06.03.2024 Views

VVP SPECIAL Duurzaam Advies eZine

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

80 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR<br />

<strong>VVP</strong>RUIM<br />

JAARGANG 81 • EXTRA EDITIE • MAART 2024<br />

Winst in alle<br />

opzichten<br />

Special <strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong>


COLOFON<br />

<strong>VVP</strong>, KENNIS- EN INSPIRATIEMAGAZINE<br />

VOOR FINANCIEEL ADVISEURS<br />

Uitgave van <strong>VVP</strong> Nederland<br />

Eenentachtigste jaargang<br />

nhoud<br />

UITGEVER EN HOOFDREDACTEUR<br />

Willem Vreeswijk 06-10630149,<br />

willem@vvponline.nl<br />

(EIND)REDACTEUR<br />

Toon Berendsen 06-12907930,<br />

toon@vvponline.nl<br />

PERSBERICHTEN, REACTIES, IDEEËN<br />

vvp@vvponline.nl<br />

REDACTIE-ADRES<br />

Wapendragervlinder 29, 3544 DL Utrecht<br />

SENIOR ACCOUNTMANAGER/TRAFFIC<br />

Arjan Cornelisse, 06-10628564,<br />

arjan@vvponline.nl<br />

4<br />

Rondetafel<br />

<strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong><br />

De juiste richting<br />

12<br />

Kees Dullemond<br />

Cruciale rol adviseurs<br />

ABONNEMENTENSERVICE<br />

abonneeservice@vvponline.nl<br />

WEBSITE www.vvponline.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> DUURZAAM ADVIES<br />

Deze special verschijnt in een oplage van<br />

6000 exemplaren en is tot stand gekomen in<br />

samenwerking met AnsvarIdéa, a.s.r., Avéro<br />

Achmea, BHB Dullemond, Doelbeleggen,<br />

Dukers & Baelemans, Evi Van Lanschot,<br />

Florius, INSVER, Mainplus, Nh1816, Obvion en<br />

SVC Groep. Deze editie is tevens uitgebracht<br />

als e-zine.<br />

NABESTELLINGEN<br />

Arjan Cornelisse, arjan@vvponline.nl<br />

28<br />

Thomas Paardekooper<br />

Belangrijke rol<br />

voor bedrijven<br />

32<br />

Joerie van Looij<br />

<strong>Advies</strong> leidt tot<br />

duurzaam gedrag<br />

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd<br />

overeenkomstig ‘De Regelen 2022 Stichting<br />

ROTA’<br />

COPYRIGHT <strong>VVP</strong> Nederland, 2024<br />

VORMGEVING/PREPRESS<br />

Peter Beemsterboer, Beemsfoto<br />

DRUK<br />

Veldhuis Media BV, Meppel. Deze uitgave is<br />

gedrukt op FSC-papier<br />

ISSN: 1388-2724<br />

2 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024<br />

64<br />

André en Alexander Vugts<br />

Nut en noodzaak van<br />

verduurzaming<br />

68<br />

Hubrien Meijaard<br />

Van greenwashing<br />

naar grey bashing…


VOORWOORD<br />

P erspectief<br />

18<br />

Mieke Dadema<br />

Het draait om<br />

duurzame relaties<br />

52<br />

Erik Friedeberg<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid en betekenis<br />

76<br />

Om maar met de deur in huis te vallen: duurzaam adviseren levert<br />

alleen maar winst op. Om dit in te zien, is er een nieuw verhaal<br />

nodig met nieuw perspectief. Verduurzaming brengt ons namelijk<br />

heel veel. Veel en veel meer dan als we het niet zouden doen.<br />

We noemen een aantal punten.<br />

Verduurzaming is niet duur, maar levert juist veel op. Je kunt gewoon zelf<br />

beginnen en stappen zetten die bij je passen. Meer niet. Michael van Loenen<br />

van YouBeDo (de ethische tegenhanger van Bol.com) formuleert het zo: “Het<br />

gaat niet zozeer om responsibility want dan zien we al snel door de bomen het<br />

bos niet meer en beginnen we er niet meer aan, maar om respond to your ability.”<br />

Daar kan iedereen mee aan de slag gaan, juist omdat je niet de verantwoordelijkheid<br />

van de hele wereld op je schouders hoeft te nemen. Maak het verschil<br />

met wat jij wél kunt doen.<br />

Verduurzaming is de enige weg om je kinderen en kleinkinderen in hun<br />

ogen te kunnen blijven kijken. We zullen nieuwe generaties toekomstperspectief<br />

moeten bieden en dat doen we door een aantal simpele stappen te zetten.<br />

Bedrijven, groot en klein, maken met die stappen wel degelijk veel impact op<br />

hun omgeving.<br />

Verduurzaming is goed voor je onderneming. Ondernemers zijn doeners.<br />

Hoe mooi is het dat je kunt laten zien dat je je verantwoordelijkheid neemt.<br />

Hoe mooi om te laten zien dat je het voortouw neemt en kunt aantonen dat<br />

het helemaal niet zo moeilijk is om verduurzamingsstappen te zetten. Ook<br />

sluit je beter aan bij de behoeften van een snel groeiende groep klanten, particulieren<br />

en bedrijven. Zij willen wel degelijk advies over verduurzaming en<br />

de stappen die zij kunnen nemen. En last but not least: door verbreding van je<br />

adviezen, verrijk je je verdienmodel. Ook al is dat niet de intrinsieke motivatie,<br />

toch is het een zeer prettige bijkomstigheid.<br />

Verduurzaming is ook niet moeilijk. In deze bewaareditie staan tal van<br />

checklists waarmee je als ondernemer direct aan de slag kunt gaan. En wie de<br />

smaak te pakken krijgt, kan meer gratis checklists en informatie vinden op<br />

www.insver.nl, het startpunt voor duurzaam advies in deze sector.<br />

<strong>VVP</strong> is supertrots om deze editie voor alle financieel adviseurs van Nederland<br />

samen met een groot aantal belangrijke kennispartners te maken. De namen<br />

vind je terug in het colofon en op de achterzijde van deze bewaareditie.<br />

‘Bewaareditie’ is eigenlijk niet het juiste woord. Het is veel meer een werkboek<br />

waar alle adviseurs direct mee aan de slag kunnen.<br />

Veel ondernemerschap toegewenst. n<br />

Paul Burger<br />

Pluk eerst het<br />

laaghangende fruit<br />

KEES DULLEMOND (INSVER) / kees@insver.nl<br />

WILLEM VREESWIJK (<strong>VVP</strong>) / willem@vvponline.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 3


DUURZAAM ADVIES<br />

Rondetafelgesprek<br />

De wereld<br />

verandert en<br />

wij geven de<br />

richting aan<br />

HET LIJKT NOG VER, 2050, MAAR OP WEG NAAR KLIMAATNEUTRALITEIT GAAT ER DE KOMENDE<br />

JAREN AL VEEL VERANDEREN. DAT VERGT DE NODIGE AANPASSINGEN VAN BURGERS EN<br />

BEDRIJVEN, DUS OOK VAN FINANCIEEL ADVISEURS. TOCH HOEVEN ADVISEURS DIT NIET<br />

ALS EEN VERPLICHT NUMMER TE ZIEN, STELLEN DE TAFELGASTEN. DUURZAAMHEID BIEDT<br />

KANSEN EN ER VALT GELD MEE TE VERDIENEN. BAKKEN ZELFS.<br />

TEKST MARTIN NEYT<br />

4 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid heeft een opmerkelijke<br />

evolutie beleefd. Lang het domein van<br />

milieuactivisten, wetenschappers en idealisten,<br />

begon het brede bedrijfsleven<br />

zich na de millenniumwisseling voorzichtig<br />

voor people, profit and planet te interesseren.<br />

Soms bleef het uitsluitend bij groene logo’s<br />

en niet zelden was duurzaamheid tevens een uithangbord<br />

voor het bedrijf, maar er gebeurde tenminste iets.<br />

Het Parijs-akkoord uit 2016 bracht verduurzaming in<br />

een stroomversnelling. De overheid zette een stip op de<br />

horizon – in 2030 55 procent minder emissie van broeikasgas<br />

ten opzichte van 1990, in 2050 klimaatneutraal<br />

– en hing er concrete stappen aan.<br />

De tijd van vrijblijvendheid is dan ook voorbij. Zo<br />

is het energielabel, lang een papieren tijger, een serieuze<br />

maatstaf voor kantoren en woningen. Consumenten<br />

voelen inmiddels de pijn in hun portemonnee als ze<br />

een hypotheek voor een huis met een lager label dan C<br />

aanvragen, aangezien ze dan minder kunnen lenen. De<br />

volgende stap staat voor 2026 gepland: de verplichting<br />

om de versleten gasketel te vervangen door een (hybride)<br />

warmtepomp.<br />

Bedrijven moeten niet alleen aan de slag met ESG<br />

(Environmental, Social & Governance), ze moeten hun<br />

duurzame inspanningen vanaf dit jaar inzichtelijk maken.<br />

In eerste instantie geldt de rapportageplicht alleen<br />

voor beursgenoteerde ondernemingen en grootbedrijf.<br />

Tot en met 2027 moet de rest van het bedrijfsleven in<br />

en buiten de EU stapsgewijs aansluiten.<br />

“Wij omarmen de wetgeving voor ESG-rapportage”,<br />

zegt Peter van Geijtenbeek (ceo Turien & Co.). “Niemand<br />

ontkomt eraan, dat biedt duidelijkheid, en het<br />

spoort bedrijven aan een solide ESG-beleid vorm te geven.<br />

Aan de andere kant kan ik me voorstellen dat bedrijven<br />

er moeite mee hebben. Hoe pak je zo’n rapportage<br />

aan, waarover rapporteer je? Dat vergt een investering.<br />

Daarnaast moet het bewustzijn in de keten verder<br />

groeien. Voor financieel adviseurs is de vraag welke<br />

duurzame rol zij precies kunnen vervullen en hoe ze die<br />

kunnen inbedden in de adviespraktijk.”<br />

DUURZAAM SCHADEHERSTEL<br />

De wereld verandert en het streven naar een duurzamere<br />

wereld gaat iedereen beïnvloeden, benadrukken<br />

de deelnemers aan het rondetafelgesprek. Helaas is dat<br />

besef lang niet bij alle bedrijven ingedaald, zo ervaart<br />

Michel Amptmeijer (ceo MainPlus). “Zelfs mensen van<br />

ondernemingen met een internationaal karakter kijken<br />

je soms aan met een blik van ‘waar heb je het over?’ Er<br />

is bij hen op ESG-gebied weinig ambitie te bespeuren.<br />

Onder andere binnen de branche van schadeherstel<br />

valt nog een wereld te winnen.”<br />

Judith Pijnenburg:<br />

‘Belangstelling consumenten<br />

voor verduurzaming is enorm.’<br />

Het bedrijf van Amptmeijer wordt in de loop van dit<br />

jaar gecertificeerd met niveau 5 van de CO2-Prestatieladder,<br />

een erkend managementsysteem om de CO2-<br />

emissie te meten en te reduceren. Daarmee is hij naar<br />

eigen zeggen de eerste in Europa binnen zijn branche.<br />

“Het is een hele klus, maar we gaan straks onze<br />

opdrachtgevers teruggeven wat de CO2-belasting van<br />

iedere schadeherstelopdracht is geweest. We hopen<br />

dan ook dat steeds meer intermediairs voor duurzaam<br />

schadeherstel kiezen. Binnenkort nodigen we een aantal<br />

kritische adviseurs uit. We willen hen laten ervaren<br />

dat je voor herstel in de keten kunt kiezen, dan wordt<br />

het schadeherstel namelijk duurzaam uitgevoerd.”<br />

Het is meestal geen onwil om duurzaamheid niet<br />

voortvarend op te pakken, reageert Peter van Geijtenbeek,<br />

eerder een gebrek aan kennis. Turien & Co. heeft<br />

een deskundige in dienst die de benodigde nomenclatuur<br />

beheerst en de organisatie helpt haar ESG-beleid<br />

verder te ontwikkelen. “Wij hebben de hele begrippenlijst<br />

en de stappen die gezet moeten worden, niet zo<br />

maar paraat. Een expert is onmisbaar voor een organisatie<br />

die echt werk van ESG wil maken.”<br />

NIET ACTIVISTISCH<br />

Chris Zegers (managing director Evi Van Lanschot) onderschrijft<br />

dat het lastig is om ESG aan vermogensbeheer<br />

te koppelen. Begrippen als scope 1, 2 en 3 -de verschillende<br />

emissievormen voor bedrijfsleven binnen<br />

het Greenhouse Gas Protocol- zijn allesbehalve gesne-<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 5


DUURZAAM ADVIES<br />

Chris Zegers:<br />

‘Wetgeving transparantie mag<br />

nog strenger worden.’<br />

den koek. “Het vergt kennis van zowel de aanbieder als<br />

de financieel adviseur en de klant. Evi van Lanschot<br />

heeft zich ertoe verbonden om hier een concrete bijdrage<br />

te leveren, door de CO2-intensiteit van onze beleggingen<br />

met minimaal zeven procent per jaar te verminderen,<br />

maar we worden niet activistisch richting klanten<br />

en partnerbedrijven. Wel mag de wetgeving wat<br />

betreft transparantie nog strenger worden. Dan wordt<br />

ook echt helder wat elke aanbieder presteert, niet alleen<br />

in termen van rendement maar ook hoe dat tot<br />

stand is gekomen.”<br />

Zegers wijst onder meer op het beleid van DNB en<br />

de ECB, die bij hypotheken steeds vaker duurzaamheid<br />

koppelen aan kapitaaleisen en daarmee sturen op verduurzaming.<br />

“Dat werkt in de hele keten door, tot en<br />

met consumenten die financieel worden gestraft voor<br />

minder duurzame keuzes. Voor adviseurs hoeft het wat<br />

dat betreft niet ingewikkeld te zijn. Licht klanten proactief<br />

in: u gaat meer betalen bij een keuze voor een<br />

woning lager dan label C. Het is ook weer een reden om<br />

klanten te benaderen.”<br />

ENERGIEDESKUNDIGE<br />

De hypotheeksector loopt momenteel voorop met<br />

duurzame advisering. Hypotheekadviseurs kunnen een<br />

e-learning en PE over dit thema volgen en de SEH heeft<br />

vorig jaar het keurmerk Adviseur <strong>Duurzaam</strong> Wonen<br />

geïntroduceerd. Inmiddels bevat de helft van de hypotheekaanvragen<br />

bij Obvion een duurzaamheidscomponent,<br />

weet Judith Pijnenburg (coo Obvion). “Het is een<br />

prachtig resultaat, maar we willen uiteraard dat nog<br />

meer adviseurs ermee aan de slag gaan. Wij hebben<br />

daar een actieve rol in. Het duurzaamheidsbudget is bij<br />

ons – meestal – standaard onderdeel van de offerte. Zo<br />

stimuleren we dat verduurzaming ter sprake komt tijdens<br />

het adviesgesprek. Als een klant geen gebruik wil<br />

maken van het duurzaamheidsbudget, kan de adviseur<br />

dit in de adviessoftware aangeven.”<br />

Zo’n digitale ‘opt-out’-aanpak werpt zijn vruchten<br />

af voor nieuwe klanten, maar bestaande klanten worden<br />

er niet mee bereikt. Die groep vormt volgens Pijnenburg<br />

nog een te ontginnen bron. “We hebben nu<br />

helaas weinig inzicht in de energiezuinigheid van woningen<br />

waarvoor langer geleden een hypotheek is afgesloten.<br />

Gezien de grote hoeveelheid mensen die op<br />

onze site met de term ‘verduurzaming’ zoeken, kunnen<br />

we wel stellen dat de belangstelling enorm is. De markt<br />

is er klaar voor, we moeten nu alleen samen de volgende<br />

stap zetten. Financieel adviseurs hebben de kans<br />

opnieuw te laten zien wat hun toegevoegde waarde is<br />

door klanten bij de energietransitie te begeleiden.”<br />

Ontbreekt het een hypotheekadviseur dan niet aan<br />

kennis van alle regelingen en van de praktische kanten<br />

van duurzame woningverbetering, wil een aantal gespreksdeelnemers<br />

weten. Judith Pijnenburg ziet daar<br />

een rol voor -externe- energiedeskundigen weggelegd.<br />

“Deze experts zouden aan de voorkant veel voor klanten<br />

kunnen betekenen. Het loont voor advieskantoren<br />

als ze een energiedeskundige in hun netwerk opnemen.<br />

Er zijn al kantoren die dit doen, maar in de praktijk<br />

blijkt samenwerking nog moeizaam tot stand te<br />

komen.”<br />

VERANDERING VAN DENKEN<br />

Het momentum is daar, want klanten schreeuwen om<br />

hulp vanuit de financiële sector, geeft Kees Dullemond<br />

(oprichter INSVER, het verduurzamingsinstituut in<br />

de verzekeringssector) aan. Je hoeft maar een onderwerp<br />

aan te snijden, van energie besparen en elektrisch<br />

rijden tot financiering van duurzame maatregelen en<br />

schadepreventie voor ondernemers, en de bank- en verzekeringswereld<br />

zijn erbij betrokken. “Niet voor niets<br />

ziet de overheid de financiële sector als pijler in de verduurzamingslag.<br />

De uitdaging voor ons is nu om het<br />

gesprek met elkaar en de klant aan te gaan. De term<br />

duurzaamheid moet ook niet centraal staan, het gaat<br />

om een ontwikkeling in de samenleving. Hoe ondersteunen<br />

wij klanten in die nieuwe realiteit?”<br />

Dullemond ziet een beweging van hypotheek- en<br />

verzekeringsadviseur naar ‘duurzaamheidsadviseur’<br />

niet zitten. Het is volgens hem belangrijker dat iedereen<br />

blijft doen waar hij of zij goed in is en dit in het<br />

6 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

Michel Amptmeijer:<br />

‘Bewustzijn adviesbranche<br />

mag groter worden.’<br />

Kees Dullemond:<br />

‘Maak het onderwerp klein en<br />

behapbaar voor iedereen.’<br />

voordeel van de eindklant deelt. Hypotheekadviseurs<br />

mogen wat dat betreft voorop lopen, ook voor verzekeringsadviseurs<br />

ziet hij talloze mogelijkheden.<br />

“Er is een transitie in schadeafhandeling gaande.<br />

Waar vervanging tegen nieuwwaarde de norm was,<br />

schuiven we op naar reparatie. Die verandering van<br />

denken moet nog bij ondernemers gaan landen. Juist<br />

daar liggen kansen voor adviseurs. Vraag je af hoe zakelijke<br />

klanten door de energietransitie worden geraakt,<br />

bel hen op en bekijk wat je specifiek voor hen<br />

kunt doen. Er wacht adviseurs zoveel werk, dat is ongelooflijk,<br />

maar dan wel in de rol van risicomanager, niet<br />

als duurzaamheidsadviseur.”<br />

BAKKEN MET GELD<br />

De vraag of financieel adviseurs aan duurzaam advies<br />

kunnen verdienen, beschouwt Dullemond als een<br />

schot voor open doel. Zonder enige aarzeling geeft hij<br />

het antwoord wat hij een tijdje geleden ook een journalist<br />

gaf: bakken met geld. “Dat is niet overdreven.<br />

De huidige ontwikkelingen leveren een verandering in<br />

de wijze van verzekeren en financieren op. Een financieel<br />

adviseur moet altijd actueel advies geven, dus het<br />

gaat min of meer vanzelf. Daarnaast hebben klanten,<br />

zowel zakelijk als particulier, duizend en één vragen<br />

over alle ingrijpende ontwikkelingen. Adviseurs kunnen<br />

daarbij helpen.”<br />

Over de wijze waarop adviseurs klanten precies<br />

kunnen ondersteunen, ontstaat enige discussie aan tafel.<br />

Financieel adviseurs zijn geen duurzaamheidsexperts,<br />

zoveel is duidelijk, maar het is naar inzicht van<br />

Van Geijtenbeek wel prettig voor klanten als ze weten<br />

waar ze voor duurzame ingrepen in woning en bedrijf<br />

kunnen aankloppen. “Neem risico-advisering voor de<br />

zakelijke markt. Ondernemers hebben dan een goed<br />

overzicht van alle risico’s en verbeterpunten, maar een<br />

adviseur zou hen verder op weg kunnen helpen door<br />

betrouwbare bedrijven voor de uitvoering aan te bevelen.<br />

Niet aan de hand van fees, maar als service.”<br />

Zo’n verwijzing kan echter als een boemerang terugkeren,<br />

stelt Zegers. “Als een aannemer of installateur<br />

slecht werk levert, wordt dat adviseurs aangerekend.<br />

Maar financieel adviseurs kunnen absoluut een<br />

bredere rol vervullen. Bijvoorbeeld bij beleggen wordt<br />

er nog vaak terughoudend geadviseerd. Adviseurs willen<br />

klanten niet voor het hoofd stoten, begrijpelijk,<br />

maar ze kunnen wel meer uitgesproken worden. Laat<br />

klanten kennis maken met duurzamere alternatieven.<br />

Hetzelfde geldt voor pensioenadvies.”<br />

Amptmeijer is het daarmee eens en verwijst naar zijn<br />

partnerschap met een financiële instelling. “Zij bieden<br />

geen hypotheken aan, maar klanten kunnen er terecht<br />

voor verzekeren, sparen en beleggen. Die producten<br />

bieden zoveel kansen om klanten duurzame keuzes<br />

voor te schotelen. Overigens werken wij inmiddels samen<br />

met de Woonpas, een initiatief om woningeigenaren<br />

via de Gemeentelijke Verduurzamingsregeling te<br />

ondersteunen hun woning te verduurzamen. Het is de<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 7


DUURZAAM ADVIES<br />

DRUK VANUIT DE OVERHEID<br />

Naast kansen voor adviseurs is er, zoals eerder besproken<br />

aan de ronde tafel, druk vanuit de overheid. Kleinere<br />

en middelgrote kantoren hoeven nu nog niet te<br />

tonen hoe ze op het ESG-gebied presteren, maar die<br />

tijd komt er wel aan. Zij moeten dan onder andere<br />

schadeafhandeling in de rapportage meenemen. Daarnaast<br />

komt de druk van aanbieders en zakelijke klanten,<br />

die tevens op de ESG-prestaties van hun samenwerkingspartners<br />

en leveranciers worden afgerekend.<br />

Verzekeraars en bedrijven zullen daarover afspraken<br />

met financieel adviseurs willen maken, zo onderstrepen<br />

de discussianten.<br />

Dat bewustzijn mag van Amptmeijer nog wel een<br />

stuk groter worden in de adviesbranche, met name onder<br />

kleinere kantoren “Er is nu een handvol kleinere<br />

kantoren dat aan ons vraagt of we ze kunnen helpen<br />

met duurzaam schadeherstel. Dat is natuurlijk mooi,<br />

maar die vraag verloopt dan wel via de volmacht.”<br />

Bedrijven die afwachten, kunnen dadelijk in de problemen<br />

komen, vult Zegers aan. “Je hebt een voordeel<br />

als je in beweging komt, maar niets doen, gaat geld<br />

kosten. Partijen willen dadelijk niet meer samenwerken<br />

en klanten vragen zich af waarom ze niet zijn geadviseerd<br />

over de financiële gevolgen. De wereld verandert,<br />

dat is een gegeven, maar wij kunnen nu samen al<br />

de richting bepalen.”<br />

Al te veel reden voor somberheid is er nu ook weer<br />

niet, vinden de tafelgasten. Er gaat al veel goed en een<br />

aantal advieskantoren behoort zelfs tot de koplopers.<br />

Overigens blijft één aspect van duurzaamheid in het<br />

gesprek tot nu toe onderbelicht, zegt Van Geijtenbeek.<br />

“De klantrelatie. Daarin excelleert de financieel adviseur<br />

als geen ander. Ik word altijd blij van adviseurs die<br />

boos zijn op ons omdat we het belang van hun klanten<br />

niet zouden delen. Dan denk: top, jullie staan pal voor<br />

je klanten.”<br />

Peter van Geijtenbeek:<br />

‘Wij omarmen de wetgeving<br />

voor ESG-rapportage.’<br />

bedoeling dat de Woonpas op termijn voor individuele<br />

klanten van de betreffende bank beschikbaar wordt.”<br />

PLOOIEN GLADSTRIJKEN<br />

Vrijwel alle seinen staan op groen, we kunnen nu doorpakken,<br />

reageert Pijnenburg. Er moeten naar haar inzicht<br />

alleen nog wat plooien worden gladgestreken.<br />

“Dat geldt voor alle partijen in de keten. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />

zou voor adviseurs standaard onderdeel moeten<br />

zijn van klantgesprekken, zoals ORV, en wij kunnen<br />

als hypotheekverstrekker nog meer onze rol pakken.<br />

Dat doen we nu met een pilot verduurzaming voor bestaande<br />

hypotheekklanten. We benaderen eindklanten<br />

rechtstreeks, met als doel de verduurzaming van de<br />

woningvoorraad te versnellen. Het betekent natuurlijk<br />

dat we met klanten van financieel adviseurs communiceren,<br />

maar veel intermediairs zijn wel te spreken over<br />

de aanpak. Hun klanten kunnen concreet aan de slag<br />

met verduurzaming en zij kunnen de uren die ze hiermee<br />

uitsparen op een andere manier besteden.”<br />

Pijnenburg stipt daarnaast de noodzaak om met de<br />

AFM te overleggen aan. “Aan de praktische uitwerking<br />

van duurzaam adviseren zitten nog haken en ogen. Als<br />

klanten dadelijk 750 euro moeten betalen voor verduurzaming<br />

ter waarde van 20.000 euro, gaat het niet<br />

werken.”<br />

IJKPUNT 2030<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid is breed, groot en 2050 lijkt heel ver<br />

weg, besluit Dullemond. Gezien de omvang en het abstractieniveau,<br />

kan duurzaamheid volgens hem alleen in<br />

samenhang worden opgepakt. “We moeten het onderwerp<br />

klein en voor iedereen behapbaar maken. We hebben<br />

elkaar nodig, verzekeraars en financieel adviseurs,<br />

overkoepelende organisaties, het ministerie van Financiën<br />

en de AFM. We kunnen financiering voor duurzame<br />

ingrepen makkelijker maken en projecten met transitierisico’s<br />

strenger beoordelen; er zijn zoveel knoppen<br />

om aan te draaien. Maar laten we nu eerst de ambitie<br />

uitspreken: in 2030, een ijkpunt op weg naar klimaatneutraliteit,<br />

is de financiële sector één van de duurzaamste<br />

van Nederland. Daarna kunnen we in goed<br />

overleg bepalen wat we daar voor nodig hebben.” n<br />

8 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


PARTNER IN KENNIS<br />

ADVISEURS WILLEN HET BESTE VOOR HUN KLANT. MAAR BIJ HET<br />

REGELEN VAN EEN GOED PENSIOEN KOM JE AL SNEL OP ONBEKEND<br />

TERREIN. DAN WIL JE KUNNEN VERTROUWEN OP EEN ERVAREN EX-<br />

PERT MET EEN PRODUCT DAT OOK NOG EENS GOED UIT TE LEGGEN<br />

IS. CHRIS ZEGERS, MANAGING DIRECTOR VAN EVI, PRAAT ADVISEURS<br />

BIJ OVER DE VOORDELEN VAN SAMENWERKING.<br />

Wat adviseurs moeten weten over Evi:<br />

Comfort bij afsluiten<br />

én tijdens de wedstrijd<br />

TEKST EVI<br />

Stel, ik ben een adviseur, wat is dan mijn<br />

voordeel van de combinatie Evi en Van Lanschot?<br />

“Van Lanschot Kempen is van oudsher<br />

gericht op het opbouwen en het<br />

beschermen van vermogen voor klanten.<br />

Bij die focus hoort vakmanschap.<br />

En dat we dat al zo lang doen, namelijk<br />

sinds 1737, laat zien dat we er niet voor<br />

de korte termijn in zitten. Dat is interessant<br />

als je vermogen gaat opbouwen,<br />

want dan praat je over een lange horizon.<br />

Bij pensioen al snel over een periode<br />

van tien, twintig of dertig jaar. Dan<br />

lijkt het mij een enorm voordeel als je<br />

bij een partij zit die er al bijna driehonderd<br />

jaar is voor haar klanten en weet<br />

wat lange termijn betekent.”<br />

En dan heeft Evi ook nog haar krachten gebundeld<br />

met Robeco.<br />

“Met Kempen en Robeco verenigen we<br />

de twee bekendste Nederlandse fondshuizen,<br />

dat is een onderstreping van de<br />

expertise en onze focus op wealth management.<br />

We hebben een brede blik<br />

en bieden toegang tot specialistische<br />

kennis.”<br />

Als ik een adviseur ben met een klant die<br />

vooral op prijs wil kiezen, moet ik daar in<br />

meegaan?<br />

“Op prijs kiezen is zeker verstandig,<br />

want kosten maken een belangrijk deel<br />

uit van je performance op langere termijn.<br />

Dus ja, kijk daar goed naar. Uiteraard<br />

is het niet de enige afweging, je<br />

wilt het ook hebben over bereikbaarheid<br />

en ondersteuning in het administratieve<br />

proces bijvoorbeeld, daar<br />

zijn wij volledig op ingericht. Maar, als<br />

je pensioen gaat opbouwen blijft een<br />

scherpe prijs een van de belangrijkste<br />

bijdragers aan je rendement op de lange<br />

termijn.”<br />

Evi is onderdeel van een private bank, ben je<br />

bang voor een te exclusieve uitstraling?<br />

“Daar hebben we bij Evi heel goed naar<br />

gekeken. Als je ons gaat vergelijken met<br />

onze collega-aanbieders, dan blijkt dat<br />

we verrassend scherp geprijsd zijn. Dus<br />

the proof of the pudding is in the eating,<br />

zoals de Engelsen zeggen.”<br />

Welke risico’s loopt mijn klant bij het afsluiten<br />

van een pensioenproduct?<br />

“Een concreet risico is de mogelijkheid<br />

dat iemand het geld acuut nodig heeft,<br />

maar er niet zomaar aan kan komen.<br />

Want dan rust er nog een fiscale claim<br />

op. Je krijgt dus fiscaal voordeel, maar<br />

bent flexibiliteit kwijt. Het is dus echt<br />

voor de lange termijn en omdat het<br />

‘vast’ staat kijk je niet aldoor met een<br />

korte termijn-blik naar je pensioenpotje.<br />

Ik weet dat veel pensioengeld, juist<br />

omdat dat voor langere termijn vast<br />

staat en er meestal periodiek wordt ingelegd,<br />

heel succesvol wordt belegd.<br />

Het is belangrijk dat klanten zich realiseren<br />

dat beleggen risico’s met zich<br />

mee brengt en ze een deel van inleg<br />

kunnen verliezen. Vermogen opbouwen<br />

vraagt om volhouden zeker in moeilijke<br />

tijden. Je doet vaak automatisch al wat<br />

er moet gebeuren namelijk in een vast<br />

ritme inleggen en koers houden.”<br />

10 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


EVI<br />

Waarom bieden jullie adviseurs eigenlijk<br />

comfort?<br />

“Dat is vooral door efficiënte processen<br />

en vragen te beantwoorden. Wij<br />

helpen hun klanten bij het openen van<br />

een rekening en beantwoorden vakkundig<br />

vragen om ze verder te helpen.<br />

Daarmee zorgen we dat er geen kostbare<br />

adviestijd verloren gaat. Dat biedt<br />

het comfort dat het goed zit, niet alleen<br />

bij afsluiten, maar ook tijdens de wedstrijd.<br />

Dat deel dat wij toevoegen nadat<br />

het product is afgesloten, is een groot<br />

en onderscheidend voordeel denk ik.<br />

De mensen bij Evi zijn alleen maar met<br />

wealth management bezig en met pensioenen.<br />

Die focus en kennis zijn een<br />

pluspunt.”<br />

Evi biedt een “Purple Membership” aan advieskantoren.<br />

Kan je uitleggen wat het Purple<br />

Membership inhoudt in de praktijk?<br />

“Het voordeel daarvan is de ondersteuning<br />

die je krijgt. Ook inhoudelijk<br />

op kennisgebied, mochten daar vragen<br />

over zijn. Als onafhankelijk financieel<br />

adviseur ga je een gebruikersovereenkomst<br />

met Evi van Lanschot aan. Die<br />

geeft je toegang tot het Adviseur Portaal.<br />

Een omgeving met handige tools<br />

als een jaarruimte calculator, de mogelijkheid<br />

om maatwerk offertes voor<br />

je klant op te stellen en de directe link<br />

naar onze mensen. Deze staan klaar<br />

voor adviseurs en klanten om vragen<br />

op te lossen en als een klant hulp nodig<br />

heeft bij het openen van een rekening.<br />

Ondanks onze efficiënte processen<br />

waarderen klanten de mogelijkheid<br />

om persoonlijk contact te hebben. Op<br />

al die momenten merk je dat we samen<br />

optrekken, dat definieert ons. Daarbij<br />

verwijzen we klanten die zich spontaan<br />

Chris Zegers: ‘Pensioenambities<br />

waarmaken met Evi.’<br />

bij Evi melden - bijvoorbeeld naar aanleiding<br />

van onze nieuwe landelijke campagne<br />

– indien gewenst door naar adviseurs<br />

met wie we deze gebruikersovereenkomst<br />

al hebben.”<br />

In het kort, wat zijn de grootste voordelen<br />

van samenwerken met Evi?<br />

“Nou, als je het in een paar punten<br />

moet samenvatten: Evi heeft een bewezen<br />

beleggingsdienstverlening tegen<br />

een echt scherpe prijs. We bouwen automatisch<br />

het beleggingsrisico tijdens<br />

de looptijd af, zodat je richting de pensioendatum<br />

minder risico loopt. Die tijd,<br />

liefde en aandacht en ons vakmanschap<br />

vind je niet alleen terug in het product<br />

maar ook in de inrichting van de organisatie.<br />

Daarom werken we met een team<br />

relatiemanagers en bieden zo ontzorging.<br />

Onze insteek is een lange termijnrelatie<br />

met zowel adviseurs als de klant.<br />

Die laatste krijgt in mijn ogen een topproduct.<br />

Daarnaast hoeven klanten die<br />

via een adviseur Evi Pensioenbeleggen<br />

openen geen eenmalige dienstverleningskosten<br />

te betalen.<br />

Kijkend naar onze historie en achtergrond,<br />

zou ik als adviseur met een<br />

gerust hart mijn klantrelatie met behoefte<br />

aan een eigen pensioen potje<br />

toevertrouwen aan een partij die dat al<br />

heel lang doet en zichtbaar is gespecialiseerd.”<br />

n<br />

‘Een bewezen<br />

beleggingsdienstverlening<br />

tegen een scherpe prijs’<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 11


DUURZAAM ADVIES<br />

DE AFGELOPEN DRIE JAAR HEB IK VEEL GESPROKEN MET<br />

VERZEKERINGSADVISEURS EN VERZEKERAARS OVER DUURZAAMHEID<br />

EN SDG’S. EERST PROEFDE IK WAT SCEPSIS, MAAR NU IS DE RELEVANTIE<br />

VAN DUURZAAMHEID VOOR DE VERZEKERINGSBRANCHE WEL HELDER.<br />

STEEDS MEER ADVISEURS HEBBEN ZICH HET ONDERWERP EIGEN<br />

GEMAAKT, PASSEN DUURZAAMHEID IN ÉÉN OF ANDERE VORM TOE IN<br />

HUN BEDRIJFSVOERING EN STELLEN HET IN DE ADVIESGESPREKKEN MET<br />

DE KLANT AAN DE ORDE. IK NEEM JE GRAAG MEE OP DE REIS DIE WE MET<br />

Z’N ALLEN NAAR EEN DUURZAME VERZEKERINGSBRANCHE MAKEN.<br />

Een Cruciale rol<br />

voor adviseurs<br />

TEKST KEES DULLEMOND, INSVER<br />

Klimaattoppen, Europese richtlijnen en nationale<br />

wet- en regelgeving inzake duurzaamheid<br />

staan volop in de belangstelling. Het mag duidelijk<br />

zijn: Nederland ontwikkelt zich de komende<br />

decennia naar een circulaire en klimaatverantwoorde<br />

samenleving. Particulieren en bedrijven<br />

zijn gisteren al met deze (klimaat- en duurzaamheids)<br />

transitie gestart. Het ministerie van Financiën geeft<br />

herhaaldelijk aan dat de financiële sector een cruciale<br />

rol speelt in de realisatie van deze transitie. Dit betreft<br />

de financiering en verzekerbaarheid van verduurzaming.<br />

Naast economische drijfveren hebben met de<br />

ESG-richtlijnen maatschappelijke en ecologische verplichtingen<br />

voor het bedrijfsleven hun intrede gedaan.<br />

De hele verzekeringsbranche zal een grote inspanning<br />

moeten plegen om aan deze ESG-richtlijnen – en daaruit<br />

voortvloeiende wet- en regelgeving – te voldoen.<br />

MONDIAAL KOMPAS<br />

Wat hieraan vooraf ging zijn de zeventien duurzame<br />

ontwikkelingsdoelen (ook wel SDG’s) die door de Verenigde<br />

Naties zijn geformuleerd om van de wereld een<br />

betere plek voor en door iedereen te maken. <strong>Duurzaam</strong><br />

zijn alle ontwikkelingen die op technologisch, economisch,<br />

ecologisch, politiek of sociaal vlak bijdragen aan<br />

een gezonde aarde met welvarende bewoners en goed<br />

functionerende ecosystemen. Deze SDG’s kennen een<br />

looptijd van 2015 tot 2030. De zeventien SDG’s zijn een<br />

mondiaal kompas voor uitdagingen als klimaatcrisis,<br />

armoede en onderwijs. Deze ontwikkelingen kennen<br />

geen landsgrenzen, raken de hele bevolking op de wereld<br />

en hangen met elkaar samen. Een duurzaam kompas<br />

dus voor overheid, bedrijven en organisaties en<br />

burgers in elk land en dus ook in Nederland.<br />

12 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

BEGRIJPELIJKE VRAGEN<br />

Iedereen kan een bijdrage leveren aan het realiseren<br />

van deze zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen,<br />

het is geen ‘ver van mijn bed show’. Bedrijven werkzaam<br />

in de verzekeringsbranche kunnen hier een actieve<br />

rol in spelen. Veelgehoorde vragen zijn: “Wat kan<br />

ik doen? Hoe kan ik dit in mijn bedrijf oppakken? Wat<br />

is de relatie met verzekeringen? Welke rol speelt dit in<br />

mijn advisering aan klanten?” Begrijpelijke vragen. Het<br />

is ook lastig om dit soort grote ontwikkelingen concreet<br />

en klein te maken en toe te passen in je assurantiekantoor.<br />

En toch kan het en is het dichterbij gekomen<br />

door de intrede van de ESG-regels in de verzekeringsbranche.<br />

Wat is dat nu weer? zul je je misschien afvragen.<br />

ESG staat voor Environmental Social Governance ofwel<br />

Milieu, Maatschappij en Goed Bestuur (zie schema).<br />

Dit zijn belangrijke factoren bij het meten van de<br />

duurzaamheid, de bedrijfsethiek en de sociale impact<br />

van het bedrijf. De CSRD (Corporate Sustainability Reporting<br />

Directive), een richtlijn van de Europese Commissie,<br />

verplicht organisaties namelijk te – gaan – rapporteren<br />

over de impact van hun bedrijfsactiviteiten<br />

op milieu en maatschappij. Er zijn hele lijsten van criteria<br />

opgesteld, onderverdeeld naar de E en de S en de G,<br />

waarover bedrijven moeten rapporteren.<br />

‘Word geen<br />

duurzaamheidsgoeroe’<br />

Vanaf het boekjaar 2025 wordt deze duurzaamheidsrapportage<br />

verplicht voor eerst grote bedrijven, met<br />

op termijn ook de kleinere en mkb-bedrijven. Verzekeraars<br />

zijn nu druk bezig zich voor te bereiden op de<br />

duurzaamheidrapportages conform de ESG-richtlijn;<br />

dat brengt echt heel veel werk met zich mee. Maar deze<br />

regelgeving heeft ook consequenties voor kleinere bedrijven<br />

die leveren aan of samenwerken met deze grote<br />

bedrijven. Want in de rapportage zal opgenomen moeten<br />

worden hoe de partijen waarmee men samenwerkt<br />

presteren op het gebied van ESG. Door deze indirecte<br />

werking moeten dus ook de verzekeringsadviseurs voldoen<br />

aan de ESG-regels! <strong>Duurzaam</strong>heid zit in de gehele<br />

keten; duurzaamheid van de eigen organisatie wordt –<br />

mede – bepaald door de mate van duurzaamheid van<br />

de andere organisatie c.q. het bedrijf waarmee men samenwerkt.<br />

Ergo: verzekeringsadviseurs zullen in een<br />

termijn van twee tot maximaal drie jaar conform de<br />

ESG-richtlijn moeten verduurzamen. Werk aan de winkel<br />

dus.<br />

Onderdelen van de ESG-cirkel kunnen toegepast worden op<br />

drie verschillende niveaus in je assurantiekantoor:<br />

• In de bedrijfsvoering: in de missie en je ondernemerschap,<br />

neem duurzaamheid op in je visie en strategie, in<br />

het personeelsbeleid met duurzame arbeidsvoorwaarden<br />

en in de huisvesting door verduurzaming van je kantoorpand<br />

en door bijvoorbeeld je CO2-voetafdruk te berekenen<br />

en een CO2-reductieplan op te stellen; communiceer<br />

met je medewerkers en klanten.<br />

• In de bedrijfsomgeving: denk aan lokale participatie en<br />

samenwerking in je gemeente, of vrijwilligerswerk en<br />

goede doelen ondersteunen, op bedrijventerrein met collega-ondernemers<br />

de biodiversiteit vergroten, doneer je<br />

gebruikte computers, ondersteun de plaatselijke voedselbank,<br />

plant een boom bij elke nieuw verkochte autoverzekering.<br />

• In de dienst van je verzekeringsbedrijf zelf: het adviesproces<br />

verduurzamen, overstappen op duurzaam schadeherstel,<br />

met de klanten in gesprek gaan over hun duurzaamheidsambities,<br />

polisvoorwaarden verduurzamen en<br />

de verzekerbaarheid van de verduurzaming in de samenleving<br />

vergroten; toegankelijkheid tot financieel advies vergroten<br />

met gratis verzekeringsspreekuur.<br />

Dit zijn maar een aantal voorbeelden. In deze <strong>VVP</strong> Special<br />

over duurzaam advies tref je meerdere artikelen aan die je<br />

kunnen inspireren om de ESG-regels binnen je bedrijf toe te<br />

passen. Op www.insver.nl staan filmpjes en diverse tools om<br />

je bedrijfsvoering en advisering te verduurzamen.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 13


DUURZAAM ADVIES<br />

VERBAND SDG EN ESG<br />

En dan, zul je je afvragen, wat is dan het verband tussen<br />

SDG en ESG? Ik kan me voostellen dat je door de<br />

bomen het bos niet meer ziet. Maar op zich valt het<br />

nog wel mee, zoals uit onderstaande schema blijkt. Alle<br />

17 SDG’s kunnen namelijk onderverdeeld worden naar<br />

één of twee van de ESG’s. Bijvoorbeeld de SDG 13 Klimaatactie<br />

(dat is zorgen voor een goed klimaat en een<br />

CO2-neutrale bedrijfsvoering) valt onder de E van Environment<br />

en de G van Governance. Dat van de Environment<br />

en Klimaat zal wel direct duidelijk zijn; maar<br />

dat Klimaat ook onder de Governance valt, heeft te<br />

maken met de verantwoordelijkheid die het bedrijfsleven<br />

heeft te nemen om zorg te dragen voor Klimaatacties<br />

binnen en buiten het bedrijf. Je kunt je er niet<br />

meer aan onttrekken.<br />

INTERMEZZO<br />

Tijd voor een intermezzo. Ik denk dat het goed is dat je<br />

een idee krijgt over waar onze branche met duurzaamheid<br />

zich heen ontwikkelt. Want dat er wat gebeurt, is<br />

duidelijk en dat we naar een andere manier van werken<br />

‘Het is een mooie tijd<br />

om ondernemer te zijn’<br />

naar toe gaan, is ook duidelijk. Als ik in de glazen bol<br />

van de verzekeringsbranche kijk dan zie ik – niet altijd<br />

even scherp trouwens – eind 2030 het volgende:<br />

• verzekeraars werken duurzaam en voldoen aan de<br />

ESG-richtlijnen;<br />

• duurzaamheid heeft in de samenwerking tussen intermediair<br />

en verzekeraars een structurele plek gekregen<br />

(opgenomen in de samenwerkingsovereenkomsten);<br />

• het intermediair heeft duurzaamheid in de advisering<br />

aan klanten geïntegreerd;<br />

• er is een uniforme standaard voor de ESG-prestatie<br />

meting van het assurantiekantoor;<br />

• duurzaamheid in de bedrijfsvoering en dienstverlening<br />

in de verzekeringsbranche is Business as Usual.<br />

HOE DAN?<br />

Ik hoor je je afvragen: moet ik binnen drie jaar diverse<br />

elementen van de ESG-richtlijnen in mijn bedrijf gerealiseerd<br />

hebben? En hoe moet ik dat dan aanpakken?<br />

Belangrijkste advies: leg het niet terzijde, maar begin<br />

vandaag. Of, als je al aan de slag bent gegaan: intensiveer<br />

wat je doet. Bestudeer de schema’s in dit artikel<br />

goed; ga er eens echt voor zitten, neem de tijd. Realiseer<br />

je wat er allemaal staat. Lees je vervolgens verder<br />

in, in deze interessante, complexe en uitgebreide materie.<br />

Naarmate je meer hierover leest, hoe interessanter<br />

het wordt. Deze special biedt je daar alle gelegenheid<br />

voor.<br />

14 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

Kees Dullemond:<br />

‘Begin vandaag.’<br />

Gezamenlijk bedienen verzekeraars en adviseurs in Nederland<br />

17,6 miljoen inwoners en ruim twee miljoen bedrijven.<br />

Negen op de tien bedrijven en 75 procent van<br />

de consumenten zijn klant bij een verzekeringsadviseur.<br />

De 6.000 verzekeringsadviseurs spelen een cruciale<br />

rol in deze verduurzaming: hoe sneller en beter ze<br />

dit onderwerp oppakken, hoe sneller en beter de huishoudens,<br />

bedrijven en verzekeraars kunnen verduurzamen.<br />

De verzekeringsadviseur vervult een spilfunctie<br />

tussen klant en verzekeraar. Inventariseer bij de klant<br />

zijn duurzaamheidsappetijt, vraag naar de investeringen<br />

die hij gaat plegen en ga op zoek naar de risico’s die<br />

de energietransitie bij je klanten met zich mee brengen.<br />

Vraag bij verzekeraars naar goede oplossingen en<br />

voorwaarden. Werk aan de verzekerbaarheid van de<br />

verduurzaming en zorg er voor dat het betaalbaar blijft<br />

voor je klanten. En ik heb nog een advies: word geen<br />

duurzaamheidsgoeroe – daar hebben we er al genoeg<br />

van – maar wordt een nog betere adviseur, die de risicovraagstukken<br />

van deze tijd professioneel weet te integreren<br />

in zijn dienstverlening.<br />

MODERN ONDERNEMERSCHAP<br />

En dan tot slot, duurzaamheid is een onderdeel van modern<br />

ondernemerschap. Iedere adviseur zal actie moeten<br />

ondernemen op diverse onderdelen van duurzaamheid.<br />

De ESG- en SDG-indeling geven handvatten om dit<br />

binnen je bedrijf op te pakken. Eén van de belangrijkste<br />

kenmerken van ondernemerschap is het omgaan met<br />

veranderingen. Nou, daar is wel sprake van met de energie-,<br />

klimaat- en duurzaamheidstransitie. Nu gaan we<br />

naar een nieuwe, duurzame economie welke met grote<br />

investeringen en transitie-activiteiten gepaard gaat.<br />

Heerlijk veel werk te doen, iedereen heeft er baat bij. Het<br />

is een mooie tijd om ondernemer te zijn en te werken<br />

aan de toekomstbestendigheid van je advieskantoor. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 15


PARTNER IN KENNIS<br />

NIEUWE TIJDEN KOMEN MET NIEUWE TERMEN, ZO HADDEN WE AL<br />

‘BESTUURSSCHAAMTE’, ‘HAVERMELKELITE’ EN ‘SMOESFLATIE’, EN<br />

NU VALT DE TITEL ‘DUURZAAMHEIDSMANAGER’ OOK IN TE STU-<br />

REN AAN HET INSTITUUT VOOR DE NEDERLANDSE TAAL. MAAR DEZE<br />

TERM KENT BETEKENIS, MEER DAN ALLEEN HET (CONTAINER)BE-<br />

GRIP ‘DUURZAAMHEID’. ONTMOET HENK CORNELISSEN, DE DUUR-<br />

ZAAMHEIDSMANAGER VAN ANSVARIDÉA DIE GRAAG UITLEGT WAT<br />

DEZE TERM NU PRECIES INHOUDT.<br />

Nut en noodzaak van de<br />

<strong>Duurzaam</strong>heidsmanager<br />

TEKST ANSVARIDÉA<br />

Waarom is er behoefte aan een ‘<strong>Duurzaam</strong>heidsmanager’<br />

in de schadeverzekeringssector?<br />

Steeds meer schadeverzekeraars proberen<br />

hun negatieve impact op het milieu<br />

te verminderen. Daarnaast zien we<br />

een trend van positief bijdragen aan de<br />

maatschappij. Deze combinatie van ambities<br />

heeft de grootste kans van slagen<br />

wanneer je hier als organisatie een<br />

eenduidig beleid voor optuigt. Maar wie<br />

neemt het voortouw hierin? De niet-financiële<br />

uitwerking van initiatieven op<br />

het gebied van beleggingen, verzekeringsproducten,<br />

medewerkers en samenwerkingen<br />

is dermate veelomvattend<br />

dat de verantwoordelijkheden niet<br />

per se binnen het bestaande management<br />

belegd kunnen worden. Dat is<br />

waar ik mijn niche heb gevonden; in het<br />

op inclusieve wijze opzetten van duurzaamheidsinitiatieven<br />

die breed gedragen<br />

kunnen worden door de organisatie.<br />

Wat daarnaast steeds belangrijker<br />

wordt, is de verslaglegging over duurzaamheid.<br />

Nu rapporteren we hier al<br />

over en in de komende jaren zal dit uitgroeien<br />

naar een formeel jaarverslag<br />

op het gebied van duurzaamheid. Hiervoor<br />

breng ik momenteel bijvoorbeeld<br />

alle initiatieven op het gebied van<br />

duurzaamheid in kaart. Ook kom ik aan<br />

mijn uren door ons belegd vermogen<br />

op niet-financiële zaken te monitoren,<br />

door samen met mijn collega’s onze<br />

waardepropositie verder door te ontwikkelen<br />

en door bestaande en nieuwe<br />

samenwerkingscontacten met NGO’s<br />

(IUCN, It Fryske Gea, Fair Cobalt Alliance,<br />

WNF) te onderhouden.<br />

Een ander voorbeeld van een activiteit<br />

die helemaal in mijn straatje past,<br />

is het aanjagen van de dialoog rondom<br />

de verzekerbaarheid van maatschappelijke<br />

activiteiten. Laatst hadden we<br />

een discussie of we een specifieke dekking<br />

op AVP’s nog wel willen doorzetten,<br />

omdat deze dekking een maatschappelijke<br />

activiteit mogelijk maakt<br />

waarover je een goede morele discussie<br />

kan voeren. Maar ja, wat ga je doen als<br />

verzekeraar; besluit je over te gaan tot<br />

uitsluitingen? We kunnen de verzekeringnemers<br />

en adviseurs hier niet zomaar<br />

op korte termijn mee overvallen.<br />

Hierbij helpt het ons als organisatie,<br />

de verzekerden als belanghebbenden<br />

en het intermediair als onafhankelijke<br />

adviseurs om een eenduidig beleid te<br />

voeren. Wat de uiteindelijke keuze ook<br />

gaat zijn, wij vinden het belangrijk dat<br />

we als organisatie transparant zijn in<br />

waarvoor we staan.<br />

Okay, maar waar staat AnsvarIdéa dan voor?<br />

AnsvarIdéa staat voor een betrokken<br />

product- en bedrijfsvoering. Inhoudelijk<br />

zijn de beweegredenen daartoe drieledig.<br />

Ten eerste wil Ansvar als organisatie<br />

haar maatschappelijke verantwoordelijkheid<br />

nemen. Dit omdat de medewerkers<br />

hier gelukkiger van worden,<br />

omdat het meer zingeving biedt aan het<br />

werk en omdat eenieder trots wil kunnen<br />

zijn en blijven op het bedrijf, de collega’s<br />

en zichzelf. Ook vanuit de herkomst<br />

en achtergrond van Ansvar zit<br />

Maatschappelijk Verantwoord Onder-<br />

16 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


ANSVARIDÉA<br />

nemen al sinds 1967 in de genen. Bovendien<br />

is Ansvar sinds 2018 haar MVObeleid<br />

aan het verbreden en verruimen<br />

en meer eigentijds te maken zodat het<br />

beleid beter aansluit bij een bredere<br />

kring van klanten en overige stakeholders.<br />

Maar ook vanuit de economische<br />

noodzaak is dit relevant. Als schadeverzekeraar<br />

zijn wij extra vatbaar voor toenemende<br />

weersgerelateerde schadelasten,<br />

dus dan is het logisch dat je hierop<br />

acteert. Om al die redenen is het onze<br />

wens om voorop te blijven lopen als het<br />

op duurzaamheid aankomt. Deze koploperspositie<br />

hebben we over vele jaren<br />

opgebouwd, is iets waar we onwijs trots<br />

op zijn, waar het intermediair ons van<br />

kent en die we met ongeremde passie<br />

zullen blijven uitbouwen.<br />

Ons MVO-beleid bestaat uit vier<br />

pijlers; onze beleggingen, ons personeel,<br />

onze samenwerkingen en natuurlijk<br />

onze verzekeringsproducten. Het<br />

beleggingsbeleid probeert door een<br />

combinatie van veelal groene obligaties,<br />

een op het Parijsakkoord gebaseerde<br />

aandelenportefeuille en impactbeleggingen<br />

in de private equity sector<br />

zoveel mogelijk positief verschil te<br />

maken. Verder duidt ons personeelsverloop<br />

van circa drie procent erop dat<br />

onze doelstelling ‘Werkplezier’ zijn<br />

vruchten afwerpt en maken onze samenwerkingen<br />

met NGO’s en donaties<br />

een maatschappelijk verschil. En<br />

dan hebben we nog het vlaggenschip,<br />

de Ansvar Bewustlijn, waarbij we hard<br />

sleutelen aan het uitwerken van duurzaam<br />

schadeherstel als nieuwe norm<br />

voor schadeafwikkeling (google eens<br />

onze ‘Verantwoord Antwoord’ filmpjes<br />

als je meer wilt weten). Dit is een enorme<br />

operatie die wij net als en met veel<br />

andere collega-organisaties uit moeten<br />

werken. Alleen zo kunnen wij als verzekeringssector<br />

de transitie naar een circulaire<br />

economie echt kracht bijzetten.<br />

Naast de focus op duurzamer schadeherstel<br />

zorgt de Ansvar Bewustlijn ook<br />

op het menselijke vlak goed voor onze<br />

verzekerden. Denk aan de dekking voor<br />

psychologische hulp na een traumatiserend<br />

gebeurtenis zoals brand of een<br />

heftige overval.<br />

Leuk hoor die reclame voor de Ansvar<br />

Bewust producten, maar waar is dit op<br />

gebaseerd?<br />

Mijn overtuiging van de Ansvar Bewustlijn<br />

is niet in een vacuüm ontstaan. De<br />

Nederlandse Consumentenbond heeft<br />

onderzoek naar duurzame verzekeringen<br />

gedaan. In dit uitgebreide onderzoek<br />

onder 27 schadeverzekeraars, waar<br />

‘Belangrijk dat we als<br />

organisatie transparant zijn<br />

in waarvoor we staan’<br />

Henk Cornelissen: ‘De Ansvar Bewustlijn is niet in een vacuüm ontstaan.’<br />

hun opstal-, inboedel- en aansprakelijkheidsverzekeringen<br />

zijn beoordeeld,<br />

kwam AnsvarIdéa als nummer 1 naar<br />

voren (Geldgids juni/juli 2023, Consumentenbond).<br />

Niet op één onderwerp,<br />

of nét aan, maar beduidend hoger over<br />

de hele linie. Natuurlijk was dit een reden<br />

tot meer dan een glimlach, maar<br />

het gaf ons ook een enorme impuls aan<br />

energie om nóg meer zaken aan te gaan<br />

pakken. Want overduidelijk zitten we op<br />

de goede koers. Ik moet er wel bijzeggen<br />

dat ik dit succes niet alleen voor<br />

mijn rekening kan nemen. Het is echt<br />

een teaminspanning om trots op te zijn.<br />

De combinatie van een onhoudbare<br />

toewijding van onze directie en duurzaamheidsadviseur,<br />

ons kundige, positief-kritische<br />

en motiverende management<br />

en de ongekende energie van onze<br />

productspecialisten, accountmanagers,<br />

schadebeheerders, marketeers en overige<br />

medewerkers. Het blijven werken<br />

met een menselijke maat en dit structureel<br />

verwerken in ons verzekeringsbeleid<br />

is een hele opgave, ik kan het niet<br />

ontkennen. Maar alleen door een systematische<br />

aanpak met alle lagen van de<br />

organisatie kunnen we zorgen dat onze<br />

overtuigingen onderdeel blijven van<br />

onze identiteit. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 17


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

“DUURZAAMHEID DRAAIT OM DUURZAME RELATIES”<br />

ALDUS MIEKE DADEMA VAN SOEPEL BV EN SOEPEL<br />

ASSURADEUREN. “WIJ ZIJN INCLUSIEF EN HELPEN<br />

IEDEREEN DIE MOEITE HEEFT MET LEZEN OF MOEITE<br />

HEEFT MET HET BEGRIJPEN VAN VERZEKERINGEN.”<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid<br />

draait om<br />

duurzame relaties<br />

TEKST WILLEM VREESWIJK<br />

‘Niets mooier dan<br />

mensen, de natuur of<br />

de circulaire economie<br />

verder helpen’<br />

Soepel BV en Soepel assuradeuren doen dit<br />

door begrijpelijke producten via begrijpelijke<br />

processen aan te bieden. “We vragen ons<br />

altijd af: snappen klanten wat ze kopen? En<br />

wat ze aan de producten hebben?”<br />

Het kantoor is in 2022 opgericht en telt<br />

twee medewerkers. Mieke is de eigenaar en richt zich<br />

op het concept en bewaken van de kwaliteit, het zoeken<br />

van partners en het ontwikkelen van producten.<br />

Ageeth Feenstra helpt de klanten met een goede uitleg<br />

en advies en denkt mee in de producten en processen.<br />

“Niet iedereen is geschikt om bij ons kantoor te werken.<br />

We spreken wel eens mensen die mee willen werken,<br />

altijd vanuit een goed hart, maar zodra ze gaan<br />

praten over ‘dat soort mensen’ weten wij al genoeg. Het<br />

gaat namelijk gewoon om mensen, zonder vooroordelen,<br />

geen aannames. En dat is belangrijk, we laten alles<br />

wat we doen testen door mensen die moeite hebben<br />

met lezen en passen dan dingen aan, zodat het proces<br />

of het product steeds beter wordt.”<br />

GEWELDIGE PARTNER<br />

“We hebben in Ansvar een geweldige partner als verzekeraar,<br />

in Mainplus als schadehersteller en verder DI-<br />

AS-software (Blinqx). Zij denken mee, denken om en<br />

stappen af en toe ook uit hun eigen comfortzone, om<br />

Soepel verder te helpen. Partners vinden is best lastig<br />

met deze doelgroep. Er wordt vaak gedacht: aan die<br />

doelgroep verdien je toch niks, het levert alleen maar<br />

gedoe op, die mensen zitten allemaal in de schuldhulpverlening.<br />

Nou, dat is dus allemaal niet waar! Daarom<br />

zijn we extra zuinig op de partners die we hebben.”<br />

PLAATJES<br />

De teksten op de website van Soepel zijn opgesteld in<br />

eenvoudige taal, ondersteund door plaatjes: www.soepel.nu.<br />

“Je kunt er een leeshulp gebruiken, die leest<br />

voor of vertaalt een woord. Maar je kunt bijvoorbeeld<br />

ook woorden vertalen naar het Fries. Die leeshulp is<br />

18 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

ontwikkeld door onze partner www.Tolkie.nl. We hebben<br />

een verzekeringsbackoffice en we hebben bijna ons<br />

eerste eigen volmachtproduct (schade door je eigen<br />

schuld), waarbij de voorwaarden en het aanvraagproces<br />

zo eenvoudig mogelijk zijn gemaakt. Daarna volgen<br />

nog ‘Je Huis’ en ‘Je Spullen’. We zijn nu vooral bezig<br />

om klanten te krijgen (dat doen we via onder andere<br />

bibliotheken). En zodra we dan een beetje geld verdienen,<br />

gaan we weer door met andere producten. Als we<br />

een product zelf niet hebben, brengen we dat onder bij<br />

Voogd & Voogd of SUREbusiness, zodat we de klant altijd<br />

kunnen helpen.”<br />

VOLDOENING<br />

“En nee, makkelijk is het niet. Het kost veel geld en tijd<br />

om dit op te zetten en het levert voorlopig (qua geld)<br />

helemaal niks op. Maar qua voldoening wel. Wij geloven<br />

erin, wij geloven dat er heel veel mensen zijn die<br />

geholpen worden door onze manier van denken en service<br />

bieden. Die er blij van gaan worden en die eindelijk<br />

echt gaan begrijpen wat ze aan een verzekering hebben.<br />

We nemen de tijd, we leggen dingen op verschillende<br />

manieren uit en als onze klanten denken dat het<br />

anders moet of beter kan, dan luisteren wij naar ze en<br />

passen we dat aan. Het is hard werken, makkelijker zou<br />

het zijn om een portefeuille over te nemen en die maar<br />

eens te bedienen op de normale manier, maar dat willen<br />

we niet. We ploeteren gewoon nog even door in<br />

onze eigen tijd en met ons eigen geld, totdat we zover<br />

zijn dat we een echte eigen klantenkring hebben, die<br />

we kennen en die blij worden van ons.”<br />

“Iedereen die met duurzaamheid aan de slag wil,<br />

op wat voor manier dan ook, kunnen we aanraden om<br />

vooral heel veel te praten over datgene wat je wil doen,<br />

en heel veel te luisteren. Of je nu duurzame producten<br />

wil aanbieden of je interne organisatie duurzaam<br />

wil maken, je moet anders gaan denken. En daarvoor<br />

heb je meningen van buitenaf nodig, adviezen, tools<br />

en ook soms een beetje wrijving. En als je je idee rond<br />

hebt, ga het gewoon doen. Onderweg kom je allerlei<br />

uitdagingen tegen, die je niet had voorzien. Blijf gewoon<br />

volhouden en los problemen die je ziet op. Je<br />

hebt wel doorzettingsvermogen nodig! Maar uiteindelijk<br />

help je de mensen, de natuur of de circulaire economie<br />

verder en wat is er nou mooier dan daar aan te<br />

kunnen bijdragen.” n<br />

Mieke Dadema: ‘Ga<br />

het gewoon doen!’<br />

In de rubriek Ken je vak! gaat Mieke Dadema in iedere editie<br />

van <strong>VVP</strong> in op het toegankelijker maken van verzekeringen<br />

voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.<br />

Daarbij geeft ze ook voorbeelden uit de praktijk die onbegrijpelijk<br />

zijn, vaak ook voor mensen die geen moeite hebben<br />

met lezen en schrijven. Werk aan de winkel, dus.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 19


PARTNER IN KENNIS<br />

SCHADEHERSTELREGISSEUR MAINPLUS ONTWIKKELDE ALS EERSTE<br />

EEN MODEL VOOR RAPPORTAGE OVER MILIEUEFFECTEN BINNEN<br />

DE HERSTELKETEN VOOR OPSTAL- EN INBOEDELSCHADES. SOWIE-<br />

SO LOOPT HET BEDRIJF VOOROP MET DUURZAAMHEID. “HET IS EEN<br />

MISVERSTAND OM TE DENKEN DAT VERDUURZAMEN ALLEEN MAAR<br />

GELD KOST.”<br />

Rapporteren over milieu-impact in de schadeherstelketen:<br />

Ook intermediairs moeten<br />

er straks aan geloven<br />

TEKST LINDA WELTHER<br />

Een verzekeringsadviseur die een<br />

schademelding krijgt, kan die<br />

straks niet meer laten herstellen<br />

door het spreekwoordelijke mannetje<br />

op de hoek. Want zijn verzekeraar<br />

eist straks een rapportage over de milieu-impact<br />

van het schadeherstelbedrijf.<br />

Alle verzekeraars moeten straks<br />

rapporteren over zaken als CO2-uitstoot,<br />

eerlijke arbeid en goed bestuur.<br />

Voor de grote verzekeraars gaat die verplichting<br />

in 2025 in (met een rapportage<br />

over 2024), voor de kleinere een jaar<br />

later.<br />

MEER GRIP OP SCHADEHERSTEL<br />

Deze verplichting vloeit voort uit de EUrichtlijn<br />

CSRD (Corporate Sustainability<br />

Reporting Directive) die vorig jaar door<br />

Europa is vastgesteld. En die geldt niet<br />

alleen voor de bedrijven zelf, maar ook<br />

voor hun ketenpartners. “Vrij vertaald<br />

moeten financiële instellingen, verzekeraars<br />

en bankbedrijven gaan aantonen<br />

welke milieubelasting hun totale<br />

bedrijfsvoering heeft. Dus op enig moment<br />

gaat er behoefte ontstaan vanuit<br />

de verzekeraar om meer grip te krijgen<br />

op hoe schades hersteld worden.”<br />

Aan het woord is Gerard van Engelenburg,<br />

commercieel directeur van Main-<br />

Plus. Gezien de kernactiviteit van het<br />

bedrijf – coördinatie en regie van schadeherstel<br />

– volgt dit bedrijf de regelgeving<br />

op de voet.<br />

CO2-UITSTOOT<br />

Hóe bedrijven moeten gaan rapporteren,<br />

en wat ze moeten rapporteren, dat<br />

is nog niet helemaal scherp. Dat wordt<br />

vastgelegd in de ESRS, de European<br />

Sustainability Reporting Standards. Zeker<br />

is wel dat de rapportages zullen samenhangen<br />

met de 17 duurzaamheidsdoelstellingen<br />

van de Verenigde Naties,<br />

de zogeheten Sustainable Development<br />

Goals (SDG’s). En CO2-uitstoot zal een<br />

prominente plek krijgen.<br />

Van Engelenburg: “Dat betekent<br />

dus dat verzekeraars en volmachten<br />

straks aan een intermediair vragen: wat<br />

is jullie CO2-belasting geweest? Over<br />

je eigen bedrijfsvoering is dat relatief<br />

makkelijk na te gaan. Maar intermediairs<br />

moeten straks ook over hun ontvangen<br />

schademeldingen rapporteren.<br />

Wij proberen adviseurs hier bewust van<br />

te maken.”<br />

MODEL<br />

Hoe stel je dan zo’n rapportage op?<br />

MainPlus ontwikkelde er een gecertificeerd<br />

model voor. “Het begint voor ons<br />

bij de schademelding bij de verzekeraar,<br />

tussenpersoon of volmachthouder. Zo’n<br />

melding wordt beoordeeld en komt bij<br />

ons binnen. Wij gaan aan de slag met<br />

de intake en ons administratieve proces.<br />

Vervolgens gaat er een vakman<br />

naar de verzekerde toe. In een bepaald<br />

type auto, met een bepaalde reistijd.<br />

Die doet zijn werkzaamheden (arbeid<br />

en materiaal) en gaat naar de volgende<br />

klus. Over dit alles voeren wij de regie<br />

en uiteindelijk sluiten we het dossier. Al<br />

deze activiteiten hebben we stap-voorstap<br />

gecategoriseerd op CO2-uitstoot.”<br />

EERSTE IN EUROPA<br />

“Alle opdrachtgevers die een schade bij<br />

ons inbrengen, kunnen daar straks over<br />

rapporteren”, vult Michel Amptmeijer<br />

aan, algemeen directeur van MainPlus.<br />

“Wij nemen de integrale zorg vanuit die<br />

CSRD-verplichting op ons. De CO2-uitstoot<br />

in de gehele herstelketen wordt in<br />

2024 gecertificeerd door DNV (niveau 5)<br />

en daar zijn we trots op.”<br />

20 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


MAINPLUS<br />

Michel Amptmeijer:<br />

‘<strong>Duurzaam</strong> werken<br />

bespaart geld.’<br />

<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel in praktijk.<br />

Gerard van Engelenburg:<br />

‘Intermediairs<br />

bewust maken.’<br />

Niveau 5 van de CO2-Prestatieladder<br />

vertegenwoordigt het hoogste niveau<br />

van certificering. Organisaties die niveau<br />

5 bereiken, hebben aangetoond<br />

dat ze uitzonderlijke inspanningen hebben<br />

geleverd om hun CO2-uitstoot te<br />

verminderen. Dit wordt onder andere<br />

gerealiseerd door actief samenwerken<br />

met andere partijen om duurzame oplossingen<br />

te bevorderen. Dit niveau erkent<br />

hun leiderschap in het bevorderen<br />

van een duurzame toekomst.<br />

ANDERS DENKEN<br />

MainPlus maakte ook op andere gebieden<br />

grote sprongen op het gebied van<br />

verduurzamen. Amptmeijer: “We zijn<br />

er twee jaar geleden mee begonnen. Ik<br />

had toen nog nooit van de SDG’s gehoord.<br />

Inmiddels zijn we actief op álle<br />

17.” De activiteiten lopen uiteen van medewerkers<br />

die periodiek helpen bij de<br />

Voedselbank (SDG 1: armoedebestrijding),<br />

tot het samen met de ketenpartners<br />

vastleggen van een transparante<br />

werkwijze in schadeherstel, zonder verborgen<br />

verdienmodellen (SDG 8: eerlijk<br />

werk en economische groei).<br />

Ook bij elk schadegeval wordt bekeken<br />

hoe dit zo duurzaam mogelijk hersteld<br />

kan worden. Van Engelenburg: “Herstel<br />

in natura is vaker mogelijk dan je denkt.<br />

Neem huisraad met een stuk eruit of<br />

meubels met een schroeiplek. Schadeherstellers<br />

nemen ze mee en bij terugbrengen<br />

zien ze er weer uit als nieuw.”<br />

TELEVISIE MET ROETSCHADE<br />

Ander voorbeeld: bij brand raakt huisraad<br />

verontreinigd met rook en roet.<br />

Voor een verzekeraar is het eenvoudiger<br />

en economisch voordeliger om zo’n vieze<br />

televisie weg te gooien en te vervangen<br />

door een nieuwe, dan om hem te<br />

laten schoonmaken. “Maar wij hebben<br />

partners die voor een klein prijsje die tv<br />

tóch schoonmaken en dan doneren aan<br />

de Weggeefhoek, een winkel voor gratis<br />

goederen. Zo brengen we de tv terug<br />

in het verkeer – circulariteit – en helpen<br />

we weer mee aan armoedebestrijding.”<br />

Met dit soort initiatieven is het wel<br />

zaak samenwerking te zoeken. Want de<br />

verzekeraar moet toestemming geven<br />

om die tv op deze manier te hergebruiken.<br />

En het schoonmaakbedrijf moet<br />

tijdig klaar staan. “Je moet dit in je bedrijfsvoering<br />

incorporeren.”<br />

GELD BESPAREN<br />

De misvatting is, zeker bij verzekeraars,<br />

dat dit alles extra geld kost. Verduurzamen<br />

hoeft niet duurder te zijn. Amptmeijer:<br />

“In het begin moet je als organisatie<br />

investeren. Dat hebben wij onder<br />

andere gedaan door het grootste deel<br />

van ons wagenpark te elektrificeren.<br />

Maar op het moment dat je eenmaal je<br />

bedrijfsvoering op orde hebt, kan duurzaam<br />

werken geld besparen, en kan je<br />

er zelfs aan verdienen.<br />

“Wat adviseurs – en de gehele keten<br />

– zouden moeten doen is: niet alleen<br />

denken aan de financiële consequenties<br />

van duurzaamheid, maar<br />

vooral aan de duurzame prikkel die<br />

we met z’n allen teweegbrengen. Uiteindelijk<br />

moeten we ons bewust worden<br />

van het feit dat we op een andere<br />

wijze met elkaar moeten consumeren.<br />

En schadeherstel is óók een vorm van<br />

consumptie. Wie niet of te weinig verduurzaamt,<br />

gaat op termijn de boot<br />

missen.” n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 21


DUURZAAM ONDERNEMEN<br />

WE HEBBEN EEN ANDERE MANIER VAN WAARDECREATIE NODIG. SOMMIGEN<br />

GELOVEN STERK DAT WE NAAR EEN REGENERATIEF SYSTEEM MOETEN,<br />

WAARIN WE DE AARDE EN SAMENLEVING HERSTELLEN IN PLAATS VAN<br />

UITPUTTEN. ANDEREN WORDEN GEDREVEN DOOR ANDERE ZAKEN ALS<br />

DE SCHAARSTE AAN GRONDSTOFFEN, FINANCIERINGSEISEN GERICHT OP<br />

DUURZAAMHEID, VERSCHUIVENDE KLANTVOORKEUREN NAAR DUURZAME<br />

KEUZES, GROEIENDE OVERHEIDSREGULERING OF DE IMPACT VAN<br />

KLIMAATVERANDERING OP ONZE MAATSCHAPPIJ EN BEDRIJFSVOERING.<br />

Hoe groter jouw succes<br />

hoe beter voor aarde<br />

en samenleving<br />

TEKST GIJS MENSING, RETHINQ<br />

Ongeacht de motivatie is actie geboden.<br />

Hier ligt een cruciale rol voor alle bedrijven,<br />

klein en groot. Niet enkel uit noodzaak,<br />

maar ook omdat er enorme commerciële<br />

kansen liggen. Als organisatieadviseur<br />

voor duurzame groei zie ik veel<br />

bedrijven, zeker ook in de financiële sector, die terughoudend<br />

zijn en halfslachtige maatregelen nemen. Daarentegen<br />

onderscheiden bedrijven die proactief handelen<br />

zich positief en veroveren marktaandeel. Het verschil<br />

tussen beiden zit hem in de rol van de ondernemers, of<br />

je nu DGA of CEO bent. Of je overgaat tot actie of niet.<br />

STRATEGISCHE KEUZE<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid moet niet iets zijn wat bij HR wordt geplaatst,<br />

of bij finance vanwege de (CSRD) reporting, of<br />

bij marketing vanwege het verhaal naar buiten of bij<br />

de directiesecretaris, omdat daar vaak zaken terechtkomen<br />

waar men in de business geen raad mee weet.<br />

Het moet een strategische keuze zijn die is verweven in<br />

alle facetten van je bedrijfsvoering, met de verantwoordelijkheid<br />

op elk niveau. Een duurzaam bedrijf is in de<br />

essentie een bedrijf dat de samenleving en omgeving<br />

verbetert door zelf succesvol te zijn. Veel bedrijven pretenderen<br />

dit te zijn, maar als je een beetje kritisch kijkt<br />

naar de impact van de totale bedrijfsvoering op mens<br />

en milieu, dan zijn er maar heel weinig bedrijven bij<br />

wie dat positief is onderaan de streep. Het mooie is dat<br />

er zoveel mogelijkheden zijn om daar wel naartoe te<br />

bewegen en dat er heel veel kansen in liggen.<br />

Om dit goed aan te pakken moet je stilstaan bij je<br />

visie; wat is de rol die je wil spelen als bedrijf? Wat is de<br />

impact die jij (als ondernemer en als bedrijf) wil maken<br />

op de samenleving en op je omgeving?<br />

Door daar al een langetermijnperspectief te nemen,<br />

echt onderscheidend te durven zijn en ergens voor te<br />

gaan staan, leg je de basis voor alles wat daaronder gebeurt.<br />

Daarbij is het krachtig om te beschouwen hoe je<br />

er zelf voorstaat als bedrijf, waar het in de wereld heen<br />

gaat, hoe het systeem zal gaan veranderen (wat zijn<br />

verschillende scenario’s?) en hoe je daar als bedrijf in<br />

gaat acteren en de vruchten van kan plukken.<br />

DUIDELIJKE VISIE<br />

Een duidelijke visie, die zo krachtig is dat iedereen hem<br />

gemakkelijk kan onthouden en er energie van krijgt,<br />

22 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ONDERNEMEN<br />

‘Leiden waar het<br />

nodig is en niet<br />

lijden onder alles<br />

wat op je afkomt’<br />

vormt de basis voor een goede strategie. Door je strategie<br />

breng je focus aan. Dat is vaak een mix van punten<br />

waarop je je wil onderscheiden en dingen die nodig zijn<br />

om als organisatie succesvol te zijn. Deze focuspunten,<br />

strategische thema’s, geef je invulling door te beschrijven<br />

hoe succes eruitziet en maak je concreet in targets<br />

(middels een KPI of OGSM-structuur). Je kunt ze zelfs<br />

vertalen naar een aantal krachtige principes die door<br />

het hele bedrijf toegepast kunnen worden. Op dit punt<br />

worden ook je duurzame ambities concreet. Zo kan je<br />

hele duidelijke doelstellingen hebben op het gebied van<br />

duurzame bedrijfsvoering en kan je je committeren aan<br />

bepaalde Sustainable Development Goals (SDG’s) of<br />

specifieke maatschappelijke- of milieudoelstellingen.<br />

Voor bedrijven die CSRD-plichtig zijn, is dit ook het<br />

punt waar de uitkomsten van de dubbele materialiteitanalyse<br />

worden vertaald naar strategische doelstellingen,<br />

als onderdeel van het totale verhaal.<br />

DAGELIJKSE PRAKTIJK<br />

Daarna wordt het echt interessant, omdat je de strategie<br />

gaat vertalen naar de dagelijkse praktijk. De visie en<br />

strategie wordt concreet gemaakt in de drie pijlers van<br />

een duurzaam bedrijf, namelijk duurzame commercie,<br />

duurzame operatie en duurzame organisatie.<br />

Zo kan je, vanuit een duurzame commercie, kijken<br />

naar de veranderende klantwensen en -eisen op duurzaamheidsvlak,<br />

de kansen die dat met zich meebrengt,<br />

naar langdurige waardecreatie met klanten, naar ketensamenwerking,<br />

etcetera.<br />

Een duurzame operatie heeft te maken met je licence<br />

to operate (waar moet je allemaal aan voldoen?),<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 23


DUURZAAM ONDERNEMEN<br />

het reduceren van je footprint (en dit zelf naar positief<br />

brengen) en het slimmer inrichten van processen en<br />

logistiek. Dit wordt vaak als kostenpost en investering<br />

beschouwd. Maar als je het goed doet, is er ook genoeg<br />

te besparen of kun je zelfs verdienen aan reststromen.<br />

En even belangrijk, maar vaak onderbelicht, is de<br />

duurzame organisatie. Hoe zorg je ervoor dat iedereen<br />

op haar/zijn eigen manier kan bijdragen en hoe zorg je<br />

voor het welzijn en de duurzame inzetbaarheid van medewerkers?<br />

Maar bijvoorbeeld ook of je de juiste governance<br />

hebt die dit ondersteunt, of je (non-financial) rapportage<br />

op orde is en dat je een procurement afdeling<br />

hebt die langdurige ketensamenwerking ondersteunt.<br />

Vervolgens kunnen hier heel gemakkelijk concrete<br />

acties uit worden gehaald. Daarbij is het belangrijk dat<br />

er, naast de grotere initiatieven, ook veel ruimte komt<br />

voor kleinere acties en experimenten. Om momentum<br />

en energie te creëren.<br />

Gijs Mensing:<br />

‘Verduurzaming hoeft geen<br />

langdradig, uitgebreid<br />

en duur traject te zijn.’<br />

ONDERSCHEIDEN<br />

Nu, specifiek in de financiële sector, liggen er kansen<br />

voor adviseurs om zich te onderscheiden. Niet alleen<br />

omdat vooruitstrevende financiële instellingen steeds<br />

meer targets hebben (op bijvoorbeeld het bijsluiten van<br />

duurzame maatregelen) en je daar goed op kunt inspelen.<br />

Maar ook vanwege de, van oudsher al belangrijke,<br />

maatschappelijke rol van de financieel adviseur. En dus<br />

de kracht om het verschil te kunnen maken in het leven<br />

van mensen en de transitie waarin we zitten.<br />

KERN<br />

Nu zal de gemiddelde DGA of CEO ongetwijfeld denken<br />

dat het een langdradig, uitgebreid en duur traject is<br />

om een heldere visie te formuleren, en duidelijke focus<br />

aan te brengen in je strategie en het concreet te maken<br />

naar je commercie, operatie en organisatie. Maar dat<br />

hoeft zeker niet zo te zijn. Het hebben van een aantal<br />

essentiële gesprekken met een doorsnee van de organisatie<br />

en de conclusies daaruit bondig formuleren, kan<br />

je al helpen om de kern te pakken te krijgen en daarop<br />

te acteren. Om te leiden waar het nodig is en niet te lijden<br />

onder alles wat op ons afkomt. Want dat is waar er<br />

nu echt behoefte aan is en waar een beetje ondernemer<br />

en leider van houdt, om te doen! n<br />

GIJS MENSING<br />

Gijs Mensing is een out of the box-organisatieveranderaar en strateeg met<br />

een achtergrond in de corporate wereld en bij strategie- en innovatiebureaus.<br />

Zijn bedrijf Rethinq helpt ondernemers en bedrijven met de kansen<br />

van duurzaamheid binnen de bedrijfsvoering, het vormgeven van hun<br />

strategie, het innoveren van hun businessmodel en het overgaan tot actie.<br />

24 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


HET LAATSTE WOORD<br />

NIEUW IN <strong>VVP</strong> IN 2024: <strong>VVP</strong> LEGT EEN VRAAG VOOR AAN CHATGPT<br />

EN LAAT VERVOLGENS EEN DESKUNDIGE VAN VLEES EN BLOED OP<br />

HET ANTWOORD REAGEREN. IN DEZE AFLEVERING IS DE PROMPT:<br />

NADELEN DUURZAAM FINANCIEEL ADVIES. KEES DULLEMOND<br />

(INSVER) ANTWOORDT: “CHATGPT GAAT VOORBIJ AAN HET FEIT<br />

DAT HET CENTRALE WOORD IN DE PROMPT ‘ADVIES’ IS.”<br />

ChatGPT versus<br />

Kees Dullemond<br />

TEKST CHATGPT EN KEES DULLEMOND<br />

TE EENZIJDIGE FOCUS OP DUURZAAMHEID<br />

ChatGPT: “<strong>Duurzaam</strong> financieel advies, hoewel het veel<br />

lof krijgt, heeft ook enkele nadelen die het verdienen<br />

om belicht te worden. Deze nadelen kunnen variëren<br />

van praktische uitdagingen tot fundamentele kritiek<br />

op het concept zelf.<br />

Een van de belangrijkste nadelen van duurzaam financieel<br />

advies is de complexiteit ervan. Het integreren<br />

van milieu-, sociale en governancecriteria in de financiële<br />

besluitvorming kan een ingewikkeld proces zijn dat<br />

gespecialiseerde kennis en middelen vereist. Dit kan<br />

het voor veel investeerders en financiële professionals<br />

moeilijk maken om duurzaamheidsfactoren effectief te<br />

evalueren en te begrijpen.<br />

Een ander probleem is het gebrek aan uniforme<br />

standaarden en regelgeving op het gebied van duurzaam<br />

financieel advies. Zonder consistente richtlijnen<br />

voor het meten en rapporteren van milieu-, sociale en<br />

governanceprestaties, kunnen investeerders en financiële<br />

instellingen moeite hebben om duurzame investeringen<br />

te vergelijken en te beoordelen. Dit gebrek aan<br />

transparantie kan het vertrouwen in duurzame financiële<br />

producten ondermijnen.<br />

Daarnaast kunnen duurzame investeringen een potentieel<br />

lager financieel rendement opleveren in vergelijking<br />

met traditionele investeringen. Hoewel er aanwijzingen<br />

zijn dat bedrijven met sterke ESG-prestaties<br />

op lange termijn beter kunnen presteren, kunnen<br />

duurzame fondsen op korte termijn achterblijven bij<br />

conventionele fondsen. Dit kan sommige investeerders<br />

afschrikken die primair gericht zijn op het maximaliseren<br />

van financiële rendementen.<br />

GREENWASHING<br />

Een ander kritiekpunt is het risico van greenwashing,<br />

waarbij bedrijven zich als duurzaam presenteren zonder<br />

daadwerkelijke verbeteringen door te voeren in<br />

hun praktijken. Dit kan investeerders misleiden en leiden<br />

tot investeringen in bedrijven die niet echt voldoen<br />

aan duurzaamheidsnormen. Het gebrek aan transparantie<br />

en betrouwbaarheid in ESG-rapportage kan dit<br />

probleem verder verergeren.<br />

Sommige critici stellen ook vraagtekens bij de bredere<br />

impact van duurzaam financieel advies op de economie<br />

en de samenleving. Ze betogen dat het zich te<br />

veel richt op specifieke ESG-criteria en te weinig op<br />

bredere economische en sociale factoren. Dit kan leiden<br />

tot een te eenzijdige focus op duurzaamheid ten koste<br />

van andere belangrijke aspecten van het bedrijfsleven<br />

en investeringen.<br />

Bovendien kan duurzaam financieel advies leiden<br />

tot hogere kosten voor investeerders, aangezien het<br />

beoordelen en integreren van ESG-factoren extra middelen<br />

en expertise vereist. Dit kan met name een uitda-<br />

26 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


HET LAATSTE WOORD<br />

‘Al die genoemde<br />

nadelen raken<br />

kant noch wal’<br />

ging zijn voor kleinere investeerders en financiële instellingen<br />

met beperkte middelen.<br />

Kortom, hoewel duurzaam financieel advies veel<br />

potentieel heeft om positieve veranderingen teweeg<br />

te brengen, zijn er ook enkele belangrijke nadelen die<br />

moeten worden aangepakt. Het is essentieel dat de financiële<br />

sector blijft streven naar een evenwicht tussen<br />

duurzaamheidsdoelstellingen en financiële rendementen,<br />

terwijl het tegelijkertijd transparantie, standaardisatie<br />

en betrouwbaarheid in duurzaamheidspraktijken<br />

bevordert.”<br />

CHATGPT VERGEET HET ADVIES!<br />

Kees Dullemond: “Waarschijnlijk zag het geschreven<br />

woord in Sumer zo’n 5.000 jaar geleden het levenslicht.<br />

Het eerste alfabet stamt uit de tijd van de Feniciërs,<br />

een jaartje of 2.000 voor Christus. De bakermat van de<br />

geschreven media ligt dus in ‘het Oosten’. Ontsproten<br />

aan het menselijk brein worden gedachten, feiten en<br />

meningen toevertrouwd aan toen de kleitabletten en<br />

heden ten dage aan papier en in elektronische vorm.<br />

Met de komst van ChatGPT uit ‘het Westen’ wordt het<br />

menselijk brein vervangen door Artificial Intelligence<br />

en de computer. Wie wint deze battle off the brains?<br />

Het oude Oosten tegen het nieuwe Westen!<br />

De prompt aan ChatGPT was ‘nadelen duurzaam<br />

financieel advies. Nou, dat bleek best eenvoudig, als je<br />

iets in een computer stopt, dan komt er gegarandeerd<br />

wel wat uit. Zes nadelen worden schijnbaar moeiteloos<br />

uit de computermouwen geschud, variërend van “praktische<br />

uitdagingen tot fundamentele kritiek”, zo valt te<br />

lezen. Het zal zeker aan mij liggen, maar ik heb de tekst<br />

vijf keer moeten lezen eer ik een beetje begon te begrijpen<br />

wat er nu eigenlijk staat. En tot dat ik het door begon<br />

te krijgen dat al die genoemde nadelen kant noch<br />

wal raken.<br />

Bijna was ik in de valkuil getrapt om inhoudelijk op de<br />

argumenten in te gaan. Maar net op tijd hield ik me in,<br />

want dat zou een enorm pingponggevecht zijn geworden,<br />

zonder ook maar enig uitzicht op een winnaar. We<br />

zouden volledig langs elkaar heen praten, alsof we op<br />

twee verschillende tafels aan het pingpongen waren.<br />

GEKUNSTELD<br />

ChatGPT gaat voorbij aan het feit dat het centrale<br />

woord in de prompt ‘advies’ is. Het gaat over adviseren<br />

inzake duurzaamheid aan klanten, over de financiële<br />

en/of verzekeringstechnische kanten van investeringen<br />

in verduurzaming door particulieren of bedrijven.<br />

Dat onderwerp komt in de argumentatie totaal<br />

niet aan de orde. ChatGPT richt zich op de woorden<br />

‘financieel’ en ‘duurzaam’, kijkt bij zichzelf in de<br />

database en plakt op gekunstelde wijze allerlei abstracte<br />

woorden in een gewichtige zinsopbouw aan elkaar.<br />

Investeerders, fondsen, ESG, greenwhasing, governance,<br />

transparantie, rendementen en ga zo maar<br />

door. Zozo, dacht ik de eerste keer dat ik het las, dat<br />

is nogal wat, dat wordt een klus om mee in discussie<br />

te gaan. Want u zult begrijpen dat ik als rechtgeaard<br />

voorstander van duurzaam verzekeringsadvies me wel<br />

tegen ChatGPT wilde verzetten. Maar na enkele keren<br />

lezen, kon ik opgelucht ademhalen: zelfs ChatGPT is<br />

niet in staat nadelen te noemen van duurzaam financieel<br />

advies.<br />

Voor mij is er een overtuigende winnaar. Geef mij<br />

maar de wijsgeren en filosofen uit het Oosten, die zich<br />

over levensvragen buigen en hun gedachten hierover<br />

op schrift stellen. Denk je eens in wat Plato, Aristoteles<br />

of Socrates – de meesters van de rede, de discussie, het<br />

denken en de levenswijsheden – over deze prompt zouden<br />

schrijven. Smullen geblazen; ik geef me bij voorbaat<br />

al gewonnen.” n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 27


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

“UIT EEN INTRINSIEKE MOTIVATIE ZIJN WIJ AAN DE SLAG GEGAAN MET<br />

HET VERDUURZAMEN VAN ONS ADVIESKANTOOR. BEDRIJVEN HEBBEN<br />

NAMELIJK EEN VERANTWOORDELIJKHEID EN BELANGRIJKE ROL BIJ TE<br />

DRAGEN AAN HET VERDUURZAMEN VAN ONZE WERELD”, ALDUS THOMAS<br />

PAARDEKOOPER VAN PAARDEKOOPER PRIVATE INSURANCE UIT UTRECHT.<br />

Bedrijven hebben<br />

belangrijke rol<br />

bij verduurzaming<br />

TEKST WILLEM VREESWIJK<br />

Paardekooper Private Insurance is een familiebedrijf<br />

dat gespecialiseerd in het verzekeren<br />

van vermogende particulieren, ondernemers<br />

en hun bedrijf. Eduard Paardekooper is in<br />

1991 het kantoor gestart, waarna zijn oudste<br />

zoon Thomas na ruim dertig jaar het bedrijf<br />

overnam. De tweede generatie staat nu aan het roer<br />

van het familiebedrijf.<br />

“Verduurzaming is belangrijk. Wij geloven dat<br />

duurzaamheid een sociale verplichting is voor ons<br />

maar ook voor de toekomstige generaties. We hebben<br />

maar één aarde, waar wij met z’n allen heel zuinig op<br />

moeten zijn. <strong>Duurzaam</strong>heid is ook anders uit te leggen.<br />

Wij streven al vanaf de oprichting van ons bedrijf naar<br />

een duurzame relatie met onze cliënten. Als familiebedrijf<br />

hebben wij een lange termijn visie en strategie.<br />

‘Over een aantal jaar is<br />

het not done om niet<br />

duurzaam te zijn’<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid en groei liggen derhalve al jaren verankerd<br />

in onze kernwaarden, werkwijze en beleid.”<br />

STAPPEN<br />

Tot nu heeft het adviesbedrijf twee stappen genomen<br />

om te verduurzamen. Enerzijds in de bedrijfsvoering,<br />

anderzijds is het kantoorpand structureel verduurzaamd.<br />

“Wat betreft bedrijfsvoering zijn we sinds 2023<br />

CO2-neutraal en compenseren we onze uitstoot. Verder<br />

is ons energiecontract gewijzigd naar honderd procent<br />

groene stroom en werken we gefaseerd naar een<br />

paperless office toe. Zo werken wij primair digitaal. Wij<br />

hebben nog maar één printer voor het gehele bedrijf<br />

en we zijn gestopt met visitekaartjes. Ook recyclen we<br />

ons bedrijfsafval en scheiden we papier, plastic en koffiecups.<br />

Ons wagenpark bestaat voornamelijk uit elektrische<br />

auto’s. Verder hebben we aansluiting gezocht<br />

bij hét duurzaamheidsplatform INSVER en maken we<br />

bewust gebruik van duurzame materialen en natuurlijke<br />

producten. Zo zijn we bijvoorbeeld overgestapt naar<br />

duurzaam toiletpapier van The Good Roll; 100 procent<br />

boomvriendelijk toiletpapier. “<br />

“Anderzijds hebben we ons kantoorpand structureel<br />

verduurzaamd. Mede door een tweetal ingrijpende<br />

renovaties is onze kantoorvilla (uit 1901) nu bekroond<br />

met energielabel A+. Zo is ons dak volledig voorzien<br />

28 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

van zonnepanelen, is er een warmtepomp aangebracht<br />

zodat we (bijna) volledig ‘van het gas af’ zijn, hebben<br />

we een optimale isolatie van plafonds, vloeren en wanden,<br />

is het glas vervangen door HR++ en is LED-verlichting<br />

aangebracht voor zowel binnen als buiten.”<br />

“Voor dit jaar staan groene arbeidsvoorwaarden op<br />

de planning.”<br />

MEDEWERKERS EN PARTNERS<br />

“Om medewerkers bij het verduurzamingsproces te betrekken,<br />

hebben wij onze ambities gecommuniceerd en<br />

vragen we input van ons hele team om mee te denken<br />

en hier invulling aan te geven. Intern hebben we dit<br />

sinds kort ook neergelegd bij een collega die naast haar<br />

eigen functie ook actief met duurzaamheid voor ons<br />

kantoor aan de slag gaat.”<br />

Paardekooper Private Insurance heeft zich laten adviseren<br />

door de Duurzame Adviseurs om de CO2-footprint<br />

inzichtelijk te maken. Dit was een goede nul-meeting.<br />

Verder hebben we ons, zoals gezegd, aangesloten<br />

bij INSVER.”<br />

Thomas Paardekooper:<br />

‘Intrinsieke motivatie.’<br />

KLANTEN<br />

“We zien in de markt dat er steeds meer verzekeraars<br />

duurzaamheid omarmen door bijvoorbeeld extra dekkingen<br />

te bieden en hun voorwaarden te wijzigen zodat<br />

duurzaam schadeherstel de norm wordt. Op onze beurt<br />

kunnen wij duurzaam advies frequenter bieden. “<br />

Op dit moment beoordeelt het adviesbedrijf aanbieders<br />

of samenwerkingspartners nog niet op duurzaamheid.<br />

“Dit is op dit moment ook nog te onduidelijk<br />

hoe duurzaam een aanbieder precies is. Maar we<br />

verwachten dat dit komende jaren sterker zal worden.<br />

Over een aantal jaar is het gewoon not done als bedrijf<br />

om niet duurzaam te zijn.”. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 29


PARTNER IN KENNIS<br />

HET BELANG VAN VERDUURZAMEN IS ONDER DE NEDERLANDSE BE-<br />

VOLKING INMIDDELS WEL DUIDELIJK. WE RIJDEN STEEDS VAKER<br />

ELEKTRISCH, DOUCHEN KORTER, KOPEN TWEEDEHANDS PRODUCTEN<br />

EN GAAN VAN HET GAS AF. HET ENERGIELABEL SPEELT EEN STEEDS<br />

BELANGRIJKERE ROL IN DE KEUZE VOOR EEN WONING. EN KIEST MEN<br />

DAN TOCH VOOR EEN WONING MET EEN SLECHTER LABEL? DAN WOR-<br />

DEN AL SNEL DE VERDUURZAMINGSMOGELIJKHEDEN ÉN DE FINAN-<br />

CIERINGS- EN SUBSIDIEMOGELIJKHEDEN BEKEKEN. DAT DE KLANT<br />

OP ZOEK IS NAAR HANDVATTEN VOOR HET VERDUURZAMEN MERKEN<br />

WIJ ONDER ANDEREN AAN HET AANTAL INGEVULDE HUISSCANS.<br />

Wees er ook voor<br />

isoleerders, verduurzamers<br />

en bespaarders<br />

TEKST OBVION<br />

In augustus 2023 lanceerde Obvion de<br />

homeQgo huisscan. Sindsdien maakten<br />

al meer dan 750 klanten gebruik<br />

van de huisscan. Zij kregen daarmee<br />

meer inzicht in de verduurzamingsmogelijkheden<br />

van hun woning. Mooie resultaten,<br />

maar nog belangrijker een uitgelezen<br />

kans voor u om de klant te ondersteunen<br />

in deze stappen richting een<br />

duurzame woning.<br />

EEN VAK APART<br />

Dat woningverduurzaming geen onderdeel<br />

uitmaakt van uw standaard expertise<br />

snappen wij. Het traditionele hypotheekadvies<br />

wordt echter steeds vaker<br />

aangevuld met advies over woningverduurzaming.<br />

Heeft de klant de wens<br />

om te verduurzamen? Dan volgen al<br />

snel de vervolgvragen. Welke mogelijkheden<br />

zijn er? En wat kan ik in mijn situatie<br />

het best als eerste aanpakken? Niet<br />

alleen de financiering van deze verduurzamingsmaatregelen<br />

is dan van belang,<br />

maar zéker ook welke verduurzamingsmaatregelen<br />

het meeste opleveren<br />

voor de klant. Dit geldt natuurlijk voor<br />

klanten die op het punt staan een woning<br />

aan te kopen. Maar ook binnen uw<br />

bestaande portefeuille zijn er klanten<br />

met behoefte aan ondersteuning. In het<br />

licht van actief klantbeheer is woningverduurzaming<br />

dus een dankbaar onderwerp<br />

in de gesprekken met uw bestaande<br />

klanten. De homeQgo huisscan<br />

biedt u praktische handvatten om woningverduurzaming<br />

op een laagdrempelige<br />

manier mee te nemen in uw adviesgesprek.<br />

Stap voor stap raakt deze scan<br />

alle facetten waar de klant behoefte<br />

aan heeft; verduurzamingsmogelijkheden,<br />

verwacht rendement en financieringsmogelijkheden.<br />

MOGELIJKHEDEN<br />

Door de bomen het bos niet meer zien<br />

is een veelgehoorde opmerking als het<br />

gaat om de verduurzamingsmogelijkheden<br />

van een woning. Er wordt al snel<br />

nagedacht over het leggen van zonnepanelen<br />

op het dak. Want ‘de buurman<br />

heeft ze ook’. Een goede optie, maar<br />

niet per definitie de beste optie voor iedere<br />

woning. We gaan nota bene ook<br />

niet allemaal naar de kapper voor hetzelfde<br />

kapsel. Ieder type woning heeft<br />

zijn eigen verbeterpunten als het op<br />

woningverduurzaming aankomt. Denk<br />

bijvoorbeeld ook eens aan de volgende<br />

maatregelen.<br />

30 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


OBVION<br />

Gevelisolatie<br />

Gevelisolatie heeft vele voordelen. De<br />

energierekening daalt en het wooncomfort<br />

stijgt. Geïsoleerde gevels (buitenmuren)<br />

voelen minder koud aan.<br />

Een makkelijke manier is spouwmuurisolatie.<br />

Een spouw is de ruimte van<br />

zo’n vier tot zes centimeter tussen een<br />

binnenmuur en een buitenmuur. Die<br />

ruimte kan mogelijk opgevuld worden<br />

met isolatiemateriaal.<br />

Bron: verbeterjehuis.nl<br />

Warmtepomp<br />

Een warmtepomp zorgt voor de verwarming<br />

van de woning en eventueel<br />

warm water. Een warmtepomp gebruikt<br />

stroom om warmte uit de lucht, bodem<br />

of het grondwater te halen. Een<br />

warmtepomp is goed voor het klimaat:<br />

de CO2-uitstoot voor verwarming daalt<br />

in veel gevallen met zo’n 20 tot 50 procent.<br />

En ook de energierekening daalt.<br />

Er zijn verschillende soorten warmtepompen.<br />

Is de woning slechts matig<br />

geïsoleerd? Dan is een hybride warmtepomp<br />

wellicht geschikt. Deze werkt<br />

samen met een hr-ketel op gas. Is de<br />

woning al goed geïsoleerd? Dan is een<br />

elektrische warmtepomp misschien een<br />

beter idee. Deze vervangt de hr-ketel<br />

op gas volledig. Een ventilatiewarmtepomp<br />

haalt warmte uit de ventilatielucht<br />

en is geschikt voor huizen met<br />

mechanische ventilatie.<br />

Bron: verbeterjehuis.nl<br />

RENDEMENT<br />

Met de investering in energiebesparende<br />

maatregelen, zoals isoleren, kan er<br />

bespaard worden op de energiekosten.<br />

De besparing kan zelfs groter zijn dan<br />

de kosten voor de extra lening. Maar<br />

hoeveel houdt die besparing in en wat<br />

levert het op? Daar mag u uw rekenmachine<br />

voor in de lade laten liggen. Want<br />

met de homeQgo huisscan krijgt u in<br />

minder dan twee minuten niet alleen<br />

een overzicht van de verduurzamingsmogelijkheden<br />

voor een woning, maar<br />

ook een eerste indicatie van de kosten,<br />

de besparingen, de terugverdientijd en<br />

mogelijke subsidies.<br />

‘Hoe mooi zou het zijn als de<br />

financiële sector de aanjager is<br />

gebleken van woningverduurzaming’<br />

STAPPENPLAN DUURZAAM<br />

ADVIESGESPREK<br />

Goed, u bent gemotiveerd, u weet<br />

dat de klant er behoefte aan heeft<br />

en u wilt uw adviesgesprek verduurzamen.<br />

Maar hoe pakt u dit aan?<br />

Download hier onze gratis Greenpaper<br />

met daarin praktische tips en<br />

een stappenplan voor het gesprek<br />

met uw klant.<br />

FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN<br />

Is de woning van uw klant nog niet zo<br />

energiezuinig? Dan biedt Obvion verschillende<br />

financieringsmogelijkheden<br />

voor het verduurzamen van de woning.<br />

Zo biedt Obvion in veel gevallen standaard<br />

10.000 euro energiebespaarbudget<br />

(EBB) aan in de offerte. Hierdoor is<br />

verduurzaming al snel een standaard<br />

onderwerp in het adviesgesprek. Dit bedrag<br />

mag buiten beschouwing gelaten<br />

worden bij de berekening van de financieringslast.<br />

Er is vooraf geen verbouwingsspecificatie<br />

nodig. Meer lenen voor<br />

het verduurzamen kan (onder voorwaarden)<br />

uiteraard ook, tot 106 procent<br />

van de woningwaarde. Voor welke energiebesparende<br />

voorzieningen deze lening<br />

is, bepaalt de klant zelf. Deze voorzieningen<br />

moeten wel zijn opgenomen<br />

in het taxatierapport en er is daarnaast<br />

een verbouwingsspecificatie nodig.<br />

Heeft uw klant al minimaal energielabel<br />

A? Dan komt uw klant misschien wel<br />

in aanmerking voor duurzaamheidskorting.<br />

Obvion bekijkt of de klant hiervoor<br />

in aanmerking komt bij het aanvragen<br />

van de hypotheek of bij ingang van een<br />

nieuwe rentevaste periode<br />

SUPPORT<br />

Als adviseur hoeft u het natuurlijk niet<br />

allemaal zelf te doen. Ook een goede<br />

doorverwijzing of tips om een energieadvies<br />

in te winnen kunnen ontzettend<br />

waardevol zijn voor de klant. Waarna ú<br />

dit weer uitstekend op kunt nemen in<br />

uw advies. Hoe mooi zou het zijn als we<br />

uiteindelijk zien dat de financiële sector<br />

– en in het bijzonder de hypotheekadviseur<br />

– de aanjager is gebleken van woningverduurzaming<br />

in Nederland, waar<br />

zowel klanten, het klimaat én u als adviseur<br />

baat bij hebben. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 31


DUURZAAM ADVIES<br />

DUURZAME ONTWIKKELING IS ÉÉN VAN DE GROTE UITDAGINGEN WAAR WE<br />

VOOR STAAN. SUCCES HIERIN VRAAGT OM BETROKKENHEID EN ACTIE VAN<br />

IEDEREEN. OF HET NU GAAT OM VERANDERDE AMBITIES, NOODZAKELIJKE<br />

INVESTERINGEN OF GEWENSTE GEDRAGSAANPASSINGEN, WE GAAN<br />

ANDERE AFWEGINGEN EN KEUZES MAKEN. ADVIES SPEELT EEN GROTE ROL<br />

BIJ HET MAKEN VAN KEUZES. ZEKER ALS HET GAAT OM ONZE TOEKOMST.<br />

BOVENDIEN HEBBEN FINANCIEEL ADVISEURS DE PERSOONLIJKE<br />

RELATIE EN HET VERTROUWEN OM MENSEN EN BEDRIJVEN TE KUNNEN<br />

BEGELEIDEN NAAR DUURZAMERE KEUZES.<br />

<strong>Advies</strong> kan duurzaam<br />

gedrag verbeteren<br />

TEKST JOERIE VAN LOOIJ, HOOFD COMMUNICATIE ADFIZ<br />

Onderzoek na onderzoek heeft aangetoond<br />

dat advies het financieel gedrag<br />

van mensen verbetert. Dat voedt<br />

de overtuiging dat adviseurs ook het<br />

duurzaam gedrag van mensen kunnen<br />

verbeteren. Adviseurs zien die rol<br />

en willen die ook graag pakken. In het onderzoek onder<br />

financieel adviseurs van de HAN University of Applied<br />

Sciences zag 82 procent een pro-actieve rol voor de adviseur<br />

om te adviseren over duurzame ontwikkeling. Adfiz<br />

is daarom vorig jaar gestart met haar werkprogramma<br />

Duurzame Ontwikkeling. De vraag waar veel adviseurs<br />

vaak mee worstelen is: hoe? En waar te beginnen?<br />

DE EIGEN ONDERNEMING<br />

Het begint met voor jezelf expliciet de vraag te beantwoorden<br />

welke rol jij wilt spelen, welk ambitieniveau je<br />

hebt als het gaat om duurzaam advies. Uit de gesprekken<br />

met leden komt daarnaast naar voren dat duurzaam<br />

adviseren een stuk makkelijker is wanneer jij en<br />

je medewerkers zelf actief bezig zijn of zijn geweest<br />

met verduurzaming, privé en in de onderneming.<br />

Adfiz heeft vorig jaar een nulmeting onder haar leden<br />

gehouden om in beeld te brengen waar adviseurs<br />

op dit moment het meeste mee bezig zijn. De uitkomsten<br />

zijn eerder in <strong>VVP</strong> besproken (<strong>VVP</strong> 4, 2023). Adviseurs<br />

kunnen de vragenlijst ook gebruiken als een<br />

globale checklist om met verduurzaming aan de slag te<br />

gaan of nieuwe stappen te maken, door investeringen,<br />

door gedragsverandering en door (inkoop)beleid, bijvoorbeeld<br />

op het gebied van:<br />

• energietransitie<br />

• mobiliteit<br />

• circulariteit<br />

• fysieke en mentale gezondheid medewerkers<br />

• financiële fitheid van medewerkers<br />

• diversiteit en inclusiviteit<br />

Als je vanuit je eigen ervaring met klanten het gesprek<br />

aangaat over verduurzamen spreek je met meer gezag,<br />

kennis en geloofwaardigheid over het onderwerp.<br />

Daarbij helpt het om te beginnen bij onderwerpen die<br />

het dichtst bij je persoonlijke beleving en drijfveren liggen<br />

als het gaat om verduurzaming.<br />

ROLLEN IN DUURZAAM ADVIES<br />

Adviseurs vertolken verschillende rollen richting hun<br />

klant als het gaat om duurzaam advies. Jezelf bewust<br />

zijn van die rollen helpt om met een specifieke klant op<br />

de juiste manier over verduurzaming in gesprek te zijn.<br />

32 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

Joerie van Looij:<br />

‘<strong>Advies</strong> speelt<br />

een grote rol bij<br />

het maken van<br />

duurzame keuzes.’<br />

Bewustwording<br />

Veel klanten zijn zich niet volledig bewust van de mogelijkheden<br />

van verduurzaming. Alle kennis over duurzame<br />

ontwikkeling is relatief nieuw en snel in ontwikkeling.<br />

Het is kennis die we als het ware niet van huis<br />

uit hebben meegekregen. Bovendien is het een ontzettend<br />

breed terrein waarin klanten zich kunnen verliezen,<br />

waardoor ze uiteindelijk niks doen. Of de verkeerde<br />

prioriteiten stellen.<br />

Zelfs als je je beperkt tot zoiets ‘simpels’ als de verduurzaming<br />

van de woning weten huizenbezitters vaak<br />

niet hoe goed hun huis is geïsoleerd, welke investeringen<br />

het meeste bijdragen, wat voor besparing dat oplevert<br />

of zelfs niet wie hen kan helpen deze vragen te<br />

beantwoorden.<br />

WAT KUN JE ALS ADVISEUR DOEN?<br />

In haar Meerjarenplan 2024-2027 schetst Adfiz diverse voorbeelden<br />

hoe je als adviseur je advies duurzaam kunt invullen:<br />

• Help de woningvoorraad van Nederland te verduurzamen,<br />

door hier in adviesgesprekken aandacht voor te vragen, de<br />

mogelijkheden te schetsen en de voordelen voor te rekenen.<br />

• Ondersteun de verduurzaming van het mkb, door verduurzaming<br />

vast onderdeel van integrale risicogesprekken te<br />

maken.<br />

• Help de samenleving om te gaan met klimaatrisico’s door<br />

het onderwerp bij klanten te agenderen, kennis over de risico’s<br />

te delen, en samen met kennispartners te adviseren<br />

over passende dekkingen en de mogelijkheden voor preventie<br />

en adaptatie.<br />

• Maak vervolgstappen in verduurzaming en klimaatadaptatie<br />

makkelijker door expertise en uitvoering in je bedieningsnetwerk<br />

op te nemen.<br />

• Waak samen met verzekeraars voor de verzekerbaarheid<br />

van duurzame innovaties en investeringen, door klantkennis<br />

uit het veld samen te brengen, waardoor goede risicoinschatting<br />

en effectieve preventiemaatregelen makkelijker<br />

gemaakt worden.<br />

• Faciliteer de keuze voor groene producten, door zowel bij<br />

vermogensopbouw als risicobeheer groene beleggingen en<br />

financieringen, duurzaam schadeherstel en preventie als<br />

duidelijke keuze-opties voor de klant aan te bieden.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 33


DUURZAAM ADVIES<br />

‘Wees bewust van je rol om<br />

op de juiste manier voor de<br />

juiste klant over verduurzaming<br />

in gesprek te zijn’<br />

Het helpen kiezen en focussen, het delen van kennis en<br />

ervaringen en het verwijzen naar betrouwbare informatiebronnen<br />

kan een klant al enorm op weg helpen<br />

en in beweging brengen.<br />

Mogelijk maken<br />

Als adviseur ben je in heel veel ‘verduurzamingssituaties’<br />

niet in beeld bij consumenten en bedrijven.<br />

Om vaker de fiets pakken, een gezonde kantine in te<br />

richten of een duurzaam inkoopbeleid te voeren, is je<br />

hulp niet nodig. Maar klanten komen ook voor verduurzamingskeuzes<br />

waarbij financiering of verzekering<br />

noodzakelijk is om de verduurzaming (verantwoord)<br />

mogelijk te maken. Hieraan bijdragen is de<br />

meest natuurlijke rol van de adviseur in het verduurzamingsdomein.<br />

Toch komen hier ook nieuwe uitdagingen bij kijken.<br />

Ben je voldoende op de hoogte van subsidies en andere<br />

regelingen als onderdeel van de financiering? Heb je<br />

voldoende risico-kennis over ‘nieuwe’ ontwikkelingen<br />

als zonnepanelen, laadpalen, grote batterijen, waterstof,<br />

houtbouw, recycling?<br />

ADFIZ WERKPROGRAMMA DUURZAME ONTWIKKELING<br />

De commissie Duurzame Ontwikkeling heeft in 2022 een<br />

werkprogramma vormgegeven dat adviseurs ondersteunt<br />

bij de verduurzaming van hun onderneming en hun advies.<br />

Daarbij is gekozen voor duurzame samenwerking met partners,<br />

zowel binnen als buiten de vereniging, en zowel binnen<br />

als buiten de bedrijfsketen. Inhoudelijk ligt de focus op vier<br />

thema’s:<br />

• Energietransitie<br />

• Circulair ondernemen<br />

• (Financieel) Fit<br />

• Financiële inclusie<br />

Meer info over het werkprogramma is voor iedereen beschikbaar<br />

in het kennisportaal Duurzame Ontwikkeling op www.<br />

adfiz.nl/duurzame-ontwikkeling.<br />

Risicobeheersing<br />

De natuurlijke rol van risico-adviseur wordt ook op een<br />

andere manier opgerekt door de verduurzamingstransitie.<br />

Want ook als een bedrijfsmatige klant nog niet<br />

actief is met verduurzamen, is zijn omgeving dat wel.<br />

En dat brengt ook risico’s met zich mee. Niet voor niets<br />

wordt vaak gesproken over ‘de risico’s van niets doen’.<br />

Niet investeren in duurzaamheid kan een bedrijf op<br />

termijn geld kosten, en dat is een (continuïteits-)risico<br />

wat past in je risicogesprek met de ondernemer. Als risico<br />

van niets doen worden vaak genoemd hogere operationele<br />

kosten (denk aan energie-inefficiëntie en aan kostenverhogende<br />

(fiscale) maatregelen), problemen met<br />

overheid en wetgeving, verlies van klanten, lastiger financiering<br />

en minder aantrekkingskracht op personeel.<br />

Stimuleren<br />

Wil je zelf het initiatief nemen en klanten stimuleren,<br />

benut dan de vele financiële producten die hier een<br />

heel natuurlijk startpunt voor het gesprek bieden. Het<br />

hypotheekgesprek als aanleiding om over woningverduurzaming<br />

te beginnen, is daarin al een groot succes<br />

gebleken: hypotheekadviseurs hebben de grootste impact<br />

op de verduurzamingsambities van huizenbezitters.<br />

Op vergelijkbare manier kan de inkomensportefeuille<br />

aanleiding zijn voor gesprekken over vitaliteit.<br />

En de pensioentransitie kan aangegrepen worden om<br />

in bredere zin over financiële fitheid te spreken. Of<br />

preventieve maatregelen uit verzekeringsoogpunt als<br />

haakje om ook duurzame aanpassingen aan te kaarten.<br />

Duurzame producten<br />

Ook in je advies over producten kun je duurzaamheid<br />

steeds beter een plaats geven. Bij beleggingen is dit<br />

sinds de SFDR zelfs al verplicht. Daarnaast slagen organisaties<br />

als de Eerlijke Geldwijzer er steeds beter in<br />

om in kaart te brengen hoe duurzaam banken, verzekeraars<br />

en pensioenfondsen zijn. <strong>Advies</strong> over collectieve<br />

ziektekostenverzekeringen staat al jaren in het teken<br />

van zorginhoudelijke afspraken, waarvan een groot<br />

deel gaat over preventie om mensen gezonder en fitter<br />

te laten werken en leven. En bij schadeproducten<br />

neemt de trend naar duurzaam schadeherstel snel toe. ‘<br />

Doorverwijzen<br />

En uiteindelijk spelen er natuurlijk tal van vragen over<br />

verduurzamen waar je als financieel adviseur het antwoord<br />

niet op hebt. Op dat moment kunnen doorverwijzen<br />

naar betrouwbare partners in je bedieningsnetwerk<br />

is dan voor een klant van grote waarde, zoals<br />

bijvoorbeeld naar energie-adviseurs, duurzaamheidsadviseurs,<br />

installateurs, budgetcoaches of leefstijl/vitaliteitscoaches.<br />

n<br />

34 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

DE ONTWIKKELING NAAR BREDE, INTEGRALE ADVISEUR VOOR HET<br />

MKB IS VOOR FINANCIEEL ADVISEURS NOODZAKELIJK OM RELEVANT TE<br />

BLIJVEN EN EEN DUURZAAM BUSINESSMODEL TE KUNNEN BOUWEN,<br />

AANGEZIEN HET TRADITIONELE PRODUCTGERICHTE ADVIES ONDER DRUK<br />

STAAT. DE ADVISEUR MKB VAN DE TOEKOMST IS EEN WAARDEGEDREVEN<br />

PROFESSIONAL DIE MET EEN FINANCIËLE BRIL INTEGRAAL ADVIES GEEFT<br />

AAN HET MKB, ZODAT HET MKB TOEKOMSTBESTENDIG WORDT EN BLIJFT.<br />

<strong>Duurzaam</strong> advies<br />

aan mkb is integraal<br />

TEKST FRED DE JONG<br />

Het thema van deze special is duurzaam<br />

advies. Maar wanneer is advies duurzaam?<br />

<strong>Duurzaam</strong> betekent dat iets<br />

lang meegaat. Een duurzaam advies<br />

moet dus gericht zijn op de lange termijn.<br />

Speciale aandacht is nodig voor<br />

het mkb. De continuïteit van het mkb staat of valt bij<br />

de mate waarin deze bedrijven zich kunnen aanpassen<br />

aan de veranderende omstandigheden. Verduurzaming<br />

is daarin essentieel en daar heeft de ondernemer hulp<br />

bij nodig. Maar, om duurzaam te kunnen adviseren zal<br />

de financieel adviseur anders, namelijk integraal moeten<br />

kunnen denken en handelen, gericht op de toekomst.<br />

Dat vraagt om een andere manier van opleiden.<br />

Het mkb staat voor ingrijpende uitdagingen. Het<br />

Nederlands Comité voor Ondernemerschap (2022) signaleert<br />

vier concrete thema’s die van belang zijn voor<br />

ondernemers de komende jaren: duurzaamheid, digitalisering,<br />

arbeidsmarkt/menselijk kapitaal en financiering.<br />

De transitie naar een duurzame economie vraagt<br />

om extra investeringen van het bedrijfsleven, de digitale<br />

revolutie zet traditionele verdienmodellen onder<br />

druk en het aantrekken en behouden van medewerkers<br />

vraagt om goed werkgeverschap. Kenmerkend voor<br />

deze vraagstukken zijn dat ze met elkaar samenhangen<br />

en per definitie complex zijn.<br />

FINANCIËLE DREMPELS<br />

De uitdagingen voor het mkb zijn in grote mate ook<br />

een financieel vraagstuk. Onderzoek van de Kamer<br />

van Koophandel toont bijvoorbeeld aan dat zzp’ers en<br />

mkb’ers wel willen verduurzamen, maar dat men in de<br />

praktijk op (veelal financiële) drempels stuit. Het Nederlands<br />

Comité voor Ondernemerschap (2021) concludeert<br />

dat het noodzakelijk is dat mkb’ers betere toegang<br />

krijgen tot kapitaal in de vorm van zowel vreemd als eigen<br />

vermogen. “Er is een robuuste en diverse financieringsmarkt<br />

nodig, waar naast bancaire financiering ook<br />

alternatieve financieringsvormen toegankelijk zijn.”<br />

Voor de continuïteit van het mkb is winstgevendheid<br />

een voorwaarde, maar dit dient niet ten koste te gaan<br />

van de sociale en ecologische verantwoordelijkheid die<br />

ondernemers hebben en waar ze steeds vaker op worden<br />

afgerekend (corporate social responsibility en sustainability).<br />

Onderzoekers van de Rotterdam School of Management<br />

hanteren het begrip gezonde groei, maar dit<br />

is vooral gericht op welvaartsgroei uitgedrukt in Bruto<br />

Binnenlands Product (BBP). Groei die gericht is op brede<br />

welvaart, die zorgt voor lange termijn waardecreatie<br />

voor een brede groep stakeholders, gaat verder dan gezonde<br />

groei. Dit is duurzame groei. Deze kan de maatschappelijke<br />

waarde van het mkb vergroten, zo geeft het<br />

Nederlands Comité voor Ondernemerschap aan.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 35


DUURZAAM ADVIES<br />

BELANGRIJKE ROL ADVISEUR<br />

De genoemde uitdagingen (zoals verduurzaming en digitalisering)<br />

hebben grote impact op de toekomst van<br />

het mkb, de klanten van de financieel adviseur, en zorgen<br />

voor belangrijke financiële vraagstukken. De omvang<br />

en de complexiteit van deze uitdagingen zorgen<br />

voor (financiële) onzekerheid bij het mkb. De waarde<br />

van advies neemt toe naarmate de complexiteit voor<br />

mkb’ers groot is en de onzekerheid toeneemt. Financieel<br />

adviseurs zijn bij uitstek geschikt om die onzekerheid<br />

te reduceren en het mkb te helpen naar een financieel<br />

gezonde toekomst op een verantwoorde manier<br />

voor de sociale leefomgeving en het milieu. Vrijwel alle<br />

mkb-ondernemers maken al gebruik van een financieel<br />

professional, zoals een accountant, boekhouder,<br />

belastingadviseur, financieel adviseur of verzekeringsadviseur.<br />

Bij advisering over jaarrekeningen en belastingaangiftes<br />

wordt er vooral naar het verleden van<br />

de onderneming gekeken. En adviseurs zijn veelal gefragmenteerd<br />

bezig: de belastingadviseur met aangiftes,<br />

de accountant met de verslaggeving, de boekhouder<br />

met de jaarrekening, de assurantietussenpersoon<br />

met de verzekeringen en de financieringsadviseur met<br />

de lening. Terwijl de transities waar het mkb voor staat<br />

vragen om een integraal advies van een financieel professional.<br />

Deze transities raken zowel de ondernemer,<br />

de onderneming als ook de werknemers. En deze transities<br />

hebben impact op de fiscale dynamiek, de (verzekerbare)<br />

risico’s, de cashflow, de investeringen, het<br />

rendement en bijvoorbeeld de arbeidsvoorwaarden. De<br />

financieel professional die in staat is om breed en integraal<br />

het mkb te adviseren creëert voor zichzelf op die<br />

manier een toekomstbestendig businessmodel.<br />

‘<strong>Duurzaam</strong> advies zorgt<br />

voor continuïteit en<br />

toekomstbestendigheid<br />

van het mkb’<br />

INTEGRAAL ADVIES<br />

Het is belangrijk om financieel adviseurs die duurzaam<br />

willen adviseren te leren om met een andere bril te kijken<br />

naar het mkb. Waar financieel adviseurs altijd geleerd<br />

is om te adviseren met een overwegend financieel<br />

doel (meer vermogen, minder belasting, lagere premie,<br />

kostenreductie), leren we ze nu kijken met een financiële<br />

bril. In onze visie leidt dat tot een nieuwe rol voor<br />

de financieel adviseur van de toekomst van fragmentarische<br />

financiële diensten door verschillende financieel<br />

adviseurs naar integraal advies door financieel adviseur<br />

met nauwe relatie met de ondernemer, van productgedreven<br />

met een financieel doel naar waardegedreven<br />

met gebruik van een financiële bril, van gedreven vooral<br />

door economische waardecreatie naar bijdragen aan<br />

transitie naar toekomstbestendig ondernemen op basis<br />

van meervoudige waardecreatie, van op jezelf werken<br />

met inzet van eigen specialisme naar werken in cocreatie<br />

met de ondernemer, stakeholders en relevante<br />

specialisten, van een fragmentarische relatie naar een<br />

structurele vertrouwensrelatie met de ondernemer.<br />

TOENEMENDE ADVIESVRAAG<br />

Financieel adviseurs zijn zelf meestal ook mkb’ers en<br />

worden dus net als hun klanten geconfronteerd met de<br />

eerder beschreven transities. Daarnaast worden juist<br />

de accountants, belastingadviseurs en verzekeringsadviseurs<br />

extra geraakt. Neem digitalisering. Door dataanalyses,<br />

artificial intelligence en robotisering worden<br />

processen rond belastingaangiftes en jaarrekeningen<br />

geautomatiseerd. Verzekeringen, ook voor het mkb,<br />

worden steeds vaker door de ondernemer zelf via internet<br />

afgesloten. Het beheer van de financiën kan via<br />

een app. Kortom, digitalisering grijpt in op de primaire<br />

processen bij financieel adviseurs en ondermijnt hun<br />

core business. Mkb’ers zullen steeds minder bereid zijn<br />

om te betalen voor geautomatiseerde en gestandaardiseerde<br />

dienstverlening.<br />

In haar beleidsagenda voor de financiële sector wees<br />

toenmalig minister van Financiën Kaag op de maatschappelijke<br />

verantwoordelijkheid van financiële instellingen<br />

zoals verduurzaming en digitalisering van de<br />

samenleving en het bedrijfsleven. Zij schetst vier concrete<br />

ambities: een financiële sector die bijdraagt aan<br />

een duurzame wereld; een financiële sector die gezond<br />

en weerbaar is; een financiële sector die inclusief is en<br />

maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt; een financiële<br />

sector die innovatief en toekomstgericht is.<br />

Vanuit Europa wordt wetgeving opgelegd om bijvoorbeeld<br />

duurzaamheid standaard onderdeel te laten zijn<br />

van advisering over beleggingsproducten. Van hypotheekadviseurs<br />

wordt verwacht dat in het hypotheekadvies<br />

ook aandacht is voor de mogelijkheden om de<br />

woning te verduurzamen. Accountants krijgen te maken<br />

met de verplichting (CSRD) voor grote bedrijven<br />

(vanaf 250 werknemers) om in hun verslaglegging te<br />

rapporteren over de effecten van hun activiteiten op<br />

milieu en samenleving. Dit heeft impact op de advisering<br />

aan het mkb, aangezien zij onderdeel zijn van de<br />

36 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

‘Er is een<br />

robuuste en diverse<br />

financieringsmarkt<br />

nodig.’<br />

keten waarover gerapporteerd moet worden. Belastingadviseurs<br />

hebben te maken met fiscale instrumenten<br />

die de verduurzaming stimuleren, maar binnen de belastingpraktijk<br />

wordt ook gesproken over een herziening<br />

van het stelsel om vervuiling meer te gaan belasten.<br />

Adviseurs moeten hun klanten daarop voorbereiden.<br />

Onze verwachting is dat het aantal instrumenten<br />

en regelingen voor financieel professionals om gestelde<br />

doelen van de duurzaamheidstransitie te kunnen realiseren,<br />

sterk zal toenemen. Omdat het huidige tempo<br />

van verduurzaming te traag is. En dat de vraag naar advies<br />

met betrekking tot die transitie toeneemt.<br />

De demografische ontwikkelingen hebben direct<br />

impact op de financieel professionals. <strong>Advies</strong>kantoren<br />

geven aan moeite te hebben om personeel, vooral jong<br />

talent, aan te trekken. Deels door de vergrijzing, maar<br />

ook doordat steeds meer jongeren op zoek zijn naar betekenisvol<br />

werk. Een dik salaris en dito leaseauto zijn<br />

niet meer de drijfveren voor jongeren bij het zoeken<br />

naar een baan. Relevantie, impact, purpose spelen een<br />

steeds belangrijker rol. Adviseren over duurzaamheid is<br />

voor advieskantoren dan ook een manier om aantrekkelijk<br />

te zijn voor jonge talenten. Het mkb merkt dat<br />

ook. Jong personeel is schaars, het personeelsbestand<br />

vergrijst. Dat zet de productiviteit van het mkb onder<br />

druk. Gericht personeelsbeleid, met goede arbeidsvoorwaarden<br />

is belangrijk. Daar hoort ook bij het financieel<br />

gezond houden van medewerkers, omdat er een relatie<br />

is tussen financiële gezondheid en productiviteit.<br />

Werknemers die financiële stress ervaren werken minder<br />

hard en zijn vaker ziek. Daarnaast hebben ondernemers<br />

een verantwoordelijkheid om hun werknemers te<br />

helpen langer te werken (de pensioenleeftijd loopt op)<br />

op een gezonde manier.<br />

MASTER INTEGRAAL ADVISEUR<br />

Om financieel adviseurs op te leiden heeft de HAN<br />

een nieuwe masteropleiding ontwikkeld, de Master<br />

Integraal Adviseur MKB, die vanaf september 2024<br />

van start gaat. Meer informatie is te vinden via:<br />

https://www.han.nl/opleidingen/master/integraal-adviseur-mkb/deeltijd/<br />

n<br />

Dr. Fred de Jong is associate lector sustainable finance &<br />

tax aan de HAN University of Applied Sciences en Academic<br />

Director van de Master Integraal Adviseur MKB.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 37


PARTNER IN KENNIS<br />

“WIJ HEBBEN VORIGE WEEK BIJ JULLIE ONZE HYPOTHEEK AFGESLOTEN<br />

VOOR HET VERBOUWEN EN VERDUURZAMEN VAN ONZE WONING. WE HEB-<br />

BEN 2.500 EURO AAN ADVIES- EN BEMIDDELINGSKOSTEN BETAALD EN DE<br />

RENTE IS 4,20 PROCENT. WE KOMEN ER NET ACHTER DAT WE DIT OOK HAD-<br />

DEN KUNNEN REGELEN VIA EEN LENING BIJ DE GEMEENTE TEGEN 1,60<br />

PROCENT ZONDER AFSLUITKOSTEN. WAAROM HEB JE ONS HIER NIET OP<br />

GEWEZEN?” NIET EEN BERICHT WAAR JE ALS FINANCIEEL ADVISEUR OP<br />

ZIT TE WACHTEN. HOE KUN JE DIT VOORKOMEN ÉN HOE KUN JE JE KLANT<br />

NOG BETER INFORMEREN EN ADVISEREN?<br />

Financieren energiebesparende maatregelen<br />

Soms loont het jezelf<br />

af te raden bij je klant<br />

TEKST DUKERS & BAELEMANS<br />

Het bespreken van energiebesparende<br />

maatregelen (EBM) is<br />

inmiddels gemeengoed binnen<br />

de financiële sector. Helemaal<br />

nu sinds dit jaar het energielabel van de<br />

woning sterker van invloed is op de leencapaciteit<br />

van onze klanten. We zetten<br />

woningverduurzaming op de agenda,<br />

interviewen de klant over de voordelen,<br />

doorlopen (wellicht) een online stappenplan<br />

tijdens het gesprek en zorgen<br />

uiteraard voor de juiste financiering.<br />

INVLOED ENERGIELABEL<br />

Onderzoeken van de universiteiten van<br />

Tilburg en Maastricht en Brainbay leren<br />

dat er een sterke relatie is tussen het<br />

energielabel en de verkoopopbrengst en<br />

-snelheid van woningen. De verwachting<br />

is dat deze relatie in de komende<br />

jaren toeneemt. Het woonbericht van<br />

ING van september 2023 leert zelfs dat<br />

de meeste woningzoekenden niet meer<br />

kijken naar woningen met een energielabel<br />

lager dan C.<br />

Een belangrijke taak dus voor ons<br />

als adviseurs om onze klanten hierop<br />

te wijzen. Het goede nieuws is dat het<br />

verbeteren van het energielabel in veel<br />

gevallen haalbaar is met een aanvaardbare<br />

investering. Zo kan een woning<br />

met energielabel D verduurzaamd worden<br />

naar energielabel B door het aanbrengen<br />

van spouwmuurisolatie, vloerisolatie,<br />

dakisolatie en isolatieglas.<br />

De website van Milieu Centraal<br />

(www.verbeterjehuis.nl) geeft de volgende<br />

informatie over de kosten en opbrengsten<br />

bij het verduurzamen van een gemiddelde<br />

tweekapper waarin nog geen EBM<br />

zijn getroffen (bedragen in euro’s):<br />

Maatregel Investering ISDE-subsidie* Jaarlijkse besparing bij<br />

gasprijs van € 1,45/m 3<br />

Spouwmuurisolatie 2.450 720 600<br />

Dakisolatie 6.000 1.800 650<br />

Vloerisolatie 2.600 700 240<br />

Isolatieglas (HA++) 4.500 1.100 110<br />

Totaal 15.550 4.320 1.600<br />

* De ISDE-subsidie bedraagt ongeveer 30 procent indien minimaal twee maatregelen<br />

worden getroffen. Bij één maatregel is de subsidie lager.<br />

Meer informatie: www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren<br />

38 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUKERS & BAELEMANS<br />

Conclusie is dat met een aanvaardbare<br />

investering de klant niet alleen de directe<br />

voordelen ervaart, maar ook zijn woning<br />

beter en sneller kan verkopen in de<br />

toekomst. Zo blijkt uit het onderzoek<br />

van Brainbay dat de gemiddelde waardestijging<br />

in 2022 bij een labelsprong<br />

van D naar B 4,30 procent bedraagt.<br />

DE ENERGIEBESPAARLENING<br />

Ik was 21 toen ik in 1998 begon als hypotheekadviseur<br />

en het zit daardoor<br />

denk ik in mijn DNA om de financieringswens<br />

van mijn klant in te vullen<br />

met een hypotheek. Toch is dat niet<br />

altijd de beste optie. De bekendste alternatieve<br />

financieringsvorm is waarschijnlijk<br />

de Energiebespaarlening van<br />

het Warmtefonds. Deze landelijk verkrijgbare,<br />

niet-hypothecaire geldlening<br />

is bedoeld voor eigenaar-bewoners die<br />

energiebesparende voorzieningen willen<br />

financieren. Met rentes tussen 3,75<br />

en 4,20 procent en geen afsluitkosten<br />

een prima alternatief voor een hypotheek<br />

met hogere bijkomende kosten.<br />

Eigenaar-bewoners met een verzamelinkomen<br />

lager dan 60.000 euro, kunnen<br />

zelfs tegen nul procent rente financieren.<br />

Op www.warmtefonds.nl/particulieren<br />

vind je alle informatie en kan de<br />

klant zelf een lening aanvragen.<br />

SVN<br />

Voor een rente van 1,60 procent moeten<br />

we zijn bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting<br />

Nederlandse gemeenten<br />

(Svn). De Svn biedt duurzame financieringsoplossingen<br />

aan verschillende doelgroepen<br />

en werkt samen met voornamelijk<br />

gemeenten en provincies. De bekendste<br />

Svn-lening onder hypotheekadviseurs<br />

is waarschijnlijk de Starterslening.<br />

Maar ook voor het verduurzamen en<br />

renoveren van de eigen woning kan een<br />

huiseigenaar bij veel gemeenten terecht<br />

voor een voordelige financiering. Check<br />

wel altijd vooraf of er nog ‘geld in de<br />

pot’ zit en onder welke voorwaarden en<br />

tarieven kan worden geleend. Via www.<br />

svn.nl/overheden/alle-regelingen kun je<br />

aangeven in welke gemeente je een lening<br />

zoekt en voor welk doel.<br />

In tegenstelling tot de Energiebespaarlening<br />

die een landelijke dekking kent,<br />

verschillen de beschikbare regelingen<br />

vaak per gemeente. De gemeente ’s-<br />

Hertogenbosch heeft bijvoorbeeld geen<br />

lening voor het verduurzamen van de<br />

woning, terwijl de consument in Nijmegen<br />

tegen 1,60 procent niet-hypothecair<br />

kan financieren met een looptijd<br />

van vijftien jaar (wel inschrijving BKR).<br />

Als je de gemeentenaam invult, het gewenste<br />

product selecteert en klikt op<br />

‘proefberekening’, zie je tegen welke<br />

rente en voorwaarden kan worden gefinancierd.<br />

Ook de productnamen van leningen<br />

voor het verduurzamen van de woning<br />

kunnen per gemeente verschillen. Zo<br />

kennen we de <strong>Duurzaam</strong>heidslening,<br />

de Stimuleringslening, Toekomstbestendig-wonen<br />

lening, Verzilverlening<br />

(voor senioren) en de Maatwerklening.<br />

Bij de Stimuleringslening en Toekomstbestendig-wonen<br />

lening heeft de consument<br />

soms de keuze tussen een welen<br />

niet-hypothecaire variant. Voor deze<br />

laatste brengt de Svn 850 euro afsluitkosten<br />

in rekening.<br />

Conclusie: gezien de voorwaarden en<br />

tarieven die sommige gemeenten bieden,<br />

kunnen we als financieel professionals<br />

niet anders dan deze mogelijkheden<br />

betrekken in het advies. Het feit dat<br />

we niet kunnen bemiddelen voor een<br />

Svn-lening, doet daar in mijn beleving<br />

niets aan af.<br />

WIN-WIN SITUATIE<br />

Mijn klant meldde zich een paar weken<br />

geleden bij mij voor de financiering van<br />

het verduurzamen van zijn woning en<br />

andere verbouwingen. Een kort onderzoek<br />

wees uit dat financieren via de Svn<br />

veel voordeliger was dan bij de hypotheekverstrekker.<br />

Vervolgens leerde ik<br />

wat er gebeurt als je jezelf bij een klant<br />

afraadt: je betrouwbaarheidsfactor<br />

neemt direct toe. De klant waardeerde<br />

het eerlijke advies en ik weet zeker dat<br />

ik er een ambassadeur bij heb. Soms<br />

is het zaaien om later weer te kunnen<br />

oogsten. n<br />

Frank Paalman: ‘Je<br />

betrouwbaarheidsfactor<br />

neemt toe.’<br />

Frank Paalman ontwikkelt en geeft<br />

al bijna twintig jaar trainingen bij<br />

Dukers & Baelemans. Samen met<br />

ons team, waaronder gepassioneerde<br />

docenten, coaches en trainers,<br />

staan wij klaar voor de financieel<br />

professional die zich wil blijven ontwikkelen.<br />

Vond je dit artikel interessant?<br />

Onze vernieuwde PE SEH en PE CFP<br />

trainingen zitten boordevol tips en<br />

actualiteiten uit de dagelijkse adviespraktijk.<br />

In 2024 bieden we,<br />

naast een eendaags programma<br />

‘<strong>Advies</strong>kansen in verduurzaming en<br />

klantbeheer’, ook een online duurzaamheidstraining<br />

van één dagdeel<br />

aan dat alleen gaat over duurzaamheid.<br />

Schrijf je in via www.dukers-baelemans.nl<br />

of bel voor persoonlijk<br />

advies: 088-8288788.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 39


DUURZAAM ADVIES<br />

Kees Dullemond:<br />

‘Werk samen en<br />

maak het leuk.’<br />

40 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

DE AFGELOPEN 65 JAAR IS ER VEEL VERANDERD MAAR ÉÉN DING STAAT VAST<br />

VOOR KEES DULLEMOND (65): “VERANDERINGEN ZIJN ONVERMIJDELIJK<br />

EN ZIJN DE BRANDSTOF VOOR SUCCESVOL ONDERNEMEN.” RUIM VEERTIG<br />

JAAR WERKT KEES MET VEEL ENTHOUSIASME EN BEVLOGENHEID IN DE<br />

VERZEKERINGSBRANCHE. HET MERENDEEL VAN ZIJN CARRIÈRE HEEFT HIJ<br />

ALS BEDRIJFSADVISEUR ONDERNEMINGEN NAAR EEN HOGER PLAN WETEN<br />

TE TILLEN. NU HOUDT HIJ ZICH BEZIG MET DUURZAAMHEID EN DAARIN KOMT<br />

ZIJN ERVARING ALS BEDRIJFSADVISEUR GOED VAN PAS.<br />

Verandering is de<br />

brandstof voor<br />

succesvol ondernemen<br />

TEKST SARA HATTINK<br />

Op welke momenten ben jij extra bewust van verandering?<br />

Afgelopen zomer was ik op vakantie in Anduze. Daar<br />

kwam ik als klein jongetje van tien jaar met mijn ouders<br />

op de camping van een perziken- en abrikozenboer.<br />

We hielpen met plukken, op grootte sorteren en<br />

netjes in dozen leggen. Mijn oudere broers mochten<br />

zelfs mee op de trekker naar de markt van Alès. Wat<br />

een avontuur. En natuurlijk aten we ze ook: het sap<br />

droop langs je mond en handen. Heerlijk, vers van de<br />

boom, kan niet beter. We waren de hele dag buiten:<br />

zwemmen en dammen bouwen in de rivier, vissen vangen<br />

voor onszelf en de kat die we mee hadden, spelen,<br />

hollen, klimmen, bootje varen, jeu de boules. Elke<br />

avond bekaf de tent in.<br />

Veel herkende ik nu niet meer. Geen tenten, de<br />

oude boerderij stond er niet meer. De slagbomen gaan<br />

open op het nummerbord van je auto. De kinderen vermaken<br />

zich in het grote zwemparadijs of ze zitten op<br />

hun telefoon of iPad. Wij waren al blij met stromend<br />

water en een toilet. Nu rijdt men met de elektrische<br />

auto naar de wasserette op de camping, om met de telefoon<br />

de internet gestuurde wasmachine aan te zetten.<br />

Tenten zijn vervangen door stacaravans en campers<br />

met aanhanger (waar een auto, motor of boot op<br />

staat). Volwassenen en kinderen (!) liepen al e-sigaretten<br />

rokend in het rond. Het was wennen allemaal.<br />

Hoe kijk je nu terug op die ervaring?<br />

Door 55 jaar terug te gaan in de tijd wordt wel heel<br />

zichtbaar hoe ons leven nu ingericht is. Hoe verweven<br />

we zijn geraakt met automatisering en internet. Ons<br />

gedrag, de manier van leven en hoe we met elkaar omgaan<br />

is daardoor ook veranderd.<br />

Ik vind het razend interessant om te zien hoe de<br />

wereld om ons heen, de hele samenleving zich ontwikkelt.<br />

Wat gebeurt er allemaal? Wat zijn de grote veranderingen<br />

en wat zijn daar de – te verwachten – gevolgen<br />

van? Waar gaat het heen? Hoe kan ik daar het beste<br />

mee omgaan? Ja, ik denk dat ik wel kan zeggen dat<br />

ik een liefhebber van veranderingen ben.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 41


DUURZAAM ADVIES<br />

‘Door gestructureerd aandacht<br />

aan duurzaamheid te geven,<br />

werk je aan de toekomstbestendigheid<br />

van je bedrijf’<br />

Veel mensen vinden verandering lastig. Waarom is dit<br />

voor jou anders?<br />

Veranderingen zijn natuurlijk niet alleen maar rozengeur<br />

en maneschijn. Eerlijk gezegd vond ik de camping<br />

in Anduze van 1968 een stuk leuker dan nu. Er doen<br />

zich nu eenmaal ontwikkelingen voor met negatieve<br />

consequenties. Toch heb ik dit jaar een prima plekje<br />

voor mijn diesel ronkende camper gevonden. Aan de<br />

rivier, wat afgelegen van de drukte. Het is wat het is en<br />

het zit in jezelf hoe je met nieuwe situaties omgaat.<br />

Kun je hier een voorbeeld uit de financiële sector van geven?<br />

In de beginjaren bestond er nog geen computer en gold<br />

er de Wet assurantiebemiddeling. Internet, automatisering,<br />

digitalisering, laptops deden stapje voor stapje<br />

hun intrede in de samenleving. De wet- en regelgeving<br />

is enorm toegenomen: via de Wet assurantiebemiddelingsbedrijf<br />

en de Wet Financiële Dienstverlening tot<br />

ONDERNEMERSCHAP EN DUURZAAMHEID<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid is niet langer “iets wat we er even bij doen”.<br />

Het is een cruciaal onderdeel van succesvol ondernemen. Ondernemerschap<br />

kent drie aspecten en in elk daarvan dient<br />

duurzaamheid aan de orde te komen.<br />

1. Leiderschap Geef in je missie, visie en strategie van je bedrijf<br />

duurzaamheid een plekje. Beantwoord de vragen<br />

“waarom, hoe en wat” wil ik met duurzaamheid binnen<br />

mijn bedrijf. Formuleer passende doelstellingen.<br />

2. Management Maak duurzaamheid onderdeel van je organisatie,<br />

in de manier van leidinggeven en personeelsbeleid,<br />

je marketing en communicatie. Verduurzaam je pand<br />

en het woon-werkverkeer van je medewerkers.<br />

3. Vakmanschap Blijf op de hoogte (met kennis en kunde)<br />

van duurzaamheid, duurzame verzekeringsproducten en<br />

verzekerbaarheid van de verduurzaming. De komende jaren<br />

wordt steeds meer ingezet op duurzaam schadeherstel,<br />

hetgeen goed aansluit op het circulair maken van Nederland.<br />

En adviseurs: hoe ga je duurzaamheid een vast<br />

onderdeel maken in het adviesgesprek met je klanten?<br />

de huidige Wft. Dit zijn twee voorbeelden van een transitie<br />

die zich in de verzekeringsbranche hebben voorgedaan.<br />

Met enorme gevolgen voor werkprocessen,<br />

bedrijfsvoering, wijze van omgaan (en verplichtingen)<br />

met klanten, compliance vereisten, etcetera. Automatisering<br />

en Wft zijn niet meer weg te denken.<br />

Het woord transitie valt geregeld in deze tijd. Hoe zou<br />

jij transitie omschrijven?<br />

Een mooie omschrijving van transitie vind ik: door gelijktijdige,<br />

op elkaar inwerkende en elkaar versterkende<br />

ontwikkelingen over een periode van jaren op verschillende<br />

gebieden (economie, cultuur, milieu, technologie, wetgeving)<br />

ontstaat een structurele overgang naar een blijvende,<br />

nieuwe situatie. Je komt uiteindelijk over een periode<br />

van vele jaren in een nieuwe marktorde terecht.<br />

Zoals het vroeger was (marktorde A) zal het straks<br />

(marktorde B) niet meer zijn. Om succesvol te kunnen<br />

ondernemen in tijden van een transitie zul je de veranderingen<br />

moeten omarmen. Het is van groot belang<br />

voor het voortbestaan van je bedrijf te anticiperen<br />

op die veranderingen en ze in je bedrijfsvoering door<br />

te voeren. Doe je dat niet, dan ben je het pad van het<br />

einde ingeslagen. Kijk maar naar de automatisering:<br />

er bestaat geen assurantiekantoor dat zonder kan. Je<br />

zult dus wel mee moeten. Dat geldt dus ook voor de<br />

transitie op het gebied van energie, klimaat en duurzaamheid.<br />

Hoe omschrijf jij de transitie op het gebied van duurzaamheid?<br />

We kennen allemaal de beelden van gestrande vakantiegangers<br />

in Griekenland door de bosbranden. We zien<br />

allemaal de overstromingen in Italië. En we hebben allemaal<br />

nog de verwoestingen op ons netvlies door de<br />

enorme hoosbuien twee jaar geleden in Valkenburg (en<br />

Duitsland en België). Met overigens alle verzekeringsconsequenties<br />

van dien. Iedereen is wel doordrongen<br />

van de klimaatverandering die zich voordoet. Een belangrijk<br />

onderdeel daarvan is de overgang van fossiele<br />

brandstoffen naar groene energie; de energietransitie.<br />

Maar duurzaamheid is meer dan klimaat en milieu. Het<br />

richt zich ook op sociale en economische aspecten: gelijke<br />

behandeling van mensen, inclusiviteit, gezondheid<br />

en vitaliteit, bestrijding van armoede, gelijke toegang<br />

tot financieel advies en dergelijke. Al deze elementen<br />

zijn vastgelegd in de zeventien ontwikkelingsdoelen<br />

van de Verenigde Naties. Die ook betrekking hebben op<br />

Nederland en de verzekeringsbranche en die dus ook<br />

toepasbaar zijn in de bedrijfsvoering van een assurantiekantoor.<br />

Dit alles bij elkaar noemen we ook wel de<br />

duurzaamheidstransitie. Die voltrekt zich in een periode<br />

van 1990 tot en met 2050.<br />

42 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

Waarom 2050? Omdat er diverse doelstellingen zijn<br />

verwoord om in 2050 bereikt te hebben: het Klimaatakkoord,<br />

bedrijven zijn CO2-neutraal en Nederland wil<br />

een volledig circulaire economie zijn. Waarom 1990?<br />

Omdat die datum als ijkpunt wordt genomen inzake<br />

het niveau aan CO2-uitstoot (die we dus in 2050 op nul<br />

willen hebben). Uiteraard is het denken over en het<br />

werken aan een betere toekomst van de wereld al ruim<br />

daarvoor met de oprichting van de Club van Rome in<br />

1968 in gang gezet.<br />

Liggen we op koers?<br />

Dat is een moeilijk punt. Qua tijd zijn we, met nog<br />

zo’n 27 jaar te gaan al over de helft. Maar onderzoek<br />

laat zien dat we achter blijven met onze inspanningen<br />

en resultaten. In dit tempo zijn de (klimaat- en SDG-)<br />

doelstellingen niet haalbaar. Om die reden is INSVER<br />

ook opgericht. Om een snellere en betere transitie naar<br />

een duurzame samenleving mogelijk te maken. En om<br />

de verzekeringsbranche zelf sneller te verduurzamen.<br />

Sinds de oprichting van INSVER in december 2021 is<br />

al veel bereikt. De aandacht voor duurzaamheid neemt<br />

toe, het onderwerp is bespreekbaarder geworden en<br />

steeds meer initiatieven zien het licht. Ik ben trots op<br />

onze verzekeringsbranche en hoe er stappen worden<br />

gezet. Als we met elkaar, als financieel adviseurs en<br />

verzekeraars, weten te versnellen, dan denk ik dat we<br />

wel degelijk op koers liggen. Vooral ook als de diverse<br />

belangenorganisaties elkaar in een samenwerking met<br />

INSVER rond duurzaamheid weten te vinden.<br />

Waarom heb jij je als bedrijfsadviseur specifiek op dit<br />

onderwerp gericht?<br />

Al een jaar of veertig ben ik bezig om assurantiekantoren<br />

van bedrijfsadvies te voorzien zodat ze succesvoller<br />

kunnen functioneren. Een paar jaar gelden besloot<br />

ik dat het tijd was om mijn focus te verleggen: ik wilde<br />

maatschappelijk meer van betekenis zijn en stelde mezelf<br />

de vraag wat kan ik aan de samenleving teruggeven?<br />

Zo ben ik op het dynamische en belangrijke onderwerp<br />

duurzaamheid uitgekomen. En hoe mooi blijken<br />

de onderwerpen duurzaamheid en ondernemerschap<br />

met elkaar samen te hangen. Met mijn ervaring<br />

als bedrijfsadviseur kan ik nu de branche als geheel en<br />

individuele kantoren helpen om duurzaamheid in het<br />

ondernemerschap op te nemen. Hier kan ik voor mijn<br />

gevoel van betekenis zijn en verschil maken.<br />

Hoe kan een assurantiekantoor met duurzaamheid aan<br />

de slag?<br />

Er zijn veel raakvlakken tussen duurzaamheid en ondernemerschap.<br />

In het kader bij dit artikel staan ze<br />

kort vermeld. Neem als ondernemer even afstand van<br />

LEIDERSCHAP EN DUURZAAMHEID<br />

Succesvol ondernemen is inspelen op veranderingen. Omarm<br />

ze, maak er gebruik van en doe je voordeel er mee. Veel<br />

veranderingen geven kansen om te ondernemen. Ondernemerschap<br />

in veranderende tijden begint met de volgende drie<br />

succesfactoren van leiderschap.<br />

1. Krachtig ondernemend leiderschap Leiderschap vereist de<br />

wil om te ondernemen. Een ondernemer moet inspelen<br />

op de veranderingen die zich voordoen en niet bij de pakken<br />

neer gaan zitten. Een succesvolle ondernemer geeft<br />

leiding aan zichzelf en aan zijn organisatie. Doe aan kritische<br />

zelfreflectie: is het bedrijf wel ondernemend genoeg<br />

bezig?! Anticiperen we voldoende op de duurzaamheidstransitie?<br />

2. Heldere en vernieuwde missie en visie In tijden van een transitie<br />

is het van belang te kijken naar de plaatsbepaling van<br />

het bedrijf: waarom is het bedrijf op deze aarde en welke<br />

betekenis wil het hebben richting de klanten? Welke<br />

waarden hanteert het bedrijf hierbij? Wat versta je onder<br />

duurzaamheid en welk belang wil je dit geven in de ontwikkeling<br />

van het bedrijf in de komende vijf jaar?<br />

3. Focus en concrete strategische keuzes Focus op waar de organisatie<br />

echt goed in is. Implementeer nieuwe ontwikkelingen<br />

in je dienstverlening. Maak goede strategische keuzes,<br />

zoals verdergaand specialiseren, of juist differentiëren, samenwerken<br />

en/of bepaalde zaken afstoten. Hoe kun en wil<br />

je de klanten in hun duurzaamheidsambities bijstaan? Stel<br />

helder beleid en actieplannen op voor de komende jaren.<br />

de dagelijkse gang van zaken. Ga als het ware boven je<br />

bedrijf zweven en kijk eens goed wat er allemaal gebeurt.<br />

Stel jezelf veel vragen en ga op zoek naar de antwoorden.<br />

Durf nieuwe lijnen te trekken: maak keuzes<br />

en neem beslissingen. Door gestructureerd aandacht<br />

aan duurzaamheid te geven, werk je aan een betere toekomstbestendigheid<br />

van je bedrijf. Want duurzaamheid<br />

is niet meer weg te denken. We bevinden ons met<br />

z’n allen in een energie-, klimaat- en duurzaamheidstransitie.<br />

Dat raakt alle klanten van de verzekeringsbranche<br />

én het raakt dus alle adviseurs en verzekeraars.<br />

Mijn advies is niet langer te wachten, maar aan<br />

de slag te gaan. Maak van duurzaamheid een vast onderdeel<br />

van je onderneming. Door op een speelse manier<br />

met uitdagingen en verandering om te gaan, kun<br />

je het verduurzamen van je bedrijf leuk maken. INS-<br />

VER wil ondernemingen in de branche daar graag bij<br />

ondersteunen. Inmiddels zijn we diverse samenwerkingen<br />

aangegaan en dat helpt bij deze transitie. Dit adviseer<br />

ik dan ook aan iedere ondernemer: Werk samen en<br />

maak het leuk! Veel succes en plezier met ondernemerschap<br />

en duurzaamheid! n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 43


PARTNER IN KENNIS<br />

HOEWEL HET VERMINDEREN VAN ONGELIJKHEID ÉÉN VAN DE<br />

DUURZAAMHEIDSDOELEN VAN DE VERENIGDE NATIES IS, ZIEN WE<br />

DAT HET GAT TUSSEN ARM EN RIJK STEEDS GROTER WORDT. OOK IN<br />

NEDERLAND IS DIT HELAAS HET GEVAL. IK VREES DAT DIT - ONDER<br />

MEER DOOR HET OVERHEIDSBELEID - DE KOMENDE JAREN ALLEEN<br />

MAAR GROTER GAAT WORDEN. ALS ADVISEUR/BEMIDDELAAR<br />

KUNT U HIER IETS AAN DOEN. IK NEEM U IN DIT ARTIKEL GRAAG<br />

MEE IN DE PROBLEMEN DIE IK SIGNALEER EN HOE U HIER UW<br />

VERANTWOORDELIJKHEID KUNT NEMEN.<br />

Gelijke kansen<br />

TEKST RICHARD MEINDERS, SVC GROEP<br />

In 2013 is het provisieverbod op impactvolle<br />

en complexe producten en<br />

uitvaartverzekeringen van kracht geworden.<br />

De consument moet u nu<br />

rechtstreeks betalen voor uw dienstverlening<br />

in plaats van via de premie<br />

of de rente van het financiële product.<br />

In 2017 is er in opdracht van het ministerie<br />

van Financiën een evaluatieonderzoek<br />

uitgevoerd naar de werking<br />

van het provisieverbod. Tot een heldere<br />

conclusie leidt deze evaluatie niet,<br />

maar de minister concludeert wel dat<br />

er geen reden is om het provisieverbod<br />

ter discussie te stellen. Wel worden<br />

er enkele maatregelen voorgesteld<br />

om de consument beter geïnformeerd<br />

keuzes te laten maken. Lezen we vervolgens<br />

de resultaten uit de markteffecten,<br />

dan is de conclusie dat de vraag<br />

naar het afnemen van financiële producten<br />

zonder aanvullende financiële<br />

dienstverlening (zogenaamde execution<br />

only) toeneemt. Dit is volgens het<br />

rapport deels toe te schrijven aan een<br />

toenemend aanbod, en deels toe te<br />

schrijven aan een door adviseurs ervaren<br />

beperkte bereidheid bij klanten om<br />

voor advies te betalen. Met name in de<br />

branches arbeidsongeschiktheid, leven<br />

en uitvaart komt het grootste deel van<br />

de nieuwe producten via execution only<br />

tot stand.<br />

Uit het rapport van Decisio, het bureau<br />

dat het onderzoek naar de markteffecten<br />

voor het ministerie heeft uitgevoerd,<br />

vallen de antwoorden op van<br />

adviseurs op de vraag of ze een toenemende<br />

vraag naar execution only ervaren:<br />

52 procent ervaart een toenemende<br />

vraag over de gehele linie; 24 procent<br />

ervaart een toenemende vraag bij<br />

huishoudens met lage inkomens; zes<br />

procent ervaart een toenemende vraag<br />

bij huishoudens met hoge inkomens.<br />

Met name het aanmerkelijke verschil<br />

in vraag naar execution only tussen<br />

huishoudens met lage inkomens<br />

en huishoudens met hoge inkomens<br />

lijkt de stelling in de evaluatie dat consumenten<br />

niet bereid zijn om te betalen<br />

te logenstraffen. In mijn opinie is<br />

het meer een kwestie van niet kúnnen<br />

betalen! Zorgwekkend vind ik dan ook<br />

met name dat de groep die over het algemeen<br />

weinig kennis heeft van financiële<br />

risico’s en financiële producten<br />

zelf een keuze moet maken.<br />

Sinds de invoering van het provisieverbod<br />

is niet alleen de vraag naar<br />

adviesdiensten bij het intermediair<br />

voor arbeidsongeschiktheids-, levensen<br />

uitvaartverzekeringen verminderd,<br />

maar is ook de productie van deze verzekeringen<br />

gedaald. Ik heb al vaker gesignaleerd<br />

dat dit de komende jaren tot<br />

grote financiële problemen kan gaan<br />

leiden en ik vrees dat dit vooral aan de<br />

onderkant van de samenleving plaatsvindt.<br />

Het doel van het provisieverbod<br />

was om een cultuurverandering teweeg<br />

te brengen, Het provisieverbod<br />

was in mijn ogen symptoombestrijding<br />

en levert hierdoor geen substantiële<br />

bijdrage aan het probleem.<br />

ACTIEVE PROVISIETRANSPARANTIE<br />

Na de ‘overwinning’ van de AFM en de<br />

Consumentenbond op het gebied van<br />

het provisieverbod moest er ook nog<br />

actieve provisietransparantie op schadeverzekeringen<br />

komen. Deze treedt<br />

op 1 juli 2024 in werking. De reden voor<br />

deze transparantie? Klanten moet de<br />

44 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


SVC GROEP<br />

dienstverlening kunnen afwegen tegen<br />

de prijs die ze hiervoor betalen. Om<br />

dit op de juiste wijze te kunnen afwegen<br />

is het van belang dat klanten een<br />

goed inzicht krijgen in het werk van de<br />

adviseur/bemiddelaar. Helaas zal ook<br />

deze wetswijziging weer gevolgen hebben<br />

voor de zwakkeren in onze samenleving.<br />

Het provisiesysteem zorgt voor<br />

een redelijk sociaal model van lastenverdeling.<br />

Zeg maar de rijken betalen<br />

voor de armen. Een particuliere klant<br />

met een hoog inkomen, duur huis, dure<br />

auto, etcetera, betaalt in verhouding<br />

te veel provisie voor de dienstverlening<br />

die de adviseur/bemiddelaar hem<br />

levert. De bijstandsmoeder met twee<br />

kinderen zal in de praktijk te weinig betalen<br />

voor de dienstverlening, maar gemiddeld<br />

genomen heeft de adviseur/<br />

bemiddelaar een prima bedrijfsmodel.<br />

Doordat klanten straks de dienstverlening<br />

gaan afwegen tegen de prijs die<br />

ze hiervoor gaan betalen, zal de klant<br />

die relatief veel provisie betaalt, vragen<br />

om een korting. Dit betekent dat de adviseur/bemiddelaar<br />

de klanten die te<br />

weinig betalen, zeg maar die bijstandsmoeder,<br />

moet gaan bijbetalen voor de<br />

dienstverlening wil de hij of zij een rendabel<br />

bedrijfsmodel blijven hanteren. Je<br />

voelt hem al aankomen, zij gaan ook op<br />

dit gebied andere, waarschijnlijk minder<br />

verantwoorde, keuzes maken. Een<br />

overwinning voor de AFM en de Consumentenbond,<br />

een verlies voor kansgelijkheid.<br />

‘Adviseur kan verschil<br />

maken bij verminderen<br />

kansongelijkheid’<br />

ROL ADVISEUR<br />

Als adviseur overkomt u deze wetgeving<br />

en moet u er het beste van maken.<br />

Toch ben ik van mening dat u ook<br />

uw rol kunt pakken om de kansongelijkheid<br />

te verminderen. De wet biedt<br />

u de mogelijkheid om uw feebeloning<br />

te spreiden over 24 maanden. U mag<br />

dan geen rente en kosten in rekening<br />

brengen. Door uw feebeloning te<br />

spreiden maakt u uw advies op complexe<br />

en impactvolle producten betaalbaarder<br />

voor uw klant, zeker de<br />

klant die het adviesbedrag niet ineens<br />

kan betalen.<br />

Een andere mogelijkheid is om in ieder<br />

advies een vrijwillige solidariteitsbijdrage<br />

te vragen. U kunt op deze manier een<br />

potje aanmaken voor advies aan klanten<br />

die dit niet kunnen betalen.<br />

Ook kun je denken aan een gratis<br />

inloopspreekuur waarin klanten vragen<br />

kunnen stellen over hun financiële risico’s<br />

en/of producten.<br />

De laatste optie is wat mij betreft<br />

gewoon klanten die een lagere provisie<br />

vragen uitleggen waarom je dit niet<br />

kunt doen, namelijk de subsidie van<br />

klanten die minder (kunnen) provisie<br />

betalen. Is dit voor de klant geen valide<br />

reden, dan is de vraag of deze klant bij<br />

je past.<br />

CONCLUSIE<br />

We staan voor een spannende tijd voor<br />

de adviseur/bemiddelaar om zijn bedrijfsmodel<br />

rendabel te houden en hierin<br />

de juiste keuzes te maken. Voor wat<br />

betreft deze juiste keuzes gaat het niet<br />

alleen om zijn eigen bedrijfsvoering,<br />

maar ook op de impact die dit heeft<br />

voor zijn klanten en het verschil dat hij<br />

kan maken op het gebied van kansgelijkheid.<br />

Ik hoop dat u met mijn adviezen<br />

de juiste keuzes maakt. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 45


DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />

KLIMAATVERANDERING AFREMMEN KAN ALLEEN<br />

ALS WE ALLEMAAL MEEDOEN: OVERHEID, BEDRIJVEN<br />

EN CONSUMENTEN EN ECHT CONCRETE ACTIES<br />

ONDERNEMEN. OOK VERZEKERAARS EN HUN KETEN-<br />

PARTNERS. GELUKKIG GEBEURT ER STEEDS MEER.<br />

Transitie vraagt<br />

om samenspel<br />

TEKST TIMO BRINKMAN EN TUĞÇE SERINKAN, VERBOND VAN VERZEKERAARS<br />

Wereldwijd zien verzekeraars de schadelast<br />

door extreem weer oplopen.<br />

Ook in Nederland. Klimaatverandering<br />

is overal en zet door. Belangrijke<br />

vraag voor verzekeraars is hoe<br />

de schadelast zich de komende jaren zal ontwikkelen.<br />

Binnenkort geeft het Verbond antwoord op deze vraag.<br />

Als wij naar buiten komen met een doorrekening naar<br />

schadelast aan de hand van de nieuwe klimaatscenario’s<br />

die het KNMI in oktober 2023 publiceerde.<br />

De Net-Zero Insurance Alliance (NZIA), een alliantie<br />

van de Verenigde Naties en verzekeraars, heeft zich<br />

gecommitteerd aan een netto nul verzekeringsportefeuille<br />

in 2050. Ook verschillende Nederlandse verzekeraars<br />

hebben zich hierbij aangesloten. Alle verzekeraars<br />

in ons land kijken hoe ze hun portefeuilles klimaatneutraal<br />

kunnen krijgen (voor beleggingen via het<br />

Klimaatcommitment). Het is ook mooi om te zien dat<br />

bij de meerderheid van het intermediair, duurzaamheid<br />

inmiddels vast onderdeel is van het advies. Let wel, als<br />

verzekeraars het niet vanuit de eigen organisatie oppakken,<br />

dan komt het wel vanuit wet- en regelgeving.<br />

In 2050 wil de Europese Unie immers klimaatneutraal<br />

zijn. Dat betekent dat er in 2050 helemaal geen broeikasgassen<br />

meer worden uitgestoten. Weet dat deze<br />

trein ook in China en de VS is aangekomen en op punten<br />

zelfs harder rijdt dan Europa.<br />

Maar hoe breng als verzekeraar de schadeportefeuille<br />

naar netto nul uitstoot? Hoe neem je je klanten mee in<br />

de net zero-transitie en houd je tegelijkertijd de verzekerbaarheid<br />

op peil? Om verzekeraars hierbij te helpen,<br />

heeft het Verbond afgelopen maand een (vrijblijvende)<br />

handreiking net-zero uitgebracht voor schadeverzekeraars.<br />

CSRD<br />

Het meten van uitstoot is in een stroomversnelling beland<br />

door de Corporate Sustainability Reporting Directive<br />

(CSRD). Deze Europese richtlijn vraagt van grote<br />

bedrijven, zoals banken, verzekeraars, en van onze grotere<br />

klanten, dat ze rapporteren over de manier waarop<br />

zij omgaan met duurzaamheid in hun eigen organisatie.<br />

Maar ook hun waardeketen, inclusief transitieplannen<br />

om de uitstoot terug te brengen. Die rapportages<br />

moeten de grootste bedrijven al aanleveren over het<br />

huidige jaar. De kleinere mkb-bedrijven zijn voorlopig<br />

vrijgesteld voor directe rapportage, maar zullen door<br />

hun grotere afnemers worden bevraagd. En ook door<br />

hun verzekeraar en bank.<br />

Samenwerken dus, want voldoen aan deze rapportageverplichtingen<br />

is een opgave voor het hele bedrijfsleven,<br />

niet alleen verzekeraars. De grotere bedrijven,<br />

brancheorganisaties en consultancies zijn op dit moment<br />

druk bezig om hier beleid en standaarden voor<br />

46 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />

te maken om zoveel mogelijk samenhang te creëren<br />

om een wildgroei aan aanleveropties te voorkomen. En<br />

voor het intermediair geldt: de rapportageverplichting<br />

biedt een uitgelezen kans om de klant multidisciplinair<br />

te helpen.<br />

VOORAL GEEN ZIGZAGBELEID<br />

Snelle ontwikkelingen en lange doorlooptijden van investeringen.<br />

Bedrijven en hun klanten hebben geen<br />

baat bij beleid dat afhankelijk is van de politieke wind<br />

op dat moment. Onze sector is gericht op de lange termijn<br />

en heeft dus baat bij lange termijn duidelijkheid<br />

op allerlei terreinen en vooral geen zigzagbeleid. Daarom<br />

blijven wij ons in de lobby hard maken voor een<br />

helder tijdspad voor de reële economie. Dan kan de financiële<br />

sector de klanten helpen bij de omschakeling<br />

op voor hen logische momenten. Pakt de politiek deze<br />

handschoen niet op? Dan leidt dit tot spanningen, zoals<br />

al duidelijk wordt bij het toenemende aantal rechtszaken<br />

van partijen tegen bedrijven en instellingen die<br />

in fossiele industrieën beleggen. Aan de andere kant<br />

moet je als sector ook oppassen om collectief legale bedrijfstakken<br />

uit te sluiten versus de kracht van engagement.<br />

Dit houdt een mededingingsrisico in, ook als je<br />

samen het juiste wil doen.<br />

Je kunt kiezen voor de ogenschijnlijke makkelijke<br />

weg door je te verschuilen achter deze ontwikkelingen.<br />

Je kan naar elkaar wijzen. Want bieden verzekeraars<br />

wel genoeg capaciteit? Wil de klant wel een duurzaam<br />

alternatief of gewoon de goedkoopste en snelste<br />

weg? Laat het intermediair de keuzemogelijkheden<br />

voldoende zien? Een ding is helder: deze transitie gaat<br />

álle klanten raken. Klanten die zelf al bezig zijn, klanten<br />

die wel willen maar hulp nodig hebben, en klanten<br />

die niets met duurzaamheid hebben. De meeste particulieren<br />

en ondernemers willen best verduurzamen,<br />

maar moeten allerlei best forse hordes nemen. En dat<br />

is lastig vanuit bijvoorbeeld een kleine portemonnee<br />

en investeringen die een ondernemer eerst terug moet<br />

verdienen voordat er geld is voor een nieuwe schone-<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 47


DUURZAAM SCHADEVERZEKEREN<br />

re investering. Straf je dit af met uitsluiting of hogere<br />

premies? Daar is zowel de transitie als je klant niet mee<br />

geholpen. Van belang is om bij ‘ESG’ niet alleen naar<br />

de E van Environment te kijken, maar ook naar de S<br />

van Social. De sustainability goals van de VN bevatten<br />

niet voor niets veel uitgangspunten zoals klimaat, milieu,<br />

schone energie, maar ook zaken als geen honger,<br />

geen armoede, eerlijk werk en economische groei horen<br />

hier gewoon bij. Wij kunnen onze klanten helpen met<br />

onze kennis en netwerk, maar dat kunnen we niet alleen:<br />

een realistisch tijdpad vanuit de overheid is een<br />

van de belangrijkste randvoorwaarden.<br />

‘Heldere transitiepaden<br />

noodzakelijk, maar<br />

ook eigen rol<br />

verzekeringssector’<br />

NIEUWE RISICO’S<br />

Wij zijn er als sector om transitie mogelijk te maken.<br />

Tegelijkertijd brengen nieuwe technieken vaak nieuwe<br />

veiligheidsrisico’s en onzekerheid met zich mee. Door<br />

in te zetten op preventie voorkomen we dat de verzekeringssector<br />

op de rem gaat staan. Dat betekent dat bij<br />

de ontwikkeling en uitvoering van een nieuwe duurzame<br />

techniek je een verzekeraar in een zo’n vroeg mogelijk<br />

stadium moet betrekken. Zo hebben verzekeraars<br />

samen met andere partijen ingezet op inspectiemethodieken<br />

en clausules voor de installatie van zonnepanelen<br />

op daken. Hierdoor is het plaatsen van panelen<br />

weer een verzekeraarsrisico geworden. Maar ontwikkelingen<br />

gaan snel. Denk aan energieopslagsystemen,<br />

waterstoftechnologieën en carbon capture and storage.<br />

Als financiële sector moeten we nog meer gaan samenwerken<br />

met de technische sector. Ook om vervolgens<br />

nieuwe verzekeringsproducten te ontwikkelen die passen<br />

bij de energietransitie zoals het verzekeren van e-<br />

mobility, prijsschommelingen bij duurzame energie of<br />

het opnemen van duurzaam herstel in de voorwaarden.<br />

Daar komt nog iets bij: de schaal van sommige projecten.<br />

Daar gaat het intermediair in de co-assurantiemarkt<br />

de komende jaren tegenaan lopen. Het zal namelijk<br />

niet altijd makkelijk zijn voldoende verzekeringscapaciteit<br />

te vinden. Door een gebrek aan data, onzekerheid,<br />

lange doorlooptijden, prijsschommelingen, snelle<br />

ontwikkelingen en politieke risico’s. Dit vraagt om<br />

nieuw overleg tussen verzekeraars, intermediair en de<br />

overheid. Uiteraard binnen de kaders van de mededinging<br />

omdat verzekeraars geen afspraken mogen maken<br />

over voorwaarden en premie. Maar we kunnen wél<br />

marktoplossingen initiëren, vrijblijvende voorbeeldclausules,<br />

leidraden opstellen en guidance geven en<br />

lobbyen voor regelgeving. Of het gesprek aangaan voor<br />

publiek-private constructies.<br />

DUURZAAM SCHADEHERSTEL<br />

<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel, daar kunnen schadeverzekeraars<br />

en de keten echt het verschil maken. Daarom hebben<br />

het Verbond, Nivre en Schoonmakend Nederland<br />

vorig jaar het Manifest <strong>Duurzaam</strong> Schadeherstel in<br />

de propertymarkt ondertekend. En we denken ook na<br />

over iets soortgelijks in de automotive branche. Maar<br />

het blijkt niet eenvoudig om een hele, op jarenlange<br />

ervaring draaiende keten te veranderen. Zo wordt op<br />

dit moment ons eigen gebouw hersteld na een schade.<br />

Onze eerste gedachte was in ieder geval ‘niet weer hé’,<br />

want eerder in 2023 hadden we ook al een flinke schade<br />

aan het pand. Onze tweede gedachte was dat we gewoon<br />

weer zo snel mogelijk op de rit willen zijn, met de<br />

intrinsieke motivatie om duurzaam te herstellen.<br />

Een ‘mooi’ moment om zelf eens te ervaren hoe de<br />

keten inspeelt op behoeften van de klant, in dit geval<br />

die van het Verbond. Zo hebben we in de eerste weken<br />

flink wat partijen langs zien komen, herstellers, experts<br />

(ook die van de onderaannemers), makelaar, verzekeraar.<br />

Het herstelbedrijf dat de opdracht van ons kreeg,<br />

vanwege hun duurzame aanpak én ook goedkopere offerte,<br />

heeft behoorlijk gespaard op overbodige, extra<br />

ritjes. Ze werkten namelijk met op afstand uitleesbare<br />

sensoren tijdens het droogproces. Dit zorgde ervoor dat<br />

er ook redelijk snel geconcludeerd kon worden dat er<br />

überhaupt niet al te veel drogers nodig waren, de luchtvochtigheid<br />

was eigenlijk best goed. Zo werd er met één<br />

technologische ontwikkeling, de op afstand uitleesbare<br />

sensoren, al behoorlijk gereduceerd op CO2-uitstoot.<br />

Wij hebben de ambitie om duurzaam schadeherstel<br />

gemeengoed te maken in de propertymarkt. Samen<br />

met de hele keten, want daar zit de kracht. Dat<br />

betekent samen het gesprek aangaan over wat de expert<br />

bijvoorbeeld nodig heeft van de verzekeraar om de<br />

klant mee te laten bewegen naar een duurzame keuze<br />

(want de consument moet het wel willen!) en hoe de<br />

reconditioneerder daarop kan inspelen. En dan hebben<br />

we het nog niet over andere belangrijke partijen zoals<br />

de adviseurs, de makelaars, de grootzakelijke markt, de<br />

bouwbedrijven, noem maar op. Die zitten ook in diezelfde<br />

keten en die hebben allemaal een rol in het herstel.<br />

Maar de eerste stappen zijn gezet! n<br />

48 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


PARTNER IN KENNIS<br />

DUURZAAMHEID IS EEN GEMEENSCHAPPELIJK STREVEN VAN VEEL<br />

VERZEKERAARS. OOK ACHMEA ONDERTEKENDE IN 2019 HET KLIMAAT-<br />

COMMITMENT VAN DE FINANCIËLE SECTOR, EN HEEFT INMIDDELS KLI-<br />

MAATDOELSTELLINGEN OPGESTELD VOOR DE EIGEN BEDRIJFSVOERING,<br />

HAAR BELEGGINGSPORTEFEUILLE EN VERZEKERINGSACTIVITEITEN.<br />

JENNIFER RIETVELD – DIRKSEN, SENIOR MANAGER INTERMEDIAIRE RE-<br />

GIE BIJ ACHMEA, LEGT UIT HOE DE VERZEKERAAR DIE AFSPRAKEN WIL<br />

BORGEN IN DE SAMENWERKING MET HAAR PARTNERS. “KLIMAATDOEL-<br />

STELLINGEN ZIJN HEEL MOOI, MAAR ALS VERZEKERAAR BEREIKEN WE<br />

NIKS ALS WE NIET DE HELE KETEN MEEKRIJGEN.”<br />

Verzekeraars trekken samen op in verduurzaming<br />

Achmea gaat in gesprek<br />

met intermediaire partners<br />

TEKST AVÉRO ACHMEA<br />

mij persoonlijk is het<br />

belangrijk om de wereld<br />

goed door te geven aan<br />

“Voor<br />

toekomstige generaties.<br />

Dat speelt nog meer nu ik sinds een jaar<br />

oma ben van twee kleinkinderen. Ik ben<br />

nog opgevoed met elke avond een stukje<br />

vlees. Dat doe ik nu niet meer, ik ben<br />

grotendeels vegetarisch gaan eten. Als<br />

ik eens een stukje vlees eet, dan komt<br />

het van een boerderij die duurzaam en<br />

diervriendelijk produceert.<br />

Als Achmea stellen we natuurlijk<br />

veel ambitieuzere doelen. Onze visie is<br />

<strong>Duurzaam</strong> Samen Leven. Samen met<br />

onze klanten, partners en relaties willen<br />

we grote maatschappelijke oplossen<br />

op het gebied van gezondheid dichterbij,<br />

slimme mobiliteit, onbezorgd<br />

wonen & werken en inkomen – voor<br />

nu, straks en later. Daarop baseren we<br />

onze producten en diensten, zodat die<br />

onze klanten bieden wat ze nu nodig<br />

hebben, maar ook voor de toekomst<br />

houdbaar blijven. Dat doen we niet onverdienstelijk,<br />

maar het kan en moet<br />

nog beter. Met grote stappen waar het<br />

kan, en kleine stappen waar de werkelijkheid<br />

weerbarstig is.”<br />

ADVISEUR BELANGRIJKSTE SCHAKEL<br />

“Veruit het belangrijkst in de verzekeringsketen<br />

is de onafhankelijke intermediair.<br />

Zij kennen de klant – het bedrijfsleven<br />

– als geen ander. Ze weten welke<br />

veranderingen daar op stapel staan,<br />

en wat de impact daarvan is op die bedrijfsvoering.<br />

Maar wat is de impact op<br />

het milieu? Wat zijn schonere alternatieven?<br />

Die kennis is essentieel voor intermediairs<br />

om duurzaam te kunnen<br />

adviseren. Daar willen we onze adviseurs<br />

in ondersteunen.<br />

Achmea is sinds 2021 lid van de Net<br />

Zero Insurance Alliance. Dat is een initiatief<br />

van de Verenigde Naties, waarin<br />

verzekeraars samenwerken aan wetenschappelijk<br />

onderbouwde standaarden<br />

en methodes om de CO2-voetafdruk<br />

van de verzekeringsportefeuille te meten.<br />

Elke verzekeraar stelt vervolgens<br />

zelf realistische reductie- en of engagementdoelen<br />

vast. De uitkomsten delen<br />

we met onafhankelijke adviseurs. Zodat<br />

zij hun klanten goed kunnen adviseren,<br />

en we ook voor hen een sociaal rechtvaardige<br />

transitie mogelijk maken.”<br />

PARTNER VOOR DE OVERHEID<br />

“<strong>Duurzaam</strong>heid heeft een onmiskenbare<br />

maatschappelijke component.<br />

Denk aan de overstromingen van 2021,<br />

in Limburg. Als partner voor de overheid<br />

stellen we onze expertise beschikbaar<br />

om aan de ene kant schade door<br />

extreem weer te voorkomen. Ook richt<br />

50 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


AVÉRO ACHMEA<br />

het overleg zich op de vraag hoe je<br />

schade met elkaar verzekerbaar kunt<br />

houden, wanneer zich een vergelijkbare<br />

ramp opnieuw voordoet.<br />

Daar liggen kansen voor onafhankelijke<br />

adviseurs. Neem bijvoorbeeld<br />

een agrarisch bedrijf, dat een loods vol<br />

wil leggen met zonnepanelen. Als expert<br />

zou de adviseur in het voortraject<br />

al bij zulke plannen betrokken moeten<br />

zijn. Want bij een zonnepark spelen allerlei<br />

factoren die voor brandgevaar<br />

kunnen zorgen. Dat betekent dat zo’n<br />

ondernemer goed geadviseerd moet<br />

worden over constructie technische -<br />

en veiligheidseisen, om te voorkomen<br />

dat het bedrijf buiten de verzekering<br />

valt. Binnen Achmea hebben we hier<br />

inmiddels veel ervaring in opgebouwd.”<br />

DE ANDERE KANT<br />

“We hebben als verzekeraars nog een<br />

verantwoordelijkheid: de verduurzaming<br />

van onze beleggingsportefeuille.<br />

Dat wil zeggen: beleggen op een maatschappelijk<br />

verantwoorde manier, met<br />

respect voor mensen en hun leefomgeving.<br />

Dat is een heel traject, waarbij we<br />

verandering willen realiseren in de reële<br />

economie. Dit doen we onder meer<br />

door structureel dialoog te voeren met<br />

bedrijven waarin we beleggen. Beleggen<br />

in fossiele brandstoffen bijvoorbeeld,<br />

dat moet stap voor stap worden afgebouwd.<br />

Want als je daar bij wijze van<br />

spreken morgen de stekker uit trekt,<br />

dan heeft dat ontwrichtende gevolgen<br />

voor de maatschappij. Dat is anders<br />

bij zoiets als tabaksproducten. Het<br />

heeft geen maatschappij-ontwrichtende<br />

gevolgen om daarmee te stoppen.<br />

Zo moeten we gedurende het hele proces<br />

goede afwegingen maken, en meten<br />

wat onze vorderingen zijn op weg naar<br />

een maatschappelijk verantwoorde en<br />

duurzame beleggingsportefeuille.”<br />

Jennifer Rietveld-Dirksen:<br />

‘De hele keten meekrijgen.’<br />

VERTROUWENSBAND MET KLANTEN<br />

“Ik zie meer dan ooit die toegevoegde<br />

waarde van de onafhankelijke adviseur<br />

als sparringpartner van de klant. Als<br />

raadgever, als partner in business, om<br />

lastige of spannende keuzes om te zetten<br />

in duurzame concurrentievoordelen.<br />

De adviseur is er primair voor ondernemers.<br />

Die hebben een bepaald<br />

specialisme, of een discipline waar ze<br />

goed in zijn, maar daar horen schadevraagstukken<br />

en duurzaamheidskwesties<br />

nog niet altijd bij. Terwijl ze daar<br />

door de verandering van het klimaat<br />

wel steeds meer mee te maken krijgen.<br />

Want duurzaamheid is oneindig veel<br />

meer dan alleen die zonnepanelen op je<br />

dak. Het gaat over de langetermijnstrategie,<br />

over de vraag: hoe help ik mijn bedrijf<br />

de toekomst in. Wat we nu al zien,<br />

is dat adviseurs die daar goed in opereren<br />

een hechte vertrouwensband opbouwen<br />

met hun klanten.”<br />

VOORTDUREND IN GESPREK BLIJVEN<br />

“Een ronde tafeldiner met CEO’s van<br />

onze grootste intermediaire partners<br />

leverde vorig jaar belangrijke inzichten<br />

op. Babs Dijkshoorn, onze directeur<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid, bracht daar een aantal<br />

stellingen ter tafel. Daar kwam een verhelderend<br />

gesprek uit voort over duurzaamheidsvraagstukken<br />

en wat er allemaal<br />

bij komt kijken. Bottom line is<br />

dat het voor iedereen een leertraject is,<br />

en dat we met elkaar in gesprek moeten<br />

blijven over welke lessen we kunnen<br />

trekken uit onze inspanningen. Dat is<br />

toch de beste manier om goede bedoelingen<br />

om te zetten in een praktische<br />

aanpak die je kunt borgen in de strategie<br />

en visie van een organisatie.<br />

Wat me opviel, is de motivatie van<br />

al die CEO’s om werk te maken van<br />

duurzaamheid. In de dagelijkse praktijk<br />

zijn ze – laten we eerlijk zijn – elkaars<br />

concurrenten. Maar dat blijkt dus niet<br />

te spelen op het gebied van duurzame<br />

commitment. Dat biedt hoop, nee,<br />

sterker nog, een stevig houvast voor<br />

een rechtvaardige, klimaat positieve<br />

toekomst voor iedereen.” n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 51


BETEKENIS<br />

HET IS EEN MOOIE TERM – DUURZAAMHEID. MAAR WAT VERSTAAN WE ER<br />

EIGENLIJK ONDER? VOOR VEEL MENSEN IS HET EEN CONTAINERBEGRIP<br />

GEWORDEN, WELISWAAR MET POSITIEVE ASSOCIATIES. DUURZAAMHEID HEEFT<br />

GUNSTIGE EFFECTEN OP MILIEU, KLIMAAT EN GEZONDHEID EN LEVERT DAARMEE<br />

POSITIEVE BIJDRAGEN AAN EEN BETERE WERELD. DE TERM ‘DUUR’ VERWIJST<br />

NAAR TIJD EN LENGTE, DUS NAAR DE LANGE TERMIJN. HET IS EEN GROTE NOEMER<br />

GEWORDEN WAARONDER ALLERLEI ACTIVITEITEN VALLEN DIE DE MENSHEID<br />

MOETEN BEHOEDEN EN BESCHERMEN. JE ZOU ZEGGEN DAT NIEMAND DAAR<br />

TEGEN ZOU KUNNEN ZIJN. IN DE AFGELOPEN JAREN HEBBEN ZOWEL BURGERS ALS<br />

BEDRIJVEN DAN OOK TE MAKEN GEKREGEN MET EISEN EN RICHTLIJNEN WAAR ZE<br />

AAN MOETEN VOLDOEN OM DUURZAAM TE LEVEN EN TE WERKEN.<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid<br />

en betekenis<br />

TEKST KARIN KASDORP EN ERIK FRIEDEBERG<br />

Voor de een zijn die eisen zwaarder dan<br />

voor de ander. Sommige bedrijven moeten<br />

met ingang van het jaar 2024 voldoen<br />

aan de Corporate Sustainability<br />

Reporting Directive (CSRD) waarmee<br />

ze verantwoording afleggen over hun<br />

duurzame activiteiten. Andere bedrijven moeten hier<br />

wat later aan voldoen. Uiteindelijk geldt deze richtlijn<br />

voor het hele bedrijfsleven. Krijg je zelf als bestuurder<br />

of medewerker nog niet met CSRD te maken, dan is er<br />

wel een organisatie of collega-functionaris uit een ander<br />

bedrijf die eraan gebonden is zodat dat jouw werk<br />

of bedrijfsvoering ook raakt. <strong>Duurzaam</strong>heid heeft namelijk<br />

zoveel raakvlakken dat het niet op zichzelf kan<br />

staan. Het heeft betrekking op de bedrijfsvoering, huisvesting,<br />

de inkoop, het vervoer en de mogelijke schade<br />

op de nabije omgeving, het milieu en het klimaat. Het<br />

kan niet meer los gezien worden van wat voor bedrijfsactiviteiten<br />

dan ook en daarom is het enorm belangrijk<br />

geworden.<br />

RISICO<br />

Aan de ene kant is het positief dat duurzaamheid zo<br />

belangrijk is geworden in de maatschappij. Zolang het<br />

wordt gezien als een doel om daarmee een betere wereld<br />

te creëren, kunnen we als bewoners van de aarde optimistisch<br />

zijn over onze toekomst en die van onze kinderen.<br />

Aan de andere kant schuilt er een risico in. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />

heeft zoveel waarde gekregen dat een bedrijf<br />

het kan inzetten als middel om te laten zien hoe goed het<br />

bezig is. Maar als het op die manier wordt gebruikt, zal<br />

de ‘betekeniswaarde’ op den duur nihil blijken te zijn.<br />

Want uiteindelijk draait het dan om de korte termijn,<br />

om een geoptimaliseerde verlies- en winstrekening, om<br />

inhoudsloze marketing en om ondernemen louter met<br />

het hoofd. Kortom: we verliezen de betekenis van duurzaamheid<br />

uit het oog. Want uiteindelijk draait het niet<br />

om de rationele richtlijnen – die zijn een middel – maar<br />

om de positieve invloed op de wereld om ons heen.<br />

We hebben het dan over het hart van de zaak, en<br />

dat gaat over de betekenisvolle kern. Volgens ons mag<br />

52 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


BETEKENIS<br />

Karin Kasdorp<br />

en Erik Friedeberg:<br />

‘Sturen op betekenis<br />

leidt inherent tot<br />

duurzaamheid.’<br />

het hart dan ook niet bij duurzaamheid ontbreken.<br />

Sterker, het hart mag nergens in een bedrijf ontbreken.<br />

Het is niet alleen voor de cultuur en de bedrijfsvoering<br />

essentieel, maar het heeft ook voor medewerkers persoonlijke<br />

consequenties. Het negeren van het hart in je<br />

werk heeft een negatieve invloed op je omdat je op den<br />

duur het gevoel krijgt niet zinvol bezig te zijn of een<br />

bull-shit baan te hebben. Als je vervolgens je intrinsieke<br />

motivatie verliest, kun je zelfs burn-out raken.<br />

ANDERS KIJKEN<br />

Werken en ondernemen vanuit hoofd én hart heeft<br />

consequenties. Het draait allereerst om een andere manier<br />

van kijken. Als we denken vanuit het hoofd is onze<br />

blik gefixeerd op kwantiteit, meetbaarheid, ratio en<br />

cognitie, om een paar voorbeelden te noemen. Denken<br />

of kijken vanuit het hart gaat om de fundamenteel tegengestelde<br />

aspecten, respectievelijk kwaliteit/inhoud,<br />

onmeetbaar- of onzichtbaarheid (maar wel aanwezig),<br />

gevoel en ervaring.<br />

Interessant is dat het kijken vanuit het hoofd over<br />

het algemeen dominant is in de westerse samenleving.<br />

Dat kun je onder andere afleiden uit de veelgehoorde<br />

vraag hoe duurzame bijdragen eigenlijk gemeten moeten<br />

worden. Als iets niet meetbaar is, dan ‘telt het ook<br />

niet mee’, is de gedachte. Mensen hebben nog geen<br />

idee hoe ze handen en voeten moeten geven aan de betekenisvolle<br />

maar onzichtbare effecten van duurzaamheid.<br />

Want hoe bepaal je gezondheidswinst, zingeving<br />

of kwaliteit van leven?<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 53


DUURZAAM ADVIES<br />

In de financiële sector is het kijken vanuit kwantiteit<br />

ook aan de orde na de dag. Centraal staan hoeveelheden<br />

en cijfers, oftewel: geld. Op dit moment is dat<br />

ook nog het doel waarop gestuurd wordt. De jaarlijkse<br />

winst- en verliesrekening is daar een typerend voorbeeld<br />

van. Maar zodra die zienswijze gaat kantelen, zal<br />

geld steeds meer als een middel worden gezien. De jaarrekening<br />

is dan als sturingsmechanisme niet meer toereikend.<br />

ALTERNATIEF<br />

Het alternatief is sturen op betekenis. Dat lijkt voor<br />

sommigen ingewikkeld, maar dat zal vooral te maken<br />

hebben met de vraag hoe je betekenis kunt kwantificeren.<br />

Maar die vraag is vanuit de oude manier van kijken<br />

vanuit het hoofd gesteld. Voor een harmonieuze en<br />

betekenisvolle samenleving is denken vanuit hoofd én<br />

hart noodzakelijk.<br />

Het is interessant dat er hier en daar in de samenleving<br />

al wel een kanteling te zien is naar die andere<br />

manier van kijken. Een voorbeeld zijn initiatieven om<br />

het Bruto Binnenlands Product te vervangen door een<br />

alternatief. Het BBP meet namelijk welvaart in kwantitatieve<br />

zin, maar negeert daarmee het welzijn dat ook<br />

met kwalitatieve aspecten te maken heeft. Zo kunnen<br />

economische activiteiten weliswaar bijdragen aan een<br />

hoger BBP maar een negatieve impact hebben op het<br />

milieu, denk aan de vervoerssector. Een Bruto Binnenlands<br />

Geluk zou een variant op het BBP kunnen zijn.<br />

Tegenwoordig hoor je ook wel dat we naar een<br />

‘maatschappelijke jaarrekening’ toe moeten. Ook het<br />

idee daarachter is dat we veel breder naar de sociaalmaatschappelijke<br />

gevolgen van economische activiteiten<br />

moeten kijken. Enerzijds is dat inderdaad een manier<br />

van anders kijken, maar uit de term ‘jaarrekening’<br />

klinkt weer het perspectief van de kwantificering door.<br />

Voor het (maatschappelijk) bewustwordingsproces<br />

kan een maatschappelijke jaarrekening in plaats van<br />

‘Betekenis is de (positieve)<br />

invloed van een bedrijf<br />

op maatschappij,<br />

mensheid, klimaat en<br />

de eigen organisatie’<br />

KADER VAN BETEKENIS<br />

Het Kader van Betekenis is ontwikkeld vanuit de<br />

Waarde van Betekenis, een initiatief van Erik Friedeberg,<br />

Karin Kasdorp en Harriët van Asperen. Op<br />

basis van dit kader kan de betekenis van de organisatie<br />

in kaart worden gebracht, inclusief concrete<br />

verbeterpunten om de betekenis te vergroten. Dit<br />

gebeurt in samenwerking met de rightholders (stakeholders<br />

en een vertegenwoordiging van maatschappij<br />

en klimaat). Vervolgens kan dit kader door<br />

een organisatie/bedrijf concreet worden gebruikt<br />

om op betekenis te sturen.<br />

Overigens kan het Kader van Betekenis ook worden<br />

gebruikt om te voldoen aan de eisen van de CSRD.<br />

Deze Europese richtlijn verplicht ondernemingen<br />

te rapporteren over hun duurzaamheid door middel<br />

van verschillende duurzaamheidscriteria.<br />

Meer informatie: erik@waardevanbetekenis.nl.<br />

een winst- en verliesrekening nuttig zijn. Maar voor de<br />

daadwerkelijke systeemverandering is een radicaal andere<br />

manier van kijken noodzakelijk.<br />

NIEUW REFERENTIEKADER<br />

Het is daarom hoog tijd voor een nieuw referentiekader.<br />

Vandaar dat het Kader van Betekenis is ontwikkeld.<br />

Met behulp van dit kader kan een organisatie sturen<br />

op betekenis in plaats van (alleen) geld.<br />

Met betekenis bedoelen wij de (positieve) invloed<br />

die een organisatie/bedrijf heeft op de (interne) organisatie,<br />

maatschappij, mensheid en het klimaat.<br />

Dit geldt in de breedst mogelijke zin, dus de betekenis<br />

van de producten en diensten, het plezier en de<br />

zingeving die het werk voor werknemers heeft, de toegevoegde<br />

waarde voor de stakeholders (die véél breder<br />

kan worden opgevat dan de financiële aspecten!) en de<br />

omgeving. En niet in de laatste plaats: duurzaamheid<br />

zal een inherent gevolg zijn als een bedrijf stuurt op betekenis.<br />

n<br />

54 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


PARTNER IN KENNIS<br />

WAT IS MIJN (ASSURANTIE)ONDERNEMING WAARD? EEN VRAAG DIE WIJ<br />

ALS BHB DULLEMOND BIJNA DAGELIJKS KRIJGEN. IN DE HUIDIGE ESG-ECO-<br />

NOMIE IS HET WAARDECREATIEMODEL BINNEN DE ASSURANTIEMARKT AAN<br />

HET VERANDEREN. WET- EN REGELGEVING, KLANTEN, INVESTEERDERS EN<br />

WERKNEMERS DRAGEN ALLEMAAL BIJ AAN EEN TOEKOMSTIG DUURZAAM<br />

BEDRIJFSMODEL VOOR EEN ASSURANTIEKANTOOR. WIJ ZIEN ECHTER NOG<br />

REGELMATIG DAT DUURZAAMHEID DOOR ASSURANTIEKANTOREN GEZIEN<br />

WORDT ALS EEN VER-VAN-HUN-BEDSHOW, EEN NICE TO HAVE. TERECHT?<br />

OF LOONT HET JUIST OM TE INVESTEREN IN DUURZAAMHEID?<br />

Duurzame<br />

waardecreatie loont<br />

TEKST HENNY KLOPPENBURG, BHB DULLEMOND<br />

Termen als ESG, CSRD en<br />

CSDDD vliegen je tegenwoordig<br />

om de oren en de aandacht<br />

voor deze topics wordt steeds<br />

concreter. Maar wat betekent dit nu<br />

voor jouw assurantiekantoor en de<br />

waarde ervan?<br />

Allereerst is het belangrijk om echt<br />

te kijken naar de kern van duurzaamheid.<br />

Vage claims en greenwashing<br />

kunnen schadelijk zijn voor het bedrijfsimago,<br />

daar hebben we de afgelopen<br />

jaren veel voorbeelden van voorbij<br />

zien komen. Daarbij gaat duurzaamheid<br />

verder dan alleen milieu. Voor een<br />

assurantiekantoor richt een duurzaam<br />

bedrijfsmodel zich op drie pijlers: planet,<br />

people en profit:<br />

VERTROUWEN BELANGRIJKE VALUE DRIVER<br />

Vertrouwen in de verzekeringsbranche<br />

en specifiek in het intermediair is<br />

een belangrijke value driver van een assurantieonderneming.<br />

Vertrouwen en<br />

transparantie zorgen voor een duurzame<br />

relatie met klanten.<br />

Uit recent onderzoek van Deloitte<br />

Consulting in Harvard Business Review<br />

komt naar voren dat duurzaamheid een<br />

grote rol speelt in het vertrouwen van<br />

de consument. Vooral jongere generaties<br />

maken een duidelijke connectie<br />

tussen vertrouwen en duurzaamheid.<br />

Als er geloof is dat een merk geeft om<br />

haar impact op mensen en de wereld is<br />

de jonge generatie 27 procent meer genegen<br />

om een aankoop te doen. Voor<br />

een toekomstbestendig businessmodel<br />

is het dus van belang om deze jonge<br />

doelgroep als klanten te omarmen,<br />

hun behoeften daadwerkelijk centraal<br />

te stellen en daarmee ook de aandacht<br />

voor alle duurzame aspecten in de hele<br />

verzekeringsketen.<br />

56 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


BHB DULLEMOND<br />

Henny Kloppenburg:<br />

‘Vertrouwen speelt<br />

een grote rol bij<br />

waardecreatie via<br />

duurzaamheid.’<br />

HENNY KLOPPENBURG<br />

Henny Kloppenburg (Manager M&A en Valuation) is al ruim vijftien jaar verbonden<br />

aan BHB Dullemond en heeft tal van ondernemers in de assurantiemarkt<br />

begeleid bij de verkoop of aankoop van hun bedrijf. Wilt u meer weten<br />

over (de impact van duurzaamheid op) de waarde van uw onderneming? Maak<br />

dan vrijblijvend een afspraak met Henny Kloppenburg. Zij neemt graag de tijd<br />

om met u mee te denken.<br />

Contactgegevens: 033-480 54 82 / henny.kloppenburg@bhbdullemond.nl<br />

DUURZAAMHEID LOONT!?<br />

Veel eigenaren van assurantiekantoren<br />

zullen zich herkennen in het gevoel dat<br />

aandacht voor duurzaamheid niet altijd<br />

direct wordt beloond. Of stellen zichzelf<br />

de vraag of de investering wel kan<br />

worden terugverdiend. Een mooi voorbeeld<br />

van deze discussie zijn de recente<br />

ontwikkelingen van het aandeel van<br />

pensioenfonds PFZW in olie- en gasbedrijven<br />

(waaronder Shell, BP en Total<br />

Energies). Het pensioenfonds heeft zich<br />

teruggetrokken uit deze ondernemingen,<br />

omdat ze onvoldoende snel overgaan<br />

van fossiele naar hernieuwbare<br />

energie (bron: fd.). Terwijl aan de andere<br />

kant Shell, volgens Hans van Cleef<br />

(adviesbureau Publieke Zaken) en Gerben<br />

Hieminga (ING) één van de Nederlandse<br />

bedrijven is die het meeste investeert<br />

in duurzame energie.<br />

Dit voorbeeld laat zien dat de publieke<br />

opinie en het vertrouwen een<br />

grote rol spelen bij waardecreatie via<br />

duurzaamheid. Het heeft direct impact<br />

op aan- en verkoopbeslissingen, zowel<br />

negatief als positief.<br />

MUST-HAVE<br />

Terug naar de impact op de waarde<br />

van uw onderneming. Welke rol speelt<br />

duurzaamheid in overnames op de<br />

markt? Een duurzame dienstverlening<br />

binnen de assurantiemarkt heeft een<br />

positieve invloed op het creëren van<br />

vertrouwen, vormt een basisbegrip voor<br />

toekomstige generaties, vermindert risico’s<br />

in de verzekeringsketen, levert een<br />

concurrentievoordeel op en verhoogt<br />

daarmee de waarde van je kantoor.<br />

Prijzen en onderhandelingen<br />

Ondanks de soms benodigde kritische<br />

blik speelt duurzaamheid bij kopende<br />

partijen, zoals verzekeraars, Private<br />

Equity en strategen steeds vaker<br />

een belangrijke rol. Private Equity heeft<br />

hierin via ‘responsible investment’ (verantwoord<br />

beleggen) een kartrekkersrol<br />

en neemt duurzaamheid steeds vaker<br />

als belangrijk item mee in haar due-diligenceproces.<br />

Ook bij het financieren<br />

van een aankoop speelt duurzaamheid<br />

een rol, vanuit de bank of duurzame investeringsfondsen.<br />

Waarde huidige onderneming<br />

Binnen je bestaande bedrijfsvoering<br />

kun je als assurantiekantoor binnen<br />

verschillende onderdelen waarde creëren<br />

met duurzaamheid. De basis van<br />

waarde(creatie) rust op drie pijlers: tijd,<br />

geld en risico. En duurzaamheid kan binnen<br />

al deze aspecten van invloed zijn.<br />

Belangrijke risico’s voor een assurantiekantoor<br />

zijn: strengere wet- en<br />

regelgeving, reputatieschade en veranderingen<br />

in de keten van het verzekeringsintermediair.<br />

Binnen al deze risico’s<br />

is duurzaamheid steeds vaker een<br />

leidende factor. Bewust dan wel onbewust<br />

worden ondernemers van assurantiekantoren<br />

middels deze ontwikkelingen<br />

in de markt steeds nadrukkelijk<br />

gedwongen met duurzaamheid aan de<br />

slag te gaan. En daarbij geldt: hoe lager<br />

het risico, hoe hoger de waarde.<br />

Assurantiekantoren kunnen hun<br />

omzet en de kasstromen verhogen als ze<br />

aandacht hebben voor duurzaamheid.<br />

Naast vertrouwen in het merk zullen<br />

nieuwe (duurzame) producten en daarmee<br />

nieuwe doelgroepen dit effect versterken.<br />

Daarnaast zijn er al veel duurzame<br />

investeringen in milieu, waarvan<br />

is bewezen dat ze de winstgevendheid<br />

vergroten. Investeren in duurzaamheid<br />

levert niet alleen nieuwe, jongere klanten<br />

op maar is ook aantrekkelijk voor<br />

toekomstige werknemers. Door het<br />

aantrekken van talent kan de productiviteit<br />

en toekomstbestendigheid van je<br />

kantoor toenemen. Vergroting van de<br />

(houdbare) kasstromen levert een hogere<br />

waarde op van de onderneming.<br />

Aandacht voor duurzaamheid en investeren<br />

hierin is een must have, want<br />

zonder duurzame toekomst (tijd) is er<br />

geen waardecreatie! n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 57


ADVIESALERTS!<br />

ER KOMEN STEEDS MEER KADERS VOOR DUURZAAM<br />

ADVIES, KIJK BIJVOORBEELD NAAR HET ENERGIELABEL<br />

DAT AFGELOPEN JANUARI IN DE LEENNORMEN VOOR<br />

HYPOTHEKEN IS GESLEUTELD. BIJ VERZEKERINGEN BLIJFT<br />

HET ECHTER NOG EEN BEETJE ZOEKEN. <strong>VVP</strong> ZET WEER<br />

TRENDS EN TIPS OP EEN RIJ IN DE RUBRIEK ADVIESALERTS!.<br />

Groen begint<br />

vooral met doen!<br />

TEKST TOON BERENDSEN<br />

Een financieel advies is als het goed is altijd<br />

duurzaam. Maar anno nu wordt de adviseur<br />

geacht zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid<br />

te nemen en nadrukkelijk ook aandacht<br />

te hebben voor verduurzaming. Dat<br />

sijpelt steeds meer ook door in de wet- en<br />

regelgeving voor de financieel adviseur. Het meest in<br />

het oog springende recente voorbeeld is uiteraard het<br />

incorporeren per 1 januari 2024 van het energielabel in<br />

de leennormen voor hypotheken. Zowel houders van<br />

een goed als van een slecht (E, F, G) energielabel mogen<br />

extra lenen. De eerste groep omdat zij dankzij een<br />

energiegunstige woning minder maandlasten heeft,<br />

de tweede groep om de energievriendelijkheid van het<br />

huis op te krikken.<br />

‘Risico’s van bijvoorbeeld<br />

overstroming, bosbranden en<br />

funderingsproblemen moeten<br />

worden meegenomen bij het<br />

bepalen van de marktwaarde’<br />

Het is natuurlijk helemaal prima dat verduurzaming<br />

nu structureel onderdeel is van het hypotheekadviesgesprek.<br />

De vraag is wel hoe ver het moet gaan. Inmiddels<br />

gaan er stemmen op om ook te gaan werken met<br />

een funderingslabel en een klimaatlabel. Zo oppert toezichthouder<br />

AFM “verplicht stellen dat verkopers, verkopende<br />

makelaars en platforms funderings- en overstromingsrisico’s<br />

(in de vorm van een klimaatlabel)<br />

vooraf aan de verkoop van een woning melden aan de<br />

koper of kopende makelaar”.<br />

Je zult maar een oud huis hebben vol tochtgaten<br />

met een slechte fundering op een plaats die als gevolg<br />

van de zeespiegelstijging tussen nu niet al te lange tijd<br />

onder water komt te staan. Is zo’n huis dan überhaupt<br />

nog iets waard? En strooit de overheid dan ook zo<br />

kwistig met subsidies en extra leenruimte voor funderingsherstel<br />

(de kosten daarvan kunnen snel oplopen)<br />

en afdichten van het overstromingsgevaar (als dat al<br />

helemaal kan)?<br />

DUURZAAMHEIDSPARAGRAAF<br />

Banken hebben samen met de grote taxatiekantoren,<br />

taxatiesoftwareleveranciers en brancheverenigingen<br />

van taxateurs en makelaars onlangs een nieuwe duurzaamheidsparagraaf<br />

ontwikkeld voor taxaties van commercieel-<br />

en zakelijk vastgoed. Hiermee wordt in het<br />

taxatierapport expliciet rekening gehouden met ESG<br />

58 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


ADVIESALERTS!<br />

Energielabel,<br />

funderingslabel,<br />

klimaatlabel,<br />

wordt het niet een<br />

beetje veel?<br />

ADVISEUR DUURZAAM WONEN<br />

Het verwerken van het energielabel in de leennormen<br />

voor hypotheken bestendigt de praktijk die<br />

het Sectorcollectief <strong>Duurzaam</strong> Wonen nastreefde,<br />

namelijk het nadrukkelijk meenemen van verduurzaming<br />

in het hypotheekadvies. Vele duizenden<br />

adviseurs hebben zich sinds 2020 gekwalificeerd<br />

als Financieel Adviseur <strong>Duurzaam</strong> Wonen. De SEH<br />

nam begin vorig jaar het initiatief tot de oprichting<br />

van een register hierbij, inclusief PE-eisen.<br />

Het feit dat verduurzaming als onderdeel van<br />

het hypotheekadviesgesprek nu van hogerhand is<br />

geregeld, vraagt bezinning van het keurmerk op<br />

de toekomst. De SEH zegt het keurmerk voorlopig<br />

nog in de lucht te houden, maar erkent ook dat het<br />

keurmerk in zijn huidige vorm door de huidige ontwikkelingen<br />

feitelijk is ingehaald.<br />

Wij denken dat een keurmerk Financieel Adviseur<br />

Financieel Wonen wel degelijk nog iets kan<br />

toevoegen. Maar dan moet het meer zijn dan een<br />

licht keurmerk en ook goed worden gepromoot onder<br />

het publiek. <strong>VVP</strong> sprak een adviseur die in zijn<br />

spreekkamer een bakje met flyers van het keurmerk<br />

heeft staan. “Nog nooit heeft iemand uit zichzelf<br />

zo’n flyer meegenomen.” Need we say more?<br />

en klimaatrisico’s, zoals bijvoorbeeld overstromingen,<br />

bij het bepalen van de marktwaarde.<br />

Door het invullen van deze vernieuwde paragraaf<br />

wordt het voor taxateurs makkelijker om de duurzaamheidsprestaties<br />

van een pand te beschrijven en de impact<br />

in te prijzen in de marktwaarde. Zo wordt bijvoorbeeld<br />

het feitelijke energiegebruik uitgevraagd, zodat de<br />

CO2-uitstoot en de kosten voor energiegebruik kunnen<br />

worden ingeschat. Ook moeten risico’s van bijvoorbeeld<br />

overstroming, bosbranden en funderingsproblemen<br />

worden meegenomen bij het bepalen van de marktwaarde.<br />

Tot slot wordt de taxateur gevraagd om te bepalen<br />

wat de marktwaarde is van het getaxeerde object,<br />

als het wordt verduurzaamd naar bijvoorbeeld een A-label,<br />

inclusief de maatregelen en kosten daarvoor.<br />

WATERVREES<br />

Is dit ook de toekomst bij particuliere woningen? Voor<br />

de adviseur wordt het er alleen maar interessanter op,<br />

want er zal veel van zijn of haar adviescreativiteit gevraagd<br />

gaan worden! Maar je kunt je afvragen of het inprijzen<br />

van zaken als funderings- en overstromingsrisico<br />

niet erg veel huizen onder water gaat zetten.<br />

Het probleem zou een stuk kleiner zijn als woningeigenaren<br />

het funderingsrisico zouden kunnen verzekeren.<br />

Maar de verzekeraars hebben hun handen al van<br />

dit risico afgetrokken. En of verzekeraars na de waters-<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 59


ADVIESALERTS!<br />

nood in 2021 in Limburg nog zo enthousiast zijn over<br />

de uitbreiding van hun dekking bij overstroming van<br />

secundaire waterkeringen? Terecht werd a.s.r. genomineerd<br />

in de categorie Verzekerbaarheid van het Adfiz<br />

Prestatie Onderzoek 2024 voor het doortrekken – per<br />

1 januari 2023, ook op bestaande polissen – van de bedrijfsschadedekking<br />

naar natte situaties als in Limburg.<br />

Andere maatschappijen zijn kennelijk bang kopje<br />

onder te gaan of hebben watervrees, want zij lopen nog<br />

niet zo hard wat dit betreft en gaan dat waarschijnlijk<br />

ook niet doen.<br />

‘Waar blijft een<br />

echte groene<br />

verzekeringsvisie?’<br />

VAKPAPER DUURZAAM WONEN<br />

Om hypotheekadviseurs te ondersteunen bij het<br />

begeleiden van hun klanten bij het verduurzamen<br />

van de woning en dit te integreren in het financieel<br />

advies is door Bureau DFO en Atentikmarketing<br />

een Vakpaper <strong>Duurzaam</strong> Wonen ontwikkeld. De<br />

vakpaper is een eerste stap in een reeks van initiatieven<br />

die zijn bedoeld om de verduurzaming van<br />

bestaande woningen te bevorderen en hypotheekadviseurs<br />

te helpen bij het verstrekken van een gedegen<br />

advies aan hun klanten.<br />

De vakpaper bevat actuele informatie, links<br />

naar relevante bronnen en praktische hulpmiddelen<br />

om het adviesproces te vereenvoudigen en te<br />

professionaliseren. Daarnaast wordt er een speciale<br />

rekentool ter beschikking gesteld en is informatie<br />

opgenomen over de nieuwe leennormen per 2024.<br />

Ook zijn er voorbeeldbrieven.<br />

Dit initiatief is mogelijk gemaakt door hypotheekaanbieder<br />

ABN Amro, serviceprovider Home<br />

Invest, schadeverzekeraar AnsvarIdèa en dienstverlener<br />

BOX duurzaam. De vakpaper en bijbehorende<br />

tools zijn echter beschikbaar voor alle adviseurs.<br />

GROENE KEUZE<br />

Sowieso lijken verzekeraars te worstelen met vergroenen<br />

van hun verzekeringen. Zonnepanelen, laadpalen<br />

en wat dies meer zij vallen inmiddels wel onder de dekking.<br />

Ook storten verzekeraars zich massaal op duurzaam<br />

schadeherstel. Maar een echte groene verzekeringsvisie?<br />

Die staat bij de meeste maatschappijen nog<br />

in de kinderschoenen. Dat maakt het dan voor de adviseur<br />

lastig om groene verzekeringen te vinden. Je moet<br />

in ieder geval goed zoeken.<br />

De Consumentenbond trok vorig jaar haar predicaat<br />

Groene Keuze door naar een aantal particuliere<br />

schadeverzekeringen. Een goede ontwikkeling, al wordt<br />

bij de beoordeling wel veel gewicht (50 procent) toegekend<br />

aan het duurzame beleggingsbeleid van de verzekeraar.<br />

Natuurlijk is het belangrijk dat verzekeraars<br />

duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggen,<br />

maar als adviseur ben je vooral op zoek naar groene<br />

productkenmerken. Zoals, en we citeren hier de Consumentenbond<br />

over opstaldekking: “Biedt de verzekeraar<br />

de mogelijkheid van herstel of reparatie van een<br />

kapot item? Zo ja, hoe wordt dit gecommuniceerd met<br />

de verzekerde? Zo ja, worden er bij dat herstel duurzaamheidsvoorwaarden<br />

gesteld aan de ingeschakelde<br />

herstelbedrijven? Is het mogelijk om (spullen in je) tiny<br />

house te verzekeren? Biedt de verzekeraar de mogelijkheid<br />

om na schade het huis ook meteen duurzamer te<br />

maken? Hoe verstrekt de verzekeraar polisbladen: alleen<br />

digitaal en/of per post? Verzekert de verzekeraar<br />

verduurzamingsmaatregelen (zoals warmtepomp, zonnepanelen<br />

en/of zonneboiler) automatisch mee? Bij<br />

zonnepanelen: tot welk bedrag zijn deze (standaard)<br />

verzekerd op de opstalverzekering? Kun je dit bedrag<br />

verhogen? En zijn er uitsluitingen of beperkingen? Is<br />

inkomstenderving door uitval van zonnepanelen ook<br />

verzekerd? Valt een laadpaal voor elektrische auto’s<br />

ook onder de dekking?”<br />

Het is aan de branche om te zorgen dat ‘groen’ bij<br />

verzekeringen net zo ingeburgerd raakt als inmiddels<br />

bij hypotheken en ook beleggingen. En groen begint<br />

vooral met doen! n<br />

60 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


PARTNER IN KENNIS<br />

EEN BELANGRIJK ONDERDEEL VAN DE KLIMAATPLANNEN IS EEN CO2-<br />

UITSTOOTREDUCTIE IN 2030 VAN 55 PROCENT (TEN OPZICHTE VAN<br />

1990). REALISATIE IS NOODZAKELIJK OM VERDERE OPWARMING VAN<br />

DE PLANEET ZOVEEL MOGELIJK TEGEN TE GAAN. OOK, OF MISSCHIEN<br />

WEL JUIST, DE VERZEKERINGSBRANCHE KAN HIER EEN GROTE BIJ-<br />

DRAGE AAN LEVEREN. HOE? DOOR ALS BEDRIJF JE CO2-VOETAFDRUK<br />

TE BEREKENEN EN VERVOLGENS MAATREGELEN TE NEMEN GERICHT<br />

OP HET REDUCEREN VAN DE CO2 -UITSTOOT. INSVER HEEFT SPECI-<br />

AAL VOOR ASSURANTIEKANTOREN TWEE VOETAFDRUKCALCULATORS<br />

ONTWIKKELD WAARMEE DE CO2-UITSTOOT BEREKEND WORDT.<br />

CO2-reductie bij<br />

assurantiekantoren<br />

TEKST KEES DULLEMOND, INSVER<br />

Een oorzaak van de opwarming<br />

van de aarde is de verbranding<br />

van fossiele brandstoffen, zoals<br />

olie, steenkool en aardgas. Hierbij<br />

komt CO2 vrij. Met als gevolg klimaatverandering:<br />

hogere temperaturen,<br />

zwaardere regenbuien, overstromingen,<br />

bosbranden, migratie (we kennen<br />

de beelden). Internationaal streven we<br />

met elkaar naar een maximale opwarming<br />

van 1,5 graad. Het snel terugbrengen<br />

van de CO2-uitstoot van bedrijven<br />

draagt hieraan bij. Dat brengt ons bij de<br />

vraag: hoe groot is de voetafdruk van<br />

jouw bedrijf, hoe is die samengesteld en<br />

waar liggen de beste reductiekansen?<br />

VOETADRUKCALCULATOR<br />

Een calculator is een berekeningsmodule<br />

waarmee inzicht verkregen kan worden<br />

voor welke CO2 -uitstoot de organisatie<br />

verantwoordelijk is. Met een<br />

vragenlijst wordt het energieverbruik<br />

(verdeeld naar olie, benzine, elektriciteit,<br />

etcetera) in de organisatie geïnventariseerd<br />

op het gebied van vervoer,<br />

machines, kantoor, woon-werkverkeer,<br />

enzovoort. Dat verbruik wordt vermenigvuldigd<br />

met zogenaamde emissiefactoren,<br />

die per brandstof verschillend<br />

zijn. Zo zijn er emissiefactoren voor het<br />

bepalen van de CO2-uitstoot voor het<br />

verbruik van kWh stroom en voor bijvoorbeeld<br />

het verbruik van aardgas en<br />

een liter diesel of benzine. Door al deze<br />

vermenigvuldigingen op te tellen is de<br />

CO2 -voetafdruk van de organisatie berekend.<br />

Op deze wijze kun je jaarlijks inzicht<br />

krijgen in de totale CO2-uitstoot<br />

en de ontwikkeling daarvan in de tijd.<br />

Het vertrekpunt bij CO2-reductie in je<br />

organisatie ligt bij het bekende adagium:<br />

meten is weten. Met de calculator<br />

meet je de CO2-uitstoot van de organisatie<br />

op enig moment.<br />

Vanuit de gedetailleerde rapportage<br />

krijgt de organisatie inzicht in de<br />

omvang en samenstelling van de voetafdruk<br />

naar verschillende activiteiten.<br />

Daardoor wordt het mogelijk gerichter<br />

aan knoppen te gaan draaien om CO2-<br />

reductie te realiseren.<br />

Want, daar waar je CO2-uitstoot<br />

het grootst is, kun je mogelijk met een<br />

beperkt aantal maatregelen al snel<br />

vooruitgang boeken. Door periodiek<br />

deze berekening te maken, krijg je inzicht<br />

in de resultaten van de genomen<br />

maatregelen en krijg je nieuwe ideeën<br />

om de ingeslagen weg van CO2-reductie<br />

voort te zetten. Communicatie met<br />

medewerkers en klanten vergroot het<br />

draagvlak voor CO2-bewustwording en<br />

verdere besparingsmaatregelen.<br />

CO2-BESPARENDE MAATREGELEN<br />

Reductie van de CO2-uitstoot van de<br />

organisatie richt zich op het vermijden<br />

van gebruik van fossiele brandstoffen,<br />

het verminderen van energieverbruik,<br />

het eventueel zelf opwekken van duurzame<br />

energie en resterende nog niet te<br />

reduceren energieverbruik compenseren.<br />

Wat voorbeelden van CO2-besparende<br />

maatregelen:<br />

62 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


INSVER<br />

• Op het gebied van vervoer:<br />

– auto’s op (groene) elektriciteit of<br />

waterstof;<br />

– minder en kleinere auto’s;<br />

– meer met openbaar vervoer reizen;<br />

– fiets van de zaak.<br />

• Met betrekking tot kantoorhuisvesting:<br />

– apparatuur en licht uit als kantoor<br />

leeg is;<br />

– warmtepompen en zonnepanelen<br />

installeren;<br />

– verwarming lager en de airco minder<br />

gebruiken.<br />

• Enkele overige maatregelen:<br />

– stap over op volledig papierloos;<br />

– Fairtradeproducten in de kantine;<br />

– afval scheiden en verminderen;<br />

– stimuleer medewerkersbewustzijn.<br />

De rapportage van de voetafdrukcalculator<br />

bestaat uit twee delen. Enerzijds<br />

de terugkoppeling in getallen van<br />

het energieverbruik per activiteit. Door<br />

de omrekening met de emissiefactoren<br />

wordt dat uitgedrukt in kilogrammen.<br />

Verbruikt men in de organisatie bijvoorbeeld<br />

10.000 liter aan diesel, dan<br />

betekent dat een CO2-uitstoot van<br />

30.000 kg; oftewel 30 ton CO2. Al dat<br />

verbruik wordt voor de organisatie opgeteld<br />

en uitgedrukt in kilo’s (bij hele<br />

kleine organisaties) of tonnen CO2-<br />

uitstoot (bij grotere organisaties). Het<br />

tweede deel van de rapportage betreft<br />

‘Een assurantiekantoor<br />

met vijf personen kent<br />

een uitstoot van rond<br />

de 20.000 kilo’<br />

een uitgebreid overzicht van de CO2-<br />

besparende maatregelen. Als een soort<br />

menukaart waarop je kunt aanvinken<br />

waarmee het bedrijf de CO2-reductie<br />

kan oppakken. De hiervoor genoemde<br />

energiebesparende maatregelen zijn uit<br />

deze uitgebreide menukaart gehaald.<br />

POSITIEVE ERVARINGEN<br />

Met duurzaamheid in het bedrijf bezig<br />

zijn is leuk en uitdagend. Er zijn allerlei<br />

ontwikkelingen die er op wijzen dat assurantiekantoren<br />

met duurzaamheid<br />

aan de slag kunnen. Voor hun eigen bedrijf,<br />

maar zeker ook voor de klanten.<br />

Met een voetafdrukcalculator kun je<br />

de eerste concrete stappen zetten. De<br />

ervaring van andere bedrijven die zo’n<br />

calculator al eens hebben ingevuld, is<br />

positief. Het geeft inzicht en motiveert<br />

INSVER VOETAFDRUKCALCULATORS<br />

Speciaal voor de verzekeringsbranche heeft INSVER twee CO2-calculators ontwikkeld.<br />

De vragenlijst, rapportage en het overzicht aan maatregelen zijn afgestemd<br />

op de bedrijfsvoering van assurantiekantoren.<br />

– Versie 1 is een webtool. De calculator is als zelfstandig instrument aan te<br />

schaffen en in te vullen. Het dient als een quick scan om snel en relatief eenvoudig<br />

een eerste indruk te krijgen over de CO2-uitstoot van het kantoor en<br />

de mogelijkheden tot reductie.<br />

– Versie 2 is veel uitgebreider. Diepgaand wordt het bedrijf op energieverbruik<br />

geanalyseerd. Deze calculator is een onderdeel van de cursus ‘Klimaatverantwoord<br />

ondernemen in de verzekeringsbranche’. Door in groepsverband te<br />

werken worden ervaringen met de calculator en de toepassingen in het bedrijf<br />

met elkaar gedeeld. Aan het eind van de cursus heeft het bedrijf een beleidsplan<br />

Klimaatverantwoord ondernemen.<br />

Informatie over deze calculators vind je op www.insver.nl.<br />

om bepaalde zaken op te pakken. Door<br />

medewerkers te betrekken gaat het onderwerp<br />

duurzaamheid leven in de organisatie.<br />

Langzaamaan wordt het een<br />

sport om CO2-reductie te realiseren. Je<br />

beleeft er met elkaar plezier aan en de<br />

resultaten zijn groot:<br />

• een verlaging van de CO2-uitstoot<br />

van het bedrijf en dus een mooie bijdrage<br />

aan het klimaat;<br />

• kennis opdoen over duurzaamheid,<br />

die je weer kunt inzetten om de klanten<br />

nog beter van dienst te zijn;<br />

• als bedrijf meegaan in een duurzaamheidstransitie<br />

en zo werken aan een<br />

bestendige toekomst van het bedrijf.<br />

De ambities van het kabinet om de<br />

CO2-uitstoot terug te brengen zijn<br />

groot en noodzakelijk om grotere klimaatverandering<br />

tegen te gaan. Dat<br />

kan het kabinet niet alleen. Burgers en<br />

bedrijven moeten ook deze handschoen<br />

van de CO2-reductie oppakken. Ook<br />

de verzekeringsbranche kan hierin een<br />

rol spelen. Het invullen van de voetafdrukcalculator<br />

is voor een assurantiekantoor<br />

een hele mooie concrete eerste<br />

stap. Zodat het bedrijf de eigen CO2-<br />

uitstoot omlaag weet te brengen én<br />

omdat je met de opgedane kennis de<br />

klanten kunt helpen in hun duurzaamheidsambities.<br />

n<br />

Dit artikel verscheen eerder in de Beursbengel<br />

(nr. 922, maart 2023). Bekijk ook<br />

de ESG-opleidingen van NIBE-SVV en haar<br />

businesspartners op www.ESGkennis.nl.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 63


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

“VERDUURZAMEN IS EEN NOODZAAK, MAAR OOK NUTTIG”, ZEGGEN<br />

ALEXANDER EN ANDRÉ VUGTS VAN VUGTS VERZEKERINGEN UIT<br />

VUGHT. “VERDUURZAMING IS EEN BELANGRIJKE STAP NAAR EEN<br />

TOEKOMSTBESTENDIGE ORGANISATIE.”<br />

Verduurzaming<br />

is noodzaak<br />

én nuttig<br />

TEKST WILLEM VREESWIJK<br />

Vugts Verzekeringen kan bogen op een<br />

rijke historie. Het familiebedrijf staat inmiddels<br />

onder leiding van de derde generatie.<br />

De huidige eigenaar Alexander<br />

Vugts kijkt al sinds zijn aantreden met<br />

een actieve blik naar de toekomst. “Het<br />

toekomstbestendig maken en houden van het van oorsprong<br />

traditionele assurantiekantoor, is altijd een<br />

belangrijk aandachtspunt geweest. Verduurzaming is<br />

daar een belangrijk onderdeel van”.<br />

Niet voor niets is Vugts Verzekeringen één van de<br />

eerste deelnemers bij platform INSVER – voor verduurzaming<br />

in de verzekeringsbranche – en daar aangesloten<br />

als ‘Verduurzamer’. Die titel wordt met trots gevoerd.<br />

“Verduurzaming weegt bij ons mee bij alle keuzes<br />

die we maken”, zegt Alexander Vugts. “Verduurzaming<br />

speelde een belangrijke rol bij de verhuizing van Vugts<br />

Verzekeringen in 2022. Toen werd na negentig jaar het<br />

‘In het advies zal de<br />

voorkeur uitgaan naar<br />

duurzame verzekeraars’<br />

traditionele kantoorpand verruild voor een duurzaam<br />

kantoorpand op het innovatieve Fort Isabella. Dat<br />

nieuwe kantoorpand is volledig energieneutraal. Het<br />

zevenkoppige team van adviseurs en bemiddelaars in<br />

zowel zakelijke als particuliere verzekeringen voelt zich<br />

er dan ook helemaal thuis.”<br />

NUTTIG EN NOODZAKELIJK<br />

“Investeren in de verduurzaming van je bedrijf is noodzakelijk,<br />

maar ook heel nuttig omdat je bedrijf aantrekkelijk<br />

wordt en blijft voor relaties én medewerkers”,<br />

stelt Alexander. Bij de tot dusverre gemaakte stappen<br />

werd samengewerkt met INSVER. “We hebben onze<br />

CO2- footprint in kaart gebracht. Onze CO2-footprint<br />

is al erg laag door de maatregelen die we tot op heden<br />

hebben genomen: uiteraard zoveel als mogelijk digitaal<br />

werken, maar ook het optimaal faciliteren van thuiswerken,<br />

zodat de woon-werk-kilometers aanzienlijk<br />

verminderen. Onze medewerkers hebben ook thuis<br />

een volledig ergonomische werkplek tot hun beschikking,<br />

identiek aan de werkplek op kantoor. In onderling<br />

overleg spreken we af wat de beste balans is tussen<br />

thuiswerken en op kantoor werken.”<br />

“Het rapport verschafte ons ook het benodigde inzicht<br />

voor mogelijke verbeterpunten voor de toekomst.<br />

Twee derde van ons wagenpark is inmiddels elektrisch.<br />

Binnen twee jaar moet het volledige wagenpark elektrisch<br />

zijn. Ook willen we alle medewerkers stimuleren<br />

64 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

het woon-werk verkeer met de fiets te doen. Als medewerkers<br />

met de fiets naar het werk komen, is daarvoor<br />

een extra kilometervergoeding beschikbaar. Ook in de<br />

communicatie met onze relaties willen we verduurzaming<br />

nadrukkelijker meenemen. Als we relaties enthousiast<br />

kunnen maken, willen we graag een CO2 footprint<br />

calculator beschikbaar stellen. In het advies zal<br />

dan de voorkeur uitgaan naar duurzame verzekeraars,<br />

met mogelijkheden voor duurzaam schadeherstel.”<br />

SOCIALE BIJDRAGE<br />

We leveren ook graag een sociaal maatschappelijke bijdrage.<br />

Zo wordt één van de adviseurs, Ron Beks, regelmatig<br />

ingezet als gastdocent bij Stichting LEF. “Stichting<br />

LEF verzorgt lessen op middelbare scholen en wil<br />

jongeren leren om verantwoord met geld om te gaan.<br />

Ron Beks maakt in zijn lessen de 15- tot 22-jarigen bewust<br />

van de risico’s van schulden en leert ze verantwoordelijk<br />

met geld om te gaan. “Op die manier stimuleren<br />

wij hun financiële zelfredzaamheid, vanuit de gedachte:<br />

voorkomen is beter dan genezen.”<br />

Zo combineert Vugts Verzekeringen verduurzaming,<br />

maatschappelijk verantwoord ondernemen én<br />

goed werkgeverschap.<br />

Alexander Vugts (links) en<br />

André Vugts: ‘Verduurzaming<br />

weegt bij ons mee bij<br />

alle keuzes die we maken.’<br />

Alexander tot besluit: “Vanaf 2025 wordt een duurzaamheidsrapportage<br />

verplicht voor grote bedrijven.<br />

Op termijn zal dit ook gaan gelden voor het mkb. Als<br />

onderdeel van deze verplichtingen, zullen deze bedrijven<br />

ook kijken naar de duurzaamheid van leveranciers<br />

en dienstverleners waarmee zij zaken doen. INSVER<br />

ondersteunt verzekeringsadviseurs om te verduurzamen.<br />

Verduurzaming is meer dan uitsluitend idealistisch<br />

of een kostenfactor. Het is ook leuk, nuttig en een<br />

investering in de toekomst van je bedrijf. Overigens leiden<br />

veel maatregelen ook tot kostenreductie.” n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 65


PARTNER IN KENNIS<br />

DUURZAAMHEID GAAT VERDER DAN DE KLIMAAT-ONDERWERPEN.<br />

HET OMVAT BIJVOORBEELD OOK DE SOCIALE VERANTWOORDELIJK-<br />

HEID VAN BEDRIJVEN VANWEGE HUN IMPACT OP DE SAMENLEVING.<br />

WERKEN AAN DUURZAAMHEID VRAAGT OM SAMENWERKING EN BIJ-<br />

DRAGEN VAN ALLE BURGERS EN BEDRIJVEN, INCLUSIEF VERZEKE-<br />

RAARS ÉN OVERHEID.<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid en<br />

verzekeren: meer dan<br />

een groen advies<br />

TEKST ADÉLE JEUKEN, A.S.R.<br />

<strong>Duurzaam</strong>heid is een belangrijk<br />

thema dat de komende jaren<br />

een grote impact zal (blijven)<br />

hebben op de gehele maatschappij.<br />

De verzekeringssector is niet<br />

dé sector waaraan consumenten (direct)<br />

denken als het gaat om het bijdragen<br />

aan de verduurzaming van de<br />

maatschappij. En als de relatie wel<br />

wordt gelegd, dan is dat vaak vanwege<br />

de klimaatrisico’s. Het bewustzijn<br />

over de impact van weersextremen, zoals<br />

langdurige regenbuien, hagelbuien,<br />

stormen en overstromingen, is toegenomen.<br />

Deze extremen treffen consumenten<br />

en bedrijven, waardoor direct<br />

de gevolgen van klimaatverandering<br />

worden ervaren en waar naar de verzekeringssector<br />

wordt gekeken om die risico’s<br />

over te nemen.<br />

‘<strong>Duurzaam</strong> schadeherstel is snel<br />

én gemakkelijk voor de klant’<br />

DOE MEE<br />

De recente aanpassingen in wet- en regelgeving<br />

benadrukken het groeiende<br />

belang van de verzekeringssector bij<br />

duurzaamheid. In overeenstemming<br />

met de Corporate Sustainability Reporting<br />

Directive (CSRD) geven wij als<br />

a.s.r. inzicht in hoeverre onze activiteiten<br />

bijdragen verschillende thema’s op<br />

het gebied van Evironment, Social en<br />

Governance (ESG). a.s.r. heeft zich bovendien<br />

verbonden aan verschillende<br />

duurzame initiatieven, waaronder de<br />

Net Zero Insurance Alliance. Het streven<br />

naar een emissieneutrale verzekeringsportefeuille<br />

tegen 2050 is één van<br />

de toezeggingen. Ook zoekt a.s.r. vanuit<br />

sociale duurzaamheid naar een balans<br />

tussen risicobeheer en het creëren<br />

van een rechtvaardige en inclusieve samenleving.<br />

Daarom is a.s.r. onderdeel<br />

van het sociaal incasso manifest, dat<br />

consumenten wil helpen hun premie te<br />

betalen in financieel uitdagende tijden.<br />

Hieraan wordt invulling gegeven door<br />

een actieve betrokkenheid bij de Nederlandse<br />

Schuldhulproute (NSR) en het<br />

initiatief Geldfit, waarbij consumenten<br />

hulp kunnen krijgen bij het regelen van<br />

geldzaken.<br />

DUURZAME PRODUCTEN EN DIENSTEN<br />

Naast de zichtbare gevolgen van klimaatverandering,<br />

ervaren consumenten<br />

en bedrijven stijgende kosten voor<br />

gas en elektriciteit. Dit leidt tot veranderende<br />

behoeften bij verzekerden die<br />

steeds vaker vragen hoe ze hun woningen<br />

of bedrijven kunnen verduurzamen<br />

om zowel (fossiele) energie als kosten<br />

66 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


a.s.r.<br />

te besparen. Met onze duurzame producten<br />

en diensten, zoals onze producten<br />

die duurzame opties zoals zonnepanelen,<br />

thuisbatterijen en warmtepompen<br />

dekken en onze duurzaam hersteldienst,<br />

laten we bij a.s.r. zien een positieve<br />

bijdrage te leveren aan milieu- en<br />

natuurbehoud. Het duurzaam herstellen<br />

van materiële schades bij schade, is<br />

bij a.s.r. inmiddels een bewezen aanpak.<br />

Deze vorm van herstel in natura via ons<br />

duurzaam herstelnetwerk is niet alleen<br />

minder belastend voor het milieu, de<br />

kwaliteit is esthetisch gelijkwaardig aan<br />

vervanging en het proces van herstel is<br />

snel en gemakkelijk voor verzekerde.<br />

SUSTAINABILITY DESK<br />

Bij a.s.r. hebben we ook onze Sustainability<br />

Desk, waar adviseurs terecht kunnen<br />

met vragen over het verzekeren<br />

van nieuwe duurzame initiatieven. De<br />

Sustainability Desk bestaat uit medewerkers<br />

van accountmanagement en<br />

Adèle Jeuken:<br />

‘Verduurzaming<br />

is niet alleen<br />

denken maar<br />

ook doen.’<br />

KLIMAATROUTE<br />

a.s.r. heeft een samenwerking met<br />

Klimaatroute, een bedrijf dat zakelijke<br />

klanten helpt bij het in kaart brengen<br />

van de mogelijkheden tot energietransitie<br />

en voorziet van concrete<br />

adviezen en indien gewenst door<br />

klant, ondersteuning. Om ondernemers<br />

te helpen met het verduurzamen<br />

van hun bedrijfspand biedt a.s.r.<br />

in samenwerking met Klimaatroute<br />

een Quickscan aan (met korting). Via<br />

deze scan worden de besparingsmogelijkheden<br />

van het bedrijf in kaart<br />

gebracht. Dit is mogelijk het startpunt<br />

van een begeleidingstraject van<br />

minimaal één jaar waarin Klimaatroute<br />

de ondernemer begeleidt en<br />

ondersteunt. Klimaatroute kan helpen<br />

met het implementeren van<br />

duurzame oplossingen en het aanvragen<br />

van offertes, subsidies en vergunningen.<br />

Meer weten over deze mogelijkheid?<br />

Neem dan contact op met de<br />

accountmanagers.<br />

acceptatie zakelijk. Zij beoordelen per<br />

verzoek wat de risico’s zijn, welke mogelijkheden<br />

wij hebben of kunnen creëren.<br />

Zo doen we meer ervaring op met<br />

nieuwe technologieën en hebben we<br />

meer houvast om nieuwe risico’s, die<br />

ontstaan bij duurzame projecten, met<br />

onze adviseur en klant verantwoord<br />

verzekerbaar te maken. Omdat duurzame<br />

ontwikkelingen erg snel gaan, is<br />

het belangrijk ze bij te benen als verzekeraar.<br />

ONDERSTEUNING<br />

Verduurzaming zal een zeer belangrijk<br />

onderdeel van ons leven worden en blijven.<br />

Hoe dan ook is er een impact voor<br />

consumenten en bedrijven op hun verzekeringsbehoeften.<br />

Aanzetten tot bewustwording,<br />

ondersteuning en advies<br />

geven om te komen tot structurele verbeteringen,<br />

zijn daarbij de eerste noodzakelijke<br />

acties voor de adviseur. Het is<br />

belangrijk om de vragen en dilemma’s<br />

van klanten op dit gebied te onderzoeken<br />

en om klanten te stimuleren om op<br />

onderzoek uit te gaan. Bij deze trajecten<br />

kan a.s.r. adviseurs ondersteunen<br />

met duurzame producten en diensten<br />

en duurzame informatie voor ondernemers<br />

via ons Platform <strong>Duurzaam</strong> Ondernemen.<br />

Voor consumenten hebben<br />

we op Platform <strong>Duurzaam</strong> Wonen en<br />

het platform Duurzame mobiliteit in<br />

kaart gebracht wat zij kunnen doen om<br />

te verduurzamen.<br />

Juist de ondersteuning van de adviseur<br />

is essentieel voor klanten, want<br />

verduurzamen is niet alleen denken<br />

maar ook doen. Want elke stap die we<br />

samen zetten, is een stap die van grote<br />

betekenis is voor de borging van de<br />

leefbaarheid. n<br />

Adéle Jeuken is directeur Volmacht en Intermediaire<br />

Distributie bij a.s.r..<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 67


DUURZAAM BELEGGEN<br />

EU-wetgeving<br />

duurzaam beleggen:<br />

Van greenwashing<br />

naar<br />

grey bashing…<br />

DIT ARTIKEL IS BESTEMD VOOR ADVISEURS DIE KLANTEN<br />

WILLEN BLIJVEN HELPEN MET BELEGGEN, WEL OF NIET<br />

DUURZAAM. ZO, DOELGROEP DUIDELIJK BEPAALD.<br />

TEKST HUBRIEN MEIJAARD<br />

68 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM BELEGGEN<br />

Mensen die serieus bezig zijn met duurzaam<br />

beleggen weten dat sinds een<br />

paar jaar de EU-duurzaamheids-regelgevingstrein<br />

op stoom is gekomen. En<br />

net als bij de NS: soms rijdt de trein op<br />

tijd. Regelmatig is er vertraging. Soms<br />

is er onduidelijkheid over de beste route om op de eindbestemming<br />

te komen…. Maar de trein rijdt wel!<br />

De meeste adviseurs zijn iedere dag druk bezig om<br />

hun klanten zo goed mogelijk te helpen. En dat betekent<br />

vaak, dat ze zich met ontwikkelingen in de weten<br />

regelgeving pas bezighouden, als het echt gewoon<br />

moet. Geldt dat ook voor jou? Dan zou ik echt even<br />

doorlezen, want dit is zo’n ‘moetje’. En niet zo’n kleintje<br />

ook…<br />

Even kort terug in de tijd: Je weet het waarschijnlijk<br />

niet, maar voor jou als adviseur was 10 maart 2021<br />

een belangrijk moment. Vanaf die datum moet je jouw<br />

klanten, zowel op de website als in je advies, vertellen<br />

wat jij wel of niet doet met duurzame beleggingen. Veel<br />

ingewikkelder was het voor jou als adviseur niet.<br />

Hier nog even heel in het kort hoe volgens de<br />

‘SFDR’ EU-wetgeving sindsdien beleggingen worden<br />

ingedeeld:<br />

• ‘Artikel 6’ fondsen: grijs, niet duurzaam<br />

• ‘Artikel 8’ fondsen: lichtgroen, gericht op rendement,<br />

met meer of minder aandacht voor duurzaamheid/impact.<br />

Ze ‘promoten’ duurzaamheid.<br />

Hierin zitten ook bv. duurzame indexfondsen.<br />

• ‘Artikel 9’ fondsen: donkergroen, gericht op duurzaamheid/impact,<br />

met aandacht voor rendement.<br />

Fondsen die als uitgangspunt serieus duurzaam beleggen<br />

hebben. In deze categorie zitten alleen actieve<br />

impactfondsen.<br />

NB: Bijna alle problemen die er momenteel zijn – en nog<br />

gaan komen – met greenwashing zitten bij de lichtgroene<br />

‘artikel 8’ fondsen. Maar dat is een ander verhaal!<br />

GEMISTE KANS<br />

Al langer ben ik actief met duurzaam beleggen en de<br />

afgelopen jaren heb ik veel adviseurs gesproken en ook<br />

een beetje mogen begeleiden en opleiden. Daarnaast<br />

bezoek ik regelmatig websites van adviseurs die actief<br />

zijn met beleggen. Ik denk dat niet iedereen al iets doet<br />

met deze wettelijke verplichting. En dat is heel jammer.<br />

Niet eens zozeer omdat je daarmee de wet overtreedt.<br />

Maar meer omdat je gigantische kansen mist om serieuze<br />

beleggingsklanten binnen te halen. Waarom dat<br />

zo is? Vertel ik verderop in dit artikel: ik wil namelijk<br />

heel graag dat je deze belangrijke informatie blijft lezen!<br />

BELANGRIJK<br />

Op 2 augustus 2022 is een ander belangrijk onderwerp<br />

voor adviseurs door de EU ingevoerd. Voor de liefhebbers:<br />

een wijziging in Mifid 2.<br />

Vanaf deze datum moet je aan alle beleggingsklanten<br />

vragen of en hoe ze duurzaamheid in hun portefeuilles<br />

verwerkt willen hebben. Dit geldt dus zowel<br />

voor nieuwe als voor bestaande klanten.<br />

Nou, klinkt op zich simpel, toch: vragen of en hoe<br />

je klanten duurzaam willen beleggen? Helaas. De regelmakers<br />

van de EU zijn er namelijk in geslaagd om<br />

dit onderdeel toch serieus ingewikkeld te maken. Heel<br />

jammer, maar het is zoals het is. Hierna ga ik je proberen<br />

uit te leggen wat er is veranderd.<br />

Bij iedere nieuwe beleggingsklant bepaal je natuurlijk<br />

altijd hun beleggingsprofiel. Of risicoprofiel, geschiktheidsprofiel:<br />

welke naam jij eraan geeft, je begrijpt<br />

wat ik bedoel. Je vraagt mensen dus naar onder<br />

andere hun beleggingsdoel, beleggingshorizon en risicobereidheid.<br />

En daar zijn nu verplicht vragen bijgekomen,<br />

namelijk wat hun duurzaamheidsvoorkeuren zijn.<br />

Deze vragen zijn aanvullend op het bestaande beleggingsprofiel:<br />

je bepaalt dus eerst zoals altijd hun profiel.<br />

Daarna ga je samen met je klant kijken wat zijn of<br />

haar duurzaamheidsvoorkeuren zijn. En – niet onbelangrijk<br />

– of jij die producten kunt en wilt aanbieden!<br />

Want kun of wil je dat niet, dan mag je de klant gewoon<br />

niet (meer) helpen.<br />

SCHEMA<br />

Nou hoor ik je al sputteren: ja hallo, maar jij weet toch<br />

ook wel dat je tegenwoordig met de term ‘duurzaam<br />

beleggen’ alle kanten op kunt? Klopt. En om wat voor<br />

‘duurzaamheidsvoorkeuren’ gaat dat dan? Moet ik dat<br />

allemaal weten? Jazeker. Zullen we samen maar even<br />

een schema maken? En Ik weet zeker, ergens onderweg<br />

haak je af. Honderd procent zeker, dat had ik ook toen<br />

ik me er de eerste keer in verdiepte. En eerlijk gezegd<br />

ook de tweede keer…<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 69


DUURZAAM BELEGGEN<br />

NB: Dit geldt dus zowel voor klanten die nieuw zijn, als<br />

voor bestaande klanten waar je komend jaar weer contact<br />

mee hebt.<br />

Leg aan je klant uit wat duurzaamheidsvoorkeuren inhouden.<br />

Volgens de nieuwe wetgeving zijn dit de volgende<br />

drie mogelijkheden:<br />

1. Duurzame beleggingen zoals bepaald onder de SF-<br />

DR-wetgeving: dat zijn dus die grijze, lichtgroene<br />

of donkergroene fondsen. Hier spreek je dus over<br />

‘ESG’. In welke mate zaken als Environmental (milieu),<br />

Social (maatschappelijk) en Governance (goed<br />

bestuur) worden meegenomen in de keuze van bedrijven<br />

waarin belegd wordt.<br />

2. Ecologisch duurzame beleggingen. In normaal Nederlands:<br />

Taxonomy-aligned beleggingen. In nog<br />

normaler Nederlands: beleggen in sectoren die op<br />

de ‘Taxonomie’ staan: een lijst van – door de EU<br />

bepaalde – ‘groene’ en ‘sociale’ sectoren. Prima, en<br />

waar vind ik die lijst? Uh, nog nergens… hij had er<br />

natuurlijk al moeten zijn, maar – je raadt het al –<br />

politiek gedoe heeft gezorgd voor uitstel. Kun je<br />

ook een boek over schrijven trouwens…<br />

3. Beleggingen die rekening houden met de belangrijkste<br />

nadelige effecten op duurzaamheidsfactoren.<br />

Vakterm: de ‘PAI’s – Principle Adverse Impact’.<br />

Hierbij kun je denken aan klimaat, CO2 uitstoot<br />

en milieurisico’s. Maar ook bijvoorbeeld corruptie,<br />

mensenrechten en arbeidsomstandigheden.<br />

Daarna vraag je aan je klant of hij/zij duurzaamheidsvoorkeuren<br />

heeft. Je hoeft nog niet te vragen welke, alleen<br />

of je klant voorkeuren heeft. Mogelijke antwoorden:<br />

• NEE. Dat is eerlijk gezegd het makkelijkste antwoord.<br />

Je klant heeft dan een ‘ESG-neutraal’ profiel.<br />

En dat betekent dat je alle producten op je<br />

schap mag adviseren. Denk je nu: mooi, daar stuur<br />

ik mijn klanten wel naar toe: in de regels en de toelichting<br />

is duidelijk opgenomen dat je dit moet vragen<br />

op ‘neutrale en onbevooroordeelde toon’.<br />

‘Het is duidelijk en bewezen<br />

dat duurzaam beleggen<br />

vaak een beter rendement<br />

– ook na kosten – heeft dan<br />

andere beleggingen’<br />

• JA: dan ga je verder vragen:<br />

– heeft de klant specifieke voorkeuren voor één of<br />

meer van de drie genoemde mogelijkheden hiervoor?<br />

Prima, maar dan moet je onder meer gaan<br />

vragen voor welk percentage hij/zij duurzaam wil<br />

beleggen. En let op: op basis van welke “kwalitatieve<br />

en kwantitatieve elementen”. En dan moet<br />

je gaan kijken welke van de door jou aangeboden<br />

beleggingen matchen met de voorkeuren van je<br />

klant. Want geen match = geen klant…<br />

Nou, ga er maar aanstaan…. Gelukkig is er nog een<br />

mogelijkheid:<br />

– Je klant heeft GEEN specifieke duurzaamheidsvoorkeuren.<br />

Dan mag je klant alle – meer of minder<br />

duurzame – fondsen in zijn portfolio opnemen<br />

die jij aanbiedt. Natuurlijk is dit de meest<br />

eenvoudige optie. Maar let op: ook hier geldt: je<br />

mag de klant hier niet bewust naar sturen!<br />

INGEWIKKELD<br />

Behoorlijk ingewikkeld dus als je even niet oplet…<br />

Jazeker. Ik weet dat nu heel wat lezers in de weerstandmodus<br />

zitten. Snap ik. Is een volstrekt natuurlijke<br />

reactie. Toch raad ik je aan om – als je even rustig<br />

adem hebt gehaald – hier zo snel mogelijk wat mee te<br />

doen.<br />

Natuurlijk omdat de wet- en regelgeving dit nu eenmaal<br />

voorschrijft. Maar eigenlijk vooral omdat het zoveel<br />

gaat opleveren als je dat goed en actief oppakt met<br />

je klanten.<br />

Waarom? Het overgrote deel van beleggers wil minimaal<br />

“iets met duurzaamheid” doen. De meeste mensen<br />

zien nu echt wel dat we allemaal aan de bak moeten<br />

om straks nog een enigszins leefbare aarde voor onze<br />

(klein)kinderen achter te laten.. Jaarlijks worden onderzoeken<br />

gedaan waarin staat dat meer en meer consumenten<br />

heel graag serieus duurzaam wil beleggen.<br />

Maar gewoon niet weten hoe dit op te pakken. En er<br />

dus dringend goed advies nodig is. Van jou dus: Dat is<br />

het maatschappelijke deel!<br />

Financieel gezien is het ondertussen ook wel duidelijk<br />

bewezen dat duurzaam beleggen minimaal hetzelfde,<br />

maar vaker nog een beter rendement – ook na<br />

kosten – heeft dan andere beleggingen. En dat duurt<br />

nog wel zo’n twintig tot dertig jaar… Zeker niet onbelangrijk<br />

voor de wat minder diehard geitenwollensokken<br />

klant!<br />

BIJZONDER WAARDEVOL<br />

Als jij in staat bent om hierin je klanten met deskundigheid<br />

en enthousiasme te adviseren, ze mee te nemen<br />

in deze nieuwe en nog veranderende wetgeving,<br />

ben je echt bijzonder waardevol voor heel veel bestaan-<br />

70 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM BELEGGEN<br />

de en potentiële klanten. Zij weten namelijk zeker dat<br />

ze het meest geschikte product krijgen van jou. Geloof<br />

me: hier spreekt ervaring. Even niet bedoeld als reclame,<br />

maar klanten van Stan&Wende, en klanten van adviseurs<br />

die met Stan&Wende samenwerken, zijn zonder<br />

uitzondering heel tevreden en gerustgesteld. En die<br />

geven dat goede gevoel weer door aan veel anderen in<br />

hun netwerk!<br />

Wat ook heel belangrijk voor ze is, is dat ze niet<br />

bang hoeven te zijn voor greenwashing. Tenminste…<br />

als jij je ook hierover goed hebt laten voorlichten. Want<br />

greenwashing is echt wel een serieuze hobbel, misschien<br />

nog wel meer dan de nieuwe wetgeving en alles<br />

wat daarbij komt kijken, nu en de komende jaren.<br />

GREENWASHING<br />

Door de sterk toegenomen belangstelling voor duurzaam<br />

beleggen heeft een aantal partijen – en zeker<br />

niet de minsten – de marketingafdelingen hard aan het<br />

werk gezet om producten te vergroenen. En echt, dat<br />

betekent soms alleen maar dat in de fondsnaam iets<br />

met ESG, sustainability of een andere duurzame term<br />

wordt toegevoegd.<br />

Hierboven schreef ik al dat greenwashing bijna zonder<br />

uitzondering in de lichtgroene ‘artikel 8 fondsen’<br />

voorkomt. Waarom? Omdat je momenteel nog ‘lichtgroen’<br />

mag noemen als je op één of andere manier<br />

duurzaamheid ‘promoot’ in je fonds. Nou, dat is makkelijk<br />

geregeld hebben veel leveranciers bedacht… Kom<br />

maar op met die lichtgroene sticker. Beetje kort door<br />

de bocht misschien, maar uitstekend vergelijkbaar met<br />

de 1-ster ‘beter leven’ producten in het vleesschap van<br />

de supermarkt…<br />

Het gaat echt wel goedkomen, om twee redenen:<br />

• De toezichthouders blijken hier bovenop te zitten.<br />

Er zijn zelfs al behoorlijk wat boetes uitgedeeld<br />

(bijvoorbeeld DWS met zelfs een inval), dus je mag<br />

ervan uit gaan dat er langzamerhand iets zorgvuldiger<br />

met deze lichtgroene kwalificatie wordt omgegaan<br />

door aanbieders.<br />

• De EU-wetgeving, die hier in het begin met hele<br />

lichte en open normen de ruimte voor gaf. Maar nu<br />

met steeds meer aanvullende regels komt, waardoor<br />

je straks niet zomaar meer het predicaat ‘lichtgroen’<br />

kunt krijgen.<br />

Wil je geen gedoe hebben hierover met je klant? Dan<br />

kun je momenteel het beste kiezen voor donkergroene<br />

‘artikel 9’ fondsen. Geef je oprecht het beste advies op<br />

alle fronten.<br />

Nb: hier komt ook de titel van dit artikel vandaan,<br />

maar dat had je waarschijnlijk al begrepen…<br />

Hubrien Meijaard:<br />

“Mooi vak, ons vak.”<br />

HUBRIEN MEIJAARD<br />

Hubrien Meijaard is financieel lifeplanner en duurzaam vermogensadviseur.<br />

Samen met Wouter van Leusen is hij partner<br />

van Stan&Wende-duurzaam beleggen. Met Stan&Wende<br />

helpen ze klanten en werken ze samen met adviseurs die gegarandeerd<br />

groen willen beleggen.<br />

OK, volgens mij kun je weer verder! Heb je hulp nodig?<br />

Er is gelukkig een aantal partijen die je hier goed bij<br />

kunnen helpen. Uiteraard ook ‘wij van Stan&Wende’.<br />

Maar we kunnen je natuurlijk ook in contact brengen<br />

met clubs die jouw specifieke vragen kunnen beantwoorden.<br />

Mooi vak, ons vak. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 71


<strong>VVP</strong><br />

KENNIS<br />

EVENT<br />

INKOMEN<br />

Blik op de<br />

toekomst<br />

MARKTUPDATE MET:<br />

JANTHONY WIELINK (ENKWEST)<br />

ANNEMIEKE POSTEMA (AOVDOKTER/RADI AOV)<br />

DINSDAGMIDDAG<br />

2 JULI 2024<br />

12.00 – 17.30 (MET LICHTE LUNCH VOORAF<br />

EN AANGEKLEDE BORREL NA AFLOOP)<br />

AFAS THEATER, LEUSDEN<br />

Entree: 95 euro exclusief btw,<br />

25 procent korting voor<br />

<strong>VVP</strong>-abonnees en Adfiz-leden<br />

Speciaal tarief voor leden RADI AOV<br />

<strong>VVP</strong> organiseert dinsdagmiddag 2 juli 2024 in het AFAZ Theater in Leusden<br />

voor de zesde keer het hooggewaardeerde kennis event Inkomen. Opnieuw<br />

met Janthony Wielink (Enkwest) als keynote speaker. Wielink behandelt diepgaand<br />

actuele ontwikkelingen op het gebied van de sociale en private inkomensverzekeringen<br />

en re-integratie. Uiteraard zal hij daarbij ingaan op de scenario’s<br />

van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel<br />

(Octas) en de nieuwste maatregelen om de achterstand bij de sociaalmedische<br />

beoordelingen in te lopen (waaronder Praktisch Beoordelen). En hoe<br />

denkt Wielink dat het verder gaat met de verplichte AOV voor zelfstandigen<br />

in de nieuwe politieke werkelijkheid?<br />

Zeer veel waardering was er vorig jaar voor de kennissessie met tips uit de adviespraktijk<br />

van Annemieke Postema (AOVdokter, RADI AOV). Dit keer biedt<br />

zij haar diepe praktijkkennis plenair.<br />

Na het plenaire gedeelte zijn er kennissessies van de kennispartners.<br />

In één middag ben je als adviseur inkomen weer helemaal bijgepraat. Kortom,<br />

een niet te missen kennis- en netwerkmiddag voor inkomensadviseurs.<br />

Informatie en aanmeldingen: www.meermetinkomen.nl


OPROEP<br />

DE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM NODIGT<br />

FINANCIEEL ADVISEURS EN HUN BEROEPS-<br />

VERENIGINGEN UIT MEE TE DOEN MET EEN<br />

ONDERZOEKSPROJECT ROND DEUGDEN EN PURPOSE.<br />

Gert de Jong: ‘Versterk<br />

je morele kompas.’<br />

Deugden en<br />

purpose in de<br />

adviespraktijk<br />

TEKST GERT DE JONG, HVA<br />

Financieel adviseurs krijgen de kans te werken<br />

aan hun eigen profilering naar hun klanten<br />

toe en ontdekken daarbij hoe ze hun purpose<br />

en deugden kunnen ‘gebruiken’. Samen met<br />

anderen leren ze waar hun unieke waarden<br />

liggen. Hoe kun je als financieel adviseur klanten<br />

bedienen vanuit wat je ten diepste beweegt? Voor<br />

veel financials was die innerlijke motivatie de start om<br />

in het vak te stappen. Maar mede door de financiële crisis<br />

van 2008 is de sector een beetje in de verdachte hoek<br />

komen te zitten. Hoe komen we daar weer uit?<br />

Volgens ons zijn er twee zaken nodig en wel purpose<br />

én deugden.<br />

Met purpose wordt veelal het doel van de organisatie<br />

bedoeld, maar dan in een specifieke betekenis: waar<br />

is het je ten diepste om begonnen? Bij purpose gaat het<br />

erom hoe je waarde wilt creëren voor je stakeholders.<br />

De missie, visie en de waarden van het bedrijf spelen<br />

dan een rol en hoe je van daaruit je bedrijf runt.<br />

Een focus op purpose betekent ook minder focus op<br />

winstmaximalisatie. In het klassieke bedrijfseconomische<br />

denken is dit vaak de kern van de bedrijfsvoering.<br />

Werken vanuit purpose vraagt om werken aan vertrouwen<br />

in de sector en langdurige klantenrelaties. En veel<br />

klanten willen vermoedelijk ook langdurige relaties omdat<br />

ze hun adviseurs zien als een vraagbaak met wie ze<br />

hun financiële vragen in openheid kunnen bespreken.<br />

Tal van bedrijven zijn daar al mee bezig. Tegelijk<br />

worstelen veel adviseurs ermee hoe daar nu concreet<br />

vorm aan te geven in hun klantenrelaties, hun personeelsbeleid,<br />

het omgaan met wet- en regelgeving.<br />

OMSLAG IN DENKEN<br />

Het vraagt niet alleen een omslag in het denken over<br />

de organisatie, het zal ook het nodige vragen van medewerkers<br />

in de organisaties. Ook medewerkers zullen<br />

zich moeten oriënteren op ‘deugdelijk werk’. Ze zullen<br />

hun moraal moeten versterken. Maar ook hier komen<br />

dan vragen op. Hoe geef je vorm aan je moraal? Hoe<br />

versterk je je morele kompas? Door welke waarden en<br />

deugden laat je je leiden? Hoe leer je omgaan met morele<br />

dilemma’s?<br />

Rond deze vragen willen we een project opzetten<br />

om samen met en ten behoeve van adviseurs deugden<br />

en purpose nader uit te werken. Met als doel om concrete<br />

tools te ontwikkelen.<br />

We zijn op zoek naar adviseurs die hierin<br />

met ons willen samenwerken. Om een eerste<br />

beeld te krijgen van de thema’s die leven, hebben<br />

we een kleine enquête gemaakt (zie de<br />

QR-code). U kunt u daar ook aanmelden als u<br />

op de hoogte wil blijven van dit project of mee<br />

wilt doen. n<br />

Gert de Jong is verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam,<br />

Center for Financial Innovations. Meer informatie:<br />

g.p.de.jong@hva.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 73


PARTNER IN KENNIS<br />

DE BELANGSTELLING VOOR DUURZAAMHEID NEEMT NOG ALTIJD<br />

TOE, OOK ALS HET GAAT OM BELEGGEN. DOELBELEGGEN.NL SLUIT<br />

DAAR BIJ AAN MET ‘LICHTGROENE’ PORTEFEUILLES. MAAR DUUR-<br />

ZAAM HANDELEN BETEKENT OOK: ADVISEREN MET OOG VOOR DE SI-<br />

TUATIE VAN DE KLANT OP DAT MOMENT. FLEXIBELE OPLOSSINGEN<br />

HELPEN DAARBIJ, VERTELT JULIAN SCHOUWENAARS, FINANCIEEL<br />

PLANNER EN BEHEERDER VAN DE PORTAL SAMEN DOELBELEGGEN.<br />

Flexibiliteit is<br />

essentieel voor een<br />

duurzame klantrelatie<br />

TEKST DOELBELEGGEN<br />

<strong>Duurzaam</strong> beleggen wordt<br />

steeds vanzelfsprekender en<br />

de samenleving verwacht van<br />

beleggingsinstellingen dat zij<br />

hun beleid hierop aanpassen. Doelbeleggen.nl<br />

heeft in 2022 de knop omgezet<br />

van een ‘grijs’ naar een ‘lichtgroen’<br />

beleggingsbeleid. “Dat hebben we gedaan<br />

omdat we dat zelf belangrijk vinden<br />

én omdat onze klanten erom vragen,”<br />

vertelt Julian. “Daarmee willen we<br />

bijdragen aan een gezondere samenleving,<br />

een veiliger leefomgeving en een<br />

toekomstbestendige maatschappij.”<br />

Om te voldoen aan artikel 8 van<br />

de Sustainable Finance Disclosure Regulation<br />

(SFDR) heeft Doelbeleggen.<br />

nl een aantal fondsen verkocht waarvoor<br />

geen plaats meer is binnen een<br />

lichtgroen beleggingsbeleid. In plaats<br />

daarvan zijn duurzamere fondsen aangekocht<br />

met een vergelijkbare rendementsverwachting.<br />

Bij de keuze van<br />

de fondsen is rekening gehouden met<br />

ecologische en sociale kenmerken en<br />

met het stimuleren van goed bestuur,<br />

ook wel ESG genoemd. <strong>Duurzaam</strong>heid<br />

is geen doel op zich van deze fondsen,<br />

zoals bij beleggingen in windmolens en<br />

zonneparken wel het geval is.<br />

DUURZAME KLANTRELATIE<br />

Nieuwe klanten kiezen makkelijker voor<br />

beleggen via Doelbeleggen.nl vanwege<br />

het lichtgroene beleggingsbeleid. “Zo<br />

zorgen onze beleggingskeuzes ook voor<br />

een duurzame klantrelatie.”<br />

Bij het advies aan de klant speelt<br />

duurzaam beleggen een belangrijke rol,<br />

maar Julian vindt het minstens zo belangrijk<br />

om jaarlijks te kijken of de gekozen<br />

oplossing nog past bij de situatie<br />

op dat moment. “Een klant die belegt<br />

voor zijn pensioen, zal misschien het<br />

ene jaar meer kunnen of willen inleggen<br />

dan het andere jaar. De verruimde<br />

vrijstellingen in de nieuwe pensioenwet<br />

geven ondernemers maar ook werknemers<br />

met een te krap pensioen de kans<br />

om hun pensioen bij te spijkeren, als<br />

ze daar de financiële ruimte voor hebben.<br />

En voor een klant die de pensioendatum<br />

nadert, is het belangrijk om te<br />

kijken of het risicoprofiel moet worden<br />

aangepast.”<br />

FLEXIBELE UITKERINGSFASE<br />

In de uitkeringsfase kan flexibiliteit erg<br />

belangrijk zijn, want niemand weet<br />

hoe het leven loopt na pensionering.<br />

“Bij veel aanbieders moet een klant op<br />

de ingangsdatum van zijn lijfrente kiezen<br />

voor een vaste looptijd. Vervolgens<br />

worden de uitkeringen daarop afgestemd.<br />

Bij Doelbeleggen.nl is flexibiliteit<br />

de standaard. Klanten kiezen wel<br />

een looptijd, maar ze kunnen die later<br />

ook weer aanpassen. Het is altijd mogelijk<br />

om te kiezen voor hogere uitkeringen<br />

in het begin. Maar ook op een later<br />

moment kan de uitkering nog worden<br />

verhoogd en de looptijd verkort. Zo<br />

74 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DOELBELEGGEN<br />

‘<strong>Duurzaam</strong> adviseren<br />

is iets anders dan<br />

beleggen in windmolens’<br />

V.l.n.r. Tjade Groot (partner), Robin Bauer (partner)<br />

en Julian Schouwenaars (Senior Sales Intermediair).<br />

blijft een lijfrente passen bij het leven<br />

van de klant.”<br />

Flexibiliteit is essentieel voor een<br />

duurzame klantrelatie, vindt Julian.<br />

“Klanten verlangen maatwerk van een<br />

adviseur. En als het leven anders loopt<br />

dan gedacht, dan bewijzen flexibele<br />

oplossingen hun waarde. Maar ook als<br />

er niets veranderd hoeft te worden, is<br />

het fijn om dat samen met de klant te<br />

kunnen vaststellen. Dat is actief klantbeheer<br />

en verstevigt de klantrelatie.”<br />

DSI BELEGGINSADVIES NODIG?<br />

Sommige intermediairs missen de kennis<br />

die nodig is om klanten op alle fronten<br />

een advies op maat te kunnen geven.<br />

Het digitale platform Samen Doelbeleggen<br />

is voor hen een handig hulpmiddel.<br />

“Het platform bevat handige<br />

tools voor het maken van berekeningen<br />

en offertes, onder andere voor het opbouwen<br />

en uitkeren van pensioen in de<br />

derde pijler. Tegelijkertijd is het platform<br />

een kenniscentrum voor advies, met<br />

toegang tot fiscale expertise en advies<br />

van DSI Beleggingsadviseurs. Zij helpen<br />

intermediairs onder andere bij het definiëren<br />

van doelen, het vastleggen van<br />

risicobereidheid en het meten van de<br />

haalbaarheid. Adviseurs die een beleggingsoplossing<br />

onderbrengen bij Doelbeleggen.nl<br />

kunnen op het platform de<br />

DOELBELEGGEN.NL<br />

portefeuille van hun klant inzien en hun<br />

kosten incasseren via bruto rekeningen.<br />

Zo is de advisering niet alleen goed voor<br />

de klant, maar ook voor de adviseur.” n<br />

Wat is Doelbeleggen.nl?<br />

Doelbeleggen.nl geeft al jaren rechtstreeks advies aan klanten die willen beleggen<br />

voor een doel, zoals pensioen. Doelbeleggen.nl heeft pensioenexpertise in<br />

huis, onder andere om te helpen bij vraagstukken rondom stamrecht bv’s, de<br />

fiscale oudedagsreserve (FOR) en de oudedagsverplichting (ODV). Doelbeleggen.nl<br />

heeft vier keer de Gouden Stier gewonnen in de categorie Online beleggingsoplossing.<br />

Voor wie is Samen Doelbeleggen?<br />

Samen Doelbeleggen is het kenniscentrum voor alle intermediairs die onafhankelijk<br />

willen adviseren over beleggen voor pensioen, zoals financieel planners,<br />

hypotheekadviseurs en assurantiekantoren. Samen Doelbeleggen maakt<br />

het makkelijk de focus te verleggen naar actief klantbeheer. Ook geeft Samen<br />

Doelbeleggen een steuntje in de rug bij de advisering over bijvoorbeeld het<br />

doorbeleggen van expirerende lijfrentepolissen.<br />

Bent u benieuwd wat Samen Doelbeleggen voor uw adviespraktijk<br />

kan betekenen? Plan dan een vrijblijvende demo in via<br />

onderstaande QR-code. Daarna kunt u direct zelf aan de slag<br />

om uw klant van het beste advies te voorzien.<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 75


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

VERDUURZAMING, ALDUS PAUL BURGER (IDEËLE VERZEKERINGEN), IS<br />

BELANGRIJK “OMDAT WE DE WERELD TE LEEN HEBBEN. OMDAT IK OOK<br />

ALS ONDERNEMER VERANTWOORDELIJKHEID DRAAG EN HET VOELT<br />

GEWOON GOED. EEN LEUKE BIJKOMSTIGHEID IS DAT HET FINANCIEEL OOK<br />

VAAK INTERESSANT IS; ENERGIE- EN MATERIAALZUINIG WERKEN IS OOK<br />

GEWOON GOED VOOR JE PORTEMONNEE”.<br />

Pluk eerst het<br />

laaghangende fruit<br />

TEKST TOON BERENDSEN<br />

‘Ook verzekeringsdekking<br />

en schadeherstel<br />

verduurzamen’<br />

Paul Burger is in 1994 gestart met Ideële Verzekeringen.<br />

Burger: “De doelgroepen zijn<br />

consumenten en bedrijven en instellingen<br />

die duurzaamheid belangrijk vinden. Aanvankelijk<br />

adviseerden en bemiddelden we in<br />

alles behalve winstverdriedubbelaars en teakwoodbeleggingen.<br />

In 2012 besloot ik na langdurige ziekte<br />

van personeel om als éénpitter door te gaan. Vanaf<br />

toen ben ik mij alleen gaan bezighouden met advies en<br />

bemiddeling in schade- en inkomensverzekeringen.<br />

“Duurzame producten zijn soms wel iets duurder,<br />

maar gaan bijvoorbeeld langer mee of hebben vaak een<br />

betere kwaliteit. De kennis die je opdoet met het verduurzamen<br />

van je eigen organisatie helpt je bovendien<br />

ook bij het klantadvies. En als je duurzaamheid meeneemt<br />

in je advies voorzie je in een behoefte van een<br />

steeds grotere wordende doelgroep.<br />

“Ik neem altijd duurzaamheid mee in mijn advies<br />

maar vertel de klant ook eerlijk als een minder duurzaam<br />

product om andere redenen toch beter bij ze past.<br />

Gewoon eerlijk zijn, daar begint het mee.”<br />

“Mijn tip is: sluit je aan bij INSVER en begin met<br />

het plukken van het lage fruit. Investeringen die zich<br />

snel terugverdienen. Dan creëer je vanuit de besparing<br />

extra budget om ook investeringen te doen die zichzelf<br />

misschien wat minder snel terugverdienen. Houd het<br />

saldo bij van wat het je kost en oplevert. Vraag je ook af<br />

of je (klein)kinderen hier blij van worden.”<br />

DUURZAME VERZEKERINGEN<br />

Burger: “Naast bij de bedrijfsvoering en inkoop rekening<br />

houden met duurzaamheid heb ik mij gecommitteerd<br />

om vijf procent van de omzet bij goede doelen te<br />

besteden. Daarmee compenseren we bijvoorbeeld de<br />

CO2-uitstoot van de auto’s van onze klanten of dragen<br />

we bij aan ontwikkelings- of noodhulp. Door samen te<br />

werken met Ngo’s kan je op effectieve wijze duurzaamheidsambities<br />

die wat verder van je af liggen op relatief<br />

eenvoudige wijze invulling geven.<br />

“Met de overgang naar alleen schadeverzekeringen<br />

in 2012 werd het wat moeilijker om de duurzaamheidsambities<br />

vorm te geven en uit te dragen. De mogelijkheid<br />

om te adviseren richting duurzame beleggingsfondsen<br />

viel namelijk weg en duurzame schadeverzekeraars<br />

waren er nog niet. Natuurlijk, onze interne<br />

organisatie was op orde; aardwarmte, ledverlichting,<br />

een EV, duurzame stroom en de donatie van vijf procent<br />

aan goede doelen. Allemaal prima, maar wat ik<br />

76 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES IN PRAKTIJK<br />

Paul Burger: voorloper<br />

bij verduurzaming<br />

financiële sector.<br />

nog wel miste waren duurzame verzekeringen van<br />

duurzame schadeverzekeraars. Natuurlijk, ik kon op<br />

basis van de uitkomsten van de Eerlijke Verzekeringswijzer<br />

beoordelen welke verzekeraars al dan niet duurzaam<br />

belegden en dit in mijn advisering meenemen.<br />

Maar eigenlijk wilde ik echte duurzamere verzekeringen<br />

kunnen aanbieden van verzekeraars die niet alleen<br />

duurzaam beleggen, maar ook de dekking en het<br />

schadeherstel verduurzamen. In mijn zoektocht naar<br />

een verzekeraar kwam ik in contact met AnsvarIdéa.<br />

Ik deelde met hen mijn passie voor verduurzaming en<br />

kreeg de gelegenheid om samen hun schadeverzekeringen<br />

te verduurzamen. Vaak gaat het om kleine verbeteringen<br />

die samen het verschil maken. Deelgebruik<br />

meeverzekeren, een dekking voor traumaverwerking<br />

op de brandverzekering en een stukje BCA-dekking op<br />

de AVP voor vrijwilligers. Bij duurzaam schadeherstel<br />

of als iets total loss is en de klant wil toch repareren,<br />

meer uitkeren. Preventie en het echt nog verder verduurzamen<br />

van de schadeherstelketen zijn de onderwerpen<br />

waar we ons nu vooral op focussen, dat kost<br />

wat meer tijd.<br />

“Bij het beoordelen van de aanbieders let ik dus<br />

vooral op in hoeverre zij al binnen hun verzekeringsproducten<br />

duurzamere elementen hebben ingebouwd<br />

en hoe hun ambities zijn op het vlak van het verder<br />

verduurzamen van het schadeherstel. Daarnaast let ik<br />

bij de grotere verzekeraars hoe zij scoren qua duurzaam<br />

beleggen in de Eerlijke Verzekeringswijzer. Kleinere<br />

verzekeraars zoals AnsvarIdéa worden hierin helaas<br />

nog niet meegenomen dus dat maakt het vergelijken<br />

soms iets moeilijker. Maar goed, van hen weet ik dat<br />

dat goed zit want daar ben ikzelf bij betrokken.”<br />

VAN STEENSEL<br />

Burger: “Eind vorig jaar heb ik de zakelijke schadeportefeuille<br />

overgedragen aan Van Steensel Assurantiën.<br />

Kees van Steensel heb ik leren kennen als mede-oprichter<br />

van Stichting INSVER. Kees heeft ook veel met<br />

duurzaamheid en zijn kantoor heeft productspecialismes<br />

in huis die ik als eenpitter niet kan evenaren. Vanuit<br />

Ideële Verzekeringen Zakelijk gaat van Steensel samen<br />

met Ideële Verzekeringen Particulier de duurzame<br />

doelgroepen bedienen. Hierdoor heb ik weer meer tijd<br />

om mijn particuliere klanten te bedienen én om partijen<br />

zoals AnsvarIdéa en Van Steensel te helpen met<br />

de verdere verduurzaming van de verzekeringen en het<br />

schadeherstel.” n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 77


DUURZAAM ADVIES<br />

NAAST DE ADVISERING OP FINANCIEEL GEBIED VERBREEDT DE ADVISEUR ZIJN<br />

WERKTERREIN DOOR DE ESG-RICHTLIJNEN NAAR OOK HET ECOLOGISCHE<br />

EN SOCIALE DOMEIN. DE WAARDE VAN HET ADVIES VOOR DE KLANT NEEMT<br />

TOE. JUIST IN DE MKB-MARKT KAN EEN DUURZAME ADVISEUR VAN NOG MEER<br />

BETEKENIS ZIJN. MAAR, HOE WERKT DAT DAN: HET ADVIES VERDUURZAMEN<br />

EN WAT ZIJN DUURZAME VERZEKERINGEN?<br />

<strong>Advies</strong>proces<br />

aan klanten<br />

verduurzamen<br />

TEKST KEES DULLEMOND, INSVER | BEELD SHE FOTOGRAFIE<br />

Je klanten in hun duurzaamheid bijstaan met je<br />

dienstverlening kan uitsluitend indien je eigen<br />

bedrijfsvoering is verduurzaamd. Dat komt omdat<br />

we als verzekeringsbranche één keten zijn. De<br />

duurzaamheid van de één wordt bepaald door de<br />

duurzaamheid van de ander. Zo wordt uiteindelijk de<br />

duurzaamheid van de verzekeraar ook bepaald door de<br />

duurzaamheid van het intermediair waarmee wordt<br />

samengewerkt. In de financiële wereld wordt in toenemende<br />

mate gewerkt met ESG: Environmental Social<br />

Governance ofwel Milieu, Maatschappij en Goed Bestuur<br />

(zie schema 1). Dit zijn belangrijke factoren bij<br />

het meten van de duurzaamheid, de bedrijfsethiek en<br />

de sociale impact van het bedrijf.<br />

De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive),<br />

een richtlijn van de Europese Commissie, verplicht<br />

organisaties te rapporteren over de impact van<br />

hun bedrijfsactiviteiten op milieu en maatschappij. In<br />

de rapportage zal opgenomen moeten worden hoe de<br />

partijen waarmee men samenwerkt presteren op het<br />

gebied van ESG. Dus ook de verzekeringsadviseur zal<br />

met zijn bedrijf op termijn aan de ESG-indicatoren<br />

moeten voldoen. De beste methode om dat op te pakken<br />

is door er in de verschillende aspecten van onder-<br />

78 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

nemerschap aandacht aan te geven: leiderschap, management<br />

en vakmanschap. Pak het onderwerp duurzaamheid<br />

en ESG op door er over te gaan lezen, jezelf<br />

vragen te stellen over wat het voor je klanten en medewerkers<br />

betekent en hoe je denkt er het beste met je<br />

dienstverlening op in te spelen. Alvorens op het onderdeel<br />

‘vakmanschap’ in te gaan even een paar voorbeeldjes<br />

om het wat concreter te maken. In het onderdeel<br />

Environment zal het kantoor aan de slag moeten om<br />

CO2-neutraal te worden, meer biodiversiteit rond de<br />

locatie te regelen, het kantoorpand te verduurzamen<br />

en afval en watergebruik tot een minimum te beperken.<br />

Aandachtspunten in het onderdeel Social zijn onder<br />

meer: duurzame arbeidsvoorwaarden opstellen, inclusiviteit<br />

en gelijkheid organiseren, overstappen naar<br />

fietsplan en OV-regelingen en vrijwilligerswerk en goede<br />

doelen ondersteunen.<br />

ADVIESPROCES VERDUURZAMEN<br />

De vraag is dus niet meer óf het adviesproces verduurzaamd<br />

moet worden, maar hóé dat moet gebeuren. In<br />

schema 2 is een overzicht opgenomen van diverse elementen<br />

van een duurzaam advies. Enkele belangrijke<br />

punten die hier uit blijken zijn:<br />

‘De vraag is niet óf het adviesproces<br />

verduurzaamd<br />

moet worden, maar hóé<br />

dat moet gebeuren’<br />

• in elke fase van het adviesproces en de dienstverlening<br />

verdient duurzaamheid een plek;<br />

• kennis is vereist over wat duurzaamheid is en wat<br />

dat voor je klant betekent;<br />

• hoe eerder je met de klant in gesprek gaat over zijn<br />

duurzaamheidsambities hoe beter met het advies<br />

daarop geanticipeerd kan worden;<br />

• je zult anders naar de inkoop van verzekeringen<br />

en de samenwerking met verzekeraars – moeten –<br />

gaan kijken;<br />

• de begeleiding bij schade gaat een omslag maken<br />

van vervangen naar repareren;<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 79


DUURZAAM ADVIES<br />

Kees Dullemond:<br />

‘Practice what<br />

you preach.’<br />

• er zal veel aan duurzame productontwikkeling gedaan<br />

gaan worden;<br />

• in elk gesprek met de klant komt duurzaamheid aan<br />

de orde; bij de intake, maar zeker ook bij onderhoud.<br />

KENNISMAKING KLANT EN ANALYSE<br />

Ga met de klant specifiek op het onderwerp duurzaamheid<br />

het gesprek aan. Vraag naar waar de klant mee bezig<br />

is en hoe hij of zij tegenover duurzaamheid staat.<br />

Door je eigen ervaring van implementatie van duurzaamheid<br />

in de bedrijfsvoering heb je een beter beeld<br />

gekregen van wat duurzaamheid voor je klant zou kunnen<br />

betekenen.<br />

Hier zie je het belang van practice what you preach.<br />

Er zijn drie invalshoeken voor duurzaamheid en verzekeren:<br />

• inventariseer welke klimaatrisico’s de klant loopt;<br />

• transitierisico’s verzekeren; welke investeringen<br />

gaat de klant plegen in verband met de energie- en<br />

klimaattransitie;<br />

• welk belang hecht de klant aan duurzame verzekeringen.<br />

De risico’s om te verzekeren veranderen; veroorzaakt<br />

door de klimaatverandering, de energietransitie, de<br />

overgang naar de circulaire economie, diverse technologische<br />

ontwikkelingen en door wet- en regelgeving.<br />

Het Nederlandse bedrijfsleven is al zeer actief aan het<br />

verduurzamen. Met veel gevolgen op verzekeringstechnisch<br />

gebied. Werk aan de winkel dus voor de verzekeringsadviseur.<br />

De genoemde drie invalshoeken worden<br />

hieronder verder uitgewerkt.<br />

1. Risico’s (gevolgen van) klimaatverandering verzekeren.<br />

Veel schade als gevolg van extreem weer is gedekt binnen<br />

schadepolissen. Denk aan meer brand- en stormschades<br />

door steeds warmere zomers en sterkere najaarsstormen;<br />

en oogstschades door droogte of door<br />

wolkbreuken (met hagel). Maar, niet alle klimaatgerelateerde<br />

schade wordt verzekerd; dit betreft in Nederland<br />

in het bijzonder het overstromingsrisico. Mensen<br />

worden ook direct geraakt: gezondheidsklachten bij<br />

extreem warm weer, met mogelijk oversterfte tot gevolg<br />

(impact voor levens- en zorgverzekeraars). Wat te<br />

denken van de reisverzekering voor door extreem weer<br />

getroffen vakantiegangers. Analyseer de situatie van je<br />

80 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

klant. Volg de productontwikkeling op dit gebied. Inventariseer<br />

met de klant welke klimaatrisico’s hij loopt.<br />

Let op: vaak zijn ze zich dat niet bewust!<br />

2. <strong>Duurzaam</strong>heid verzekeren.<br />

We worden geconfronteerd met een transitie naar een<br />

duurzame samenleving. Dit heeft grote gevolgen voor<br />

de huidige economische systemen. Het bedrijfsleven<br />

zal een overgang maken naar klimaatneutraal ondernemen<br />

en Nederland zal omschakelen naar een circulaire<br />

economie. DNB noemt dit transitierisico’s: het verzekeren<br />

van (economische) activiteiten om de transitie naar<br />

een klimaatneutrale economie te realiseren. De samenleving<br />

is gebaat bij een zeer positieve grondhouding<br />

van de verzekeringsbranche om met betaalbare verzekeringsoplossingen<br />

te komen. De risicobeoordeling,<br />

premiestelling en het opstellen van adequate polisvoorwaarden<br />

is echter lastig (veel - ook wat betreft veiligheid<br />

- is nog onbekend). Wat zijn zo die nieuwe verzekeringsvraagstukken?<br />

• windmolens en grote zonnepanelenparken;<br />

• waterstof (productie, transport en voertuigen);<br />

• zonnepanelen, constructie, installatie eisen en milieuschade<br />

(bij brand);<br />

• elektrische auto’s, laadpalen (in combinatie met<br />

grote ondergrondse parkeergarage);<br />

• nieuwe bouwtechnieken en materialen (bedrijfs-)<br />

panden;<br />

• bedrijfsverzamelgebouwen met grote diversiteit<br />

aan activiteiten;<br />

• grote accu’s, (buurt-)batterijen op/in panden;<br />

• circulariteit en deeleconomie: gerepareerde telefoons<br />

en laptops; nieuw huis van afvalmaterialen;<br />

de recyclebranche; het delen van voertuigen, producten<br />

en ruimtes; etcetera.<br />

Ga in gesprek met je klant over zijn plannen en mogelijke<br />

investeringen op het gebied van duurzaamheid.<br />

Het is belangrijk in een vroeg stadium hierbij betrokken<br />

te zijn, om teleurstellingen achteraf te voorkomen.<br />

3. Verzekeringen verduurzamen.<br />

De verzekeringsbranche kan met productontwikkeling<br />

en dienstverlening een bijdrage leveren aan de beheersing<br />

van klimaatrisico’s, het behoud van biodiversiteit<br />

en natuur en een duurzamer leven. In de polisvoorwaarden<br />

en dekkingskenmerken kunnen diverse duurzaamheidselementen<br />

ingebouwd worden. Met premiestelling<br />

kan gedrag gestimuleerd of ontmoedigd worden.<br />

Ook op het gebied van schadebehandeling liggen<br />

veel mogelijkheden; denk aan het toepassen van de<br />

principes van circulariteit. Voorbeelden van het verduurzamen<br />

van verzekeringen zijn:<br />

‘Je zult anders naar<br />

de samenwerking met<br />

verzekeraars moeten<br />

gaan kijken’<br />

• hogere uitkering om duurzaam herstel/vervanging<br />

mogelijk te maken;<br />

• premiekorting aan bedrijven die (gecertificeerd)<br />

duurzaam werken;<br />

• breed inzetten op duurzaam schadeherstel;<br />

• deelbezit en -gebruik meeverzekeren;<br />

• compensatie CO2-uitstoot bij autoverzekering;<br />

• premiekorting bij beheerst rijgedrag;<br />

• dekking productieverlies van duurzame (energieopwekkende)<br />

installaties;<br />

• vrijwilligerswerk meeverzekeren op AVP;<br />

• in zorgverzekeringen advisering over en voordelen<br />

bieden inzake vitaliteit voor duurzame inzetbaarheid.<br />

Hier komt het punt van de inkoop en samenwerking<br />

met verzekeraars naar voren. Hoe actief zijn ze op dit<br />

gebied. En interessant ook dus de vraag aan de klant:<br />

hoe belangrijk vindt die het dat de verzekeraar duurzaam<br />

is in zijn bedrijfsvoering en in de productontwikkeling.<br />

Wil de klant graag duurzame verzekeringen<br />

hebben?<br />

CRUCIALE ROL ADVISEURS<br />

We staan aan het begin van de implementatie van ESG<br />

en de klimaat- en energietransitie in de samenleving en<br />

de verzekeringsbranche. Hierbij is een belangrijke rol<br />

weggelegd voor de actieve duurzame adviseur in contact<br />

met de klant. Ga het gesprek op duurzaamheid<br />

aan, toon interesse en kijk wat de wensen en behoeften<br />

zijn en vooral: stel heel veel vragen. Bereid je heel goed<br />

voor: verduurzaam je eigen bedrijf, verdiep je uitgebreid<br />

in het onderwerp en verplaats je in de klant. Het intermediair<br />

vervult een spilfunctie tussen klant en verzekeraar.<br />

De verzekeringsadviseur kan zijn ervaringen inbrengen<br />

bij verzekeraars. Zodat er een verdere productontwikkeling<br />

plaats vindt en de dienstverlening nog beter<br />

op de klantbehoefte wordt afgestemd. De verzekerbaarheid<br />

van de verduurzaming is hier bij gebaat. n<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 81


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 83


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

84 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 85


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

86 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 87


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

88 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

<strong>SPECIAL</strong> MAART 2024 <strong>VVP</strong> | 89


DUURZAAM ADVIES<br />

www.insver.nl<br />

90 | <strong>VVP</strong> <strong>SPECIAL</strong> MAART 2024


<strong>VVP</strong> is trots op de<br />

organisaties die de <strong>VVP</strong> special<br />

<strong>Duurzaam</strong> <strong>Advies</strong> mede<br />

mogelijk hebben gemaakt

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!