ENSOC Magazine Juni 2016

column
Hamilcar Knops
scoren met gas
Bij een krantenkiosk in Peru zag ik een
sporttijdschrift dat helemaal gewijd was aan
Johan Cruyff. Zijn overlijden was ook in Peru groot
nieuws. Voor de Peruanen was Cruyff de motor
van ‘la naranja mecánica’, vrij vertaald: de oranje
machine, zoals ze daar het Nederlands elftal
noemen.
Intussen dendert een andere ‘oranje machine’
door Peru: de oranjegekleurde campagne van
Keiko Fujimori voor het presidentschap. Keiko
is de dochter van oud-president Fujimori. Zij
neemt het in de beslissende ronde van de
presidentsverkiezingen op tegen oud-premier
Pedro Pablo Kuczynski, afgekort PPK. Het is een
uiterst spannende race, de peilingen geven elk
50% van de stemmen.
Heikel thema in de campagne is het Peruaanse
aardgas. Zo’n bodemschat is natuurlijk altijd
prettig voor een politicus om over te beschikken.
Maar extra saillant is dat zowel vader Fujimori
als PPK zelf een niet onbelangrijke rol hebben
gespeeld in dit dossier. De Peruaanse gasreserves
werden ontdekt tijdens het bewind van Fujimori.
Oorspronkelijk werd Shell gevraagd het eerste
onderzoek en de investeringen te doen. Toch trok
Shell zich terug in 1998, omdat het bedrijf het
niet eens was met de eisen die president Fujimori
stelde.
Onder Fujimori’s opvolger, president Toledo, werd
een nieuw consortium gevonden dat het gasveld
wel wilde exploiteren. Hierbij was PPK betrokken,
eerst als minister van economie en later als
premier van Toledo’s regering. Maar dezelfde
PPK had daarvoor ook gewerkt als adviseur van
olie- en gasbedrijven. Zijn tegenstanders stellen
de vraag: wiens belang dienen de contracten voor
de exploitatie van het gasveld nu? Dat van Peru of
van de energiebedrijven?
Een deel van het Peruaanse gas is bestemd
voor binnenlands gebruik. Een deel voor export.
Dat was op zich geen gekke keuze, omdat Peru
niet heel veel gas gebruikte. Bovendien zou
een eventueel gasnet steeds de Andes moeten
kruisen, wat lastig en duur is. Men koos voor een
gaspijp naar de kust om er daar LNG van te maken,
onder andere voor export, en een voortzetting van
die pijp richting de hoofdstad Lima.
Driekwart van de export vindt plaats naar Mexico.
De prijs in het Mexicaanse contract is gekoppeld
aan de Noord-Amerikaanse marktprijs voor gas.
En laat die prijs tussen 2008 en nu flink gedaald
zijn, van 9 dollar naar 2 dollar. Botte pech dus voor
de Peruanen. De rest van het exportgas kan aan
Azië of Europa verkocht worden. Daar liggen de
prijzen hoger.
Heronderhandelen met de Mexicanen, roepen
zowel Keiko als PPK. Grappig genoeg ligt de
sleutel daarvoor niet bij de staat, maar bij ‘ons’
Shell, dat inmiddels terug is en als onderhandelaar
is aangewezen. Misschien kan de Hollandse
koopmansgeest er alsnog voor zorgen dat de
Peruanen meer opbrengst zien van hun gas.
Het is een ‘blessing in disguise’ dat Peru niet
afhankelijk is van de aardgasopbrengsten. Het
thema aardgas blijft dus vooral een onderwerp om
op te kunnen ‘scoren’ tijdens de campagne. Niet
onbelangrijk, want ook in de politiek geldt – vrij
naar Johan Cruyff – als je niet scoort, kun je niet
winnen.
www.ensoc.nl 11
ensoc zomer'16.indd 11 23-05-16 09:07