dat soort zaken.<br />
De omstandigheden waarin de gesprekken<br />
plaatshebben, zijn heel verschillend. Soms<br />
heb je te maken met iemand die 24 uur niet<br />
heeft geslapen. Dat is dan aan zijn humeur<br />
goed te merken. Dergelijke gesprekken houd<br />
ik bewust kort. De andere keer word je met<br />
open armen en koffie ontvangen.”<br />
Hopperzuiger<br />
“Eén ding is hetzelfde: de voertaal is Engels.<br />
Iedereen spreekt dat tegenwoordig, ook<br />
Russische zeelui. Wat mijn opleiding is? Ik ben<br />
vroeger in Vlissingen naar de Zeevaartschool<br />
geweest met als specialisatie stuurman/machinist.<br />
Ik heb van jongs af aan op schepen<br />
gewerkt. Bij baggermaatschappij Van Oord<br />
bij voorbeeld op een hopperzuiger. En nu<br />
bezoek ik de meest uiteenlopende vaartuigen.<br />
Van trawlers tot cruiseschepen. Dat is toch<br />
geweldig!” •<br />
58 ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016
HISTORIE IN<br />
DE HAVEN<br />
TEKST: JORIS MOES<br />
Geen groter plezier dan varen<br />
Het is nog maar een halve eeuw<br />
geleden dat het vliegtuig het won<br />
van het schip – waardoor passagiersvervoer<br />
over zee een grote<br />
verandering onderging en er een<br />
eind kwam aan een exclusieve<br />
vorm van reizen. Maar het zou zonde<br />
zijn geweest als daarmee ook het<br />
passagiersschip was afgedankt. Dat<br />
is niet gebeurd. Nog steeds genieten<br />
we van zeereizen, maar dan in de<br />
vorm van de cruises.<br />
Reizen in de eerste helft van de vorige eeuw<br />
was een bijzondere belevenis. Anders dan per<br />
schip kon de passagier niet reizen en daarom<br />
duurde het een of meer weken voordat de<br />
bestemming was bereikt. Er waren tal van<br />
scheepvaartroutes over de Atlantische Oceaan<br />
en - wat Amsterdam betreft - lijndiensten<br />
op het toenmalige Nederlandsch Indië,<br />
Suriname en de Antillen. Om het de passagier<br />
naar de zin te maken, was er veel vertier aan<br />
boord. Op weg naar de Oost was de buitentemperatuur<br />
al na enkele dagen gestegen<br />
naar weldadige tropische waarden. De hutten<br />
waren luxueus, de kwaliteit van de diners<br />
was top en ’s avonds speelde een bandje<br />
dansmuziek. De passagier in zijn strandstoel<br />
aan dek werd bediend door Javaanse<br />
bedienden. Het sociale leven aan boord is één<br />
groot romantisch feest. Aan boord ontwikkelen<br />
zich nieuwe contacten en soms zelfs intieme<br />
relaties. Zeereizen waren bijzonder.<br />
De schitterende schepen hadden iets koninklijks<br />
en droegen niet voor niets vorstelijke<br />
namen. Het ms Oranje van de Stoomvaart<br />
Mij. Nederland voer op de Oost, de Prins der<br />
Nederlanden en de Oranje Nassau van de<br />
Kon. Nederl. Stoombootmij. onderhielden de<br />
verbinding tussen Amsterdam, Suriname en de<br />
Nederlandse Antillen. Andere schepen hadden<br />
klinkende namen uit de vaderlandse geschiedenis<br />
zoals Jan Pietersz Coen en Johan de Witt.<br />
De Kon. Hollandse Lloyd voer op Zuid-Amerika<br />
met emigranten uit Oost-Europa. In het<br />
Scheepvaartmuseum te Amsterdam is een zaal<br />
gewijd aan deze bijzondere periode. Er was<br />
veel te vertellen over het leven aan boord en<br />
dat deden de passagiers dan ook graag.<br />
In de zeiltijd is Amsterdam eeuwenlang de<br />
belangrijkste Europese haven. Dat heeft de<br />
stad te danken aan zijn ondernemingsgeest<br />
en zijn maritieme vaardigheid. In de negentiende<br />
eeuw doet de stoomvaart zijn intrede,<br />
eerst nog met zeiltuigage. Passagiers zijn dan<br />
nog steeds aangewezen op vrachtschepen.<br />
Rond 1900 komen de eerste passagierssche<br />
pen in de vaart. De dieselmotor vervangt de<br />
stoommachine en de scheepssnelheid wordt<br />
opgevoerd. Voor ons land is de lijnvaart van<br />
Amsterdam naar onze koloniën van levensbelang.<br />
Tot 1970 is de hoofdstad vertrek- en<br />
eindpunt van (conventionele) lijndiensten<br />
onder Nederlandse vlag. Zij varen op het Verre<br />
Oosten, Afrika, Zuid-Amerika en dichterbij<br />
de Oostzee, de Noordzee en de Middellandse<br />
Zee. Na de verzelfstandiging van Nederlandsch<br />
Indië in 1949 krijgt de lijnvaart op het<br />
Verre Oosten het steeds moeilijker. Dat noopt<br />
in 1970 vier Nederlandse rederijen te fuseren<br />
tot één grote nieuwe rederij die zich onder<br />
de naam Nedlloyd (later P&O Nedlloyd) richt<br />
op de containervaart op alle werelddelen.<br />
Passagiersschepen hebben afgedaan.<br />
Moeten we het varen met passagiers dan<br />
maar vergeten? Welnee, de toerist blijft varen,<br />
maar dan alleen voor zijn plezier. Varen langs<br />
kusten, havens, fjorden, overal ter wereld.<br />
Het is een nieuwe vakantiemogelijkheid:<br />
de cruisevaart. Inmiddels vaart een grote<br />
vloot cruiseschepen op de zeven zeeën met<br />
zo mogelijk nog meer luxe, comfort en verstrooiing<br />
dan vroeger. Het spreekt vanzelf dat<br />
Amsterdam met zijn PTA en Felison Terminal<br />
in IJmuiden een populaire haven voor de<br />
cruisevaart is geworden.<br />
ZEEHAVENS <strong>AMSTERDAM</strong> FEBRUARI 2016 59
Hoeveel ruimte<br />
krijg je als loods?<br />
Soms maar 2 meter.<br />
Elk jaar loodsen we zo’n tienduizenden schepen<br />
de Nederlandse havens en Vlaamse<br />
havens aan de Schelde in en uit. Aan boord is<br />
dan altijd één van onze 450 registerloodsen,<br />
omdat na het mijlenwerk op zee, het centimeterwerk<br />
in de haven volgt. Ja, de laatste 200<br />
meter van een reis zijn vaak hachelijker dan<br />
5000 mijl op zee. Want hoe loods je een schip<br />
met een lengte van meer dan 300 meter veilig<br />
door een complex en druk bevaren havengebied?<br />
Hoe manoeuvreer je in dichte mist<br />
of bij windkracht 7. Alleen een registerloods<br />
heeft hier de juiste kennis en ervaring voor. De<br />
registerloods adviseert de kapitein over de te<br />
voeren navigatie. Wilt u meer weten over het<br />
Loodswezen? Kijk op www.loodswezen.nl
Change language