VVP SPECIAL Duurzaam Advies eZine
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
80 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR<br />
<strong>VVP</strong>RUIM<br />
JAARGANG 81 • EXTRA EDITIE • MAART 2024<br />
Winst in alle<br />
opzichten<br />
Special <strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong>
COLOFON<br />
<strong>VVP</strong>, KENNIS- EN INSPIRATIEMAGAZINE<br />
VOOR FINANCIEEL ADVISEURS<br />
Uitgave van <strong>VVP</strong> Nederland<br />
Eenentachtigste jaargang<br />
nhoud<br />
UITGEVER EN HOOFDREDACTEUR<br />
Willem Vreeswijk 06-10630149,<br />
willem@vvponline.nl<br />
(EIND)REDACTEUR<br />
Toon Berendsen 06-12907930,<br />
toon@vvponline.nl<br />
PERSBERICHTEN, REACTIES, IDEEËN<br />
vvp@vvponline.nl<br />
REDACTIE-ADRES<br />
Wapendragervlinder 29, 3544 DL Utrecht<br />
SENIOR ACCOUNTMANAGER/TRAFFIC<br />
Arjan Cornelisse, 06-10628564,<br />
arjan@vvponline.nl<br />
4<br />
Rondetafel<br />
<strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong><br />
De juiste richting<br />
12<br />
Kees Dullemond<br />
Cruciale rol adviseurs<br />
ABONNEMENTENSERVICE<br />
abonneeservice@vvponline.nl<br />
WEBSITE www.vvponline.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> DUURZAAM ADVIES<br />
Deze special verschijnt in een oplage van<br />
6000 exemplaren en is tot stand gekomen in<br />
samenwerking met AnsvarIdéa, a.s.r., Avéro<br />
Achmea, BHB Dullemond, Doelbeleggen,<br />
Dukers & Baelemans, Evi Van Lanschot,<br />
Florius, INSVER, Mainplus, Nh1816, Obvion en<br />
SVC Groep. Deze editie is tevens uitgebracht<br />
als e-zine.<br />
NABESTELLINGEN<br />
Arjan Cornelisse, arjan@vvponline.nl<br />
28<br />
Thomas Paardekooper<br />
Belangrijke rol<br />
voor bedrijven<br />
32<br />
Joerie van Looij<br />
<strong>Advies</strong> leidt tot<br />
duurzaam gedrag<br />
Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd<br />
overeenkomstig ‘De Regelen 2022 Stichting<br />
ROTA’<br />
COPYRIGHT <strong>VVP</strong> Nederland, 2024<br />
VORMGEVING/PREPRESS<br />
Peter Beemsterboer, Beemsfoto<br />
DRUK<br />
Veldhuis Media BV, Meppel. Deze uitgave is<br />
gedrukt op FSC-papier<br />
ISSN: 1388-2724<br />
2 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024<br />
64<br />
André en Alexander Vugts<br />
Nut en noodzaak van<br />
verduurzaming<br />
68<br />
Hubrien Meijaard<br />
Van greenwashing<br />
naar grey bashing…
VOORWOORD<br />
P erspectief<br />
18<br />
Mieke Dadema<br />
Het draait om<br />
duurzame relaties<br />
52<br />
Erik Friedeberg<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid en betekenis<br />
76<br />
Om maar met de deur in huis te vallen: duurzaam adviseren levert<br />
alleen maar winst op. Om dit in te zien, is er een nieuw verhaal<br />
nodig met nieuw perspectief. Verduurzaming brengt ons namelijk<br />
heel veel. Veel en veel meer dan als we het niet zouden doen.<br />
We noemen een aantal punten.<br />
Verduurzaming is niet duur, maar levert juist veel op. Je kunt gewoon zelf<br />
beginnen en stappen zetten die bij je passen. Meer niet. Michael van Loenen<br />
van YouBeDo (de ethische tegenhanger van Bol.com) formuleert het zo: “Het<br />
gaat niet zozeer om responsibility want dan zien we al snel door de bomen het<br />
bos niet meer en beginnen we er niet meer aan, maar om respond to your ability.”<br />
Daar kan iedereen mee aan de slag gaan, juist omdat je niet de verantwoordelijkheid<br />
van de hele wereld op je schouders hoeft te nemen. Maak het verschil<br />
met wat jij wél kunt doen.<br />
Verduurzaming is de enige weg om je kinderen en kleinkinderen in hun<br />
ogen te kunnen blijven kijken. We zullen nieuwe generaties toekomstperspectief<br />
moeten bieden en dat doen we door een aantal simpele stappen te zetten.<br />
Bedrijven, groot en klein, maken met die stappen wel degelijk veel impact op<br />
hun omgeving.<br />
Verduurzaming is goed voor je onderneming. Ondernemers zijn doeners.<br />
Hoe mooi is het dat je kunt laten zien dat je je verantwoordelijkheid neemt.<br />
Hoe mooi om te laten zien dat je het voortouw neemt en kunt aantonen dat<br />
het helemaal niet zo moeilijk is om verduurzamingsstappen te zetten. Ook<br />
sluit je beter aan bij de behoeften van een snel groeiende groep klanten, particulieren<br />
en bedrijven. Zij willen wel degelijk advies over verduurzaming en<br />
de stappen die zij kunnen nemen. En last but not least: door verbreding van je<br />
adviezen, verrijk je je verdienmodel. Ook al is dat niet de intrinsieke motivatie,<br />
toch is het een zeer prettige bijkomstigheid.<br />
Verduurzaming is ook niet moeilijk. In deze bewaareditie staan tal van<br />
checklists waarmee je als ondernemer direct aan de slag kunt gaan. En wie de<br />
smaak te pakken krijgt, kan meer gratis checklists en informatie vinden op<br />
www.insver.nl, het startpunt voor duurzaam advies in deze sector.<br />
<strong>VVP</strong> is supertrots om deze editie voor alle financieel adviseurs van Nederland<br />
samen met een groot aantal belangrijke kennispartners te maken. De namen<br />
vind je terug in het colofon en op de achterzijde van deze bewaareditie.<br />
‘Bewaareditie’ is eigenlijk niet het juiste woord. Het is veel meer een werkboek<br />
waar alle adviseurs direct mee aan de slag kunnen.<br />
Veel ondernemerschap toegewenst. n<br />
Paul Burger<br />
Pluk eerst het<br />
laaghangende fruit<br />
KEES DULLEMOND (INSVER) / kees@insver.nl<br />
WILLEM VREESWIJK (<strong>VVP</strong>) / willem@vvponline.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 3
DUURZAAM ADVIES<br />
Rondetafelgesprek<br />
De wereld<br />
verandert en<br />
wij geven de<br />
richting aan<br />
HET LIJKT NOG VER, 2050, MAAR OP WEG NAAR KLIMAATNEUTRALITEIT GAAT ER DE KOMENDE<br />
JAREN AL VEEL VERANDEREN. DAT VERGT DE NODIGE AANPASSINGEN VAN BURGERS EN<br />
BEDRIJVEN, DUS OOK VAN FINANCIEEL ADVISEURS. TOCH HOEVEN ADVISEURS DIT NIET<br />
ALS EEN VERPLICHT NUMMER TE ZIEN, STELLEN DE TAFELGASTEN. DUURZAAMHEID BIEDT<br />
KANSEN EN ER VALT GELD MEE TE VERDIENEN. BAKKEN ZELFS.<br />
TEKST MARTIN NEYT<br />
4 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid heeft een opmerkelijke<br />
evolutie beleefd. Lang het domein van<br />
milieuactivisten, wetenschappers en idealisten,<br />
begon het brede bedrijfsleven<br />
zich na de millenniumwisseling voorzichtig<br />
voor people, profit and planet te interesseren.<br />
Soms bleef het uitsluitend bij groene logo’s<br />
en niet zelden was duurzaamheid tevens een uithangbord<br />
voor het bedrijf, maar er gebeurde tenminste iets.<br />
Het Parijs-akkoord uit 2016 bracht verduurzaming in<br />
een stroomversnelling. De overheid zette een stip op de<br />
horizon – in 2030 55 procent minder emissie van broeikasgas<br />
ten opzichte van 1990, in 2050 klimaatneutraal<br />
– en hing er concrete stappen aan.<br />
De tijd van vrijblijvendheid is dan ook voorbij. Zo<br />
is het energielabel, lang een papieren tijger, een serieuze<br />
maatstaf voor kantoren en woningen. Consumenten<br />
voelen inmiddels de pijn in hun portemonnee als ze<br />
een hypotheek voor een huis met een lager label dan C<br />
aanvragen, aangezien ze dan minder kunnen lenen. De<br />
volgende stap staat voor 2026 gepland: de verplichting<br />
om de versleten gasketel te vervangen door een (hybride)<br />
warmtepomp.<br />
Bedrijven moeten niet alleen aan de slag met ESG<br />
(Environmental, Social & Governance), ze moeten hun<br />
duurzame inspanningen vanaf dit jaar inzichtelijk maken.<br />
In eerste instantie geldt de rapportageplicht alleen<br />
voor beursgenoteerde ondernemingen en grootbedrijf.<br />
Tot en met 2027 moet de rest van het bedrijfsleven in<br />
en buiten de EU stapsgewijs aansluiten.<br />
“Wij omarmen de wetgeving voor ESG-rapportage”,<br />
zegt Peter van Geijtenbeek (ceo Turien & Co.). “Niemand<br />
ontkomt eraan, dat biedt duidelijkheid, en het<br />
spoort bedrijven aan een solide ESG-beleid vorm te geven.<br />
Aan de andere kant kan ik me voorstellen dat bedrijven<br />
er moeite mee hebben. Hoe pak je zo’n rapportage<br />
aan, waarover rapporteer je? Dat vergt een investering.<br />
Daarnaast moet het bewustzijn in de keten verder<br />
groeien. Voor financieel adviseurs is de vraag welke<br />
duurzame rol zij precies kunnen vervullen en hoe ze die<br />
kunnen inbedden in de adviespraktijk.”<br />
DUURZAAM SCHADEHERSTEL<br />
De wereld verandert en het streven naar een duurzamere<br />
wereld gaat iedereen beïnvloeden, benadrukken<br />
de deelnemers aan het rondetafelgesprek. Helaas is dat<br />
besef lang niet bij alle bedrijven ingedaald, zo ervaart<br />
Michel Amptmeijer (ceo MainPlus). “Zelfs mensen van<br />
ondernemingen met een internationaal karakter kijken<br />
je soms aan met een blik van ‘waar heb je het over?’ Er<br />
is bij hen op ESG-gebied weinig ambitie te bespeuren.<br />
Onder andere binnen de branche van schadeherstel<br />
valt nog een wereld te winnen.”<br />
Judith Pijnenburg:<br />
‘Belangstelling consumenten<br />
voor verduurzaming is enorm.’<br />
Het bedrijf van Amptmeijer wordt in de loop van dit<br />
jaar gecertificeerd met niveau 5 van de CO2-Prestatieladder,<br />
een erkend managementsysteem om de CO2-<br />
emissie te meten en te reduceren. Daarmee is hij naar<br />
eigen zeggen de eerste in Europa binnen zijn branche.<br />
“Het is een hele klus, maar we gaan straks onze<br />
opdrachtgevers teruggeven wat de CO2-belasting van<br />
iedere schadeherstelopdracht is geweest. We hopen<br />
dan ook dat steeds meer intermediairs voor duurzaam<br />
schadeherstel kiezen. Binnenkort nodigen we een aantal<br />
kritische adviseurs uit. We willen hen laten ervaren<br />
dat je voor herstel in de keten kunt kiezen, dan wordt<br />
het schadeherstel namelijk duurzaam uitgevoerd.”<br />
Het is meestal geen onwil om duurzaamheid niet<br />
voortvarend op te pakken, reageert Peter van Geijtenbeek,<br />
eerder een gebrek aan kennis. Turien & Co. heeft<br />
een deskundige in dienst die de benodigde nomenclatuur<br />
beheerst en de organisatie helpt haar ESG-beleid<br />
verder te ontwikkelen. “Wij hebben de hele begrippenlijst<br />
en de stappen die gezet moeten worden, niet zo<br />
maar paraat. Een expert is onmisbaar voor een organisatie<br />
die echt werk van ESG wil maken.”<br />
NIET ACTIVISTISCH<br />
Chris Zegers (managing director Evi Van Lanschot) onderschrijft<br />
dat het lastig is om ESG aan vermogensbeheer<br />
te koppelen. Begrippen als scope 1, 2 en 3 -de verschillende<br />
emissievormen voor bedrijfsleven binnen<br />
het Greenhouse Gas Protocol- zijn allesbehalve gesne-<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 5
DUURZAAM ADVIES<br />
Chris Zegers:<br />
‘Wetgeving transparantie mag<br />
nog strenger worden.’<br />
den koek. “Het vergt kennis van zowel de aanbieder als<br />
de financieel adviseur en de klant. Evi van Lanschot<br />
heeft zich ertoe verbonden om hier een concrete bijdrage<br />
te leveren, door de CO2-intensiteit van onze beleggingen<br />
met minimaal zeven procent per jaar te verminderen,<br />
maar we worden niet activistisch richting klanten<br />
en partnerbedrijven. Wel mag de wetgeving wat<br />
betreft transparantie nog strenger worden. Dan wordt<br />
ook echt helder wat elke aanbieder presteert, niet alleen<br />
in termen van rendement maar ook hoe dat tot<br />
stand is gekomen.”<br />
Zegers wijst onder meer op het beleid van DNB en<br />
de ECB, die bij hypotheken steeds vaker duurzaamheid<br />
koppelen aan kapitaaleisen en daarmee sturen op verduurzaming.<br />
“Dat werkt in de hele keten door, tot en<br />
met consumenten die financieel worden gestraft voor<br />
minder duurzame keuzes. Voor adviseurs hoeft het wat<br />
dat betreft niet ingewikkeld te zijn. Licht klanten proactief<br />
in: u gaat meer betalen bij een keuze voor een<br />
woning lager dan label C. Het is ook weer een reden om<br />
klanten te benaderen.”<br />
ENERGIEDESKUNDIGE<br />
De hypotheeksector loopt momenteel voorop met<br />
duurzame advisering. Hypotheekadviseurs kunnen een<br />
e-learning en PE over dit thema volgen en de SEH heeft<br />
vorig jaar het keurmerk Adviseur <strong>Duurzaam</strong> Wonen<br />
geïntroduceerd. Inmiddels bevat de helft van de hypotheekaanvragen<br />
bij Obvion een duurzaamheidscomponent,<br />
weet Judith Pijnenburg (coo Obvion). “Het is een<br />
prachtig resultaat, maar we willen uiteraard dat nog<br />
meer adviseurs ermee aan de slag gaan. Wij hebben<br />
daar een actieve rol in. Het duurzaamheidsbudget is bij<br />
ons – meestal – standaard onderdeel van de offerte. Zo<br />
stimuleren we dat verduurzaming ter sprake komt tijdens<br />
het adviesgesprek. Als een klant geen gebruik wil<br />
maken van het duurzaamheidsbudget, kan de adviseur<br />
dit in de adviessoftware aangeven.”<br />
Zo’n digitale ‘opt-out’-aanpak werpt zijn vruchten<br />
af voor nieuwe klanten, maar bestaande klanten worden<br />
er niet mee bereikt. Die groep vormt volgens Pijnenburg<br />
nog een te ontginnen bron. “We hebben nu<br />
helaas weinig inzicht in de energiezuinigheid van woningen<br />
waarvoor langer geleden een hypotheek is afgesloten.<br />
Gezien de grote hoeveelheid mensen die op<br />
onze site met de term ‘verduurzaming’ zoeken, kunnen<br />
we wel stellen dat de belangstelling enorm is. De markt<br />
is er klaar voor, we moeten nu alleen samen de volgende<br />
stap zetten. Financieel adviseurs hebben de kans<br />
opnieuw te laten zien wat hun toegevoegde waarde is<br />
door klanten bij de energietransitie te begeleiden.”<br />
Ontbreekt het een hypotheekadviseur dan niet aan<br />
kennis van alle regelingen en van de praktische kanten<br />
van duurzame woningverbetering, wil een aantal gespreksdeelnemers<br />
weten. Judith Pijnenburg ziet daar<br />
een rol voor -externe- energiedeskundigen weggelegd.<br />
“Deze experts zouden aan de voorkant veel voor klanten<br />
kunnen betekenen. Het loont voor advieskantoren<br />
als ze een energiedeskundige in hun netwerk opnemen.<br />
Er zijn al kantoren die dit doen, maar in de praktijk<br />
blijkt samenwerking nog moeizaam tot stand te<br />
komen.”<br />
VERANDERING VAN DENKEN<br />
Het momentum is daar, want klanten schreeuwen om<br />
hulp vanuit de financiële sector, geeft Kees Dullemond<br />
(oprichter INSVER, het verduurzamingsinstituut in<br />
de verzekeringssector) aan. Je hoeft maar een onderwerp<br />
aan te snijden, van energie besparen en elektrisch<br />
rijden tot financiering van duurzame maatregelen en<br />
schadepreventie voor ondernemers, en de bank- en verzekeringswereld<br />
zijn erbij betrokken. “Niet voor niets<br />
ziet de overheid de financiële sector als pijler in de verduurzamingslag.<br />
De uitdaging voor ons is nu om het<br />
gesprek met elkaar en de klant aan te gaan. De term<br />
duurzaamheid moet ook niet centraal staan, het gaat<br />
om een ontwikkeling in de samenleving. Hoe ondersteunen<br />
wij klanten in die nieuwe realiteit?”<br />
Dullemond ziet een beweging van hypotheek- en<br />
verzekeringsadviseur naar ‘duurzaamheidsadviseur’<br />
niet zitten. Het is volgens hem belangrijker dat iedereen<br />
blijft doen waar hij of zij goed in is en dit in het<br />
6 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
Michel Amptmeijer:<br />
‘Bewustzijn adviesbranche<br />
mag groter worden.’<br />
Kees Dullemond:<br />
‘Maak het onderwerp klein en<br />
behapbaar voor iedereen.’<br />
voordeel van de eindklant deelt. Hypotheekadviseurs<br />
mogen wat dat betreft voorop lopen, ook voor verzekeringsadviseurs<br />
ziet hij talloze mogelijkheden.<br />
“Er is een transitie in schadeafhandeling gaande.<br />
Waar vervanging tegen nieuwwaarde de norm was,<br />
schuiven we op naar reparatie. Die verandering van<br />
denken moet nog bij ondernemers gaan landen. Juist<br />
daar liggen kansen voor adviseurs. Vraag je af hoe zakelijke<br />
klanten door de energietransitie worden geraakt,<br />
bel hen op en bekijk wat je specifiek voor hen<br />
kunt doen. Er wacht adviseurs zoveel werk, dat is ongelooflijk,<br />
maar dan wel in de rol van risicomanager, niet<br />
als duurzaamheidsadviseur.”<br />
BAKKEN MET GELD<br />
De vraag of financieel adviseurs aan duurzaam advies<br />
kunnen verdienen, beschouwt Dullemond als een<br />
schot voor open doel. Zonder enige aarzeling geeft hij<br />
het antwoord wat hij een tijdje geleden ook een journalist<br />
gaf: bakken met geld. “Dat is niet overdreven.<br />
De huidige ontwikkelingen leveren een verandering in<br />
de wijze van verzekeren en financieren op. Een financieel<br />
adviseur moet altijd actueel advies geven, dus het<br />
gaat min of meer vanzelf. Daarnaast hebben klanten,<br />
zowel zakelijk als particulier, duizend en één vragen<br />
over alle ingrijpende ontwikkelingen. Adviseurs kunnen<br />
daarbij helpen.”<br />
Over de wijze waarop adviseurs klanten precies<br />
kunnen ondersteunen, ontstaat enige discussie aan tafel.<br />
Financieel adviseurs zijn geen duurzaamheidsexperts,<br />
zoveel is duidelijk, maar het is naar inzicht van<br />
Van Geijtenbeek wel prettig voor klanten als ze weten<br />
waar ze voor duurzame ingrepen in woning en bedrijf<br />
kunnen aankloppen. “Neem risico-advisering voor de<br />
zakelijke markt. Ondernemers hebben dan een goed<br />
overzicht van alle risico’s en verbeterpunten, maar een<br />
adviseur zou hen verder op weg kunnen helpen door<br />
betrouwbare bedrijven voor de uitvoering aan te bevelen.<br />
Niet aan de hand van fees, maar als service.”<br />
Zo’n verwijzing kan echter als een boemerang terugkeren,<br />
stelt Zegers. “Als een aannemer of installateur<br />
slecht werk levert, wordt dat adviseurs aangerekend.<br />
Maar financieel adviseurs kunnen absoluut een<br />
bredere rol vervullen. Bijvoorbeeld bij beleggen wordt<br />
er nog vaak terughoudend geadviseerd. Adviseurs willen<br />
klanten niet voor het hoofd stoten, begrijpelijk,<br />
maar ze kunnen wel meer uitgesproken worden. Laat<br />
klanten kennis maken met duurzamere alternatieven.<br />
Hetzelfde geldt voor pensioenadvies.”<br />
Amptmeijer is het daarmee eens en verwijst naar zijn<br />
partnerschap met een financiële instelling. “Zij bieden<br />
geen hypotheken aan, maar klanten kunnen er terecht<br />
voor verzekeren, sparen en beleggen. Die producten<br />
bieden zoveel kansen om klanten duurzame keuzes<br />
voor te schotelen. Overigens werken wij inmiddels samen<br />
met de Woonpas, een initiatief om woningeigenaren<br />
via de Gemeentelijke Verduurzamingsregeling te<br />
ondersteunen hun woning te verduurzamen. Het is de<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 7
DUURZAAM ADVIES<br />
DRUK VANUIT DE OVERHEID<br />
Naast kansen voor adviseurs is er, zoals eerder besproken<br />
aan de ronde tafel, druk vanuit de overheid. Kleinere<br />
en middelgrote kantoren hoeven nu nog niet te<br />
tonen hoe ze op het ESG-gebied presteren, maar die<br />
tijd komt er wel aan. Zij moeten dan onder andere<br />
schadeafhandeling in de rapportage meenemen. Daarnaast<br />
komt de druk van aanbieders en zakelijke klanten,<br />
die tevens op de ESG-prestaties van hun samenwerkingspartners<br />
en leveranciers worden afgerekend.<br />
Verzekeraars en bedrijven zullen daarover afspraken<br />
met financieel adviseurs willen maken, zo onderstrepen<br />
de discussianten.<br />
Dat bewustzijn mag van Amptmeijer nog wel een<br />
stuk groter worden in de adviesbranche, met name onder<br />
kleinere kantoren “Er is nu een handvol kleinere<br />
kantoren dat aan ons vraagt of we ze kunnen helpen<br />
met duurzaam schadeherstel. Dat is natuurlijk mooi,<br />
maar die vraag verloopt dan wel via de volmacht.”<br />
Bedrijven die afwachten, kunnen dadelijk in de problemen<br />
komen, vult Zegers aan. “Je hebt een voordeel<br />
als je in beweging komt, maar niets doen, gaat geld<br />
kosten. Partijen willen dadelijk niet meer samenwerken<br />
en klanten vragen zich af waarom ze niet zijn geadviseerd<br />
over de financiële gevolgen. De wereld verandert,<br />
dat is een gegeven, maar wij kunnen nu samen al<br />
de richting bepalen.”<br />
Al te veel reden voor somberheid is er nu ook weer<br />
niet, vinden de tafelgasten. Er gaat al veel goed en een<br />
aantal advieskantoren behoort zelfs tot de koplopers.<br />
Overigens blijft één aspect van duurzaamheid in het<br />
gesprek tot nu toe onderbelicht, zegt Van Geijtenbeek.<br />
“De klantrelatie. Daarin excelleert de financieel adviseur<br />
als geen ander. Ik word altijd blij van adviseurs die<br />
boos zijn op ons omdat we het belang van hun klanten<br />
niet zouden delen. Dan denk: top, jullie staan pal voor<br />
je klanten.”<br />
Peter van Geijtenbeek:<br />
‘Wij omarmen de wetgeving<br />
voor ESG-rapportage.’<br />
bedoeling dat de Woonpas op termijn voor individuele<br />
klanten van de betreffende bank beschikbaar wordt.”<br />
PLOOIEN GLADSTRIJKEN<br />
Vrijwel alle seinen staan op groen, we kunnen nu doorpakken,<br />
reageert Pijnenburg. Er moeten naar haar inzicht<br />
alleen nog wat plooien worden gladgestreken.<br />
“Dat geldt voor alle partijen in de keten. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />
zou voor adviseurs standaard onderdeel moeten<br />
zijn van klantgesprekken, zoals ORV, en wij kunnen<br />
als hypotheekverstrekker nog meer onze rol pakken.<br />
Dat doen we nu met een pilot verduurzaming voor bestaande<br />
hypotheekklanten. We benaderen eindklanten<br />
rechtstreeks, met als doel de verduurzaming van de<br />
woningvoorraad te versnellen. Het betekent natuurlijk<br />
dat we met klanten van financieel adviseurs communiceren,<br />
maar veel intermediairs zijn wel te spreken over<br />
de aanpak. Hun klanten kunnen concreet aan de slag<br />
met verduurzaming en zij kunnen de uren die ze hiermee<br />
uitsparen op een andere manier besteden.”<br />
Pijnenburg stipt daarnaast de noodzaak om met de<br />
AFM te overleggen aan. “Aan de praktische uitwerking<br />
van duurzaam adviseren zitten nog haken en ogen. Als<br />
klanten dadelijk 750 euro moeten betalen voor verduurzaming<br />
ter waarde van 20.000 euro, gaat het niet<br />
werken.”<br />
IJKPUNT 2030<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid is breed, groot en 2050 lijkt heel ver<br />
weg, besluit Dullemond. Gezien de omvang en het abstractieniveau,<br />
kan duurzaamheid volgens hem alleen in<br />
samenhang worden opgepakt. “We moeten het onderwerp<br />
klein en voor iedereen behapbaar maken. We hebben<br />
elkaar nodig, verzekeraars en financieel adviseurs,<br />
overkoepelende organisaties, het ministerie van Financiën<br />
en de AFM. We kunnen financiering voor duurzame<br />
ingrepen makkelijker maken en projecten met transitierisico’s<br />
strenger beoordelen; er zijn zoveel knoppen<br />
om aan te draaien. Maar laten we nu eerst de ambitie<br />
uitspreken: in 2030, een ijkpunt op weg naar klimaatneutraliteit,<br />
is de financiële sector één van de duurzaamste<br />
van Nederland. Daarna kunnen we in goed<br />
overleg bepalen wat we daar voor nodig hebben.” n<br />
8 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
PARTNER IN KENNIS<br />
ADVISEURS WILLEN HET BESTE VOOR HUN KLANT. MAAR BIJ HET<br />
REGELEN VAN EEN GOED PENSIOEN KOM JE AL SNEL OP ONBEKEND<br />
TERREIN. DAN WIL JE KUNNEN VERTROUWEN OP EEN ERVAREN EX-<br />
PERT MET EEN PRODUCT DAT OOK NOG EENS GOED UIT TE LEGGEN<br />
IS. CHRIS ZEGERS, MANAGING DIRECTOR VAN EVI, PRAAT ADVISEURS<br />
BIJ OVER DE VOORDELEN VAN SAMENWERKING.<br />
Wat adviseurs moeten weten over Evi:<br />
Comfort bij afsluiten<br />
én tijdens de wedstrijd<br />
TEKST EVI<br />
Stel, ik ben een adviseur, wat is dan mijn<br />
voordeel van de combinatie Evi en Van Lanschot?<br />
“Van Lanschot Kempen is van oudsher<br />
gericht op het opbouwen en het<br />
beschermen van vermogen voor klanten.<br />
Bij die focus hoort vakmanschap.<br />
En dat we dat al zo lang doen, namelijk<br />
sinds 1737, laat zien dat we er niet voor<br />
de korte termijn in zitten. Dat is interessant<br />
als je vermogen gaat opbouwen,<br />
want dan praat je over een lange horizon.<br />
Bij pensioen al snel over een periode<br />
van tien, twintig of dertig jaar. Dan<br />
lijkt het mij een enorm voordeel als je<br />
bij een partij zit die er al bijna driehonderd<br />
jaar is voor haar klanten en weet<br />
wat lange termijn betekent.”<br />
En dan heeft Evi ook nog haar krachten gebundeld<br />
met Robeco.<br />
“Met Kempen en Robeco verenigen we<br />
de twee bekendste Nederlandse fondshuizen,<br />
dat is een onderstreping van de<br />
expertise en onze focus op wealth management.<br />
We hebben een brede blik<br />
en bieden toegang tot specialistische<br />
kennis.”<br />
Als ik een adviseur ben met een klant die<br />
vooral op prijs wil kiezen, moet ik daar in<br />
meegaan?<br />
“Op prijs kiezen is zeker verstandig,<br />
want kosten maken een belangrijk deel<br />
uit van je performance op langere termijn.<br />
Dus ja, kijk daar goed naar. Uiteraard<br />
is het niet de enige afweging, je<br />
wilt het ook hebben over bereikbaarheid<br />
en ondersteuning in het administratieve<br />
proces bijvoorbeeld, daar<br />
zijn wij volledig op ingericht. Maar, als<br />
je pensioen gaat opbouwen blijft een<br />
scherpe prijs een van de belangrijkste<br />
bijdragers aan je rendement op de lange<br />
termijn.”<br />
Evi is onderdeel van een private bank, ben je<br />
bang voor een te exclusieve uitstraling?<br />
“Daar hebben we bij Evi heel goed naar<br />
gekeken. Als je ons gaat vergelijken met<br />
onze collega-aanbieders, dan blijkt dat<br />
we verrassend scherp geprijsd zijn. Dus<br />
the proof of the pudding is in the eating,<br />
zoals de Engelsen zeggen.”<br />
Welke risico’s loopt mijn klant bij het afsluiten<br />
van een pensioenproduct?<br />
“Een concreet risico is de mogelijkheid<br />
dat iemand het geld acuut nodig heeft,<br />
maar er niet zomaar aan kan komen.<br />
Want dan rust er nog een fiscale claim<br />
op. Je krijgt dus fiscaal voordeel, maar<br />
bent flexibiliteit kwijt. Het is dus echt<br />
voor de lange termijn en omdat het<br />
‘vast’ staat kijk je niet aldoor met een<br />
korte termijn-blik naar je pensioenpotje.<br />
Ik weet dat veel pensioengeld, juist<br />
omdat dat voor langere termijn vast<br />
staat en er meestal periodiek wordt ingelegd,<br />
heel succesvol wordt belegd.<br />
Het is belangrijk dat klanten zich realiseren<br />
dat beleggen risico’s met zich<br />
mee brengt en ze een deel van inleg<br />
kunnen verliezen. Vermogen opbouwen<br />
vraagt om volhouden zeker in moeilijke<br />
tijden. Je doet vaak automatisch al wat<br />
er moet gebeuren namelijk in een vast<br />
ritme inleggen en koers houden.”<br />
10 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
EVI<br />
Waarom bieden jullie adviseurs eigenlijk<br />
comfort?<br />
“Dat is vooral door efficiënte processen<br />
en vragen te beantwoorden. Wij<br />
helpen hun klanten bij het openen van<br />
een rekening en beantwoorden vakkundig<br />
vragen om ze verder te helpen.<br />
Daarmee zorgen we dat er geen kostbare<br />
adviestijd verloren gaat. Dat biedt<br />
het comfort dat het goed zit, niet alleen<br />
bij afsluiten, maar ook tijdens de wedstrijd.<br />
Dat deel dat wij toevoegen nadat<br />
het product is afgesloten, is een groot<br />
en onderscheidend voordeel denk ik.<br />
De mensen bij Evi zijn alleen maar met<br />
wealth management bezig en met pensioenen.<br />
Die focus en kennis zijn een<br />
pluspunt.”<br />
Evi biedt een “Purple Membership” aan advieskantoren.<br />
Kan je uitleggen wat het Purple<br />
Membership inhoudt in de praktijk?<br />
“Het voordeel daarvan is de ondersteuning<br />
die je krijgt. Ook inhoudelijk<br />
op kennisgebied, mochten daar vragen<br />
over zijn. Als onafhankelijk financieel<br />
adviseur ga je een gebruikersovereenkomst<br />
met Evi van Lanschot aan. Die<br />
geeft je toegang tot het Adviseur Portaal.<br />
Een omgeving met handige tools<br />
als een jaarruimte calculator, de mogelijkheid<br />
om maatwerk offertes voor<br />
je klant op te stellen en de directe link<br />
naar onze mensen. Deze staan klaar<br />
voor adviseurs en klanten om vragen<br />
op te lossen en als een klant hulp nodig<br />
heeft bij het openen van een rekening.<br />
Ondanks onze efficiënte processen<br />
waarderen klanten de mogelijkheid<br />
om persoonlijk contact te hebben. Op<br />
al die momenten merk je dat we samen<br />
optrekken, dat definieert ons. Daarbij<br />
verwijzen we klanten die zich spontaan<br />
Chris Zegers: ‘Pensioenambities<br />
waarmaken met Evi.’<br />
bij Evi melden - bijvoorbeeld naar aanleiding<br />
van onze nieuwe landelijke campagne<br />
– indien gewenst door naar adviseurs<br />
met wie we deze gebruikersovereenkomst<br />
al hebben.”<br />
In het kort, wat zijn de grootste voordelen<br />
van samenwerken met Evi?<br />
“Nou, als je het in een paar punten<br />
moet samenvatten: Evi heeft een bewezen<br />
beleggingsdienstverlening tegen<br />
een echt scherpe prijs. We bouwen automatisch<br />
het beleggingsrisico tijdens<br />
de looptijd af, zodat je richting de pensioendatum<br />
minder risico loopt. Die tijd,<br />
liefde en aandacht en ons vakmanschap<br />
vind je niet alleen terug in het product<br />
maar ook in de inrichting van de organisatie.<br />
Daarom werken we met een team<br />
relatiemanagers en bieden zo ontzorging.<br />
Onze insteek is een lange termijnrelatie<br />
met zowel adviseurs als de klant.<br />
Die laatste krijgt in mijn ogen een topproduct.<br />
Daarnaast hoeven klanten die<br />
via een adviseur Evi Pensioenbeleggen<br />
openen geen eenmalige dienstverleningskosten<br />
te betalen.<br />
Kijkend naar onze historie en achtergrond,<br />
zou ik als adviseur met een<br />
gerust hart mijn klantrelatie met behoefte<br />
aan een eigen pensioen potje<br />
toevertrouwen aan een partij die dat al<br />
heel lang doet en zichtbaar is gespecialiseerd.”<br />
n<br />
‘Een bewezen<br />
beleggingsdienstverlening<br />
tegen een scherpe prijs’<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 11
DUURZAAM ADVIES<br />
DE AFGELOPEN DRIE JAAR HEB IK VEEL GESPROKEN MET<br />
VERZEKERINGSADVISEURS EN VERZEKERAARS OVER DUURZAAMHEID<br />
EN SDG’S. EERST PROEFDE IK WAT SCEPSIS, MAAR NU IS DE RELEVANTIE<br />
VAN DUURZAAMHEID VOOR DE VERZEKERINGSBRANCHE WEL HELDER.<br />
STEEDS MEER ADVISEURS HEBBEN ZICH HET ONDERWERP EIGEN<br />
GEMAAKT, PASSEN DUURZAAMHEID IN ÉÉN OF ANDERE VORM TOE IN<br />
HUN BEDRIJFSVOERING EN STELLEN HET IN DE ADVIESGESPREKKEN MET<br />
DE KLANT AAN DE ORDE. IK NEEM JE GRAAG MEE OP DE REIS DIE WE MET<br />
Z’N ALLEN NAAR EEN DUURZAME VERZEKERINGSBRANCHE MAKEN.<br />
Een Cruciale rol<br />
voor adviseurs<br />
TEKST KEES DULLEMOND, INSVER<br />
Klimaattoppen, Europese richtlijnen en nationale<br />
wet- en regelgeving inzake duurzaamheid<br />
staan volop in de belangstelling. Het mag duidelijk<br />
zijn: Nederland ontwikkelt zich de komende<br />
decennia naar een circulaire en klimaatverantwoorde<br />
samenleving. Particulieren en bedrijven<br />
zijn gisteren al met deze (klimaat- en duurzaamheids)<br />
transitie gestart. Het ministerie van Financiën geeft<br />
herhaaldelijk aan dat de financiële sector een cruciale<br />
rol speelt in de realisatie van deze transitie. Dit betreft<br />
de financiering en verzekerbaarheid van verduurzaming.<br />
Naast economische drijfveren hebben met de<br />
ESG-richtlijnen maatschappelijke en ecologische verplichtingen<br />
voor het bedrijfsleven hun intrede gedaan.<br />
De hele verzekeringsbranche zal een grote inspanning<br />
moeten plegen om aan deze ESG-richtlijnen – en daaruit<br />
voortvloeiende wet- en regelgeving – te voldoen.<br />
MONDIAAL KOMPAS<br />
Wat hieraan vooraf ging zijn de zeventien duurzame<br />
ontwikkelingsdoelen (ook wel SDG’s) die door de Verenigde<br />
Naties zijn geformuleerd om van de wereld een<br />
betere plek voor en door iedereen te maken. <strong>Duurzaam</strong><br />
zijn alle ontwikkelingen die op technologisch, economisch,<br />
ecologisch, politiek of sociaal vlak bijdragen aan<br />
een gezonde aarde met welvarende bewoners en goed<br />
functionerende ecosystemen. Deze SDG’s kennen een<br />
looptijd van 2015 tot 2030. De zeventien SDG’s zijn een<br />
mondiaal kompas voor uitdagingen als klimaatcrisis,<br />
armoede en onderwijs. Deze ontwikkelingen kennen<br />
geen landsgrenzen, raken de hele bevolking op de wereld<br />
en hangen met elkaar samen. Een duurzaam kompas<br />
dus voor overheid, bedrijven en organisaties en<br />
burgers in elk land en dus ook in Nederland.<br />
12 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
BEGRIJPELIJKE VRAGEN<br />
Iedereen kan een bijdrage leveren aan het realiseren<br />
van deze zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen,<br />
het is geen ‘ver van mijn bed show’. Bedrijven werkzaam<br />
in de verzekeringsbranche kunnen hier een actieve<br />
rol in spelen. Veelgehoorde vragen zijn: “Wat kan<br />
ik doen? Hoe kan ik dit in mijn bedrijf oppakken? Wat<br />
is de relatie met verzekeringen? Welke rol speelt dit in<br />
mijn advisering aan klanten?” Begrijpelijke vragen. Het<br />
is ook lastig om dit soort grote ontwikkelingen concreet<br />
en klein te maken en toe te passen in je assurantiekantoor.<br />
En toch kan het en is het dichterbij gekomen<br />
door de intrede van de ESG-regels in de verzekeringsbranche.<br />
Wat is dat nu weer? zul je je misschien afvragen.<br />
ESG staat voor Environmental Social Governance ofwel<br />
Milieu, Maatschappij en Goed Bestuur (zie schema).<br />
Dit zijn belangrijke factoren bij het meten van de<br />
duurzaamheid, de bedrijfsethiek en de sociale impact<br />
van het bedrijf. De CSRD (Corporate Sustainability Reporting<br />
Directive), een richtlijn van de Europese Commissie,<br />
verplicht organisaties namelijk te – gaan – rapporteren<br />
over de impact van hun bedrijfsactiviteiten<br />
op milieu en maatschappij. Er zijn hele lijsten van criteria<br />
opgesteld, onderverdeeld naar de E en de S en de G,<br />
waarover bedrijven moeten rapporteren.<br />
‘Word geen<br />
duurzaamheidsgoeroe’<br />
Vanaf het boekjaar 2025 wordt deze duurzaamheidsrapportage<br />
verplicht voor eerst grote bedrijven, met<br />
op termijn ook de kleinere en mkb-bedrijven. Verzekeraars<br />
zijn nu druk bezig zich voor te bereiden op de<br />
duurzaamheidrapportages conform de ESG-richtlijn;<br />
dat brengt echt heel veel werk met zich mee. Maar deze<br />
regelgeving heeft ook consequenties voor kleinere bedrijven<br />
die leveren aan of samenwerken met deze grote<br />
bedrijven. Want in de rapportage zal opgenomen moeten<br />
worden hoe de partijen waarmee men samenwerkt<br />
presteren op het gebied van ESG. Door deze indirecte<br />
werking moeten dus ook de verzekeringsadviseurs voldoen<br />
aan de ESG-regels! <strong>Duurzaam</strong>heid zit in de gehele<br />
keten; duurzaamheid van de eigen organisatie wordt –<br />
mede – bepaald door de mate van duurzaamheid van<br />
de andere organisatie c.q. het bedrijf waarmee men samenwerkt.<br />
Ergo: verzekeringsadviseurs zullen in een<br />
termijn van twee tot maximaal drie jaar conform de<br />
ESG-richtlijn moeten verduurzamen. Werk aan de winkel<br />
dus.<br />
Onderdelen van de ESG-cirkel kunnen toegepast worden op<br />
drie verschillende niveaus in je assurantiekantoor:<br />
• In de bedrijfsvoering: in de missie en je ondernemerschap,<br />
neem duurzaamheid op in je visie en strategie, in<br />
het personeelsbeleid met duurzame arbeidsvoorwaarden<br />
en in de huisvesting door verduurzaming van je kantoorpand<br />
en door bijvoorbeeld je CO2-voetafdruk te berekenen<br />
en een CO2-reductieplan op te stellen; communiceer<br />
met je medewerkers en klanten.<br />
• In de bedrijfsomgeving: denk aan lokale participatie en<br />
samenwerking in je gemeente, of vrijwilligerswerk en<br />
goede doelen ondersteunen, op bedrijventerrein met collega-ondernemers<br />
de biodiversiteit vergroten, doneer je<br />
gebruikte computers, ondersteun de plaatselijke voedselbank,<br />
plant een boom bij elke nieuw verkochte autoverzekering.<br />
• In de dienst van je verzekeringsbedrijf zelf: het adviesproces<br />
verduurzamen, overstappen op duurzaam schadeherstel,<br />
met de klanten in gesprek gaan over hun duurzaamheidsambities,<br />
polisvoorwaarden verduurzamen en<br />
de verzekerbaarheid van de verduurzaming in de samenleving<br />
vergroten; toegankelijkheid tot financieel advies vergroten<br />
met gratis verzekeringsspreekuur.<br />
Dit zijn maar een aantal voorbeelden. In deze <strong>VVP</strong> Special<br />
over duurzaam advies tref je meerdere artikelen aan die je<br />
kunnen inspireren om de ESG-regels binnen je bedrijf toe te<br />
passen. Op www.insver.nl staan filmpjes en diverse tools om<br />
je bedrijfsvoering en advisering te verduurzamen.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 13
DUURZAAM ADVIES<br />
VERBAND SDG EN ESG<br />
En dan, zul je je afvragen, wat is dan het verband tussen<br />
SDG en ESG? Ik kan me voostellen dat je door de<br />
bomen het bos niet meer ziet. Maar op zich valt het<br />
nog wel mee, zoals uit onderstaande schema blijkt. Alle<br />
17 SDG’s kunnen namelijk onderverdeeld worden naar<br />
één of twee van de ESG’s. Bijvoorbeeld de SDG 13 Klimaatactie<br />
(dat is zorgen voor een goed klimaat en een<br />
CO2-neutrale bedrijfsvoering) valt onder de E van Environment<br />
en de G van Governance. Dat van de Environment<br />
en Klimaat zal wel direct duidelijk zijn; maar<br />
dat Klimaat ook onder de Governance valt, heeft te<br />
maken met de verantwoordelijkheid die het bedrijfsleven<br />
heeft te nemen om zorg te dragen voor Klimaatacties<br />
binnen en buiten het bedrijf. Je kunt je er niet<br />
meer aan onttrekken.<br />
INTERMEZZO<br />
Tijd voor een intermezzo. Ik denk dat het goed is dat je<br />
een idee krijgt over waar onze branche met duurzaamheid<br />
zich heen ontwikkelt. Want dat er wat gebeurt, is<br />
duidelijk en dat we naar een andere manier van werken<br />
‘Het is een mooie tijd<br />
om ondernemer te zijn’<br />
naar toe gaan, is ook duidelijk. Als ik in de glazen bol<br />
van de verzekeringsbranche kijk dan zie ik – niet altijd<br />
even scherp trouwens – eind 2030 het volgende:<br />
• verzekeraars werken duurzaam en voldoen aan de<br />
ESG-richtlijnen;<br />
• duurzaamheid heeft in de samenwerking tussen intermediair<br />
en verzekeraars een structurele plek gekregen<br />
(opgenomen in de samenwerkingsovereenkomsten);<br />
• het intermediair heeft duurzaamheid in de advisering<br />
aan klanten geïntegreerd;<br />
• er is een uniforme standaard voor de ESG-prestatie<br />
meting van het assurantiekantoor;<br />
• duurzaamheid in de bedrijfsvoering en dienstverlening<br />
in de verzekeringsbranche is Business as Usual.<br />
HOE DAN?<br />
Ik hoor je je afvragen: moet ik binnen drie jaar diverse<br />
elementen van de ESG-richtlijnen in mijn bedrijf gerealiseerd<br />
hebben? En hoe moet ik dat dan aanpakken?<br />
Belangrijkste advies: leg het niet terzijde, maar begin<br />
vandaag. Of, als je al aan de slag bent gegaan: intensiveer<br />
wat je doet. Bestudeer de schema’s in dit artikel<br />
goed; ga er eens echt voor zitten, neem de tijd. Realiseer<br />
je wat er allemaal staat. Lees je vervolgens verder<br />
in, in deze interessante, complexe en uitgebreide materie.<br />
Naarmate je meer hierover leest, hoe interessanter<br />
het wordt. Deze special biedt je daar alle gelegenheid<br />
voor.<br />
14 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
Kees Dullemond:<br />
‘Begin vandaag.’<br />
Gezamenlijk bedienen verzekeraars en adviseurs in Nederland<br />
17,6 miljoen inwoners en ruim twee miljoen bedrijven.<br />
Negen op de tien bedrijven en 75 procent van<br />
de consumenten zijn klant bij een verzekeringsadviseur.<br />
De 6.000 verzekeringsadviseurs spelen een cruciale<br />
rol in deze verduurzaming: hoe sneller en beter ze<br />
dit onderwerp oppakken, hoe sneller en beter de huishoudens,<br />
bedrijven en verzekeraars kunnen verduurzamen.<br />
De verzekeringsadviseur vervult een spilfunctie<br />
tussen klant en verzekeraar. Inventariseer bij de klant<br />
zijn duurzaamheidsappetijt, vraag naar de investeringen<br />
die hij gaat plegen en ga op zoek naar de risico’s die<br />
de energietransitie bij je klanten met zich mee brengen.<br />
Vraag bij verzekeraars naar goede oplossingen en<br />
voorwaarden. Werk aan de verzekerbaarheid van de<br />
verduurzaming en zorg er voor dat het betaalbaar blijft<br />
voor je klanten. En ik heb nog een advies: word geen<br />
duurzaamheidsgoeroe – daar hebben we er al genoeg<br />
van – maar wordt een nog betere adviseur, die de risicovraagstukken<br />
van deze tijd professioneel weet te integreren<br />
in zijn dienstverlening.<br />
MODERN ONDERNEMERSCHAP<br />
En dan tot slot, duurzaamheid is een onderdeel van modern<br />
ondernemerschap. Iedere adviseur zal actie moeten<br />
ondernemen op diverse onderdelen van duurzaamheid.<br />
De ESG- en SDG-indeling geven handvatten om dit<br />
binnen je bedrijf op te pakken. Eén van de belangrijkste<br />
kenmerken van ondernemerschap is het omgaan met<br />
veranderingen. Nou, daar is wel sprake van met de energie-,<br />
klimaat- en duurzaamheidstransitie. Nu gaan we<br />
naar een nieuwe, duurzame economie welke met grote<br />
investeringen en transitie-activiteiten gepaard gaat.<br />
Heerlijk veel werk te doen, iedereen heeft er baat bij. Het<br />
is een mooie tijd om ondernemer te zijn en te werken<br />
aan de toekomstbestendigheid van je advieskantoor. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 15
PARTNER IN KENNIS<br />
NIEUWE TIJDEN KOMEN MET NIEUWE TERMEN, ZO HADDEN WE AL<br />
‘BESTUURSSCHAAMTE’, ‘HAVERMELKELITE’ EN ‘SMOESFLATIE’, EN<br />
NU VALT DE TITEL ‘DUURZAAMHEIDSMANAGER’ OOK IN TE STU-<br />
REN AAN HET INSTITUUT VOOR DE NEDERLANDSE TAAL. MAAR DEZE<br />
TERM KENT BETEKENIS, MEER DAN ALLEEN HET (CONTAINER)BE-<br />
GRIP ‘DUURZAAMHEID’. ONTMOET HENK CORNELISSEN, DE DUUR-<br />
ZAAMHEIDSMANAGER VAN ANSVARIDÉA DIE GRAAG UITLEGT WAT<br />
DEZE TERM NU PRECIES INHOUDT.<br />
Nut en noodzaak van de<br />
<strong>Duurzaam</strong>heidsmanager<br />
TEKST ANSVARIDÉA<br />
Waarom is er behoefte aan een ‘<strong>Duurzaam</strong>heidsmanager’<br />
in de schadeverzekeringssector?<br />
Steeds meer schadeverzekeraars proberen<br />
hun negatieve impact op het milieu<br />
te verminderen. Daarnaast zien we<br />
een trend van positief bijdragen aan de<br />
maatschappij. Deze combinatie van ambities<br />
heeft de grootste kans van slagen<br />
wanneer je hier als organisatie een<br />
eenduidig beleid voor optuigt. Maar wie<br />
neemt het voortouw hierin? De niet-financiële<br />
uitwerking van initiatieven op<br />
het gebied van beleggingen, verzekeringsproducten,<br />
medewerkers en samenwerkingen<br />
is dermate veelomvattend<br />
dat de verantwoordelijkheden niet<br />
per se binnen het bestaande management<br />
belegd kunnen worden. Dat is<br />
waar ik mijn niche heb gevonden; in het<br />
op inclusieve wijze opzetten van duurzaamheidsinitiatieven<br />
die breed gedragen<br />
kunnen worden door de organisatie.<br />
Wat daarnaast steeds belangrijker<br />
wordt, is de verslaglegging over duurzaamheid.<br />
Nu rapporteren we hier al<br />
over en in de komende jaren zal dit uitgroeien<br />
naar een formeel jaarverslag<br />
op het gebied van duurzaamheid. Hiervoor<br />
breng ik momenteel bijvoorbeeld<br />
alle initiatieven op het gebied van<br />
duurzaamheid in kaart. Ook kom ik aan<br />
mijn uren door ons belegd vermogen<br />
op niet-financiële zaken te monitoren,<br />
door samen met mijn collega’s onze<br />
waardepropositie verder door te ontwikkelen<br />
en door bestaande en nieuwe<br />
samenwerkingscontacten met NGO’s<br />
(IUCN, It Fryske Gea, Fair Cobalt Alliance,<br />
WNF) te onderhouden.<br />
Een ander voorbeeld van een activiteit<br />
die helemaal in mijn straatje past,<br />
is het aanjagen van de dialoog rondom<br />
de verzekerbaarheid van maatschappelijke<br />
activiteiten. Laatst hadden we<br />
een discussie of we een specifieke dekking<br />
op AVP’s nog wel willen doorzetten,<br />
omdat deze dekking een maatschappelijke<br />
activiteit mogelijk maakt<br />
waarover je een goede morele discussie<br />
kan voeren. Maar ja, wat ga je doen als<br />
verzekeraar; besluit je over te gaan tot<br />
uitsluitingen? We kunnen de verzekeringnemers<br />
en adviseurs hier niet zomaar<br />
op korte termijn mee overvallen.<br />
Hierbij helpt het ons als organisatie,<br />
de verzekerden als belanghebbenden<br />
en het intermediair als onafhankelijke<br />
adviseurs om een eenduidig beleid te<br />
voeren. Wat de uiteindelijke keuze ook<br />
gaat zijn, wij vinden het belangrijk dat<br />
we als organisatie transparant zijn in<br />
waarvoor we staan.<br />
Okay, maar waar staat AnsvarIdéa dan voor?<br />
AnsvarIdéa staat voor een betrokken<br />
product- en bedrijfsvoering. Inhoudelijk<br />
zijn de beweegredenen daartoe drieledig.<br />
Ten eerste wil Ansvar als organisatie<br />
haar maatschappelijke verantwoordelijkheid<br />
nemen. Dit omdat de medewerkers<br />
hier gelukkiger van worden,<br />
omdat het meer zingeving biedt aan het<br />
werk en omdat eenieder trots wil kunnen<br />
zijn en blijven op het bedrijf, de collega’s<br />
en zichzelf. Ook vanuit de herkomst<br />
en achtergrond van Ansvar zit<br />
Maatschappelijk Verantwoord Onder-<br />
16 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
ANSVARIDÉA<br />
nemen al sinds 1967 in de genen. Bovendien<br />
is Ansvar sinds 2018 haar MVObeleid<br />
aan het verbreden en verruimen<br />
en meer eigentijds te maken zodat het<br />
beleid beter aansluit bij een bredere<br />
kring van klanten en overige stakeholders.<br />
Maar ook vanuit de economische<br />
noodzaak is dit relevant. Als schadeverzekeraar<br />
zijn wij extra vatbaar voor toenemende<br />
weersgerelateerde schadelasten,<br />
dus dan is het logisch dat je hierop<br />
acteert. Om al die redenen is het onze<br />
wens om voorop te blijven lopen als het<br />
op duurzaamheid aankomt. Deze koploperspositie<br />
hebben we over vele jaren<br />
opgebouwd, is iets waar we onwijs trots<br />
op zijn, waar het intermediair ons van<br />
kent en die we met ongeremde passie<br />
zullen blijven uitbouwen.<br />
Ons MVO-beleid bestaat uit vier<br />
pijlers; onze beleggingen, ons personeel,<br />
onze samenwerkingen en natuurlijk<br />
onze verzekeringsproducten. Het<br />
beleggingsbeleid probeert door een<br />
combinatie van veelal groene obligaties,<br />
een op het Parijsakkoord gebaseerde<br />
aandelenportefeuille en impactbeleggingen<br />
in de private equity sector<br />
zoveel mogelijk positief verschil te<br />
maken. Verder duidt ons personeelsverloop<br />
van circa drie procent erop dat<br />
onze doelstelling ‘Werkplezier’ zijn<br />
vruchten afwerpt en maken onze samenwerkingen<br />
met NGO’s en donaties<br />
een maatschappelijk verschil. En<br />
dan hebben we nog het vlaggenschip,<br />
de Ansvar Bewustlijn, waarbij we hard<br />
sleutelen aan het uitwerken van duurzaam<br />
schadeherstel als nieuwe norm<br />
voor schadeafwikkeling (google eens<br />
onze ‘Verantwoord Antwoord’ filmpjes<br />
als je meer wilt weten). Dit is een enorme<br />
operatie die wij net als en met veel<br />
andere collega-organisaties uit moeten<br />
werken. Alleen zo kunnen wij als verzekeringssector<br />
de transitie naar een circulaire<br />
economie echt kracht bijzetten.<br />
Naast de focus op duurzamer schadeherstel<br />
zorgt de Ansvar Bewustlijn ook<br />
op het menselijke vlak goed voor onze<br />
verzekerden. Denk aan de dekking voor<br />
psychologische hulp na een traumatiserend<br />
gebeurtenis zoals brand of een<br />
heftige overval.<br />
Leuk hoor die reclame voor de Ansvar<br />
Bewust producten, maar waar is dit op<br />
gebaseerd?<br />
Mijn overtuiging van de Ansvar Bewustlijn<br />
is niet in een vacuüm ontstaan. De<br />
Nederlandse Consumentenbond heeft<br />
onderzoek naar duurzame verzekeringen<br />
gedaan. In dit uitgebreide onderzoek<br />
onder 27 schadeverzekeraars, waar<br />
‘Belangrijk dat we als<br />
organisatie transparant zijn<br />
in waarvoor we staan’<br />
Henk Cornelissen: ‘De Ansvar Bewustlijn is niet in een vacuüm ontstaan.’<br />
hun opstal-, inboedel- en aansprakelijkheidsverzekeringen<br />
zijn beoordeeld,<br />
kwam AnsvarIdéa als nummer 1 naar<br />
voren (Geldgids juni/juli 2023, Consumentenbond).<br />
Niet op één onderwerp,<br />
of nét aan, maar beduidend hoger over<br />
de hele linie. Natuurlijk was dit een reden<br />
tot meer dan een glimlach, maar<br />
het gaf ons ook een enorme impuls aan<br />
energie om nóg meer zaken aan te gaan<br />
pakken. Want overduidelijk zitten we op<br />
de goede koers. Ik moet er wel bijzeggen<br />
dat ik dit succes niet alleen voor<br />
mijn rekening kan nemen. Het is echt<br />
een teaminspanning om trots op te zijn.<br />
De combinatie van een onhoudbare<br />
toewijding van onze directie en duurzaamheidsadviseur,<br />
ons kundige, positief-kritische<br />
en motiverende management<br />
en de ongekende energie van onze<br />
productspecialisten, accountmanagers,<br />
schadebeheerders, marketeers en overige<br />
medewerkers. Het blijven werken<br />
met een menselijke maat en dit structureel<br />
verwerken in ons verzekeringsbeleid<br />
is een hele opgave, ik kan het niet<br />
ontkennen. Maar alleen door een systematische<br />
aanpak met alle lagen van de<br />
organisatie kunnen we zorgen dat onze<br />
overtuigingen onderdeel blijven van<br />
onze identiteit. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 17
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
“DUURZAAMHEID DRAAIT OM DUURZAME RELATIES”<br />
ALDUS MIEKE DADEMA VAN SOEPEL BV EN SOEPEL<br />
ASSURADEUREN. “WIJ ZIJN INCLUSIEF EN HELPEN<br />
IEDEREEN DIE MOEITE HEEFT MET LEZEN OF MOEITE<br />
HEEFT MET HET BEGRIJPEN VAN VERZEKERINGEN.”<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid<br />
draait om<br />
duurzame relaties<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK<br />
‘Niets mooier dan<br />
mensen, de natuur of<br />
de circulaire economie<br />
verder helpen’<br />
Soepel BV en Soepel assuradeuren doen dit<br />
door begrijpelijke producten via begrijpelijke<br />
processen aan te bieden. “We vragen ons<br />
altijd af: snappen klanten wat ze kopen? En<br />
wat ze aan de producten hebben?”<br />
Het kantoor is in 2022 opgericht en telt<br />
twee medewerkers. Mieke is de eigenaar en richt zich<br />
op het concept en bewaken van de kwaliteit, het zoeken<br />
van partners en het ontwikkelen van producten.<br />
Ageeth Feenstra helpt de klanten met een goede uitleg<br />
en advies en denkt mee in de producten en processen.<br />
“Niet iedereen is geschikt om bij ons kantoor te werken.<br />
We spreken wel eens mensen die mee willen werken,<br />
altijd vanuit een goed hart, maar zodra ze gaan<br />
praten over ‘dat soort mensen’ weten wij al genoeg. Het<br />
gaat namelijk gewoon om mensen, zonder vooroordelen,<br />
geen aannames. En dat is belangrijk, we laten alles<br />
wat we doen testen door mensen die moeite hebben<br />
met lezen en passen dan dingen aan, zodat het proces<br />
of het product steeds beter wordt.”<br />
GEWELDIGE PARTNER<br />
“We hebben in Ansvar een geweldige partner als verzekeraar,<br />
in Mainplus als schadehersteller en verder DI-<br />
AS-software (Blinqx). Zij denken mee, denken om en<br />
stappen af en toe ook uit hun eigen comfortzone, om<br />
Soepel verder te helpen. Partners vinden is best lastig<br />
met deze doelgroep. Er wordt vaak gedacht: aan die<br />
doelgroep verdien je toch niks, het levert alleen maar<br />
gedoe op, die mensen zitten allemaal in de schuldhulpverlening.<br />
Nou, dat is dus allemaal niet waar! Daarom<br />
zijn we extra zuinig op de partners die we hebben.”<br />
PLAATJES<br />
De teksten op de website van Soepel zijn opgesteld in<br />
eenvoudige taal, ondersteund door plaatjes: www.soepel.nu.<br />
“Je kunt er een leeshulp gebruiken, die leest<br />
voor of vertaalt een woord. Maar je kunt bijvoorbeeld<br />
ook woorden vertalen naar het Fries. Die leeshulp is<br />
18 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
ontwikkeld door onze partner www.Tolkie.nl. We hebben<br />
een verzekeringsbackoffice en we hebben bijna ons<br />
eerste eigen volmachtproduct (schade door je eigen<br />
schuld), waarbij de voorwaarden en het aanvraagproces<br />
zo eenvoudig mogelijk zijn gemaakt. Daarna volgen<br />
nog ‘Je Huis’ en ‘Je Spullen’. We zijn nu vooral bezig<br />
om klanten te krijgen (dat doen we via onder andere<br />
bibliotheken). En zodra we dan een beetje geld verdienen,<br />
gaan we weer door met andere producten. Als we<br />
een product zelf niet hebben, brengen we dat onder bij<br />
Voogd & Voogd of SUREbusiness, zodat we de klant altijd<br />
kunnen helpen.”<br />
VOLDOENING<br />
“En nee, makkelijk is het niet. Het kost veel geld en tijd<br />
om dit op te zetten en het levert voorlopig (qua geld)<br />
helemaal niks op. Maar qua voldoening wel. Wij geloven<br />
erin, wij geloven dat er heel veel mensen zijn die<br />
geholpen worden door onze manier van denken en service<br />
bieden. Die er blij van gaan worden en die eindelijk<br />
echt gaan begrijpen wat ze aan een verzekering hebben.<br />
We nemen de tijd, we leggen dingen op verschillende<br />
manieren uit en als onze klanten denken dat het<br />
anders moet of beter kan, dan luisteren wij naar ze en<br />
passen we dat aan. Het is hard werken, makkelijker zou<br />
het zijn om een portefeuille over te nemen en die maar<br />
eens te bedienen op de normale manier, maar dat willen<br />
we niet. We ploeteren gewoon nog even door in<br />
onze eigen tijd en met ons eigen geld, totdat we zover<br />
zijn dat we een echte eigen klantenkring hebben, die<br />
we kennen en die blij worden van ons.”<br />
“Iedereen die met duurzaamheid aan de slag wil,<br />
op wat voor manier dan ook, kunnen we aanraden om<br />
vooral heel veel te praten over datgene wat je wil doen,<br />
en heel veel te luisteren. Of je nu duurzame producten<br />
wil aanbieden of je interne organisatie duurzaam<br />
wil maken, je moet anders gaan denken. En daarvoor<br />
heb je meningen van buitenaf nodig, adviezen, tools<br />
en ook soms een beetje wrijving. En als je je idee rond<br />
hebt, ga het gewoon doen. Onderweg kom je allerlei<br />
uitdagingen tegen, die je niet had voorzien. Blijf gewoon<br />
volhouden en los problemen die je ziet op. Je<br />
hebt wel doorzettingsvermogen nodig! Maar uiteindelijk<br />
help je de mensen, de natuur of de circulaire economie<br />
verder en wat is er nou mooier dan daar aan te<br />
kunnen bijdragen.” n<br />
Mieke Dadema: ‘Ga<br />
het gewoon doen!’<br />
In de rubriek Ken je vak! gaat Mieke Dadema in iedere editie<br />
van <strong>VVP</strong> in op het toegankelijker maken van verzekeringen<br />
voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.<br />
Daarbij geeft ze ook voorbeelden uit de praktijk die onbegrijpelijk<br />
zijn, vaak ook voor mensen die geen moeite hebben<br />
met lezen en schrijven. Werk aan de winkel, dus.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 19
PARTNER IN KENNIS<br />
SCHADEHERSTELREGISSEUR MAINPLUS ONTWIKKELDE ALS EERSTE<br />
EEN MODEL VOOR RAPPORTAGE OVER MILIEUEFFECTEN BINNEN<br />
DE HERSTELKETEN VOOR OPSTAL- EN INBOEDELSCHADES. SOWIE-<br />
SO LOOPT HET BEDRIJF VOOROP MET DUURZAAMHEID. “HET IS EEN<br />
MISVERSTAND OM TE DENKEN DAT VERDUURZAMEN ALLEEN MAAR<br />
GELD KOST.”<br />
Rapporteren over milieu-impact in de schadeherstelketen:<br />
Ook intermediairs moeten<br />
er straks aan geloven<br />
TEKST LINDA WELTHER<br />
Een verzekeringsadviseur die een<br />
schademelding krijgt, kan die<br />
straks niet meer laten herstellen<br />
door het spreekwoordelijke mannetje<br />
op de hoek. Want zijn verzekeraar<br />
eist straks een rapportage over de milieu-impact<br />
van het schadeherstelbedrijf.<br />
Alle verzekeraars moeten straks<br />
rapporteren over zaken als CO2-uitstoot,<br />
eerlijke arbeid en goed bestuur.<br />
Voor de grote verzekeraars gaat die verplichting<br />
in 2025 in (met een rapportage<br />
over 2024), voor de kleinere een jaar<br />
later.<br />
MEER GRIP OP SCHADEHERSTEL<br />
Deze verplichting vloeit voort uit de EUrichtlijn<br />
CSRD (Corporate Sustainability<br />
Reporting Directive) die vorig jaar door<br />
Europa is vastgesteld. En die geldt niet<br />
alleen voor de bedrijven zelf, maar ook<br />
voor hun ketenpartners. “Vrij vertaald<br />
moeten financiële instellingen, verzekeraars<br />
en bankbedrijven gaan aantonen<br />
welke milieubelasting hun totale<br />
bedrijfsvoering heeft. Dus op enig moment<br />
gaat er behoefte ontstaan vanuit<br />
de verzekeraar om meer grip te krijgen<br />
op hoe schades hersteld worden.”<br />
Aan het woord is Gerard van Engelenburg,<br />
commercieel directeur van Main-<br />
Plus. Gezien de kernactiviteit van het<br />
bedrijf – coördinatie en regie van schadeherstel<br />
– volgt dit bedrijf de regelgeving<br />
op de voet.<br />
CO2-UITSTOOT<br />
Hóe bedrijven moeten gaan rapporteren,<br />
en wat ze moeten rapporteren, dat<br />
is nog niet helemaal scherp. Dat wordt<br />
vastgelegd in de ESRS, de European<br />
Sustainability Reporting Standards. Zeker<br />
is wel dat de rapportages zullen samenhangen<br />
met de 17 duurzaamheidsdoelstellingen<br />
van de Verenigde Naties,<br />
de zogeheten Sustainable Development<br />
Goals (SDG’s). En CO2-uitstoot zal een<br />
prominente plek krijgen.<br />
Van Engelenburg: “Dat betekent<br />
dus dat verzekeraars en volmachten<br />
straks aan een intermediair vragen: wat<br />
is jullie CO2-belasting geweest? Over<br />
je eigen bedrijfsvoering is dat relatief<br />
makkelijk na te gaan. Maar intermediairs<br />
moeten straks ook over hun ontvangen<br />
schademeldingen rapporteren.<br />
Wij proberen adviseurs hier bewust van<br />
te maken.”<br />
MODEL<br />
Hoe stel je dan zo’n rapportage op?<br />
MainPlus ontwikkelde er een gecertificeerd<br />
model voor. “Het begint voor ons<br />
bij de schademelding bij de verzekeraar,<br />
tussenpersoon of volmachthouder. Zo’n<br />
melding wordt beoordeeld en komt bij<br />
ons binnen. Wij gaan aan de slag met<br />
de intake en ons administratieve proces.<br />
Vervolgens gaat er een vakman<br />
naar de verzekerde toe. In een bepaald<br />
type auto, met een bepaalde reistijd.<br />
Die doet zijn werkzaamheden (arbeid<br />
en materiaal) en gaat naar de volgende<br />
klus. Over dit alles voeren wij de regie<br />
en uiteindelijk sluiten we het dossier. Al<br />
deze activiteiten hebben we stap-voorstap<br />
gecategoriseerd op CO2-uitstoot.”<br />
EERSTE IN EUROPA<br />
“Alle opdrachtgevers die een schade bij<br />
ons inbrengen, kunnen daar straks over<br />
rapporteren”, vult Michel Amptmeijer<br />
aan, algemeen directeur van MainPlus.<br />
“Wij nemen de integrale zorg vanuit die<br />
CSRD-verplichting op ons. De CO2-uitstoot<br />
in de gehele herstelketen wordt in<br />
2024 gecertificeerd door DNV (niveau 5)<br />
en daar zijn we trots op.”<br />
20 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
MAINPLUS<br />
Michel Amptmeijer:<br />
‘<strong>Duurzaam</strong> werken<br />
bespaart geld.’<br />
<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel in praktijk.<br />
Gerard van Engelenburg:<br />
‘Intermediairs<br />
bewust maken.’<br />
Niveau 5 van de CO2-Prestatieladder<br />
vertegenwoordigt het hoogste niveau<br />
van certificering. Organisaties die niveau<br />
5 bereiken, hebben aangetoond<br />
dat ze uitzonderlijke inspanningen hebben<br />
geleverd om hun CO2-uitstoot te<br />
verminderen. Dit wordt onder andere<br />
gerealiseerd door actief samenwerken<br />
met andere partijen om duurzame oplossingen<br />
te bevorderen. Dit niveau erkent<br />
hun leiderschap in het bevorderen<br />
van een duurzame toekomst.<br />
ANDERS DENKEN<br />
MainPlus maakte ook op andere gebieden<br />
grote sprongen op het gebied van<br />
verduurzamen. Amptmeijer: “We zijn<br />
er twee jaar geleden mee begonnen. Ik<br />
had toen nog nooit van de SDG’s gehoord.<br />
Inmiddels zijn we actief op álle<br />
17.” De activiteiten lopen uiteen van medewerkers<br />
die periodiek helpen bij de<br />
Voedselbank (SDG 1: armoedebestrijding),<br />
tot het samen met de ketenpartners<br />
vastleggen van een transparante<br />
werkwijze in schadeherstel, zonder verborgen<br />
verdienmodellen (SDG 8: eerlijk<br />
werk en economische groei).<br />
Ook bij elk schadegeval wordt bekeken<br />
hoe dit zo duurzaam mogelijk hersteld<br />
kan worden. Van Engelenburg: “Herstel<br />
in natura is vaker mogelijk dan je denkt.<br />
Neem huisraad met een stuk eruit of<br />
meubels met een schroeiplek. Schadeherstellers<br />
nemen ze mee en bij terugbrengen<br />
zien ze er weer uit als nieuw.”<br />
TELEVISIE MET ROETSCHADE<br />
Ander voorbeeld: bij brand raakt huisraad<br />
verontreinigd met rook en roet.<br />
Voor een verzekeraar is het eenvoudiger<br />
en economisch voordeliger om zo’n vieze<br />
televisie weg te gooien en te vervangen<br />
door een nieuwe, dan om hem te<br />
laten schoonmaken. “Maar wij hebben<br />
partners die voor een klein prijsje die tv<br />
tóch schoonmaken en dan doneren aan<br />
de Weggeefhoek, een winkel voor gratis<br />
goederen. Zo brengen we de tv terug<br />
in het verkeer – circulariteit – en helpen<br />
we weer mee aan armoedebestrijding.”<br />
Met dit soort initiatieven is het wel<br />
zaak samenwerking te zoeken. Want de<br />
verzekeraar moet toestemming geven<br />
om die tv op deze manier te hergebruiken.<br />
En het schoonmaakbedrijf moet<br />
tijdig klaar staan. “Je moet dit in je bedrijfsvoering<br />
incorporeren.”<br />
GELD BESPAREN<br />
De misvatting is, zeker bij verzekeraars,<br />
dat dit alles extra geld kost. Verduurzamen<br />
hoeft niet duurder te zijn. Amptmeijer:<br />
“In het begin moet je als organisatie<br />
investeren. Dat hebben wij onder<br />
andere gedaan door het grootste deel<br />
van ons wagenpark te elektrificeren.<br />
Maar op het moment dat je eenmaal je<br />
bedrijfsvoering op orde hebt, kan duurzaam<br />
werken geld besparen, en kan je<br />
er zelfs aan verdienen.<br />
“Wat adviseurs – en de gehele keten<br />
– zouden moeten doen is: niet alleen<br />
denken aan de financiële consequenties<br />
van duurzaamheid, maar<br />
vooral aan de duurzame prikkel die<br />
we met z’n allen teweegbrengen. Uiteindelijk<br />
moeten we ons bewust worden<br />
van het feit dat we op een andere<br />
wijze met elkaar moeten consumeren.<br />
En schadeherstel is óók een vorm van<br />
consumptie. Wie niet of te weinig verduurzaamt,<br />
gaat op termijn de boot<br />
missen.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 21
DUURZAAM ONDERNEMEN<br />
WE HEBBEN EEN ANDERE MANIER VAN WAARDECREATIE NODIG. SOMMIGEN<br />
GELOVEN STERK DAT WE NAAR EEN REGENERATIEF SYSTEEM MOETEN,<br />
WAARIN WE DE AARDE EN SAMENLEVING HERSTELLEN IN PLAATS VAN<br />
UITPUTTEN. ANDEREN WORDEN GEDREVEN DOOR ANDERE ZAKEN ALS<br />
DE SCHAARSTE AAN GRONDSTOFFEN, FINANCIERINGSEISEN GERICHT OP<br />
DUURZAAMHEID, VERSCHUIVENDE KLANTVOORKEUREN NAAR DUURZAME<br />
KEUZES, GROEIENDE OVERHEIDSREGULERING OF DE IMPACT VAN<br />
KLIMAATVERANDERING OP ONZE MAATSCHAPPIJ EN BEDRIJFSVOERING.<br />
Hoe groter jouw succes<br />
hoe beter voor aarde<br />
en samenleving<br />
TEKST GIJS MENSING, RETHINQ<br />
Ongeacht de motivatie is actie geboden.<br />
Hier ligt een cruciale rol voor alle bedrijven,<br />
klein en groot. Niet enkel uit noodzaak,<br />
maar ook omdat er enorme commerciële<br />
kansen liggen. Als organisatieadviseur<br />
voor duurzame groei zie ik veel<br />
bedrijven, zeker ook in de financiële sector, die terughoudend<br />
zijn en halfslachtige maatregelen nemen. Daarentegen<br />
onderscheiden bedrijven die proactief handelen<br />
zich positief en veroveren marktaandeel. Het verschil<br />
tussen beiden zit hem in de rol van de ondernemers, of<br />
je nu DGA of CEO bent. Of je overgaat tot actie of niet.<br />
STRATEGISCHE KEUZE<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid moet niet iets zijn wat bij HR wordt geplaatst,<br />
of bij finance vanwege de (CSRD) reporting, of<br />
bij marketing vanwege het verhaal naar buiten of bij<br />
de directiesecretaris, omdat daar vaak zaken terechtkomen<br />
waar men in de business geen raad mee weet.<br />
Het moet een strategische keuze zijn die is verweven in<br />
alle facetten van je bedrijfsvoering, met de verantwoordelijkheid<br />
op elk niveau. Een duurzaam bedrijf is in de<br />
essentie een bedrijf dat de samenleving en omgeving<br />
verbetert door zelf succesvol te zijn. Veel bedrijven pretenderen<br />
dit te zijn, maar als je een beetje kritisch kijkt<br />
naar de impact van de totale bedrijfsvoering op mens<br />
en milieu, dan zijn er maar heel weinig bedrijven bij<br />
wie dat positief is onderaan de streep. Het mooie is dat<br />
er zoveel mogelijkheden zijn om daar wel naartoe te<br />
bewegen en dat er heel veel kansen in liggen.<br />
Om dit goed aan te pakken moet je stilstaan bij je<br />
visie; wat is de rol die je wil spelen als bedrijf? Wat is de<br />
impact die jij (als ondernemer en als bedrijf) wil maken<br />
op de samenleving en op je omgeving?<br />
Door daar al een langetermijnperspectief te nemen,<br />
echt onderscheidend te durven zijn en ergens voor te<br />
gaan staan, leg je de basis voor alles wat daaronder gebeurt.<br />
Daarbij is het krachtig om te beschouwen hoe je<br />
er zelf voorstaat als bedrijf, waar het in de wereld heen<br />
gaat, hoe het systeem zal gaan veranderen (wat zijn<br />
verschillende scenario’s?) en hoe je daar als bedrijf in<br />
gaat acteren en de vruchten van kan plukken.<br />
DUIDELIJKE VISIE<br />
Een duidelijke visie, die zo krachtig is dat iedereen hem<br />
gemakkelijk kan onthouden en er energie van krijgt,<br />
22 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ONDERNEMEN<br />
‘Leiden waar het<br />
nodig is en niet<br />
lijden onder alles<br />
wat op je afkomt’<br />
vormt de basis voor een goede strategie. Door je strategie<br />
breng je focus aan. Dat is vaak een mix van punten<br />
waarop je je wil onderscheiden en dingen die nodig zijn<br />
om als organisatie succesvol te zijn. Deze focuspunten,<br />
strategische thema’s, geef je invulling door te beschrijven<br />
hoe succes eruitziet en maak je concreet in targets<br />
(middels een KPI of OGSM-structuur). Je kunt ze zelfs<br />
vertalen naar een aantal krachtige principes die door<br />
het hele bedrijf toegepast kunnen worden. Op dit punt<br />
worden ook je duurzame ambities concreet. Zo kan je<br />
hele duidelijke doelstellingen hebben op het gebied van<br />
duurzame bedrijfsvoering en kan je je committeren aan<br />
bepaalde Sustainable Development Goals (SDG’s) of<br />
specifieke maatschappelijke- of milieudoelstellingen.<br />
Voor bedrijven die CSRD-plichtig zijn, is dit ook het<br />
punt waar de uitkomsten van de dubbele materialiteitanalyse<br />
worden vertaald naar strategische doelstellingen,<br />
als onderdeel van het totale verhaal.<br />
DAGELIJKSE PRAKTIJK<br />
Daarna wordt het echt interessant, omdat je de strategie<br />
gaat vertalen naar de dagelijkse praktijk. De visie en<br />
strategie wordt concreet gemaakt in de drie pijlers van<br />
een duurzaam bedrijf, namelijk duurzame commercie,<br />
duurzame operatie en duurzame organisatie.<br />
Zo kan je, vanuit een duurzame commercie, kijken<br />
naar de veranderende klantwensen en -eisen op duurzaamheidsvlak,<br />
de kansen die dat met zich meebrengt,<br />
naar langdurige waardecreatie met klanten, naar ketensamenwerking,<br />
etcetera.<br />
Een duurzame operatie heeft te maken met je licence<br />
to operate (waar moet je allemaal aan voldoen?),<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 23
DUURZAAM ONDERNEMEN<br />
het reduceren van je footprint (en dit zelf naar positief<br />
brengen) en het slimmer inrichten van processen en<br />
logistiek. Dit wordt vaak als kostenpost en investering<br />
beschouwd. Maar als je het goed doet, is er ook genoeg<br />
te besparen of kun je zelfs verdienen aan reststromen.<br />
En even belangrijk, maar vaak onderbelicht, is de<br />
duurzame organisatie. Hoe zorg je ervoor dat iedereen<br />
op haar/zijn eigen manier kan bijdragen en hoe zorg je<br />
voor het welzijn en de duurzame inzetbaarheid van medewerkers?<br />
Maar bijvoorbeeld ook of je de juiste governance<br />
hebt die dit ondersteunt, of je (non-financial) rapportage<br />
op orde is en dat je een procurement afdeling<br />
hebt die langdurige ketensamenwerking ondersteunt.<br />
Vervolgens kunnen hier heel gemakkelijk concrete<br />
acties uit worden gehaald. Daarbij is het belangrijk dat<br />
er, naast de grotere initiatieven, ook veel ruimte komt<br />
voor kleinere acties en experimenten. Om momentum<br />
en energie te creëren.<br />
Gijs Mensing:<br />
‘Verduurzaming hoeft geen<br />
langdradig, uitgebreid<br />
en duur traject te zijn.’<br />
ONDERSCHEIDEN<br />
Nu, specifiek in de financiële sector, liggen er kansen<br />
voor adviseurs om zich te onderscheiden. Niet alleen<br />
omdat vooruitstrevende financiële instellingen steeds<br />
meer targets hebben (op bijvoorbeeld het bijsluiten van<br />
duurzame maatregelen) en je daar goed op kunt inspelen.<br />
Maar ook vanwege de, van oudsher al belangrijke,<br />
maatschappelijke rol van de financieel adviseur. En dus<br />
de kracht om het verschil te kunnen maken in het leven<br />
van mensen en de transitie waarin we zitten.<br />
KERN<br />
Nu zal de gemiddelde DGA of CEO ongetwijfeld denken<br />
dat het een langdradig, uitgebreid en duur traject is<br />
om een heldere visie te formuleren, en duidelijke focus<br />
aan te brengen in je strategie en het concreet te maken<br />
naar je commercie, operatie en organisatie. Maar dat<br />
hoeft zeker niet zo te zijn. Het hebben van een aantal<br />
essentiële gesprekken met een doorsnee van de organisatie<br />
en de conclusies daaruit bondig formuleren, kan<br />
je al helpen om de kern te pakken te krijgen en daarop<br />
te acteren. Om te leiden waar het nodig is en niet te lijden<br />
onder alles wat op ons afkomt. Want dat is waar er<br />
nu echt behoefte aan is en waar een beetje ondernemer<br />
en leider van houdt, om te doen! n<br />
GIJS MENSING<br />
Gijs Mensing is een out of the box-organisatieveranderaar en strateeg met<br />
een achtergrond in de corporate wereld en bij strategie- en innovatiebureaus.<br />
Zijn bedrijf Rethinq helpt ondernemers en bedrijven met de kansen<br />
van duurzaamheid binnen de bedrijfsvoering, het vormgeven van hun<br />
strategie, het innoveren van hun businessmodel en het overgaan tot actie.<br />
24 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
HET LAATSTE WOORD<br />
NIEUW IN <strong>VVP</strong> IN 2024: <strong>VVP</strong> LEGT EEN VRAAG VOOR AAN CHATGPT<br />
EN LAAT VERVOLGENS EEN DESKUNDIGE VAN VLEES EN BLOED OP<br />
HET ANTWOORD REAGEREN. IN DEZE AFLEVERING IS DE PROMPT:<br />
NADELEN DUURZAAM FINANCIEEL ADVIES. KEES DULLEMOND<br />
(INSVER) ANTWOORDT: “CHATGPT GAAT VOORBIJ AAN HET FEIT<br />
DAT HET CENTRALE WOORD IN DE PROMPT ‘ADVIES’ IS.”<br />
ChatGPT versus<br />
Kees Dullemond<br />
TEKST CHATGPT EN KEES DULLEMOND<br />
TE EENZIJDIGE FOCUS OP DUURZAAMHEID<br />
ChatGPT: “<strong>Duurzaam</strong> financieel advies, hoewel het veel<br />
lof krijgt, heeft ook enkele nadelen die het verdienen<br />
om belicht te worden. Deze nadelen kunnen variëren<br />
van praktische uitdagingen tot fundamentele kritiek<br />
op het concept zelf.<br />
Een van de belangrijkste nadelen van duurzaam financieel<br />
advies is de complexiteit ervan. Het integreren<br />
van milieu-, sociale en governancecriteria in de financiële<br />
besluitvorming kan een ingewikkeld proces zijn dat<br />
gespecialiseerde kennis en middelen vereist. Dit kan<br />
het voor veel investeerders en financiële professionals<br />
moeilijk maken om duurzaamheidsfactoren effectief te<br />
evalueren en te begrijpen.<br />
Een ander probleem is het gebrek aan uniforme<br />
standaarden en regelgeving op het gebied van duurzaam<br />
financieel advies. Zonder consistente richtlijnen<br />
voor het meten en rapporteren van milieu-, sociale en<br />
governanceprestaties, kunnen investeerders en financiële<br />
instellingen moeite hebben om duurzame investeringen<br />
te vergelijken en te beoordelen. Dit gebrek aan<br />
transparantie kan het vertrouwen in duurzame financiële<br />
producten ondermijnen.<br />
Daarnaast kunnen duurzame investeringen een potentieel<br />
lager financieel rendement opleveren in vergelijking<br />
met traditionele investeringen. Hoewel er aanwijzingen<br />
zijn dat bedrijven met sterke ESG-prestaties<br />
op lange termijn beter kunnen presteren, kunnen<br />
duurzame fondsen op korte termijn achterblijven bij<br />
conventionele fondsen. Dit kan sommige investeerders<br />
afschrikken die primair gericht zijn op het maximaliseren<br />
van financiële rendementen.<br />
GREENWASHING<br />
Een ander kritiekpunt is het risico van greenwashing,<br />
waarbij bedrijven zich als duurzaam presenteren zonder<br />
daadwerkelijke verbeteringen door te voeren in<br />
hun praktijken. Dit kan investeerders misleiden en leiden<br />
tot investeringen in bedrijven die niet echt voldoen<br />
aan duurzaamheidsnormen. Het gebrek aan transparantie<br />
en betrouwbaarheid in ESG-rapportage kan dit<br />
probleem verder verergeren.<br />
Sommige critici stellen ook vraagtekens bij de bredere<br />
impact van duurzaam financieel advies op de economie<br />
en de samenleving. Ze betogen dat het zich te<br />
veel richt op specifieke ESG-criteria en te weinig op<br />
bredere economische en sociale factoren. Dit kan leiden<br />
tot een te eenzijdige focus op duurzaamheid ten koste<br />
van andere belangrijke aspecten van het bedrijfsleven<br />
en investeringen.<br />
Bovendien kan duurzaam financieel advies leiden<br />
tot hogere kosten voor investeerders, aangezien het<br />
beoordelen en integreren van ESG-factoren extra middelen<br />
en expertise vereist. Dit kan met name een uitda-<br />
26 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
HET LAATSTE WOORD<br />
‘Al die genoemde<br />
nadelen raken<br />
kant noch wal’<br />
ging zijn voor kleinere investeerders en financiële instellingen<br />
met beperkte middelen.<br />
Kortom, hoewel duurzaam financieel advies veel<br />
potentieel heeft om positieve veranderingen teweeg<br />
te brengen, zijn er ook enkele belangrijke nadelen die<br />
moeten worden aangepakt. Het is essentieel dat de financiële<br />
sector blijft streven naar een evenwicht tussen<br />
duurzaamheidsdoelstellingen en financiële rendementen,<br />
terwijl het tegelijkertijd transparantie, standaardisatie<br />
en betrouwbaarheid in duurzaamheidspraktijken<br />
bevordert.”<br />
CHATGPT VERGEET HET ADVIES!<br />
Kees Dullemond: “Waarschijnlijk zag het geschreven<br />
woord in Sumer zo’n 5.000 jaar geleden het levenslicht.<br />
Het eerste alfabet stamt uit de tijd van de Feniciërs,<br />
een jaartje of 2.000 voor Christus. De bakermat van de<br />
geschreven media ligt dus in ‘het Oosten’. Ontsproten<br />
aan het menselijk brein worden gedachten, feiten en<br />
meningen toevertrouwd aan toen de kleitabletten en<br />
heden ten dage aan papier en in elektronische vorm.<br />
Met de komst van ChatGPT uit ‘het Westen’ wordt het<br />
menselijk brein vervangen door Artificial Intelligence<br />
en de computer. Wie wint deze battle off the brains?<br />
Het oude Oosten tegen het nieuwe Westen!<br />
De prompt aan ChatGPT was ‘nadelen duurzaam<br />
financieel advies. Nou, dat bleek best eenvoudig, als je<br />
iets in een computer stopt, dan komt er gegarandeerd<br />
wel wat uit. Zes nadelen worden schijnbaar moeiteloos<br />
uit de computermouwen geschud, variërend van “praktische<br />
uitdagingen tot fundamentele kritiek”, zo valt te<br />
lezen. Het zal zeker aan mij liggen, maar ik heb de tekst<br />
vijf keer moeten lezen eer ik een beetje begon te begrijpen<br />
wat er nu eigenlijk staat. En tot dat ik het door begon<br />
te krijgen dat al die genoemde nadelen kant noch<br />
wal raken.<br />
Bijna was ik in de valkuil getrapt om inhoudelijk op de<br />
argumenten in te gaan. Maar net op tijd hield ik me in,<br />
want dat zou een enorm pingponggevecht zijn geworden,<br />
zonder ook maar enig uitzicht op een winnaar. We<br />
zouden volledig langs elkaar heen praten, alsof we op<br />
twee verschillende tafels aan het pingpongen waren.<br />
GEKUNSTELD<br />
ChatGPT gaat voorbij aan het feit dat het centrale<br />
woord in de prompt ‘advies’ is. Het gaat over adviseren<br />
inzake duurzaamheid aan klanten, over de financiële<br />
en/of verzekeringstechnische kanten van investeringen<br />
in verduurzaming door particulieren of bedrijven.<br />
Dat onderwerp komt in de argumentatie totaal<br />
niet aan de orde. ChatGPT richt zich op de woorden<br />
‘financieel’ en ‘duurzaam’, kijkt bij zichzelf in de<br />
database en plakt op gekunstelde wijze allerlei abstracte<br />
woorden in een gewichtige zinsopbouw aan elkaar.<br />
Investeerders, fondsen, ESG, greenwhasing, governance,<br />
transparantie, rendementen en ga zo maar<br />
door. Zozo, dacht ik de eerste keer dat ik het las, dat<br />
is nogal wat, dat wordt een klus om mee in discussie<br />
te gaan. Want u zult begrijpen dat ik als rechtgeaard<br />
voorstander van duurzaam verzekeringsadvies me wel<br />
tegen ChatGPT wilde verzetten. Maar na enkele keren<br />
lezen, kon ik opgelucht ademhalen: zelfs ChatGPT is<br />
niet in staat nadelen te noemen van duurzaam financieel<br />
advies.<br />
Voor mij is er een overtuigende winnaar. Geef mij<br />
maar de wijsgeren en filosofen uit het Oosten, die zich<br />
over levensvragen buigen en hun gedachten hierover<br />
op schrift stellen. Denk je eens in wat Plato, Aristoteles<br />
of Socrates – de meesters van de rede, de discussie, het<br />
denken en de levenswijsheden – over deze prompt zouden<br />
schrijven. Smullen geblazen; ik geef me bij voorbaat<br />
al gewonnen.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 27
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
“UIT EEN INTRINSIEKE MOTIVATIE ZIJN WIJ AAN DE SLAG GEGAAN MET<br />
HET VERDUURZAMEN VAN ONS ADVIESKANTOOR. BEDRIJVEN HEBBEN<br />
NAMELIJK EEN VERANTWOORDELIJKHEID EN BELANGRIJKE ROL BIJ TE<br />
DRAGEN AAN HET VERDUURZAMEN VAN ONZE WERELD”, ALDUS THOMAS<br />
PAARDEKOOPER VAN PAARDEKOOPER PRIVATE INSURANCE UIT UTRECHT.<br />
Bedrijven hebben<br />
belangrijke rol<br />
bij verduurzaming<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK<br />
Paardekooper Private Insurance is een familiebedrijf<br />
dat gespecialiseerd in het verzekeren<br />
van vermogende particulieren, ondernemers<br />
en hun bedrijf. Eduard Paardekooper is in<br />
1991 het kantoor gestart, waarna zijn oudste<br />
zoon Thomas na ruim dertig jaar het bedrijf<br />
overnam. De tweede generatie staat nu aan het roer<br />
van het familiebedrijf.<br />
“Verduurzaming is belangrijk. Wij geloven dat<br />
duurzaamheid een sociale verplichting is voor ons<br />
maar ook voor de toekomstige generaties. We hebben<br />
maar één aarde, waar wij met z’n allen heel zuinig op<br />
moeten zijn. <strong>Duurzaam</strong>heid is ook anders uit te leggen.<br />
Wij streven al vanaf de oprichting van ons bedrijf naar<br />
een duurzame relatie met onze cliënten. Als familiebedrijf<br />
hebben wij een lange termijn visie en strategie.<br />
‘Over een aantal jaar is<br />
het not done om niet<br />
duurzaam te zijn’<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid en groei liggen derhalve al jaren verankerd<br />
in onze kernwaarden, werkwijze en beleid.”<br />
STAPPEN<br />
Tot nu heeft het adviesbedrijf twee stappen genomen<br />
om te verduurzamen. Enerzijds in de bedrijfsvoering,<br />
anderzijds is het kantoorpand structureel verduurzaamd.<br />
“Wat betreft bedrijfsvoering zijn we sinds 2023<br />
CO2-neutraal en compenseren we onze uitstoot. Verder<br />
is ons energiecontract gewijzigd naar honderd procent<br />
groene stroom en werken we gefaseerd naar een<br />
paperless office toe. Zo werken wij primair digitaal. Wij<br />
hebben nog maar één printer voor het gehele bedrijf<br />
en we zijn gestopt met visitekaartjes. Ook recyclen we<br />
ons bedrijfsafval en scheiden we papier, plastic en koffiecups.<br />
Ons wagenpark bestaat voornamelijk uit elektrische<br />
auto’s. Verder hebben we aansluiting gezocht<br />
bij hét duurzaamheidsplatform INSVER en maken we<br />
bewust gebruik van duurzame materialen en natuurlijke<br />
producten. Zo zijn we bijvoorbeeld overgestapt naar<br />
duurzaam toiletpapier van The Good Roll; 100 procent<br />
boomvriendelijk toiletpapier. “<br />
“Anderzijds hebben we ons kantoorpand structureel<br />
verduurzaamd. Mede door een tweetal ingrijpende<br />
renovaties is onze kantoorvilla (uit 1901) nu bekroond<br />
met energielabel A+. Zo is ons dak volledig voorzien<br />
28 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
van zonnepanelen, is er een warmtepomp aangebracht<br />
zodat we (bijna) volledig ‘van het gas af’ zijn, hebben<br />
we een optimale isolatie van plafonds, vloeren en wanden,<br />
is het glas vervangen door HR++ en is LED-verlichting<br />
aangebracht voor zowel binnen als buiten.”<br />
“Voor dit jaar staan groene arbeidsvoorwaarden op<br />
de planning.”<br />
MEDEWERKERS EN PARTNERS<br />
“Om medewerkers bij het verduurzamingsproces te betrekken,<br />
hebben wij onze ambities gecommuniceerd en<br />
vragen we input van ons hele team om mee te denken<br />
en hier invulling aan te geven. Intern hebben we dit<br />
sinds kort ook neergelegd bij een collega die naast haar<br />
eigen functie ook actief met duurzaamheid voor ons<br />
kantoor aan de slag gaat.”<br />
Paardekooper Private Insurance heeft zich laten adviseren<br />
door de Duurzame Adviseurs om de CO2-footprint<br />
inzichtelijk te maken. Dit was een goede nul-meeting.<br />
Verder hebben we ons, zoals gezegd, aangesloten<br />
bij INSVER.”<br />
Thomas Paardekooper:<br />
‘Intrinsieke motivatie.’<br />
KLANTEN<br />
“We zien in de markt dat er steeds meer verzekeraars<br />
duurzaamheid omarmen door bijvoorbeeld extra dekkingen<br />
te bieden en hun voorwaarden te wijzigen zodat<br />
duurzaam schadeherstel de norm wordt. Op onze beurt<br />
kunnen wij duurzaam advies frequenter bieden. “<br />
Op dit moment beoordeelt het adviesbedrijf aanbieders<br />
of samenwerkingspartners nog niet op duurzaamheid.<br />
“Dit is op dit moment ook nog te onduidelijk<br />
hoe duurzaam een aanbieder precies is. Maar we<br />
verwachten dat dit komende jaren sterker zal worden.<br />
Over een aantal jaar is het gewoon not done als bedrijf<br />
om niet duurzaam te zijn.”. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 29
PARTNER IN KENNIS<br />
HET BELANG VAN VERDUURZAMEN IS ONDER DE NEDERLANDSE BE-<br />
VOLKING INMIDDELS WEL DUIDELIJK. WE RIJDEN STEEDS VAKER<br />
ELEKTRISCH, DOUCHEN KORTER, KOPEN TWEEDEHANDS PRODUCTEN<br />
EN GAAN VAN HET GAS AF. HET ENERGIELABEL SPEELT EEN STEEDS<br />
BELANGRIJKERE ROL IN DE KEUZE VOOR EEN WONING. EN KIEST MEN<br />
DAN TOCH VOOR EEN WONING MET EEN SLECHTER LABEL? DAN WOR-<br />
DEN AL SNEL DE VERDUURZAMINGSMOGELIJKHEDEN ÉN DE FINAN-<br />
CIERINGS- EN SUBSIDIEMOGELIJKHEDEN BEKEKEN. DAT DE KLANT<br />
OP ZOEK IS NAAR HANDVATTEN VOOR HET VERDUURZAMEN MERKEN<br />
WIJ ONDER ANDEREN AAN HET AANTAL INGEVULDE HUISSCANS.<br />
Wees er ook voor<br />
isoleerders, verduurzamers<br />
en bespaarders<br />
TEKST OBVION<br />
In augustus 2023 lanceerde Obvion de<br />
homeQgo huisscan. Sindsdien maakten<br />
al meer dan 750 klanten gebruik<br />
van de huisscan. Zij kregen daarmee<br />
meer inzicht in de verduurzamingsmogelijkheden<br />
van hun woning. Mooie resultaten,<br />
maar nog belangrijker een uitgelezen<br />
kans voor u om de klant te ondersteunen<br />
in deze stappen richting een<br />
duurzame woning.<br />
EEN VAK APART<br />
Dat woningverduurzaming geen onderdeel<br />
uitmaakt van uw standaard expertise<br />
snappen wij. Het traditionele hypotheekadvies<br />
wordt echter steeds vaker<br />
aangevuld met advies over woningverduurzaming.<br />
Heeft de klant de wens<br />
om te verduurzamen? Dan volgen al<br />
snel de vervolgvragen. Welke mogelijkheden<br />
zijn er? En wat kan ik in mijn situatie<br />
het best als eerste aanpakken? Niet<br />
alleen de financiering van deze verduurzamingsmaatregelen<br />
is dan van belang,<br />
maar zéker ook welke verduurzamingsmaatregelen<br />
het meeste opleveren<br />
voor de klant. Dit geldt natuurlijk voor<br />
klanten die op het punt staan een woning<br />
aan te kopen. Maar ook binnen uw<br />
bestaande portefeuille zijn er klanten<br />
met behoefte aan ondersteuning. In het<br />
licht van actief klantbeheer is woningverduurzaming<br />
dus een dankbaar onderwerp<br />
in de gesprekken met uw bestaande<br />
klanten. De homeQgo huisscan<br />
biedt u praktische handvatten om woningverduurzaming<br />
op een laagdrempelige<br />
manier mee te nemen in uw adviesgesprek.<br />
Stap voor stap raakt deze scan<br />
alle facetten waar de klant behoefte<br />
aan heeft; verduurzamingsmogelijkheden,<br />
verwacht rendement en financieringsmogelijkheden.<br />
MOGELIJKHEDEN<br />
Door de bomen het bos niet meer zien<br />
is een veelgehoorde opmerking als het<br />
gaat om de verduurzamingsmogelijkheden<br />
van een woning. Er wordt al snel<br />
nagedacht over het leggen van zonnepanelen<br />
op het dak. Want ‘de buurman<br />
heeft ze ook’. Een goede optie, maar<br />
niet per definitie de beste optie voor iedere<br />
woning. We gaan nota bene ook<br />
niet allemaal naar de kapper voor hetzelfde<br />
kapsel. Ieder type woning heeft<br />
zijn eigen verbeterpunten als het op<br />
woningverduurzaming aankomt. Denk<br />
bijvoorbeeld ook eens aan de volgende<br />
maatregelen.<br />
30 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
OBVION<br />
Gevelisolatie<br />
Gevelisolatie heeft vele voordelen. De<br />
energierekening daalt en het wooncomfort<br />
stijgt. Geïsoleerde gevels (buitenmuren)<br />
voelen minder koud aan.<br />
Een makkelijke manier is spouwmuurisolatie.<br />
Een spouw is de ruimte van<br />
zo’n vier tot zes centimeter tussen een<br />
binnenmuur en een buitenmuur. Die<br />
ruimte kan mogelijk opgevuld worden<br />
met isolatiemateriaal.<br />
Bron: verbeterjehuis.nl<br />
Warmtepomp<br />
Een warmtepomp zorgt voor de verwarming<br />
van de woning en eventueel<br />
warm water. Een warmtepomp gebruikt<br />
stroom om warmte uit de lucht, bodem<br />
of het grondwater te halen. Een<br />
warmtepomp is goed voor het klimaat:<br />
de CO2-uitstoot voor verwarming daalt<br />
in veel gevallen met zo’n 20 tot 50 procent.<br />
En ook de energierekening daalt.<br />
Er zijn verschillende soorten warmtepompen.<br />
Is de woning slechts matig<br />
geïsoleerd? Dan is een hybride warmtepomp<br />
wellicht geschikt. Deze werkt<br />
samen met een hr-ketel op gas. Is de<br />
woning al goed geïsoleerd? Dan is een<br />
elektrische warmtepomp misschien een<br />
beter idee. Deze vervangt de hr-ketel<br />
op gas volledig. Een ventilatiewarmtepomp<br />
haalt warmte uit de ventilatielucht<br />
en is geschikt voor huizen met<br />
mechanische ventilatie.<br />
Bron: verbeterjehuis.nl<br />
RENDEMENT<br />
Met de investering in energiebesparende<br />
maatregelen, zoals isoleren, kan er<br />
bespaard worden op de energiekosten.<br />
De besparing kan zelfs groter zijn dan<br />
de kosten voor de extra lening. Maar<br />
hoeveel houdt die besparing in en wat<br />
levert het op? Daar mag u uw rekenmachine<br />
voor in de lade laten liggen. Want<br />
met de homeQgo huisscan krijgt u in<br />
minder dan twee minuten niet alleen<br />
een overzicht van de verduurzamingsmogelijkheden<br />
voor een woning, maar<br />
ook een eerste indicatie van de kosten,<br />
de besparingen, de terugverdientijd en<br />
mogelijke subsidies.<br />
‘Hoe mooi zou het zijn als de<br />
financiële sector de aanjager is<br />
gebleken van woningverduurzaming’<br />
STAPPENPLAN DUURZAAM<br />
ADVIESGESPREK<br />
Goed, u bent gemotiveerd, u weet<br />
dat de klant er behoefte aan heeft<br />
en u wilt uw adviesgesprek verduurzamen.<br />
Maar hoe pakt u dit aan?<br />
Download hier onze gratis Greenpaper<br />
met daarin praktische tips en<br />
een stappenplan voor het gesprek<br />
met uw klant.<br />
FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN<br />
Is de woning van uw klant nog niet zo<br />
energiezuinig? Dan biedt Obvion verschillende<br />
financieringsmogelijkheden<br />
voor het verduurzamen van de woning.<br />
Zo biedt Obvion in veel gevallen standaard<br />
10.000 euro energiebespaarbudget<br />
(EBB) aan in de offerte. Hierdoor is<br />
verduurzaming al snel een standaard<br />
onderwerp in het adviesgesprek. Dit bedrag<br />
mag buiten beschouwing gelaten<br />
worden bij de berekening van de financieringslast.<br />
Er is vooraf geen verbouwingsspecificatie<br />
nodig. Meer lenen voor<br />
het verduurzamen kan (onder voorwaarden)<br />
uiteraard ook, tot 106 procent<br />
van de woningwaarde. Voor welke energiebesparende<br />
voorzieningen deze lening<br />
is, bepaalt de klant zelf. Deze voorzieningen<br />
moeten wel zijn opgenomen<br />
in het taxatierapport en er is daarnaast<br />
een verbouwingsspecificatie nodig.<br />
Heeft uw klant al minimaal energielabel<br />
A? Dan komt uw klant misschien wel<br />
in aanmerking voor duurzaamheidskorting.<br />
Obvion bekijkt of de klant hiervoor<br />
in aanmerking komt bij het aanvragen<br />
van de hypotheek of bij ingang van een<br />
nieuwe rentevaste periode<br />
SUPPORT<br />
Als adviseur hoeft u het natuurlijk niet<br />
allemaal zelf te doen. Ook een goede<br />
doorverwijzing of tips om een energieadvies<br />
in te winnen kunnen ontzettend<br />
waardevol zijn voor de klant. Waarna ú<br />
dit weer uitstekend op kunt nemen in<br />
uw advies. Hoe mooi zou het zijn als we<br />
uiteindelijk zien dat de financiële sector<br />
– en in het bijzonder de hypotheekadviseur<br />
– de aanjager is gebleken van woningverduurzaming<br />
in Nederland, waar<br />
zowel klanten, het klimaat én u als adviseur<br />
baat bij hebben. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 31
DUURZAAM ADVIES<br />
DUURZAME ONTWIKKELING IS ÉÉN VAN DE GROTE UITDAGINGEN WAAR WE<br />
VOOR STAAN. SUCCES HIERIN VRAAGT OM BETROKKENHEID EN ACTIE VAN<br />
IEDEREEN. OF HET NU GAAT OM VERANDERDE AMBITIES, NOODZAKELIJKE<br />
INVESTERINGEN OF GEWENSTE GEDRAGSAANPASSINGEN, WE GAAN<br />
ANDERE AFWEGINGEN EN KEUZES MAKEN. ADVIES SPEELT EEN GROTE ROL<br />
BIJ HET MAKEN VAN KEUZES. ZEKER ALS HET GAAT OM ONZE TOEKOMST.<br />
BOVENDIEN HEBBEN FINANCIEEL ADVISEURS DE PERSOONLIJKE<br />
RELATIE EN HET VERTROUWEN OM MENSEN EN BEDRIJVEN TE KUNNEN<br />
BEGELEIDEN NAAR DUURZAMERE KEUZES.<br />
<strong>Advies</strong> kan duurzaam<br />
gedrag verbeteren<br />
TEKST JOERIE VAN LOOIJ, HOOFD COMMUNICATIE ADFIZ<br />
Onderzoek na onderzoek heeft aangetoond<br />
dat advies het financieel gedrag<br />
van mensen verbetert. Dat voedt<br />
de overtuiging dat adviseurs ook het<br />
duurzaam gedrag van mensen kunnen<br />
verbeteren. Adviseurs zien die rol<br />
en willen die ook graag pakken. In het onderzoek onder<br />
financieel adviseurs van de HAN University of Applied<br />
Sciences zag 82 procent een pro-actieve rol voor de adviseur<br />
om te adviseren over duurzame ontwikkeling. Adfiz<br />
is daarom vorig jaar gestart met haar werkprogramma<br />
Duurzame Ontwikkeling. De vraag waar veel adviseurs<br />
vaak mee worstelen is: hoe? En waar te beginnen?<br />
DE EIGEN ONDERNEMING<br />
Het begint met voor jezelf expliciet de vraag te beantwoorden<br />
welke rol jij wilt spelen, welk ambitieniveau je<br />
hebt als het gaat om duurzaam advies. Uit de gesprekken<br />
met leden komt daarnaast naar voren dat duurzaam<br />
adviseren een stuk makkelijker is wanneer jij en<br />
je medewerkers zelf actief bezig zijn of zijn geweest<br />
met verduurzaming, privé en in de onderneming.<br />
Adfiz heeft vorig jaar een nulmeting onder haar leden<br />
gehouden om in beeld te brengen waar adviseurs<br />
op dit moment het meeste mee bezig zijn. De uitkomsten<br />
zijn eerder in <strong>VVP</strong> besproken (<strong>VVP</strong> 4, 2023). Adviseurs<br />
kunnen de vragenlijst ook gebruiken als een<br />
globale checklist om met verduurzaming aan de slag te<br />
gaan of nieuwe stappen te maken, door investeringen,<br />
door gedragsverandering en door (inkoop)beleid, bijvoorbeeld<br />
op het gebied van:<br />
• energietransitie<br />
• mobiliteit<br />
• circulariteit<br />
• fysieke en mentale gezondheid medewerkers<br />
• financiële fitheid van medewerkers<br />
• diversiteit en inclusiviteit<br />
Als je vanuit je eigen ervaring met klanten het gesprek<br />
aangaat over verduurzamen spreek je met meer gezag,<br />
kennis en geloofwaardigheid over het onderwerp.<br />
Daarbij helpt het om te beginnen bij onderwerpen die<br />
het dichtst bij je persoonlijke beleving en drijfveren liggen<br />
als het gaat om verduurzaming.<br />
ROLLEN IN DUURZAAM ADVIES<br />
Adviseurs vertolken verschillende rollen richting hun<br />
klant als het gaat om duurzaam advies. Jezelf bewust<br />
zijn van die rollen helpt om met een specifieke klant op<br />
de juiste manier over verduurzaming in gesprek te zijn.<br />
32 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
Joerie van Looij:<br />
‘<strong>Advies</strong> speelt<br />
een grote rol bij<br />
het maken van<br />
duurzame keuzes.’<br />
Bewustwording<br />
Veel klanten zijn zich niet volledig bewust van de mogelijkheden<br />
van verduurzaming. Alle kennis over duurzame<br />
ontwikkeling is relatief nieuw en snel in ontwikkeling.<br />
Het is kennis die we als het ware niet van huis<br />
uit hebben meegekregen. Bovendien is het een ontzettend<br />
breed terrein waarin klanten zich kunnen verliezen,<br />
waardoor ze uiteindelijk niks doen. Of de verkeerde<br />
prioriteiten stellen.<br />
Zelfs als je je beperkt tot zoiets ‘simpels’ als de verduurzaming<br />
van de woning weten huizenbezitters vaak<br />
niet hoe goed hun huis is geïsoleerd, welke investeringen<br />
het meeste bijdragen, wat voor besparing dat oplevert<br />
of zelfs niet wie hen kan helpen deze vragen te<br />
beantwoorden.<br />
WAT KUN JE ALS ADVISEUR DOEN?<br />
In haar Meerjarenplan 2024-2027 schetst Adfiz diverse voorbeelden<br />
hoe je als adviseur je advies duurzaam kunt invullen:<br />
• Help de woningvoorraad van Nederland te verduurzamen,<br />
door hier in adviesgesprekken aandacht voor te vragen, de<br />
mogelijkheden te schetsen en de voordelen voor te rekenen.<br />
• Ondersteun de verduurzaming van het mkb, door verduurzaming<br />
vast onderdeel van integrale risicogesprekken te<br />
maken.<br />
• Help de samenleving om te gaan met klimaatrisico’s door<br />
het onderwerp bij klanten te agenderen, kennis over de risico’s<br />
te delen, en samen met kennispartners te adviseren<br />
over passende dekkingen en de mogelijkheden voor preventie<br />
en adaptatie.<br />
• Maak vervolgstappen in verduurzaming en klimaatadaptatie<br />
makkelijker door expertise en uitvoering in je bedieningsnetwerk<br />
op te nemen.<br />
• Waak samen met verzekeraars voor de verzekerbaarheid<br />
van duurzame innovaties en investeringen, door klantkennis<br />
uit het veld samen te brengen, waardoor goede risicoinschatting<br />
en effectieve preventiemaatregelen makkelijker<br />
gemaakt worden.<br />
• Faciliteer de keuze voor groene producten, door zowel bij<br />
vermogensopbouw als risicobeheer groene beleggingen en<br />
financieringen, duurzaam schadeherstel en preventie als<br />
duidelijke keuze-opties voor de klant aan te bieden.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 33
DUURZAAM ADVIES<br />
‘Wees bewust van je rol om<br />
op de juiste manier voor de<br />
juiste klant over verduurzaming<br />
in gesprek te zijn’<br />
Het helpen kiezen en focussen, het delen van kennis en<br />
ervaringen en het verwijzen naar betrouwbare informatiebronnen<br />
kan een klant al enorm op weg helpen<br />
en in beweging brengen.<br />
Mogelijk maken<br />
Als adviseur ben je in heel veel ‘verduurzamingssituaties’<br />
niet in beeld bij consumenten en bedrijven.<br />
Om vaker de fiets pakken, een gezonde kantine in te<br />
richten of een duurzaam inkoopbeleid te voeren, is je<br />
hulp niet nodig. Maar klanten komen ook voor verduurzamingskeuzes<br />
waarbij financiering of verzekering<br />
noodzakelijk is om de verduurzaming (verantwoord)<br />
mogelijk te maken. Hieraan bijdragen is de<br />
meest natuurlijke rol van de adviseur in het verduurzamingsdomein.<br />
Toch komen hier ook nieuwe uitdagingen bij kijken.<br />
Ben je voldoende op de hoogte van subsidies en andere<br />
regelingen als onderdeel van de financiering? Heb je<br />
voldoende risico-kennis over ‘nieuwe’ ontwikkelingen<br />
als zonnepanelen, laadpalen, grote batterijen, waterstof,<br />
houtbouw, recycling?<br />
ADFIZ WERKPROGRAMMA DUURZAME ONTWIKKELING<br />
De commissie Duurzame Ontwikkeling heeft in 2022 een<br />
werkprogramma vormgegeven dat adviseurs ondersteunt<br />
bij de verduurzaming van hun onderneming en hun advies.<br />
Daarbij is gekozen voor duurzame samenwerking met partners,<br />
zowel binnen als buiten de vereniging, en zowel binnen<br />
als buiten de bedrijfsketen. Inhoudelijk ligt de focus op vier<br />
thema’s:<br />
• Energietransitie<br />
• Circulair ondernemen<br />
• (Financieel) Fit<br />
• Financiële inclusie<br />
Meer info over het werkprogramma is voor iedereen beschikbaar<br />
in het kennisportaal Duurzame Ontwikkeling op www.<br />
adfiz.nl/duurzame-ontwikkeling.<br />
Risicobeheersing<br />
De natuurlijke rol van risico-adviseur wordt ook op een<br />
andere manier opgerekt door de verduurzamingstransitie.<br />
Want ook als een bedrijfsmatige klant nog niet<br />
actief is met verduurzamen, is zijn omgeving dat wel.<br />
En dat brengt ook risico’s met zich mee. Niet voor niets<br />
wordt vaak gesproken over ‘de risico’s van niets doen’.<br />
Niet investeren in duurzaamheid kan een bedrijf op<br />
termijn geld kosten, en dat is een (continuïteits-)risico<br />
wat past in je risicogesprek met de ondernemer. Als risico<br />
van niets doen worden vaak genoemd hogere operationele<br />
kosten (denk aan energie-inefficiëntie en aan kostenverhogende<br />
(fiscale) maatregelen), problemen met<br />
overheid en wetgeving, verlies van klanten, lastiger financiering<br />
en minder aantrekkingskracht op personeel.<br />
Stimuleren<br />
Wil je zelf het initiatief nemen en klanten stimuleren,<br />
benut dan de vele financiële producten die hier een<br />
heel natuurlijk startpunt voor het gesprek bieden. Het<br />
hypotheekgesprek als aanleiding om over woningverduurzaming<br />
te beginnen, is daarin al een groot succes<br />
gebleken: hypotheekadviseurs hebben de grootste impact<br />
op de verduurzamingsambities van huizenbezitters.<br />
Op vergelijkbare manier kan de inkomensportefeuille<br />
aanleiding zijn voor gesprekken over vitaliteit.<br />
En de pensioentransitie kan aangegrepen worden om<br />
in bredere zin over financiële fitheid te spreken. Of<br />
preventieve maatregelen uit verzekeringsoogpunt als<br />
haakje om ook duurzame aanpassingen aan te kaarten.<br />
Duurzame producten<br />
Ook in je advies over producten kun je duurzaamheid<br />
steeds beter een plaats geven. Bij beleggingen is dit<br />
sinds de SFDR zelfs al verplicht. Daarnaast slagen organisaties<br />
als de Eerlijke Geldwijzer er steeds beter in<br />
om in kaart te brengen hoe duurzaam banken, verzekeraars<br />
en pensioenfondsen zijn. <strong>Advies</strong> over collectieve<br />
ziektekostenverzekeringen staat al jaren in het teken<br />
van zorginhoudelijke afspraken, waarvan een groot<br />
deel gaat over preventie om mensen gezonder en fitter<br />
te laten werken en leven. En bij schadeproducten<br />
neemt de trend naar duurzaam schadeherstel snel toe. ‘<br />
Doorverwijzen<br />
En uiteindelijk spelen er natuurlijk tal van vragen over<br />
verduurzamen waar je als financieel adviseur het antwoord<br />
niet op hebt. Op dat moment kunnen doorverwijzen<br />
naar betrouwbare partners in je bedieningsnetwerk<br />
is dan voor een klant van grote waarde, zoals<br />
bijvoorbeeld naar energie-adviseurs, duurzaamheidsadviseurs,<br />
installateurs, budgetcoaches of leefstijl/vitaliteitscoaches.<br />
n<br />
34 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
DE ONTWIKKELING NAAR BREDE, INTEGRALE ADVISEUR VOOR HET<br />
MKB IS VOOR FINANCIEEL ADVISEURS NOODZAKELIJK OM RELEVANT TE<br />
BLIJVEN EN EEN DUURZAAM BUSINESSMODEL TE KUNNEN BOUWEN,<br />
AANGEZIEN HET TRADITIONELE PRODUCTGERICHTE ADVIES ONDER DRUK<br />
STAAT. DE ADVISEUR MKB VAN DE TOEKOMST IS EEN WAARDEGEDREVEN<br />
PROFESSIONAL DIE MET EEN FINANCIËLE BRIL INTEGRAAL ADVIES GEEFT<br />
AAN HET MKB, ZODAT HET MKB TOEKOMSTBESTENDIG WORDT EN BLIJFT.<br />
<strong>Duurzaam</strong> advies<br />
aan mkb is integraal<br />
TEKST FRED DE JONG<br />
Het thema van deze special is duurzaam<br />
advies. Maar wanneer is advies duurzaam?<br />
<strong>Duurzaam</strong> betekent dat iets<br />
lang meegaat. Een duurzaam advies<br />
moet dus gericht zijn op de lange termijn.<br />
Speciale aandacht is nodig voor<br />
het mkb. De continuïteit van het mkb staat of valt bij<br />
de mate waarin deze bedrijven zich kunnen aanpassen<br />
aan de veranderende omstandigheden. Verduurzaming<br />
is daarin essentieel en daar heeft de ondernemer hulp<br />
bij nodig. Maar, om duurzaam te kunnen adviseren zal<br />
de financieel adviseur anders, namelijk integraal moeten<br />
kunnen denken en handelen, gericht op de toekomst.<br />
Dat vraagt om een andere manier van opleiden.<br />
Het mkb staat voor ingrijpende uitdagingen. Het<br />
Nederlands Comité voor Ondernemerschap (2022) signaleert<br />
vier concrete thema’s die van belang zijn voor<br />
ondernemers de komende jaren: duurzaamheid, digitalisering,<br />
arbeidsmarkt/menselijk kapitaal en financiering.<br />
De transitie naar een duurzame economie vraagt<br />
om extra investeringen van het bedrijfsleven, de digitale<br />
revolutie zet traditionele verdienmodellen onder<br />
druk en het aantrekken en behouden van medewerkers<br />
vraagt om goed werkgeverschap. Kenmerkend voor<br />
deze vraagstukken zijn dat ze met elkaar samenhangen<br />
en per definitie complex zijn.<br />
FINANCIËLE DREMPELS<br />
De uitdagingen voor het mkb zijn in grote mate ook<br />
een financieel vraagstuk. Onderzoek van de Kamer<br />
van Koophandel toont bijvoorbeeld aan dat zzp’ers en<br />
mkb’ers wel willen verduurzamen, maar dat men in de<br />
praktijk op (veelal financiële) drempels stuit. Het Nederlands<br />
Comité voor Ondernemerschap (2021) concludeert<br />
dat het noodzakelijk is dat mkb’ers betere toegang<br />
krijgen tot kapitaal in de vorm van zowel vreemd als eigen<br />
vermogen. “Er is een robuuste en diverse financieringsmarkt<br />
nodig, waar naast bancaire financiering ook<br />
alternatieve financieringsvormen toegankelijk zijn.”<br />
Voor de continuïteit van het mkb is winstgevendheid<br />
een voorwaarde, maar dit dient niet ten koste te gaan<br />
van de sociale en ecologische verantwoordelijkheid die<br />
ondernemers hebben en waar ze steeds vaker op worden<br />
afgerekend (corporate social responsibility en sustainability).<br />
Onderzoekers van de Rotterdam School of Management<br />
hanteren het begrip gezonde groei, maar dit<br />
is vooral gericht op welvaartsgroei uitgedrukt in Bruto<br />
Binnenlands Product (BBP). Groei die gericht is op brede<br />
welvaart, die zorgt voor lange termijn waardecreatie<br />
voor een brede groep stakeholders, gaat verder dan gezonde<br />
groei. Dit is duurzame groei. Deze kan de maatschappelijke<br />
waarde van het mkb vergroten, zo geeft het<br />
Nederlands Comité voor Ondernemerschap aan.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 35
DUURZAAM ADVIES<br />
BELANGRIJKE ROL ADVISEUR<br />
De genoemde uitdagingen (zoals verduurzaming en digitalisering)<br />
hebben grote impact op de toekomst van<br />
het mkb, de klanten van de financieel adviseur, en zorgen<br />
voor belangrijke financiële vraagstukken. De omvang<br />
en de complexiteit van deze uitdagingen zorgen<br />
voor (financiële) onzekerheid bij het mkb. De waarde<br />
van advies neemt toe naarmate de complexiteit voor<br />
mkb’ers groot is en de onzekerheid toeneemt. Financieel<br />
adviseurs zijn bij uitstek geschikt om die onzekerheid<br />
te reduceren en het mkb te helpen naar een financieel<br />
gezonde toekomst op een verantwoorde manier<br />
voor de sociale leefomgeving en het milieu. Vrijwel alle<br />
mkb-ondernemers maken al gebruik van een financieel<br />
professional, zoals een accountant, boekhouder,<br />
belastingadviseur, financieel adviseur of verzekeringsadviseur.<br />
Bij advisering over jaarrekeningen en belastingaangiftes<br />
wordt er vooral naar het verleden van<br />
de onderneming gekeken. En adviseurs zijn veelal gefragmenteerd<br />
bezig: de belastingadviseur met aangiftes,<br />
de accountant met de verslaggeving, de boekhouder<br />
met de jaarrekening, de assurantietussenpersoon<br />
met de verzekeringen en de financieringsadviseur met<br />
de lening. Terwijl de transities waar het mkb voor staat<br />
vragen om een integraal advies van een financieel professional.<br />
Deze transities raken zowel de ondernemer,<br />
de onderneming als ook de werknemers. En deze transities<br />
hebben impact op de fiscale dynamiek, de (verzekerbare)<br />
risico’s, de cashflow, de investeringen, het<br />
rendement en bijvoorbeeld de arbeidsvoorwaarden. De<br />
financieel professional die in staat is om breed en integraal<br />
het mkb te adviseren creëert voor zichzelf op die<br />
manier een toekomstbestendig businessmodel.<br />
‘<strong>Duurzaam</strong> advies zorgt<br />
voor continuïteit en<br />
toekomstbestendigheid<br />
van het mkb’<br />
INTEGRAAL ADVIES<br />
Het is belangrijk om financieel adviseurs die duurzaam<br />
willen adviseren te leren om met een andere bril te kijken<br />
naar het mkb. Waar financieel adviseurs altijd geleerd<br />
is om te adviseren met een overwegend financieel<br />
doel (meer vermogen, minder belasting, lagere premie,<br />
kostenreductie), leren we ze nu kijken met een financiële<br />
bril. In onze visie leidt dat tot een nieuwe rol voor<br />
de financieel adviseur van de toekomst van fragmentarische<br />
financiële diensten door verschillende financieel<br />
adviseurs naar integraal advies door financieel adviseur<br />
met nauwe relatie met de ondernemer, van productgedreven<br />
met een financieel doel naar waardegedreven<br />
met gebruik van een financiële bril, van gedreven vooral<br />
door economische waardecreatie naar bijdragen aan<br />
transitie naar toekomstbestendig ondernemen op basis<br />
van meervoudige waardecreatie, van op jezelf werken<br />
met inzet van eigen specialisme naar werken in cocreatie<br />
met de ondernemer, stakeholders en relevante<br />
specialisten, van een fragmentarische relatie naar een<br />
structurele vertrouwensrelatie met de ondernemer.<br />
TOENEMENDE ADVIESVRAAG<br />
Financieel adviseurs zijn zelf meestal ook mkb’ers en<br />
worden dus net als hun klanten geconfronteerd met de<br />
eerder beschreven transities. Daarnaast worden juist<br />
de accountants, belastingadviseurs en verzekeringsadviseurs<br />
extra geraakt. Neem digitalisering. Door dataanalyses,<br />
artificial intelligence en robotisering worden<br />
processen rond belastingaangiftes en jaarrekeningen<br />
geautomatiseerd. Verzekeringen, ook voor het mkb,<br />
worden steeds vaker door de ondernemer zelf via internet<br />
afgesloten. Het beheer van de financiën kan via<br />
een app. Kortom, digitalisering grijpt in op de primaire<br />
processen bij financieel adviseurs en ondermijnt hun<br />
core business. Mkb’ers zullen steeds minder bereid zijn<br />
om te betalen voor geautomatiseerde en gestandaardiseerde<br />
dienstverlening.<br />
In haar beleidsagenda voor de financiële sector wees<br />
toenmalig minister van Financiën Kaag op de maatschappelijke<br />
verantwoordelijkheid van financiële instellingen<br />
zoals verduurzaming en digitalisering van de<br />
samenleving en het bedrijfsleven. Zij schetst vier concrete<br />
ambities: een financiële sector die bijdraagt aan<br />
een duurzame wereld; een financiële sector die gezond<br />
en weerbaar is; een financiële sector die inclusief is en<br />
maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt; een financiële<br />
sector die innovatief en toekomstgericht is.<br />
Vanuit Europa wordt wetgeving opgelegd om bijvoorbeeld<br />
duurzaamheid standaard onderdeel te laten zijn<br />
van advisering over beleggingsproducten. Van hypotheekadviseurs<br />
wordt verwacht dat in het hypotheekadvies<br />
ook aandacht is voor de mogelijkheden om de<br />
woning te verduurzamen. Accountants krijgen te maken<br />
met de verplichting (CSRD) voor grote bedrijven<br />
(vanaf 250 werknemers) om in hun verslaglegging te<br />
rapporteren over de effecten van hun activiteiten op<br />
milieu en samenleving. Dit heeft impact op de advisering<br />
aan het mkb, aangezien zij onderdeel zijn van de<br />
36 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
‘Er is een<br />
robuuste en diverse<br />
financieringsmarkt<br />
nodig.’<br />
keten waarover gerapporteerd moet worden. Belastingadviseurs<br />
hebben te maken met fiscale instrumenten<br />
die de verduurzaming stimuleren, maar binnen de belastingpraktijk<br />
wordt ook gesproken over een herziening<br />
van het stelsel om vervuiling meer te gaan belasten.<br />
Adviseurs moeten hun klanten daarop voorbereiden.<br />
Onze verwachting is dat het aantal instrumenten<br />
en regelingen voor financieel professionals om gestelde<br />
doelen van de duurzaamheidstransitie te kunnen realiseren,<br />
sterk zal toenemen. Omdat het huidige tempo<br />
van verduurzaming te traag is. En dat de vraag naar advies<br />
met betrekking tot die transitie toeneemt.<br />
De demografische ontwikkelingen hebben direct<br />
impact op de financieel professionals. <strong>Advies</strong>kantoren<br />
geven aan moeite te hebben om personeel, vooral jong<br />
talent, aan te trekken. Deels door de vergrijzing, maar<br />
ook doordat steeds meer jongeren op zoek zijn naar betekenisvol<br />
werk. Een dik salaris en dito leaseauto zijn<br />
niet meer de drijfveren voor jongeren bij het zoeken<br />
naar een baan. Relevantie, impact, purpose spelen een<br />
steeds belangrijker rol. Adviseren over duurzaamheid is<br />
voor advieskantoren dan ook een manier om aantrekkelijk<br />
te zijn voor jonge talenten. Het mkb merkt dat<br />
ook. Jong personeel is schaars, het personeelsbestand<br />
vergrijst. Dat zet de productiviteit van het mkb onder<br />
druk. Gericht personeelsbeleid, met goede arbeidsvoorwaarden<br />
is belangrijk. Daar hoort ook bij het financieel<br />
gezond houden van medewerkers, omdat er een relatie<br />
is tussen financiële gezondheid en productiviteit.<br />
Werknemers die financiële stress ervaren werken minder<br />
hard en zijn vaker ziek. Daarnaast hebben ondernemers<br />
een verantwoordelijkheid om hun werknemers te<br />
helpen langer te werken (de pensioenleeftijd loopt op)<br />
op een gezonde manier.<br />
MASTER INTEGRAAL ADVISEUR<br />
Om financieel adviseurs op te leiden heeft de HAN<br />
een nieuwe masteropleiding ontwikkeld, de Master<br />
Integraal Adviseur MKB, die vanaf september 2024<br />
van start gaat. Meer informatie is te vinden via:<br />
https://www.han.nl/opleidingen/master/integraal-adviseur-mkb/deeltijd/<br />
n<br />
Dr. Fred de Jong is associate lector sustainable finance &<br />
tax aan de HAN University of Applied Sciences en Academic<br />
Director van de Master Integraal Adviseur MKB.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 37
PARTNER IN KENNIS<br />
“WIJ HEBBEN VORIGE WEEK BIJ JULLIE ONZE HYPOTHEEK AFGESLOTEN<br />
VOOR HET VERBOUWEN EN VERDUURZAMEN VAN ONZE WONING. WE HEB-<br />
BEN 2.500 EURO AAN ADVIES- EN BEMIDDELINGSKOSTEN BETAALD EN DE<br />
RENTE IS 4,20 PROCENT. WE KOMEN ER NET ACHTER DAT WE DIT OOK HAD-<br />
DEN KUNNEN REGELEN VIA EEN LENING BIJ DE GEMEENTE TEGEN 1,60<br />
PROCENT ZONDER AFSLUITKOSTEN. WAAROM HEB JE ONS HIER NIET OP<br />
GEWEZEN?” NIET EEN BERICHT WAAR JE ALS FINANCIEEL ADVISEUR OP<br />
ZIT TE WACHTEN. HOE KUN JE DIT VOORKOMEN ÉN HOE KUN JE JE KLANT<br />
NOG BETER INFORMEREN EN ADVISEREN?<br />
Financieren energiebesparende maatregelen<br />
Soms loont het jezelf<br />
af te raden bij je klant<br />
TEKST DUKERS & BAELEMANS<br />
Het bespreken van energiebesparende<br />
maatregelen (EBM) is<br />
inmiddels gemeengoed binnen<br />
de financiële sector. Helemaal<br />
nu sinds dit jaar het energielabel van de<br />
woning sterker van invloed is op de leencapaciteit<br />
van onze klanten. We zetten<br />
woningverduurzaming op de agenda,<br />
interviewen de klant over de voordelen,<br />
doorlopen (wellicht) een online stappenplan<br />
tijdens het gesprek en zorgen<br />
uiteraard voor de juiste financiering.<br />
INVLOED ENERGIELABEL<br />
Onderzoeken van de universiteiten van<br />
Tilburg en Maastricht en Brainbay leren<br />
dat er een sterke relatie is tussen het<br />
energielabel en de verkoopopbrengst en<br />
-snelheid van woningen. De verwachting<br />
is dat deze relatie in de komende<br />
jaren toeneemt. Het woonbericht van<br />
ING van september 2023 leert zelfs dat<br />
de meeste woningzoekenden niet meer<br />
kijken naar woningen met een energielabel<br />
lager dan C.<br />
Een belangrijke taak dus voor ons<br />
als adviseurs om onze klanten hierop<br />
te wijzen. Het goede nieuws is dat het<br />
verbeteren van het energielabel in veel<br />
gevallen haalbaar is met een aanvaardbare<br />
investering. Zo kan een woning<br />
met energielabel D verduurzaamd worden<br />
naar energielabel B door het aanbrengen<br />
van spouwmuurisolatie, vloerisolatie,<br />
dakisolatie en isolatieglas.<br />
De website van Milieu Centraal<br />
(www.verbeterjehuis.nl) geeft de volgende<br />
informatie over de kosten en opbrengsten<br />
bij het verduurzamen van een gemiddelde<br />
tweekapper waarin nog geen EBM<br />
zijn getroffen (bedragen in euro’s):<br />
Maatregel Investering ISDE-subsidie* Jaarlijkse besparing bij<br />
gasprijs van € 1,45/m 3<br />
Spouwmuurisolatie 2.450 720 600<br />
Dakisolatie 6.000 1.800 650<br />
Vloerisolatie 2.600 700 240<br />
Isolatieglas (HA++) 4.500 1.100 110<br />
Totaal 15.550 4.320 1.600<br />
* De ISDE-subsidie bedraagt ongeveer 30 procent indien minimaal twee maatregelen<br />
worden getroffen. Bij één maatregel is de subsidie lager.<br />
Meer informatie: www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren<br />
38 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUKERS & BAELEMANS<br />
Conclusie is dat met een aanvaardbare<br />
investering de klant niet alleen de directe<br />
voordelen ervaart, maar ook zijn woning<br />
beter en sneller kan verkopen in de<br />
toekomst. Zo blijkt uit het onderzoek<br />
van Brainbay dat de gemiddelde waardestijging<br />
in 2022 bij een labelsprong<br />
van D naar B 4,30 procent bedraagt.<br />
DE ENERGIEBESPAARLENING<br />
Ik was 21 toen ik in 1998 begon als hypotheekadviseur<br />
en het zit daardoor<br />
denk ik in mijn DNA om de financieringswens<br />
van mijn klant in te vullen<br />
met een hypotheek. Toch is dat niet<br />
altijd de beste optie. De bekendste alternatieve<br />
financieringsvorm is waarschijnlijk<br />
de Energiebespaarlening van<br />
het Warmtefonds. Deze landelijk verkrijgbare,<br />
niet-hypothecaire geldlening<br />
is bedoeld voor eigenaar-bewoners die<br />
energiebesparende voorzieningen willen<br />
financieren. Met rentes tussen 3,75<br />
en 4,20 procent en geen afsluitkosten<br />
een prima alternatief voor een hypotheek<br />
met hogere bijkomende kosten.<br />
Eigenaar-bewoners met een verzamelinkomen<br />
lager dan 60.000 euro, kunnen<br />
zelfs tegen nul procent rente financieren.<br />
Op www.warmtefonds.nl/particulieren<br />
vind je alle informatie en kan de<br />
klant zelf een lening aanvragen.<br />
SVN<br />
Voor een rente van 1,60 procent moeten<br />
we zijn bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting<br />
Nederlandse gemeenten<br />
(Svn). De Svn biedt duurzame financieringsoplossingen<br />
aan verschillende doelgroepen<br />
en werkt samen met voornamelijk<br />
gemeenten en provincies. De bekendste<br />
Svn-lening onder hypotheekadviseurs<br />
is waarschijnlijk de Starterslening.<br />
Maar ook voor het verduurzamen en<br />
renoveren van de eigen woning kan een<br />
huiseigenaar bij veel gemeenten terecht<br />
voor een voordelige financiering. Check<br />
wel altijd vooraf of er nog ‘geld in de<br />
pot’ zit en onder welke voorwaarden en<br />
tarieven kan worden geleend. Via www.<br />
svn.nl/overheden/alle-regelingen kun je<br />
aangeven in welke gemeente je een lening<br />
zoekt en voor welk doel.<br />
In tegenstelling tot de Energiebespaarlening<br />
die een landelijke dekking kent,<br />
verschillen de beschikbare regelingen<br />
vaak per gemeente. De gemeente ’s-<br />
Hertogenbosch heeft bijvoorbeeld geen<br />
lening voor het verduurzamen van de<br />
woning, terwijl de consument in Nijmegen<br />
tegen 1,60 procent niet-hypothecair<br />
kan financieren met een looptijd<br />
van vijftien jaar (wel inschrijving BKR).<br />
Als je de gemeentenaam invult, het gewenste<br />
product selecteert en klikt op<br />
‘proefberekening’, zie je tegen welke<br />
rente en voorwaarden kan worden gefinancierd.<br />
Ook de productnamen van leningen<br />
voor het verduurzamen van de woning<br />
kunnen per gemeente verschillen. Zo<br />
kennen we de <strong>Duurzaam</strong>heidslening,<br />
de Stimuleringslening, Toekomstbestendig-wonen<br />
lening, Verzilverlening<br />
(voor senioren) en de Maatwerklening.<br />
Bij de Stimuleringslening en Toekomstbestendig-wonen<br />
lening heeft de consument<br />
soms de keuze tussen een welen<br />
niet-hypothecaire variant. Voor deze<br />
laatste brengt de Svn 850 euro afsluitkosten<br />
in rekening.<br />
Conclusie: gezien de voorwaarden en<br />
tarieven die sommige gemeenten bieden,<br />
kunnen we als financieel professionals<br />
niet anders dan deze mogelijkheden<br />
betrekken in het advies. Het feit dat<br />
we niet kunnen bemiddelen voor een<br />
Svn-lening, doet daar in mijn beleving<br />
niets aan af.<br />
WIN-WIN SITUATIE<br />
Mijn klant meldde zich een paar weken<br />
geleden bij mij voor de financiering van<br />
het verduurzamen van zijn woning en<br />
andere verbouwingen. Een kort onderzoek<br />
wees uit dat financieren via de Svn<br />
veel voordeliger was dan bij de hypotheekverstrekker.<br />
Vervolgens leerde ik<br />
wat er gebeurt als je jezelf bij een klant<br />
afraadt: je betrouwbaarheidsfactor<br />
neemt direct toe. De klant waardeerde<br />
het eerlijke advies en ik weet zeker dat<br />
ik er een ambassadeur bij heb. Soms<br />
is het zaaien om later weer te kunnen<br />
oogsten. n<br />
Frank Paalman: ‘Je<br />
betrouwbaarheidsfactor<br />
neemt toe.’<br />
Frank Paalman ontwikkelt en geeft<br />
al bijna twintig jaar trainingen bij<br />
Dukers & Baelemans. Samen met<br />
ons team, waaronder gepassioneerde<br />
docenten, coaches en trainers,<br />
staan wij klaar voor de financieel<br />
professional die zich wil blijven ontwikkelen.<br />
Vond je dit artikel interessant?<br />
Onze vernieuwde PE SEH en PE CFP<br />
trainingen zitten boordevol tips en<br />
actualiteiten uit de dagelijkse adviespraktijk.<br />
In 2024 bieden we,<br />
naast een eendaags programma<br />
‘<strong>Advies</strong>kansen in verduurzaming en<br />
klantbeheer’, ook een online duurzaamheidstraining<br />
van één dagdeel<br />
aan dat alleen gaat over duurzaamheid.<br />
Schrijf je in via www.dukers-baelemans.nl<br />
of bel voor persoonlijk<br />
advies: 088-8288788.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 39
DUURZAAM ADVIES<br />
Kees Dullemond:<br />
‘Werk samen en<br />
maak het leuk.’<br />
40 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
DE AFGELOPEN 65 JAAR IS ER VEEL VERANDERD MAAR ÉÉN DING STAAT VAST<br />
VOOR KEES DULLEMOND (65): “VERANDERINGEN ZIJN ONVERMIJDELIJK<br />
EN ZIJN DE BRANDSTOF VOOR SUCCESVOL ONDERNEMEN.” RUIM VEERTIG<br />
JAAR WERKT KEES MET VEEL ENTHOUSIASME EN BEVLOGENHEID IN DE<br />
VERZEKERINGSBRANCHE. HET MERENDEEL VAN ZIJN CARRIÈRE HEEFT HIJ<br />
ALS BEDRIJFSADVISEUR ONDERNEMINGEN NAAR EEN HOGER PLAN WETEN<br />
TE TILLEN. NU HOUDT HIJ ZICH BEZIG MET DUURZAAMHEID EN DAARIN KOMT<br />
ZIJN ERVARING ALS BEDRIJFSADVISEUR GOED VAN PAS.<br />
Verandering is de<br />
brandstof voor<br />
succesvol ondernemen<br />
TEKST SARA HATTINK<br />
Op welke momenten ben jij extra bewust van verandering?<br />
Afgelopen zomer was ik op vakantie in Anduze. Daar<br />
kwam ik als klein jongetje van tien jaar met mijn ouders<br />
op de camping van een perziken- en abrikozenboer.<br />
We hielpen met plukken, op grootte sorteren en<br />
netjes in dozen leggen. Mijn oudere broers mochten<br />
zelfs mee op de trekker naar de markt van Alès. Wat<br />
een avontuur. En natuurlijk aten we ze ook: het sap<br />
droop langs je mond en handen. Heerlijk, vers van de<br />
boom, kan niet beter. We waren de hele dag buiten:<br />
zwemmen en dammen bouwen in de rivier, vissen vangen<br />
voor onszelf en de kat die we mee hadden, spelen,<br />
hollen, klimmen, bootje varen, jeu de boules. Elke<br />
avond bekaf de tent in.<br />
Veel herkende ik nu niet meer. Geen tenten, de<br />
oude boerderij stond er niet meer. De slagbomen gaan<br />
open op het nummerbord van je auto. De kinderen vermaken<br />
zich in het grote zwemparadijs of ze zitten op<br />
hun telefoon of iPad. Wij waren al blij met stromend<br />
water en een toilet. Nu rijdt men met de elektrische<br />
auto naar de wasserette op de camping, om met de telefoon<br />
de internet gestuurde wasmachine aan te zetten.<br />
Tenten zijn vervangen door stacaravans en campers<br />
met aanhanger (waar een auto, motor of boot op<br />
staat). Volwassenen en kinderen (!) liepen al e-sigaretten<br />
rokend in het rond. Het was wennen allemaal.<br />
Hoe kijk je nu terug op die ervaring?<br />
Door 55 jaar terug te gaan in de tijd wordt wel heel<br />
zichtbaar hoe ons leven nu ingericht is. Hoe verweven<br />
we zijn geraakt met automatisering en internet. Ons<br />
gedrag, de manier van leven en hoe we met elkaar omgaan<br />
is daardoor ook veranderd.<br />
Ik vind het razend interessant om te zien hoe de<br />
wereld om ons heen, de hele samenleving zich ontwikkelt.<br />
Wat gebeurt er allemaal? Wat zijn de grote veranderingen<br />
en wat zijn daar de – te verwachten – gevolgen<br />
van? Waar gaat het heen? Hoe kan ik daar het beste<br />
mee omgaan? Ja, ik denk dat ik wel kan zeggen dat<br />
ik een liefhebber van veranderingen ben.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 41
DUURZAAM ADVIES<br />
‘Door gestructureerd aandacht<br />
aan duurzaamheid te geven,<br />
werk je aan de toekomstbestendigheid<br />
van je bedrijf’<br />
Veel mensen vinden verandering lastig. Waarom is dit<br />
voor jou anders?<br />
Veranderingen zijn natuurlijk niet alleen maar rozengeur<br />
en maneschijn. Eerlijk gezegd vond ik de camping<br />
in Anduze van 1968 een stuk leuker dan nu. Er doen<br />
zich nu eenmaal ontwikkelingen voor met negatieve<br />
consequenties. Toch heb ik dit jaar een prima plekje<br />
voor mijn diesel ronkende camper gevonden. Aan de<br />
rivier, wat afgelegen van de drukte. Het is wat het is en<br />
het zit in jezelf hoe je met nieuwe situaties omgaat.<br />
Kun je hier een voorbeeld uit de financiële sector van geven?<br />
In de beginjaren bestond er nog geen computer en gold<br />
er de Wet assurantiebemiddeling. Internet, automatisering,<br />
digitalisering, laptops deden stapje voor stapje<br />
hun intrede in de samenleving. De wet- en regelgeving<br />
is enorm toegenomen: via de Wet assurantiebemiddelingsbedrijf<br />
en de Wet Financiële Dienstverlening tot<br />
ONDERNEMERSCHAP EN DUURZAAMHEID<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid is niet langer “iets wat we er even bij doen”.<br />
Het is een cruciaal onderdeel van succesvol ondernemen. Ondernemerschap<br />
kent drie aspecten en in elk daarvan dient<br />
duurzaamheid aan de orde te komen.<br />
1. Leiderschap Geef in je missie, visie en strategie van je bedrijf<br />
duurzaamheid een plekje. Beantwoord de vragen<br />
“waarom, hoe en wat” wil ik met duurzaamheid binnen<br />
mijn bedrijf. Formuleer passende doelstellingen.<br />
2. Management Maak duurzaamheid onderdeel van je organisatie,<br />
in de manier van leidinggeven en personeelsbeleid,<br />
je marketing en communicatie. Verduurzaam je pand<br />
en het woon-werkverkeer van je medewerkers.<br />
3. Vakmanschap Blijf op de hoogte (met kennis en kunde)<br />
van duurzaamheid, duurzame verzekeringsproducten en<br />
verzekerbaarheid van de verduurzaming. De komende jaren<br />
wordt steeds meer ingezet op duurzaam schadeherstel,<br />
hetgeen goed aansluit op het circulair maken van Nederland.<br />
En adviseurs: hoe ga je duurzaamheid een vast<br />
onderdeel maken in het adviesgesprek met je klanten?<br />
de huidige Wft. Dit zijn twee voorbeelden van een transitie<br />
die zich in de verzekeringsbranche hebben voorgedaan.<br />
Met enorme gevolgen voor werkprocessen,<br />
bedrijfsvoering, wijze van omgaan (en verplichtingen)<br />
met klanten, compliance vereisten, etcetera. Automatisering<br />
en Wft zijn niet meer weg te denken.<br />
Het woord transitie valt geregeld in deze tijd. Hoe zou<br />
jij transitie omschrijven?<br />
Een mooie omschrijving van transitie vind ik: door gelijktijdige,<br />
op elkaar inwerkende en elkaar versterkende<br />
ontwikkelingen over een periode van jaren op verschillende<br />
gebieden (economie, cultuur, milieu, technologie, wetgeving)<br />
ontstaat een structurele overgang naar een blijvende,<br />
nieuwe situatie. Je komt uiteindelijk over een periode<br />
van vele jaren in een nieuwe marktorde terecht.<br />
Zoals het vroeger was (marktorde A) zal het straks<br />
(marktorde B) niet meer zijn. Om succesvol te kunnen<br />
ondernemen in tijden van een transitie zul je de veranderingen<br />
moeten omarmen. Het is van groot belang<br />
voor het voortbestaan van je bedrijf te anticiperen<br />
op die veranderingen en ze in je bedrijfsvoering door<br />
te voeren. Doe je dat niet, dan ben je het pad van het<br />
einde ingeslagen. Kijk maar naar de automatisering:<br />
er bestaat geen assurantiekantoor dat zonder kan. Je<br />
zult dus wel mee moeten. Dat geldt dus ook voor de<br />
transitie op het gebied van energie, klimaat en duurzaamheid.<br />
Hoe omschrijf jij de transitie op het gebied van duurzaamheid?<br />
We kennen allemaal de beelden van gestrande vakantiegangers<br />
in Griekenland door de bosbranden. We zien<br />
allemaal de overstromingen in Italië. En we hebben allemaal<br />
nog de verwoestingen op ons netvlies door de<br />
enorme hoosbuien twee jaar geleden in Valkenburg (en<br />
Duitsland en België). Met overigens alle verzekeringsconsequenties<br />
van dien. Iedereen is wel doordrongen<br />
van de klimaatverandering die zich voordoet. Een belangrijk<br />
onderdeel daarvan is de overgang van fossiele<br />
brandstoffen naar groene energie; de energietransitie.<br />
Maar duurzaamheid is meer dan klimaat en milieu. Het<br />
richt zich ook op sociale en economische aspecten: gelijke<br />
behandeling van mensen, inclusiviteit, gezondheid<br />
en vitaliteit, bestrijding van armoede, gelijke toegang<br />
tot financieel advies en dergelijke. Al deze elementen<br />
zijn vastgelegd in de zeventien ontwikkelingsdoelen<br />
van de Verenigde Naties. Die ook betrekking hebben op<br />
Nederland en de verzekeringsbranche en die dus ook<br />
toepasbaar zijn in de bedrijfsvoering van een assurantiekantoor.<br />
Dit alles bij elkaar noemen we ook wel de<br />
duurzaamheidstransitie. Die voltrekt zich in een periode<br />
van 1990 tot en met 2050.<br />
42 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
Waarom 2050? Omdat er diverse doelstellingen zijn<br />
verwoord om in 2050 bereikt te hebben: het Klimaatakkoord,<br />
bedrijven zijn CO2-neutraal en Nederland wil<br />
een volledig circulaire economie zijn. Waarom 1990?<br />
Omdat die datum als ijkpunt wordt genomen inzake<br />
het niveau aan CO2-uitstoot (die we dus in 2050 op nul<br />
willen hebben). Uiteraard is het denken over en het<br />
werken aan een betere toekomst van de wereld al ruim<br />
daarvoor met de oprichting van de Club van Rome in<br />
1968 in gang gezet.<br />
Liggen we op koers?<br />
Dat is een moeilijk punt. Qua tijd zijn we, met nog<br />
zo’n 27 jaar te gaan al over de helft. Maar onderzoek<br />
laat zien dat we achter blijven met onze inspanningen<br />
en resultaten. In dit tempo zijn de (klimaat- en SDG-)<br />
doelstellingen niet haalbaar. Om die reden is INSVER<br />
ook opgericht. Om een snellere en betere transitie naar<br />
een duurzame samenleving mogelijk te maken. En om<br />
de verzekeringsbranche zelf sneller te verduurzamen.<br />
Sinds de oprichting van INSVER in december 2021 is<br />
al veel bereikt. De aandacht voor duurzaamheid neemt<br />
toe, het onderwerp is bespreekbaarder geworden en<br />
steeds meer initiatieven zien het licht. Ik ben trots op<br />
onze verzekeringsbranche en hoe er stappen worden<br />
gezet. Als we met elkaar, als financieel adviseurs en<br />
verzekeraars, weten te versnellen, dan denk ik dat we<br />
wel degelijk op koers liggen. Vooral ook als de diverse<br />
belangenorganisaties elkaar in een samenwerking met<br />
INSVER rond duurzaamheid weten te vinden.<br />
Waarom heb jij je als bedrijfsadviseur specifiek op dit<br />
onderwerp gericht?<br />
Al een jaar of veertig ben ik bezig om assurantiekantoren<br />
van bedrijfsadvies te voorzien zodat ze succesvoller<br />
kunnen functioneren. Een paar jaar gelden besloot<br />
ik dat het tijd was om mijn focus te verleggen: ik wilde<br />
maatschappelijk meer van betekenis zijn en stelde mezelf<br />
de vraag wat kan ik aan de samenleving teruggeven?<br />
Zo ben ik op het dynamische en belangrijke onderwerp<br />
duurzaamheid uitgekomen. En hoe mooi blijken<br />
de onderwerpen duurzaamheid en ondernemerschap<br />
met elkaar samen te hangen. Met mijn ervaring<br />
als bedrijfsadviseur kan ik nu de branche als geheel en<br />
individuele kantoren helpen om duurzaamheid in het<br />
ondernemerschap op te nemen. Hier kan ik voor mijn<br />
gevoel van betekenis zijn en verschil maken.<br />
Hoe kan een assurantiekantoor met duurzaamheid aan<br />
de slag?<br />
Er zijn veel raakvlakken tussen duurzaamheid en ondernemerschap.<br />
In het kader bij dit artikel staan ze<br />
kort vermeld. Neem als ondernemer even afstand van<br />
LEIDERSCHAP EN DUURZAAMHEID<br />
Succesvol ondernemen is inspelen op veranderingen. Omarm<br />
ze, maak er gebruik van en doe je voordeel er mee. Veel<br />
veranderingen geven kansen om te ondernemen. Ondernemerschap<br />
in veranderende tijden begint met de volgende drie<br />
succesfactoren van leiderschap.<br />
1. Krachtig ondernemend leiderschap Leiderschap vereist de<br />
wil om te ondernemen. Een ondernemer moet inspelen<br />
op de veranderingen die zich voordoen en niet bij de pakken<br />
neer gaan zitten. Een succesvolle ondernemer geeft<br />
leiding aan zichzelf en aan zijn organisatie. Doe aan kritische<br />
zelfreflectie: is het bedrijf wel ondernemend genoeg<br />
bezig?! Anticiperen we voldoende op de duurzaamheidstransitie?<br />
2. Heldere en vernieuwde missie en visie In tijden van een transitie<br />
is het van belang te kijken naar de plaatsbepaling van<br />
het bedrijf: waarom is het bedrijf op deze aarde en welke<br />
betekenis wil het hebben richting de klanten? Welke<br />
waarden hanteert het bedrijf hierbij? Wat versta je onder<br />
duurzaamheid en welk belang wil je dit geven in de ontwikkeling<br />
van het bedrijf in de komende vijf jaar?<br />
3. Focus en concrete strategische keuzes Focus op waar de organisatie<br />
echt goed in is. Implementeer nieuwe ontwikkelingen<br />
in je dienstverlening. Maak goede strategische keuzes,<br />
zoals verdergaand specialiseren, of juist differentiëren, samenwerken<br />
en/of bepaalde zaken afstoten. Hoe kun en wil<br />
je de klanten in hun duurzaamheidsambities bijstaan? Stel<br />
helder beleid en actieplannen op voor de komende jaren.<br />
de dagelijkse gang van zaken. Ga als het ware boven je<br />
bedrijf zweven en kijk eens goed wat er allemaal gebeurt.<br />
Stel jezelf veel vragen en ga op zoek naar de antwoorden.<br />
Durf nieuwe lijnen te trekken: maak keuzes<br />
en neem beslissingen. Door gestructureerd aandacht<br />
aan duurzaamheid te geven, werk je aan een betere toekomstbestendigheid<br />
van je bedrijf. Want duurzaamheid<br />
is niet meer weg te denken. We bevinden ons met<br />
z’n allen in een energie-, klimaat- en duurzaamheidstransitie.<br />
Dat raakt alle klanten van de verzekeringsbranche<br />
én het raakt dus alle adviseurs en verzekeraars.<br />
Mijn advies is niet langer te wachten, maar aan<br />
de slag te gaan. Maak van duurzaamheid een vast onderdeel<br />
van je onderneming. Door op een speelse manier<br />
met uitdagingen en verandering om te gaan, kun<br />
je het verduurzamen van je bedrijf leuk maken. INS-<br />
VER wil ondernemingen in de branche daar graag bij<br />
ondersteunen. Inmiddels zijn we diverse samenwerkingen<br />
aangegaan en dat helpt bij deze transitie. Dit adviseer<br />
ik dan ook aan iedere ondernemer: Werk samen en<br />
maak het leuk! Veel succes en plezier met ondernemerschap<br />
en duurzaamheid! n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 43
PARTNER IN KENNIS<br />
HOEWEL HET VERMINDEREN VAN ONGELIJKHEID ÉÉN VAN DE<br />
DUURZAAMHEIDSDOELEN VAN DE VERENIGDE NATIES IS, ZIEN WE<br />
DAT HET GAT TUSSEN ARM EN RIJK STEEDS GROTER WORDT. OOK IN<br />
NEDERLAND IS DIT HELAAS HET GEVAL. IK VREES DAT DIT - ONDER<br />
MEER DOOR HET OVERHEIDSBELEID - DE KOMENDE JAREN ALLEEN<br />
MAAR GROTER GAAT WORDEN. ALS ADVISEUR/BEMIDDELAAR<br />
KUNT U HIER IETS AAN DOEN. IK NEEM U IN DIT ARTIKEL GRAAG<br />
MEE IN DE PROBLEMEN DIE IK SIGNALEER EN HOE U HIER UW<br />
VERANTWOORDELIJKHEID KUNT NEMEN.<br />
Gelijke kansen<br />
TEKST RICHARD MEINDERS, SVC GROEP<br />
In 2013 is het provisieverbod op impactvolle<br />
en complexe producten en<br />
uitvaartverzekeringen van kracht geworden.<br />
De consument moet u nu<br />
rechtstreeks betalen voor uw dienstverlening<br />
in plaats van via de premie<br />
of de rente van het financiële product.<br />
In 2017 is er in opdracht van het ministerie<br />
van Financiën een evaluatieonderzoek<br />
uitgevoerd naar de werking<br />
van het provisieverbod. Tot een heldere<br />
conclusie leidt deze evaluatie niet,<br />
maar de minister concludeert wel dat<br />
er geen reden is om het provisieverbod<br />
ter discussie te stellen. Wel worden<br />
er enkele maatregelen voorgesteld<br />
om de consument beter geïnformeerd<br />
keuzes te laten maken. Lezen we vervolgens<br />
de resultaten uit de markteffecten,<br />
dan is de conclusie dat de vraag<br />
naar het afnemen van financiële producten<br />
zonder aanvullende financiële<br />
dienstverlening (zogenaamde execution<br />
only) toeneemt. Dit is volgens het<br />
rapport deels toe te schrijven aan een<br />
toenemend aanbod, en deels toe te<br />
schrijven aan een door adviseurs ervaren<br />
beperkte bereidheid bij klanten om<br />
voor advies te betalen. Met name in de<br />
branches arbeidsongeschiktheid, leven<br />
en uitvaart komt het grootste deel van<br />
de nieuwe producten via execution only<br />
tot stand.<br />
Uit het rapport van Decisio, het bureau<br />
dat het onderzoek naar de markteffecten<br />
voor het ministerie heeft uitgevoerd,<br />
vallen de antwoorden op van<br />
adviseurs op de vraag of ze een toenemende<br />
vraag naar execution only ervaren:<br />
52 procent ervaart een toenemende<br />
vraag over de gehele linie; 24 procent<br />
ervaart een toenemende vraag bij<br />
huishoudens met lage inkomens; zes<br />
procent ervaart een toenemende vraag<br />
bij huishoudens met hoge inkomens.<br />
Met name het aanmerkelijke verschil<br />
in vraag naar execution only tussen<br />
huishoudens met lage inkomens<br />
en huishoudens met hoge inkomens<br />
lijkt de stelling in de evaluatie dat consumenten<br />
niet bereid zijn om te betalen<br />
te logenstraffen. In mijn opinie is<br />
het meer een kwestie van niet kúnnen<br />
betalen! Zorgwekkend vind ik dan ook<br />
met name dat de groep die over het algemeen<br />
weinig kennis heeft van financiële<br />
risico’s en financiële producten<br />
zelf een keuze moet maken.<br />
Sinds de invoering van het provisieverbod<br />
is niet alleen de vraag naar<br />
adviesdiensten bij het intermediair<br />
voor arbeidsongeschiktheids-, levensen<br />
uitvaartverzekeringen verminderd,<br />
maar is ook de productie van deze verzekeringen<br />
gedaald. Ik heb al vaker gesignaleerd<br />
dat dit de komende jaren tot<br />
grote financiële problemen kan gaan<br />
leiden en ik vrees dat dit vooral aan de<br />
onderkant van de samenleving plaatsvindt.<br />
Het doel van het provisieverbod<br />
was om een cultuurverandering teweeg<br />
te brengen, Het provisieverbod<br />
was in mijn ogen symptoombestrijding<br />
en levert hierdoor geen substantiële<br />
bijdrage aan het probleem.<br />
ACTIEVE PROVISIETRANSPARANTIE<br />
Na de ‘overwinning’ van de AFM en de<br />
Consumentenbond op het gebied van<br />
het provisieverbod moest er ook nog<br />
actieve provisietransparantie op schadeverzekeringen<br />
komen. Deze treedt<br />
op 1 juli 2024 in werking. De reden voor<br />
deze transparantie? Klanten moet de<br />
44 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
SVC GROEP<br />
dienstverlening kunnen afwegen tegen<br />
de prijs die ze hiervoor betalen. Om<br />
dit op de juiste wijze te kunnen afwegen<br />
is het van belang dat klanten een<br />
goed inzicht krijgen in het werk van de<br />
adviseur/bemiddelaar. Helaas zal ook<br />
deze wetswijziging weer gevolgen hebben<br />
voor de zwakkeren in onze samenleving.<br />
Het provisiesysteem zorgt voor<br />
een redelijk sociaal model van lastenverdeling.<br />
Zeg maar de rijken betalen<br />
voor de armen. Een particuliere klant<br />
met een hoog inkomen, duur huis, dure<br />
auto, etcetera, betaalt in verhouding<br />
te veel provisie voor de dienstverlening<br />
die de adviseur/bemiddelaar hem<br />
levert. De bijstandsmoeder met twee<br />
kinderen zal in de praktijk te weinig betalen<br />
voor de dienstverlening, maar gemiddeld<br />
genomen heeft de adviseur/<br />
bemiddelaar een prima bedrijfsmodel.<br />
Doordat klanten straks de dienstverlening<br />
gaan afwegen tegen de prijs die<br />
ze hiervoor gaan betalen, zal de klant<br />
die relatief veel provisie betaalt, vragen<br />
om een korting. Dit betekent dat de adviseur/bemiddelaar<br />
de klanten die te<br />
weinig betalen, zeg maar die bijstandsmoeder,<br />
moet gaan bijbetalen voor de<br />
dienstverlening wil de hij of zij een rendabel<br />
bedrijfsmodel blijven hanteren. Je<br />
voelt hem al aankomen, zij gaan ook op<br />
dit gebied andere, waarschijnlijk minder<br />
verantwoorde, keuzes maken. Een<br />
overwinning voor de AFM en de Consumentenbond,<br />
een verlies voor kansgelijkheid.<br />
‘Adviseur kan verschil<br />
maken bij verminderen<br />
kansongelijkheid’<br />
ROL ADVISEUR<br />
Als adviseur overkomt u deze wetgeving<br />
en moet u er het beste van maken.<br />
Toch ben ik van mening dat u ook<br />
uw rol kunt pakken om de kansongelijkheid<br />
te verminderen. De wet biedt<br />
u de mogelijkheid om uw feebeloning<br />
te spreiden over 24 maanden. U mag<br />
dan geen rente en kosten in rekening<br />
brengen. Door uw feebeloning te<br />
spreiden maakt u uw advies op complexe<br />
en impactvolle producten betaalbaarder<br />
voor uw klant, zeker de<br />
klant die het adviesbedrag niet ineens<br />
kan betalen.<br />
Een andere mogelijkheid is om in ieder<br />
advies een vrijwillige solidariteitsbijdrage<br />
te vragen. U kunt op deze manier een<br />
potje aanmaken voor advies aan klanten<br />
die dit niet kunnen betalen.<br />
Ook kun je denken aan een gratis<br />
inloopspreekuur waarin klanten vragen<br />
kunnen stellen over hun financiële risico’s<br />
en/of producten.<br />
De laatste optie is wat mij betreft<br />
gewoon klanten die een lagere provisie<br />
vragen uitleggen waarom je dit niet<br />
kunt doen, namelijk de subsidie van<br />
klanten die minder (kunnen) provisie<br />
betalen. Is dit voor de klant geen valide<br />
reden, dan is de vraag of deze klant bij<br />
je past.<br />
CONCLUSIE<br />
We staan voor een spannende tijd voor<br />
de adviseur/bemiddelaar om zijn bedrijfsmodel<br />
rendabel te houden en hierin<br />
de juiste keuzes te maken. Voor wat<br />
betreft deze juiste keuzes gaat het niet<br />
alleen om zijn eigen bedrijfsvoering,<br />
maar ook op de impact die dit heeft<br />
voor zijn klanten en het verschil dat hij<br />
kan maken op het gebied van kansgelijkheid.<br />
Ik hoop dat u met mijn adviezen<br />
de juiste keuzes maakt. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 45
DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />
KLIMAATVERANDERING AFREMMEN KAN ALLEEN<br />
ALS WE ALLEMAAL MEEDOEN: OVERHEID, BEDRIJVEN<br />
EN CONSUMENTEN EN ECHT CONCRETE ACTIES<br />
ONDERNEMEN. OOK VERZEKERAARS EN HUN KETEN-<br />
PARTNERS. GELUKKIG GEBEURT ER STEEDS MEER.<br />
Transitie vraagt<br />
om samenspel<br />
TEKST TIMO BRINKMAN EN TUĞÇE SERINKAN, VERBOND VAN VERZEKERAARS<br />
Wereldwijd zien verzekeraars de schadelast<br />
door extreem weer oplopen.<br />
Ook in Nederland. Klimaatverandering<br />
is overal en zet door. Belangrijke<br />
vraag voor verzekeraars is hoe<br />
de schadelast zich de komende jaren zal ontwikkelen.<br />
Binnenkort geeft het Verbond antwoord op deze vraag.<br />
Als wij naar buiten komen met een doorrekening naar<br />
schadelast aan de hand van de nieuwe klimaatscenario’s<br />
die het KNMI in oktober 2023 publiceerde.<br />
De Net-Zero Insurance Alliance (NZIA), een alliantie<br />
van de Verenigde Naties en verzekeraars, heeft zich<br />
gecommitteerd aan een netto nul verzekeringsportefeuille<br />
in 2050. Ook verschillende Nederlandse verzekeraars<br />
hebben zich hierbij aangesloten. Alle verzekeraars<br />
in ons land kijken hoe ze hun portefeuilles klimaatneutraal<br />
kunnen krijgen (voor beleggingen via het<br />
Klimaatcommitment). Het is ook mooi om te zien dat<br />
bij de meerderheid van het intermediair, duurzaamheid<br />
inmiddels vast onderdeel is van het advies. Let wel, als<br />
verzekeraars het niet vanuit de eigen organisatie oppakken,<br />
dan komt het wel vanuit wet- en regelgeving.<br />
In 2050 wil de Europese Unie immers klimaatneutraal<br />
zijn. Dat betekent dat er in 2050 helemaal geen broeikasgassen<br />
meer worden uitgestoten. Weet dat deze<br />
trein ook in China en de VS is aangekomen en op punten<br />
zelfs harder rijdt dan Europa.<br />
Maar hoe breng als verzekeraar de schadeportefeuille<br />
naar netto nul uitstoot? Hoe neem je je klanten mee in<br />
de net zero-transitie en houd je tegelijkertijd de verzekerbaarheid<br />
op peil? Om verzekeraars hierbij te helpen,<br />
heeft het Verbond afgelopen maand een (vrijblijvende)<br />
handreiking net-zero uitgebracht voor schadeverzekeraars.<br />
CSRD<br />
Het meten van uitstoot is in een stroomversnelling beland<br />
door de Corporate Sustainability Reporting Directive<br />
(CSRD). Deze Europese richtlijn vraagt van grote<br />
bedrijven, zoals banken, verzekeraars, en van onze grotere<br />
klanten, dat ze rapporteren over de manier waarop<br />
zij omgaan met duurzaamheid in hun eigen organisatie.<br />
Maar ook hun waardeketen, inclusief transitieplannen<br />
om de uitstoot terug te brengen. Die rapportages<br />
moeten de grootste bedrijven al aanleveren over het<br />
huidige jaar. De kleinere mkb-bedrijven zijn voorlopig<br />
vrijgesteld voor directe rapportage, maar zullen door<br />
hun grotere afnemers worden bevraagd. En ook door<br />
hun verzekeraar en bank.<br />
Samenwerken dus, want voldoen aan deze rapportageverplichtingen<br />
is een opgave voor het hele bedrijfsleven,<br />
niet alleen verzekeraars. De grotere bedrijven,<br />
brancheorganisaties en consultancies zijn op dit moment<br />
druk bezig om hier beleid en standaarden voor<br />
46 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />
te maken om zoveel mogelijk samenhang te creëren<br />
om een wildgroei aan aanleveropties te voorkomen. En<br />
voor het intermediair geldt: de rapportageverplichting<br />
biedt een uitgelezen kans om de klant multidisciplinair<br />
te helpen.<br />
VOORAL GEEN ZIGZAGBELEID<br />
Snelle ontwikkelingen en lange doorlooptijden van investeringen.<br />
Bedrijven en hun klanten hebben geen<br />
baat bij beleid dat afhankelijk is van de politieke wind<br />
op dat moment. Onze sector is gericht op de lange termijn<br />
en heeft dus baat bij lange termijn duidelijkheid<br />
op allerlei terreinen en vooral geen zigzagbeleid. Daarom<br />
blijven wij ons in de lobby hard maken voor een<br />
helder tijdspad voor de reële economie. Dan kan de financiële<br />
sector de klanten helpen bij de omschakeling<br />
op voor hen logische momenten. Pakt de politiek deze<br />
handschoen niet op? Dan leidt dit tot spanningen, zoals<br />
al duidelijk wordt bij het toenemende aantal rechtszaken<br />
van partijen tegen bedrijven en instellingen die<br />
in fossiele industrieën beleggen. Aan de andere kant<br />
moet je als sector ook oppassen om collectief legale bedrijfstakken<br />
uit te sluiten versus de kracht van engagement.<br />
Dit houdt een mededingingsrisico in, ook als je<br />
samen het juiste wil doen.<br />
Je kunt kiezen voor de ogenschijnlijke makkelijke<br />
weg door je te verschuilen achter deze ontwikkelingen.<br />
Je kan naar elkaar wijzen. Want bieden verzekeraars<br />
wel genoeg capaciteit? Wil de klant wel een duurzaam<br />
alternatief of gewoon de goedkoopste en snelste<br />
weg? Laat het intermediair de keuzemogelijkheden<br />
voldoende zien? Een ding is helder: deze transitie gaat<br />
álle klanten raken. Klanten die zelf al bezig zijn, klanten<br />
die wel willen maar hulp nodig hebben, en klanten<br />
die niets met duurzaamheid hebben. De meeste particulieren<br />
en ondernemers willen best verduurzamen,<br />
maar moeten allerlei best forse hordes nemen. En dat<br />
is lastig vanuit bijvoorbeeld een kleine portemonnee<br />
en investeringen die een ondernemer eerst terug moet<br />
verdienen voordat er geld is voor een nieuwe schone-<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 47
DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />
re investering. Straf je dit af met uitsluiting of hogere<br />
premies? Daar is zowel de transitie als je klant niet mee<br />
geholpen. Van belang is om bij ‘ESG’ niet alleen naar<br />
de E van Environment te kijken, maar ook naar de S<br />
van Social. De sustainability goals van de VN bevatten<br />
niet voor niets veel uitgangspunten zoals klimaat, milieu,<br />
schone energie, maar ook zaken als geen honger,<br />
geen armoede, eerlijk werk en economische groei horen<br />
hier gewoon bij. Wij kunnen onze klanten helpen met<br />
onze kennis en netwerk, maar dat kunnen we niet alleen:<br />
een realistisch tijdpad vanuit de overheid is een<br />
van de belangrijkste randvoorwaarden.<br />
‘Heldere transitiepaden<br />
noodzakelijk, maar<br />
ook eigen rol<br />
verzekeringssector’<br />
NIEUWE RISICO’S<br />
Wij zijn er als sector om transitie mogelijk te maken.<br />
Tegelijkertijd brengen nieuwe technieken vaak nieuwe<br />
veiligheidsrisico’s en onzekerheid met zich mee. Door<br />
in te zetten op preventie voorkomen we dat de verzekeringssector<br />
op de rem gaat staan. Dat betekent dat bij<br />
de ontwikkeling en uitvoering van een nieuwe duurzame<br />
techniek je een verzekeraar in een zo’n vroeg mogelijk<br />
stadium moet betrekken. Zo hebben verzekeraars<br />
samen met andere partijen ingezet op inspectiemethodieken<br />
en clausules voor de installatie van zonnepanelen<br />
op daken. Hierdoor is het plaatsen van panelen<br />
weer een verzekeraarsrisico geworden. Maar ontwikkelingen<br />
gaan snel. Denk aan energieopslagsystemen,<br />
waterstoftechnologieën en carbon capture and storage.<br />
Als financiële sector moeten we nog meer gaan samenwerken<br />
met de technische sector. Ook om vervolgens<br />
nieuwe verzekeringsproducten te ontwikkelen die passen<br />
bij de energietransitie zoals het verzekeren van e-<br />
mobility, prijsschommelingen bij duurzame energie of<br />
het opnemen van duurzaam herstel in de voorwaarden.<br />
Daar komt nog iets bij: de schaal van sommige projecten.<br />
Daar gaat het intermediair in de co-assurantiemarkt<br />
de komende jaren tegenaan lopen. Het zal namelijk<br />
niet altijd makkelijk zijn voldoende verzekeringscapaciteit<br />
te vinden. Door een gebrek aan data, onzekerheid,<br />
lange doorlooptijden, prijsschommelingen, snelle<br />
ontwikkelingen en politieke risico’s. Dit vraagt om<br />
nieuw overleg tussen verzekeraars, intermediair en de<br />
overheid. Uiteraard binnen de kaders van de mededinging<br />
omdat verzekeraars geen afspraken mogen maken<br />
over voorwaarden en premie. Maar we kunnen wél<br />
marktoplossingen initiëren, vrijblijvende voorbeeldclausules,<br />
leidraden opstellen en guidance geven en<br />
lobbyen voor regelgeving. Of het gesprek aangaan voor<br />
publiek-private constructies.<br />
DUURZAAM SCHADEHERSTEL<br />
<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel, daar kunnen schadeverzekeraars<br />
en de keten echt het verschil maken. Daarom hebben<br />
het Verbond, Nivre en Schoonmakend Nederland<br />
vorig jaar het Manifest <strong>Duurzaam</strong> Schadeherstel in<br />
de propertymarkt ondertekend. En we denken ook na<br />
over iets soortgelijks in de automotive branche. Maar<br />
het blijkt niet eenvoudig om een hele, op jarenlange<br />
ervaring draaiende keten te veranderen. Zo wordt op<br />
dit moment ons eigen gebouw hersteld na een schade.<br />
Onze eerste gedachte was in ieder geval ‘niet weer hé’,<br />
want eerder in 2023 hadden we ook al een flinke schade<br />
aan het pand. Onze tweede gedachte was dat we gewoon<br />
weer zo snel mogelijk op de rit willen zijn, met de<br />
intrinsieke motivatie om duurzaam te herstellen.<br />
Een ‘mooi’ moment om zelf eens te ervaren hoe de<br />
keten inspeelt op behoeften van de klant, in dit geval<br />
die van het Verbond. Zo hebben we in de eerste weken<br />
flink wat partijen langs zien komen, herstellers, experts<br />
(ook die van de onderaannemers), makelaar, verzekeraar.<br />
Het herstelbedrijf dat de opdracht van ons kreeg,<br />
vanwege hun duurzame aanpak én ook goedkopere offerte,<br />
heeft behoorlijk gespaard op overbodige, extra<br />
ritjes. Ze werkten namelijk met op afstand uitleesbare<br />
sensoren tijdens het droogproces. Dit zorgde ervoor dat<br />
er ook redelijk snel geconcludeerd kon worden dat er<br />
überhaupt niet al te veel drogers nodig waren, de luchtvochtigheid<br />
was eigenlijk best goed. Zo werd er met één<br />
technologische ontwikkeling, de op afstand uitleesbare<br />
sensoren, al behoorlijk gereduceerd op CO2-uitstoot.<br />
Wij hebben de ambitie om duurzaam schadeherstel<br />
gemeengoed te maken in de propertymarkt. Samen<br />
met de hele keten, want daar zit de kracht. Dat<br />
betekent samen het gesprek aangaan over wat de expert<br />
bijvoorbeeld nodig heeft van de verzekeraar om de<br />
klant mee te laten bewegen naar een duurzame keuze<br />
(want de consument moet het wel willen!) en hoe de<br />
reconditioneerder daarop kan inspelen. En dan hebben<br />
we het nog niet over andere belangrijke partijen zoals<br />
de adviseurs, de makelaars, de grootzakelijke markt, de<br />
bouwbedrijven, noem maar op. Die zitten ook in diezelfde<br />
keten en die hebben allemaal een rol in het herstel.<br />
Maar de eerste stappen zijn gezet! n<br />
48 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
PARTNER IN KENNIS<br />
DUURZAAMHEID IS EEN GEMEENSCHAPPELIJK STREVEN VAN VEEL<br />
VERZEKERAARS. OOK ACHMEA ONDERTEKENDE IN 2019 HET KLIMAAT-<br />
COMMITMENT VAN DE FINANCIËLE SECTOR, EN HEEFT INMIDDELS KLI-<br />
MAATDOELSTELLINGEN OPGESTELD VOOR DE EIGEN BEDRIJFSVOERING,<br />
HAAR BELEGGINGSPORTEFEUILLE EN VERZEKERINGSACTIVITEITEN.<br />
JENNIFER RIETVELD – DIRKSEN, SENIOR MANAGER INTERMEDIAIRE RE-<br />
GIE BIJ ACHMEA, LEGT UIT HOE DE VERZEKERAAR DIE AFSPRAKEN WIL<br />
BORGEN IN DE SAMENWERKING MET HAAR PARTNERS. “KLIMAATDOEL-<br />
STELLINGEN ZIJN HEEL MOOI, MAAR ALS VERZEKERAAR BEREIKEN WE<br />
NIKS ALS WE NIET DE HELE KETEN MEEKRIJGEN.”<br />
Verzekeraars trekken samen op in verduurzaming<br />
Achmea gaat in gesprek<br />
met intermediaire partners<br />
TEKST AVÉRO ACHMEA<br />
mij persoonlijk is het<br />
belangrijk om de wereld<br />
goed door te geven aan<br />
“Voor<br />
toekomstige generaties.<br />
Dat speelt nog meer nu ik sinds een jaar<br />
oma ben van twee kleinkinderen. Ik ben<br />
nog opgevoed met elke avond een stukje<br />
vlees. Dat doe ik nu niet meer, ik ben<br />
grotendeels vegetarisch gaan eten. Als<br />
ik eens een stukje vlees eet, dan komt<br />
het van een boerderij die duurzaam en<br />
diervriendelijk produceert.<br />
Als Achmea stellen we natuurlijk<br />
veel ambitieuzere doelen. Onze visie is<br />
<strong>Duurzaam</strong> Samen Leven. Samen met<br />
onze klanten, partners en relaties willen<br />
we grote maatschappelijke oplossen<br />
op het gebied van gezondheid dichterbij,<br />
slimme mobiliteit, onbezorgd<br />
wonen & werken en inkomen – voor<br />
nu, straks en later. Daarop baseren we<br />
onze producten en diensten, zodat die<br />
onze klanten bieden wat ze nu nodig<br />
hebben, maar ook voor de toekomst<br />
houdbaar blijven. Dat doen we niet onverdienstelijk,<br />
maar het kan en moet<br />
nog beter. Met grote stappen waar het<br />
kan, en kleine stappen waar de werkelijkheid<br />
weerbarstig is.”<br />
ADVISEUR BELANGRIJKSTE SCHAKEL<br />
“Veruit het belangrijkst in de verzekeringsketen<br />
is de onafhankelijke intermediair.<br />
Zij kennen de klant – het bedrijfsleven<br />
– als geen ander. Ze weten welke<br />
veranderingen daar op stapel staan,<br />
en wat de impact daarvan is op die bedrijfsvoering.<br />
Maar wat is de impact op<br />
het milieu? Wat zijn schonere alternatieven?<br />
Die kennis is essentieel voor intermediairs<br />
om duurzaam te kunnen<br />
adviseren. Daar willen we onze adviseurs<br />
in ondersteunen.<br />
Achmea is sinds 2021 lid van de Net<br />
Zero Insurance Alliance. Dat is een initiatief<br />
van de Verenigde Naties, waarin<br />
verzekeraars samenwerken aan wetenschappelijk<br />
onderbouwde standaarden<br />
en methodes om de CO2-voetafdruk<br />
van de verzekeringsportefeuille te meten.<br />
Elke verzekeraar stelt vervolgens<br />
zelf realistische reductie- en of engagementdoelen<br />
vast. De uitkomsten delen<br />
we met onafhankelijke adviseurs. Zodat<br />
zij hun klanten goed kunnen adviseren,<br />
en we ook voor hen een sociaal rechtvaardige<br />
transitie mogelijk maken.”<br />
PARTNER VOOR DE OVERHEID<br />
“<strong>Duurzaam</strong>heid heeft een onmiskenbare<br />
maatschappelijke component.<br />
Denk aan de overstromingen van 2021,<br />
in Limburg. Als partner voor de overheid<br />
stellen we onze expertise beschikbaar<br />
om aan de ene kant schade door<br />
extreem weer te voorkomen. Ook richt<br />
50 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
AVÉRO ACHMEA<br />
het overleg zich op de vraag hoe je<br />
schade met elkaar verzekerbaar kunt<br />
houden, wanneer zich een vergelijkbare<br />
ramp opnieuw voordoet.<br />
Daar liggen kansen voor onafhankelijke<br />
adviseurs. Neem bijvoorbeeld<br />
een agrarisch bedrijf, dat een loods vol<br />
wil leggen met zonnepanelen. Als expert<br />
zou de adviseur in het voortraject<br />
al bij zulke plannen betrokken moeten<br />
zijn. Want bij een zonnepark spelen allerlei<br />
factoren die voor brandgevaar<br />
kunnen zorgen. Dat betekent dat zo’n<br />
ondernemer goed geadviseerd moet<br />
worden over constructie technische -<br />
en veiligheidseisen, om te voorkomen<br />
dat het bedrijf buiten de verzekering<br />
valt. Binnen Achmea hebben we hier<br />
inmiddels veel ervaring in opgebouwd.”<br />
DE ANDERE KANT<br />
“We hebben als verzekeraars nog een<br />
verantwoordelijkheid: de verduurzaming<br />
van onze beleggingsportefeuille.<br />
Dat wil zeggen: beleggen op een maatschappelijk<br />
verantwoorde manier, met<br />
respect voor mensen en hun leefomgeving.<br />
Dat is een heel traject, waarbij we<br />
verandering willen realiseren in de reële<br />
economie. Dit doen we onder meer<br />
door structureel dialoog te voeren met<br />
bedrijven waarin we beleggen. Beleggen<br />
in fossiele brandstoffen bijvoorbeeld,<br />
dat moet stap voor stap worden afgebouwd.<br />
Want als je daar bij wijze van<br />
spreken morgen de stekker uit trekt,<br />
dan heeft dat ontwrichtende gevolgen<br />
voor de maatschappij. Dat is anders<br />
bij zoiets als tabaksproducten. Het<br />
heeft geen maatschappij-ontwrichtende<br />
gevolgen om daarmee te stoppen.<br />
Zo moeten we gedurende het hele proces<br />
goede afwegingen maken, en meten<br />
wat onze vorderingen zijn op weg naar<br />
een maatschappelijk verantwoorde en<br />
duurzame beleggingsportefeuille.”<br />
Jennifer Rietveld-Dirksen:<br />
‘De hele keten meekrijgen.’<br />
VERTROUWENSBAND MET KLANTEN<br />
“Ik zie meer dan ooit die toegevoegde<br />
waarde van de onafhankelijke adviseur<br />
als sparringpartner van de klant. Als<br />
raadgever, als partner in business, om<br />
lastige of spannende keuzes om te zetten<br />
in duurzame concurrentievoordelen.<br />
De adviseur is er primair voor ondernemers.<br />
Die hebben een bepaald<br />
specialisme, of een discipline waar ze<br />
goed in zijn, maar daar horen schadevraagstukken<br />
en duurzaamheidskwesties<br />
nog niet altijd bij. Terwijl ze daar<br />
door de verandering van het klimaat<br />
wel steeds meer mee te maken krijgen.<br />
Want duurzaamheid is oneindig veel<br />
meer dan alleen die zonnepanelen op je<br />
dak. Het gaat over de langetermijnstrategie,<br />
over de vraag: hoe help ik mijn bedrijf<br />
de toekomst in. Wat we nu al zien,<br />
is dat adviseurs die daar goed in opereren<br />
een hechte vertrouwensband opbouwen<br />
met hun klanten.”<br />
VOORTDUREND IN GESPREK BLIJVEN<br />
“Een ronde tafeldiner met CEO’s van<br />
onze grootste intermediaire partners<br />
leverde vorig jaar belangrijke inzichten<br />
op. Babs Dijkshoorn, onze directeur<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid, bracht daar een aantal<br />
stellingen ter tafel. Daar kwam een verhelderend<br />
gesprek uit voort over duurzaamheidsvraagstukken<br />
en wat er allemaal<br />
bij komt kijken. Bottom line is<br />
dat het voor iedereen een leertraject is,<br />
en dat we met elkaar in gesprek moeten<br />
blijven over welke lessen we kunnen<br />
trekken uit onze inspanningen. Dat is<br />
toch de beste manier om goede bedoelingen<br />
om te zetten in een praktische<br />
aanpak die je kunt borgen in de strategie<br />
en visie van een organisatie.<br />
Wat me opviel, is de motivatie van<br />
al die CEO’s om werk te maken van<br />
duurzaamheid. In de dagelijkse praktijk<br />
zijn ze – laten we eerlijk zijn – elkaars<br />
concurrenten. Maar dat blijkt dus niet<br />
te spelen op het gebied van duurzame<br />
commitment. Dat biedt hoop, nee,<br />
sterker nog, een stevig houvast voor<br />
een rechtvaardige, klimaat positieve<br />
toekomst voor iedereen.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 51
BETEKENIS<br />
HET IS EEN MOOIE TERM – DUURZAAMHEID. MAAR WAT VERSTAAN WE ER<br />
EIGENLIJK ONDER? VOOR VEEL MENSEN IS HET EEN CONTAINERBEGRIP<br />
GEWORDEN, WELISWAAR MET POSITIEVE ASSOCIATIES. DUURZAAMHEID HEEFT<br />
GUNSTIGE EFFECTEN OP MILIEU, KLIMAAT EN GEZONDHEID EN LEVERT DAARMEE<br />
POSITIEVE BIJDRAGEN AAN EEN BETERE WERELD. DE TERM ‘DUUR’ VERWIJST<br />
NAAR TIJD EN LENGTE, DUS NAAR DE LANGE TERMIJN. HET IS EEN GROTE NOEMER<br />
GEWORDEN WAARONDER ALLERLEI ACTIVITEITEN VALLEN DIE DE MENSHEID<br />
MOETEN BEHOEDEN EN BESCHERMEN. JE ZOU ZEGGEN DAT NIEMAND DAAR<br />
TEGEN ZOU KUNNEN ZIJN. IN DE AFGELOPEN JAREN HEBBEN ZOWEL BURGERS ALS<br />
BEDRIJVEN DAN OOK TE MAKEN GEKREGEN MET EISEN EN RICHTLIJNEN WAAR ZE<br />
AAN MOETEN VOLDOEN OM DUURZAAM TE LEVEN EN TE WERKEN.<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid<br />
en betekenis<br />
TEKST KARIN KASDORP EN ERIK FRIEDEBERG<br />
Voor de een zijn die eisen zwaarder dan<br />
voor de ander. Sommige bedrijven moeten<br />
met ingang van het jaar 2024 voldoen<br />
aan de Corporate Sustainability<br />
Reporting Directive (CSRD) waarmee<br />
ze verantwoording afleggen over hun<br />
duurzame activiteiten. Andere bedrijven moeten hier<br />
wat later aan voldoen. Uiteindelijk geldt deze richtlijn<br />
voor het hele bedrijfsleven. Krijg je zelf als bestuurder<br />
of medewerker nog niet met CSRD te maken, dan is er<br />
wel een organisatie of collega-functionaris uit een ander<br />
bedrijf die eraan gebonden is zodat dat jouw werk<br />
of bedrijfsvoering ook raakt. <strong>Duurzaam</strong>heid heeft namelijk<br />
zoveel raakvlakken dat het niet op zichzelf kan<br />
staan. Het heeft betrekking op de bedrijfsvoering, huisvesting,<br />
de inkoop, het vervoer en de mogelijke schade<br />
op de nabije omgeving, het milieu en het klimaat. Het<br />
kan niet meer los gezien worden van wat voor bedrijfsactiviteiten<br />
dan ook en daarom is het enorm belangrijk<br />
geworden.<br />
RISICO<br />
Aan de ene kant is het positief dat duurzaamheid zo<br />
belangrijk is geworden in de maatschappij. Zolang het<br />
wordt gezien als een doel om daarmee een betere wereld<br />
te creëren, kunnen we als bewoners van de aarde optimistisch<br />
zijn over onze toekomst en die van onze kinderen.<br />
Aan de andere kant schuilt er een risico in. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />
heeft zoveel waarde gekregen dat een bedrijf<br />
het kan inzetten als middel om te laten zien hoe goed het<br />
bezig is. Maar als het op die manier wordt gebruikt, zal<br />
de ‘betekeniswaarde’ op den duur nihil blijken te zijn.<br />
Want uiteindelijk draait het dan om de korte termijn,<br />
om een geoptimaliseerde verlies- en winstrekening, om<br />
inhoudsloze marketing en om ondernemen louter met<br />
het hoofd. Kortom: we verliezen de betekenis van duurzaamheid<br />
uit het oog. Want uiteindelijk draait het niet<br />
om de rationele richtlijnen – die zijn een middel – maar<br />
om de positieve invloed op de wereld om ons heen.<br />
We hebben het dan over het hart van de zaak, en<br />
dat gaat over de betekenisvolle kern. Volgens ons mag<br />
52 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
BETEKENIS<br />
Karin Kasdorp<br />
en Erik Friedeberg:<br />
‘Sturen op betekenis<br />
leidt inherent tot<br />
duurzaamheid.’<br />
het hart dan ook niet bij duurzaamheid ontbreken.<br />
Sterker, het hart mag nergens in een bedrijf ontbreken.<br />
Het is niet alleen voor de cultuur en de bedrijfsvoering<br />
essentieel, maar het heeft ook voor medewerkers persoonlijke<br />
consequenties. Het negeren van het hart in je<br />
werk heeft een negatieve invloed op je omdat je op den<br />
duur het gevoel krijgt niet zinvol bezig te zijn of een<br />
bull-shit baan te hebben. Als je vervolgens je intrinsieke<br />
motivatie verliest, kun je zelfs burn-out raken.<br />
ANDERS KIJKEN<br />
Werken en ondernemen vanuit hoofd én hart heeft<br />
consequenties. Het draait allereerst om een andere manier<br />
van kijken. Als we denken vanuit het hoofd is onze<br />
blik gefixeerd op kwantiteit, meetbaarheid, ratio en<br />
cognitie, om een paar voorbeelden te noemen. Denken<br />
of kijken vanuit het hart gaat om de fundamenteel tegengestelde<br />
aspecten, respectievelijk kwaliteit/inhoud,<br />
onmeetbaar- of onzichtbaarheid (maar wel aanwezig),<br />
gevoel en ervaring.<br />
Interessant is dat het kijken vanuit het hoofd over<br />
het algemeen dominant is in de westerse samenleving.<br />
Dat kun je onder andere afleiden uit de veelgehoorde<br />
vraag hoe duurzame bijdragen eigenlijk gemeten moeten<br />
worden. Als iets niet meetbaar is, dan ‘telt het ook<br />
niet mee’, is de gedachte. Mensen hebben nog geen<br />
idee hoe ze handen en voeten moeten geven aan de betekenisvolle<br />
maar onzichtbare effecten van duurzaamheid.<br />
Want hoe bepaal je gezondheidswinst, zingeving<br />
of kwaliteit van leven?<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 53
DUURZAAM ADVIES<br />
In de financiële sector is het kijken vanuit kwantiteit<br />
ook aan de orde na de dag. Centraal staan hoeveelheden<br />
en cijfers, oftewel: geld. Op dit moment is dat<br />
ook nog het doel waarop gestuurd wordt. De jaarlijkse<br />
winst- en verliesrekening is daar een typerend voorbeeld<br />
van. Maar zodra die zienswijze gaat kantelen, zal<br />
geld steeds meer als een middel worden gezien. De jaarrekening<br />
is dan als sturingsmechanisme niet meer toereikend.<br />
ALTERNATIEF<br />
Het alternatief is sturen op betekenis. Dat lijkt voor<br />
sommigen ingewikkeld, maar dat zal vooral te maken<br />
hebben met de vraag hoe je betekenis kunt kwantificeren.<br />
Maar die vraag is vanuit de oude manier van kijken<br />
vanuit het hoofd gesteld. Voor een harmonieuze en<br />
betekenisvolle samenleving is denken vanuit hoofd én<br />
hart noodzakelijk.<br />
Het is interessant dat er hier en daar in de samenleving<br />
al wel een kanteling te zien is naar die andere<br />
manier van kijken. Een voorbeeld zijn initiatieven om<br />
het Bruto Binnenlands Product te vervangen door een<br />
alternatief. Het BBP meet namelijk welvaart in kwantitatieve<br />
zin, maar negeert daarmee het welzijn dat ook<br />
met kwalitatieve aspecten te maken heeft. Zo kunnen<br />
economische activiteiten weliswaar bijdragen aan een<br />
hoger BBP maar een negatieve impact hebben op het<br />
milieu, denk aan de vervoerssector. Een Bruto Binnenlands<br />
Geluk zou een variant op het BBP kunnen zijn.<br />
Tegenwoordig hoor je ook wel dat we naar een<br />
‘maatschappelijke jaarrekening’ toe moeten. Ook het<br />
idee daarachter is dat we veel breder naar de sociaalmaatschappelijke<br />
gevolgen van economische activiteiten<br />
moeten kijken. Enerzijds is dat inderdaad een manier<br />
van anders kijken, maar uit de term ‘jaarrekening’<br />
klinkt weer het perspectief van de kwantificering door.<br />
Voor het (maatschappelijk) bewustwordingsproces<br />
kan een maatschappelijke jaarrekening in plaats van<br />
‘Betekenis is de (positieve)<br />
invloed van een bedrijf<br />
op maatschappij,<br />
mensheid, klimaat en<br />
de eigen organisatie’<br />
KADER VAN BETEKENIS<br />
Het Kader van Betekenis is ontwikkeld vanuit de<br />
Waarde van Betekenis, een initiatief van Erik Friedeberg,<br />
Karin Kasdorp en Harriët van Asperen. Op<br />
basis van dit kader kan de betekenis van de organisatie<br />
in kaart worden gebracht, inclusief concrete<br />
verbeterpunten om de betekenis te vergroten. Dit<br />
gebeurt in samenwerking met de rightholders (stakeholders<br />
en een vertegenwoordiging van maatschappij<br />
en klimaat). Vervolgens kan dit kader door<br />
een organisatie/bedrijf concreet worden gebruikt<br />
om op betekenis te sturen.<br />
Overigens kan het Kader van Betekenis ook worden<br />
gebruikt om te voldoen aan de eisen van de CSRD.<br />
Deze Europese richtlijn verplicht ondernemingen<br />
te rapporteren over hun duurzaamheid door middel<br />
van verschillende duurzaamheidscriteria.<br />
Meer informatie: erik@waardevanbetekenis.nl.<br />
een winst- en verliesrekening nuttig zijn. Maar voor de<br />
daadwerkelijke systeemverandering is een radicaal andere<br />
manier van kijken noodzakelijk.<br />
NIEUW REFERENTIEKADER<br />
Het is daarom hoog tijd voor een nieuw referentiekader.<br />
Vandaar dat het Kader van Betekenis is ontwikkeld.<br />
Met behulp van dit kader kan een organisatie sturen<br />
op betekenis in plaats van (alleen) geld.<br />
Met betekenis bedoelen wij de (positieve) invloed<br />
die een organisatie/bedrijf heeft op de (interne) organisatie,<br />
maatschappij, mensheid en het klimaat.<br />
Dit geldt in de breedst mogelijke zin, dus de betekenis<br />
van de producten en diensten, het plezier en de<br />
zingeving die het werk voor werknemers heeft, de toegevoegde<br />
waarde voor de stakeholders (die véél breder<br />
kan worden opgevat dan de financiële aspecten!) en de<br />
omgeving. En niet in de laatste plaats: duurzaamheid<br />
zal een inherent gevolg zijn als een bedrijf stuurt op betekenis.<br />
n<br />
54 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
PARTNER IN KENNIS<br />
WAT IS MIJN (ASSURANTIE)ONDERNEMING WAARD? EEN VRAAG DIE WIJ<br />
ALS BHB DULLEMOND BIJNA DAGELIJKS KRIJGEN. IN DE HUIDIGE ESG-ECO-<br />
NOMIE IS HET WAARDECREATIEMODEL BINNEN DE ASSURANTIEMARKT AAN<br />
HET VERANDEREN. WET- EN REGELGEVING, KLANTEN, INVESTEERDERS EN<br />
WERKNEMERS DRAGEN ALLEMAAL BIJ AAN EEN TOEKOMSTIG DUURZAAM<br />
BEDRIJFSMODEL VOOR EEN ASSURANTIEKANTOOR. WIJ ZIEN ECHTER NOG<br />
REGELMATIG DAT DUURZAAMHEID DOOR ASSURANTIEKANTOREN GEZIEN<br />
WORDT ALS EEN VER-VAN-HUN-BEDSHOW, EEN NICE TO HAVE. TERECHT?<br />
OF LOONT HET JUIST OM TE INVESTEREN IN DUURZAAMHEID?<br />
Duurzame<br />
waardecreatie loont<br />
TEKST HENNY KLOPPENBURG, BHB DULLEMOND<br />
Termen als ESG, CSRD en<br />
CSDDD vliegen je tegenwoordig<br />
om de oren en de aandacht<br />
voor deze topics wordt steeds<br />
concreter. Maar wat betekent dit nu<br />
voor jouw assurantiekantoor en de<br />
waarde ervan?<br />
Allereerst is het belangrijk om echt<br />
te kijken naar de kern van duurzaamheid.<br />
Vage claims en greenwashing<br />
kunnen schadelijk zijn voor het bedrijfsimago,<br />
daar hebben we de afgelopen<br />
jaren veel voorbeelden van voorbij<br />
zien komen. Daarbij gaat duurzaamheid<br />
verder dan alleen milieu. Voor een<br />
assurantiekantoor richt een duurzaam<br />
bedrijfsmodel zich op drie pijlers: planet,<br />
people en profit:<br />
VERTROUWEN BELANGRIJKE VALUE DRIVER<br />
Vertrouwen in de verzekeringsbranche<br />
en specifiek in het intermediair is<br />
een belangrijke value driver van een assurantieonderneming.<br />
Vertrouwen en<br />
transparantie zorgen voor een duurzame<br />
relatie met klanten.<br />
Uit recent onderzoek van Deloitte<br />
Consulting in Harvard Business Review<br />
komt naar voren dat duurzaamheid een<br />
grote rol speelt in het vertrouwen van<br />
de consument. Vooral jongere generaties<br />
maken een duidelijke connectie<br />
tussen vertrouwen en duurzaamheid.<br />
Als er geloof is dat een merk geeft om<br />
haar impact op mensen en de wereld is<br />
de jonge generatie 27 procent meer genegen<br />
om een aankoop te doen. Voor<br />
een toekomstbestendig businessmodel<br />
is het dus van belang om deze jonge<br />
doelgroep als klanten te omarmen,<br />
hun behoeften daadwerkelijk centraal<br />
te stellen en daarmee ook de aandacht<br />
voor alle duurzame aspecten in de hele<br />
verzekeringsketen.<br />
56 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
BHB DULLEMOND<br />
Henny Kloppenburg:<br />
‘Vertrouwen speelt<br />
een grote rol bij<br />
waardecreatie via<br />
duurzaamheid.’<br />
HENNY KLOPPENBURG<br />
Henny Kloppenburg (Manager M&A en Valuation) is al ruim vijftien jaar verbonden<br />
aan BHB Dullemond en heeft tal van ondernemers in de assurantiemarkt<br />
begeleid bij de verkoop of aankoop van hun bedrijf. Wilt u meer weten<br />
over (de impact van duurzaamheid op) de waarde van uw onderneming? Maak<br />
dan vrijblijvend een afspraak met Henny Kloppenburg. Zij neemt graag de tijd<br />
om met u mee te denken.<br />
Contactgegevens: 033-480 54 82 / henny.kloppenburg@bhbdullemond.nl<br />
DUURZAAMHEID LOONT!?<br />
Veel eigenaren van assurantiekantoren<br />
zullen zich herkennen in het gevoel dat<br />
aandacht voor duurzaamheid niet altijd<br />
direct wordt beloond. Of stellen zichzelf<br />
de vraag of de investering wel kan<br />
worden terugverdiend. Een mooi voorbeeld<br />
van deze discussie zijn de recente<br />
ontwikkelingen van het aandeel van<br />
pensioenfonds PFZW in olie- en gasbedrijven<br />
(waaronder Shell, BP en Total<br />
Energies). Het pensioenfonds heeft zich<br />
teruggetrokken uit deze ondernemingen,<br />
omdat ze onvoldoende snel overgaan<br />
van fossiele naar hernieuwbare<br />
energie (bron: fd.). Terwijl aan de andere<br />
kant Shell, volgens Hans van Cleef<br />
(adviesbureau Publieke Zaken) en Gerben<br />
Hieminga (ING) één van de Nederlandse<br />
bedrijven is die het meeste investeert<br />
in duurzame energie.<br />
Dit voorbeeld laat zien dat de publieke<br />
opinie en het vertrouwen een<br />
grote rol spelen bij waardecreatie via<br />
duurzaamheid. Het heeft direct impact<br />
op aan- en verkoopbeslissingen, zowel<br />
negatief als positief.<br />
MUST-HAVE<br />
Terug naar de impact op de waarde<br />
van uw onderneming. Welke rol speelt<br />
duurzaamheid in overnames op de<br />
markt? Een duurzame dienstverlening<br />
binnen de assurantiemarkt heeft een<br />
positieve invloed op het creëren van<br />
vertrouwen, vormt een basisbegrip voor<br />
toekomstige generaties, vermindert risico’s<br />
in de verzekeringsketen, levert een<br />
concurrentievoordeel op en verhoogt<br />
daarmee de waarde van je kantoor.<br />
Prijzen en onderhandelingen<br />
Ondanks de soms benodigde kritische<br />
blik speelt duurzaamheid bij kopende<br />
partijen, zoals verzekeraars, Private<br />
Equity en strategen steeds vaker<br />
een belangrijke rol. Private Equity heeft<br />
hierin via ‘responsible investment’ (verantwoord<br />
beleggen) een kartrekkersrol<br />
en neemt duurzaamheid steeds vaker<br />
als belangrijk item mee in haar due-diligenceproces.<br />
Ook bij het financieren<br />
van een aankoop speelt duurzaamheid<br />
een rol, vanuit de bank of duurzame investeringsfondsen.<br />
Waarde huidige onderneming<br />
Binnen je bestaande bedrijfsvoering<br />
kun je als assurantiekantoor binnen<br />
verschillende onderdelen waarde creëren<br />
met duurzaamheid. De basis van<br />
waarde(creatie) rust op drie pijlers: tijd,<br />
geld en risico. En duurzaamheid kan binnen<br />
al deze aspecten van invloed zijn.<br />
Belangrijke risico’s voor een assurantiekantoor<br />
zijn: strengere wet- en<br />
regelgeving, reputatieschade en veranderingen<br />
in de keten van het verzekeringsintermediair.<br />
Binnen al deze risico’s<br />
is duurzaamheid steeds vaker een<br />
leidende factor. Bewust dan wel onbewust<br />
worden ondernemers van assurantiekantoren<br />
middels deze ontwikkelingen<br />
in de markt steeds nadrukkelijk<br />
gedwongen met duurzaamheid aan de<br />
slag te gaan. En daarbij geldt: hoe lager<br />
het risico, hoe hoger de waarde.<br />
Assurantiekantoren kunnen hun<br />
omzet en de kasstromen verhogen als ze<br />
aandacht hebben voor duurzaamheid.<br />
Naast vertrouwen in het merk zullen<br />
nieuwe (duurzame) producten en daarmee<br />
nieuwe doelgroepen dit effect versterken.<br />
Daarnaast zijn er al veel duurzame<br />
investeringen in milieu, waarvan<br />
is bewezen dat ze de winstgevendheid<br />
vergroten. Investeren in duurzaamheid<br />
levert niet alleen nieuwe, jongere klanten<br />
op maar is ook aantrekkelijk voor<br />
toekomstige werknemers. Door het<br />
aantrekken van talent kan de productiviteit<br />
en toekomstbestendigheid van je<br />
kantoor toenemen. Vergroting van de<br />
(houdbare) kasstromen levert een hogere<br />
waarde op van de onderneming.<br />
Aandacht voor duurzaamheid en investeren<br />
hierin is een must have, want<br />
zonder duurzame toekomst (tijd) is er<br />
geen waardecreatie! n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 57
ADVIESALERTS!<br />
ER KOMEN STEEDS MEER KADERS VOOR DUURZAAM<br />
ADVIES, KIJK BIJVOORBEELD NAAR HET ENERGIELABEL<br />
DAT AFGELOPEN JANUARI IN DE LEENNORMEN VOOR<br />
HYPOTHEKEN IS GESLEUTELD. BIJ VERZEKERINGEN BLIJFT<br />
HET ECHTER NOG EEN BEETJE ZOEKEN. <strong>VVP</strong> ZET WEER<br />
TRENDS EN TIPS OP EEN RIJ IN DE RUBRIEK ADVIESALERTS!.<br />
Groen begint<br />
vooral met doen!<br />
TEKST TOON BERENDSEN<br />
Een financieel advies is als het goed is altijd<br />
duurzaam. Maar anno nu wordt de adviseur<br />
geacht zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid<br />
te nemen en nadrukkelijk ook aandacht<br />
te hebben voor verduurzaming. Dat<br />
sijpelt steeds meer ook door in de wet- en<br />
regelgeving voor de financieel adviseur. Het meest in<br />
het oog springende recente voorbeeld is uiteraard het<br />
incorporeren per 1 januari 2024 van het energielabel in<br />
de leennormen voor hypotheken. Zowel houders van<br />
een goed als van een slecht (E, F, G) energielabel mogen<br />
extra lenen. De eerste groep omdat zij dankzij een<br />
energiegunstige woning minder maandlasten heeft,<br />
de tweede groep om de energievriendelijkheid van het<br />
huis op te krikken.<br />
‘Risico’s van bijvoorbeeld<br />
overstroming, bosbranden en<br />
funderingsproblemen moeten<br />
worden meegenomen bij het<br />
bepalen van de marktwaarde’<br />
Het is natuurlijk helemaal prima dat verduurzaming<br />
nu structureel onderdeel is van het hypotheekadviesgesprek.<br />
De vraag is wel hoe ver het moet gaan. Inmiddels<br />
gaan er stemmen op om ook te gaan werken met<br />
een funderingslabel en een klimaatlabel. Zo oppert toezichthouder<br />
AFM “verplicht stellen dat verkopers, verkopende<br />
makelaars en platforms funderings- en overstromingsrisico’s<br />
(in de vorm van een klimaatlabel)<br />
vooraf aan de verkoop van een woning melden aan de<br />
koper of kopende makelaar”.<br />
Je zult maar een oud huis hebben vol tochtgaten<br />
met een slechte fundering op een plaats die als gevolg<br />
van de zeespiegelstijging tussen nu niet al te lange tijd<br />
onder water komt te staan. Is zo’n huis dan überhaupt<br />
nog iets waard? En strooit de overheid dan ook zo<br />
kwistig met subsidies en extra leenruimte voor funderingsherstel<br />
(de kosten daarvan kunnen snel oplopen)<br />
en afdichten van het overstromingsgevaar (als dat al<br />
helemaal kan)?<br />
DUURZAAMHEIDSPARAGRAAF<br />
Banken hebben samen met de grote taxatiekantoren,<br />
taxatiesoftwareleveranciers en brancheverenigingen<br />
van taxateurs en makelaars onlangs een nieuwe duurzaamheidsparagraaf<br />
ontwikkeld voor taxaties van commercieel-<br />
en zakelijk vastgoed. Hiermee wordt in het<br />
taxatierapport expliciet rekening gehouden met ESG<br />
58 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
ADVIESALERTS!<br />
Energielabel,<br />
funderingslabel,<br />
klimaatlabel,<br />
wordt het niet een<br />
beetje veel?<br />
ADVISEUR DUURZAAM WONEN<br />
Het verwerken van het energielabel in de leennormen<br />
voor hypotheken bestendigt de praktijk die<br />
het Sectorcollectief <strong>Duurzaam</strong> Wonen nastreefde,<br />
namelijk het nadrukkelijk meenemen van verduurzaming<br />
in het hypotheekadvies. Vele duizenden<br />
adviseurs hebben zich sinds 2020 gekwalificeerd<br />
als Financieel Adviseur <strong>Duurzaam</strong> Wonen. De SEH<br />
nam begin vorig jaar het initiatief tot de oprichting<br />
van een register hierbij, inclusief PE-eisen.<br />
Het feit dat verduurzaming als onderdeel van<br />
het hypotheekadviesgesprek nu van hogerhand is<br />
geregeld, vraagt bezinning van het keurmerk op<br />
de toekomst. De SEH zegt het keurmerk voorlopig<br />
nog in de lucht te houden, maar erkent ook dat het<br />
keurmerk in zijn huidige vorm door de huidige ontwikkelingen<br />
feitelijk is ingehaald.<br />
Wij denken dat een keurmerk Financieel Adviseur<br />
Financieel Wonen wel degelijk nog iets kan<br />
toevoegen. Maar dan moet het meer zijn dan een<br />
licht keurmerk en ook goed worden gepromoot onder<br />
het publiek. <strong>VVP</strong> sprak een adviseur die in zijn<br />
spreekkamer een bakje met flyers van het keurmerk<br />
heeft staan. “Nog nooit heeft iemand uit zichzelf<br />
zo’n flyer meegenomen.” Need we say more?<br />
en klimaatrisico’s, zoals bijvoorbeeld overstromingen,<br />
bij het bepalen van de marktwaarde.<br />
Door het invullen van deze vernieuwde paragraaf<br />
wordt het voor taxateurs makkelijker om de duurzaamheidsprestaties<br />
van een pand te beschrijven en de impact<br />
in te prijzen in de marktwaarde. Zo wordt bijvoorbeeld<br />
het feitelijke energiegebruik uitgevraagd, zodat de<br />
CO2-uitstoot en de kosten voor energiegebruik kunnen<br />
worden ingeschat. Ook moeten risico’s van bijvoorbeeld<br />
overstroming, bosbranden en funderingsproblemen<br />
worden meegenomen bij het bepalen van de marktwaarde.<br />
Tot slot wordt de taxateur gevraagd om te bepalen<br />
wat de marktwaarde is van het getaxeerde object,<br />
als het wordt verduurzaamd naar bijvoorbeeld een A-label,<br />
inclusief de maatregelen en kosten daarvoor.<br />
WATERVREES<br />
Is dit ook de toekomst bij particuliere woningen? Voor<br />
de adviseur wordt het er alleen maar interessanter op,<br />
want er zal veel van zijn of haar adviescreativiteit gevraagd<br />
gaan worden! Maar je kunt je afvragen of het inprijzen<br />
van zaken als funderings- en overstromingsrisico<br />
niet erg veel huizen onder water gaat zetten.<br />
Het probleem zou een stuk kleiner zijn als woningeigenaren<br />
het funderingsrisico zouden kunnen verzekeren.<br />
Maar de verzekeraars hebben hun handen al van<br />
dit risico afgetrokken. En of verzekeraars na de waters-<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 59
ADVIESALERTS!<br />
nood in 2021 in Limburg nog zo enthousiast zijn over<br />
de uitbreiding van hun dekking bij overstroming van<br />
secundaire waterkeringen? Terecht werd a.s.r. genomineerd<br />
in de categorie Verzekerbaarheid van het Adfiz<br />
Prestatie Onderzoek 2024 voor het doortrekken – per<br />
1 januari 2023, ook op bestaande polissen – van de bedrijfsschadedekking<br />
naar natte situaties als in Limburg.<br />
Andere maatschappijen zijn kennelijk bang kopje<br />
onder te gaan of hebben watervrees, want zij lopen nog<br />
niet zo hard wat dit betreft en gaan dat waarschijnlijk<br />
ook niet doen.<br />
‘Waar blijft een<br />
echte groene<br />
verzekeringsvisie?’<br />
VAKPAPER DUURZAAM WONEN<br />
Om hypotheekadviseurs te ondersteunen bij het<br />
begeleiden van hun klanten bij het verduurzamen<br />
van de woning en dit te integreren in het financieel<br />
advies is door Bureau DFO en Atentikmarketing<br />
een Vakpaper <strong>Duurzaam</strong> Wonen ontwikkeld. De<br />
vakpaper is een eerste stap in een reeks van initiatieven<br />
die zijn bedoeld om de verduurzaming van<br />
bestaande woningen te bevorderen en hypotheekadviseurs<br />
te helpen bij het verstrekken van een gedegen<br />
advies aan hun klanten.<br />
De vakpaper bevat actuele informatie, links<br />
naar relevante bronnen en praktische hulpmiddelen<br />
om het adviesproces te vereenvoudigen en te<br />
professionaliseren. Daarnaast wordt er een speciale<br />
rekentool ter beschikking gesteld en is informatie<br />
opgenomen over de nieuwe leennormen per 2024.<br />
Ook zijn er voorbeeldbrieven.<br />
Dit initiatief is mogelijk gemaakt door hypotheekaanbieder<br />
ABN Amro, serviceprovider Home<br />
Invest, schadeverzekeraar AnsvarIdèa en dienstverlener<br />
BOX duurzaam. De vakpaper en bijbehorende<br />
tools zijn echter beschikbaar voor alle adviseurs.<br />
GROENE KEUZE<br />
Sowieso lijken verzekeraars te worstelen met vergroenen<br />
van hun verzekeringen. Zonnepanelen, laadpalen<br />
en wat dies meer zij vallen inmiddels wel onder de dekking.<br />
Ook storten verzekeraars zich massaal op duurzaam<br />
schadeherstel. Maar een echte groene verzekeringsvisie?<br />
Die staat bij de meeste maatschappijen nog<br />
in de kinderschoenen. Dat maakt het dan voor de adviseur<br />
lastig om groene verzekeringen te vinden. Je moet<br />
in ieder geval goed zoeken.<br />
De Consumentenbond trok vorig jaar haar predicaat<br />
Groene Keuze door naar een aantal particuliere<br />
schadeverzekeringen. Een goede ontwikkeling, al wordt<br />
bij de beoordeling wel veel gewicht (50 procent) toegekend<br />
aan het duurzame beleggingsbeleid van de verzekeraar.<br />
Natuurlijk is het belangrijk dat verzekeraars<br />
duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggen,<br />
maar als adviseur ben je vooral op zoek naar groene<br />
productkenmerken. Zoals, en we citeren hier de Consumentenbond<br />
over opstaldekking: “Biedt de verzekeraar<br />
de mogelijkheid van herstel of reparatie van een<br />
kapot item? Zo ja, hoe wordt dit gecommuniceerd met<br />
de verzekerde? Zo ja, worden er bij dat herstel duurzaamheidsvoorwaarden<br />
gesteld aan de ingeschakelde<br />
herstelbedrijven? Is het mogelijk om (spullen in je) tiny<br />
house te verzekeren? Biedt de verzekeraar de mogelijkheid<br />
om na schade het huis ook meteen duurzamer te<br />
maken? Hoe verstrekt de verzekeraar polisbladen: alleen<br />
digitaal en/of per post? Verzekert de verzekeraar<br />
verduurzamingsmaatregelen (zoals warmtepomp, zonnepanelen<br />
en/of zonneboiler) automatisch mee? Bij<br />
zonnepanelen: tot welk bedrag zijn deze (standaard)<br />
verzekerd op de opstalverzekering? Kun je dit bedrag<br />
verhogen? En zijn er uitsluitingen of beperkingen? Is<br />
inkomstenderving door uitval van zonnepanelen ook<br />
verzekerd? Valt een laadpaal voor elektrische auto’s<br />
ook onder de dekking?”<br />
Het is aan de branche om te zorgen dat ‘groen’ bij<br />
verzekeringen net zo ingeburgerd raakt als inmiddels<br />
bij hypotheken en ook beleggingen. En groen begint<br />
vooral met doen! n<br />
60 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
PARTNER IN KENNIS<br />
EEN BELANGRIJK ONDERDEEL VAN DE KLIMAATPLANNEN IS EEN CO2-<br />
UITSTOOTREDUCTIE IN 2030 VAN 55 PROCENT (TEN OPZICHTE VAN<br />
1990). REALISATIE IS NOODZAKELIJK OM VERDERE OPWARMING VAN<br />
DE PLANEET ZOVEEL MOGELIJK TEGEN TE GAAN. OOK, OF MISSCHIEN<br />
WEL JUIST, DE VERZEKERINGSBRANCHE KAN HIER EEN GROTE BIJ-<br />
DRAGE AAN LEVEREN. HOE? DOOR ALS BEDRIJF JE CO2-VOETAFDRUK<br />
TE BEREKENEN EN VERVOLGENS MAATREGELEN TE NEMEN GERICHT<br />
OP HET REDUCEREN VAN DE CO2 -UITSTOOT. INSVER HEEFT SPECI-<br />
AAL VOOR ASSURANTIEKANTOREN TWEE VOETAFDRUKCALCULATORS<br />
ONTWIKKELD WAARMEE DE CO2-UITSTOOT BEREKEND WORDT.<br />
CO2-reductie bij<br />
assurantiekantoren<br />
TEKST KEES DULLEMOND, INSVER<br />
Een oorzaak van de opwarming<br />
van de aarde is de verbranding<br />
van fossiele brandstoffen, zoals<br />
olie, steenkool en aardgas. Hierbij<br />
komt CO2 vrij. Met als gevolg klimaatverandering:<br />
hogere temperaturen,<br />
zwaardere regenbuien, overstromingen,<br />
bosbranden, migratie (we kennen<br />
de beelden). Internationaal streven we<br />
met elkaar naar een maximale opwarming<br />
van 1,5 graad. Het snel terugbrengen<br />
van de CO2-uitstoot van bedrijven<br />
draagt hieraan bij. Dat brengt ons bij de<br />
vraag: hoe groot is de voetafdruk van<br />
jouw bedrijf, hoe is die samengesteld en<br />
waar liggen de beste reductiekansen?<br />
VOETADRUKCALCULATOR<br />
Een calculator is een berekeningsmodule<br />
waarmee inzicht verkregen kan worden<br />
voor welke CO2 -uitstoot de organisatie<br />
verantwoordelijk is. Met een<br />
vragenlijst wordt het energieverbruik<br />
(verdeeld naar olie, benzine, elektriciteit,<br />
etcetera) in de organisatie geïnventariseerd<br />
op het gebied van vervoer,<br />
machines, kantoor, woon-werkverkeer,<br />
enzovoort. Dat verbruik wordt vermenigvuldigd<br />
met zogenaamde emissiefactoren,<br />
die per brandstof verschillend<br />
zijn. Zo zijn er emissiefactoren voor het<br />
bepalen van de CO2-uitstoot voor het<br />
verbruik van kWh stroom en voor bijvoorbeeld<br />
het verbruik van aardgas en<br />
een liter diesel of benzine. Door al deze<br />
vermenigvuldigingen op te tellen is de<br />
CO2 -voetafdruk van de organisatie berekend.<br />
Op deze wijze kun je jaarlijks inzicht<br />
krijgen in de totale CO2-uitstoot<br />
en de ontwikkeling daarvan in de tijd.<br />
Het vertrekpunt bij CO2-reductie in je<br />
organisatie ligt bij het bekende adagium:<br />
meten is weten. Met de calculator<br />
meet je de CO2-uitstoot van de organisatie<br />
op enig moment.<br />
Vanuit de gedetailleerde rapportage<br />
krijgt de organisatie inzicht in de<br />
omvang en samenstelling van de voetafdruk<br />
naar verschillende activiteiten.<br />
Daardoor wordt het mogelijk gerichter<br />
aan knoppen te gaan draaien om CO2-<br />
reductie te realiseren.<br />
Want, daar waar je CO2-uitstoot<br />
het grootst is, kun je mogelijk met een<br />
beperkt aantal maatregelen al snel<br />
vooruitgang boeken. Door periodiek<br />
deze berekening te maken, krijg je inzicht<br />
in de resultaten van de genomen<br />
maatregelen en krijg je nieuwe ideeën<br />
om de ingeslagen weg van CO2-reductie<br />
voort te zetten. Communicatie met<br />
medewerkers en klanten vergroot het<br />
draagvlak voor CO2-bewustwording en<br />
verdere besparingsmaatregelen.<br />
CO2-BESPARENDE MAATREGELEN<br />
Reductie van de CO2-uitstoot van de<br />
organisatie richt zich op het vermijden<br />
van gebruik van fossiele brandstoffen,<br />
het verminderen van energieverbruik,<br />
het eventueel zelf opwekken van duurzame<br />
energie en resterende nog niet te<br />
reduceren energieverbruik compenseren.<br />
Wat voorbeelden van CO2-besparende<br />
maatregelen:<br />
62 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
INSVER<br />
• Op het gebied van vervoer:<br />
– auto’s op (groene) elektriciteit of<br />
waterstof;<br />
– minder en kleinere auto’s;<br />
– meer met openbaar vervoer reizen;<br />
– fiets van de zaak.<br />
• Met betrekking tot kantoorhuisvesting:<br />
– apparatuur en licht uit als kantoor<br />
leeg is;<br />
– warmtepompen en zonnepanelen<br />
installeren;<br />
– verwarming lager en de airco minder<br />
gebruiken.<br />
• Enkele overige maatregelen:<br />
– stap over op volledig papierloos;<br />
– Fairtradeproducten in de kantine;<br />
– afval scheiden en verminderen;<br />
– stimuleer medewerkersbewustzijn.<br />
De rapportage van de voetafdrukcalculator<br />
bestaat uit twee delen. Enerzijds<br />
de terugkoppeling in getallen van<br />
het energieverbruik per activiteit. Door<br />
de omrekening met de emissiefactoren<br />
wordt dat uitgedrukt in kilogrammen.<br />
Verbruikt men in de organisatie bijvoorbeeld<br />
10.000 liter aan diesel, dan<br />
betekent dat een CO2-uitstoot van<br />
30.000 kg; oftewel 30 ton CO2. Al dat<br />
verbruik wordt voor de organisatie opgeteld<br />
en uitgedrukt in kilo’s (bij hele<br />
kleine organisaties) of tonnen CO2-<br />
uitstoot (bij grotere organisaties). Het<br />
tweede deel van de rapportage betreft<br />
‘Een assurantiekantoor<br />
met vijf personen kent<br />
een uitstoot van rond<br />
de 20.000 kilo’<br />
een uitgebreid overzicht van de CO2-<br />
besparende maatregelen. Als een soort<br />
menukaart waarop je kunt aanvinken<br />
waarmee het bedrijf de CO2-reductie<br />
kan oppakken. De hiervoor genoemde<br />
energiebesparende maatregelen zijn uit<br />
deze uitgebreide menukaart gehaald.<br />
POSITIEVE ERVARINGEN<br />
Met duurzaamheid in het bedrijf bezig<br />
zijn is leuk en uitdagend. Er zijn allerlei<br />
ontwikkelingen die er op wijzen dat assurantiekantoren<br />
met duurzaamheid<br />
aan de slag kunnen. Voor hun eigen bedrijf,<br />
maar zeker ook voor de klanten.<br />
Met een voetafdrukcalculator kun je<br />
de eerste concrete stappen zetten. De<br />
ervaring van andere bedrijven die zo’n<br />
calculator al eens hebben ingevuld, is<br />
positief. Het geeft inzicht en motiveert<br />
INSVER VOETAFDRUKCALCULATORS<br />
Speciaal voor de verzekeringsbranche heeft INSVER twee CO2-calculators ontwikkeld.<br />
De vragenlijst, rapportage en het overzicht aan maatregelen zijn afgestemd<br />
op de bedrijfsvoering van assurantiekantoren.<br />
– Versie 1 is een webtool. De calculator is als zelfstandig instrument aan te<br />
schaffen en in te vullen. Het dient als een quick scan om snel en relatief eenvoudig<br />
een eerste indruk te krijgen over de CO2-uitstoot van het kantoor en<br />
de mogelijkheden tot reductie.<br />
– Versie 2 is veel uitgebreider. Diepgaand wordt het bedrijf op energieverbruik<br />
geanalyseerd. Deze calculator is een onderdeel van de cursus ‘Klimaatverantwoord<br />
ondernemen in de verzekeringsbranche’. Door in groepsverband te<br />
werken worden ervaringen met de calculator en de toepassingen in het bedrijf<br />
met elkaar gedeeld. Aan het eind van de cursus heeft het bedrijf een beleidsplan<br />
Klimaatverantwoord ondernemen.<br />
Informatie over deze calculators vind je op www.insver.nl.<br />
om bepaalde zaken op te pakken. Door<br />
medewerkers te betrekken gaat het onderwerp<br />
duurzaamheid leven in de organisatie.<br />
Langzaamaan wordt het een<br />
sport om CO2-reductie te realiseren. Je<br />
beleeft er met elkaar plezier aan en de<br />
resultaten zijn groot:<br />
• een verlaging van de CO2-uitstoot<br />
van het bedrijf en dus een mooie bijdrage<br />
aan het klimaat;<br />
• kennis opdoen over duurzaamheid,<br />
die je weer kunt inzetten om de klanten<br />
nog beter van dienst te zijn;<br />
• als bedrijf meegaan in een duurzaamheidstransitie<br />
en zo werken aan een<br />
bestendige toekomst van het bedrijf.<br />
De ambities van het kabinet om de<br />
CO2-uitstoot terug te brengen zijn<br />
groot en noodzakelijk om grotere klimaatverandering<br />
tegen te gaan. Dat<br />
kan het kabinet niet alleen. Burgers en<br />
bedrijven moeten ook deze handschoen<br />
van de CO2-reductie oppakken. Ook<br />
de verzekeringsbranche kan hierin een<br />
rol spelen. Het invullen van de voetafdrukcalculator<br />
is voor een assurantiekantoor<br />
een hele mooie concrete eerste<br />
stap. Zodat het bedrijf de eigen CO2-<br />
uitstoot omlaag weet te brengen én<br />
omdat je met de opgedane kennis de<br />
klanten kunt helpen in hun duurzaamheidsambities.<br />
n<br />
Dit artikel verscheen eerder in de Beursbengel<br />
(nr. 922, maart 2023). Bekijk ook<br />
de ESG-opleidingen van NIBE-SVV en haar<br />
businesspartners op www.ESGkennis.nl.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 63
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
“VERDUURZAMEN IS EEN NOODZAAK, MAAR OOK NUTTIG”, ZEGGEN<br />
ALEXANDER EN ANDRÉ VUGTS VAN VUGTS VERZEKERINGEN UIT<br />
VUGHT. “VERDUURZAMING IS EEN BELANGRIJKE STAP NAAR EEN<br />
TOEKOMSTBESTENDIGE ORGANISATIE.”<br />
Verduurzaming<br />
is noodzaak<br />
én nuttig<br />
TEKST WILLEM VREESWIJK<br />
Vugts Verzekeringen kan bogen op een<br />
rijke historie. Het familiebedrijf staat inmiddels<br />
onder leiding van de derde generatie.<br />
De huidige eigenaar Alexander<br />
Vugts kijkt al sinds zijn aantreden met<br />
een actieve blik naar de toekomst. “Het<br />
toekomstbestendig maken en houden van het van oorsprong<br />
traditionele assurantiekantoor, is altijd een<br />
belangrijk aandachtspunt geweest. Verduurzaming is<br />
daar een belangrijk onderdeel van”.<br />
Niet voor niets is Vugts Verzekeringen één van de<br />
eerste deelnemers bij platform INSVER – voor verduurzaming<br />
in de verzekeringsbranche – en daar aangesloten<br />
als ‘Verduurzamer’. Die titel wordt met trots gevoerd.<br />
“Verduurzaming weegt bij ons mee bij alle keuzes<br />
die we maken”, zegt Alexander Vugts. “Verduurzaming<br />
speelde een belangrijke rol bij de verhuizing van Vugts<br />
Verzekeringen in 2022. Toen werd na negentig jaar het<br />
‘In het advies zal de<br />
voorkeur uitgaan naar<br />
duurzame verzekeraars’<br />
traditionele kantoorpand verruild voor een duurzaam<br />
kantoorpand op het innovatieve Fort Isabella. Dat<br />
nieuwe kantoorpand is volledig energieneutraal. Het<br />
zevenkoppige team van adviseurs en bemiddelaars in<br />
zowel zakelijke als particuliere verzekeringen voelt zich<br />
er dan ook helemaal thuis.”<br />
NUTTIG EN NOODZAKELIJK<br />
“Investeren in de verduurzaming van je bedrijf is noodzakelijk,<br />
maar ook heel nuttig omdat je bedrijf aantrekkelijk<br />
wordt en blijft voor relaties én medewerkers”,<br />
stelt Alexander. Bij de tot dusverre gemaakte stappen<br />
werd samengewerkt met INSVER. “We hebben onze<br />
CO2- footprint in kaart gebracht. Onze CO2-footprint<br />
is al erg laag door de maatregelen die we tot op heden<br />
hebben genomen: uiteraard zoveel als mogelijk digitaal<br />
werken, maar ook het optimaal faciliteren van thuiswerken,<br />
zodat de woon-werk-kilometers aanzienlijk<br />
verminderen. Onze medewerkers hebben ook thuis<br />
een volledig ergonomische werkplek tot hun beschikking,<br />
identiek aan de werkplek op kantoor. In onderling<br />
overleg spreken we af wat de beste balans is tussen<br />
thuiswerken en op kantoor werken.”<br />
“Het rapport verschafte ons ook het benodigde inzicht<br />
voor mogelijke verbeterpunten voor de toekomst.<br />
Twee derde van ons wagenpark is inmiddels elektrisch.<br />
Binnen twee jaar moet het volledige wagenpark elektrisch<br />
zijn. Ook willen we alle medewerkers stimuleren<br />
64 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
het woon-werk verkeer met de fiets te doen. Als medewerkers<br />
met de fiets naar het werk komen, is daarvoor<br />
een extra kilometervergoeding beschikbaar. Ook in de<br />
communicatie met onze relaties willen we verduurzaming<br />
nadrukkelijker meenemen. Als we relaties enthousiast<br />
kunnen maken, willen we graag een CO2 footprint<br />
calculator beschikbaar stellen. In het advies zal<br />
dan de voorkeur uitgaan naar duurzame verzekeraars,<br />
met mogelijkheden voor duurzaam schadeherstel.”<br />
SOCIALE BIJDRAGE<br />
We leveren ook graag een sociaal maatschappelijke bijdrage.<br />
Zo wordt één van de adviseurs, Ron Beks, regelmatig<br />
ingezet als gastdocent bij Stichting LEF. “Stichting<br />
LEF verzorgt lessen op middelbare scholen en wil<br />
jongeren leren om verantwoord met geld om te gaan.<br />
Ron Beks maakt in zijn lessen de 15- tot 22-jarigen bewust<br />
van de risico’s van schulden en leert ze verantwoordelijk<br />
met geld om te gaan. “Op die manier stimuleren<br />
wij hun financiële zelfredzaamheid, vanuit de gedachte:<br />
voorkomen is beter dan genezen.”<br />
Zo combineert Vugts Verzekeringen verduurzaming,<br />
maatschappelijk verantwoord ondernemen én<br />
goed werkgeverschap.<br />
Alexander Vugts (links) en<br />
André Vugts: ‘Verduurzaming<br />
weegt bij ons mee bij<br />
alle keuzes die we maken.’<br />
Alexander tot besluit: “Vanaf 2025 wordt een duurzaamheidsrapportage<br />
verplicht voor grote bedrijven.<br />
Op termijn zal dit ook gaan gelden voor het mkb. Als<br />
onderdeel van deze verplichtingen, zullen deze bedrijven<br />
ook kijken naar de duurzaamheid van leveranciers<br />
en dienstverleners waarmee zij zaken doen. INSVER<br />
ondersteunt verzekeringsadviseurs om te verduurzamen.<br />
Verduurzaming is meer dan uitsluitend idealistisch<br />
of een kostenfactor. Het is ook leuk, nuttig en een<br />
investering in de toekomst van je bedrijf. Overigens leiden<br />
veel maatregelen ook tot kostenreductie.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 65
PARTNER IN KENNIS<br />
DUURZAAMHEID GAAT VERDER DAN DE KLIMAAT-ONDERWERPEN.<br />
HET OMVAT BIJVOORBEELD OOK DE SOCIALE VERANTWOORDELIJK-<br />
HEID VAN BEDRIJVEN VANWEGE HUN IMPACT OP DE SAMENLEVING.<br />
WERKEN AAN DUURZAAMHEID VRAAGT OM SAMENWERKING EN BIJ-<br />
DRAGEN VAN ALLE BURGERS EN BEDRIJVEN, INCLUSIEF VERZEKE-<br />
RAARS ÉN OVERHEID.<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid en<br />
verzekeren: meer dan<br />
een groen advies<br />
TEKST ADÉLE JEUKEN, A.S.R.<br />
<strong>Duurzaam</strong>heid is een belangrijk<br />
thema dat de komende jaren<br />
een grote impact zal (blijven)<br />
hebben op de gehele maatschappij.<br />
De verzekeringssector is niet<br />
dé sector waaraan consumenten (direct)<br />
denken als het gaat om het bijdragen<br />
aan de verduurzaming van de<br />
maatschappij. En als de relatie wel<br />
wordt gelegd, dan is dat vaak vanwege<br />
de klimaatrisico’s. Het bewustzijn<br />
over de impact van weersextremen, zoals<br />
langdurige regenbuien, hagelbuien,<br />
stormen en overstromingen, is toegenomen.<br />
Deze extremen treffen consumenten<br />
en bedrijven, waardoor direct<br />
de gevolgen van klimaatverandering<br />
worden ervaren en waar naar de verzekeringssector<br />
wordt gekeken om die risico’s<br />
over te nemen.<br />
‘<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel is snel<br />
én gemakkelijk voor de klant’<br />
DOE MEE<br />
De recente aanpassingen in wet- en regelgeving<br />
benadrukken het groeiende<br />
belang van de verzekeringssector bij<br />
duurzaamheid. In overeenstemming<br />
met de Corporate Sustainability Reporting<br />
Directive (CSRD) geven wij als<br />
a.s.r. inzicht in hoeverre onze activiteiten<br />
bijdragen verschillende thema’s op<br />
het gebied van Evironment, Social en<br />
Governance (ESG). a.s.r. heeft zich bovendien<br />
verbonden aan verschillende<br />
duurzame initiatieven, waaronder de<br />
Net Zero Insurance Alliance. Het streven<br />
naar een emissieneutrale verzekeringsportefeuille<br />
tegen 2050 is één van<br />
de toezeggingen. Ook zoekt a.s.r. vanuit<br />
sociale duurzaamheid naar een balans<br />
tussen risicobeheer en het creëren<br />
van een rechtvaardige en inclusieve samenleving.<br />
Daarom is a.s.r. onderdeel<br />
van het sociaal incasso manifest, dat<br />
consumenten wil helpen hun premie te<br />
betalen in financieel uitdagende tijden.<br />
Hieraan wordt invulling gegeven door<br />
een actieve betrokkenheid bij de Nederlandse<br />
Schuldhulproute (NSR) en het<br />
initiatief Geldfit, waarbij consumenten<br />
hulp kunnen krijgen bij het regelen van<br />
geldzaken.<br />
DUURZAME PRODUCTEN EN DIENSTEN<br />
Naast de zichtbare gevolgen van klimaatverandering,<br />
ervaren consumenten<br />
en bedrijven stijgende kosten voor<br />
gas en elektriciteit. Dit leidt tot veranderende<br />
behoeften bij verzekerden die<br />
steeds vaker vragen hoe ze hun woningen<br />
of bedrijven kunnen verduurzamen<br />
om zowel (fossiele) energie als kosten<br />
66 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
a.s.r.<br />
te besparen. Met onze duurzame producten<br />
en diensten, zoals onze producten<br />
die duurzame opties zoals zonnepanelen,<br />
thuisbatterijen en warmtepompen<br />
dekken en onze duurzaam hersteldienst,<br />
laten we bij a.s.r. zien een positieve<br />
bijdrage te leveren aan milieu- en<br />
natuurbehoud. Het duurzaam herstellen<br />
van materiële schades bij schade, is<br />
bij a.s.r. inmiddels een bewezen aanpak.<br />
Deze vorm van herstel in natura via ons<br />
duurzaam herstelnetwerk is niet alleen<br />
minder belastend voor het milieu, de<br />
kwaliteit is esthetisch gelijkwaardig aan<br />
vervanging en het proces van herstel is<br />
snel en gemakkelijk voor verzekerde.<br />
SUSTAINABILITY DESK<br />
Bij a.s.r. hebben we ook onze Sustainability<br />
Desk, waar adviseurs terecht kunnen<br />
met vragen over het verzekeren<br />
van nieuwe duurzame initiatieven. De<br />
Sustainability Desk bestaat uit medewerkers<br />
van accountmanagement en<br />
Adèle Jeuken:<br />
‘Verduurzaming<br />
is niet alleen<br />
denken maar<br />
ook doen.’<br />
KLIMAATROUTE<br />
a.s.r. heeft een samenwerking met<br />
Klimaatroute, een bedrijf dat zakelijke<br />
klanten helpt bij het in kaart brengen<br />
van de mogelijkheden tot energietransitie<br />
en voorziet van concrete<br />
adviezen en indien gewenst door<br />
klant, ondersteuning. Om ondernemers<br />
te helpen met het verduurzamen<br />
van hun bedrijfspand biedt a.s.r.<br />
in samenwerking met Klimaatroute<br />
een Quickscan aan (met korting). Via<br />
deze scan worden de besparingsmogelijkheden<br />
van het bedrijf in kaart<br />
gebracht. Dit is mogelijk het startpunt<br />
van een begeleidingstraject van<br />
minimaal één jaar waarin Klimaatroute<br />
de ondernemer begeleidt en<br />
ondersteunt. Klimaatroute kan helpen<br />
met het implementeren van<br />
duurzame oplossingen en het aanvragen<br />
van offertes, subsidies en vergunningen.<br />
Meer weten over deze mogelijkheid?<br />
Neem dan contact op met de<br />
accountmanagers.<br />
acceptatie zakelijk. Zij beoordelen per<br />
verzoek wat de risico’s zijn, welke mogelijkheden<br />
wij hebben of kunnen creëren.<br />
Zo doen we meer ervaring op met<br />
nieuwe technologieën en hebben we<br />
meer houvast om nieuwe risico’s, die<br />
ontstaan bij duurzame projecten, met<br />
onze adviseur en klant verantwoord<br />
verzekerbaar te maken. Omdat duurzame<br />
ontwikkelingen erg snel gaan, is<br />
het belangrijk ze bij te benen als verzekeraar.<br />
ONDERSTEUNING<br />
Verduurzaming zal een zeer belangrijk<br />
onderdeel van ons leven worden en blijven.<br />
Hoe dan ook is er een impact voor<br />
consumenten en bedrijven op hun verzekeringsbehoeften.<br />
Aanzetten tot bewustwording,<br />
ondersteuning en advies<br />
geven om te komen tot structurele verbeteringen,<br />
zijn daarbij de eerste noodzakelijke<br />
acties voor de adviseur. Het is<br />
belangrijk om de vragen en dilemma’s<br />
van klanten op dit gebied te onderzoeken<br />
en om klanten te stimuleren om op<br />
onderzoek uit te gaan. Bij deze trajecten<br />
kan a.s.r. adviseurs ondersteunen<br />
met duurzame producten en diensten<br />
en duurzame informatie voor ondernemers<br />
via ons Platform <strong>Duurzaam</strong> Ondernemen.<br />
Voor consumenten hebben<br />
we op Platform <strong>Duurzaam</strong> Wonen en<br />
het platform Duurzame mobiliteit in<br />
kaart gebracht wat zij kunnen doen om<br />
te verduurzamen.<br />
Juist de ondersteuning van de adviseur<br />
is essentieel voor klanten, want<br />
verduurzamen is niet alleen denken<br />
maar ook doen. Want elke stap die we<br />
samen zetten, is een stap die van grote<br />
betekenis is voor de borging van de<br />
leefbaarheid. n<br />
Adéle Jeuken is directeur Volmacht en Intermediaire<br />
Distributie bij a.s.r..<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 67
DUURZAAM BELEGGEN<br />
EU-wetgeving<br />
duurzaam beleggen:<br />
Van greenwashing<br />
naar<br />
grey bashing…<br />
DIT ARTIKEL IS BESTEMD VOOR ADVISEURS DIE KLANTEN<br />
WILLEN BLIJVEN HELPEN MET BELEGGEN, WEL OF NIET<br />
DUURZAAM. ZO, DOELGROEP DUIDELIJK BEPAALD.<br />
TEKST HUBRIEN MEIJAARD<br />
68 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM BELEGGEN<br />
Mensen die serieus bezig zijn met duurzaam<br />
beleggen weten dat sinds een<br />
paar jaar de EU-duurzaamheids-regelgevingstrein<br />
op stoom is gekomen. En<br />
net als bij de NS: soms rijdt de trein op<br />
tijd. Regelmatig is er vertraging. Soms<br />
is er onduidelijkheid over de beste route om op de eindbestemming<br />
te komen…. Maar de trein rijdt wel!<br />
De meeste adviseurs zijn iedere dag druk bezig om<br />
hun klanten zo goed mogelijk te helpen. En dat betekent<br />
vaak, dat ze zich met ontwikkelingen in de weten<br />
regelgeving pas bezighouden, als het echt gewoon<br />
moet. Geldt dat ook voor jou? Dan zou ik echt even<br />
doorlezen, want dit is zo’n ‘moetje’. En niet zo’n kleintje<br />
ook…<br />
Even kort terug in de tijd: Je weet het waarschijnlijk<br />
niet, maar voor jou als adviseur was 10 maart 2021<br />
een belangrijk moment. Vanaf die datum moet je jouw<br />
klanten, zowel op de website als in je advies, vertellen<br />
wat jij wel of niet doet met duurzame beleggingen. Veel<br />
ingewikkelder was het voor jou als adviseur niet.<br />
Hier nog even heel in het kort hoe volgens de<br />
‘SFDR’ EU-wetgeving sindsdien beleggingen worden<br />
ingedeeld:<br />
• ‘Artikel 6’ fondsen: grijs, niet duurzaam<br />
• ‘Artikel 8’ fondsen: lichtgroen, gericht op rendement,<br />
met meer of minder aandacht voor duurzaamheid/impact.<br />
Ze ‘promoten’ duurzaamheid.<br />
Hierin zitten ook bv. duurzame indexfondsen.<br />
• ‘Artikel 9’ fondsen: donkergroen, gericht op duurzaamheid/impact,<br />
met aandacht voor rendement.<br />
Fondsen die als uitgangspunt serieus duurzaam beleggen<br />
hebben. In deze categorie zitten alleen actieve<br />
impactfondsen.<br />
NB: Bijna alle problemen die er momenteel zijn – en nog<br />
gaan komen – met greenwashing zitten bij de lichtgroene<br />
‘artikel 8’ fondsen. Maar dat is een ander verhaal!<br />
GEMISTE KANS<br />
Al langer ben ik actief met duurzaam beleggen en de<br />
afgelopen jaren heb ik veel adviseurs gesproken en ook<br />
een beetje mogen begeleiden en opleiden. Daarnaast<br />
bezoek ik regelmatig websites van adviseurs die actief<br />
zijn met beleggen. Ik denk dat niet iedereen al iets doet<br />
met deze wettelijke verplichting. En dat is heel jammer.<br />
Niet eens zozeer omdat je daarmee de wet overtreedt.<br />
Maar meer omdat je gigantische kansen mist om serieuze<br />
beleggingsklanten binnen te halen. Waarom dat<br />
zo is? Vertel ik verderop in dit artikel: ik wil namelijk<br />
heel graag dat je deze belangrijke informatie blijft lezen!<br />
BELANGRIJK<br />
Op 2 augustus 2022 is een ander belangrijk onderwerp<br />
voor adviseurs door de EU ingevoerd. Voor de liefhebbers:<br />
een wijziging in Mifid 2.<br />
Vanaf deze datum moet je aan alle beleggingsklanten<br />
vragen of en hoe ze duurzaamheid in hun portefeuilles<br />
verwerkt willen hebben. Dit geldt dus zowel<br />
voor nieuwe als voor bestaande klanten.<br />
Nou, klinkt op zich simpel, toch: vragen of en hoe<br />
je klanten duurzaam willen beleggen? Helaas. De regelmakers<br />
van de EU zijn er namelijk in geslaagd om<br />
dit onderdeel toch serieus ingewikkeld te maken. Heel<br />
jammer, maar het is zoals het is. Hierna ga ik je proberen<br />
uit te leggen wat er is veranderd.<br />
Bij iedere nieuwe beleggingsklant bepaal je natuurlijk<br />
altijd hun beleggingsprofiel. Of risicoprofiel, geschiktheidsprofiel:<br />
welke naam jij eraan geeft, je begrijpt<br />
wat ik bedoel. Je vraagt mensen dus naar onder<br />
andere hun beleggingsdoel, beleggingshorizon en risicobereidheid.<br />
En daar zijn nu verplicht vragen bijgekomen,<br />
namelijk wat hun duurzaamheidsvoorkeuren zijn.<br />
Deze vragen zijn aanvullend op het bestaande beleggingsprofiel:<br />
je bepaalt dus eerst zoals altijd hun profiel.<br />
Daarna ga je samen met je klant kijken wat zijn of<br />
haar duurzaamheidsvoorkeuren zijn. En – niet onbelangrijk<br />
– of jij die producten kunt en wilt aanbieden!<br />
Want kun of wil je dat niet, dan mag je de klant gewoon<br />
niet (meer) helpen.<br />
SCHEMA<br />
Nou hoor ik je al sputteren: ja hallo, maar jij weet toch<br />
ook wel dat je tegenwoordig met de term ‘duurzaam<br />
beleggen’ alle kanten op kunt? Klopt. En om wat voor<br />
‘duurzaamheidsvoorkeuren’ gaat dat dan? Moet ik dat<br />
allemaal weten? Jazeker. Zullen we samen maar even<br />
een schema maken? En Ik weet zeker, ergens onderweg<br />
haak je af. Honderd procent zeker, dat had ik ook toen<br />
ik me er de eerste keer in verdiepte. En eerlijk gezegd<br />
ook de tweede keer…<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 69
DUURZAAM BELEGGEN<br />
NB: Dit geldt dus zowel voor klanten die nieuw zijn, als<br />
voor bestaande klanten waar je komend jaar weer contact<br />
mee hebt.<br />
Leg aan je klant uit wat duurzaamheidsvoorkeuren inhouden.<br />
Volgens de nieuwe wetgeving zijn dit de volgende<br />
drie mogelijkheden:<br />
1. Duurzame beleggingen zoals bepaald onder de SF-<br />
DR-wetgeving: dat zijn dus die grijze, lichtgroene<br />
of donkergroene fondsen. Hier spreek je dus over<br />
‘ESG’. In welke mate zaken als Environmental (milieu),<br />
Social (maatschappelijk) en Governance (goed<br />
bestuur) worden meegenomen in de keuze van bedrijven<br />
waarin belegd wordt.<br />
2. Ecologisch duurzame beleggingen. In normaal Nederlands:<br />
Taxonomy-aligned beleggingen. In nog<br />
normaler Nederlands: beleggen in sectoren die op<br />
de ‘Taxonomie’ staan: een lijst van – door de EU<br />
bepaalde – ‘groene’ en ‘sociale’ sectoren. Prima, en<br />
waar vind ik die lijst? Uh, nog nergens… hij had er<br />
natuurlijk al moeten zijn, maar – je raadt het al –<br />
politiek gedoe heeft gezorgd voor uitstel. Kun je<br />
ook een boek over schrijven trouwens…<br />
3. Beleggingen die rekening houden met de belangrijkste<br />
nadelige effecten op duurzaamheidsfactoren.<br />
Vakterm: de ‘PAI’s – Principle Adverse Impact’.<br />
Hierbij kun je denken aan klimaat, CO2 uitstoot<br />
en milieurisico’s. Maar ook bijvoorbeeld corruptie,<br />
mensenrechten en arbeidsomstandigheden.<br />
Daarna vraag je aan je klant of hij/zij duurzaamheidsvoorkeuren<br />
heeft. Je hoeft nog niet te vragen welke, alleen<br />
of je klant voorkeuren heeft. Mogelijke antwoorden:<br />
• NEE. Dat is eerlijk gezegd het makkelijkste antwoord.<br />
Je klant heeft dan een ‘ESG-neutraal’ profiel.<br />
En dat betekent dat je alle producten op je<br />
schap mag adviseren. Denk je nu: mooi, daar stuur<br />
ik mijn klanten wel naar toe: in de regels en de toelichting<br />
is duidelijk opgenomen dat je dit moet vragen<br />
op ‘neutrale en onbevooroordeelde toon’.<br />
‘Het is duidelijk en bewezen<br />
dat duurzaam beleggen<br />
vaak een beter rendement<br />
– ook na kosten – heeft dan<br />
andere beleggingen’<br />
• JA: dan ga je verder vragen:<br />
– heeft de klant specifieke voorkeuren voor één of<br />
meer van de drie genoemde mogelijkheden hiervoor?<br />
Prima, maar dan moet je onder meer gaan<br />
vragen voor welk percentage hij/zij duurzaam wil<br />
beleggen. En let op: op basis van welke “kwalitatieve<br />
en kwantitatieve elementen”. En dan moet<br />
je gaan kijken welke van de door jou aangeboden<br />
beleggingen matchen met de voorkeuren van je<br />
klant. Want geen match = geen klant…<br />
Nou, ga er maar aanstaan…. Gelukkig is er nog een<br />
mogelijkheid:<br />
– Je klant heeft GEEN specifieke duurzaamheidsvoorkeuren.<br />
Dan mag je klant alle – meer of minder<br />
duurzame – fondsen in zijn portfolio opnemen<br />
die jij aanbiedt. Natuurlijk is dit de meest<br />
eenvoudige optie. Maar let op: ook hier geldt: je<br />
mag de klant hier niet bewust naar sturen!<br />
INGEWIKKELD<br />
Behoorlijk ingewikkeld dus als je even niet oplet…<br />
Jazeker. Ik weet dat nu heel wat lezers in de weerstandmodus<br />
zitten. Snap ik. Is een volstrekt natuurlijke<br />
reactie. Toch raad ik je aan om – als je even rustig<br />
adem hebt gehaald – hier zo snel mogelijk wat mee te<br />
doen.<br />
Natuurlijk omdat de wet- en regelgeving dit nu eenmaal<br />
voorschrijft. Maar eigenlijk vooral omdat het zoveel<br />
gaat opleveren als je dat goed en actief oppakt met<br />
je klanten.<br />
Waarom? Het overgrote deel van beleggers wil minimaal<br />
“iets met duurzaamheid” doen. De meeste mensen<br />
zien nu echt wel dat we allemaal aan de bak moeten<br />
om straks nog een enigszins leefbare aarde voor onze<br />
(klein)kinderen achter te laten.. Jaarlijks worden onderzoeken<br />
gedaan waarin staat dat meer en meer consumenten<br />
heel graag serieus duurzaam wil beleggen.<br />
Maar gewoon niet weten hoe dit op te pakken. En er<br />
dus dringend goed advies nodig is. Van jou dus: Dat is<br />
het maatschappelijke deel!<br />
Financieel gezien is het ondertussen ook wel duidelijk<br />
bewezen dat duurzaam beleggen minimaal hetzelfde,<br />
maar vaker nog een beter rendement – ook na<br />
kosten – heeft dan andere beleggingen. En dat duurt<br />
nog wel zo’n twintig tot dertig jaar… Zeker niet onbelangrijk<br />
voor de wat minder diehard geitenwollensokken<br />
klant!<br />
BIJZONDER WAARDEVOL<br />
Als jij in staat bent om hierin je klanten met deskundigheid<br />
en enthousiasme te adviseren, ze mee te nemen<br />
in deze nieuwe en nog veranderende wetgeving,<br />
ben je echt bijzonder waardevol voor heel veel bestaan-<br />
70 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM BELEGGEN<br />
de en potentiële klanten. Zij weten namelijk zeker dat<br />
ze het meest geschikte product krijgen van jou. Geloof<br />
me: hier spreekt ervaring. Even niet bedoeld als reclame,<br />
maar klanten van Stan&Wende, en klanten van adviseurs<br />
die met Stan&Wende samenwerken, zijn zonder<br />
uitzondering heel tevreden en gerustgesteld. En die<br />
geven dat goede gevoel weer door aan veel anderen in<br />
hun netwerk!<br />
Wat ook heel belangrijk voor ze is, is dat ze niet<br />
bang hoeven te zijn voor greenwashing. Tenminste…<br />
als jij je ook hierover goed hebt laten voorlichten. Want<br />
greenwashing is echt wel een serieuze hobbel, misschien<br />
nog wel meer dan de nieuwe wetgeving en alles<br />
wat daarbij komt kijken, nu en de komende jaren.<br />
GREENWASHING<br />
Door de sterk toegenomen belangstelling voor duurzaam<br />
beleggen heeft een aantal partijen – en zeker<br />
niet de minsten – de marketingafdelingen hard aan het<br />
werk gezet om producten te vergroenen. En echt, dat<br />
betekent soms alleen maar dat in de fondsnaam iets<br />
met ESG, sustainability of een andere duurzame term<br />
wordt toegevoegd.<br />
Hierboven schreef ik al dat greenwashing bijna zonder<br />
uitzondering in de lichtgroene ‘artikel 8 fondsen’<br />
voorkomt. Waarom? Omdat je momenteel nog ‘lichtgroen’<br />
mag noemen als je op één of andere manier<br />
duurzaamheid ‘promoot’ in je fonds. Nou, dat is makkelijk<br />
geregeld hebben veel leveranciers bedacht… Kom<br />
maar op met die lichtgroene sticker. Beetje kort door<br />
de bocht misschien, maar uitstekend vergelijkbaar met<br />
de 1-ster ‘beter leven’ producten in het vleesschap van<br />
de supermarkt…<br />
Het gaat echt wel goedkomen, om twee redenen:<br />
• De toezichthouders blijken hier bovenop te zitten.<br />
Er zijn zelfs al behoorlijk wat boetes uitgedeeld<br />
(bijvoorbeeld DWS met zelfs een inval), dus je mag<br />
ervan uit gaan dat er langzamerhand iets zorgvuldiger<br />
met deze lichtgroene kwalificatie wordt omgegaan<br />
door aanbieders.<br />
• De EU-wetgeving, die hier in het begin met hele<br />
lichte en open normen de ruimte voor gaf. Maar nu<br />
met steeds meer aanvullende regels komt, waardoor<br />
je straks niet zomaar meer het predicaat ‘lichtgroen’<br />
kunt krijgen.<br />
Wil je geen gedoe hebben hierover met je klant? Dan<br />
kun je momenteel het beste kiezen voor donkergroene<br />
‘artikel 9’ fondsen. Geef je oprecht het beste advies op<br />
alle fronten.<br />
Nb: hier komt ook de titel van dit artikel vandaan,<br />
maar dat had je waarschijnlijk al begrepen…<br />
Hubrien Meijaard:<br />
“Mooi vak, ons vak.”<br />
HUBRIEN MEIJAARD<br />
Hubrien Meijaard is financieel lifeplanner en duurzaam vermogensadviseur.<br />
Samen met Wouter van Leusen is hij partner<br />
van Stan&Wende-duurzaam beleggen. Met Stan&Wende<br />
helpen ze klanten en werken ze samen met adviseurs die gegarandeerd<br />
groen willen beleggen.<br />
OK, volgens mij kun je weer verder! Heb je hulp nodig?<br />
Er is gelukkig een aantal partijen die je hier goed bij<br />
kunnen helpen. Uiteraard ook ‘wij van Stan&Wende’.<br />
Maar we kunnen je natuurlijk ook in contact brengen<br />
met clubs die jouw specifieke vragen kunnen beantwoorden.<br />
Mooi vak, ons vak. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 71
<strong>VVP</strong><br />
KENNIS<br />
EVENT<br />
INKOMEN<br />
Blik op de<br />
toekomst<br />
MARKTUPDATE MET:<br />
JANTHONY WIELINK (ENKWEST)<br />
ANNEMIEKE POSTEMA (AOVDOKTER/RADI AOV)<br />
DINSDAGMIDDAG<br />
2 JULI 2024<br />
12.00 – 17.30 (MET LICHTE LUNCH VOORAF<br />
EN AANGEKLEDE BORREL NA AFLOOP)<br />
AFAS THEATER, LEUSDEN<br />
Entree: 95 euro exclusief btw,<br />
25 procent korting voor<br />
<strong>VVP</strong>-abonnees en Adfiz-leden<br />
Speciaal tarief voor leden RADI AOV<br />
<strong>VVP</strong> organiseert dinsdagmiddag 2 juli 2024 in het AFAZ Theater in Leusden<br />
voor de zesde keer het hooggewaardeerde kennis event Inkomen. Opnieuw<br />
met Janthony Wielink (Enkwest) als keynote speaker. Wielink behandelt diepgaand<br />
actuele ontwikkelingen op het gebied van de sociale en private inkomensverzekeringen<br />
en re-integratie. Uiteraard zal hij daarbij ingaan op de scenario’s<br />
van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel<br />
(Octas) en de nieuwste maatregelen om de achterstand bij de sociaalmedische<br />
beoordelingen in te lopen (waaronder Praktisch Beoordelen). En hoe<br />
denkt Wielink dat het verder gaat met de verplichte AOV voor zelfstandigen<br />
in de nieuwe politieke werkelijkheid?<br />
Zeer veel waardering was er vorig jaar voor de kennissessie met tips uit de adviespraktijk<br />
van Annemieke Postema (AOVdokter, RADI AOV). Dit keer biedt<br />
zij haar diepe praktijkkennis plenair.<br />
Na het plenaire gedeelte zijn er kennissessies van de kennispartners.<br />
In één middag ben je als adviseur inkomen weer helemaal bijgepraat. Kortom,<br />
een niet te missen kennis- en netwerkmiddag voor inkomensadviseurs.<br />
Informatie en aanmeldingen: www.meermetinkomen.nl
OPROEP<br />
DE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM NODIGT<br />
FINANCIEEL ADVISEURS EN HUN BEROEPS-<br />
VERENIGINGEN UIT MEE TE DOEN MET EEN<br />
ONDERZOEKSPROJECT ROND DEUGDEN EN PURPOSE.<br />
Gert de Jong: ‘Versterk<br />
je morele kompas.’<br />
Deugden en<br />
purpose in de<br />
adviespraktijk<br />
TEKST GERT DE JONG, HVA<br />
Financieel adviseurs krijgen de kans te werken<br />
aan hun eigen profilering naar hun klanten<br />
toe en ontdekken daarbij hoe ze hun purpose<br />
en deugden kunnen ‘gebruiken’. Samen met<br />
anderen leren ze waar hun unieke waarden<br />
liggen. Hoe kun je als financieel adviseur klanten<br />
bedienen vanuit wat je ten diepste beweegt? Voor<br />
veel financials was die innerlijke motivatie de start om<br />
in het vak te stappen. Maar mede door de financiële crisis<br />
van 2008 is de sector een beetje in de verdachte hoek<br />
komen te zitten. Hoe komen we daar weer uit?<br />
Volgens ons zijn er twee zaken nodig en wel purpose<br />
én deugden.<br />
Met purpose wordt veelal het doel van de organisatie<br />
bedoeld, maar dan in een specifieke betekenis: waar<br />
is het je ten diepste om begonnen? Bij purpose gaat het<br />
erom hoe je waarde wilt creëren voor je stakeholders.<br />
De missie, visie en de waarden van het bedrijf spelen<br />
dan een rol en hoe je van daaruit je bedrijf runt.<br />
Een focus op purpose betekent ook minder focus op<br />
winstmaximalisatie. In het klassieke bedrijfseconomische<br />
denken is dit vaak de kern van de bedrijfsvoering.<br />
Werken vanuit purpose vraagt om werken aan vertrouwen<br />
in de sector en langdurige klantenrelaties. En veel<br />
klanten willen vermoedelijk ook langdurige relaties omdat<br />
ze hun adviseurs zien als een vraagbaak met wie ze<br />
hun financiële vragen in openheid kunnen bespreken.<br />
Tal van bedrijven zijn daar al mee bezig. Tegelijk<br />
worstelen veel adviseurs ermee hoe daar nu concreet<br />
vorm aan te geven in hun klantenrelaties, hun personeelsbeleid,<br />
het omgaan met wet- en regelgeving.<br />
OMSLAG IN DENKEN<br />
Het vraagt niet alleen een omslag in het denken over<br />
de organisatie, het zal ook het nodige vragen van medewerkers<br />
in de organisaties. Ook medewerkers zullen<br />
zich moeten oriënteren op ‘deugdelijk werk’. Ze zullen<br />
hun moraal moeten versterken. Maar ook hier komen<br />
dan vragen op. Hoe geef je vorm aan je moraal? Hoe<br />
versterk je je morele kompas? Door welke waarden en<br />
deugden laat je je leiden? Hoe leer je omgaan met morele<br />
dilemma’s?<br />
Rond deze vragen willen we een project opzetten<br />
om samen met en ten behoeve van adviseurs deugden<br />
en purpose nader uit te werken. Met als doel om concrete<br />
tools te ontwikkelen.<br />
We zijn op zoek naar adviseurs die hierin<br />
met ons willen samenwerken. Om een eerste<br />
beeld te krijgen van de thema’s die leven, hebben<br />
we een kleine enquête gemaakt (zie de<br />
QR-code). U kunt u daar ook aanmelden als u<br />
op de hoogte wil blijven van dit project of mee<br />
wilt doen. n<br />
Gert de Jong is verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam,<br />
Center for Financial Innovations. Meer informatie:<br />
g.p.de.jong@hva.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 73
PARTNER IN KENNIS<br />
DE BELANGSTELLING VOOR DUURZAAMHEID NEEMT NOG ALTIJD<br />
TOE, OOK ALS HET GAAT OM BELEGGEN. DOELBELEGGEN.NL SLUIT<br />
DAAR BIJ AAN MET ‘LICHTGROENE’ PORTEFEUILLES. MAAR DUUR-<br />
ZAAM HANDELEN BETEKENT OOK: ADVISEREN MET OOG VOOR DE SI-<br />
TUATIE VAN DE KLANT OP DAT MOMENT. FLEXIBELE OPLOSSINGEN<br />
HELPEN DAARBIJ, VERTELT JULIAN SCHOUWENAARS, FINANCIEEL<br />
PLANNER EN BEHEERDER VAN DE PORTAL SAMEN DOELBELEGGEN.<br />
Flexibiliteit is<br />
essentieel voor een<br />
duurzame klantrelatie<br />
TEKST DOELBELEGGEN<br />
<strong>Duurzaam</strong> beleggen wordt<br />
steeds vanzelfsprekender en<br />
de samenleving verwacht van<br />
beleggingsinstellingen dat zij<br />
hun beleid hierop aanpassen. Doelbeleggen.nl<br />
heeft in 2022 de knop omgezet<br />
van een ‘grijs’ naar een ‘lichtgroen’<br />
beleggingsbeleid. “Dat hebben we gedaan<br />
omdat we dat zelf belangrijk vinden<br />
én omdat onze klanten erom vragen,”<br />
vertelt Julian. “Daarmee willen we<br />
bijdragen aan een gezondere samenleving,<br />
een veiliger leefomgeving en een<br />
toekomstbestendige maatschappij.”<br />
Om te voldoen aan artikel 8 van<br />
de Sustainable Finance Disclosure Regulation<br />
(SFDR) heeft Doelbeleggen.<br />
nl een aantal fondsen verkocht waarvoor<br />
geen plaats meer is binnen een<br />
lichtgroen beleggingsbeleid. In plaats<br />
daarvan zijn duurzamere fondsen aangekocht<br />
met een vergelijkbare rendementsverwachting.<br />
Bij de keuze van<br />
de fondsen is rekening gehouden met<br />
ecologische en sociale kenmerken en<br />
met het stimuleren van goed bestuur,<br />
ook wel ESG genoemd. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />
is geen doel op zich van deze fondsen,<br />
zoals bij beleggingen in windmolens en<br />
zonneparken wel het geval is.<br />
DUURZAME KLANTRELATIE<br />
Nieuwe klanten kiezen makkelijker voor<br />
beleggen via Doelbeleggen.nl vanwege<br />
het lichtgroene beleggingsbeleid. “Zo<br />
zorgen onze beleggingskeuzes ook voor<br />
een duurzame klantrelatie.”<br />
Bij het advies aan de klant speelt<br />
duurzaam beleggen een belangrijke rol,<br />
maar Julian vindt het minstens zo belangrijk<br />
om jaarlijks te kijken of de gekozen<br />
oplossing nog past bij de situatie<br />
op dat moment. “Een klant die belegt<br />
voor zijn pensioen, zal misschien het<br />
ene jaar meer kunnen of willen inleggen<br />
dan het andere jaar. De verruimde<br />
vrijstellingen in de nieuwe pensioenwet<br />
geven ondernemers maar ook werknemers<br />
met een te krap pensioen de kans<br />
om hun pensioen bij te spijkeren, als<br />
ze daar de financiële ruimte voor hebben.<br />
En voor een klant die de pensioendatum<br />
nadert, is het belangrijk om te<br />
kijken of het risicoprofiel moet worden<br />
aangepast.”<br />
FLEXIBELE UITKERINGSFASE<br />
In de uitkeringsfase kan flexibiliteit erg<br />
belangrijk zijn, want niemand weet<br />
hoe het leven loopt na pensionering.<br />
“Bij veel aanbieders moet een klant op<br />
de ingangsdatum van zijn lijfrente kiezen<br />
voor een vaste looptijd. Vervolgens<br />
worden de uitkeringen daarop afgestemd.<br />
Bij Doelbeleggen.nl is flexibiliteit<br />
de standaard. Klanten kiezen wel<br />
een looptijd, maar ze kunnen die later<br />
ook weer aanpassen. Het is altijd mogelijk<br />
om te kiezen voor hogere uitkeringen<br />
in het begin. Maar ook op een later<br />
moment kan de uitkering nog worden<br />
verhoogd en de looptijd verkort. Zo<br />
74 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DOELBELEGGEN<br />
‘<strong>Duurzaam</strong> adviseren<br />
is iets anders dan<br />
beleggen in windmolens’<br />
V.l.n.r. Tjade Groot (partner), Robin Bauer (partner)<br />
en Julian Schouwenaars (Senior Sales Intermediair).<br />
blijft een lijfrente passen bij het leven<br />
van de klant.”<br />
Flexibiliteit is essentieel voor een<br />
duurzame klantrelatie, vindt Julian.<br />
“Klanten verlangen maatwerk van een<br />
adviseur. En als het leven anders loopt<br />
dan gedacht, dan bewijzen flexibele<br />
oplossingen hun waarde. Maar ook als<br />
er niets veranderd hoeft te worden, is<br />
het fijn om dat samen met de klant te<br />
kunnen vaststellen. Dat is actief klantbeheer<br />
en verstevigt de klantrelatie.”<br />
DSI BELEGGINSADVIES NODIG?<br />
Sommige intermediairs missen de kennis<br />
die nodig is om klanten op alle fronten<br />
een advies op maat te kunnen geven.<br />
Het digitale platform Samen Doelbeleggen<br />
is voor hen een handig hulpmiddel.<br />
“Het platform bevat handige<br />
tools voor het maken van berekeningen<br />
en offertes, onder andere voor het opbouwen<br />
en uitkeren van pensioen in de<br />
derde pijler. Tegelijkertijd is het platform<br />
een kenniscentrum voor advies, met<br />
toegang tot fiscale expertise en advies<br />
van DSI Beleggingsadviseurs. Zij helpen<br />
intermediairs onder andere bij het definiëren<br />
van doelen, het vastleggen van<br />
risicobereidheid en het meten van de<br />
haalbaarheid. Adviseurs die een beleggingsoplossing<br />
onderbrengen bij Doelbeleggen.nl<br />
kunnen op het platform de<br />
DOELBELEGGEN.NL<br />
portefeuille van hun klant inzien en hun<br />
kosten incasseren via bruto rekeningen.<br />
Zo is de advisering niet alleen goed voor<br />
de klant, maar ook voor de adviseur.” n<br />
Wat is Doelbeleggen.nl?<br />
Doelbeleggen.nl geeft al jaren rechtstreeks advies aan klanten die willen beleggen<br />
voor een doel, zoals pensioen. Doelbeleggen.nl heeft pensioenexpertise in<br />
huis, onder andere om te helpen bij vraagstukken rondom stamrecht bv’s, de<br />
fiscale oudedagsreserve (FOR) en de oudedagsverplichting (ODV). Doelbeleggen.nl<br />
heeft vier keer de Gouden Stier gewonnen in de categorie Online beleggingsoplossing.<br />
Voor wie is Samen Doelbeleggen?<br />
Samen Doelbeleggen is het kenniscentrum voor alle intermediairs die onafhankelijk<br />
willen adviseren over beleggen voor pensioen, zoals financieel planners,<br />
hypotheekadviseurs en assurantiekantoren. Samen Doelbeleggen maakt<br />
het makkelijk de focus te verleggen naar actief klantbeheer. Ook geeft Samen<br />
Doelbeleggen een steuntje in de rug bij de advisering over bijvoorbeeld het<br />
doorbeleggen van expirerende lijfrentepolissen.<br />
Bent u benieuwd wat Samen Doelbeleggen voor uw adviespraktijk<br />
kan betekenen? Plan dan een vrijblijvende demo in via<br />
onderstaande QR-code. Daarna kunt u direct zelf aan de slag<br />
om uw klant van het beste advies te voorzien.<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 75
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
VERDUURZAMING, ALDUS PAUL BURGER (IDEËLE VERZEKERINGEN), IS<br />
BELANGRIJK “OMDAT WE DE WERELD TE LEEN HEBBEN. OMDAT IK OOK<br />
ALS ONDERNEMER VERANTWOORDELIJKHEID DRAAG EN HET VOELT<br />
GEWOON GOED. EEN LEUKE BIJKOMSTIGHEID IS DAT HET FINANCIEEL OOK<br />
VAAK INTERESSANT IS; ENERGIE- EN MATERIAALZUINIG WERKEN IS OOK<br />
GEWOON GOED VOOR JE PORTEMONNEE”.<br />
Pluk eerst het<br />
laaghangende fruit<br />
TEKST TOON BERENDSEN<br />
‘Ook verzekeringsdekking<br />
en schadeherstel<br />
verduurzamen’<br />
Paul Burger is in 1994 gestart met Ideële Verzekeringen.<br />
Burger: “De doelgroepen zijn<br />
consumenten en bedrijven en instellingen<br />
die duurzaamheid belangrijk vinden. Aanvankelijk<br />
adviseerden en bemiddelden we in<br />
alles behalve winstverdriedubbelaars en teakwoodbeleggingen.<br />
In 2012 besloot ik na langdurige ziekte<br />
van personeel om als éénpitter door te gaan. Vanaf<br />
toen ben ik mij alleen gaan bezighouden met advies en<br />
bemiddeling in schade- en inkomensverzekeringen.<br />
“Duurzame producten zijn soms wel iets duurder,<br />
maar gaan bijvoorbeeld langer mee of hebben vaak een<br />
betere kwaliteit. De kennis die je opdoet met het verduurzamen<br />
van je eigen organisatie helpt je bovendien<br />
ook bij het klantadvies. En als je duurzaamheid meeneemt<br />
in je advies voorzie je in een behoefte van een<br />
steeds grotere wordende doelgroep.<br />
“Ik neem altijd duurzaamheid mee in mijn advies<br />
maar vertel de klant ook eerlijk als een minder duurzaam<br />
product om andere redenen toch beter bij ze past.<br />
Gewoon eerlijk zijn, daar begint het mee.”<br />
“Mijn tip is: sluit je aan bij INSVER en begin met<br />
het plukken van het lage fruit. Investeringen die zich<br />
snel terugverdienen. Dan creëer je vanuit de besparing<br />
extra budget om ook investeringen te doen die zichzelf<br />
misschien wat minder snel terugverdienen. Houd het<br />
saldo bij van wat het je kost en oplevert. Vraag je ook af<br />
of je (klein)kinderen hier blij van worden.”<br />
DUURZAME VERZEKERINGEN<br />
Burger: “Naast bij de bedrijfsvoering en inkoop rekening<br />
houden met duurzaamheid heb ik mij gecommitteerd<br />
om vijf procent van de omzet bij goede doelen te<br />
besteden. Daarmee compenseren we bijvoorbeeld de<br />
CO2-uitstoot van de auto’s van onze klanten of dragen<br />
we bij aan ontwikkelings- of noodhulp. Door samen te<br />
werken met Ngo’s kan je op effectieve wijze duurzaamheidsambities<br />
die wat verder van je af liggen op relatief<br />
eenvoudige wijze invulling geven.<br />
“Met de overgang naar alleen schadeverzekeringen<br />
in 2012 werd het wat moeilijker om de duurzaamheidsambities<br />
vorm te geven en uit te dragen. De mogelijkheid<br />
om te adviseren richting duurzame beleggingsfondsen<br />
viel namelijk weg en duurzame schadeverzekeraars<br />
waren er nog niet. Natuurlijk, onze interne<br />
organisatie was op orde; aardwarmte, ledverlichting,<br />
een EV, duurzame stroom en de donatie van vijf procent<br />
aan goede doelen. Allemaal prima, maar wat ik<br />
76 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />
Paul Burger: voorloper<br />
bij verduurzaming<br />
financiële sector.<br />
nog wel miste waren duurzame verzekeringen van<br />
duurzame schadeverzekeraars. Natuurlijk, ik kon op<br />
basis van de uitkomsten van de Eerlijke Verzekeringswijzer<br />
beoordelen welke verzekeraars al dan niet duurzaam<br />
belegden en dit in mijn advisering meenemen.<br />
Maar eigenlijk wilde ik echte duurzamere verzekeringen<br />
kunnen aanbieden van verzekeraars die niet alleen<br />
duurzaam beleggen, maar ook de dekking en het<br />
schadeherstel verduurzamen. In mijn zoektocht naar<br />
een verzekeraar kwam ik in contact met AnsvarIdéa.<br />
Ik deelde met hen mijn passie voor verduurzaming en<br />
kreeg de gelegenheid om samen hun schadeverzekeringen<br />
te verduurzamen. Vaak gaat het om kleine verbeteringen<br />
die samen het verschil maken. Deelgebruik<br />
meeverzekeren, een dekking voor traumaverwerking<br />
op de brandverzekering en een stukje BCA-dekking op<br />
de AVP voor vrijwilligers. Bij duurzaam schadeherstel<br />
of als iets total loss is en de klant wil toch repareren,<br />
meer uitkeren. Preventie en het echt nog verder verduurzamen<br />
van de schadeherstelketen zijn de onderwerpen<br />
waar we ons nu vooral op focussen, dat kost<br />
wat meer tijd.<br />
“Bij het beoordelen van de aanbieders let ik dus<br />
vooral op in hoeverre zij al binnen hun verzekeringsproducten<br />
duurzamere elementen hebben ingebouwd<br />
en hoe hun ambities zijn op het vlak van het verder<br />
verduurzamen van het schadeherstel. Daarnaast let ik<br />
bij de grotere verzekeraars hoe zij scoren qua duurzaam<br />
beleggen in de Eerlijke Verzekeringswijzer. Kleinere<br />
verzekeraars zoals AnsvarIdéa worden hierin helaas<br />
nog niet meegenomen dus dat maakt het vergelijken<br />
soms iets moeilijker. Maar goed, van hen weet ik dat<br />
dat goed zit want daar ben ikzelf bij betrokken.”<br />
VAN STEENSEL<br />
Burger: “Eind vorig jaar heb ik de zakelijke schadeportefeuille<br />
overgedragen aan Van Steensel Assurantiën.<br />
Kees van Steensel heb ik leren kennen als mede-oprichter<br />
van Stichting INSVER. Kees heeft ook veel met<br />
duurzaamheid en zijn kantoor heeft productspecialismes<br />
in huis die ik als eenpitter niet kan evenaren. Vanuit<br />
Ideële Verzekeringen Zakelijk gaat van Steensel samen<br />
met Ideële Verzekeringen Particulier de duurzame<br />
doelgroepen bedienen. Hierdoor heb ik weer meer tijd<br />
om mijn particuliere klanten te bedienen én om partijen<br />
zoals AnsvarIdéa en Van Steensel te helpen met<br />
de verdere verduurzaming van de verzekeringen en het<br />
schadeherstel.” n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 77
DUURZAAM ADVIES<br />
NAAST DE ADVISERING OP FINANCIEEL GEBIED VERBREEDT DE ADVISEUR ZIJN<br />
WERKTERREIN DOOR DE ESG-RICHTLIJNEN NAAR OOK HET ECOLOGISCHE<br />
EN SOCIALE DOMEIN. DE WAARDE VAN HET ADVIES VOOR DE KLANT NEEMT<br />
TOE. JUIST IN DE MKB-MARKT KAN EEN DUURZAME ADVISEUR VAN NOG MEER<br />
BETEKENIS ZIJN. MAAR, HOE WERKT DAT DAN: HET ADVIES VERDUURZAMEN<br />
EN WAT ZIJN DUURZAME VERZEKERINGEN?<br />
<strong>Advies</strong>proces<br />
aan klanten<br />
verduurzamen<br />
TEKST KEES DULLEMOND, INSVER | BEELD SHE FOTOGRAFIE<br />
Je klanten in hun duurzaamheid bijstaan met je<br />
dienstverlening kan uitsluitend indien je eigen<br />
bedrijfsvoering is verduurzaamd. Dat komt omdat<br />
we als verzekeringsbranche één keten zijn. De<br />
duurzaamheid van de één wordt bepaald door de<br />
duurzaamheid van de ander. Zo wordt uiteindelijk de<br />
duurzaamheid van de verzekeraar ook bepaald door de<br />
duurzaamheid van het intermediair waarmee wordt<br />
samengewerkt. In de financiële wereld wordt in toenemende<br />
mate gewerkt met ESG: Environmental Social<br />
Governance ofwel Milieu, Maatschappij en Goed Bestuur<br />
(zie schema 1). Dit zijn belangrijke factoren bij<br />
het meten van de duurzaamheid, de bedrijfsethiek en<br />
de sociale impact van het bedrijf.<br />
De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive),<br />
een richtlijn van de Europese Commissie, verplicht<br />
organisaties te rapporteren over de impact van<br />
hun bedrijfsactiviteiten op milieu en maatschappij. In<br />
de rapportage zal opgenomen moeten worden hoe de<br />
partijen waarmee men samenwerkt presteren op het<br />
gebied van ESG. Dus ook de verzekeringsadviseur zal<br />
met zijn bedrijf op termijn aan de ESG-indicatoren<br />
moeten voldoen. De beste methode om dat op te pakken<br />
is door er in de verschillende aspecten van onder-<br />
78 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
nemerschap aandacht aan te geven: leiderschap, management<br />
en vakmanschap. Pak het onderwerp duurzaamheid<br />
en ESG op door er over te gaan lezen, jezelf<br />
vragen te stellen over wat het voor je klanten en medewerkers<br />
betekent en hoe je denkt er het beste met je<br />
dienstverlening op in te spelen. Alvorens op het onderdeel<br />
‘vakmanschap’ in te gaan even een paar voorbeeldjes<br />
om het wat concreter te maken. In het onderdeel<br />
Environment zal het kantoor aan de slag moeten om<br />
CO2-neutraal te worden, meer biodiversiteit rond de<br />
locatie te regelen, het kantoorpand te verduurzamen<br />
en afval en watergebruik tot een minimum te beperken.<br />
Aandachtspunten in het onderdeel Social zijn onder<br />
meer: duurzame arbeidsvoorwaarden opstellen, inclusiviteit<br />
en gelijkheid organiseren, overstappen naar<br />
fietsplan en OV-regelingen en vrijwilligerswerk en goede<br />
doelen ondersteunen.<br />
ADVIESPROCES VERDUURZAMEN<br />
De vraag is dus niet meer óf het adviesproces verduurzaamd<br />
moet worden, maar hóé dat moet gebeuren. In<br />
schema 2 is een overzicht opgenomen van diverse elementen<br />
van een duurzaam advies. Enkele belangrijke<br />
punten die hier uit blijken zijn:<br />
‘De vraag is niet óf het adviesproces<br />
verduurzaamd<br />
moet worden, maar hóé<br />
dat moet gebeuren’<br />
• in elke fase van het adviesproces en de dienstverlening<br />
verdient duurzaamheid een plek;<br />
• kennis is vereist over wat duurzaamheid is en wat<br />
dat voor je klant betekent;<br />
• hoe eerder je met de klant in gesprek gaat over zijn<br />
duurzaamheidsambities hoe beter met het advies<br />
daarop geanticipeerd kan worden;<br />
• je zult anders naar de inkoop van verzekeringen<br />
en de samenwerking met verzekeraars – moeten –<br />
gaan kijken;<br />
• de begeleiding bij schade gaat een omslag maken<br />
van vervangen naar repareren;<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 79
DUURZAAM ADVIES<br />
Kees Dullemond:<br />
‘Practice what<br />
you preach.’<br />
• er zal veel aan duurzame productontwikkeling gedaan<br />
gaan worden;<br />
• in elk gesprek met de klant komt duurzaamheid aan<br />
de orde; bij de intake, maar zeker ook bij onderhoud.<br />
KENNISMAKING KLANT EN ANALYSE<br />
Ga met de klant specifiek op het onderwerp duurzaamheid<br />
het gesprek aan. Vraag naar waar de klant mee bezig<br />
is en hoe hij of zij tegenover duurzaamheid staat.<br />
Door je eigen ervaring van implementatie van duurzaamheid<br />
in de bedrijfsvoering heb je een beter beeld<br />
gekregen van wat duurzaamheid voor je klant zou kunnen<br />
betekenen.<br />
Hier zie je het belang van practice what you preach.<br />
Er zijn drie invalshoeken voor duurzaamheid en verzekeren:<br />
• inventariseer welke klimaatrisico’s de klant loopt;<br />
• transitierisico’s verzekeren; welke investeringen<br />
gaat de klant plegen in verband met de energie- en<br />
klimaattransitie;<br />
• welk belang hecht de klant aan duurzame verzekeringen.<br />
De risico’s om te verzekeren veranderen; veroorzaakt<br />
door de klimaatverandering, de energietransitie, de<br />
overgang naar de circulaire economie, diverse technologische<br />
ontwikkelingen en door wet- en regelgeving.<br />
Het Nederlandse bedrijfsleven is al zeer actief aan het<br />
verduurzamen. Met veel gevolgen op verzekeringstechnisch<br />
gebied. Werk aan de winkel dus voor de verzekeringsadviseur.<br />
De genoemde drie invalshoeken worden<br />
hieronder verder uitgewerkt.<br />
1. Risico’s (gevolgen van) klimaatverandering verzekeren.<br />
Veel schade als gevolg van extreem weer is gedekt binnen<br />
schadepolissen. Denk aan meer brand- en stormschades<br />
door steeds warmere zomers en sterkere najaarsstormen;<br />
en oogstschades door droogte of door<br />
wolkbreuken (met hagel). Maar, niet alle klimaatgerelateerde<br />
schade wordt verzekerd; dit betreft in Nederland<br />
in het bijzonder het overstromingsrisico. Mensen<br />
worden ook direct geraakt: gezondheidsklachten bij<br />
extreem warm weer, met mogelijk oversterfte tot gevolg<br />
(impact voor levens- en zorgverzekeraars). Wat te<br />
denken van de reisverzekering voor door extreem weer<br />
getroffen vakantiegangers. Analyseer de situatie van je<br />
80 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
klant. Volg de productontwikkeling op dit gebied. Inventariseer<br />
met de klant welke klimaatrisico’s hij loopt.<br />
Let op: vaak zijn ze zich dat niet bewust!<br />
2. <strong>Duurzaam</strong>heid verzekeren.<br />
We worden geconfronteerd met een transitie naar een<br />
duurzame samenleving. Dit heeft grote gevolgen voor<br />
de huidige economische systemen. Het bedrijfsleven<br />
zal een overgang maken naar klimaatneutraal ondernemen<br />
en Nederland zal omschakelen naar een circulaire<br />
economie. DNB noemt dit transitierisico’s: het verzekeren<br />
van (economische) activiteiten om de transitie naar<br />
een klimaatneutrale economie te realiseren. De samenleving<br />
is gebaat bij een zeer positieve grondhouding<br />
van de verzekeringsbranche om met betaalbare verzekeringsoplossingen<br />
te komen. De risicobeoordeling,<br />
premiestelling en het opstellen van adequate polisvoorwaarden<br />
is echter lastig (veel - ook wat betreft veiligheid<br />
- is nog onbekend). Wat zijn zo die nieuwe verzekeringsvraagstukken?<br />
• windmolens en grote zonnepanelenparken;<br />
• waterstof (productie, transport en voertuigen);<br />
• zonnepanelen, constructie, installatie eisen en milieuschade<br />
(bij brand);<br />
• elektrische auto’s, laadpalen (in combinatie met<br />
grote ondergrondse parkeergarage);<br />
• nieuwe bouwtechnieken en materialen (bedrijfs-)<br />
panden;<br />
• bedrijfsverzamelgebouwen met grote diversiteit<br />
aan activiteiten;<br />
• grote accu’s, (buurt-)batterijen op/in panden;<br />
• circulariteit en deeleconomie: gerepareerde telefoons<br />
en laptops; nieuw huis van afvalmaterialen;<br />
de recyclebranche; het delen van voertuigen, producten<br />
en ruimtes; etcetera.<br />
Ga in gesprek met je klant over zijn plannen en mogelijke<br />
investeringen op het gebied van duurzaamheid.<br />
Het is belangrijk in een vroeg stadium hierbij betrokken<br />
te zijn, om teleurstellingen achteraf te voorkomen.<br />
3. Verzekeringen verduurzamen.<br />
De verzekeringsbranche kan met productontwikkeling<br />
en dienstverlening een bijdrage leveren aan de beheersing<br />
van klimaatrisico’s, het behoud van biodiversiteit<br />
en natuur en een duurzamer leven. In de polisvoorwaarden<br />
en dekkingskenmerken kunnen diverse duurzaamheidselementen<br />
ingebouwd worden. Met premiestelling<br />
kan gedrag gestimuleerd of ontmoedigd worden.<br />
Ook op het gebied van schadebehandeling liggen<br />
veel mogelijkheden; denk aan het toepassen van de<br />
principes van circulariteit. Voorbeelden van het verduurzamen<br />
van verzekeringen zijn:<br />
‘Je zult anders naar<br />
de samenwerking met<br />
verzekeraars moeten<br />
gaan kijken’<br />
• hogere uitkering om duurzaam herstel/vervanging<br />
mogelijk te maken;<br />
• premiekorting aan bedrijven die (gecertificeerd)<br />
duurzaam werken;<br />
• breed inzetten op duurzaam schadeherstel;<br />
• deelbezit en -gebruik meeverzekeren;<br />
• compensatie CO2-uitstoot bij autoverzekering;<br />
• premiekorting bij beheerst rijgedrag;<br />
• dekking productieverlies van duurzame (energieopwekkende)<br />
installaties;<br />
• vrijwilligerswerk meeverzekeren op AVP;<br />
• in zorgverzekeringen advisering over en voordelen<br />
bieden inzake vitaliteit voor duurzame inzetbaarheid.<br />
Hier komt het punt van de inkoop en samenwerking<br />
met verzekeraars naar voren. Hoe actief zijn ze op dit<br />
gebied. En interessant ook dus de vraag aan de klant:<br />
hoe belangrijk vindt die het dat de verzekeraar duurzaam<br />
is in zijn bedrijfsvoering en in de productontwikkeling.<br />
Wil de klant graag duurzame verzekeringen<br />
hebben?<br />
CRUCIALE ROL ADVISEURS<br />
We staan aan het begin van de implementatie van ESG<br />
en de klimaat- en energietransitie in de samenleving en<br />
de verzekeringsbranche. Hierbij is een belangrijke rol<br />
weggelegd voor de actieve duurzame adviseur in contact<br />
met de klant. Ga het gesprek op duurzaamheid<br />
aan, toon interesse en kijk wat de wensen en behoeften<br />
zijn en vooral: stel heel veel vragen. Bereid je heel goed<br />
voor: verduurzaam je eigen bedrijf, verdiep je uitgebreid<br />
in het onderwerp en verplaats je in de klant. Het intermediair<br />
vervult een spilfunctie tussen klant en verzekeraar.<br />
De verzekeringsadviseur kan zijn ervaringen inbrengen<br />
bij verzekeraars. Zodat er een verdere productontwikkeling<br />
plaats vindt en de dienstverlening nog beter<br />
op de klantbehoefte wordt afgestemd. De verzekerbaarheid<br />
van de verduurzaming is hier bij gebaat. n<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 81
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 83
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
84 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 85
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
86 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 87
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
88 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 89
DUURZAAM ADVIES<br />
www.insver.nl<br />
90 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024
<strong>VVP</strong> is trots op de<br />
organisaties die de <strong>VVP</strong> special<br />
<strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong> mede<br />
mogelijk hebben gemaakt