Grond Weg Waterbouw NL 04 2023

Tekst: Ingrid Koenen | Beeld: Paul Poels fotografie
Monumentale Berlagebrug
weer toekomstbestendig:
‘Mooi draaiboek’
De iconische Berlagebrug verbindt Oost en West Amsterdam. De drukke flessenhals is vier maanden
afgesloten voor alle verkeer. Tijd die Combinatie Berlagebrug – bestaande uit Mobilis en Machinefabriek
Rusthoven – hard nodig hebben om de monumentale brug vlakbij het Amstelstation
onder handen te nemen. Doel is de basculebrug te renoveren en te versterken. Een ingewikkelde
klus met een mooi draaiboek.
De Berlagebrug is in 1932 ontworpen door architect
Berlage en springt meteen in het oog door
de robuuste uitstraling met markante palen en
bakstenen. In de jaren dertig van de vorige eeuw
was de automobiel nog bijzonder. Inmiddels passeren
er naast auto’s ook voetgangers, fietsers,
trams en vrachtverkeer. Ook onder de brug is het
met het vaarverkeer een drukte van belang. Brug
nummer 423 kent een rijke historie, maar was
dringend aan een opknapbeurt toe die de brug
weer toekomstbestendig maakt.
OOGSTEN
Mobilis-projectcoördinator Paul Enter loopt
met een glimlach over de bijzondere bouwplaats
boven de Amstel. “Het loopt goed hierbuiten.
Ik hou wel van de reuring.” Vier maanden
is de Berlagebrug helemaal dicht. Op het
brugdek wordt hard gewerkt door Mobilis en
Rusthoven. Tegelijk is Struijk bij het project betrokken
voor de sloopwerkzaamheden – “dat
noemen we hier oogsten van vrijgekomen materialen”
– en Van Gelder voor het wegdek.
Als eerste zijn de monumentale trammasten zorgvuldig
losgemaakt en is midden op de brug het dak
van de basculekelder vrijgemaakt. De 32 licht- en
tramarmaturen krijgen een opknapbeurt in de restauratiehal
bij Smederij Oldenhave waar ook de
monumentale leuningen al zijn heengebracht.
kademuren langs de Singel. “Amsterdam is toch
Amsterdam. In zo’n grote stad is alles net anders.”
COMMUNICATIE
Paul heeft net een bouwvergadering met de
gemeente achter de rug. “Communicatie is extra
belangrijk bij dit project. We zitten hier midden
in de stad. Daar hou je natuurlijk rekening
mee. We mogen niet constant doorwerken en
letten op geluid en hinder. Iedereen goed op
de hoogte houden is net zo belangrijk als de
uitvoering. We zijn hier toch te gast.” Zelfs de
geluidsbelasting voor vissen is gemeten.
De stedelijke omgeving is een logistieke uitdaging
en plek voor een bouwkeet is er niet. Vuistdikke
draaiboeken zijn nodig voor de vervangingsoperatie.
Waarbij de afstemming met de
gemeente en de scheepvaart nauw luistert. Uiteraard
is gedacht aan de bereikbaarheid van de
naastgelegen roeivereniging en de jachthaven.
En niet te vergeten dat elke stap en ingreep is afgestemd
met Monumentenzorg, want de Berlagebrug
heeft de status van een Rijksmonument.
ORANJE WERKVLAKKEN
Met vrolijke Groene Bouwhekken is het bouwterrein
zorgvuldig afgezet en meteen wordt het
naastgelegen tramspoor en de kruising Amsteldijk/Vrijheidslaan
onder handen genomen.
Op de brug zijn strakke lijnenpatronen uitgestippeld
van oranje werkvlakken om langs te
Mobilis is geen onbekende in het Amsterdamse
en vernieuwde onder meer het Amstelstation,
bouwde de Amstelstroomburg en is verder aan
de slag met de Singelgrachtgarage en station Amsterdam
Zuid (OVT). Ook Paul is al een paar jaar
dagelijks in Amsterdam te vinden en werkte eerder
aan de Amstelstroombrug, Brug 295 en de
Om het monumentale deel te ontlasten, is ervoor gekozen om de hijslasten op te delen en zijn de ballastkisten
losgekoppeld van de valdelen. De brug wordt tijdens de hijsoperaties continu gemonitord.
14