M&A en Private Equity - AKD Advocaten & Notarissen
M&A en Private Equity - AKD Advocaten & Notarissen
M&A en Private Equity - AKD Advocaten & Notarissen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
10 VAKBLAD<br />
Industrieleiders over hun overnamestrategieën:<br />
Boudewijn Gerner, CFO Imtech:<br />
“Oorlogskas van ruim 400 miljo<strong>en</strong> euro”<br />
Imtech verrichte de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong><br />
ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> overnames met e<strong>en</strong> totale<br />
omzet van 1 miljard euro.<br />
Boudewijn Gerner, CFO <strong>en</strong> winnaar<br />
CFO Award 2011, is mede verantwoordelijk<br />
voor de snelle groei van<br />
Imtech, Europees di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er op<br />
het gebied van informatie- <strong>en</strong> communicatietechnologie,<br />
elektrotechniek <strong>en</strong><br />
werktuigbouw.<br />
Wat zijn voor u de grootste valkuil<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> deal?<br />
“Niet vasthoud<strong>en</strong> aan eig<strong>en</strong> ‘guidelines’,<br />
zoals strategische fit, waardebepaling<br />
<strong>en</strong> winstgev<strong>en</strong>dheid <strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />
grondige analyse mak<strong>en</strong> van de target<br />
<strong>en</strong> de markt (jumping to conclusions).<br />
Het managem<strong>en</strong>t op hun ‘blauwe<br />
og<strong>en</strong>’ gelov<strong>en</strong>, niet zelf polshoogte<br />
nem<strong>en</strong>. Afsprak<strong>en</strong> niet helder <strong>en</strong><br />
schriftelijk vastlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> als laatste:<br />
g<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> met ge<strong>en</strong> of weinig<br />
garanties <strong>en</strong> zekerhed<strong>en</strong>.”<br />
Hoe verloopt integratie bij Imtech?<br />
“Integratie vindt bij Imtech op drie<br />
wijz<strong>en</strong> plaats. Financiële integratie op<br />
korte termijn, commerciële integratie<br />
op middellange termijn <strong>en</strong> organisatorische<br />
integratie op lange termijn. Bij<br />
dat laatste blijft plaats voor behoud van<br />
cultuur <strong>en</strong> handhaving van de eig<strong>en</strong><br />
handelsnaam.”<br />
Ga je met je huisbank in zee kijk je<br />
naar andere aanbieders in de markt?<br />
“Imtech beschikt over lop<strong>en</strong>de l<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> internationaal consortium<br />
van bank<strong>en</strong> uit onze thuisland<strong>en</strong>. Los<br />
van de jaarlijkse bijdrage uit de winst<br />
beschikk<strong>en</strong> we over e<strong>en</strong> oorlogskas<br />
van ruim 400 miljo<strong>en</strong> euro. Dit biedt<br />
voldo<strong>en</strong>de ruimte om ons groeiplan<br />
2015 - 8 miljard euro opbr<strong>en</strong>gst<strong>en</strong> - te<br />
financier<strong>en</strong>.”<br />
Heeft u nog tips voor de lezer die<br />
betrokk<strong>en</strong> is bij e<strong>en</strong> overname traject?<br />
“Acquisities moet<strong>en</strong> 100% pass<strong>en</strong> in<br />
de strategie <strong>en</strong> moet<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong><br />
over capabel <strong>en</strong> pass<strong>en</strong>d managem<strong>en</strong>t.<br />
Zo groeit niet alle<strong>en</strong> het overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
bedrijf, maar ook de rest van de<br />
portfolio. Neem voorts alle<strong>en</strong> winstgev<strong>en</strong>de<br />
bedrijv<strong>en</strong> over. Wees niet bang<br />
om tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> proces weg te lop<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gebruik e<strong>en</strong> earn-out mechanisme om<br />
e<strong>en</strong> prijsverschil te overbrugg<strong>en</strong>.”<br />
Marc Koster, Heinek<strong>en</strong>:<br />
“Snel, accuraat <strong>en</strong> volledig integrer<strong>en</strong>”<br />
Marc Koster is sinds 8 jaar Executive<br />
Director Business Developm<strong>en</strong>t bij<br />
Heinek<strong>en</strong> <strong>en</strong> begeleidt gemiddeld<br />
zo’n 6 à 7 overnames per jaar.<br />
Wat zijn voor u de grootste valkuil<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> deal?<br />
“E<strong>en</strong> slecht onderbouwd <strong>en</strong> onrealiseerbaar<br />
businessplan. E<strong>en</strong> deal<br />
valt of staat bij het businessplan,<br />
dat gedrag<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> door het<br />
gehele lijnmanagem<strong>en</strong>t dat de deal<br />
begeleidt. Minst<strong>en</strong>s ev<strong>en</strong> belangrijk<br />
is e<strong>en</strong> goed geplande executie van het<br />
integratieplan. Na e<strong>en</strong> overname di<strong>en</strong><br />
je snel, accuraat <strong>en</strong> volledig te integrer<strong>en</strong>.<br />
Bij ons gaat dat veel verder dan<br />
alle<strong>en</strong> het opnem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bedrijf<br />
in de Heinek<strong>en</strong>-familie; je di<strong>en</strong>t het<br />
overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> bedrijf op alle punt<strong>en</strong><br />
geschikt te mak<strong>en</strong> voor het realiser<strong>en</strong><br />
van je businessplan. Wanneer je dat<br />
niet doet, is de overname gedoemd<br />
om te mislukk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> businessplan is<br />
op z’n minst e<strong>en</strong> driejar<strong>en</strong>plan. E<strong>en</strong><br />
strak gestuurd tijdsplan waarin je<br />
alles in kaart br<strong>en</strong>gt dat er binn<strong>en</strong> de<br />
onderneming di<strong>en</strong>t te gebeur<strong>en</strong>. Zo’n<br />
plan moet je vervolg<strong>en</strong>s ook kunn<strong>en</strong><br />
uitvoer<strong>en</strong>, met waar nodig nieuwe professionals<br />
op de cruciale plaats<strong>en</strong>. De<br />
compet<strong>en</strong>ties van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het<br />
zull<strong>en</strong> gaan uitvoer<strong>en</strong> zijn buit<strong>en</strong>gewoon<br />
belangrijk. Zij moet<strong>en</strong> het gaan<br />
do<strong>en</strong> <strong>en</strong> zich voor e<strong>en</strong> langere tijd<br />
committer<strong>en</strong> aan het toekomstplan.<br />
Wanneer je er niet zeker van b<strong>en</strong>t dat<br />
e<strong>en</strong> manager van e<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
bedrijf ook zal aanblijv<strong>en</strong>, zijn er twee<br />
opties: vervanging of het instell<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> ret<strong>en</strong>tion fee – e<strong>en</strong> beloning bij<br />
aanblijv<strong>en</strong>.”<br />
Heeft u nog tips voor de lezer die op<br />
het punt staat e<strong>en</strong> overname te do<strong>en</strong>?<br />
“Voorbereiding is alles; k<strong>en</strong>nis van het<br />
over te nem<strong>en</strong> bedrijf <strong>en</strong> de waarde<br />
die het verteg<strong>en</strong>woordigt. Dan heb<br />
ik het niet over de prijs, maar over de<br />
waardecreatie die de combinatie van<br />
bedrijv<strong>en</strong> na de overname kan realiser<strong>en</strong>.<br />
Laat je ook tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> dealproces<br />
niet meeslep<strong>en</strong> maar blijf zorgvuldig<br />
kijk<strong>en</strong> naar de voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong>.”<br />
(Ver)koop succesvol e<strong>en</strong> bedrijf.<br />
Volg de cursus Actief in overnames.<br />
www.alexvangroning<strong>en</strong>.nl/m<strong>en</strong>a<br />
Le<strong>en</strong>dert van Reeuwijk, CFO Gamma Holding:<br />
“Waak voor verschill<strong>en</strong>de definities”<br />
Le<strong>en</strong>dert van Reeuwijk is met<br />
Gamma Holding N.V. de afgelop<strong>en</strong><br />
jar<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> geweest bij e<strong>en</strong><br />
aantal overnames <strong>en</strong> verkop<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> totale transactiewaarde van 250<br />
miljo<strong>en</strong> euro.<br />
Wat zijn voor u de grootste valkuil<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> deal?<br />
“Dat je e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de definitie<br />
hanteert c.q. begrip hebt van mogelijke<br />
verrek<strong>en</strong>mechanismes in (ver)<br />
koopprijs bepaling<strong>en</strong>, bijvoorbeeld<br />
t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van werkkapitaal. Je hebt<br />
gegarandeerd lelijke verrassing<strong>en</strong> als<br />
gaandeweg blijkt dat er e<strong>en</strong> andere<br />
interpretatie wordt gehanteerd.”<br />
Waar moet e<strong>en</strong> financieel directeur<br />
extra op lett<strong>en</strong> bij het verkooptraject?<br />
“Naast het werk<strong>en</strong> aan de deal moet je<br />
er op lett<strong>en</strong> dat alle belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
bij de voorg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> transactie met<br />
respect word<strong>en</strong> behandeld <strong>en</strong> tijdig<br />
geconsulteerd dan wel op de hoogte<br />
gebracht word<strong>en</strong> van wat ze moet<strong>en</strong><br />
wet<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> succesvolle transactie<br />
wordt sterk mede bepaald door de<br />
wijze waarop het gehele verkoopproces<br />
wordt aangestuurd.”<br />
Ga je met je huisbank in zee of kijk je<br />
naar andere aanbieders in de markt?<br />
Dat hangt d<strong>en</strong>k ik sterk af van de<br />
omstandighed<strong>en</strong> waarin je als bedrijf<br />
verkeert, van het feit of je e<strong>en</strong> duidelijke<br />
huisbankier hebt <strong>en</strong> het is<br />
afhankelijk van wat je wilt overnem<strong>en</strong><br />
of verkop<strong>en</strong>. Gamma Holding is bij<br />
dergelijke traject<strong>en</strong> vrijwel altijd in zee<br />
VOOR FUSIE & OVERNAME<br />
FENO.NL<br />
Peter Wakkie: “Goede asset verkop<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
sil<strong>en</strong>t auction”<br />
Peter Wakkie is commissaris bij<br />
ABN AMRO, Wolters Kluwer,<br />
TomTom <strong>en</strong> BCD Holdings <strong>en</strong><br />
daarnaast advocaat bij Spinath &<br />
Wakkie.<br />
Wat zijn voor u de grootste valkuil<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> deal?<br />
“Allereerst di<strong>en</strong>t de overname te<br />
pass<strong>en</strong> in de strategie van het bedrijf.<br />
Daarnaast moet word<strong>en</strong> beoordeeld of<br />
het over te nem<strong>en</strong> bedrijf geïntegreerd<br />
kan word<strong>en</strong> in het moederbedrijf.<br />
Daarvoor moet binn<strong>en</strong> de organisatie<br />
voldo<strong>en</strong>de deskundigheid voorhand<strong>en</strong><br />
zijn. Synergievoordel<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> populair<br />
thema bij de onderhandeling<strong>en</strong>,<br />
maar synergie kun je alle<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong><br />
als je goed kunt integrer<strong>en</strong>.”<br />
Word<strong>en</strong> die synergievoordel<strong>en</strong> naar<br />
uw m<strong>en</strong>ing overdrev<strong>en</strong>?<br />
“Meestal wordt pas na e<strong>en</strong> aantal<br />
jar<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> of de synergievoordel<strong>en</strong><br />
behaald zijn. Als dat niet het<br />
geval is, wordt er vaak verwez<strong>en</strong> naar<br />
gewijzigde marktomstandighed<strong>en</strong>.<br />
Synergievoordel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> hier <strong>en</strong><br />
daar ook overdrev<strong>en</strong>, om het plaatje<br />
van e<strong>en</strong> overname te lat<strong>en</strong> klopp<strong>en</strong>.<br />
De aankoopsom voor e<strong>en</strong> bedrijf is<br />
niet zaligmak<strong>en</strong>d, het is ev<strong>en</strong> belangrijk<br />
of het over te nem<strong>en</strong> bedrijf geïntegreerd<br />
kan word<strong>en</strong> in de bestaande<br />
organisatie. Daarnaast moet je je<br />
afvrag<strong>en</strong> waarom je bereid b<strong>en</strong>t zoveel<br />
te betal<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> andere onderneming.<br />
Zoud<strong>en</strong> de over te nem<strong>en</strong><br />
gegaan met adviseurs die onafhankelijk<br />
zijn van kleine of grote bank<strong>en</strong>.<br />
Dit is altijd e<strong>en</strong> verstandige keus<br />
geblek<strong>en</strong>, zeker in de economisch<br />
moeilijke tijd<strong>en</strong> waarin wij onder<br />
druk van bank<strong>en</strong> stond<strong>en</strong> om onze<br />
schuld<strong>en</strong> middels het verkop<strong>en</strong> van<br />
onderdel<strong>en</strong> te reducer<strong>en</strong>. Ik d<strong>en</strong>k niet<br />
dat je in dergelijke omstandighed<strong>en</strong><br />
je huisbank als adviseur wilt hebb<strong>en</strong><br />
aangezi<strong>en</strong> zij dan mogelijkerwijs e<strong>en</strong><br />
sterk eig<strong>en</strong>belang hebb<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> verkoop<br />
te realiser<strong>en</strong> om zo de uitstaande<br />
schuld te reducer<strong>en</strong>.”<br />
Heeft u nog tips voor de lezer die op<br />
het punt staat zijn bedrijf te verkop<strong>en</strong>?<br />
“Houdt de belang<strong>en</strong> van alle verschill<strong>en</strong>de<br />
stakeholders in de gat<strong>en</strong>.<br />
Aandeelhouders, financiers <strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
van de te verkop<strong>en</strong> deelneming<br />
zijn allemaal belangrijk <strong>en</strong> de toekomst<br />
van alle betrokk<strong>en</strong> individuele medewerkers<br />
in e<strong>en</strong> nieuwe omgeving is<br />
ook van groot belang. Het doel van e<strong>en</strong><br />
overname is t<strong>en</strong>slotte nieuwe <strong>en</strong> betere<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> voor verdere groei.”<br />
activiteit<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk niet ontwikkeld<br />
moet<strong>en</strong> zijn binn<strong>en</strong> de eig<strong>en</strong> organisatie?<br />
Organische groei is meestal beter<br />
<strong>en</strong> goedkoper dan het overnem<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> ander bedrijf.”<br />
Heeft u nog tips voor de lezer die<br />
betrokk<strong>en</strong> is bij e<strong>en</strong> overname traject?<br />
“Verkopers met e<strong>en</strong> goede asset in de<br />
aanbieding moet<strong>en</strong> altijd strev<strong>en</strong> naar<br />
e<strong>en</strong> sil<strong>en</strong>t auction. In zo’n veilingproces<br />
weet e<strong>en</strong> bieder niet wie de andere<br />
bieders zijn <strong>en</strong> hoeveel die bied<strong>en</strong>. Het<br />
proces is ondoorzichtig <strong>en</strong> dat is in<br />
het voordeel van de verkoper. Bij e<strong>en</strong><br />
minder goed bedrijf dat verkocht moet<br />
word<strong>en</strong>, is de snelheid van e<strong>en</strong> deal<br />
belangrijk. Wanneer je e<strong>en</strong> slechte<br />
onderneming langzaam gaat verkop<strong>en</strong>,<br />
vertrekt je toptal<strong>en</strong>t <strong>en</strong> word<strong>en</strong> de<br />
werknemers onrustig. Ga in dat geval<br />
liever voor e<strong>en</strong> reductie in de prijs<br />
om de vaart erin te houd<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong><br />
koper geld<strong>en</strong> uiteraard andere regels.<br />
Wanneer je e<strong>en</strong> bedrijf heel graag wilt<br />
overnem<strong>en</strong>, zul je meer risico moet<strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong> in het juridische traject. Als je<br />
e<strong>en</strong> contract juridisch helemaal dichtgetimmerd<br />
wilt hebb<strong>en</strong> loop je het<br />
risico dat e<strong>en</strong> verkoper met e<strong>en</strong> ander<br />
in zee gaat.”