Kijk 2017_2 DIGIMAG

VIRAL!
ISTOCK/GETTY IMAGES STANFORD UNI-
Zuur bericht
Heb je laatst een fles azijn en glasreiniger
gekocht? Dan stond je er
vast niet bij stil dat deze spullen
ooit van pas kunnen komen bij het
verzenden van berichten.
Om via apparaten te communiceren, heb je –
surprise, surprise – elektriciteit nodig. Maar wist
je dat je met behulp van wat spullen uit het
gootsteenkastje ook een heel eind kunt komen?
Het tekstbericht dat je op de foto hierboven ziet,
is namelijk verstuurd met behulp van azijn en
een goedje waarmee je vette vingers van glazen
voorwerpen kunt halen. En kijkend naar de letters
op het schermpje zal het je niet verbazen dat
knappe koppen van de Amerikaanse Stanforduniversiteit
achter dit idee zitten.
Data overbrengen met behulp van chemicaliën
dus. Hoe krijgen ze dat voor elkaar? Welnu, men
neme een heel kleine computer waarin een tekstje
wordt getikt. Net als andere systemen werkt dit
bericht met behulp van een binaire code. Maar
in plaats van enen en nullen wordt onderscheid
gemaakt tussen zuur (azijn) en basisch (glasreiniger).
De chemicaliën gaan via plastic buisjes naar een
grotere computer die aan de hand van verschillen
in de zuurgraad de boodschap ontrafelt. Niet
draadloos dus. Maar voor de toepassing die de
wetenschappers voor het systeem in gedachten
hebben, hoeft dat ook niet per se. Ze willen deze
techniek gebruiken om apparaten in het lichaam,
denk aan een pacemaker, met elkaar te laten
communiceren. Met elektrische signalen levert
dat vaak problemen op.
Overigens werd eerst naar wodka gegrepen voor
het uitwisselen van data. Maar dat drankje werkte
niet goed. Of wilden de onderzoekers het gewoon
liever naar binnen gieten dan in een apparaatje
gooien? Ach, daar zouden we wel begrip voor
hebben.
Bekijk een filmpje van de machine op
kijkmagazine.nl/chembericht
Zachtjes praten zodat kunstmatige
intelligentie systemen je
niet verstaan, heeft geen nut. Ze
zijn namelijk meesters in
liplezen.
Ga er maar aan staan: dag in, dag uit BBCprogramma’s
bestuderen om het liplezen
onder de knie te krijgen. Googles kunstmatige
intelligentieprogramma DeepMind moest deze
training ondergaan. Het systeem zag maar liefst
5000 uur aan filmpjes voorbijkomen waarin
mensen door elkaar heen kakelen.
Gelukkig heeft al dit gezwoeg wel iets goeds
opgeleverd. Computers kunnen nu met behulp
van DeepMind heel accuraat liplezen. Bijna de
helft (46,8 procent) van alle woorden die ze op
hun bordje kregen, wisten ze te ontcijferen. Dat
valt nogal tegen, zou je zeggen. Totdat je leest
dat professionele liplezers niet verder komen
Heerlijk om naar te kijken: deze
complexe LEGO-machine die enkel
en alleen is gebouwd om balletjes
van A naar B te verplaatsen.
bit.ly/lego_machine
Een van de meest uitgevoerde projecten
op de middelbare school:
het maken van een vulkaan die een
vloeistof kan uitbraken. The King
of Random doet het beter.
bit.ly/vulkaan_4m
Hoe konden jachtvliegtuigen uit
WO I met een mitrailleur door hun
propeller heen schieten, zonder de
bladen te raken? The Slow Mo Guys
brengen het in beeld.
bit.ly/prop_slowmo
A.I. in de buurt? Hand voor je mond!
dan 12,4 procent. Bovendien is de test erg
streng: het missen van één letter in een woord
wordt al keihard afgestraft.
Rest de op zich niet onbelangrijke vraag:
wat schieten we hiermee op? Daar hebben
de onderzoekers een antwoord op. Met dit
systeem zou het gemakkelijker worden om je
smartphone via beeld instructies te geven in
een rumoerige omgeving. De virtuele assistent
Siri moppert bijvoorbeeld nogal eens dat ze je
niet kan verstaan.
Ook kan het trucje van DeepMind het in de
toekomst mogelijk maken om gesproken
teksten direct om te zetten in woorden op
een beeldscherm. Daarbij kun je bijvoorbeeld
denken aan het ondertitelen van films of tvprogramma’s.
Verder sluiten we niet uit dat
geheime diensten nog wel een paar klusjes
voor het liplezende programma hebben…
2/2017
43