ENSOC Magazine Juni 2016

elf lessen voor de nationale energiedialoog
al jaren in vrij bedekte termen
(‘duurzaam’) over de energietransitie
spreekt. Het wordt
daarom tijd voor het ministerie
van EZ om open te communiceren
en de urgentie van de energietransitie
richting de burger te
verhelderen.
2
Neem doelstellingen
Energierapport als
startpunt
Het Energierapport ‘Transitie
naar duurzaam’ van EZ vormt
het democratisch en politiekbestuurlijk
gelegitimeerde
startpunt van de energiedialoog.
De doelstellingen schoon,
betrouwbaar, betaalbaar en
ruimtelijk inpasbaar zijn al lange
tijd de beleidsuitgangspunten en
worden maatschappelijk breed
ondersteund. In het Energierapport
verwoordt het kabinet
drie randvoorwaarden voor de
CO2-arme energievoorziening
in 2050: veiligheid, zekerheid
en betaalbaarheid. Er is echter
discussie mogelijk over de vraag
wat CO2-arm, veilig, betrouwbaar
en betaalbaar inhoudt
en welke innovaties hiervoor
nagestreefd dienen te worden.
Daarom is het wenselijk dat de
energiedialoog ruimte biedt
voor het debat over de precieze
inhoud van de genoemde doelstellingen.
3
Stel rol nationale overheid
ter discussie
De energietransitie is naast een
technologische, economische,
maatschappelijke transitie ook
een bestuurlijke transitie. Stel
daarom de wijze waarop de
nationale overheid interacteert
met lagere overheden en de
samenleving ter discussie, concludeert
het Rathenau Instituut.
‘Gebrek aan draagvlak wordt
vaak veroorzaakt door de manier
waarop de nationale overheid interacteert
met lagere overheden
en de samenleving. Overheden
missen vaak de gevoeligheid
om tijdig maatschappelijk
verzet in te schatten en daarover
ook tijdig het gesprek met de
samenleving aan te gaan. De
energiedialoog zelf is een vorm
van bestuurlijke vernieuwing
en deels een zoektocht naar
nieuwe, gewenste afstemmingsmechanismen
tussen overheid
en maatschappij, en tussen de
nationale overheid en provincies
en gemeenten. Door dit helder
te maken, laat de nationale overheid
zien dat ze ook haar eigen
rol in de energietransitie ter
discussie stelt.’
4
Neem de uitkomst van de
energiedialoog serieus
Maak helder dat het advies dat
voortkomt uit de energiedialoog
niet-bindend is, maar zeer serieus
genomen wordt. Spreek als
overheid eigen wensen en verwachtingen
uit ten aanzien van
de resultaten van de energiedialoog
voor de besluitvorming.
De uitkomst van de dialoog kan
niet-bindend zijn voor de overheid
of het parlement. Het organiseren
van een energiedialoog
is echter voor de politiek geen
vrijblijvende exercitie. Aangezien
het ministerie van EZ een appel
doet op maatschappelijke partijen,
mogen deze partijen verwachten
dat hun inbreng serieus
genomen wordt. Dat kan door
van tevoren duidelijk te maken
welke wensen en verwachtingen
de overheid ook zelf heeft ten
aanzien van de resultaten van de
energiedialoog en hoe de overheid
zich zal verantwoorden over
het al dan niet gebruiken van de
resultaten van de dialoog.
www.ensoc.nl 49
ensoc zomer'16.indd 49 23-05-16 09:08