ENSOC Magazine Juni 2016

wat betekent klimaatakkoord voor de energietransitie?
Het klimaatakkoord van Parijs dwingt de wereld om de CO2-uitstoot zodanig te
verminderen dat de aarde deze eeuw hooguit 2 graden opwarmt. Betekent dit
een ban op fossiele brandstoffen?
Tekst: Norbert Cuiper
Het mondiale klimaatakkoord, dat medio december in Parijs werd gesloten, is geratificeerd in
New York. Minstens 55 partijen, waaronder grootmachten als China en de VS, ondertekenden
officieel de overeenkomst, dat afspraken bevat om de CO2-uitstoot zodanig te beperken
dat de opwarming van de aarde beperkt blijft tot hooguit 2 graden. ‘Het akkoord betekent
het begin van het einde van fossiele brandstoffen,’ schreef NRC-journalist Paul Luttikhuis.
Hij meldde dat ook op EnergyDrive, een congres in Rotterdam dat dinsdag 19 april werd
georganiseerd door NRC Handelsblad. Kernvraag was: wat betekent het klimaatakkoord van
Parijs voor de energietransitie?
Hoopgevende berichten
Luttikhuis ziet de laatste tijd hoopgevende berichten over inspanningen om de CO2-uitstoot
te verminderen. Bedrijven zoals Unilever, DSM en Akzo Nobel zijn hier al mee bezig. Maar
ook Tata Steel onderzoekt een methode om minder energie te gebruiken voor het produceren
van staal. ‘Deze bedrijven hebben de weg naar minder CO2-emissies allang ingeslagen. Het
klimaatakkoord vormt slechts een weerslag daarvan.’ Luttikhuis wijst ook op het bericht dat
het Verenigd Koninkrijk sinds kort meer elektriciteit uit duurzame bronnen haalt dan uit kolen.
Hij heeft echter ook kritiek op het akkoord. ‘In het akkoord wordt niet gesproken over een
hogere prijs voor CO2.’ Dat is wel nodig om de elektriciteitssector en de zware industrie over
te laten schakelen op CO2-arme bronnen.
Succes van klimaattop
Na het mislukken van de klimaattop in Kopenhagen in 2009 zat het klimaatoverleg vast. Toch
werd de top in Parijs tegen de verwachting in een succes, vertelt klimaatgezant Michiel Rentenaar
van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens Rentenaar kwam dat door bilateraal
overleg tussen China en de VS, maar ook door het inzicht dat de economie kan groeien bij een
dalende CO2-uitstoot. ‘Deze ontkoppeling speelt zich wereldwijd pas de laatste drie jaar af,’
zegt Kitty van der Heijden, directeur Europa van het World Resources Institute. Volgens haar
moet er meer gebeuren dan de nationale plannen beogen om de opwarming te beperken.
‘Vooral met energiebesparing en duurzame energie valt veel winst te boeken. Energiebesparing
is essentieel voor een opwarming tot 1 ,5 graad.’
‘We moeten af van kolen’
Volgens Van der Heijden begrijpt slechts 10 procent van de mensen wat het klimaatakkoord
betekent. ‘Ook bedrijven nemen het nog niet serieus, want na Parijs daalde de CO2-prijs
van 8 naar 5 euro per ton CO2. We hebben nog maar vijf jaar om ervoor te zorgen dat de
doelstellingen uit het klimaatakkoord worden gehaald. We moeten komende jaren af van
kolen, die vooral in Azië veel worden gebruikt. Het Verenigd Koninkrijk gebruikt nu evenveel
kolen als in 1860. De Britten lijken erin te slagen om kolen af te bouwen. Dit moet ook
gebeuren voor andere fossiele brandstoffen.’ Nederland moet volgens Van der Heijden
niet pas in 2023, maar al in 2018 beslissen over maatregelen voor de lange termijn om de
opwarming te beperken tot 1,5 graad.
www.ensoc.nl 45
ensoc zomer'16.indd 45 23-05-16 09:08