Kijk 2017_2 DIGIMAG

Gezond kantoor gezocht
Hoger opgeleiden in Nederland zitten
doordeweeks gemiddeld 10,1 uur per dag,
lager opgeleiden 7,7 uur. Bureauwerk
verklaart het verschil.
dan 40 procent hogere kans om te
overlijden. Nu denk je misschien
dat je zelf niet zoveel uren zittend
doorbrengt, maar schrik niet: volgens
de meest recente Eurobarometer uit
2013 telt Nederland met 32,1 procent het
hoogste percentage ‘langzitters’ (meer
dan 7,5 uur per dag) van Europa.
Niet lijdzaam toezien
Waarom is zitten nu zo slecht voor je?
Als je zit, gebruik je je spieren nauwelijks,
vertelt Van der Ploeg. Met
name je beenspieren, en dat zijn de
grootste spieren in je lichaam. Door het
samentrekken van de spieren wordt
de bloedsomloop geactiveerd; als je je
spieren niet gebruikt, worden vet en
suiker uit je bloed minder snel opgenomen.
En wanneer het afleveren van die
voedingsstoffen regelmatig spaak loopt,
wordt dat ingenieuze lichamelijke proces
steeds minder effectief, waardoor
de risico’s op hart- en vaatziektes en
diabetes type 2 toenemen.
Met het botonderzoek van Timothy
Ryan nog in het achterhoofd zouden
we dan kunnen concluderen dat we
een fragiele en ongezonde toekomst
tegemoet gaan als we in onze stoelen
blijven zitten. Van der Ploeg: “Tja, als je
niks doet, worden je spieren en botten
zwakker.” Maar het is ook wel heel knap
hoe we het ons zo ontzettend gemakkelijk
hebben gemaakt in de afgelopen
honderd jaar, zegt hij. “Onze welvaart
is enorm toegenomen, we leven langer
en wellicht zijn we ook gelukkiger.” Het
vele zitten noemt hij een ‘bijproduct’
van die vooruitgang. Zijn boodschap:
we hoeven niet lijdzaam toe te zien, we
kunnen er iets aan doen; zowel wijzelf
als onze werkgevers. “Laten we onze
technologie aanwenden om te zorgen
dat we weer meer gaan bewegen.”
Langzamerhand kiezen sommige
bedrijven er al voor om hun kantoor
anders in te richten, zegt Van der Ploeg;
bijvoorbeeld door zit-sta-bureaus of
fietsbureaus neer te zetten. De hele dag
staan, is overigens ook niet goed; daar
kun je spataderen van krijgen en last
van je nek en je rug. Het beste is om een
balans tussen zitten, staan en bewegen
MARKANT
te vinden. En om bij te houden of je al
genoeg beweging hebt gehad, kun je
dan weer een activity tracker gebruiken.
Op gevoel
Of het nu om zitten, staan, kou, warmte
of geluidsoverlast in je werkomgeving
gaat, uit onderzoek blijkt vooral dat
controle houden in het kantoorleven
belangrijk is. Mensen weten zelf vaak
wel waar ze behoefte aan hebben. En
als de mogelijkheden er zijn om zelf
te bepalen of ze willen zitten, staan of
wandelen, hun raam open willen zetten
of juist niet, dan zou dat al een boel problemen
voorkomen, denkt Philomena
Bluyssen. Daarom hekelt ze de groei
van het aantal kantoortuinen. “Er zijn
altijd problemen in zo’n setting. Niet
alleen geluidsoverlast, maar ook het feit
dat zo’n ruimte moeilijk voor iedereen
comfortabel te maken is.”
Ze pleit dan ook voor meer flexibiliteit
Elleke Bal is wetenschapsjournalist. Voor dit artikel sprak zij met hoogleraar binnenmilieu prof. dr.
ir. Philomena Bluyssen (TU Delft), onderzoeker dr. Hidde van der Ploeg (VUmc), oogarts prof. dr.
Caroline Klaver (Erasmus MC) en paleoantropoloog dr. Timothy Ryan (Penn State University). Verder
raadpleegde ze onder meer de volgende literatuur: Daniel E. Lieberman: Het verhaal van het menselijk
lichaam, Atlas Contact (2014) | Philomena M. Bluyssen: Wat je moet weten over binnenlucht, Delft Academic
Pres (2015).
Ga voor links met meer informatie naar www.kijkmagazine.nl/artikel/gezond-kantoor
De bewijzen
stapelen zich op:
te veel zitten is
slecht voor je. Het
beste is om iedere
dag een balans
te zoeken tussen
zitten, staan en
bewegen. Sommige
kantoren
hebben daarom al
zit-sta-bureaus of
fietsbureaus.
TNO bedacht Oxidesk en Markant ontwikkelde
het: een fietsbureau, zodat je kan
werken en fietsen tegelijk. Kosten: zo’n
2000 euro.
in kantoren. Het lokaal verwarmen van
oppervlaktes, zoals bureaustoelen, zou
mogelijk moeten worden, net als het bedienen
van eigen lampen en ventilatiemogelijkheden.
Dat advies gaat tegen de
stroom in: in veel grote kantoren wordt
tegenwoordig alles centraal geregeld.
Soms kan er zelfs geen enkel raam open
en is het helemaal niet mogelijk om aan
een zit-sta-bureau te werken. Terwijl je
het zelf meestal heel goed aanvoelt als
er iets niet klopt, zegt Bluyssen. “Volg
dat gevoel.” n
Bottomline
1
2
3
Ons lichaam is niet opgewassen
tegen de moderne kantoorwereld.
We worden er ziek en zwak van.
Wetenschappers proberen uit te
vinden hoe een gezond kantoor
eruitziet en wat mensen nodig
hebben om gezond te kunnen
werken.
Stelregels zijn: flexibiliteit en
afwisseling. Laat werknemers zelf
kiezen hoe ze het liefste werken
en daag ze uit om in beweging te
komen.
20 1/2017