Rapport Belevingsonderzoek Duits 2010 - Duitsland Instituut ...

RAPPORT BELEVINGSONDERZOEK DUITS 2010
V. SAMENVATTING RESULTATEN
Ook het feit of leerlingen een vak gemakkelijk vinden speelt een grote rol in het
keuzegedrag van leerlingen. Of dat gunstig uitpakt voor ‘Duits’ is niet eenduidig
te zeggen, aangezien leerlingen sterk van mening verschillen of dit vak makkelijk
is. Waar ongeveer 40 % van de deelnemende leerlingen Duits een gemakkelijk
vak vindt (want het lijkt op het Nederlands), is er ook een substantieel deel van de
ondervraagden (25 %) dat Duits juist als een moeilijke taal beschouwt. De reden
die hiervoor wordt aangedragen is ‘ de lastige grammatica’. Er is verder onderzoek
nodig om te zien of de grote focus op grammatica in de lessen Duits leidt tot een
groter aantal leerlingen dat Duits als moeilijk ervaart en daarom niet voor het vak
kiest.
Is het belang van de Duitse taal voor bijv. de Nederlandse economie wel
doorgedrongen tot scholieren in het voortgezet onderwijs?
Uit de resultaten blijkt dat iets minder dan de helft van de deelnemende leerlingen
uit de derde en vierde klas zich ervan bewust is dat kennis van de Duitse taal
voordelen kan opleveren op het gebied van werk en opleiding en in het dagelijkse
leven. 44 % vindt het vak Duits (redelijk) nuttig voor het dagelijks leven; 26 %
denkt het vak Duits nodig te hebben voor zijn/haar toekomstige opleiding en/of
baan en 40 % is van mening dat het vak Duits zijn/haar kansen op de arbeidsmarkt
vergroot. De opmerkingen, die leerlingen vervolgens bij de open vraag hebben
genoteerd, laten zien dat de Duitse taal in de ogen van veel leerlingen een ‘zakenimago’
heeft: vooral als je als leerling iets met handel en economie wilt gaan doen
is beheersing van de Duitse taal nuttig.
Nederlandse scholieren zijn zich dus redelijk bewust van het nut van de Duitse
taal voor hun persoonlijke loopbaan. Hierin zou echter nog meer kunnen worden
geïnvesteerd in het onderwijs.
Wat is het imago van de Duitse taal?
‘Duits’ lijkt voor veel Nederlandse leerlingen een ‘zakenimago’ te hebben: Duits
wordt door velen geassocieerd met ‘nuttig’ voor het dagelijkse leven en voor
toekomstig werk en opleiding.
Wat betreft de moeilijkheid van de Duitse taal valt op dat er grote verschillen
bestaan in de beleving van de scholieren: waar 39 % de lessen Duits (redelijk)
gemakkelijk vindt, ervaart 25 % de lessen juist als (redelijk) moeilijk. Dat heeft
aan de ene kant waarschijnlijk te maken met persoonlijke voorkeur of een ‘talenknobbel’.
Aan de andere kant zou het echter ook mogelijk kunnen zijn dat er een
verband bestaat tussen de mate waarin of de manier waarop grammatica wordt
onderwezen, en het ervaren van Duits als een moeilijke taal.
Talenonderwijs dat meer gericht is op communicatie en minder op grammaticaonderwijs
zou leerlingen mogelijkerwijs beter in staat stellen de verwantschap
tussen het Duits en het Nederlands te herkennen. En hen daarmee de taal als
‘makkelijker ‘ te laten ervaren.
42