ENSOC Magazine Juni 2016
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
elf lessen voor de nationale energiedialoog<br />
7<br />
Verhelder gezamenlijk<br />
voorafgaand aan<br />
energiedialoog doel, inhoud,<br />
proces en spelregels<br />
Maak onder leiding van de<br />
organisator aan het begin van<br />
de energiedialoog in gezamenlijkheid<br />
heldere afspraken over<br />
de vormgeving ervan (doel,<br />
inhoudelijke agenda, interactieve<br />
proces, spelregels). Bouw ook<br />
tijdens de energiedialoog ruimte<br />
in voor regelmatige reflectie en<br />
discussie over de vormgeving<br />
en pas deze zo nodig aan. Om te<br />
komen tot een energiedialoog die<br />
maatschappelijk geaccepteerd<br />
wordt, is het van belang om eerst<br />
de discussie te voeren over de<br />
vormgeving van de dialoog. Voor<br />
die discussie dient genoeg tijd<br />
genomen te worden. Voor reflectie<br />
op en discussie over deze<br />
zaken is ook tijdens het proces<br />
steeds ruimte nodig. Om de discussie<br />
te structureren is het behulpzaam<br />
om in interactie met de<br />
samenleving relevante centrale<br />
thema’s te kiezen. Per thema kan<br />
de opzet van de dialoog op maat<br />
gemaakt worden; opzet van de<br />
dialoog en deelnemers kunnen<br />
per thema anders zijn. Ook is<br />
het goed om voort te bouwen op<br />
bestaande discussies.<br />
8<br />
Communiceer open<br />
en transparant met de<br />
buitenwereld<br />
Zowel de overheid (als initiatiefnemer)<br />
als de organisator dienen<br />
gedurende het proces open<br />
en transparant te communiceren<br />
over de energiedialoog. Keuzes<br />
over de vormgeving van de energiedialoog<br />
worden vaak in kleine<br />
kring gemaakt. Het is belangrijk<br />
om keuzes aangaande doel,<br />
inhoud, proces en spelregels in<br />
brede kring te verantwoorden.<br />
‘Ondoorgrondelijke’ keuzeprocessen<br />
kunnen namelijk tot veel<br />
discussie leiden. Het is daarom<br />
van belang om te zorgen voor<br />
heldere keuzeprocessen waarover<br />
goed gecommuniceerd kan<br />
worden. Ook over de resultaten<br />
van publieksparticipatie en hoe<br />
die zijn bereikt dient transparant<br />
gecommuniceerd te worden.<br />
9Aandacht voor representatie<br />
en ondersteuning van<br />
deelnemers om te participeren<br />
Maak binnen de energiedialoog<br />
afspraken over representatie en<br />
ondersteuning van deelnemers<br />
om te participeren. Maak de<br />
middelen vrij om waar nodig<br />
minder vermogende groepen<br />
te ondersteunen. Vanuit het<br />
oogpunt van democratische<br />
legitimiteit en procedurele eerlijkheid<br />
is het van belang dat de<br />
energiedialoog aandacht heeft<br />
voor een brede maatschappelijke<br />
representatie en het<br />
vermogen van alle belanghebbenden<br />
om te participeren. Het<br />
energieveld kent veel machtige<br />
spelers. Vanuit het oogpunt<br />
van gelijkheid is ondersteuning<br />
van minder machtige groepen<br />
legitiem en vanuit het oogpunt<br />
van representatie zelfs noodzakelijk.<br />
Selectie en ondersteuning<br />
van deelnemers zijn gevoelige<br />
kwesties en hoe daarmee om te<br />
gaan, maakt onderdeel uit van<br />
de discussie. Het is verstandig<br />
daar gezamenlijk spelregels voor<br />
op te stellen (zie ook les 7).<br />
10<br />
Heb aandacht voor<br />
kennisopbouw<br />
Ontwerp de energiedialoog niet<br />
slechts vanuit het perspectief van<br />
discussie, maar als een kennisen<br />
leerproces, dat vorm krijgt<br />
door middel van een wisselwerking<br />
tussen kennisopbouw en<br />
discussie. Een goede discussie<br />
ontstaat niet simpelweg door<br />
mensen bij elkaar te brengen.<br />
Inhoudelijke voorbereiding is cruciaal<br />
en vereist veelal onderzoek.<br />
Een discussie levert vervolgens<br />
vaak vragen op die om verder onderzoek<br />
vragen. Een energiedialoog<br />
is daarom niet slechts een<br />
verzameling van debatten, maar<br />
vereist een goed doordachte<br />
wisselwerking tussen dialoog en<br />
kennisopbouw. De ontwerpopgave<br />
is om die wisselwerking op<br />
een productieve manier vorm te<br />
geven en onderzoek te kunnen<br />
doen.<br />
Stel tijdig een borgingscommissie<br />
in 11<br />
Denk voorafgaand aan de<br />
energiedialoog na over de<br />
borging van de resultaten die<br />
hieruit voortkomen. Stel tijdig<br />
een onafhankelijke borgingscommissie<br />
in die toeziet op de<br />
uitvoering van resultaten. Dit<br />
gebeurt ook voor het energieakkoord;<br />
ook kan hierdoor tijdig<br />
worden bijgestuurd als resultaten<br />
tegenvallen. Gelet op de<br />
urgentie van de energietransitie<br />
verdient de energiedialoog een<br />
onafhankelijke borgingscommissie<br />
die toeziet op de uitvoering<br />
van resultaten. De uitkomsten<br />
van de energiedialoog kunnen<br />
niet-bindend zijn voor politiek<br />
en bestuur. Met de instelling van<br />
een borgingscommissie geeft de<br />
overheid wel het signaal af dat<br />
ze de energiedialoog zeer<br />
serieus neemt.<br />
www.ensoc.nl 51<br />
ensoc zomer'16.indd 51 23-05-16 09:08
Change language